vÀgÀUÀw : «µÀAiÀÄ : PÀ£ÀßqÀ 9 gÀZÀ£Á-2

by user

on 15 сентября 2016

Category: Documents

>> Downloads: 12

views

Report

Comments

Description

Download vÀgÀUÀw : «µÀAiÀÄ : PÀ£ÀßqÀ 9 gÀZÀ£Á-2

Transcript

vÀgÀUÀw : «µÀAiÀÄ : PÀ£ÀßqÀ 9 gÀZÀ£Á-2

gÀZ£À Á-2
J£ï.¹.J¥sï-2005
ºÉÆ¸À ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ À DzsÁjvÀ
vÀg¨
À ÃÉ w ¸Á»vÀå
2013-14
vÀgU
À w
À :9
«µÀAiÀÄ : PÀ£ßÀ qÀ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁzsåÀ «ÄPÀ ²PÀët C©üAiÀiÁ£À, ¨ÉAUÀ¼Æ
À gÀÄ.
ªÀÄvÀÄÛ
gÁdå ²PÀët ¸ÀA±ÉÆÃzs£
À É ªÀÄvÀÄÛ vÀg¨
À ÃÉ w E¯ÁSÉ, 100 Cr ªÀvÄÀ ð® gÀ¸,ÛÉ
§£À±AÀ PÀj 3£ÉÃ ºÀAvÀ, ºÉÆ¸ÀPg
É º
É ½
À î, ¨ÉAUÀ¼Æ
À gÀÄ-560 085.
1
1.
ºÉÆ¸À ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À DzsÁjvÀ
vÀgÀ¨ÉÃw ¸Á»vÀå
: ¥Àx
æ ÀªÀÄ ¨sÁµÉ PÀ£ÀßqÀ
2.
¥ÀæPÀluÉ
: gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ²PÀët C©üAiÀiÁ£À
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560001.
gÁdå ²PÀët ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃw
E¯ÁSÉ, 100 Cr ªÀvÀÄð® gÀ¸ÉÛ,
ºÉÆ¸ÀPÉgÉºÀ½î, §£À±ÀAPÀj 3£ÉÃ ºÀAvÀ,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560085.
3.
ªÀÄÄzÀt
æ ªÀµÀð
: 2013-14
4.
¥Àw
æ UÀ¼À ¸ÀASÉå
: 4000
5.
ªÀÄÄzÀæPÀgÀÄ
: ¨sÁUÀåA ¨ÉÊArAUï ªÀPïìð,
£ÀA. 25/1, 1£ÉÃ ªÀÄÄRågÀ¸ÉÛ, 1£ÉÃ CqÀØgÀ¸ÉÛ,
ºÉÆ¸À nA§gï ¯ÉÃOmï, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ gÀ¸ÉÛ,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560026.
2
ªÀÄÄ£ÀÄßr
2013-14£ÉÃ ¸Á°¤AzÀ NCF-2005gÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°èAiÀÄÆ
ºÉÆ¸À¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄªÀ£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸À¯ÁUÀÄwÛzÀÄÝ, ¥À¸
æ ÀPÀÛ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµÀðzÀ°è 6 ªÀÄvÀÄÛ 9£ÉÃ
vÀgÀUÀwUÀ½UÉ ¥ÀjµÀÌøvÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
NCF-2005gÀ ¥ÀjPÀ®£
à U
É ¼
À £
À ÄÀ ß F ¥ÀjµÀÌøvÀ ¥ÀoåÀ Pª
æÀ ÄÀ , ¥ÀoåÀ ª¸
À ÄÀ Û ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ U
À ¼
À °
À è
C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀjµÀÌgÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄÆr§A¢gÀÄªÀ ºÉÆ¸À ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ
¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÁ ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è ²PÀëPÀgÀÄ C£ÀÄ¸Àj¸À¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ «¢ü «zsÁ£ÀUÀ¼À §UÉÎ
ªÀ Ä £À ª À j PÉ ªÀ i ÁrPÉ Æ qÀ Ä ªÀ Å zÀ Ä ; ¤gÀ A vÀ g À ªÀ Ä vÀ Ä Û ªÁå¥À P À ªÀ i Ë®åªÀ i Á¥À £ À ª À £ À Ä ß
C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ; gÀZÀ£ÁªÁzÀ (Constructivism)zÀ §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
CvÀåAvÀ CªÀ±åÀ ªÁVzÉ. F ¢¸ÉAiÀÄ°è 6 ªÀÄvÀÄÛ 9£ÉÃ vÀgU
À w
À AiÀÄ ¥ÀjµÀÌøvÀ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPU
À ¼
À £
À ÄÀ ß
PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzs£
À U
É É C¼Àªr
À ¸À®Ä ªÀiÁUÀðzÀ²ð gÀÆ¥Àz°
À è ²PÀPë À vÀg¨
À ÃÉ w ªÀiÁqÀÆå®£ÀÄß
gÀa¸À¯ÁVzÉ. 6£ÉÃ vÀgÀUÀwUÉ MAzÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtð ªÀiÁqÀÆå¯ï vÀAiÀiÁjPÉAiÀiÁVzÀÄÝ 9£ÉÃ
vÀgÀUÀwUÉ «µÀAiÀÄªÁgÀÄ ²PÀëPÀgÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¸Á»vÀå gÀÆ¦¸À¯ÁVzÉ.
F vÀgÀ¨ÉÃw ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ªÀÄÄA§gÀÄªÀ ¢£ÀUÀ¼À°è ²PÀëPÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄªÀ
¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è §¼ÀPÉ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ. F ¥ÀÄ¹ÛPÉAiÀÄ°è C¼ÀªÀr¹gÀÄªÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
²PÀëPÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ vÀªÀÄä ¨ÉÆÃzsÀ£Á ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è C¼ÀªÀr¹ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è
ºÉZÀÄÑ PÁAiÀÄðPÀëªÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀÄ«gÉAzÀÄ D²¸À¯ÁVzÉ.
(JZï.J¸ï. gÁªÀÄgÁªï)
¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ
¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃw
3
¥ÀjPÀ®£
à É ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±ð
À £À
²æÃªÀÄw / ²æÃ
1.
JZï.J¸ï. gÁªÀÄgÁªï, ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, r.J¸ï.E.Dgï.n. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
2.
AiÀÄ±ÉÆÃzsÀ ¨ÉÆÃ¥ÀtÚ, ¸ÀºÀ ¤zÉðÃ±ÀPÀgÀÄ, r.J¸ï.E.Dgï.n. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
3.
¹jAiÀÄtÚ£ÀªÀgÀ ®°vÀ ZÀAzÀ±
æ ÉÃRgï, G¥À ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, r.J¸ï.E.Dgï.n.
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
¸Á»vÀå gÀZ£
À Á vÀAqÀ
1.
qÁ|| PÉÆÃr gÀAUÀ¥Àà, ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ²PÀëPÀgÀ ²PÀët ªÀÄºÁ«zÁå®AiÀÄ,
aPÀÌ§¼Áî¥ÀÄgÀ.
2.
qÁ|| ªÀÄÄ¼ÀÄPÀÄAmÉ gÀªÄÉ Ã±ï, PÀ£ßÀ qÀ CzsÁå¥ÀPg
À ÄÀ , gÁVÃUÀÄqÀØ ¥Ëæq±
Às Á¯É, dAiÀÄ£ÀUg
À À
9£ÉÃ §qÁªÀuÉ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560060.
3.
²æÃ J. ¨sÀÄdAUÁZÁgï, PÀ£ÀßqÀ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, eÁé¯ÁªÀiÁ°¤ ¥ËæqsÀ±Á¯É, ¹AºÀ£À
UÀzÉÝ, J£ï.Dgï. ¥ÀÄgÀ vÁ®ÆèPÀÄ, aPÀÌªÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ f¯Éè.
4.
²æÃ ¹.©. «ÃgÀ¨sÀzÁæZÁj, PÀ£ÀßqÀ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ÀzÀ« ¥ÀÆªÀð PÁ¯ÉÃdÄ
(¨Á®PÀgÀ), ªÀiÁ®ÆgÀÄ, PÉÆÃ¯ÁgÀ f¯Éè - 563130.
5.
²æÃªÀÄw gÉÆÃ»tÂ J¸ï. zÁ¤, ¸ÀºÀ ²PÀëQ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, UÉÆÃ®¨sÁ«,
dªÀÄRAr vÁ®ÆèPÀÄ, ¨ÁUÀ®PÉÆÃmÉ f¯Éè.
PÁAiÀÄðPÀª
æ ÄÀ ¤ªÀðºÀuÉ
1.
²æÃ JZï.JA. §¸À¥Àà, »jAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, r.J¸ï.E.Dgï.n.
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
4
¥Àj«r
PÀ.æ ¸ÀA.
«µÀAiÀÄ
¥ÀÄl¸ÀASÉå
1.
¥ËæqÀs ²PÀt
ë ¥ÀoåÀ Pª
æÀ ÄÀ zÀ°è ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzs£
À É - PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀ
6
2.
¨sÁµÁ ²PÀëtzÀ §UÉÎ J£ï.¹.J¥sï. - 2005
ªÀÄvÀÄÛ Dgï.n.E D±ÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
8
3.
¥Àx
æ ÀªÀÄ ¨sÁµÉ PÀ£ÀßqÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ UÀÄjUÀ¼ÀÄ
21
4.
¨sÁµÁ ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ ¥ÀÄ£ÁgÀZÀ£ÉAiÀÄ D±ÀAiÀÄUÀ¼À
»£Àß¯ÉAiÀÄ°è ¹jPÀ£ÀßqÀ -9 «±ÉèÃµÀuÉ.
26
5.
vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ°è ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ
28
6.
¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ°è NzÀÄ-§gÀºÀ PË±À®UÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ
34
7.
¥ÁoÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ gÀZÀ£ÉUÉ ªÀiÁUÀð¸ÀÆa
38
8.
UÀzÀå ¥ÀzÀå PÀ°PÉUÉ ªÀiÁUÀðzÀ²ð
55
9.
UÀzÀå ¥ÁævÀåQëPÉ - ªÀiÁzÀj ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£É
57
10.
¥ÀzÀå ¥ÁævÀåQëPÉ - ªÀiÁzÀj ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£É
60
11.
¹jUÀ£ÀßqÀ - 09 ªÁ¶ðPÀ PÁAiÀÄð¸ÀÆa
65
12.
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
77
13.
ªÁåPÀgÀt ¨ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁUÀðzÀ²ð
80
14.
C®APÁgÀ ¨ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁUÀðzÀ²ð
85
15.
bÀAzÀ±Á¸ÀÛç ¨ÉÆÃzsÀ£É - ªÀiÁUÀðzÀ²ð
86
16.
C£ÀÄ§AzsÀUÀ¼ÀÄ - 1, 2, 3 ªÀÄvÀÄÛ 4
94
17.
vÀgÀ¨ÉÃw ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ
128
5
¥ËæqÀs ²PÀët ¥ÀoåÀ PÀª
æ ÄÀ zÀ°è ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzs£
À É - PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀ
¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀªÉÃ ªÀÄUÀÄ«£À ²PÀët DgÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀjAzÁVAiÉÄÃ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀªÀÅ ¨sÁµÁ ²PÀët JAzÉÃ ¥ÀjUÀtÂ¸À®ànÖzÉ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¨sÁµÁ
PË±À®UÀ¼À PÀ°PÉ ºÁUÀÆ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀzÀ°è ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ MAzÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¨sÁµÁ ¥À¨
æ sÀÄvÀéªÀ£ÀÄß
UÀ½¹PÉÆArgÀÄvÁÛgÉ. F ºÀAvÀzÀ°è ¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°vÀgÉ ¥ËæqsÀ ºÁUÀÆ ªÀÄÄA¢£À
ºÀAvÀUÀ¼À°è ¨sÁµÉAiÀÄ «¸ÀÛøvÀ PÀ°PÉUÉ DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ. ¨sÁµÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉ
gÀÆ¥ÀÄUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. ªÀÄPÀÌ¼À ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄlÖPÀÄÌ CªÀgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÁzsÀ£É ºÁUÀÆ
ªÀåQÛvÀé «PÁ¸ÀPÀÆÌ £ÀqÀÄªÉ ¸ÀPÁgÁvÀäPÀ ¸ÀA§AzsÀ«zÉ. »ÃUÁV F ºÀAvÀzÀ°è ¨sÁµÁ
PË±À®UÀ¼À PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉUÉ «±ÉÃµÀ MvÀÄÛ ¤ÃqÀÄªÀ CUÀvÀå«zÉ. ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ NzÀÄ §gÀºÀzÀ°è ¸ÁéªÀ®A§£É ºÁUÀÆ ¸ÀéAiÀÄA C©üªÀåQÛ PË±À®, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
¸ÀAªÀºÀ£À ¸ÁªÀÄxÀåð, ¸ÀévÀAvÀª
æ ÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð, ¸ÀévÀAvÀæ aAvÀ£É
ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀåQÛ, ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀÄvÀÄÛ ¸Á»vÀå C©ügÀÄa, NzÀÄªÀ C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ
C©ügÀÄa, ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉ, vÀ£Àß ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ CUÀvÀåUÀ½UÁV
¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀP,É ««zsÀ CUÀvåÀ U½
À UÉ ¸ÀévA
À vÀª
æ ÁV ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀð§zÀÞªÁV §¼À¸ÄÀ ªÀÅzÀÄ
ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß UÀ½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ. ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ §UÉÎ
EAvÀºÀ ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ ¸ÁPÁgÀUÉÆ¼Àî®Ä £ÉgÀªÁUÀÄªÀAvÉ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ
DPÀµÀðPÀªÁV, gÀZÀ£ÁvÀäPÀªÁV gÀÆ¦¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ CUÀvÀå.
DzÀgÉ ¥À¸
æ ÄÀ v
Û À §ºÀÄvÉÃPÀ £ÀªÄÀ ä «zÁåyðUÀ¼ÄÀ ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ°è ¤jÃQëvÀ ªÀÄlÖz°
À ®è.
NzÀÄ §gÀºÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀévÀAvÀæªÁV §¼À¸ÀÄªÀ ¹ÜwAiÀÄ°è®è. »ÃUÁV ªÀÄPÀÌ¼À CzsÀåAiÀÄ£À
²Ã®vÉ ºÁUÀÆ ¨Ë¢ÞPÀ G£Àßw D±ÁzÁAiÀÄPÀªÁV®è. ¸Á»vÀå, ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀzsÀð£ÉAiÀÄAvÀÆ
¤jÃQëvÀ ªÀÄlÖzÀ°è®è.
F »£Àß¯ÉAiÀÄ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄ ZËPÀlÄÖ 2005 ¨sÁµÁ¨ÉÆÃzsÀ£É-PÀ°PÉAiÀÄ
§UÉÎ «±ÉÃµÀ MvÀÄÛ ¤ÃrzÉ. ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄÄ ¨sÁµÁ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ, ¨sÁµÁ¥ÀU
æ ÀwUÀµÉÖÃ
¹Ã«ÄvÀªÁUÀzÉ ErÃ ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¨sÁµÁ PÀ°PÉ ºÁUÀÆ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀPÉÌ ªÀÄÄPÀÛ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸À¨ÉÃPÀÄ JA§ D±ÀAiÀÄ ªÀåPÀÛªÁVzÉ. ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àv
æ ÉåÃPÀ
(Isolate) ªÁV¸ÀzÉ §ºÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À PÀÈ¶AiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. vÀgÀUÀwAiÀÄ eÉÆvÉUÉ ªÀÄ£É,
¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¥Àj¸ÀgÀ ºÁUÀÆ ªÀiÁzsåÀ ªÄÀ UÀ¼£
À ÄÀ ß ¸ÀºÀ ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ ¸ÀA¥À£Æ
À ä®
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÁßV §¼À¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀéAiÀÄA PÀ°PÉ, ¸ÀªÀÄªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ CAvÀgÀ QæAiÉÄUÀ½UÉ
¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄzÀ°è CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸À¨ÉÃPÀÄ.
6
F ¢QÌ£À°è ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁAwæPÀªÁV PÀ°¸ÀzÉ gÀZÀ£ÁvÀäPÀªÁV (Constructivist
Approach) PÀ°¸ÀÄªÀ G¥ÀPÀª
æ ÀÄUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß gÁ.¥À.ZË. 2005 ¸À®ºÉ
ªÀiÁrzÉ. «zÁåyðAiÀÄÄ vÀ£Àß ¸ÀéAvÀ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è gÀZÀ£ÁvÀäPÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉÆ¼ÀÄîvÁÛ PÀ°AiÀÄÄªÀ QæAiÉÄAiÉÄÃ gÀZÀ£ÁªÁzÀzÀ PÀ°PÉ. gÀZÀ£ÁvÀäPÀ
G¥ÀPª
Àæ ÀÄzÀ°è «zÁåyðAiÀÄÄ .....
*
¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À CxÀðªÀ£ÀÄß ¸ÀéAiÀÄA PÀAqÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ.
*
¸ÀªÀÄ ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÉÆA¢UÉ CAvÀgÀ QæAiÉÄUÀ½AzÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ.
*
ªÀÄÄPÀÛ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è ¸ÀévÀAvÀª
æ ÁV ¥Á¯ÉÆÎAqÀÄ ¸ÀéAiÀÄA PÀ°AiÀÄÄªÀgÀÄ.
*
ªÀÄ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è PÀ°wgÀÄªÀ ¨sÁµÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÉÆA¢UÉ
¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß C¢üPÀÈvÀªÁV PÀ°vÀÄ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀgÀÄ.
*
¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀévÀAvÀæ NzÀÄ-§gÀºÀ, C©üªÀåQÛAiÀÄ eÉÆvÉUÉ
«±É è Ã µÀ u ÁvÀ ä P À aAvÀ £ É , ¸À È d£ÁvÀ ä P À aAvÀ £ É ºÁUÀ Æ C©ü ª À å QÛ A iÀ Ä £À Ä ß
UÀ½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀgÀÄ.
*
G¥ÁzsÁåAiÀÄ£ÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ jÃwAiÀÄ°è PÀ°¸ÀÄªÀ£ÁVgÀzÉ ªÀÄPÀÌ¼À, ¨sÁµÁ
PÀ°PÉUÉ CUÀvÀå CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß, ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ
¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀ£ÁVgÀÄvÁÛgÉ.
*
gÀZ£
À ÁvÀäPÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À À ªÀÄÆ®PÀ D¯ÉÆÃZÀ£É ºÁUÀÆ C©üªåÀ QÛ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÄÀ ß
PÀnÖPÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ.
*
UÀÄA¦£À CAvÀgÀ QæAiÉÄUÀ¼ÄÀ , ZÀZð
É UÀ¼ÄÀ , ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¥Àj¸Àgz
À À
C£ÀÄ¨sÀªÀPÀÆÌ CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀÄvÀÛªÉ.
*
vÀgÀUÀwAiÀÄ ¨sÁµÁ ¸ÀA¸ÀÌøw, G¥ÁzsÁåAiÀÄgÀ ¸ÀAªÀºÀ£À, ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ, £ÀA©PÉ
ªÀÄvÀÄÛ C©ügÀÄaUÀ¼ÀÄ ¨sÁµÁ PÀ°PÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
7
J£ï.¹.J¥sï-2005 ªÀÄvÀÄÛ ¥Àx
æ ª
À ÄÀ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzs£
À É
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ZËPÀlÄÖ 2005 gÀ £ÀAvÀgÀ ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ CzsÁåAiÀÄzÀ°è
¥Àx
æ ÀªÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ CUÀvÀå ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÀvÀézÀ §UÉÎ ZÀað¸À¯ÁVzÉ. CzÀgÀAvÉ
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ vÀªÀÄä°è CAvÀUÀðvÀªÁVgÀÄªÀ ¨sÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß PÀÄlÄA§ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉAiÀÄ
¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£ÀªÀgÉÆqÀ£É £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¨sÁ¶PÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½AzÀ ¥ÀqÉ¢gÀÄvÁÛgÉ. ºÁUÁV
±Á¯ÉUÉ ¥Àª
æ ÃÉ ²¸ÀÄªÀ ªÉÃ¼ÉUÉ CªÀjUÉ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ, ¸Àg¼
À ¥
À z
À U
À ¼
À £
À ÄÀ ß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ
¨sÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÉÃ §A¢gÀÄvÁÛgÉ. CªÀgÀÄ PÉÃªÀ® ºÀ®ªÀÅ ¥ÀzÀUÀ¼À ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß
ªÀiÁvÀæ ¥ÀqÉzÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àª
æ ÉÃ²¸ÀÄªÀÅ¢®è. zsÀé¤UÀ¼À, ¥ÀzÀUÀ¼À, ªÁPÀåUÀ¼À, ªÁPÀåRAqÀUÀ¼À,
¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀªÁUÀÄªÀ ¨sÁµÉAiÀÄ CjªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ.
ªÀÄUÀÄ«UÉ vÀ£ßÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¸ÀjAiÀiÁV ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ, DrzÀÝ£ÄÀ ß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÆ
C®èzÉ OavÀå¥ÀÆtðªÁV §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÆ w½¢gÀÄvÀÛzÉ. ªÀåQÛ, ¸ÀÜ¼À ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄ
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹ ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ vÀPÀÌAvÉ vÀ£Àß £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À£ÀÄß, ¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß
§zÀ¯Á¬Ä¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÄÀ ß CªÀgÄÀ ºÉÆA¢gÀÄvÁÛg.É (E°è eÁwUÉ vÀPÌÀ eÉÆÃqÀÄ;
ªÉÃ±ÀPÉÌ vÀPÀÌ ¨sÁµÉ JA§ d£À¥ÀzÀ £ÀÄrAiÀÄ£ÀÄß £É£ÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ).
¨sÁµÉAiÀÄ°è §¼ÀPÉAiÀiÁUÀÄªÀ C¸ÀASÁåvÀ zsÀé¤UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ vÀ£Àß «ªÉÃZÀ£É¬ÄAzÀ
CvÀåAvÀ ¸ÀªÄÀ ¥ÀðPÀªÇÀ , ¸ÀAQÃtðªÀÇ DzÀ ¨sÁ¶PÀ CA±ÀU¼
À £
À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÄÀ ß
CªÀgÀÄ ¥ÀqÉ¢gÀÄvÁÛgÉ. F PË±À®ªÀ£ÀÄß ªÀÄ¸ÉzÀÄ GvÀÛªÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÉÃ C®èzÉÃ, ¨sÁµÉAiÀÄ°è
G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ¸ÀAªÀºÀ£À ºÁUÀÆ ¨sË¢ÞPÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¥ÀæxÀªÀÄ
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ UÀÄj.
ªÀÄÆgÀ£A
É iÀÄ vÀgU
À w
À ¬ÄAzÁZÉUÉ G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ ¸ÀAªÀº£
À À PË±À® ªÀÄvÀÄÛ «ªÀÄ±ÁðvÀäPÀ
aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä ªÀiÁvÀÄUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁPÀëgÀvÉ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÁV
§¼À¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀÄxÁªÀvï ¹éÃPÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
E°è CzÀ£ÀÄß wzÀÄÝªÀ ¥ÀA
æ iÀÄvÀß ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÀÄ. £Á®Ì£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw¬ÄAzÁZÉUÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ
¸ÀªÀÄÈzÀÞªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢üðµÀÖ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄUÀÄ vÁ£ÁVAiÉÄÃ
PÀ°vÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÛÀz.É ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°AiÀÄÄªÀ ¸ÀAzÀ¨ð
Às zÀ°è vÀ¥ÄÀ àU¼
À ÁUÀÄªÀÅzÀÄ
¸ÀºÀd F vÀ¥ÀÄàUÀ¼ÀÄ PÀ°PÉAiÀÄ C«¨sÁdå CAUÀªÉA§ÄzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ vÀ¥Àà£ÀÄß
w¢ÝPÉÆ¼Àî®Ä ¹zÀÝgÁVzÀÝgÉ ªÀiÁvÀæ w¢ÝPÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ JA§ CA±ÀªÀ£ÀÄß UÀt£ÉUÉ vÉUÉzÀÄ
PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. vÀ¥ÀÄàUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝªÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀpuÁA±ÀÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°¸ÀÄªÀvÀÛ¯ÉÃ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
PÉÃA¢æPÀj¸ÀÄªÀ §zÀ®Ä CzÉÃ ¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ D¸ÀQÛ ºÀÄnÖ¸ÀÄªÀ, ¸ÀÄ®¨sÀªÁV
8
CxÀðªÁUÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß MqÀÄØªÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À®Ä
ªÀåAiÀÄ ªÀiÁrzÀgÉ M½vÀÄ.
±Á¯ÉU¼
À °
À è ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄ£É¨Ás µÉU¼
À À ¨ÉÆÃzs£
À A
É iÀÄ ªÀÄºÀvéÀ PÀÄjvÀÄ ºÉZÄÀ Ñ ºÉÃ¼À¨ÃÉ PÁV®è.
ªÀÄPÀÌ¼ÄÀ M§âgÀ eÉÆvÉ E£ÉÆß§âgÄÀ ªÀiÁvÀ£ÁqÀ®Ä CUÀvåÀ ªÁzÀ ªÀÄÆ® ¸ÀAªÀº£
À À PË±À®UÀ¼£
À ÄÀ ß
¥ÀqÉ¢zÀÝgÀÆ, G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ Cj«£À ¨sÁ¶PÀ ¥ËærüªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°è ¥ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÁAzÀ©ð
ü PÀªÁV ¸ÀªÄÀ ÈzÀÞªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sË¢ÞPÀ aAvÀ£U
É É CµÉÃÖ £ÀÆ ¸ÀªÁ°®èzÀ ¸ÀAzÀ¨ð
Às zÀ°è
GzÁºÀgÀuÉUÉ : UÉ¼ÉAiÀÄgÉÆqÀ£É ªÀiÁvÀÄPÀvÉ £ÀqÉ¸À®Ä ªÀÄÆ®PË±À®UÀ¼ÀÄ ¸ÁPÁUÀÄvÀÛªÉ.
DzÀgÉ ¸ÁAzÀ©üðPÀªÁV §®ªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÉZÀÄÑ ¨Ë¢ÞPÀ aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß C¥ÉÃQë¸ÀÄªÀ
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ PË±À®UÀ¼ÀÄ CUÀvÀåªÁUÀÄvÀÛªÉ. G£ÀßvÀ ªÀÄlÖzÀ PË±À®UÀ¼ÀÄ
MAzÀÄ ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¨sÁµÉUÉ ªÀUÁð¬Ä¸À®àqÀÄvÀÛªÉ JA§ CA±ÀªÀÅ FUÀ
zÀÈqsÀ¥ÀnÖzÉ. DzÀÝjAzÀ ±Á¯ÁªÀÄlÖzÀ°è ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß §®¥Àr¸À®Ä
£ÁªÀÅ £ÀªÀÄä PÉÊ¯ÁzÀµÀÄÖ ¥ÀA
æ iÀÄvÀßªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
¨sÁµÁ ²PÀëtªÀÅ ¨sÁµÁvÀgÀUÀwUÉ ªÀiÁvÀæ ¹Ã«ÄvÀªÁV®è. ¤dºÉÃ¼À¨ÉÃPÉAzÀgÉ «eÁÕ£À,
¸ÀªiÀ Ád «eÁÕ£À CxÀªÁ UÀtv
Â À vÀgU
À w
À UÀ¼Æ
À ¸ÀºÀ ¨sÁµÁvÀgU
À w
À UÀ¼ÃÉ DVgÀÄvÀª
Û .É PÉ®ªÉÇAzÀÄ
«µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÉAzÀgÉ ¥Áj¨sÁ¶PÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀÄ, C°è£À
¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À §UÉÎ «ªÀÄ±Áð zÀÈ¶×¬ÄAzÀ ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ JAzÀxÀð.
PÉ®ªÀÅ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¥ÀÄ¸ÀPÛ U
À ¼
À £
À ÄÀ ß NzÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß, ¨ÉÃgÉ ¨sÁUÀzª
À g
À Æ
É qÀ£É
ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß CAvÀeÁð®zÀ ªÀÄÆ®PÀ EAVèÃµï ¨sÁµÉAiÀÄ°è «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß
¥ÉÆÃæ vÁì»¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄzÀ°è ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ F ¤Ãw ±Á¯ÉUÀ¼À°è
£ÉÊdªÁV §ºÀÄ ¨sÁ¶AiÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ. PÀvÉUÀ¼ÀÄ, PÀ«vÉUÀ¼ÀÄ,
ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÁlPÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ vÉPÉÌAiÀÄ°è
§A¢ü¸ÄÀ vÀÛªA
É iÀÄ®èzÉ CªÀgÄÀ vÀªÄÀ ä C£ÀÄ¨sª
À U
À ¼
À £
À ÄÀ ß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±ÀU¼
À £
À Æ
À ß
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀjUÉ ¸ÀàA¢ü¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÆß PÀ°¸ÀÄvÀÛªÉ. C£ÉÃPÀ ªÉÃ¼É ¨ÉÃeÁgÀÄ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀ
ªÁåPÀgÀt vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥ÁoÀUÀ½UÉ ºÉÆÃ°¹zÀgÉ, F §UÉAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½AzÀ¯ÉÃ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
ªÁåPÀgÀtzÀ CªÀÄÆvÀð PÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ PÀµÀÖ¥ÀqÀzÉ ¸ÀÄ®°vÀªÁV PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉA§
CA±ÀªÀ£ÀÄß £ÁªÀÅ ªÀÄ£ÀUÁt¨ÉÃPÀÄ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV C£ÉÃPÀ §ºÀÄªÀÄÄR ¥Àw
æ ¨sÉUÀ¼ÀÄ¼Àî
ªÀÄPÀÌ¼ÄÀ ªÀÄÆ®¨sÁ¶PÀ PË±À®UÀ¼£
À ÄÀ ß ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiÁvÀÄPÀvU
É ¼
À À ªÀÄÆ®PÀ PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÁzÀgÆ
À ,
CªÀjUÁVAiÉÄÃ «£Áå¸ÀUÉÆ½¹zÀ ¨sÁ¶PÀ ¸ÁªÀiÁVæUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑªÀjAiÀiÁV MzÀV¸ÀÄªÀ°è
CªÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
(gÁ.¥À.ZË-2005)
9
¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£É
MAzÀÄ ªÀÄUÀÄ ±Á¯ÉUÉ §AzÁV¤AzÀ, CªÀ£ÀÄ D CªÀ¢üAiÀÄ ±Á¯Á¨sÁå¸ÀªÀ£ÀÄß
ªÀÄÄV¹ ºÉÆgÀqÀÄªÁUÀ CªÀ£ÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ F PË±À®UÀ¼À£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtðªÁV, ¸Áé¢üÃ£À
¥Àr¹PÉÆAqÀÄ, ¤gÀUÀð¼ÀªÁV, ¸ÀºÀdªÁV §¼À¸ÀÄªÀ ¸ÁzsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÉÃ ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ GzÉÝÃ±À. ¨sÁµÉAiÀÄÄ Cw¸ÀÄ®¨sª
À A
É zÀÆ, CzÀ£ÄÀ ß AiÀiÁgÁzÀgÆ
À
¨ÉÆÃ¢ü¸À§ºÀÄzÉAzÀÆ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ «zÁå¨sÁå¸À G¼ÀîªÀjUÉ CzÀÄ vÁ£ÁVAiÉÄÃ
§gÀÄªÀÅzÉAzÀÆ MAzÀÄ ±Á¹ÛçÃAiÀÄ PÀ°PÉAiÀÄ «zsÁ£ÀzÀ PÀª
æ ÀÄªÁzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀÅ vÀÄA¨Á
CªÀ±åÀ P.À ¸Á«gÁgÀÄ ªÀµð
À UÀ¼À EwºÁ¸À ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ vÀ£ßÀ zÉÃ DzÀ ªÉÊ²µÀÖöåª£
À ÄÀ ß
C¥ÁgÀªÁzÀ ±ÉÃæ µÀ× ¸Á»vÀå gÁ²AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛªÀÄ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
fÃªÀAvÀªÇÀ , ¸Á»vÀåPª
À ÇÀ , ¸ÁA¸ÀÌøwPÀªÇÀ DVgÀÄªÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ vÀ£ßÀ zÉÃ DzÀ zsé¤
À ±Á¸ÀçÛ ,
ªÁåPÀgÀt, ±ÉÊ°, °¦ ªÀÄvÀÄÛ CxÀð ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ ¸ÀA¥ÀÆtð
CjªÀÅ ¨sÁµÁ¨ÉÆÃzsÀPÀ¤UÉ EgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. C®èzÉ ¨sÁµÁ±Á¸ÀÛçzÀ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå
CjªÀÇ EgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. EµÉÖÃ C®èzÉ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ±Á¹ÛçÃAiÀÄ CjªÀÇ CUÀvÀå.
PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°¸À®Ä ¹zÀÞvAÉ iÀÄ ºÀAvÀU¼
À ÄÀ
¥ÁoÀzÀ »£Éß¯É
1)
2)
3)
4)
¸Á»vÀå, ¥ÀPæ ÁgÀ, CzÀgÀ ¥Àª
æ ÀÄÄRgÀÄ
PÀ«, ¯ÉÃRPÀ- »£Àß¯É EvÀgÀ PÀÈwUÀ¼ÀÄ
¥À¸
æ ÀÄÛvÀ PÀÈwAiÀÄ DPÀgÀ UÀA
æ xÀ, CzÀgÀ ¥ÀÆwð ¥ÀjZÀAiÀÄ
CªÀ±ÀåPÀªÁzÀ EvÀgÀ w½ªÀ½PÉ: ªÀÄÆ® UÀA
æ xÀ (DPÀgÀ), ªÀÄÆ®PÀ« (C£ÀÄªÁzÀ
EvÁå¢ DzÁUÀ ªÀiÁvÀ)æ
¥ÀoåÀ «±ÉÃè µÀuÉ
1)
¨ÉÆÃzsÀ£Á WÀlPÀUÀ¼ÁV
2) «zÁåyðUÀ¼À zÀÈ¶×¬ÄAzÀ C°ègÀ§ºÀÄzÁzÀ PÀpt¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ,
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À gÀZÀ£É.
3)
¥ÁoÀzÀ°è §gÀÄªÀ ªÀÄÄRå¥ÀoÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ- CªÀÅUÀ¼À ¥ÀnÖ ¹zÀÝvÉ
4) UÀªÀÄ¤¸À¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ, ¨ÉÃPÁUÀÄªÀ ¥ÁoÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ-£ÀPÉë, ¯ÉÃRPÀgÀ
avÀ,æ DPÀgÀ UÀA
æ xÀzÀ ¥Àw
æ EvÁå¢.
5)
¥ÀPæ ÀlªÁUÀÄªÀ ¥Àz
æ sÁ£À ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ.
10
¥ÁoÀAiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁjPÉ :C) ErÃ ¥ÁoÀªÀ£ÀÄß MAzÀÄ WÀlPÀªÁV ¨sÁ«¹ AiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁj¸À¨ÉÃPÀÄ.
D) PÀ°PÉAiÀÄ ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV¹PÉÆAqÀÄ ¤gÀÆ¦¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
E) ¸ÀÆPÀÛ PÀ°PÉAiÀÄ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀÆ¦¹, ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£ÀzÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
1. ¸ÀA§A¢üÃPÀgÀt
2. eÁÕ£À ¸ÀÈ¶Ö
3. «ªÀÄ±ÁðvÀäPÀ aAvÀ£É
F) ¥ÁoÀzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¹PÉÆAqÀÄ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
G) WÀlPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À gÀÆ¦¹PÉÆAqÀÄ zÉÆÃµÀ ¤ªÁgÀuÁ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß
AiÉÆÃa¹.
(ºÉaÑ£À «ªÀgÀUÀ½UÉ gÀZÀ£Á-1 £ÉÆÃr: UÀzÀå-¥ÀzÀå ¨ÉÆÃzsÀ£É).
gÀZ£
À ÁvÀäPÀ «zsÁ£À (Constructivist Approach)
ªÀÄUÀÄªÀÅ vÀ£Àß ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ C£ÀÄ¨sÀªÀ ¥ÀqÉzÀÄ vÀ£Àß eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
gÀÆ¦¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. F «zsÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®vÀvÀé. ªÀÄUÀÄªÀÅ vÀ£Àß eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¨ÁºÀå
¸ÀAªÉÃzÀ£¬
É ÄAzÀ ¥ÀqA
É iÀÄÄvÀz
Û A
É iÉÄA§ ªÁzÀU¼
À g
É q
À g
À À ¸ÀAUÀªÄÀ EzÀÄ (¦AiÀiÁeÉ-§Ææ£g
À ï)
¥ÁoÀ PÀ°¸ÀÄªÁUÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß aPÀÌ aPÀÌ CA±ÀUÀ¼ÁV ªÀiÁr, ªÀÄPÀÌ¼ÉÃ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
gÀÆ¦¹ eÉÆÃr¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆlÄÖ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀAvÉ
¥ÉæÃgÉÃ¦¸À§ºÀÄzÀÄ.
F «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß PÀ£ÀßqÀzÀ°è ªÁåPÀgÀt (¸ÀA¢ü-¸ÀªÀiÁ¸À), bÀAzÀ¸ÀÄì, C®APÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
¨ÉÆÃ¢ü¸®
À Ä §¼À¸§
À ºÀÄzÀÄ. C®èzÉ ¥À§
æ Azs,À ¸ÁgÀ ¸ÀAUÀº
æ ,À ¥Àv¯
æÀ ÃÉ R£À EvÁå¢ ¥ÀoÁåA±ÀU¼
À À
PÀ°PÉUÀÆ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. EzÀgÀ ¸ÀÆvÀæ «¨sÀd£É+¸ÀAAiÉÆÃd£É=¥ÀÆtð CxÀðUÀ»
æ PÉ.
11
NCF-2005 ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ D±ÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ
1986 gÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët¤Ãw MAzÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄlÄÖ ºÁPÀÄªÀ
¥ÀA
æ iÀÄvÀß DgÀA©¹vÀÄÛ. 1992gÀ QæAiÀiÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è EzÀ£ÀÄß E£ÀÆß «ªÀgÀªÁVAiÀÄÆ
¸Àµ
à ª
ÖÀ ÁVAiÀÄÆ ºÉÃ¼À¯ÁVvÀÄ.Û FUÁUÀ¯É ‘¤gÀAvÀg’À ºÁUÀÆ ‘gÀZ£
À Á-1’ gÀ°è F «ZÁgÀU¼
À £
À ÄÀ ß
ZÀað¸À¯ÁVzÉ.
JµÉÖÃ ZÀað¹zÀgÀÆ ºÉÆ¸À «µÀAiÀÄUÀ½UÉ £ÁA¢AiÀiÁUÀÄªÀ F «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß
ªÀÄvÉÆÛªÉÄä ªÉÄ®ÄPÀÄ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛ. ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ vÀ¼ÀºÀ¢AiÀiÁV DUÁUÀ ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄzÀ
¤Ãw ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F J®è ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®zÀ°è ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è
²¥sÁgÀ¸ÄÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ªÀiË®åUÀ¼£
À ßÉ Ã PÁt§ºÀÄzÁVzÉ. Egalitarian, seecular, pluralistic
society founded on social justice and equality F CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹AiÉÄÃ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ
¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄ ZËPÀlÄÖ 2005 gÀÆ¥ÀÄUÉÆArzÉ.
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoåÀ PÀª
æ ÄÀ ZËPÀlÄÖ 2005 ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁ PÀ°PÉ
J£ï. ¹.J¥sï 2005 gÀ ªÀÄÄRå ®PÀt
ë UÀ¼ÄÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀåª¸
À ÜÉ AiÀÄ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀÄªÀÅzÉÃ
DVzÉ. CzÀgÀ ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼À£ÀÄß F PÉ¼ÀPÀAqÀAvÉ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
1. ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è £É¯ÉUÉÆ½¹gÀÄªÀ ªÀiË®åUÀ¼À C¼ÀªÀrPÉ.
2. ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄ «¢ü¸ÀÄªÀ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
3. J®èjUÀÆ ªÀiË¯ÁåzsÁjvÀ/ UÀÄuÁvÀäPÀ ²PÀët (FFA) zÉÆgÀQ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
4. ªÀåªÀ¹ÜvÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ
5. ¸ÀªÀð ¸ÀªÀiÁ£À ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÉÜ
¨sÁµÁ vÀgUÀ w
À AiÀÄ°è ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ z
À À CUÀvåÀ .
¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ ª
À ÅÀ ««zsÀ ¨sÁµÁ gÀZ£
À A
É iÀÄ£ÀÄß Dzsj
À ¹ gÀa¸À®ànÖgÄÀ ªÀÅzÀÄ. J®è ¨sÁµÉU¼
À Æ
À
£ÀªÀÄUÉ DzsÁgÀªÁzÀ PÉ®ªÀÅ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀªÁzÀ ¨sÁµÁ gÀZÀ£ÉUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛªÉ.
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸Áé¢Ã£À ¥Àr¹PÉÆAqÁUÀ ¨sÁµÉAiÀÄÄ £ÀªÀÄä C¢üÃ£ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. £ÁªÀÅ ¨sÁµÉAiÀÄ
ªÉÄÃ¯É ¥À¨
æ sÀÄvÀé ¸Á¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ. ºÁUÁV ¨sÁµÁ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è £ÀªÀÄUÉ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀÅ
¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°¸ÀÄªÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÉÃ ºÉÆgÀvÀÄ eÁÕ£À ¸ÀA¥ÁzÀ£ÉAiÀÄ KPÉÊPÀ ªÀiÁUÀðªÀ®è.
¨sÁµÁvÀgÀUÀwAiÀÄ°è zÉÆgÀPÀÄªÀ F eÁÕ£ÀªÀÅ PÉÃªÀ® C£ÀÄµÀAVPÀªÁzÀÄÝ
12
¨sÁµÁPÀ°PÉAiÀÄ GzÉÝÃ±À.
¨sÁµÉAiÀÄÄ UÀ»
æ PÉ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀåQÛAiÀÄ MAzÀÄ ¸ÁzsÀ£À. CzÀÄ £ÀªÀÄä ¥Àj¸ÀgÀzÉÆA¢UÉ
ªÀåªÀºÀj¸À®Ä £ÀªÀÄUÉ ¸ÁzsÀ£ÀªÁV MzÀUÀÄvÀÛzÉ. M§â PÁ«ÄðPÀ¤UÉ G½, ¸ÀÄwÛUÉ, ¸Áàöå£Àgï
EvÁå¢ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ ªÀiÁ£ÀªÀ£À C©üªÀåQÛUÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀåªÀºÁgÀPÉÌ,
¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀºÀPÁgÀPÉÌ MzÀV §gÀÄªÀ ¸ÁzsÀ£À-G¥ÀPÀgÀt ¨sÁµÉAiÀiÁVzÉ.
¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀPÉ
M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ vÀ£Àß PÉÊUÉ G½, ¸ÀÄwÛUÉ, ¸Áàöå£Àgï §AzÉÆqÀ£ÉAiÉÄÃ £ÀÄjvÀ
PÁ«ÄðPÀ£ÁUÀ¯ÁgÀ£ÉÆÃ ºÁUÉ ¸ÀàµÀÖªÁzÀ, ¤RgÀªÁzÀ, PË±À®UÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀzÉÃ AiÀiÁgÀÆ
¨sÁµÁ §¼ÀPÉAiÀÄ J¯Áè ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀ½¸À®Ä ¸ÁzsÀå«®è.
¨sÁµÁ ¥À¨
æ ÄÀs vÀé
¨sÁµÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ¥À¨
æ sÀÄvÀé ¸ÁzsÀ£ÉAiÉÄAzÀgÉ, ¨sÁµÁ §¼ÀPÉAiÀÄ ««zsÀ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß
¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÉÃ DVzÉ. F PË±À®UÀ¼ÀÄ C£ÉÃPÀ ¸ÀÛgÀzÀ jÃwAiÀÄ DAvÀjPÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀzÁZÁgÀUÀ¼ÀÄ ¥Àe
æ Á¸ÀvÁÛvÀäPÀ ¨sÁµÉ, M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¨sÁµÉ,
ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄð, ¨sÁªÀ ¤AiÀÄAvÀt
æ .
¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ ¨sÁµÁ PË±À®ªÀÇ vÀ£ÀßzÉÃ ««zsÀ ¸ÀÛgÀUÀ¼À ªÀiÁ£À¹PÀ ªÀÄ£ÉÆÃzÉÊ»PÀ
ºÁUÀÆ zÉÊ»PÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ.
¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼ÄÀ :1) D°¸ÀÄªÀÅzÀÄ (Listening)
2) ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ (Speaking)
3) NzÀÄªÀÅzÀÄ (Reading)
4) aAvÀ£É (Thinking)
5) §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ (Writing)
6) C¨sÁå¸À PË±À®/CzsÀåAiÀÄ£À ²Ã®vÉ (Study Skill)
¥Ëæq²
À s PÀëtzÀ°è ¨sÁµÁ ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ z
À À ¸ÁÜ£À
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ ²PÀëtªÀÅ ¥Àz
æ sÁ£ÀªÁV ¨sÁµÁ ²PÀëtªÉÃ DVzÀÄÝ F ºÀAvÀzÀ°è
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉAiÀÄ°è NzÀÄ, §gÀºÀ, ªÀiÁvÀÄ PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ºÀAvÀPÉÌ PÀ°vÀÄ
§¼À¸À®Ä ±ÀPÀÛgÁUÀÄvÁÛgÉ. F ºÀAvÀzÀ°è ¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°vÀÄ ¥ÀA
æ iÉÆÃV¸ÀÄªÀ°è
¸Áéª®
À A©UÀ¼ÁVzÀÝgÆ
À ªÀÄÆ®¨sÆ
À vÀ PÀ°PÉ DVgÀÄvÀz
Û A
É §ÄzÀÄ C¥ÉÃPÀt
ë ÃÂ AiÀÄ. ¥Ëæqº
Às A
À vÀz°
À è
FUÁUÀ¯ÉÃ PÀ°wgÀÄªÀ ¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß UÀnÖUÉÆ½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀ°PÉAiÀÄ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÁzsÀ£ÀªÀ£ÁßV §¼À¸À®Ä ±ÀPÀÛgÁUÀÄvÁÛgÉ. F ºÀAvÀzÀ°è
13
D°¸ÀÄ«PÉ, ªÀiÁvÀÄ, NzÀÄ, §gÉºÀzÀ eÉÆvÉUÉ ¯ÉÃR£À gÀZÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð, ¸ÀéAiÀÄA
C©üªÀåQÛ, ªÁåPÀgÀuÁA±ÀUÀ¼À w¼ÀÄªÀ½PÉ, bÀAzÀ¸ÀÄì C®APÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄ®Ä ºÁUÀÆ
¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÀAªÀº£
À À ¸ÁªÀÄxÀåð PÀ°AiÀÄ®Ä CUÀvåÀ CªÀPÁ±ÀU¼
À £
À ÄÀ ß gÀÆ¦¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ
CUÀvÀå. F jÃw ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¨sÁµÁ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ
¥ÀjuÁªÀÄPÁjUÉÆ½¸À®Ä ªÀÄPÀÌ¼£
À ÄÀ ß vÀg¨
À ÃÉ wUÉÆ½¸À®Ä ¨sÁµÁ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ ª
À ÅÀ £Égª
À ÁUÀÄvÀz
Û .É
F D±ÀAiÀÄzÉÆA¢UÉ ¹jUÀ£ÀßqÀ 9 ¨sÁµÁ ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀ AiÀÄvÀßUÀ¼ÁVªÉ. F
¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°ègÀÄªÀ UÀzÀå, ¥ÀzÀåUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÆgÀPÀ ¨sÁµÁ C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ, bÀAzÀ¸ÀÄì C®APÁgÀzÀ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ «zÁåyðUÀ¼À°è ¥Àx
æ ÀªÀÄ¨sÁµÉ PÀ£ÀßqÀ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
CxÀð UÀ»
æ PÉ, ªÁZÀ£À PË±À®.
ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀªÁV ¸ÀéAiÀÄA C©üªÀåQÛ PË±À®ªÀ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀx,É PÀª£
À ,À ¸ÁgÁA±À, C£ÀÄªÁzÀ, ¥Àv,æÀ ¥À§
æ Azs,À UÁzÉU¼
À À «¸ÁÛg,À ¸ÁgÀ¸A
À UÀº
æ ,À
¸ÁgÀ«¸ÁÛgÀ, ¢£ÀZÀj EvÁå¢ §gÀºÀUÀ¼À°è ¥Àjtw UÀ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®.
¸Á»vÁå©g
ü ÄÀ a ºÁUÀÆ £ÁqÀÄ £ÀÄrUÀ¼À §UÉUÉ C©üªiÀ Á£À, UËgÀªÀ ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÀévÀAvÀæ aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C¨sÁå¸À PË±À®UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ C©ügÀÄa ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ¦æÃw ªÀÄvÀÄÛ ¸Á»vÀå C©ügÀÄa ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ, UÀA
æ xÁ®AiÀÄzÀ°è N¢ eÁÕ£Ádð£É ºÉaÑ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
N¢£À ªÀÄÆ®PÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiË®åUÀ¼À ªÀzsÀð£É, £ÁAiÀÄPÀvÀézÉÆA¢UÉ ªÀåQÛvÀé
«PÁ¸À ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ.
¤WÀAlÄ, «±ÀéPÉÆÃ±ÀUÀ¼À C¨sÁå¸À.
PÀA¥ÀÆålgï, CAvÀeÁð® ªÀÄvÀÄÛ CqÀPÀ ªÀÄÄ¢æPÉUÀ¼À (¹.r) §¼ÀPÉ.
¢£À¤vÀåzÀ ªÀåªÀºÁgÀ, GzÉÆåÃUÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀPÉ ªÀÄÄAvÁV ªÀÄPÀÌ¼À
¸À ª ÁðAVÃt «PÁ¸À P É Ì ¨s Á µÁ PÀ ° PÉ A iÀ Ä Ä ¸À Æ PÀ Û £É ¯ É A iÀ Ä £À Ä ß ºÁUÀ Æ
ªÀÄÄ£ÉÆßÃlªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ. ¥ÀrAiÀÄZÀÄÑ jÃwAiÀÄ°è
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹ ºÉÆgÀºÁPÀÄªÀ CªÉÊeÁÕ¤PÀ ºÉÆgÀvÁV ¸ÀéAiÀÄA
ZÀlÄªÀnPÉ, ¸ÀAªÉÃzÀ£U
É ¼
À À ªÀÄÆ®PÀ eÁÕ£,À ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ ºÁUÀÆ ªÀiË®åUÀ¼£
À ÄÀ ß
gÀZÀ£ÁvÀäPÀªÁV PÀnÖPÉÆ¼ÀÄîªÀAvÀºÀ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀÌ½UÉ MzÀV¹PÉÆqÀ®Ä
F «±Àé¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV §¼À¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. F ¢QÌ£À°è ¨sÁµÁ
²PÀPë g
À ÄÀ ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ z
À À D±ÀAiÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî¨ÃÉ PÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀÄ¸ÀPÛ ª
À £
À ÄÀ ß
E£ÀÆß UÀnÖUÉÆ½¸À®Ä ªÀÄÄAzÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. F ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÉßÃ ¸ÀªÀð¸Àé JAzÀÄ
14
¨sÁ«¸ÀzÉ ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ À gÁfV£À ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß, §¼ÀPA
É iÀÄ£ÀÄß ¥ÉÆÃæ vÁì»¸ÀÄªÀ
vÀªÀÄä aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀj¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
EªÀÅUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°èAiÉÄÃ ²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸À¯ÁVvÀÄÛ. EªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
i)
¸ÀévÀAvÀæ aAvÀ£É ºÁUÀÆ QæAiÀiÁ²Ã® ¨É¼ÀªÀtÂUÉ.
ii)
EvÀgÀgÀ ¨sÁªÀ£ÉUÀ½UÉ ¸ÀàA¢¸ÀÄ«PÉ
iii) ºÉÆ¸À ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ½UÉ £ÀªÀÄå ºÁUÀÆ ¸ÀÈd£À²Ã® jÃwAiÀÄ°è ¸ÀàA¢¸ÀÄ«PÉ.
²PÀt
ë ªÀÅ ¥Àe
æ Á¸ÀvÁÛväÀPÀ fÃªÀ£À ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß UÀnU
Ö Æ
É ½¸À¨ÃÉ PÁzÀg,É CzÀÄ ªÉÆvÀª
Û Æ
É zÀ°UÉ
¥Àx
æ ÀªÀÄ vÀ¯ÉªÀiÁj£À PÀ°PÁyðUÀ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°èAiÉÄÃ G½AiÀÄÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
2.3 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoåÀ PÀª
æ ÄÀ ZËPÀn£
Ö À ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzs£
À Á ¸ÀA§A¢ü ¸ÁgÁA±À
ªÉÄÃ¯É w½¹zÀ LzÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆvÀU
æ ¼
À ®
À z
è É J£ï.¹.J¥sï. -2005 ºÉÆgÉAiÀiÁUÀzÀ
PÀ°PÉUÀÆ DzÀåvÉ PÉÆqÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄÄA¢£À CzsÁåAiÀÄUÀ¼À°è PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ PÀÄjvÀÄ
FZËPÀlÄÖ «µÀzÀªÁV ZÀað¸ÀÄvÀÛzÉ. eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ §UÉÎ ¥À¸
æ Áæ¦¸ÀÄvÁÛ ªÀÄUÀÄ
eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ JA§ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß J£ï.¹.J¥sï «ªÀgÀªÁV ZÀað¸ÀÄvÀÛzÉ.
PÀ°PÉAiÀÄÄ ªÀÄUÀÄ«£À zÉÊ»PÀ ªÀiÁ£À¹PÀ ªÀÄlÖPÉÌ EzÀÄÝ ªÀÄUÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉÆ¼ÀÄîªÀ°è
¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. PÀ°PÉAiÀÄ C£ÀÄ¨sÀªÀªÀÅ ªÀÄUÀÄ«£À ¸Àé¨sÁªÀ ºÁUÀÆ
¥Àj¸ÀgÀPÉÌ ºÉÆA¢PÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥Àv
æ ÉåÃQ¸À¨ÉÃPÀÄ. ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ
ZÀlÄªÀnPÉAiÀiÁV ¥ÀjUÀtÂ¸À¨ÉÃPÉÃ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀÄªÀ, £É£À¥ÀÄ ±ÀQÛ ¨É¼É¸ÀÄªÀ
vÀgÀ¨ÉÃw JAzÀÄ w½AiÀÄ¨ÁgÀzÀÄ. ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÉÃ ªÀÄUÀÄ«UÉ F ¥Àæ¥ÀAZÀªÀ£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä EgÀÄªÀ ªÀÄÄRå ªÀiÁzsÀåªÀÄ. vÀgÀUÀwAiÀÄ PÀ°PÁ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼ÀÄ/
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ vÀªÀÄä eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄªÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
²PÀët FUÀ ¸ÀA«zsÁ£À §zÀÝªÁzÀ ªÀÄÆ®¨sÆ
À vÀ ºÀPÄÀ Ì, °AUÀ, eÁw, CAUÀ«PÀ®vÉU¼
À À
ªÀåvÁå¸À «ÄÃjzÀ ±Á¯Á ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹, ªÀÄPÀÌ¼À DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶×PÀ
DºÁgÀzÀ §UÉÎ ¤UÁªÀ»¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
2.2 ¥ÀoåÀ PÀª
æ iÀ zÀ C©üªÈÀ ¢ÞUÉ J£ï.¹.J¥sï-2005 ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvU
éÀ ¼
À ÄÀ
EAzÀÄ PÀ°PÉ ºÉÆgÉAiÀiÁUÀ®Ä £ÁªÀÅ ²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ°è
ºÁUÀÆ UÀÄuÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ°è vÀ¦àzÉÝÃªÉA§ÄzÉÃ ¸ÁQë. EzÀ£ÀÄß
¸Àj¥Àr¸À®Ä gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄ ZËPÀlÄÖ -2005 LzÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆvÀU
æ À¼À£ÀÄß
ªÀÄÄA¢nÖzÉ. F ¸ÀÆvÀU
æ À¼ÀÄ CvÀåAvÀ ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ CxÀðªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
15
1.
eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ ºÉÆgÀV£À fÃªÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢üÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
2.
¨Á¬Ä ¥ÁoÀ ªÀiÁqÀÄªÀ «zsÁ£ÀU½
À AzÀ PÀ°PÁ ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉÃgÉAiÀiÁV¸ÀÄwÛgÄÀ
ªÀÅzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
3.
¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄªÀÅ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃj ¤®ÄèªÀAvÉ ²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
4.
¥ÀoåÀ ª£
À ÄÀ ß ºÉZÄÀ Ñ £ÀªÄÀ å ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ vÀgU
À w
À AiÀÄ DUÀÄºÉÆÃUÀÄUÀ¼Æ
É A¢UÉ
¸À«Ää±ÀæUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
5.
¥Àe
æ Á¸ÀvÁÛväÀPÀ gÁdåªåÀ ª¸
À ÜÉ AiÀÄ°è ¥ÁgÀ¸j
àÀ PÀ ±Àz
æ ÞÉ ºÁUÀÆ ¦æÃwUÀ¼ÄÀ ¼Àî PÁ¼ÀfUÀ¼£
À ÄÀ ß
¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
EzÀPÁÌV FVgÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸À¨ÉÃPÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. ºÉZÀÄÑ ºÉZÀÄÑ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÆ CUÀvÀåªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
¥ÀoÀå «µÀAiÀÄUÀ¼ÉÆ¼ÀV£À CAvÀgÀªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁr ¸ÀA«Ä½vÀ (integrated)
¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ²¥sÁgÀ¸ÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ
PË±À®UÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ §ºÀÄ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¸Á»vÀå ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄ£ÉAiÀÄ
ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ fÃªÀ£ÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ ¸ÀàA¢¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉ,
¸ÀÜ½ÃAiÀÄ, §ÄqÀPÀlÄÖ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©üPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¨ÉÆÃzsÀ£Á ªÀiÁzsÀåªÀÄªÁV
§¼À¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¸ÀÆa¸À¯ÁVzÉ.
EAVèÃµï ¸ÉÃjzÀAvÉ §ºÀÄ¨sÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀÌ¼À°è ¨É¼É¸À¨ÉÃPÀÄ.
ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉAiÀÄ°è §gÉAiÀÄÄªÀ, NzÀÄªÀ PË±À®UÀ½UÉ O¥ÀZÁjPÀ vÀgÀ¨ÉÃw PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ,
DzÀgÉ ¢éwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ½UÉ J®è PË±À®UÀ¼À®Æè vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
EªÉ®èªÀÇ ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥À¨
æ sÀÄvÀé ¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
CzÀPÉÌ CUÀvÀåªÁzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀª
æ ÀÄ C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. NzÀÄªÀ PË±À®zÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ
MvÀÄÛ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀjAzÀ ±Á¯ÁPÀ°PÉUÉ ¥ÀA
æ iÉÆÃd£ÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ JA§ÄzÀ£ÄÀ ß ªÀÄ£ÀUÁt¯ÁVzÉ.
¥ÀjÃPÁë PÀª
æ ÀÄUÀ¼À°è §zÀ¯ÁªÀuÉ - ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ ºÉÆgÉ gÀ»vÀ ºÁUÀÆ MvÀÛqÀ
PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è PÉÃ¼ÀÄªÀ ¥À±
æ ÉßUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ°è §zÀ¯ÁV CªÀÅ
vÁQðPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£À ²Ã® ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ½UÉ ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ. vÀgÀUÀwAiÉÆqÀ£É
¥ÀjÃPÁë PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¸À«Ää½vÀUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. ¥Á¸ÀÄ/¥sÉÃ®Ä JA§
¥ÀzÀÝw ºÉÆÃV, ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀÄlÖzÀ ¸ÁzsÀ£É UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ CA±ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé ¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtzÀ
¸ÁªÀðwæÃPÀgÀt J®ègÀ UÀÄjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
16
F J¯Áè ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ D±ÀAiÀÄUÀ¼À C£ÀéAiÀÄªÉÃ 9£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw
PÀ£ÀßqÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£É ºÁUÀÆ ªÀÄ£À£À ªÀÄÆr¸ÀÄªÀ
zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ ¥ÀoÀåUÀ¼À ¥Àj«rAiÀÄ°è ©ü£ÀßvÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸À¯ÁVzÉ. EzÀgÀ GzÉÝÃ±À
ªÀÄUÀÄªÀ£ÀÄß ¥ËæqsÀºÀAvÀPÉÌ ¹zÀÞUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ºÁUÀÆ G£ÀßvÀ ¥ËæqsÀ ºÀAvÀPÉÌ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
eÉÆÃr¸À®Ä ªÀiÁ£À¹PÀ ºÁUÀÆ ¨Ë¢ÞPÀªÁV ¹zÀÞUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
2.4 9£ÉAiÀÄ vÀgU
À w
À ¥À.æ ¨sÁ. PÀ£ßÀ qÀ ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ À ºÁUÀÆ J£ï.¹.J¥sï 2005 gÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ .
9£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw ¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÁ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀÅ ¸ÀÄAzÀgÀªÁV ªÀÄÄzÀætªÁVzÀÄÝ
ªÀÄPÀÌ½UÉ NzÀ®Ä C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀªÁzÀ zÀ¥Àà°¦AiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ
ªÀÄÄ£ÀÄßrAiÀÄ°èAiÉÄÃ J£ï.¹.J¥sï-2005 gÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoåÀ PÀª
æ ÄÀ zÀ ªÉÊ²µÀÖöåUÀ¼£
À ÄÀ ß ºÉÃ½zÉ.
CªÀÅUÀ¼A
É zÀg;É
Ø ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß fÃªÀ£ÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø ¨sÁµÁ PÀ°PÉUÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ - ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø PÀAoÀ¥ÁoÀ «zsÁ£À¢AzÀ gÀZÀ£ÁvÀäPÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø §ºÀÄ ¨sÁµÁ PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄªÁzÀPÉÌ CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ.
Ø ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À ºÉÆgÀvÁV ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄªÀ£ÀÄß ²æÃªÀÄAvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø NzÀÄ §gÀºÀ PË±À®UÀ½UÉ «±ÉÃµÀ MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
Ø eÁÕ£ÀzÀ C©üªÀÈ¢ÝUÉ PÀ°PÁ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø wæ¨sÁµÁ ¸ÀÆvÀz
æ À D±ÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø ¨sÁgÀvÀzÀ ¥Àe
æ Á¸ÀvÁÛvÀäPÀ ¤Ãw C£ÀéAiÀÄ DªÀ±ÀåPÀvÉUÉ vÀPÀÌAvÉ ¸ÀàA¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø ²PÀëtªÀ£ÀÄß EA¢£À ºÁUÀÆ ¨sÀ«µÀåzÀ fÃªÀ£ÁªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ ºÉÆAzÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø «µÀAiÀÄUÀ¼À ªÉÄÃgÉÉAiÀÄ£ÀÄß «ÄÃj CªÀÅUÀ¼À ¸ÀªÀÄUÀz
æ ÀÈ¶ÖAiÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
Ø ±Á¯ÉAiÀÄ ºÉÆgÀV£À §zÀÄQUÉ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø ªÀÄPÀÌ½AzÀ¯ÉÃ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
C°èAiÉÄÃ £ÀÆvÀ£À ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀð C£ÀÄ¸Àj¸À¨ÉÃPÁzÀ
ªÀÄÆgÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß w½¸À®Ä CzÉAzÀgÉ:
1) CAvÀUÀðvÀ «zsÁ£À (Integrated Approach)
2) gÀZÀ£ÁvÀäPÀ «zsÁ£À (Constructive Approach)
17
3) ¸ÀÄgÀÄ½AiÀiÁPÁgÀzÀ «zsÁ£À (Spiral Approach
C®èzÉ C°èAiÉÄÃ ¥ÀPæ ÈÀ vÀ ºÉÆ¸À ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ z
À À «±ÉÃµÀvAÉ iÀÄ£ÀÄß w½¸ÀÄvÁÛ :
Ø
ºÉÆ¸À ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀÅ «zÁåyðUÀ¼À aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀZ
æ ÉÆÃ¢¸ÀÄªÀAwzÉ.
Ø
ZÀlÄªÀnPÉ DzsÁjvÀªÁVzÉ.
Ø
fÃªÀ£À ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è CAvÀUÀðvÀUÉÆ½¹zÉ.
Ø
F ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀÅ PÉÃªÀ® ¥ÀjÃPÁëzÀÈ¶×¬ÄAzÀ gÀavÀªÁV®è.
Ø
«zÁåyðUÀ¼À ¸ÀªÁðAVÃt ªÀåQÛvÀé «PÀ¸À£ÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÉ.
Ø
¸Áé¸ÜÀ öå ¸ÀªiÀ ÁdzÀ GvÀª
Û ÄÀ ¥Àe
æ U
É ¼
À ÁV gÀÆ¦¸À®Ä ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ z
À °
À è ¥ÀAæ iÀÄwß¸À¯ÁVzÉ.
Ø
¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ ¥Àz
æ Ás £À UÀÄjUÀ¼ÁzÀ D°¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ, NzÀÄªÀÅzÀÄ,
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀgÀ dvÉUÉ DPÀgÀUÀ½AzÀ «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀº
æ ÀuÉ (Reference Skill).
Ø
PË±À®UÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ DzÀåvÉ ¤ÃrzÉ.
Ø
QæAiÀiÁvÀäPÀ ªÁåPÀgÀt, ¸ËAzÀAiÀÄð ¥ÀeÉÕ ºÁUÀÆ ¥À±
æ ÀA¸Á ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÈ¢Ý¸À®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ.
Ø
ªÀiË®åUÀ¼À ¸ÀAªÀzsÀð£ÉUÉ C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁrPÉÆnÖzÉ.
Ø
«zÁåyðUÀ¼À UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðUÉ CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆnÖzÉ.
Ø
C©üªÀåQÛ ºÁUÀÆ ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼À ¸ÀAªÀzsÀð£ÉAiÉÄÃ PÀ°PÉAiÀÄ UÀÄjAiÉÄAzÀÄ
CAvÀºÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
Ø
ªÀÄPÀÌ¼°
À è PÀ°AiÀÄÄªÀ PÀ¯É (Learning to learn) ºÁUÀÆ fÃªÀ£z
À °
À è C¼Àªr
À ¹PÉÆ¼ÀÄª
î À
±ÀQÛ (Learning to do) AiÀÄ£ÀÄß ªÀÈ¢Þ ªÀiÁqÀÄªÀAwzÉ.
Ø
¸ÀàzsÁðvÀäPÀ dUÀwÛUÀgÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄªÀAvÉ. (gÀZÀ£Á ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉAiÀÄ ¨sÁUÀ £ÉÆÃr)
Ø
±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É, ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ ªÀÈ¢ÞUÉ ¥ÀÆgÀPÀ
Ø
ªÀÄPÀÌ¼À ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¨sÁµÉUÉ ¸À¤ºÀzÀ°èAiÉÄÃ ¨sÁµÁ ªÀiÁzsÀåªÀÄ EzÉ.
Ø
¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ, ¥ÁæzÃÉ ²PÀ ªÀÄvÀÄÛ °AUÀ¸ª
À iÀ Á£ÀvA
É iÀÄ£ÀÄß PÁAiÀÄÄÝPÆ
É ArzÉ.
Ø
¥ÁoÀU¼
À ÄÀ ¨ÉÆÃzs£
À Á PË±À®PÀÄÌ ºÁUÀÆ ¸ÀéP°
À PÉUÆ
À ¸ÀÆPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÆgÀPª
À ÁVªÉ.
18
2.5 ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ z
À Æ
É ¼ÀV£À ²Ã¶ðPÉU¼
À À ªÀÄºÀv:éÀ
‘¨ÉÆÃzsÀPÀgÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉAiÀÄ°è’ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ gÀZÀ£Á ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄ
¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ CAvÀgÀAUÀzÀ «ªÀgÀUÀ¼À §UÉÎ DwäÃAiÀÄªÁV ¸À¯Áè¦¸ÀÄvÁÛgÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ:
Ø
ªÀÄÄ£ÀÛAiÀiÁj
Ø
ºÉÆ¸À¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ (CxÉÊð¹ -N¢) ¯ÉÃRPÀ/ ¯ÉÃRQ ¥ÀjZÀAiÀÄ- ¨sÁªÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®vÉAiÀÄ «ªÀgÀ (DPÀgÀ)
Ø
§ºÀÄ«zsÀzÀ C¨sÁå¸À ¥À±
æ ÉßUÀ¼ÀÄ ¨sÁµÁ¨sÁ¸À
Ø
¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ²Ã®vÉ (¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ¨sÁµÁ C¨sÁå¸À)
Ø
¸ÀÈd£À²Ã®vÉ
Ø
¸ÀAªÀºÀ£À ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåAiÀÄ£À ²Ã®vÉUÉ - DzÀåvÉ ¤ÃrzÉ.
UÀzÀå ¥ÀzÀå¥ÁoÀUÀ¼À eÉÆÃqÀuÁ C£ÀÄPÀª
æ ÀÄtÂPÉ PÀ°PÁ ªÉÊeÁÕ¤PÀvÉAiÀÄ »£Éß¯É¬ÄAzÀ
PÀÆrzÉ.
C¨s Á å¸À ¨s Á UÀ z À ° è g À Ä ªÀ ¥À æ ± É ß UÀ ¼ À Ä PÀ ° PÁyðUÀ ¼ À Ä PÀ ° PÉ A iÀ Ä °è ¸ÁªÀ Ä xÀ å ð
UÀ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌVAiÉÄÃ ºÉÆgÀvÀÄ ¥ÀjÃPÁë ¥À±
æ Éß ¥ÀwPæ ÉAiÀÄ vÀAiÀiÁjUÁV C®è.
EzÉÃ ¥À±
æ ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è PÉÃ¼À¯ÉÃ¨ÉÃPÉA§ ¤§ðAzsÀªÉÃ£ÀÆ E®è
»ÃUÉ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPz
À À M¼ÀV£À CA±ÀU¼
À £
À ÄÀ ß DgÀA¨sz
À °
À èAiÉÄÃ ºÉÃ½ ¥ÀPæ ÈÀ vÀ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPª
À ÅÀ
ºÉÃUÉ J£ï.¹.J¥sï-2005 gÀ D±ÀAiÀÄUÀ½UÉ ºÁUÀÆ ¤gÀAvÀgÀ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ
C£ÀÄ¸ÁgÀªÁVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¹ÜjÃPÀj¹zÁÝgÉ.
2.6 ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ z
À °
À è NCF -2005 gÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ CAvÀUð
À vÀªÁVgÀÄªÀ §UÉ
J£ï.¹.J¥sï 2005gÀ D±ÀAiÀÄzÀAvÉ ¥ÀPæ ÈÀ vÀ ‘¹jUÀ£ßÀ qÀ-9’ ªÀÄPÀÌ½UÉ PÀ°PÉ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀrªÉÄUÉÆ½¹zÉ. UÀzÀå/¥ÀzÀå ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀÄªÁV PÀrªÉÄUÉÆ½¹, ¨sÁµÁA±ÀUÀ¼ÀÄ,
ªÁåPÀgÀuÁA±ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀzÀ ¸ÀA¥ÀwÛ£À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, ¸ÀàµÀÖªÁZÀ£À, ±ÀÄzÀÝ §gÉºÀ, ¨sÁµÁ gÀZÀ£ÉUÀ¼À
¥ÁæAiÉÆÃVPÀvÉUÉ CUÀvÀå CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆqÀ¯ÁVzÉ. UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð, ¥ÀgÁªÀÄ±Àð£À,
PË±À®, AiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁj, ZÀZÁð¸ÀàzÉð, C©ü£ÀAiÀÄ EªÀÅUÀ½UÉ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ®Ä F
¸ÀªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÀÄ (Fesilitator) §¼À¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁVzÉ. PÉÃªÀ® ªÀiÁ»wUÀ¼À
£É£¦
À UÉ §zÀ¯ÁV, ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀvÉ ºÁUÀÆ C£ÀéAiÀÄPÉÌ CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
¥ÀoÀå¨sÁUÀzÀ°è »ÃUÁVzÀÝgÉ ºÉÃUÉ? »ÃUÁUÀ¢zÀÝgÉ DUÀÄªÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÉÃ£ÉAzÀÄ
aAw¸À®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¸À¯ÁVzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ ¥ÁoÀzÀ°è gÀ»ÃªÀÄ£ÀÄ
19
vÀ£Àß ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ¬ÄAzÀ ²PÉë C£ÀÄ¨sÀ«¸À¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. DvÀ C¥ÁæªÀiÁtÂPÀ£ÁVzÀÝgÉ DvÀ
¸ÀÄRªÁVgÀÄwÛzÝÀ £É JA§ §UÉÎ aAvÀ£U
É É CªÀPÁ±À«zÉ. CAwªÀÄªÁV zs£
À ÁvÀäPÀ wÃªÀiÁð£ÀPÌÉ
§gÀ®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¸À¯ÁVzÉ.
J£ï.¹.J¥sï-2005 gÀ D±ÀAiÀÄzÀAvÉ ¹jPÀ£ÀßqÀ-9 gÀ°è ¥ÁæzÉÃ²PÀ, ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ,
§ÄqÀPÀlÄÖ ¨sÁµÉUÉ DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ‘¸ÀªÀiÁUÀªÀÄ’ ¸ÀA¸ÀÌøwPÀ C£ÀÄªÁ¢vÀ PÀ£ÀßqÀ
£ÁlPÀzÀ°è ºÉÆ¸ÀUÀ£ÀßqÀzÀ DqÀÄªÀiÁvÀ£ÀÄß §¼À¸À¯ÁVzÉ. ‘EwºÁ¸ÀzÀ ZÀPÀÌr’ DvÀäPÀxÉAiÀÄ
¨sÁUÀzÀ°è ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÁVzÉ. d£À¥ÀzÀ PÀ¯ÉUÀ¼À
ªÉÊ¨sÀªÀ ‘UÀzÀå¥ÁoÀzÀ°è PÀ¯É, ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀiÁvÀª
æ À®èzÉ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ DqÀÄªÀiÁw£À eÁ£À¥ÀzÀ
±ÉÊ°AiÀÄ ¨sÁµÁ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÁVzÉ. ‘¸ÁxÀðPÀ gÀPÀëuÉ’ ¥ÀzÀå¨sÁUÀzÀ°è d£À¥ÀzÀ
§¼ÀPÉAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄ §¼ÀPÉUÉ DzÀåvÉ ¤ÃrgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÁVzÉ.
¥ÀPæ ÀÈvÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀÅ «zÁåyðUÀ¼À aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß CgÀ½¸À®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¹zÉ.
¥Àw
æ UÀzÀå-¥ÀzÀå ¥ÁoÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ F CA±ÀªÀ£ÀÄß «©ü£ÀßªÁV UÀÄgÀÄw¸À®Ä CªÀPÁ±À«zÉ.
C®èzÉ ¥ÀoÀå¥ÉÆÃµÀPÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀÅ ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀéAiÀÄA PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀoÀå¨sÁUÀªÁVzÀÄÝ, ªÁZÀ£À
UÀ»
æ PÁ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÄÀ ß ºÉa¹
Ñ PÉÆ¼À®
î Ä ªÀÄvÀÄÛ C©üªåÀ QA
Û iÀÄ£ÀÄß ¨É¼¹
É PÉÆ¼À®
î Ä CªÀPÁ±ÀP°
À ¹
à zÉ.
ªÀÄÄA¢£À ¥ÀnÖAiÀÄ°è (Table) J£ï.¹.J¥sï - 2005 gÀ ¥Àz
æ sÁ£À vÀvÀéUÀ¼ÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è
§¼ÀPÉAiÀiÁVgÀÄªÀ §UÉÎAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄ§ºÀÄzÁVzÉ.
20
¥Àx
æ ª
À ÄÀ ¨sÁµÉ PÀ£ßÀ qÀ ¨ÉÆÃzs£
À AÉ iÀÄ UÀÄjUÀ¼ÄÀ
*
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀª
æ ÀÄªÀÅ ¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°¸ÀÄªÀ ¹Ã«ÄvÀ GzÉÝÃ±À ºÁUÀÆ
¨sÁµÁ ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃj CAvÀgÀ±Á¹ÛçÃAiÀÄ jÃwAiÀÄ°è ¸ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
*
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄÄ §ºÀÄªÀÄÄT DAiÀiÁªÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ £ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ .... ¸ÀAªÀºÀ£À,
C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ, ¸Á»vÀå, ¸ÁªÀiÁfPÀ CAvÀgÀ¸ÀA¥ÀPÀð, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ zÀª
æ ÀåUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁ£À¹PÀ,
¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ ªÀiÁzsåÀ ªÄÀ UÀ¼À ¸ÀA¥ÀPð
À zÀ°è ¨sÁµÁ¨ÉÆÃzs£
À É fÃªÀ ¥ÀqA
É iÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
*
O¥ÀZÁjPÀ, C£Ë¥ÀPÀZÁjPÀ, ªÀiËTPÀ, §gÀºÀ, ¸ÀAªÀºÀ£À, C£ÀÄPÀgÀuÉ ºÁUÀÆ
C¨sÁå¸ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁµÁ¨ÉÆÃzsÀ£É ¸ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
*
¨sÁµÉAiÀÄ §UÉV£À ¨sËUÉÆÃ½PÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ, ªÉÊeÁÕ¤PÀ w¼ÀÄªÀ½PÉ ²PÀëPj
À UÉ
EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
*
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄÄ PÉÃªÀ® ¨sË¢ÞPÀ PÀ¸ÀgÀvÁÛUÀzÉ, CPÁqÉ«ÄPï ²¹Û£À eÉÆvÉUÉ
¸ÀÈd£À²Ã® ¸Á»wåPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ «PÁ¸ÀzÀ PÁAiÀÄðªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
*
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzs£
À A
É iÀÄÄ «zÁåyðUÀ¼°
À è eÁÕ£Ádð£ÉAiÀÄ eÉÆvÉUÉ ¸ÀÈd£À²Ã® D¯ÉÆÃZÀ£É
ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀåQÛ CzsÀåAiÀÄ£À²Ã®vÉ, ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ C©ügÀÄa, gÀ¸À¨sÁªÀUÀ¼À
¥ÉÆÃµÀuÉ, ¸ÀAªÉÃzÀ£É ºÁUÀÆ ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À¨ÉÃPÀÄ.
*
D°¸ÀÄ«PÉ, NzÀÄ, §gÀºÀ ªÀÄvÀÄÛ aAvÀ£ÉAiÀÄ°è ¥ÀjtÂw ºÁUÀÆ ¸ÀÈd£À²Ã®vÉAiÀÄ£ÀÄß
¨É¼É¸À¨ÉÃPÀÄ. eÉÆvÉUÉ vÀ£Àß ¨sÁµÉ, ¸Á»vÀå ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ §UÉÎ C©üªÀiÁ£À-UËgÀªÀUÀ¼À£ÀÄß
¨É¼É¸À¨ÉÃPÀÄ.
ªÀiÁvÀÈ¨Ás µÁ ¨ÉÆÃzs£
À AÉ iÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå GzÉÝÃ±ÀU¼
À ÄÀ :
1.
ªÀÄPÀÌ¼À°è D°¸ÀÄªÀ, UÀ»
æ ¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀåQÛ¸ÀÄªÀ ºÁUÀÆ NzÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß
C©üªÀÈ¢ÞUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
2. ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ C©üªÀåQÛAiÀÄ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
3. eÁÕ£Ádð£ÉUÁV, ¸Á»vÁå©ügÀÄaUÁV, aAvÀ£ÉUÁV ªÀÄvÀÄÛ D£ÀAzÀPÁÌV ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
¸ÀévÀAvÀª
æ ÁV NzÀ®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
21
4. ªÁPÀå §AzsÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ, ¥ÀzÀ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß ªÀÈ¢ÞUÉÆ½¹PÉÆAqÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
GZÁÑgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖUÉÆ½¹PÉÆAqÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß zÉÆÃµÀgÀ»vÀªÁV, ¤RgÀªÁV
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀÄV §¼À¸ÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
5. ¸ËAzÀAiÀÄð¥Àe
æ ÉÕ, ¸ÀéAwPÉ, PÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
6. £ÁqÀÄ-£ÀÄr, ¸Á»vÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ §UÉUÉ DwäÃAiÀÄvÉ C©üªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
7. ¸ÀªÀðvÉÆÃªÀÄÄR ªÀåQÛvÀé «PÁ¸ÀPÉÌ ¸ÁzsÀPÀªÁUÀÄªÀAvÉ fÃªÀ£À ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß, PÀvÀðªÀå
¥Àe
æ ÉÕAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ gÀ¸À¨sÁªÀUÀ¼À GzÁvÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
8. ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉAiÀÄ°è£À ¥Àª
æ ÀÄÄR PÀ«UÀ¼À ºÁUÀÆ UÀA
æ xÀPÀvÀðgÀ §UÉÎ «²µÀÖ jÃwAiÀÄ°è
¥ÀjZÀAiÀÄªÁUÀÄªÀAvÉ ¸Á»vÀåzÀ ªÀÄÄRå ¥ÀPæ ÁgÀUÀ¼À£ÀÄß, ªÁåPÀgÀtªÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ
ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
9. ¸À ª À i Á£À v É , gÁ¶Ö ç Ã AiÀ Ä ¥À æ e É Õ , eÁvÀ å wÃvÀ v É , fÃªÀ £ À ª À i Ë®åUÀ ¼ À Ä EªÀ Å UÀ ¼ À £ À Ä ß
ªÉÄÊUÀÆr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ §UÉÎ ªÀÄPÀÌ½UÉ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæPÀÈwPÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ §®ªÀ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
10. ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ, £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ, ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸Á»vÀåzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
11. UÀzÀå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀåUÀ¼À°è §gÀÄªÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ, DyðPÀ, £ÉÊwPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ¸ÀA¸ÀÌøw ºÁUÀÆ CzsÀåAiÀÄ£À²Ã® PË±À®
ªÀÄvÀÄÛ C©ügÀÄa ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ£ßÀ qÀ ¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzs£
À AÉ iÀÄ GzÉÝÃ±ÀU¼
À ÄÀ :
1.
¸ÁªÀiÁfPÀ, DyðPÀ, ªÉÊeÁÕ¤PÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ, ¥Àj¸ÀgPÀ ÌÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ «zÁåyðAiÀÄÄ
»A¢£À vÀgÀUÀwAiÀÄ°è UÀ½¹zÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
2. PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ »jªÉÄAiÀÄ£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ ¥À±
æ ÀA¹¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
3. PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß C¨sÀå¹¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸Á»vÁå©ügÀÄaAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
4. PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¸ÀgÀ¼ÀªÁV gÀa¹zÀ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß N¢, CzÀgÀ ¸ÁgÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀåQÛ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
22
5. zÉ Ê £À A ¢£À fÃªÀ £ À z À ° è PÀ £ À ß qÀ ª À £ À Ä ß PÀ æ ª À Ä §zÀ Þ ªÁVAiÀ Ä Æ, ¸À à µ À Ö ª ÁVAiÀ Ä Æ
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ PË±À®åªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
6. PÀ£ÀßqÀ £Ár£À »jªÉÄAiÀÄ£ÀÄß CjvÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄaÑPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
7. PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß ¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV PÀ°AiÀÄÄªÀ ªÀÄPÀÌ¼À°è ¸ÀéAiÀÄªÀiÁ©üªÀåQÛ ¸ÁªÀÄxÀåð
¨É¼ÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ. EzÀjAzÀ CªÀgÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV §zÀÞªÁV, ¤gÀUÀð¼ÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ
DvÀä«±Áé¸ÀzÉÆqÀ£É ªÀiÁvÀ£ÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
8. vÀ¦à®èzÀ PÀª
æ ÀÄ§zÀÞªÁzÀ CAzÀªÁzÀ PÀ£ÀßqÀzÀ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
9. PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÁåPÀgÀtPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
10. PÀ£ßÀ qÀzÀ £ÀÄrUÀlÄÖU¼
À ÄÀ , UÁzÉU¼
À ÄÀ , ¥ÀzU
À ¼
À ÄÀ EªÀÅUÀ¼£
À ÄÀ ß ¸ÀAzÀ¨Ás ð£ÀÄ¸ÁgÀ CxÀðªÀvÁÛV
¥ÀA
æ iÉÆÃUÀªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ.
11. ¸Á»vÀåzÀ ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À gÀ¸À¸ÁézÀ£É ªÀiÁr CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è,
¥Àj¸Àgz
À °
À è M¼ÉA
î iÀÄzÀ£ÄÀ ß, ¸ÀÄAzÀgª
À ÁzÀÄzÀ£ÄÀ ß £ÉÆÃr ªÉÄaÑPÆ
É ¼ÀÄª
î À ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀª£
À ÄÀ ß
¨É¼É¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV PÀ£ßÀ qÀ ¨ÉÆÃzs£
À AÉ iÀÄ D±ÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ :
PÀ£ÀßqÀ ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉAiÀÄ®èzÀªÀgÀÄ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀÄ CªÀgÀ ºÁUÀÆ
gÁdåzÀ »vÀzÈÀ ¶Ö¬ÄAzÀ C¥ÉÃQëvª
À ÁzÀzÁÝVzÉ. EAxÀªg
À ÄÀ PÀ£ßÀ qÀª£
À ÄÀ ß ¥Àx
æ ª
À ÄÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÁßV
N¢zÀgÉ §ºÀ¼À ¸ÀAvÉÆÃµÀ. PÁgÀuÁAvÀgÀ¢AzÀ ºÁUÉ ªÀiÁqÀ¢zÀÝ°è PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß vÀÈwÃAiÀÄ
¨sÁµÉAiÀÄ£ÁßVAiÀiÁzÀgÆ
À C¨såÀ ¹¸À¨ÃÉ PÀÄ. PÀ£ßÀ qÀz°
À è ¸Àg¼
À ª
À ÁV, ¸ÀAPÉÆÃZÀ«®èzÉ ªÀåªº
À j
À ¸À®Ä
CªÀjUÉ ±ÀPÀÛgÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CUÀvÀå ªÀiÁvÀÄ, NzÀÄ§gÀºÀUÀ¼À PË±À®UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀ
D±ÀAiÀÄ ºÉÆAzÀ¯ÁVzÉ.
(DzsÁgÀ : ¥Ëæq±
Às Á¯Á ¥ÀjµÀÌøvÀ ¥ÀoåÀ ª¸
À ÄÀ Û 1999-2000, ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ À ¤zÉðÃ±À£Á®AiÀÄ, r.J¸ï.E.Dgï.n.)
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzs£
À AÉ iÀÄ ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀU¼
À ÄÀ :
¸ÁªÀ i Á£À å GzÉ Ý Ã±À U À ¼ À Ä /UÀ Ä jUÀ ½ UÉ ¥À Æ gÀ P À ª ÁV ¤¢ðµÀ Ö GzÉ Ý Ã±À U À ¼ À £ À Ä ß
gÀÆ¦¹PÉÆ¼Àî¯ÁVgÀÄvÀÛzÉ. ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ ¥ÀoÁåA±À ¨ÉÆÃzsÀ£É,
¨sÁµÁ¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀrªÉÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸Á¢ü¸À®Ä
¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ F GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÀÛªÉ. ªÀiÁ»wAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ w½AiÀÄÄ«PÉ,
«µÀAiÀiÁA±ÀzÀ CxÀð¥ÀjZÀAiÀÄ ºÁUÀÆ UÀ»
æ PÉ, ¸ÀévÀAvÀæ aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéAiÀÄA C©üªÀåQÛ,
23
¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÀÈd£À²Ã® ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ, UÀÄtUÀº
æ t
À , ¸ÀAªÉÃzÀ£,É ¸ËAzÀAiÀiÁð¸Áéz£
À É ªÀÄÄAvÁzÀ
jÃwAiÀÄ PÀ°PÉ, ªÀvÀð£É, PË±À® ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀUÀ¼À PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ
C£À é A iÀ Ä PÉ Ì £É g À ª ÁUÀ Ä ªÀ A vÀ º À ¤¢ðµÀ Ö GzÉ Ý Ã±À U À ¼ À £ À Ä ß ¨s Á µÁ ¨É Æ Ãzs À £ É A iÀ Ä °è
gÀÆ¦¹PÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ.
1.
eÁÕ£À (knowledge) : MAzÀÄ «µÀAiÀiÁA±À, ¥ÀoÀå, ªÀiÁ»wAiÀÄ §UÉV£À ¸ÁªÀiÁ£Àå
w¼ÀÄªÀ½PÉ, ªÀiÁ»w ¥ÀjZÀAiÀÄ, UÀÄwð¸ÀÄ«PÉ, CxÀðw½AiÀÄÄ«PÉ, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ CA±ÀUÀ¼À
§UÉV£À w¼ÀÄªÀ½PÉ, ¥ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁPÀåUÀ¼À CxÀðw½AiÀÄÄ«PÉ; D°¹, N¢, CxÀªÁ
«ÃPÀëuÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ MAzÀÄ ªÀiÁ»wAiÀÄ §UÉUÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå w¼ÀÄªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ £É£¦
À £À°l
è ÄÖPÆ
É ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀ£ÄÀ ß eÁÕ£À J£Àß§ºÀÄzÀÄ. eÁÕ£À ªÀ®AiÀÄzÀ,
¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀÄlÖzÀ PÀ°PÉ CxÀªÁ ¥ÀjZÀAiÀÄªÉÃ eÁÕ£À. ¥ÀjZÀAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ, ¸ÀägÀuÉ
ºÁUÀÆ UÀÄwð¸ÀÄ«PÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ F GzÉÝÃ±À ¸ÁzsÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ eÁÕ£À
ªÀ®AiÀÄzÀ°è G½AiÀÄÄvÀÛzÉ.
2.
CxÀðUÀ»
æ PÉ (comprehension) : MAzÀÄ «µÀAiÀiÁA±À, ¨sÁµÁA±À, ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß
UÀ»
æ ¹ CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÉÃ CxÀðUÀ»
æ PÉ. «µÀAiÀiÁA±ÀzÀ §UÉUÉ ¥ÀÆtðªÁV
UÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÅÀ zÀÄ, zsÁgÀuÉ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÅÀ zÀÄ, «µÀAiÀÄªÉÇAzÀ£ÄÀ ß
¸ÀªÀÄxÀðªÁV/AiÀÄxÁªÀvÁÛV CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀiÁ£À¹PÀ PË±À®/¸ÁªÀÄxÀåð,
«µÀAiÀiÁA±À, ¥ÀjPÀ®à£É CxÀªÁ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ªÁåSÁå¤¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, ¤gÀÆ¦¹
PÉÆ¼ÀÄîªÅÀ zÀÄ, ¥ÀÆtð CxÀðUÀ»
æ ¹ zsÁgÀuÉ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÅÀ zÀÄ CxÀðUÀ»
æ PÉAiÀiÁUÀÄvÀz
Û .É
PÉÃ¼ÀÄªÀ, NzÀÄªÀ CxÀªÁ «ÃQë¸ÀÄªÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀ»
æ ¹ ªÀÄ£À£À ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß CxÀðUÀ»
æ PÉ M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ.
3.
C©üªåÀ QÛ (Expression) : MAzÀÄ «µÀAiÀiÁA±À, D¯ÉÆÃZÀ£É, C£ÀÄ¨sÀªÀ, ªÀiÁ»w,
C¤¹PÉ, C©ü¥ÁæAiÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CxÀð§zÀÞ, ¸ÀÄ¸ÀA§zÀÞ ¥ÀzÀ, ªÁPÀåUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁw£À¯ÁèU°
À , §gÀºz
À ¯
À ÁèU°
À , avÀ,æ C©ü£A
À iÀÄ, ¸ÀAPÉÃvÀU¼
À À ªÀÄÆ®PÀªÁUÀ°
¥ÀPæ Àl¥Àr¸ÀÄªÀ QæAiÉÄAiÉÄÃ C©üªÀåQÛ. C©üªÀåQÛAiÀÄÄ PÀª
æ ÀÄ§zÀÞªÁzÀ, CxÀð ªÀÄvÀÄÛ
¨sÁªÀ¥ÀÆtðªÁzÀ ªÀiÁvÀÄ, ªÁPÀìgÀtÂ, «ªÀgÀuÉ, ¤gÀÆ¥ÀuÉ DVgÀÄvÀÛzÉ. MAzÀÄ
«µÀAiÀiÁA±À, C©ü¥ÁæAiÀÄ, C£ÀÄ¨sª
À ,À ªÀiÁ»wUÉ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀð§zÀÞªÁV vÉÆr¹
ªÀåPU
ÛÀ Æ
É ½¸ÀÄªÀ PË±À®ªÉÃ C©üªåÀ QÛ ¸ÀÄ¸ÀA§zÀÞ ªÀÄvÀÄÛ CxÀð§zÀÞªÁV ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ,
«ªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀA¨sÁµÀuÉ, ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ; PÁUÀÄtÂvÀ§zÀÞ §gÀºÀ,
«¸ÀÛj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀAPÉëÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¥À§
æ AzsÀ, PÀvÉ, PÀªÀ£À gÀZÀ£É EvÁå¢ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
C©üªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ¥Àw
æ ©A©¸ÀÄvÀÛªÉ.
24
4.
gÀ¸¸
À Áéz£
À É / UÀÄtUÀº
æ t
À (Appreciation) : MAzÀÄ «µÀAiÀÄ, ¨sÁªÀ£É, ¸Á»vÀåzÀ
¥ÀoåÀ UÀ¼£
À ÄÀ ß NzÀÄªÁUÀ CxÀªÁ PÉÃ¼ÀÄªÁUÀ CªÀÅUÀ¼À CxÀðªÀ£ßÀ µÉÖ UÀ»
æ ¸ÀzÉ CªÀÅUÀ¼£
À ÄÀ ß
¥ÀÆtðzÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ UÀ»
æ ¹, CzÀg°
À g
è ÄÀ ªÀ UÀÄt, ¨sÁªÀ£,É ¸À¨
é Ás ªÀ, gÀ¸,À ¸ËAzÀAiÀÄðUÀ¼£
À ÄÀ ß
gÀ¸À¸ÀÄàgÀtzÉÆA¢UÉ ºÀÈzÀAiÀÄAUÀªÀÄªÁV D¸Áé¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁªÀ¥ÀÆtðªÁV
¥Àw
æ Qæ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÉÃ gÀ¸À¸ÁézÀ£É. gÀ¸À¸ÁézÀ£ÉAiÀÄ°è «ªÉÃPÀ, UÀÄtUÀº
æ Àt, UÀÄt«ªÉÃZÀ£É,
CzÀgÀ ªÀiË®åª£
À ÄÀ ß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UËgÀ«¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀAvÀ¸À ¥ÀqÄÀ ªÀÅzÀÄ,
¸ÀAªÉÃzÀ£ÉUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, GvÀÛªÀÄ UÀÄuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß JwÛ »rAiÀÄÄªÀÅzÀÄ, ªÀiË®åªÀ£ÀÄß
¤zsð
À j¹ C¼Àªr
À ¹PÉÆ¼ÀÄª
î A
À vÀºÀ ªÀiÁ£À¹PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁªÁ£ÁvÀäPÀ PÀ°PÉ ªÀÄÆr§gÀÄvÀz
Û .É
«µÀAiÀiÁA±ÀUÀ¼ÀAvÉ ¨sÁµÉAiÀÄ gÀZÀ£É, ¸ÀÄ¸ÀA§zÀÞvÉ, bÀAzÀ¸ÀÄì, C®APÁgÀ, ¥ÀzÀUÀ¼À
ZÀªÀÄvÁÌgÀ, £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼À CAvÀgÁzsÀðzÀ D¸ÁézÀ£É, ¸ÀAzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
¸ÀÈd£À²Ã® aAvÀ£É, ¨sÁªÀ¥ÀÆtð UÀ»
æ PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àw
æ QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ºÉÆgÀºÉÆªÀÄÄävÀÛªÉ.
D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁªÀ¥ÀÆtðªÁV ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯ÁvÀäPÀªÁV C©üªÀåQÛ¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸Á»vÀå
C©ügÀÄa, ¸ÀÈd£À²Ã® §gÀºÀUÀ¼ÀÄ, gÀ¸À¸ÁézÀ£ÉAiÀÄ°è D¸ÁézÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ ºÁUÀÆ
C©üªÀåPÀÛUÉÆ¼ÀÄîvÀÛªÉ.
F ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ MAzÉÆAzÀÆ ¥Àv
æ ÉåÃPÀ (isolate)ªÁVgÀzÉ ¸ÀªÀÄUÀv
æ ÉAiÀÄ
(Intergrate) ¸ÀégÆ
À ¥Àª£
À Æ
É ßA¢gÀÄvÀÛª.É ¨sÁµÁ ¥ÀoåÀ UÀ¼À ¨ÉÆÃzs£
À É ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£z
À °
À è
F ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ ¤¢ðµÀÖ vÀÆPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ. GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À
F jÃwAiÀÄ vÀÆPÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀÅ PÀpt (rigid) jÃwAiÀÄ°ègÀzÉ DAiÀiÁ ¥ÀoÁåA±ÀUÀ¼À
¸ÁªÀiÁ£Àå GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀoÁåA±ÀUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥À, «zÁåyðUÀ¼À ¸ÁªÀiÁfPÀ-¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
»£Àß¯ÉAiÀÄ£ÀÄß Dzsj
À ¹ CUÀvåÀ ¥Àª
æ iÀ ÁtzÀ°è £ÀªÄÀ ¤ÃAiÀÄ (flrxible) ªÁV gÀÆ¦¹PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ
C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ.
25
¥Àx
æ ª
À ÄÀ ¨sÁµÁ ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ z
À À ¥ÀÄ£ÁgÀZ£
À AÉ iÀÄ D±ÀAiÀÄUÀ¼À
»£Éß¯ÉAiÀÄ°è ¹jPÀ£ßÀ qÀ - 9 ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ z
À À «±ÉÃè µÀuÉ :
*
¹jPÀ£ÀßqÀ -9 ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¨sÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ªÀÈ¢Þ¸ÀÄªÀ D±ÀAiÀÄzÉÆA¢UÉ
gÀÆ¦¸À¯ÁVzÉ.
*
¥À¸
æ ÀÄÛvÀ PÀÈwAiÀÄ°è UÀzÀå ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ - 09, ¥ÀzÀå¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ 09 ºÁUÀÆ ¥ÉÆÃµÀPÀ
CzsÀåAiÀÄ£À ¨sÁUÀUÀ¼À -05 ¥ÀoÀåUÀ¼ÀÄ EªÉ.
*
»A¢£À ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ U
À ½
À UÉ ºÉÆÃ°¹zÁUÀ UÀzåÀ - ¥ÀzåÀ U¼
À À ¸ÀASÉå PÀrªÉÄ PÁgÀtªÉÃ£ÀÄ?
*
¥À¸
æ ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀÅ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ, ¤.ªÁå,ªÀiË ¨sÁµÁ±ÀÄ¢Þ, ±ÀÄzÀÞ §gÀºÀ
ºÁUÀÆ ¸Àµ
à ÖÀ N¢UÉ DzÀåvÉ ¤ÃrzÉ. ºÁUÁV ¥ÁoÀ-¥ÀzåÀ U¼
À À ¸ÀASÉå «ÄwUÉÆ½¸À¯ÁVzÉ.
*
CzÀgÀ®Æè §gÀºÀ ªÀÄvÀÄÛ NzÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ JgÀqÀÄ PÀtÄÚUÀ¼ÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
ºÁUÁV ¥Àw
æ ¥ÁoÀzÀ £ÀAvÀgÀ M¨ÉÆâ§â «zÁåyð¬ÄAzÀ CxÀªÁ vÀAqÀU¼
À ÁV «AUÀr¹
MAzÀÄ CxÀªÁ JgÀqÀÄ WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ªÁZÀ£À PË±À®PÉÌ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛ.
*
CzÀgÀAvÉ ªÁgÀzÀ MAzÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è GPÀÛ¯ÉÃR£ÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆAqÀÄ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ
PË±À®zÀ ªÀÈ¢ÞUÉ DzÀåUÀªÀÄ£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
*
DgÀA¨sÀzÀ ºÀ¼ÉUÀ£ÀßqÀ UÀzÀå ¥ÀzÀå PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß ªÀµÀðzÀ £ÀqÀÄªÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀµÁðAvÀåzÀ°è
JgÀqÀÄ ¨Áj ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£É PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÁzÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ
C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ.
*
¥Àw
æ WÀlPÀªÅÀ ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ C°ègÄÀ ªÀ C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉU¼
À £
À ÄÀ ß
ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ C¨sÁå¸À ¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß MAzÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è «zÁåyð vÀAqÀUÀ¼À£ÁßV
ªÀiÁr CªÀjAzÀ¯ÃÉ ZÀlÄªÀnPÉ, C¨sÁå¸À ¥ÀÄ¸ÀÛPz
À À ¥À±
æ ßÉ UÀ½UÉ GvÀÛgÀ §gÉ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
«zÁåyðUÀ½UÉ PÀµÀÖªÉ¤¹zÁUÀ ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
*
¥Àæw WÀlPÀzÀ »A¢gÀÄªÀ ªÁåPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß D WÀlPÀªÀÅ ¥ÀÆtðUÉÆAqÀ£ÀAvÀgÀ
«zÁåyðUÀ½AzÀ¯ÉÃ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ GvÀÛªÀÄ.
*
¥Àæw WÀlPÀzÀ »A¢gÀÄªÀ ªÁåPÀgÀuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß »AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ «zÁåyð
vÀAqÀUÀ½AzÀ¯ÉÃ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ.
26
*
PÀAoÀ¥ÁoÀzÀ ¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀÄÆ»PÀªÁV ªÀÄPÀÌ½UÉ ºÉÃ½PÉÆlÄÖ ¢£ÀªÀÇ C¨sÁå¸À
ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ PÀAoÀUÀvÀ ªÀiÁqÀ®Ä CªÀPÁ±À«zÉ.
*
ºÀ¼ÉUÀ£ÀßqÀ UÀzÀå - ¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß DgÀA¨sÀzÀ¯Éè ºÁQgÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£ÉAiÀiÁUÀ°
JA§ÄzÀÄ ªÀÄÄRå GzÉÝÃ±ÀªÁVzÉ.
*
¥ÀæPÀÈvÀ ¥ÀoÀåzÀ°è ZÀZÉðUÉ, £ÁlPÁ©ü£ÀAiÀÄ, ¥ÀæªÁ¸ÀzÀ §UÉÎ n¥ÀàtÂ vÀAiÀiÁjPÉ,
DvÀäPÀvÉ gÀa¸ÀÄªÀ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀvÉ ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¨sÁµÁ PË±À®zÀ ªÀÈ¢ÞUÉ DzÀåvÉ ¤ÃrzÉ.
*
¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ ¸ÀAUÁwAiÀiAwgÀÄªÀ C¨sÁå¸À ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è ¥ÀoÀå «µÀAiÀÄªÉÃ C®èzÉ,
ºÉaÑ£À ¸Á»vÁåA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr CªÀÅUÀ¼À C©ü£ÀAiÀÄ, UÀ»
æ PÉ, C©üªÀåQÛUÀ½UÉ CªÀPÁ±À
ªÀiÁr PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
*
AiÉÆÃd£ÁPÁAiÀÄðPÉÌ C£ÀÄªÁUÀÄªÀAvÉ ¥ÀPæ ÀÈvÀ ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¹zÉ. ««zsÀ
¯ÉÃRPÀgÀ£ÀÄß PÀÄjvÀAvÉ AiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁjPÉ, ¥ÀoÁåzsÁgÀ n¥ÀàtÂUÀ¼À ¸ÀAUÀº
æ ÀªÀ£ÉßÃ
MAzÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÁßV PÀ°PÉAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ ¤ÃqÀ®Ä CªÀPÁ±À«zÉ.
27
vÀgUÀ w
À ¥ÀQæ Aæ iÉÄAiÀÄ°è ¸ÀAªÀº£
À z
À À ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉ
¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀÅ ªÀiÁ£ÀªÀgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¸ÀA§AzsÀªÁVzÀÄÝ ªÀÄ£ÀÄµÀågÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ, ¨Ë¢ÞPÀ ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÉÆqÀÄPÉÆ¼ÀÄîUÉAiÀÄ QæAiÉÄAiÀiÁVzÉ. ¸ÀAªÀºÀ£À
QæAiÉÄAiÀÄÄ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀªÁV, ²PÀët, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É, gÁdQÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀªÀÄÆºÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À eÉÆvÉAiÀÄ°è «²µÀÖ ¥À¨
æ sÁªÀ ©ÃgÀÄvÀÛzÉ ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀÅ ªÀåQÛAiÀÄ
¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ, ±ÉÊPÀëtÂPÀ ºÁUÀÆ ¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀªÁV CAvÀgÀAUÀzÀ C©üªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß
¨É¼¸
É ÄÀ vÀÛz.É
ªÀiÁ»w ¥ÀqÉAiÀÄÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀåQÛAiÀÄ ºÀPÁÌVzÀÄÝ EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
§¼ÀPÉUÉ ¸ÀAªÀºÀ£À ±ÀQÛ CªÀ±ÀåPÀ. ¥ÀæeÁ¥Àæ¨sÀÄvÀézÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ªÀåQÛAiÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ,
DqÀ½vÁvÀäP,À ±ÉÊPÀt
ë PÂ À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀåªº
À ÁgÀU½
À UÉ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆqÀÄPÉÆ¼ÀÄî«PÉUÉ ¸ÀAªÀº£
À À
¸ÁªÀÄxÀåð CUÀvÀå. ¨Ë¢ÞPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ G£ÀßwUÉ, ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtPÉÌ, ¸ÁªÀiÁfPÀ
CAvÀgÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÈ¢ÞUÉÆ½¸À®Ä, ¸ÁªÀiÁfPÀ CjªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ eÁUÀÈw ªÀÄÆr¸À®Ä,
¸ÁªÀiÁfPÀ-¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¸ÁªÀÄgÀ¸åÀ PÌÉ ¸ÀAªÀº£
À À QæAiÉÄ CUÀvåÀ ªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. ªÀåQA
Û iÀÄÄ UÀ½¹PÉÆ¼ÀÄª
î À
¸ÀAªÀº£
À ª
À ÅÀ PÉÃªÀ® ¸ÀA¥ÀPð
À PÀÌµÃÖÉ ¹ÃªÀÄvÀª®
À .è ªÀåQA
Û iÀÄ°è D¯ÉÆÃZÀ£,É C©üªåÀ Q,Û DvÀä«±Áé¸À
¨É¼É¸ÀÄªÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀÅ ¸À±ÀPÀÛvÉAiÀÄ ±ÀQÛAiÀÄÄvÀ ¸ÁzsÀ£À (means of empowerment) ªÁV
£ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
²PÀët, GzÉÆåÃUÀ, DqÀ½vÀ ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®ªÀÅ
MAzÀÄ ¥À¨
æ sÁ« ¸ÁzsÀ£À. ²PÀëtzÀ°è ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀº
æ À, eÁÕ£Ádð£É, ¸ÀévÀAvÀæ aAvÀ£É,
¥ÀjuÁªÀÄPÁj C©üªÀåQÛ, ZÀZÉð, «ZÁgÀ «¤ªÀÄAiÀÄ, ¨sÁµÁ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
PÀ°PÉ, ¸ÀªÀÄÆºÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, £ÁAiÀÄPÀvÀézÀ UÀÄtUÀ¼ÀÄ F jÃw «zÁåyðAiÀÄ ªÀåQÛvÀé
«PÁ¸ÀzÀ°è ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀÅ £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. GvÀÛªÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£À ±ÀQÛ G¥ÁzsÁåAiÀÄgÀ MAzÀÄ
CvÀåUÀvÀå UÀÄt. ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®«®èzÉ GvÀÛªÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£É ¸ÁzsÀå«®è.
vÀgÀUÀwAiÀÄ£ÀÄß AiÀÄ±À¹é ¤ªÀðºÀuÉ, ²¸ÀÄÛ¥Á®£É, ¸À®ºÉ, ¸ÀÆZÀ£É, ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß
¤ÃqÀ®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
UÁæ«ÄÃt ¥Àz
æ ÉÃ±ÀzÀ £ÀªÀÄä CzÉµÉÆÖÃ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼À°è w¼ÀÄªÀ½PÉ
ªÀÄvÀÄÛ C¨sÁå¸ÀU½
À ®èzÉ vÀªÄÀ ä°ègÄÀ ªÀ C¥ÀÆªÀð ¥Àw
æ ¨s,É ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼£
À ÄÀ ß ¥ÀPæ l
À ¥Àr¸À¯ÁgÀzÉ
QÃ¼ÀjªÉÄ ¨É¼É¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß PÁt§ºÀÄzÀÄ. ¸ÉPÉAqÀj ºÀAvÀzÀ ²PÀëtzÀ°èAiÉÄÃ
«zÁåyðUÀ¼À°è ¸ÀÆPÀÛ vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹zÀgÉ ªÀÄÄAzÉ
CªÀgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ fÃªÀ£À GvÀÛªÀÄUÉÆ¼Àî®Ä ¸ÁzsÀå.
28
¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼À ¸ÁªÀÄxÀåð¢AzÀ «zÁåyðUÀ¼À°è aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀåQÛ ±ÀQÛ
GvÀÛªÀÄUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. «ZÁgÀ «¤ªÀÄAiÀÄPÉÌ eÁÕ£Ádð£ÉUÉ, D¯ÉÆÃZÀ£É ±ÀQÛ ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä,
¸ÁªÀiÁfÃPÀgt
À PÉÌ ºÁUÀÆ £ÁAiÀÄPÀvU
éÀ ÄÀ tUÀ¼£
À ÄÀ ß ¨É¼¸
É ®
À Ä ¸ÀAªÀº£
À À PË±À® ¨ÉA§®ªÁUÀÄvÀz
Û .É
«ZÁgÀ «¤ªÀÄAiÀÄ, D¯ÉÆÃZÀ£É, PÀ°PÉ ºÁUÀÆ C©üªÀåQÛ UÀÄtUÀ¼ÀÄ C£ÉÆåÃ£Àå ¸ÀA§AzsÀ
ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÀAªÀºÀ£À UÀÄtªÀÅ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀPÁgÁvÀäPÀ ¥À¨
æ sÁªÀ
©ÃgÀÄvÀÛzÉ. ²PÀëPÀgÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸À®Ä, ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ
ZÀZÉð, «ZÁgÀ «¤ªÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÈ¢ÞUÉÆ½¸À®Ä ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼ÀÄ £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛªÉ.
¸ÀAªÀº£
À z
À À «zsÁ£ÀU¼
À ÄÀ
¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è ±Á©ÝPÀ ªÀÄvÀÄÛ C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄUÀ½ªÉ. ¨sÁµÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,
£ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¸ÀAªÀºÀ£À ±Á©ÝPÀ JAzÀÆ, ªÀÄvÀÄÛ ±À§ÝUÀ¼À®èzÉ ¨ÉÃgÉ «²µÀÖ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¸ÀAªÀºÀ£À C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀºÀ£À J£Àß§ºÀÄzÀÄ. ±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è
ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ JgÀqÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄAlÄ.
ªÀiËTPÀ ¸ÀAªÀº£
À À (Oral Communication)
ªÀiÁw£À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ vÀPÀÌAvÉ ¸ÀºÀdªÁV £ÀqÉAiÀÄÄªÀ CAvÀgÀ QæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁvÀÄPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiËTPÀ ¸ÀAªÀºÀ£À J£Àß§ºÀÄzÀÄ. ²µÀÖPª
Àæ ÀÄzÀ°è £ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÀ ªÀiËTPÀ
¸ÀAªÀºÀ£ÀPÉÌ CUÀvÀå vÀgÀ¨ÉÃw, w½ªÀ½PÉ, C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ. ªÀiËTPÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è
¨sÁµÉAiÀÄ gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. AiÉÆÃUÀå ¥ÀzÀUÀ¼À DAiÉÄÌ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ, ªÁPÀå gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ, ¸ÀÄ¸ÀàµÀÖ GZÁÒgÀ, CUÀvÀå ªÉÃUÀ,
¨sÁµÁ±ÉÊ°, CxÀð ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁªÀPÄÀ ÌUÄÀ tªÁV zséÀ¤AiÀÄ Kj½vÀU¼
À ÄÀ , ¤®ÄUÀqA
É iÀÄ ¸ÀÜ¼U
À ¼
À £
À ÄÀ ß
C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, zsÀé¤AiÀÄ ªÀÄlÖ, ªÁåPÀgÀt§zÀÞ ¨sÁµÉ, «µÀAiÀÄ «ªÀgÀuÉ ºÁUÀÆ
¤gÀÆ¥ÀuÁ PÀª
æ ÀÄ, ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼À£ÀÄß MvÀÄÛPÉÆlÄÖ ºÉÃ¼ÀÄªÀ jÃw, ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV «µÀAiÀÄ
¤gÀÆ¥ÀuÉ, ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è ¸ÀÆPÀÛ PÀuÉÆßÃl, DAVPÀ ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ, DvÀä«±Áé¸À ªÀÄvÀÄÛ
¥ÉÃæ gÀuÉUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ zsÀé¤AiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ, EAvÀºÀ PË±À® ªÀÄvÀÄÛ ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß
C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ ªÀiËTPÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀÅ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ªÀÄÆr§gÀ®Ä ¸ÁzsÀå.
ªÀiËTPÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀÅ ªÀÄÄSÁªÀÄÄT ¸ÀAªÁzÀ, ¸ÀA¨sÁµÀuÉ, UÀÄA¥ÀÄZÀZÉð, ¸ÀAzÀ±Àð£À,
¥À±
æ ÉÆßÃvÀÛgÀ, zÀÆgÀªÁtÂ ªÀiÁvÀÄ, ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ, G¥À£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ, ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀºÀd ªÀiÁvÀÄ,
«µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ, ªÀgÀ¢ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ EvÁå¢ gÀÆ¥ÀUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
°TvÀ ¸ÀAªÀº£
À À (Written Communication)
¥ÀvÀU
æ À¼ÀÄ, ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ, ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯ÉUÀ¼ÀÄ, ¥À±
æ ÉÆßÃvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ, PÉÆÃµÀÖPÀUÀ¼ÀÄ, gÉÃSÁ£ÀPÉëUÀ¼ÀÄ
F jÃw °TvÀ gÀÆ¥ÀUÀ¼À°èAiÀÄÄ ¸ÀAªÀºÀ£À £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. °TvÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀÅ ªÀiËTPÀ
29
¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ eÉÆvÉ eÉÆvÉ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¥ÀævÉåÃPÀªÁV
§¼ÀPÉAiÀiÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ GzÉÝÃ±ÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV °TvÀ
¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀ£ÀÄß gÀÆ¦¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀÄ¸ÀA§zÀÞ ªÀÄvÀÄÛ vÀPÀð§zÀÞ ªÁPÀå ¸ÀgÀuÉ, §gÀºÀzÀ
¸ÀAQë¥ÛÀvÉ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj CxÀð ¸ÀAªÀº£
À ,À ¸ÀÄ¸ÀàµÖÀvÉ UÀÄt ºÉÆA¢gÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
¸ÀAªÀºÀ£ÀPÉÌ M¥ÀÄàªÀAvÉ n¥ÀàtÂ¸ÀÄªÀÅzÀÄ, PÉÆÃ¸ÀÖPÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÉÆèÃ £ÀPÉëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃSÁ£ÀPÉëUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀªÀÅ °TvÀ ¸ÀAªÀºÀ£À DUÀ¨ÉÃPÀÄ. E°è «µÀAiÀÄzÀ ªÁå¦Û ®PÀëtUÀ½UÉ M¥ÀÄàªÀ
jÃw §gÀºÀzÀ gÀÆ¥ÀÄgÉÃµÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. ²PÀëPÀgÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÀAzÀ¨Àð
s zÀ°è
PÀ¥ÀÄàºÀ®UÉ CxÀªÁ ZÁmïðUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV CxÀð ºÉÆgÀºÉÆªÀÄÄäªÀ
jÃw §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß C¨sÁå¸À ªÀiÁrPÉÆArgÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄPÀÌ½UÀÆ ¸ÀºÀ CxÀð§zÀÞªÁzÀ
¸ÀAQë¥ÀÛ §gÀºÀzÀ°è ¸ÀÆPÀÛ w¼ÀÄªÀ½PÉ ºÁUÀÆ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr¸À¨ÉÃPÀÄ. ºÉZÀÄÑ ¸ÀAQë¥ÀÛ,
ªÁåPÀgÀt§zÀÝªÁVgÀÄªÀ °TvÀ ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄAiÀÄÄ ¥ÀvÀ§
æ gÀºÀ, n¥ÀàtÂ¸ÀÄ«PÉ, ªÀgÀ¢
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ, ¥À±
æ ÉÆßÃvÀÛgÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ EvÁå¢ gÀÆ¥ÀUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀº£
À À
¸ÀAeÉÕUÀ¼ÀÄ, ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ, zÉÊ»PÀ ºÁªÀ¨sÁªÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÄR¨sÁªÀUÀ¼ÀÄ, gÉÃSÁavÀU
æ À¼ÀÄ,
£ÀPÉëUÀ¼ÀÄ, ZÁlÄðUÀ¼ÀÄ EAvÀºÀ ±Á©ÝPÀªÀ®èzÀ vÀAvÀU
æ À½AzÀ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀ£ÀÄß
C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀºÀ£À J£Àß§ºÀÄzÀÄ. F C±Á©ÝPÀ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ JgÀqÆ
À ¸ÀAªÀº£
À À QæAiÉÄUÀ¼°
À è §¼À¸¯
À ÁUÀÄvÀz
Û .É JµÉÆÃÖ ¸ÀAzÀ¨ð
Às UÀ¼°
À è
ªÀiÁw£À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀAªÀ»¸À¯ÁgÀzÀ ªÀiÁ»w, ¨sÁªÀ£É ªÀÄvÀÄÛ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß C±Á©ÝPÀ
vÀAvÀU
æ ¼
À ÄÀ ¸ÀªÄÀ xÀðªÁV ¸ÀAªÀ»¸ÀÄvÀª
Û .É CzÉµÆ
É Ö ªÀiÁvÀÄ, «ªÀgu
À U
É ¼
À ÄÀ CxÀðªÀiÁr¸À¯ÁUÀzÀ
¨s Á ªÀ £ É U À ¼ À Ä , «µÀ A iÀ i ÁA±À U À ¼ À £ À Ä ß MAzÉ Ã MAzÀ Ä ¸À A eÉ Õ , avÀ æ , ªÀ Ä ÄR¨s Á ªÀ ª À Å
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ¸ÀAªÀ»¸À®Ä ¸ÁzsÀå. EAvÀºÀ C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ,
vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ ±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è C£ÉÆåÃ£ÀåªÁV ¸ÉÃj ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀjuÁªÀÄPÁjUÉÆ½¸ÀÄvÀª
Û .É C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀº£
À À vÀAvÀU
æ ¼
À °
À è ²PÀPë g
À À zÉÊ»PÀ ZÀ®£Àª®
À £ÀU¼
À ÄÀ ,
ºÁªÀ ¨sÁªÀUÀ¼ÀÄ (body language) CªÀgÀ ¸ÀAªÀºÀ£À ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß GvÀÛªÀÄUÉÆ½¸ÀÄvÀÛªÉ.
-
ZÉÊvÀ£Àå, £ÀUÀÄªÀÄÄR, PÀ¼ÀPÀ½
-
¨sÁªÁ©ü£ÀAiÀÄ ¸ÀAeÉÕUÀ¼ÀÄ
vÀ¯ÉAiÀÄ ZÁ®£ÉUÉÆ½¸ÀÄ«PÉ
-
¤®ÄèªÀ ºÁUÀÆ NqÁqÀÄªÀ ¨sÀAV CAUÀ «£Áå¸À
zÉÊ»PÀ ¹ÜgÀvÉ, ZÀ®£À²Ã®vÉ
AiÉÆÃUÀå jÃwAiÀÄ GqÀÄ¥ÀÄ
30
-
zÉÊ»PÀ ¸ÀéZÀÒvÉ, ªÀÄÄRZÀAiÀÄð, GvÁìºÀ²Ã®vÉ
-
«zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß PÀuÉÆßÃl¢AzÀ UÀªÀÄ¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ
-
zsÀé¤AiÀÄ ¸ÀàµÀÖvÉ ªÀÄvÀÄÛ CxÀðPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV zsÀé¤ Kj½vÀUÀ¼ÀÄ
-
ªÀÄÄR¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ¸ÀAeÉÕUÀ¼ÀÄ
-
GqÀÄ¥ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAUÀ «£Áå¸À : ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀ ±ÉÊ° ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀAV
-
¸ÀàµÀÖ ªÀÄvÀÄÛ GZÀÑ¸ÀégÀ¨sÁgÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢ .....
MmÁÖgÉ ²PÀëPÀgÀ ªÀåQÛvÀéªÀÅ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¸Ëd£ÀåªÁV, UÀA©üÃgÀªÁV, ¥ÉÃæ gÀPÀªÁV,
«±Áé¸À¥ÀÆªÀðPÀªÁV, ¥À¨
æ sÁ«vÀªÁV gÀÆ¥ÀÄUÉÆ¼Àî®Ä CªÀgÀ ¨sÁµÉ, zsÀé¤ ºÁUÀÆ zÉÊ»PÀ
ZÀ®£Àª®
À £ÀU¼
À ÄÀ CªÀgÀ ¸ÀAªÀº£
À À QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjUÉÆ½¸ÀÄvÀª
Û .É ²PÀPë g
À À ¥ÀÆtð
ªÀåQÛvÀéªÉÃ ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄAiÀÄ°è °Ã£ÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. F GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ²PÀëPÀgÀÄ ªÀiËTPÀ,
°TvÀ ºÁUÀÆ ±ÁjÃjPÀ ¸ÀAeÉU
Õ ¼
À £
À ÄÀ ß, ªÀvð
À £ÉU¼
À £
À ÄÀ ß ¸ÀªÄÀ xÀð jÃwAiÀÄ°è gÀÆrü¹PÉÆ¼À¨
î ÃÉ PÀÄ.
zÀÈ±Àå ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, avÀ¥
æ ÀlUÀ¼ÀÄ, ZÁmïðUÀ¼ÀÄ, §tÚUÀ¼À ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ, UÉÆÃqÉ ¥ÀvÀU
æ À¼ÀÄ,
UÁæ¥sïUÀ¼ÀÄ, PÉÆÃ¸ÀÖPÀUÀ¼ÀÄ, gÉÃSÁ£ÀPÉëUÀ¼ÀÄ, ¨sÀÆ¥ÀlUÀ¼ÀÄ, gÉÃSÁ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ, zsÀé¤AiÀÄ
¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀºÀ£À £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
ªÀiËTPÀ, °TvÀ ºÁUÀÆ C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ¥Àv
æ ÉåÃPÀ (isolated) C®è.
AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÉÃ «zsz
À À ¸ÀAªÀº£
À ª
À ÅÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj J¤¸ÀÄªÀÅ¢®è. CUÀvåÀ PÀÌ£ÄÀ UÀÄtªÁV
ªÀiËTPÀ, °TvÀ ºÁUÀÆ C±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀº£
À U
À ¼
À ÄÀ ¸ÀªÄÀ £ÀéAiÀÄUÉÆAqÀÄ §¼ÀPA
É iÀiÁUÀÄªÀÅzÀjAzÀ
¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÀAªÀºÀ£À ¸ÁzsÀå. «ªÀgÀuÉAiÀÄ°è CUÀvÀå §gÀºÀ, zÉÊ»PÀ ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ,
ªÀÄÄR¨sÁªÀU¼
À ÄÀ , CUÀvåÀ avÀ¥
æ l
À UÀ¼ÄÀ , ¸Ázs£
À À ¸À®PÀgu
À U
É ¼
À ÄÀ §¼À¹PÉÆ¼À¨
î ÃÉ PÁzÀ CUÀvåÀ ª£
À ÄÀ ß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÀAªÀº£
À À PË±À®zÀ ®PÀëtUÀ¼ÄÀ
²PÀëPÀgÀ ªÀiÁvÀÄ, zsÀé¤, §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ «²µÀÖvÉ, ¸ÀÆZÀ£É, ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ, ±ÁjÃgÀPÀ
¨sÀAV ºÁªÀ¨sÁªÀUÀ¼ÀÄ, ¨sÁµÁ±ÉÊ° ºÁUÀÆ vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÁvÁªÀgÀt ªÀÄÄAvÁzÀ CA±ÀUÀ¼À
C£ÉÆåÃ£Àå ¸ÀA§AzsÀ¢AzÀ ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV gÀÆ¥ÀÄUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄAiÀÄ°è ¥ÀoÀå«µÀAiÀÄzÀ ¸ÀÄ¸ÀA§zÀÞvÉ, «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß CqÀPÀªÀiÁqÀÄªÀ
eÁuÉä, «µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¦¸ÀÄªÀ ¨sÁµÉ, ¤gÀÆ¦¸ÀÄªÀ PÀª
æ ÄÀ , §¼À¸ÄÀ ªÀ ¸ÀAPÉÃvÀU¼
À ÄÀ , ¸À®PÀgu
À U
É ¼
À ÄÀ ,
±ÁjÃjPÀ ZÀ®£ÀªÀ®£À ¸ÀºÀdªÁV ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉÆAqÁUÀ ¸ÀAªÀºÀ£À fÃªÀ ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
¨sÁµÉAiÀÄ°è .... ¥ÀzÀ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ, ªÁPÀågÀZÀ£É, ªÁåPÀgÀt §zÀÝ gÀZÀ£É, ¸ÀàµÀÖ ºÁUÀÆ
¤gÀUÀð¼À GZÁÒgÀ, zsÀé¤AiÀÄ ¸ÀàµÀÖvÉ, CxÀð, ¨sÁªÀPÀÌ£ÀÄUÀÄt zsÀé¤AiÀÄ Kj½vÀUÀ¼ÀÄ, CxÀð
31
¸ÀàµÀÖvÉ, ¤®ÄUÀqÉ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, «µÀAiÀiÁA±ÀUÀ¼À vÀPÀð§zÀÞ gÀZÀ£É ºÁUÀÆ
¤gÀÆ¥ÀuÉ ¸ÀgÀ¼À, £ÉÃgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAQë¥ÀÛ ¤gÀÆ¥ÀuÉ, ¨sÁªÀ¥ÀÆtð C©üªÀåQÛ, DPÀµÀðPÀ
¨sÁµÁ±ÉÊ° ¥À¨
æ Ás ªÀPÁjAiÀiÁzÀ ±Á©ÝPÀ ¸ÀAªÀº£
À À QæAiÉÄAiÀÄ°è M¼ÀUÆ
É ¼Àî¨ÃÉ PÁzÀ CA±ÀU¼
À ÄÀ .
DAiÀiÁ «µÀAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¸ÀégÀÆ¥ÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄt ¥ÀzÀ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ, GZÁÒgÀ PÀª
æ ÀÄ ºÁUÀÆ
¨sÁµÁ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß gÀÆrü¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ.
¨sÁµÉAiÀÄ eÉÆvÉUÉ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀÄzÀ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼ÀÄ, ZÁlÄðUÀ¼ÀÄ, gÉÃSÁ£ÀPÉëUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¸À¨ÉÃPÀÄ. ²PÀëPÀgÀ zÉÊ»PÀ ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ (body language) ªÉÊeÁÕ¤PÀ jÃwAiÀÄ°è
ºÉÆgÀºÉÆ«ÄäzÀgÉ ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀAªÀºÀ£ÀUÁgÀgÀ ªÀÄÄRZÀAiÉÄð, ¨sÁµÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À »rvÀ, ¥ÉÃæ gÀuÉUÉÆ½¸ÀÄªÀ UÀÄt,
eÁÕ£À, DvÀä«±Áé¸À, MmÁÖgÉ ªÀåQÛvÀéªÀÅ ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ¨sÁ«¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ
eÉÆvÉUÉ vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÁvÁªÀgÀt, ªÀÄPÀÌ¼À ²¸ÀÄÛ, ¸ÀAªÉÃzÀ£É ¸ÀPÁgÁvÀäPÀªÁVgÀÄªÀÅzÀÄ
C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ.
¸ÀAªÀº£
À ª
À ÅÀ GzÉÝÃ±À¥Æ
À ªÀðPÀªÁV ¸Àºd
À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAQë¥ª
ÛÀ ÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¸ÀAªÀº£
À U
À ÁgÀjUÉ
«µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ¥ÀÆtð eÁÕ£À EgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¤gÀAvÀgÀ ±ÉÆÃæ vÀÈUÀ¼À ¸ÀA¥ÀPÀð ºÉÆA¢zÀÄÝ
¢éªÄÀ ÄR ¸ÀAªÀº£
À PÀ ÌÉ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¥À±
æ Æ
É ßÃvÀg
Û ,À ¸ÀA¨sÁµÀu,É «ªÀgu
À ,É ¤gÀÆ¥ÀuU
É ¼
À ÄÀ
CUÀvÀåPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV EgÀ°. DvÀä«±Áé¸À¢AzÀ ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. MmÁÖgÉ ªÀåQÛAiÀÄ
ªÀåQÛvÀéªÉÃ ¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀAªÀº£
À z
À °
À è CqÀvq
À U
É ¼
À ÄÀ (Barries to Communication)
- D¸ÀQÛ, GvÁìºÀ, ¹zÀÞvÉ, ¥ÉÃæ gÀuÉAiÀÄ°è£À PÉÆgÀvÉUÀ¼ÀÄ
- ªÉÊAiÀÄQÛPÀ zÉÆÃgÀuÉUÀ¼ÀÄ, CºÀA PÉÃA¢ævÀ¨sÁªÀ£É
- CxÀðUÀ»
æ PÉAiÀÄ°è£À vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄ
- eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ ªÀÄlÖ
- DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ
- gÀ¸À¨sÁªÀUÀ¼À ¥À¨
æ sÁªÀ
- ¥Àj¸ÀgÀzÀ CqÀZÀuÉUÀ¼ÀÄ
- ¸ÀAªÀºÀ£ÀUÁgÀgÀ C£ÁgÉÆÃUÀå, zÉÊ»PÀ DAiÀiÁ¸À
- zsÀé¤AiÀÄ UÁvÀæ
32
- DvÀä«±Áé¸À ªÀÄvÀÄÛ zÉÊAiÀÄð
- ¨sÁµÉ : ¥ÀzÀ, ªÁPÀå gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ
ªÁåPÀgÀt§zÀÞ ¨sÁµÉ, «µÀAiÀÄzÀ ¸ÀégÀÆ¥ÀPÉÌ CUÀvÀå ¨sÁµÉ,
¸ÁA¸ÀÌøwPÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ ¨sÁµÉ; ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ »£Éß¯É eÁÕ£ÀzÀ PÉÆgÀvÉ.
- C£À¥ÉÃQëvÀ/C¸ÀA§zÀÞ ±ÁjÃjPÀ ºÁªÀ¨sÁªÀUÀ¼ÀÄ
- «µÀAiÀÄzÀ C£ÀÄPÀª
æ ÀÄtÂPÉ, vÀPÀð§zÀÞ gÀZÀ£É
- ªÀiÁ»wAiÀÄ ¤RgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£ÀUÁgÀgÀ ªÀåQÛvÀé
¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è F CA±ÀUÀ¼ÀÄ £ÀPÁgÁvÀäPÀªÁVzÀÝgÉ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è
CqÀZÀuÉAiÀÄÄAmÁUÀÄvÀÛzÉ. F CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÁgÁvÀäPÀªÁV gÀÆ¦¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀAªÀºÀ£À QæAiÉÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
vÀgUÀ w
À AiÀÄ°è ¸ÀAªÀº£
À À QæAiÉÄ
²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼À°è ºÉÆA¢gÀªÀ ¥ÀjtwAiÀÄÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉPÀ°PÉAiÀÄ CAvÀgÀQA
æ iÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¥À¨
æ sÁ«¸ÀÄvÀÛzÉ. vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÁvÁªÀgÀtªÀÅ fÃªÀAvÀªÁVzÀÄÝ
ZÀlÄªÀnPÉ ¥Àz
æ sÁ£ÀªÁV PÀ°PÉ gÀÆ¥ÀÄUÉÆ¼Àî®Ä ²PÀëPÀgÀ «²µÀÖ ¸ÀAªÀºÀ£À ±ÀQÛ CUÀvÀå.
¨ÉÆÃzsÀ£É-PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ ««zsÀ jÃwAiÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼À C£ÉÆåÃ£Àå
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄªÁVzÀÄÝ ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼ÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ vÀAvÀæ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÁV
¥À¨
æ sÁ«¸ÀÄvÀÛªÉ. PÀ°PÁ ªÁvÁªÀgÀt ¸ÀÈ¶Ö¸À®Ä, ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß PÀ°PÉUÉ ¹zÀÞUÉÆ½¹ CªÀgÀ
D¸ÀQÛ, PÀÄvÀÆºÀ®ªÀ£ÄÀ ß ¥ÉÃæ gÀuU
É Æ
É ½¸À®Ä, AiÉÆÃZÀ£Á±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÃæ gÉÃ¦¹ C©üªåÀ QÛAiÀÄ£ÀÄß
GvÀÛªÀÄ¥Àr¸À®Ä, ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸À®Ä ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼ÀÄ CUÀvÀå. «zÁåyð
²PÀëPÀgÀ £ÀqÀÄªÉ ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyðUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ C£À£Àå ¸ÀAªÀºÀ£À EgÀÄªÀAvÉ £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
vÀgU
À w
À AiÀÄ°è ¢éªÄÀ ÄR, §ºÀÄªÀÄÄT ¸ÀAªÀº£
À ,À CAvÀgÀ ¸ÀAªÀº£
À À EgÀ¨ÃÉ PÀÄ. ªÁvÁªÀgt
À ªÀÅ
ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀAªÀºÀ£À ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä ¥ÀÆgÀPÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. PÀ°PÉAiÀÄÄzÀÝPÀÄÌ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
¥À±
æ Éß PÉÃ¼À®Ä, C¤¹PÉ, C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸À®Ä ºÁUÀÆ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀ
CªÀPÁ±ÀU¼
À £
À ÄÀ ß PÀ°à¸¨
À ÃÉ PÀÄ. ²PÀPë g
À ÄÀ ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀAªÀº£
À À PË±À®UÀ¼ÄÀ ºÉÆgÀºÆ
É «Ää ¨É¼A
É iÀÄ®Ä
¸ÀÆPÀÛ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À £
À ÄÀ ß gÀÆ¦¸À¨ÃÉ PÀÄ. ²PÀPë g
À ÄÀ ¸ÀAªÀº£
À À PË±À®UÀ¼°
À è ¥ÀjtÂw ºÉÆA¢zÀÄÝ
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ¥ÀA
æ iÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ. vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÀiËTPÀ, °TvÀ ¸ÀAªÀºÀzÀ eÉÆvÉUÉ
gÉÃrAiÉÆÃ, zÀÆgÀzÀ±Àð£À, avÀ¥
æ ÀlUÀ¼ÀÄ, gÉÃSÁ£ÀPÉëUÀ¼ÀÄ EvÁå¢ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ EzÀgÀ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ.
*
GvÀÛªÀÄ ¨sÁµÀt, ZÀZÉð, ¸ÀA¨sÁµÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EAvÀºÀ
QæAiÉÄUÀ¼À°è ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥Á¯ÉÆÎ¼Àî®Ä vÀgÀ¨ÉÃwUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
33
*
*
*
*
*
*
*
*
gÉÃrAiÉÆÃ, zÀÆgÀzÀ±Àð£ÀzÀ°è ¥À¸
æ ÁgÀªÀUÀÄªÀ GvÀÛªÀÄ ªÀÄlÖzÀ ¸ÀAªÀºÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
£ÉÆÃqÀÄªÀ, PÉÃ¼ÀÄªÀ CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¸ÀAªÀºÀ£ÀPÉÌ CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
«zÁåyðUÀ¼À ¸ÀAªÀº£
À z
À °
À è PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ zÉÆÃµÀU¼
À £
À ÄÀ ß DAiÀiÁ ¸ÀAzÀ¨ð
Às zÀ°A
è iÉÄÃ
w¢Ý ¸Àj¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
¥À±
æ ÉÆßÃvÀÛgÀ, UÀÄA¦£À ZÀZÉð, ¸ÀA¨sÁµÀuÉ, ªÀiÁvÀÄPÀvÉUÀ½UÉ ªÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±À
¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ ¸ÀAªÀºÀ£À PË±À®UÀ¼À°è ¸ÀÆPÀÛ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ eÉÆvÉ ¸ÀºÀdªÁV AiÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ C¥ÉÃQëvÀ jÃwAiÀÄ°è ±ÁjÃjPÀ
ºÁªÀ¨sÁªÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ §UÉÎ w¼ÀÄªÀ½PÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀxÀ£À, ¸ÀAªÁzÀ, C©ü£ÀAiÀÄ, ¤gÀÆ¥ÀuÉ, «ªÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÁZÀ£À PË±À®UÀ¼À°è
vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
G¥Ázs Á åAiÀ Ä gÀ Ä CxÀ ð ¥À Æ tðªÁzÀ ªÀ i ÁzÀ j ¸À A ªÀ º À £ À PË±À ® UÀ ¼ À
¸ÀªÀÄxÀðUÀ½¹PÉÆAqÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ C£ÀÄPÀgÀuÉUÉ AiÉÆÃUÀågÁV ¸ÀAªÀºÀ£À
£ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ°è NzÀÄ-§gÉºÀ PË±À®UÀ¼À C©üªÈÀ ¢Þ
¨sÁµÁ ²PÀëtzÀ°è NzÀÄ-§gÀºÀUÀ¼À PÀ°PÉUÉ ªÀÄºÀvÀézÀ ¸ÁÜ£À«zÉ. NzÀÄ §gÀºÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄPÀÌ¼À°è ¨sÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä DzsÁgÀªÁUÀÄªÀ eÉÆvÉUÉ aAvÀ£É, eÁÕ£Ádð£É,
C¨sÁå¸À PË±À®UÀ¼ÄÀ , ¸ÁªÀÄxÀåð ¨É¼ª
À t
À U
Â ,É ¸ÀAªÉÃzÀ£É ºÁUÀÆ MlÄÖ ªÀåQv
Û éÀ gÀÆ¥ÀÄUÉÆ¼À®
î Ä
£ÉgÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. DzÀgÀÆ ¸ÀºÀ ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è F PË±À®UÀ½UÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ
¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉ ®¨såÀ ªÁUÀÄwÛ®.è PÀ°PÁ ªÀiÁ£ÀPU
À ¼
À À »£Éß¯ÉAiÀÄ°è ¨sÁµÁ ¥ÀoåÀ Pª
æÀ ÄÀ zÀ°è gÀZ£
À ÁvÀäPÀ
jÃwAiÀÄ°è NzÀÄ-§gÀºU
À ¼
À À ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPU
É É ¸ÀÆPÀÛ CªÀPÁ±ÀU¼
À £
À ÄÀ ß gÀÆ¦¸À¨ÃÉ PÀÄ.
¨sÁµÉAiÀÄ ºÀ®ªÀÅ PË±À®UÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¸ÁªÀAiÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀiÁVzÀÄÝ EzÀgÀ PÀ°PÉAiÀÄÄ
§ºÀÄ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À £É¯ÉAiÀÄ°è ¸ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. CxÀðUÀ»
æ PÉAiÉÆA¢UÉ NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÀºÀªÀ£ÀÄß
PÀ°AiÀÄ¨ÉÃPÉA§ÄzÀÄ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ C¥ÉÃPÉë. EzÀÄ ºÀ®ªÀÅ PË±À®UÀ¼À ¸ÀAUÀªÀÄªÁV
aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÀåQÛvÀézÀ ¸ÀAPÉÃvÀªÁV ±Á¯ÉAiÀÄ ºÀ®ªÀÅ
«µÀAiÀÄUÀ¼À°è ªÁå¦¸ÀÄvÀÛzÉ. NzÀÄ-§gÀºÀ PÀ°PÉ ºÁUÀÆ §¼ÀPÉAiÀÄÄ ¨sÁµÁ vÀgÀUÀwUÉ
ªÀiÁvÀæ ¹Ã«ÄvÀUÉÆ¼ÀîzÉ ±Á¯ÉAiÀÄ J®è «µÀAiÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À CAvÀgÀQæAiÉÄ ºÁUÀÆ
±Á¯ÉAiÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è PÀ°PÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ®èzÉÃ
NzÀÄ-§gÀºÀ PË±À®UÀ¼ÄÀ PÉÃªÀ® ¥Áæx«
À ÄPÀ ºÀAvÀPÌÉ PÉÆ£ÉUÆ
É ¼Àz
î É PÀ°AiÀÄÄªÀ ¸ÀAzÀ¨ð
Às UÀ¼°
À è
34
ºÉÆgÀºÉÆªÀÄÄäªÀ ºÉÆ¸À ºÉÆ¸À CUÀvÀåUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ºÁUÀÆ ¸ÉPÉAqÀj
ºÀAvÀzÀ vÀgÀUÀwUÀ½UÀÆ «¸ÀÛj¸ÀÄvÀÛªÉ.
ªÀÄPÀÌ¼ÄÀ NzÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß KPÉ ¸ÀjAiÀiÁV PÀ°AiÀÄÄwÛ®?è
*
ªÀÄPÀÌ½UÉ NzÀÄªÀ PË±À®ªÀ£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV PÀ°¸ÀÄªÀ §UÉÎ ¨sÁµÁ ²PÀëtzÀ°è
CUÀvÀå DzÀåvÉ ¤ÃqÀÄwÛ®è.
*
¥À¸
æ ÀÄÛvÀ ªÀÄPÀÌ¼À NzÀÄªÀ PË±À®UÀ¼À°è£À ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ vÀÄA¨Á PÉ¼ÀªÀÄlÖzÀ°èzÉ. EzÀPÉÌ
PÁgÀt NzÀÄªÀ PË±À® ªÀÄvÀÄÛ PÀª
æ ÀÄUÀ¼À°è ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄwÛ®è. NzÀÄªÀ
§UÉUÉ ¸ÀÆPÀÛ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À £
À ÄÀ ß gÀZ£
À ÁvÀäPÀ jÃwAiÀÄ°è PÀ°AiÀÄÄªÀ ¸Ázs£
À À ¸ÁªÀÄVæU¼
À £
À ÄÀ ß
§¼À¸ÀÄwÛ®è.
*
ªÀÄPÀÌ¼À NzÀÄ«PÉAiÀÄ°è£À zÉÆÃµÀUÀ¼À£ÀßµÉÖÃ UÀÄgÀÄw¹zÉÃ NzÀÄ PÀ°AiÀÄ®Ä CUÀvÀå
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß, C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄwÛ®è. ²PÀëPÀ ¤zÉðÃ²vÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è
¸ÀÆPÀÛ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ AiÉÆÃUÀå ¸ÁzsÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ NzÀÄ PÀ°¸À®Ä
¸ÀÆPÀÛ MvÀÄÛ ¤ÃqÀÄwÛ®è.
*
¨sÁµÁ ²PÀëPÀgÀÄ NzÀÄªÀ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°¸ÀÄªÀ §UÉÎ ºÁUÀÆ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ
G¥ÀPª
æÀ ÄÀ UÀ¼°
À è CUÀvåÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ºÉÆA¢gÀÄªÀÅ¢®è. CPÀg
ë ,À ¥ÀzU
À ¼
À £
À ÄÀ ß UÀÄwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀuÉÆÚÃl, PÀuÁÑ®£É, CPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀUÀ½UÉ zsÀé¤ eÉÆÃqÀuÉ, zsÀé¤ Kj½vÀ, ¸ÀÄ¸ÀàµÀÖ
GZÁÑg,À aºÉßUÀ¼£
À ÄÀ ß C¼Àªr
À ¹ NzÀÄªÀ PÀª
æ ÄÀ , CPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzU
À ¼
À £
À ÄÀ ß ¸ÀAAiÉÆÃf¹
NzÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß NzÀÄªÀÅzÀÄ, ªÁåPÀgÀt §zÀÞªÁV ¤gÀUÀð¼ÀªÁV
NzÀÄªÀÅzÀÄ, NzÀÄªÁUÀ CUÀvÀå ªÀÄÄR ¨sÁªÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀÅzÀÄ. ªÀÄÄAvÁzÀ
PË±À®UÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ §UÉÎ ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄwÛ®è.
*
¸ÉÃªÁ ¥ÀÆªÀð ²PÀëPÀgÀ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ°è NzÀÄ-§gÀºÀ PÀ°¸ÀÄªÀ vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ
gÀZÀ£ÁvÀäPÀ G¥ÀPÀª
æ ÀÄUÀ¼ÀÄ/ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À §UÉÎ vÀgÀ¨ÉÃw ®¨sÀå«®è.
*
vÀgÀUÀwUÀ¼À°è NzÀ£ÀÄß PÀ°¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¸Á»vÀå ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DPÀµÀðPÀ
¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀA
æ xÁ®AiÀÄUÀ¼À §¼ÀPÉ DUÀÄwÛ®è.
*
CªÀPÁ±À ªÀAavÀ PÀÄlÄA§zÀ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ, ²PÀëtzÀ°è ªÉÆzÀ®£ÉÃ d£ÁAUÀzÀ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
NzÀÄ PÀ°AiÀÄÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ²PÀëPÀ ¤zÉðÃ²vÀ PÀ°PÉAiÀÄ CªÀPÁ±ÀUÀ½AzÀ zÀÆgÀ
G½¢zÁÝgÉ ºÁUÀÆ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ NzÀÄªÀ ¥ÀoÀå ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ®¨sÀåvÉ¬ÄAzÀ®Æ
G½¢zÁÝgÉ.
35
ªÀÄPÀÌ½UÉ NzÀ£ÄÀ ß PÀ°¸ÀÄªÀ gÀZ£
À ÁvÀäPÀ G¥ÀPª
æÀ ÄÀ UÀ¼ÄÀ :
*
ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¨sÁµÁ, ¥Àj¸Àgz
À °
À è ¥ÀjZÀAiÀÄ«gÀÄªÀ ¨sÁµÉU¼
À °
À è ªÀÄPÀÌ¼ÄÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ
¨sÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ »£Éß¯É¬ÄAzÀ ±Á¯ÉAiÀÄ°è ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£É DgÀA¨sÀUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
*
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÉÆoÀrAiÀÄÄ GvÀÛªÀÄªÁzÀ, DPÀµÀðPÀªÁzÀ NzÀÄªÀ ¸ÁªÀÄVæ,
¸Á»vÀå ªÀÄvÀÄÛ NzÀÄªÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ½AzÀ PÀÆrgÀ¨ÉÃPÀÄ. NzÀÄªÀ PÁqÀÄðUÀ¼ÀÄ, £ÉÆÃr
NzÀÄªÀ ¸ÀavÀæ ZÁlÄðUÀ¼ÀÄ, NzÀ®Ä ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ZÁlÄðUÀ¼ÀÄ,
aºÉßUÀ½AzÀ PÀÆrzÀ NzÀÄªÀ ¸À®PÀgu
À U
É ¼
À ÄÀ , CPÀg
ë À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzU
À ½
À UÉ zsé¤
À ¸ÀAAiÉÆÃd£É
ªÀiÁr NzÀÄªÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ ®¨sÀå«gÀ¨ÉÃPÀÄ. ««zsÀ avÀU
æ À¼ÀÄ, CPÀëgÀUÀ¼À
gÀÆ¥À «£Áå¸À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛ zsÀé¤ Kj½vÀ ºÁUÀÆ ªÀÄÄR ¨sÁªÀUÀ¼À C©ü£ÀAiÀÄ
EvÁå¢UÀ¼À §UÉÎ ¥ÁævÀåQëPÀªÁV NzÀÄ PÀ°AiÀÄ®Ä CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ.
*
NzÀÄ PÀ°AiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀ®Ä £ÉgÀªÁUÀÄªÀ ¥ÀÆgÀPÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÁzÀ PÀxÉ
¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, PÀªÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, DPÀµÀðPÀ ZÁlÄðUÀ¼ÀÄ, ¥ÀoÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀtðgÀAfvÀ
PÁqÀÄðUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
*
NzÀÄ, §gÀºÀzÀ°è ªÉÆzÀ® d£ÁAUÀzÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ DPÀµÀðPÀ J¤¸ÀÄªÀ NzÀÄªÀ
¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛªÁV DAiÉÄÌªÀiÁrPÉÆAqÀÄ NzÀÄªÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ ¨sÁµÁ ²PÀëtzÀ°è ¨sÁµÉ ±ÀÄzÀÞvÉUÉ ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛ ¤ÃqÀzÉÃ
¸ÀAªÀºÀ£À, C©üªÀåQÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥Á¯ÉÆÎAqÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ QæAiÉÄUÉ MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
PÀlÖ¤mÁÖV ¨sÁµÁ ±ÀÄzÀÞvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤jÃQë¹zÀgÉ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ ¥ÀA
æ iÀÄvÀß
ªÀiÁqÀzÉÃ ¤¶ÌçAiÀÄgÁUÀÄvÁÛgÉ. DzÀÄzÀjAzÀ ««zsÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ªÀÄÄPÀÛ ¸ÀAªÀºÀ£À
ªÀÄvÀÄÛ CAvÀgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð QæAiÉÄUÀ¼À°è ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ÉÆÃæ vÁì»¸À¨ÉÃPÀÄ. UÀÄA¦£À ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ,
C¤¹PÉ-C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ, N¢ UÀæ»¸ÀÄªÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ,
¸ÀAªÀºÀ£À ªÀÄvÀÄÛ PÀxÉ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈ¶Ö¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
¨sÁµÁ PÀ°PÉUÉ CUÀvåÀ ¸Ázs£
À À ¸À®PÀgu
À UÉ ¼
À ÄÀ :
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¸ÀºÀdªÁzÀ, DPÀµÀðPÀ ºÁUÀÆ fÃªÀAvÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÄÀ Ñ gÀZ£
À ÁvÀäPª
À ÁV PÀ°AiÀÄ§®ègÄÀ . DzÀÄzÀjAzÀ ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ
»£Àß¯ÉAiÀÄ°è gÀa¸À®ànÖgÀÄªÀ ¸ÁzsÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀÌ½UÉ MzÀV¸À¨ÉÃPÀÄ. ««zsÀ
jÃwAiÀÄ zÀÈPï-±Àª
æ Àå G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ, DzsÀÄ¤PÀ vÁAwæPÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼ÀÄ; DPÀµÀðPÀ ¥ÀoÀå
¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ; C¨sÁå¸À ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ; avÀæ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ; NzÀÄªÀ PÁqÀÄðUÀ¼ÀÄ; UÉÆÃqÉ ¥ÀvÀU
æ À¼ÀÄ;
PÀxÉ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ; ¸ÁPÀëöå avÀU
æ À¼ÀÄ; ¸ÀéAiÀÄA PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ; PÁ«ÄPï ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ; ¸ÀavÀæ
36
PÀxÁ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ §¼À¸ÀÄªÀ CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ. EzÀgÉÆA¢UÉ
¸ÀAªÀºÀ£À, PÀxÀ£À, UÁAiÀÄ£À, C©ü£ÀAiÀÄ, £ÀÈvÀå, eÁ£À¥ÀzÀ DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄPÀÌ¼À
£ÀqÀÄ«£À CAvÀgÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛªÁV §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ. ¨sÁµÁ PÀ°PÉUÁV ¸ÀévÀAvÀª
æ ÁV
¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀPÉ, ¸ÀÈd£À²Ã®vÉ, gÀ¸Á£ÀÄ¨sÀªÀ, ¸ËAzÀAiÀÄð ¥Àe
æ ÉÕ, §ºÀÄªÀÄÄT aAvÀ£ÉUÉ
¥ÉÃæ gÀPª
À ÁUÀÄªÀ ¸Ázs£
À U
À ¼
À £
À ÄÀ ß §¼À¸¨
À ÃÉ PÀÄ. EAvÀºÀ ¸Ázs£
À À ¸À®PÀgu
À U
É ¼
À £
À ÄÀ ß C£ÀÄ¨s«
À UÀ¼ÄÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjtÂvÀgÀÄ ¹zÀÞUÉÆ½¹ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀiÁðxÀð ¥ÀjÃPÉëUÉ M¼À¥Àr¹ ¥ÀjµÀÌj¹
§¼À¸À¨ÉÃPÀÄ.
¨sÁµÁ vÀgÀUÀwAiÀÄ PÉÆoÀrAiÀÄÄ ªÉÊ«zsÀå jÃwAiÀÄ DPÀµÀðPÀªÁzÀ £ÉÆÃr PÀ°AiÀÄÄªÀ
¸Ázs£
À À ¸À®PÀgu
À U
É ½
À AzÀ ªÀåª¸
À ÜÉ ºÉÆA¢gÀ¨ÃÉ PÀÄ. ZÁlÄðUÀ¼ÄÀ , UÉÆÃqÉ ¥ÀvU
æÀ ¼
À ÄÀ , avÀ¥
æ l
À UÀ¼ÄÀ ,
¥ÀzÀ, ªÁPÀå, ¯ÉÃR£ÀaºÉß, PÁUÀÄtÂvÀ¸À»vÀ NzÀÄªÀ ZÁlÄðUÀ¼ÀÄ, §gÀºÀzÀ ZÁlÄðUÀ¼ÀÄ,
PÀxÉ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀéAiÀÄA PÀ°PÁ, ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ ®¨sÀåªÁUÀÄªÀAvÉ DPÀµÀðPÀªÁV
gÀÆ¥ÀÄUÉÆ½¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
ªÀPïð ²ÃmïeÁÕ£À PÀnPÖ Æ
É ¼À®
î Ä EgÀÄªÀ CªÀPÁ±ÀU¼
À ÄÀ
(¹jUÀ£ÀßqÀ ¥À.æ ¨sÁ. ¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹)
PÀæ ¸ÀA.
UÀzåÀ / ¥ÀzåÀ
¥ÁoÀ
eÁÕ£ª
À £
À ÄÀ ß PÀnPÖ Æ
É ¼À®
î Ä
EgÀÄªÀ CªÀPÁ±ÀU¼
À ÄÀ
37
E®è¢zÀÝgÉ ºÉÃUÉ CªÀPÁ±À
PÀ°¸
à ÄÀ «j.
38
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÉ¸ÀgÀÄ
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
* PÀxÀ£À «zsÁ£À
* ZÀZÁð «zsÁ£À
* £ÁlPÁ©ü£ÀAiÀÄ
1. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-1
¥ÀAxÁºÁé£À
PÀ.æ
¸ÀA.
* ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀ
¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß
¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ªÀqÁØgÁzsÀ£ÉAiÀÄ 19 PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄPÀÌ½UÉ ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ºÉ¸g
À ÄÀ UÀ¼£
À ÄÀ ß
§gÉzÀ
PÁqÀÄðUÀ¼ÄÀ ,
PÀxU
É ¼
À À
ºÉ¸g
À ÄÀ UÀ¼£
À ÄÀ ß
§gÉzÀ PÁqÀÄðUÀ¼ÄÀ
* £ÁlPÁ©ü£ÀAiÀÄ:- ¥ÁvÀU
æ À¼À, ºÀAaPÉ ªÉÃµÀ ¨sÀÆµÀt
ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ C©ü£¬
À Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* PÁqÀÄðUÀ¼ÀÄ
* ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀUÀ¼À PÁqÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
* UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÄÀ
vÀAiÀiÁj¹, ¸ÀªÀiÁ£À CxÀð ¤ÃqÀÄªÀ
ºÉÆ¸À ¥ÀzÀUÀ¼À PÁqÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
vÀAiÀiÁj¹PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
JgÀqÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁr MAzÀÄ
UÀÄA¦UÉ ºÀ¼ÀUÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀUÀ¼À
PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß E£ÉÆßAzÀÄ UÀÄA¦UÉ
ºÉÆ¸À PÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀUÀ¼À PÁqïðUÀ¼À£ÀÄß
PÉÆlÄÖ ¸ÀªÀiÁ£ÁxÀðPÀ ¥ÀzÀUÀ¼À
eÉÆÃqÀuÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
¥ÁoÀ AiÉÆÃd£É gÀZ£
À UÉ É ªÀiÁUÀð¸ÀÆa
* ªÀqÁØgÁzsÀ£ÉAiÀÄ
PÀxÉUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄ
UÀ¼À£ÀÄß ºÉÃ½j
* ¥ÁvÀz
æ Ás jUÀ¼À
zsÀé¤ Kj½vÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
* ºÉÆA¢¹
§gÉ¬Äj.
* ¸ÀªÀiÁ£ÁxÀðPÀ
¥ÀzU
À ¼
À £
À ÄÀ ß
§gÉ¬Äj.
* vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
39
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ZÀZÁð «zsÁ£À
* PÀxÀ£À ¥ÀzÀÞw
* £ÁlPÁ©ü£ÀAiÀÄ
2. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-2
¥ÁæªiÀ ÁtÂPv
À É
(DzsÄÀ ¤PÀ
¸ÀtPÚ x
À )É
PÀ.æ
¸ÀA.
* PÀ°PÁyðUÀ¼ÀÄ
¥ÁæªiÀ ÁtÂPv
À É
ªÀiË®åU¼
À £
À ÄÀ ß
¨É¼¹
É PÉÆ¼ÀÄª
î g
À ÄÀ
* ¸ÁªÀiÁfPÀ
ªÀiË®åU¼
À £
À ÄÀ ß
w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
* NzÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð
¨É¼¸
É ÄÀ ªÀÅzÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
* zsÀé¤AiÀÄ
Kj½vÀ¢AzÀ
¸ÀA¨sÁµÀuÉ
ºÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
* gÀnÖ¤AzÀ
vÀAiÀiÁj¹zÀ
«ÄÃ£ÀÄUÀ¼ÀÄ, §¯É.
* ªÉÃµÀ¨ÀÆ
s µÀt
* PÀxÉ
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ
ªÀiË.ªÀiÁ.
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
* PÀxÉAiÀÄ
ªÀÄzsåÀ z°
À è
¥À±
æ ßÉ UÀ¼£
À ÄÀ ß
PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ
* C®âªÀiï
vÀAiÀiÁjPÉ
* ¸ÀàµÀÖªÁV
* ¢£À¥ÀwPæ ÉUÀ¼ÀÄ
* ªÁgÀ¥ÀwPæ ÉUÀ¼ÀÄ N¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ
* ªÀiÁ¸À¥w
À Pæ U
É ¼
À ÄÀ vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ
* ¸ÁªÀiÁfPÀ
¸ÉÃªÉU¼
À £
À ÄÀ ß
«ªÀj¹j
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¥ÀÄ¸ÀÛPU
À ¼
À ÄÀ
* UÀA
æ xÁ®AiÀÄzÀ°èAiÀÄ
PÀxÁ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß NzÀ®Ä
PÀ°PÁyðUÀ½UÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ. N¢zÀ
PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß PÀxÁgÀÆ¥ÀzÀ°è ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ‘zÀÄgÁ¸ÉAiÀÄ ¥sÀ®’ JA§
«ÄÃ£ÀÄUÁgÀ£À £ÁlPÀ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ ©A©¸ÀÄªÀ PÀxÉ
§gÉAiÀÄ®Ä PÀ°PÁyðUÀ½UÉ
¥ÉÃæ gÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, §gÉzÀ PÀxÉUÀ¼À
C®âªiÀ ï vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
* gÁªÀiÁAiÀÄt, ¸ÀvÀåºÀj±ÀÑAzÀg
æ À
PÀxÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ»
æ ¹ NzÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÉÃªÉ ªÀiÁrzÀ ªÀåQÛUÀ¼À
¥ÁæªÀiÁtÂPÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À §UÉÎ
¢£À¥ÀwPæ É, ªÁgÀ¥ÀwPæ É¬ÄAzÀ
¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
40
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ
* «ªÀgu
À ÁvÀäPÀ
«zsÁ£À
* ¥À§
æ AzsÀ ¯ÉÃR£À
* PÉÃë vÀæ ¨sÃÉ n
* AiÉÆÃd£Á «zsÁ£À
3. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-3 ¨ÉqVÀ £À
vÁt dAiÀÄ¥ÀÄgÀ
(¥Àª
æ Á¸À ¸Á»vÀå)
PÀ.æ
¸ÀA.
* ¥Àª
æ Á¸ÀzÀ ¸ÀÜ¼PÀ ÌÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ À
NzÀÄªÀÅzÄÀ ’
* ±ÉÊPÀt
ë PÂ À ¥Àª
æ Á¸À
PÉÊUÉÆAqÀÄ ZÀað¹
zÁR°¸ÀÄªÀÅzÄÀ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* avÀ¥
æ l
À
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¥ÀÄ¸ÀPÛ UÀ ¼À ÄÀ
ë PÂ À ¸ÀÜ¼UÀ ¼À À
* ¥ÉÃæ PÀt
ë AÂ iÀÄ ¸ÀÜ¼UÀ ¼À À ¹.r.UÀ¼£À ÄÀ ß §¼À¹ avÀUæ ¼À £À ÄÀ ß * ±ÉÊPÀt
¹.r.UÀ¼ÄÀ
n.«.£À°è vÉÆÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, «ªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÉÃæ PÀt
ë ÃÂ AiÀÄ ¸ÀÜ¼UÀ ¼À À avÀUæ ¼À £À ÄÀ ß ¸ÀAUÀ»
æ ¹ ©½ * avÀUæ ¼À ÄÀ
ºÁ¼ÉUÉ CAn¹ PÉ¼UÀ É CzÀgÀ «ªÀgÀ §gÉzÄÀ C®âªiÀ ï
vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
* UÀAæ xÁ®AiÀÄzÀ°Aè iÀÄ ¥Àª
æ Á¸À PÀx£À z
À À
¥ÀÄ¸ÀPÛ UÀ ¼À £À ÄÀ ß NzÀÄªÀÅzÀÄ
* ±ÉÊPÀt
ë PÂ À ¥Àª
æ Á¸À PÉÊUÉÆAqÀÄ vÁ£ÀÄ £ÉÆÃrzÀ
* ¥Àª
æ Á¸À
¸ÀÜ¼UÀ ¼À À §UÉÎ ¥Àª
æ Á¸À PÀx£À À §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
* ¥ÉÃæ PÀt
ë ÃÂ AiÀÄ ¸ÀÜ¼UÀ ¼À À avÀ¥
æ l
À UÀ¼£À ÄÀ ß
¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ, UÀÄA¥ÀÄUÀ¼£À ÁßV ªÀiÁr ¥Àwæ
UÀÄA¦UÉ MAzÉÆAzÀÄ avÀ¥
æ l
À ªÀ£ÄÀ ß ¤Ãr
PÀ°PÁyðUÀ¼ÄÀ ¥À§
æ AzsÀ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* ¥À±æ ßÉ UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
ZÀZðÉ .
* AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð
* N¢zÀ ¥Àª
æ Á¸À PÀx£À À
UÀÄA¦£À°è
ZÀað¸ÀÄªÀÅzÄÀ ,
UÀªÄÀ ¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥Àª
æ Á¸ÀPÌÉ ºÉÆÃUÀ®Ä
vÉUz
É ÄÀ PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ
¨ÉÃPÁzÀ ªÀ¸ÄÀ ÛU¼À À ¥ÀnÖ
ªÀiÁr.
* ¥Àª
æ Á¸À PÀx£À À
JAzÀgÃÉ £ÀÄ ?
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
41
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
¨ÉÆÃzs£À Á «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ
* «ªÀgu
À ÁvÀäPÀ
«zsÁ£À
* ZÀZÁð «zsÁ£À
* AiÉÆÃd£Á «zsÁ£À
* KPÀ ¥ÁvÁæ©£ü AÀ iÀÄ
* gÀ«ªÁgÀzAÀ zÀÄ ¸Á¥ÁÛ»PÀ ¸ËgÀ¨z
Às °
À è
§gÀÄªÀ ªÀåQÛ avÀt
æ UÀ¼£À ÄÀ ß ¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
CªÀÅUÀ¼£À ÄÀ ß vÀgUÀ wÀ PÉÆÃuÉAiÀÄ°è
ZÀað¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
* AiÉÆÃd£É
* ªÉÃµÀ¨Æ
À s µÀt
* ªÀÄºÁ£ï ªÀåQUÛ ¼À À ªÉÃµÀzÁs jUÀ¼ÁV KPÀ
¥ÁvÁæ©£ü AÀ iÀÄzÀ°è CªÀgÀ fÃªÀ£À
ªÀiË®åU¼À £À ÄÀ ß ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
* §ºÀÄªÀiÁ£ÀU¼À ÄÀ
* ¥ÀÄ¸ÀPÛ UÀ ¼À ÄÀ
* KPÀ ¥ÁvÁæ©£ü AÀ iÀÄ
ªÀiÁrj.
* ªÀÄºÁ£ï ªÀåQUÛ ¼À À
¨sÁªÀavÀæ CAn¹
«ªÀgu
À É §gÉ¬Äj.
* zÀeÁð ªÀiÁ¥À£À
* vÁªÀÅ N¢zÀ
ªÀÄºÁ£ï ªÀåQUÛ ¼À À
fÃªÀ£À ZÀjvÉæ §gÉ¬Äj.
æ ¹zÀ
* ¸Á¥ÁÛ»PÀ ¸ËgÀ¨,Às * vÁªÀÅ ¸ÀAUÀ»
ªÀÄºÁ£ï ªÀåQUÛ ¼À À
¸ÀÄzsÁ, vÀgAÀ UÀ.
ºÉ¸gÀ ÄÀ ¥Ànª
Ö iÀ Ár
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* «zÁåyðUÀ¼À ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è, ¸ÀA§A¢üPÀ gÀ°è
Hj£À°è vÀªÄÀ UÉ UÉÆwÛgÄÀ ªÀ ¥Àª
æ ÄÀ ÄR
ªÀåQUÛ ¼À ,À ¸ÁévAÀ vÀöæ å ºÉÆÃgÁlUÁgÀgÀ §UÉÎ
ªÀåQÛ avÀt
æ §gÉzÄÀ AiÉÆÃd£É
vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥Àª
æ ÄÀ ÄR ªÀåQUÛ ¼À À fÃªÀ£À * ±Á¯Á UÀAæ xÁ®AiÀÄzÀ°gè ÄÀ ªÀ ªÀÄºÁ£ï
ªÀåQUÛ ¼À À ¸ÁévAÀ vÀöæ å AiÉÆÃzsgÀ À ºÉÆÃgÁl
ZÀjvÉæ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ
UÁgÀgÀ fÃªÀ£À ZÀjvÉAæ iÀÄ ¥ÀÄ¸ÀPÛ UÀ ¼À £À ÄÀ ß
PÀ°PÁyðUÀ½UÉ NzÀ®Ä PÉÆlÄÖ UÀÄA¦£À°è
ZÀað¹ CªÀgÀ §UÉÎ ¥À§
æ AzsÀ ¯ÉÃR£À
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ. ¨sÁµÀt ¸Àz
à ðÉs
K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
À * ªÀÄºÁ£ï ªÀåQUÛ ¼À À
4. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-4 DzÀ±ð
²PÀ ë P À ¸À ª É Ã ð¥À ° è DzÀ±ðÀ UÀ¼£À ÄÀ ß w½AiÀÄÄ
gÁzsÁPÀÈµÀÚ (ªÀåQÛ avÀ)æ ªÀÅzÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
42
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* ¸Àºd
À ¸À¤ßªÉÃ±ÀU¼À °
À è
ºÁªÀ¨Ás ªÀU¼À Æ
É A¢UÉ
ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ
* WÀl£ÉAiÀÄ ªÀÄÄSÁåA±À
UÀ¼£À ÄÀ ß vÀ£ßÀ
ªÀiÁvÀÄUÀ¼°
À è
ªÀåP¥
ÛÀ r
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
* ¥ÁæzÃÉ ²PÀ PÀ¯UÉ ¼À £
À ÄÀ ß
CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ
* ¸ÀAªÁzÀ/ZÀZðÉ /
£ÁlPÀU¼À £À ÄÀ ß D°¸ÀÄ
ªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ CxÀð
¨ÉÆÃzs£À Á «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ
* £ÁlPÁ©ü£AÀ iÀÄ
* C¥ÀjavÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ
«zsÁ£À
WÀl£ÉAiÀÄ£ÀÄß D°¹
* ZÀZÁð «zsÁ£À
¸ÀAzÀ¨Æ
É s ÃðavÀªÁV
* PÀx£À À «zsÁ£À
C©ü£¬
À Ä¸ÀÄªÀÅzÄÀ
* ¥ËgÁtÂPÀ £ÁlPÀ
zÀ°£è À ¸ÀA¨sÁµÀuAÉ iÀÄ£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
5. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-5
¸ÀªiÀ ÁUÀªÄÀ (£ÁlPÀ)
PÀ.æ
¸ÀA.
* ¥ËgÁtÂPÀ £ÁlPÀ CxÀªÁ ZÀ®£ÀavÀz
æ À
zs¤
éÀ ¸ÀÄgÀÄ½AiÀÄ£ÀÄß PÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ/HgÀÄ ¨sAÀ UÀ
£ÁlPÀ N¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ. GzÁ. §§ÄæªÁºÀ£.À
* £Á®ÄÌ G¥ÀWl
À PÀU¼À °
À è - 4 UÀÄA¦UÉ
ºÀAa £ÁlPÀ ¥Àz
æ ±À ðÀ £À ¤ÃqÀ®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¸ÀªiÀ ÁUÀªÄÀ £ÁlPÀª£À ÄÀ ß UÀzåÀ gÆ
À ¥ÀPÌÉ
gÀÆ¥ÁAvÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
* ªÀÄºÁ¨sÁgÀvz
À À
* ªÀiËTPÀPÌÉ ¥À±æ ßÉ UÀ¼ÄÀ
¥ÁAqÀªgÀ À »rA¨É, * vÀ¥²À Ã®Ä ¥ÀnÖ
WÀmÆ
É ÃvÀÌZÀ PÁ®à¤PÀ * zÀeÁð ªÀiÁ¥À£À
avÀUæ ¼À ÄÀ
* ¥ËgÁtÂPÀ
£ÁlPÀU¼À À GqÀÄ¥ÀÄ.
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
43
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
7. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-7
‘EwºÁ¸ÀzÀ ZÀPÌr
À ’
* ¤gÀUðÀ ¼ÀªÁV vÀ£ßÀ
¨sÁªÀ£UÉ ¼À £À ÄÀ ß ªÀiÁw£À°è
CxÀªÁ §gÀªt
À UÂ AÉ iÀÄ°è
ªÀåP¥
ÛÀ r
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* D°¹zÀ WÀl£É,
N¢zÀ WÀl£ÉU¼À £À ÄÀ ß
CxÉÊð¹PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
* ¸ÀªiÀ ÁdzÀ
ªÀåQUÛ ¼À Æ
É A¢UÉ
¸ÁAzÀ©ðü PÀªÁV
ªÀåªº
À ÁjPÀªÁV
ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß
PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* «zÁåyðUÀ¼ÄÀ vÀªÄÀ ä C£ÀÄ¨sª
À UÀ ¼À £À ÄÀ ß
zÁR°¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
* PÀ°PÁyðUÀ¼ÄÀ vÀªÄÀ ä ªÀÄ£ÉAiÀÄ »jAiÀÄgÀ
C£ÀÄ¨sª
À UÀ ¼À £À ÄÀ ß D°¹ zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* 8£ÉÃ vÀgUÀ wÀ UÉ zÁR¯ÁV vÀgUÀ wÀ UÉ
ºÁdgÁzÀ ªÉÆzÀ® ¢£ÀzÀ C£ÀÄ¨sª
À UÀ ¼À £À ÄÀ ß
ºÀAaPÉÆ¼À®
î Ä CªÀPÁ±À PÀ°¸à ÄÀ ªÀÅzÀÄ.
* «zÁåyð vÀ£ßÀ AiÀÄ±À¹£ì À ºÁ¢AiÀÄ£ÀÄß
w½¸À®Ä CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
(C¤¹PÉ ªÀåP¥
ÛÀ r
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ)
* ºÀg°
À Ã¯É UÀzåÀ ¨Ás UÀª£À ÄÀ ß £ÁlPÀªÁV
À Ã¯É * PÀ£ßÀ qÀ ¸Á»vÀåzÀ
6. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-6 ºÀg°
gÀÆ¥ÁAvÀj¹ C©ü£¬
À Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
««zsÀ ¥ÀPæ ÁgÀU¼À £À ÄÀ ß
CjAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* £ÀqÄÀ UÀ£ßÀ qÀ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß
CxÀð
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
* ªÀtðÂ ¸ÀÄªÀ §UÉ
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
PÀ.æ
¸ÀA.
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
* CgÀ«AzÀ
ªÀiÁ®UÀwAÛ iÀÄªÀgÀ
¨sÁªÀavÀæ
* zÀÈ±Áåª½À ,
zs¤éÀ ¸ÀÄgÀÄ½.
* DvÀäPx
À É
(UÁA¢üÃf) (£À£ßÀ
¸ÀvÁå£ÃéÉ µÀu)É
* ¥À¹æ zÀÞ ªÀåQUÛ ¼À ÄÀ
vÀªÄÀ ä C£ÀÄ¨sª
À UÀ ¼À £À ÄÀ ß
ºÉÃ¼ÀÄªÀ zÀÈ±Áåª½À
(¹.r.)
* «ÃQë¹zÀ zÀÈ±Áåª½À
§UÉÎ «zÁåyðUÀ¼À
C£ÀÄ¨sª
À À ¥ÀqAÉ iÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* vÀ¥²À Ã®Ä ¥Àn.Ö
* ªÀiËTPÀ ¥À±æ ßÉ UÀ¼ÄÀ .
* ¸Àg¼À À «ÄAZÀÄ
* vÀ¥²À Ã®Ä ¥ÀnÖ
¥ÀnUÖ ¼À ÄÀ .
* ¥ÀzÀ «AUÀr¹gÀÄªÀ
©r¹gÀÄªÀ ¥ÀzUÀ ¼À ÄÀ
EgÀÄªÀªÅÀ .
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
44
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
8. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-8
CZÀjÑ AiÀÄ fÃ«
‘EA§¼À’
PÀ.æ
¸ÀA.
* ªÉÊeÁÕ¤PÀ
ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ
¨É¼¹É PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ
* ªÉÊeÁÕ¤PÀ
¯ÉÃR£ÀU¼À £À ÄÀ ß N¢ vÀ£ßÀ
¤vÀå fÃªÀ£z
À °
À è
C¼Àªr
À ¹PÉÆ¼À®
î Ä
¸ÀªÄÀ xÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
* ªÀÄPÀÌ¼À ¢£ÁZÀgu
À ,É
ªÁ¶ðPÉÆÃvÀª
ì À
ªÀÄÄAvÁzÀ
¸ÀªiÀ ÁgÀA¨sUÀ ¼À £À ÄÀ ß
¤¨sðÀ AiÀÄªÁV
ªÀåP¥
ÛÀ r
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* PÀ£ßÀ qÀz°
À £
è À ¥ÀS
æ ÁåvÀ
ªÀåQUÛ ¼À À DvÀäZjÀ vÉUæ ¼À £
À ÄÀ ß
NzÀÄªÀÅzÄÀ .
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* G¥ÀPÁj fÃ«UÀ¼À §UÉÎ ¥À§
æ AzsÀ gÀZ£À É
¸Àz
à ðÉs . GzÁ:- JgÉºÄÀ ¼ÀÄ.
* QÃl, ºÁªÀÅ ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼À PÀÆqÀ
ªÀiÁ£Àª¤À UÉ ¸ÀºPÀ Áj JA§ÄzÀgÀ PÀÄjvÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ fÃ«UÀ¼À «¸ÀäAiÀÄ fÃªÀ£À
PÀÄjvÀÄ G¥À£Áå¸À PÁAiÀÄðPÀª
æ ÄÀ .
* JgÉUÆ
É §âgÀ vÀAiÀiÁjPÁ WÀlPÀPÌÉ ¨sÃÉ n.
* ¥Àj¸ÀgÀ ªÀiÁ°£Àå/¸ÀªÄÀ vÉÆÃ®£À ¤Ãj£À
¸ÀAgÀPu
ëÀ É §UÉV£À & ¸ÁPÀöë åavÀUæ ¼À £
À ÄÀ ß
¥Àz
æ ±À ðÀ £À K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ & ¨sÁµÀt
¸Àz
à ðÉs UÀ¼£À ÄÀ ß K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* EA§¼ÀzÀ avÀæ
* ¯ÉÃRPÀgÀ ¨sÁªÀavÀæ
* £ÁgÀÄ ºÀÄtÂ£Ú À avÀæ
* ZÁgÀt
ºÉÆgÀlªÀgÀ avÀæ
* ªÀÄ¯É£Ár£À
¥ÁæPÈÀ wPÀ avÀæ
* fUÀtÂ zÀÈ±Áåª½À
(ZÀ°¸ÀÄªÀ
fUÀtUÂ ¼À ÄÀ )
* ¥À¹æ zÀÞ ªÀåQUÛ ¼À À
fÃªÀ£À ZÀjvÉUæ É
¸ÀA§Azs¥
À l
À Ö ««zsÀ
avÀUæ ¼À ÄÀ , ¨Á®å
²PÀt
ë ªÀÈwÛ, ¸Ázs£
À É
EvÁå¢
(«±ÉÃé ±Àgé AÀ iÀÄå)
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¥À±æ ßÉ UÀ¼ÄÀ vÀ¥²À Ã®Ä
¥Àn.Ö
* ¥À§
æ AzsÀ ¸Àz
à ðÉs
* ¨sÁµÀt ¸Àz
à ðÉs
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
45
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ
* ««gÀuÁvÀäPÀ
«zsÁ£À
* ZÀZÁð «zsÁ£À
* ¥À±æ Æ
É ßÃvÀgÛ À «zsÁ£À.
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
À À
9. UÀzåÀ ¥ÁoÀ-9 d£À¥z
PÀ¯UÉ ¼À À ªÉÊ¨sª
À À
(eÁ£À¥z
À )À
PÀ.æ
¸ÀA.
* ¸Á»vÀåzÀ ««zsÀ
¥ÀPæ ÁgÀU¼À £À ÄÀ ß
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀzUÀ ¼À À zs¤
éÀ ¸ÁªÀÄåvÉ
ªÀÄvÀÄÛ zs¤
éÀ
ªÀåvÁå¸UÀ ¼À £
À ÄÀ ß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
* ºÉÆ¸À «µÀAiÀÄUÀ¼£À ÄÀ ß
D°¹ CxÉÊð¹PÉÆAqÀÄ
KPÉ? ºÉÃUÉ?
ºÁUÁUÀ¢zÀÝgÉ JA§
¥À±æ ßÉ UÀ½UÉ GvÀjÛ ¸À®Ä
¸ÀªÄÀ xÀðªÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* ªÀÄ£ÀgAÀ d£Á ªÀiÁzsåÀ ªÄÀ UÀ¼£À ÄÀ ß ¥ÀnÖ
ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* avÀ¥
æ l
À ªÀ£ÄÀ ß vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛ ¥ÀÆªÀð
PÀxAÉ iÀÄ£ÀÄß «ªÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ±Á¯ÉAiÀÄ°è eÁ£À¥z
À À £ÀÈvÀå, PÉÆÃ¯Ál,
£ÁlPÀ ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
PÁAiÀÄðPÀª
æ ÄÀ UÀ¼£À ÄÀ ß ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* ¥À±æ ßÉ UÀ¼ÄÀ , vÀ¥²À Ã®Ä
¥ÀnÖ
* ¸ÀªÁ®Ä-dªÁ§Ä
(MUÀlÄ ©qÀÄ¸ÀÄªÀÅzÀÄ)
* PÉÆÃ®Ä, UÉe,ÓÉ
ªÉÃµÀ¨Æ
À s µÀt.
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
* «ÄAZÀÄ¥ÀnÖ
* avÀ¥
æ l
À
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
46
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ
* ««gÀuÁvÀäPÀ
«zsÁ£À
* C©ü£AÀ iÀÄ «zsÁ£À
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
10. ¥ÀzåÀ¥ÁoÀ-1
§°AiÀÄ-¤vÉÆq
Û É
ªÀÄÄ¤ªÉA ºÀ¼UÀ £À ßÀ qÀ
(PÀAzÀ)
PÀ.æ
¸ÀA.
* ºÀ¼UÀ £À ßÀ qÀ
¸Á»vÀåª£À ÄÀ ß
«±ÉÃµÀªÁV
¥ÀjZÀAiÀÄ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥À¸æ ÄÀ vÛ À ¥ÀzåÀ ¨Ás UÀª£À ÄÀ ß
¥ÀzÀ «¨sÁUÀzÆ
É A¢UÉ
vÀPðÀ §zÀÞªÁV
ªÁa¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
* d£À¥z
À À PÀ¯UÉ ¼À À §UÉÎ
CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* «AUÀr¹ §gÉzÀ ¥ÀzåÀ U¼À £À ÄÀ ß ºÁUÀÆ
¸ÀªiÀ Á£ÁxÀðPÀ ¥ÀzUÀ ¼À À PÁqÀðUÀ¼£À ÄÀ ß
vÀAiÀiÁj¹lÄÖ PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ
* JgÀqÄÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼£À ÁßV «¨sÁUÀ ªÀiÁr
MAzÀÄ UÀÄA¦UÉ «AUÀr¹ §gÉzÀ ¥ÀzåÀ
ºÁUÀÆ E£ÉÆßAzÀÄ UÀÄA¦UÉ ºÉÆ¸ÀU£À ßÀ qÀ
¥ÀzUÀ ¼À À PÁqÀÄðÀ UÀ¼£À ÄÀ ß PÉÆlÄÖ ¥ÀzUÀ ¼À À
eÉÆÃqÀuÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* d£À¥z
À À wæ¥¢
À UÀ¼À UÁAiÀÄ£À
* gÉÃrAiÉÆÃzÀ°è ¥À¸æ ÁgÀªÁUÀÄªÀ eÁ£À¥z
À z
À À
ºÁqÀÄUÀ¼ÄÀ , ¸ÉÆÃ¨Á£À ¥Àz/À ©Ã¸ÀÄªÀ
¥ÀzUÀ ¼À £À ÄÀ ß PÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¥ÁjeÁvÀzAÀ vÀ
¨ÉÊ¯ÁlUÀ¼£À ÄÀ ß PÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* ªÀÄPÀÌU½À AzÀ eÁ£À¥z
À À
¥ÀzåÀ U¼À £À ÄÀ ß
ºÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
* §ºÀÄDAiÉÄÌ ¥À±æ ßÉ UÀ¼ÄÀ
* ºÉÆA¢¹ §gÉAiÀÄÄªÀ
¥À±æ ßÉ UÀ¼ÄÀ
* ¸ÀªiÀ Á£ÁxÀðPÀ
* AiÀÄ±ÉÆÃzsgÀ À ZÀjvÉæ ¥ÀzUÀ ¼À ÄÀ
* ªÀåQUÛ ¼À À ¥ÀjZÀAiÀÄ
¥ÀÄ¸ÀPÛ À
* ¸ÀAé vÀ ªÁPÀåU¼À ÄÀ
* ¸Àg¼À À PÀxÉ gÀZ£
À É
* ºÀ¼©
É ÃqÀÄ
¨ÉÃ®Æj£À avÀUæ ¼À ÄÀ
* PÁqÀÄððUÀ¼ÄÀ
* ªÉÃµÀ¨Æ
À s µÀt
* d£Àß£À ¨sÁªÀavÀæ
* gÉÃrAiÉÆÃ
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
47
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ
* PÀx£À À «zsÁ£À
* ªÀÄÄPÀÛ ZÀZÁð
«zsÁ£À
* £ÁlPÁ©ü£AÀ iÀÄ
«zsÁ£À
* PÀxÉ §gÉAiÀÄÄªÀ
«zsÁ£À
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
* zs¤
éÀ
Kj½vÀU¼À Æ
É A¢UÉ
UÁAiÀÄ£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
11. ¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ-2
* DzsÄÀ ¤PÀ ¸Á»vÀåzÀ
gÀªÄÀ å ¸ÀÈ¶Ö (DzsÄÀ ¤PÀ) ¥ÀjZÀAiÀÄ
* ºÉÆ¸À ¥ÀzåÀ U¼À À
¥ÀjZÀAiÀÄ
PÀ.æ
¸ÀA.
* ¥ÀzåÀ U¼À £
À ÄÀ ß PÁqÀÄðUÀ¼°
À è vÀAiÀiÁj¹
¸ÀÄ±ÁæªåÀ ªÁV ºÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¸Àg¼À À ¸ÁgÁA±Àª£À ÄÀ ß PÁqÀÄðUÀ¼°
À è
vÀAiÀiÁj¹lÄÖ PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ, ºÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ºÉÆ¸À ¥ÀzUÀ ¼À À ¥ÀjZÀAiÀÄ, PÁqÀÄðUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ. 3 UÀÄA¥ÀÄ ªÀiÁr «vÀj¹
ZÀlÄªÀnPÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* £ÁlPÁ©ü£AÀ iÀÄ:ºÀ¼UÀ £À ßÀ qÀ ¥ÀzåÀ ª£À ÄÀ ß ºÉÆ¸ÀU£À ßÀ qÀPÌÉ
C£ÀÄªÁ¢¹ ¥ÁvÀUæ ¼À £À ÄÀ ß ºÀAaPÉÆAqÀÄ
C©ü£¬
À Ä¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
* C»A¸ÉAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀ ºÁUÀÆ ªÀiÁjzÀv£
ÛÀ À
ªÀÄ£ÀB ¥ÀjªÀvðÀ uÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄPÀÌ½UÉ
«±ÉÃµÀªÁV w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* PÁqÀÄðUÀ¼ÄÀ
* ¥ÀPæ ÈÀ w avÀUæ ¼À ÄÀ
* ªÀÄzsÄÀ gÀ ZÉ£ßÀ gÀ
¨sÁªÀavÀæ
* £À£ßÀ £À®è PÀª£
À À
¸ÀAPÀ®£À.
* PÉÃ²gÁd£À
±À§ÝªÄÀ tÂ zÀ¥ðÀ t
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¥ÀoåÀ zÀ ¥ÉÆÃµÀPÀ
C¨sÁå¸z
À À C¼Àªr
À PÉ.
* ¸ÉÊzÁÞAwPÀ
¨sÁµÁ¨sÁå¸z
À °
À è
C®APÁgÀU¼À À
C¼Àªr
À PÉ.
* bÀAzÀ¹£ì À ¥ÀjZÀAiÀÄ
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
48
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ
* ¥ÀzåÀ ª£À ÄÀ ß
¨sÁªÀ¥Æ
À tðªÁV¸ÀÄ±ÁæªåÀ ªÁV
ºÁr¸ÀÄªÀÅzÄÀ
* ««gÀuÁvÀäPÀ
«zsÁ£À.
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
12. ¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ-3
ºÉÆ¸À ºÁqÀÄ
(£ÀªÇÉ ÃzÀAiÀÄ)
PÀ.æ
¸ÀA.
* DzsÄÀ ¤PÀ ¸Á»vÀåzÀ
¥ÀjZÀAiÀÄ
* ºÉÆ¸À ¥ÀzåÀ U¼À À
¥ÀjZÀAiÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* ¥ÀzåÀ zÀ ¸Á®ÄUÀ¼£À ÄÀ ß PÁqÀðUÀ¼°
À è
vÀAiÀiÁj¹lÄÖ PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀzåÀ zÀ
¸Àg¼À À ¸ÁgÁA±À E£ÉÆßAzÀÄ PÁrð£À°è
§gÉ¢lÄÖPÆ
É AqÀÄ JgÀqÄÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼°
À è «vÀj¹
(MAzÀÄ UÀÄA¦UÉ ¥ÀzåÀ E£ÉÆßAzÀÄ UÀÄA¦UÉ
vÁvÀAà iÀÄð ºÉÃ¼ÀÄªÀ ºÁUÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀPæ ÈÀ wAiÀÄ gÀªÄÀ å avÀUæ ¼À £
À ÄÀ ß gÀa¸ÀÄªÀ
ºÁUÉ-¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀÄªÀAvÉ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ. D avÀæ
£ÉÆÃr VÃvÉ gÀa¸ÀÄªÀAvÉ ¥ÉÆÃæ vÁì»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¤¸ÀUðÀ ªÀiÁ£Àª¤À UÉ K£ÉÃ£À£ÄÀ ß GavÀªÁV
PÉÆnÖzÉ ? J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
- ¥ÀAZÀ¨Æ
Às vÀU¼À À ¥ÀjZÀAiÀÄ ¥ÀzåÀ U¼À À
ªÀÄºÀvª
éÀ £À ÄÀ ß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* PÁqÀÄðUÀ¼ÄÀ
* UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÄÀ
* EwºÁ¸ÀzÀ
WÀl£ÁªÀ½UÀ¼À
avÀUæ ¼À ÄÀ
* ¯ÉÃRPÀgÀ ¨sÁªÀavÀæ
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¥ÉÆÃµÀPÀ C¨sÁå¸À
* ¥ÉÃæ gÀt C¨sÁå¸À
* ¨sÁµÁ¨sÁå¸À
ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
49
PÀ°PÁ «zsÁ£ÀU¼À ÄÀ
* ºÁqÀÄUÁjPÉ
* «ªÀgu
À ÁvÀäPÀ
«zsÁ£À
* CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£À ¥ÀzÞÀw.
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
13. ¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ-4
¹jAiÀÄ¤£ÉßÃ£À
§tÂ¥
Ú £É ÄÀ (£ÀqÄÀ UÀ£ßÀ qÀ
¸ÁAUÀvåÀ )
PÀ.æ
¸ÀA.
£ÀqÄÀ UÀ£ßÀ qÀ ¸Á»vÀå
ºÁUÀÆ ¸ÁAUÀvåÀ zÀ
¥ÀPæ ÁgÀª£À ÄÀ ß
¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* UÀªÄÀ PÀªÁZÀ£À ±ÉÊ°AiÀÄ°è ¥ÀzåÀ ªÀÄvÀÄÛ
vÁvÀAà iÀÄðzÀ CqÀPÀ ªÀÄÄ¢æPUÉ ¼À £À ÄÀ ß
vÀAiÀiÁj¹PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
* ¨sgÀ vÀ À ¨ÁºÀÄ§°AiÀÄgÀ ªÉÃµÀ¨Æ
Às µÀt
ºÁQ¹ C©ü£AÀ iÀÄ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¸Àg¼À À ±ÉÊ°AiÀÄ°è PÀxAÉ iÀÄ£ÀÄß §gÉ¸ÄÀ ªÀÅzÀÄ
ºÁUÀÆ ºÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* D¢£ÁxÀ£À PÀxAÉ iÀÄ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* zÉÃ±À¨QÀs VÛ ÃvÉU¼À £À ÄÀ ß ¸ÀªÄÀ ÆºÀUÁ£Àz°
À è
¥ÀzåÀ ª£À ÄÀ ß ºÁqÀÄªÀ ºÁUÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¨sÁgÀvz
À À ¹ÜwUÀwUÀ¼£
À ÄÀ ß avÀUæ ¼À À ªÀÄÆ®PÀ
¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* ¸ÁAUÀvåÀ
¥ÀzåÀ U¼À £À ÄÀ ß ºÁrzÀ
CqÀPÀ ªÀÄÄ¢æP.É
* ªÉÃµÀ ¨sÆ
À µÀt
* gÀvÁßPÀgÀ ªÀtð
Â AiÀÄ
¨sÁªÀavÀ.æ
* ¨sgÀ vÀ ÃÉ ±À ªÉÊ¨sª
À À
PÀÈw.
* 24 wÃxÀðAPÀggÀ À
¨sÁªÀavÀUæ ¼À ÄÀ .
* ±Àvª
À iÀ Á£ÀzÀ
UÁ£ÀPÈÀ w ¥ÀjZÀAiÀÄ
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* SÁ° ©nÖgÄÀ ªÀ
¸ÀÜ¼UÀ ¼À £À ÄÀ ß ¸ÀjAiÀiÁzÀ
¥ÀzUÀ ½À AzÀ vÀÄA©j.
* ¥ÀzUÀ ¼À À CxÀð
* ªÁåPgÀ u
À ÁA±À
* ªÀÈvÀUÛ ¼À À ¥ÀjZÀAiÀÄ
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
50
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
¸ÁxÀðPÀ gÀPu
ëÀ -É 2
vÀv¥
éÀ z
À À
PÀ°PÁ «zsÁ£À
* «ªÀgu
À ÁvÀäPÀ
«zsÁ£À
* ¥À±æ Æ
É ßÃvÀgÛ À «zsÁ£À
14. ¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ-5
¸ÁxÀðPÀ gÀPu
ëÀ -É 1
(¸ÀÄ¼Á¢)
PÀ.æ
¸ÀA.
* ©¢j£À ««zsÀ
G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼À £À ÄÀ ß
D°¹ CjAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* EvÀgÉ ¸À¸åÀ ¸ÀA¥ÀvÄÀ Û
ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÀÄºÀvéÀ
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸À£ÁvÀ£À
PÁªÀå-¥ÀÄgÁtUÀ¼£À ÄÀ ß
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀzåÀ ¨Ás UÀz°
À è
D¢¥Áæ¸ª
À £À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ. ªÁZÀ£/À
UÁAiÀÄ£À
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀzåÀ zÀ ¸ÁgÁA±À
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀÄ¼Á¢AiÀÄ°è §gÀÄªÀ ¥À¸æ AÀ UÀ/¸À¤ßªÉÃ±ÀU¼À À
C©ü£AÀ iÀÄ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* zÁ¸À ¸Á»vÀåª£À ÄÀ ß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ºÁqÀÄUÀ¼£À ÄÀ ß gÁUÀ§zÀÞªÁV ºÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* zÁ¸ÀgÀ ªÉÃµÀ ¨sÆ
À µÀt ¸Àz
à ðÉs £Àq¸É ÄÀ ªÀÅzÀÄ.
* ªÁ¢gÁdgÀ ºÁqÀÄUÀ¼À zs¤
éÀ ¸ÀÄgÀÄ½UÀ½AzÀ
ºÁqÀÄUÀ¼£À ÄÀ ß PÉÃ½¹ ªÀÄPÀÌ½UÉ ºÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ªÀiÁªÀÅ, vÉAUÀÄ, ºÀÄt¸É ªÀÄgÀU½À AzÁUÀÄªÀ
G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼À £À ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* ¸ÁAzÀ©ðü PÀ ªÀtð
avÀUæ ¼À ÄÀ
* ºÁqÀÄUÀ¼À ¥ÀÄ¸ÀPÛ À
¸ÀAUÀº
æ À
* ªÉÃµÀ¨Æ
À s µÀt
* zs¤
éÀ ¸ÀÄgÀÄ½
* ªÀÄgÀU¼À À
avÀ¥
æ l
À UÀ¼ÄÀ
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀAzÉÃ±À
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* D¢ªÁ¸À
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* UÁAiÀÄ£À ¸ÁgÁA±À
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀzUÀ ¼À À CxÀð
w½zÀÄ ªÁPÀåz°
À è
§¼À¸ÄÀ ªÀÅzÀÄ.
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
51
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
15. ¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ-6
PÁªÀå ¸ÀAUÀªÄÀ
(ºÀj±ÀAÑ zÀæ PÁªÀå)
(ªÁzsðÀ PÀ µÀl¢
à )
PÀ.æ
¸ÀA.
* ¸ÀvåÀ ¸ÀAzsvÀ É
C¼Àªr
À ¹PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
* µÀl¢
à UÀ¼À ¸Àgé Æ
À ¥À
®PÀt
ë w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* fÃªÀ£ÁªÀ±åÀ PÀ ªÀÄvÀÄÛ
fÃªÀ£ÁzsÁjvÀªÁzÀ
EvÀgÉ ¸À¸åÀ ¸Ázs£
À UÀ ¼À À
PÀÄjvÀÄ aAw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥À§
æ AzsÀ gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
* UÀªÄÀ PÀ ªÁZÀ£À ZÀlÄªÀnPÉ ¹.r.UÀ¼À §¼ÀP.É
* ¥À¸æ ÄÀ vÛ À ¥ÀzåÀ ª£À ÄÀ ß UÀzåÀ gÆ
À ¥Àz°
À è §gÉzÄÀ
vÀgUÀ wÀ AiÀÄ°è C©üªåÀ QÛ UÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀzåÀ ª£À ÄÀ ß ªÀÄPÀÌ½AzÀ ºÁr¸ÀÄvÀÛ J¯ï.¹.r.
¥ÉÆe
æ PÉ gÖÀ ï£À°è ¸ÁAzÀ©ðü PÀ avÀUæ ¼À £À ÄÀ ß
ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
* ºÁr£À CqÀPÀ ªÀÄÄ¢æPÉ (¹.r.)UÀ¼£À ÄÀ ß
§¼À¸ÄÀ ªÀÅzÀÄ.
* ±Á¯Á PÁAiÀÄðPÀª
æ ÄÀ zÀ°è ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
d£À¥z
À À £ÀÈvÀåªÁV ºÁqÀ£ÄÀ ß ªÀÄPÀÌ½AzÀ
¥Àz
æ ²À ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ©¢j£À ««zsÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼À £À ÄÀ ß PÀÄjvÀÄ
¥À§
æ Azsª
À £À ÄÀ ß ªÀÄPÀÌ½AzÀ §gÉ¸ÄÀ ªÀÅzÀÄ.
* ©¢j£À PÀÄjvÀÄ £Á®ÄÌ ¸Á°£À aPÀÌ ¥ÀzåÀ
gÀa¸À®Ä ¥ÉÆÃæ vÁì»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
* UÀªÄÀ £À ¹.r.UÀ¼ÄÀ
* ºÀj±ÀAÑ zÀæ PÁªÀå
UÀAæ xÀ.
* UÀAæ xÁ®AiÀÄzÀ
¥ÀÄ¸ÀPÛ UÀ ¼À ÄÀ .
* ©¢j£À
G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼À À ¥ÀnÖ
vÀAiÀiÁjPÉ avÀUæ ¼À ÄÀ .
* ©¢j£À
G¥ÀPgÀ t
À UÀ¼À
¸ÀAUÀº
æ .À
* ªÀÄgÀU¼À À avÀ¥
æ l
À
* ©¢gÀÄ ºÀÄ®Äè
* ©¢gÀÄ ªÀÄ¼É
* ºÀÆ§ÄnÖ,
HgÀÄUÉÆÃ®Ä,
CA©UÀgÀ «ÄlÄUÉ
UÉÆÃ®Ä
* DqÀÄªÀ PÉÆÃ®Ä
* ZÀPÌr
À £ÀA¢PÉÆÃ®Ä
* ±ÀjÃ¥sgÀ À ¨sÁªÀavÀæ
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¥ÀgÁªÀÄ±Àð£À PË±À®
* ºÀ¼UÀ £À ßÀ qÀ ªÁZÀ£À
PË±À®
* ©¢j¤AzÁUÀÄªÀ
G¥ÀAiÉÆÃUÀU¼À À ¥ÀnÖ
vÀAiÀiÁj¹j.
* ©¢j£À UÀÄt,
¸À¨
é Ás ªÀ UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«PÉ.
* ©¢j£À §UÉÎ
¥À§
æ Azs.À
* ¨Év-ÛÀ ©¢jUÉ
ºÉÆÃ°PÉ.
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
52
PÀ.æ
¸ÀA.
PÀ°PÁ «zsÁ£À
* «ªÀgu
À ÁvÀäPÀ
«zsÁ£À
* UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÁð
«zsÁ£À
¥ÁoÀ/¥ÀzåÀ zÀ
ºÀ¸ÀgÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
¹.¹.E.
(vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ)
* PÀ£ßÀ qÀ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
* ¥ÀoåÀ zÀ ¥ÀzÀ «AUÀr¹
* ¥ÀzåÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ À
avÀUæ ¼À £À ÄÀ ß ¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ZÀ®£ÀavÀæ r.«.r. NzÀÄªÀ PË±À®å.
* UÁA¢üÃfAiÀÄªÀgÀ ¸ÀvåÀ ¸AÀ zsvÀ AÉ iÀÄ PÀxUÉ ¼À £À ÄÀ ß
* ZÀ®£ÀavÀæ ¥Àz
æ ±À ðÀ £À.
¸ÀAUÀ»
æ ¹ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
53
UÀzÀå/¥ÀzÀå
æ ÁÕ¥wÀ
3. ¥Àe
(¨sÁªÀVÃvÉ)
À «ÄV½zÀ §ÈºÀ¸wàÀ
2. ¨sÆ
(£ÁlPÀ)
æ Á¤µÉ×
1. ¥Àe
(PÁzÀA§j)
PÀ.æ
¸ÀA.
* ¥ÀzåÀ ª£À ÄÀ ß gÁUÀªÁV ºÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀzåÀ PÌÉ UÀzåÀ gÆ
À ¥ÀzÀ ¸ÁgÁA±À §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* «zÁåyðUÀ½UÉ ¥ÀvUæÀ ¼À £À ÄÀ ß ºÀAa £ÁlPÀ
¥Àz
æ ²À ð¸ÀÄªÀAvÉ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
* M¨ÉÆ§
â jâ AzÀ MAzÉÆAzÀÄ ¥ÁvÀz
æ À ¸ÀA¨sÁµÀuÉ
N¢¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
* £ÁlPÀª£À ÄÀ ß PÀxÉ gÀÆ¥Àz°
À è MAzÉÆAzÀÄ
ªÁPÀåª£À ÄÀ ß M¨ÉÆª
â éÀ «zÁåyð¬ÄAzÀ ºÉÃ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* vÀPðÀ §zÀÞ, ¸ËªÀÄå
ªÀiÁvÀÄUÁjPÉ PÀ°AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* °TvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
vÀPðÀ §zÀÞªÁV CxÉÊð¸ÀÄªÀ
§UÉ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* ¸ÀA¨sÁµÀuAÉ iÀÄ°è zs¤
éÀ AiÀÄ
Kj½vÀ w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* ¸Àµ
à ÖÀ GZÁÑgz
À Æ
É A¢UÉ
NzÀÄªÀÅzÄÀ .
* ¥ÀzUÀ ¼À À CxÀð
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* £ÁlPÀ gÀÆ¥ÁAvÀgª
À £À ÄÀ ß ªÀÄPÀÌ¼ÄÀ £Àn¸À§ºÀÄzÀÄ.
* PÀx£
À À PÀ¯É (PÀxÉ ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ) PË±À®å ¨É¼¸É ÄÀ ªÀ
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀ«ÄäPÆ
É ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
* £À£UÀ É ‘MAzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬Ä zÁjAiÀÄ°è
¹PÀÌg’É JA§ «µÀAiÀÄ ¤Ãr ºÀvÄÀ Û ªÁPÀåU¼À £
À ÄÀ ß
§gÉAiÀÄÄªÀAvÉ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
«zÁåyð N¢ CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä £ÉgÀªÁUÀÄªÀ
ZÀlÄªÀnPÉ
* ¥ÁæªiÀ ÁtÂPvÀ É
* zÀÄrzÀÄzÉÌ ªÀiÁvÀæ ¥Àwæ ¥s®
À
§AiÀÄ¸ÀÄªÀ UÀÄt ªÀzðÀs £É.
* C£ÉÃPÀ K¼ÉÎAiÀÄ°è £ÀªÄÀ ä
K¼ÉÎ EzÉ JA§ ¨sÁªÀ£.É
¸ÁªÀÄxÀåð
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼À®
î Ä
¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ©.J¸ï. ¸À£¢
À AiÀÄªÀgÀ ¨sÁªÀavÀæ
* VÃvÀ PÀÄAd£À PÀª£À À ¸ÀAPÀ®£À.
* µÉÃPÀ¦
ì AiÀÄgï ¨sÁªÀavÀ.æ
* ªÀÄZÀðAmïì D¥sï ªÉ¤¸ï
£ÁlPÀ PÀÈw.
* ²©AiÀÄ avÀ.æ
* ºÀÆªÀ vÀAzÀªgÀ ÄÀ PÀÈw.
* ¸Á.². ªÀÄgÀÄ¼ÀAiÀÄå£ª
À gÀ À
¨sÁªÀavÀ.æ
* ¸ÁAzÀ©ðü PÀ avÀUæ ¼À ÄÀ
* ±ÁAvÀ¯ÃÉ ±Àgé À ºÉÆAiÀÄ¯
ì ÃÉ ±Àgé À
zÉÃªÁ®AiÀÄzÀ avÀUæ ¼À ÄÀ
¥ÀoåÀ ¥Æ
É ÃµÀPÀ CzsåÀ AiÀÄ£À («zÁåyð ¸ÀAé iÀÄA NzÀÄ-(UÀ»
æ PÁ-C©üªåÀ QÛ PË±À®)
54
* ºÀQÌU¼À £À ÄÀ ß PÀÄjvÀÄ ««zsÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ À N¢ n¥Àt
à Â
* ««zsÀ ºÀQÌU¼À À ¨sÁªÀavÀæ
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
GzÁ:- vÉÃd¹éAiÀÄªÀgÀ ‘¥Àj¸Àgz
À À VÃvÉU¼À ÄÀ ’ ‘¸À°ÃA * dA§tÚ ¨sÁªÀavÀ.æ
C°’ ¥ÀQë ¥ÀZ
æ AÀ ZÀ EvÁå¢
* ¸Àg¼À À ¥ÀzåÀ U¼À À ªÁZÀ£,À
UÁAiÀÄ£À.
* ¥ÀÄlÖ ºÀQÌAiÀÄ §zÀPÄÀ ªÀ
bÀ®.
* ¸À©ºÁ ¨sÆ
À «ÄUËqÀgÀ
¨sÁªÀavÀ.æ
* ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À ¹ÜwUÀw
©A©¸ÀÄªÀ gÉÃSÁavÀæ
bÁAiÀiÁavÀUæ ¼À ÄÀ .
* ªÀÈwÛ ¤gÀvÀ ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ¼À
avÀUæ ¼À ÄÀ . GzÁ- ¥ÉÆÃ°¸ï
¥ÉÊ¯Émï, qÁPÀgÖ ï,
EAf¤AiÀÄgï EvÁå¢.
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼À®
î Ä
¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
5. ¥ÀÄlÖºQÀ Ì
«zÁåyð N¢ CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä £ÉgÀªÁUÀÄªÀ
ZÀlÄªÀnPÉ
* ªÀÄ»¼ÉAiÀÄ ±ÉÆÃµÀuAÉ iÀÄ£ÀÄß «gÉÆÃ¢ü¸ÄÀ ªÀ ¸ÀtÚ
£ÁlPÀU¼À À ¥Àz
æ ±À ðÀ £À.
* ¸ÀgPÀ ÁgÀªÅÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ C©üªÈÀ ¢ÞUÁV
PÉÊUÉÆArgÀÄªÀ G¥ÀPª
æÀ ÄÀ UÀ¼À §UÉÎ ««zsÀ
ªÀiË®åU½À AzÀ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀº
æ À ¥ÀÄlÖ ¥À§
æ AzsÀ gÀZ£À .É
* ªÁPÀå§AzsUÀ ¼À £À ÄÀ ß
ZÀgt
À UÀ¼£À ÄÀ ß UÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* UÀ»
æ ¹zÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß
¸Àg¼À À ¥ÀzÀ ªÁPÀåU¼À À ªÀÄÆ®PÀ
C©üªåÀ Q¸Û ÄÀ ªÀÅzÀÄ.
* ªÉÊZÁjPÀ/¸ÀªÄÀ PÁ°Ã£À
¸ÀªÄÀ ¸ÉåU¼À À §UÉÎ CjªÀÅ
ªÀÄÆr¹PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÄÀ .
¸ÁªÀÄxÀåð
* ¹ÛçÃ/¥ÀÄgÀÄµÀ ¸ÀªiÀ Á£ÀvAÉ iÀÄ
¨sÁªÀ ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ.
* fÃªÀ£z
À °
À è ¹ÛçÃAiÀÄjUÉ
CªÀPÁ±À PÀ°¸à ÄÀ ªÀ zsÆ
É ÃgÀuÉ
ºÉÆAzÀÄªÀÅzÄÀ .
UÀzÀå/¥ÀzÀå
ë
4. ªÀÄ»¼É ªÀÄvÀÄÛ ²PÀt
PÀ.æ
¸ÀA.
gÀZ£
À Á ªÁzÀzÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ°è
UÀzåÀ / ¥ÀzåÀ PÀ°PÉUÉ ªÀiÁUÀð¸ÀÆa
1.
¥ÀoåÀ zÀ ²Ã¶ðPÉ : ____________________________________________
G¥ÀWÀlPÀ : ______________________________________________
2.
UÀ½¹PÉÆ¼ÀîvPÀ ÌÀ ¥ÀoÁåA±ÀU¼
À ÄÀ ºÁUÀÆ ¨sÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÄÀ :
(¥ÀoÀåzÀ ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ, D±ÀAiÀÄ, ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ, ¸Á»vÀå ¥ÀPæ ÁgÀUÀ¼ÀÄ, ¨sÁµÁ
PË±À®UÀ¼À PÀ°PÉ, C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ, ¥ÀzÀ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ, ªÁPÀågÀZÀ£É, NzÀÄ §gÀºÀ.)
PÀ«, PÁªÀå, ¸Á»vÀå, ¸ÀéAiÀÄA C©üªÀåQÛ, ¤gÀÆ¥ÀuÉ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀAvÉ.
3.
¥ÀÆgÀPÀ DPÀgU
À ¼
À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉÆÃ¥ÀPg
À t
À UÀ¼ÄÀ
DPÀgÀUÀ¼ÀÄ, PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ, vÁAwæPÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼ÀÄ - ¹.r., r«r, J¯ï.¹.r.,
EvÁå¢UÀ¼À ¥ÀnÖ.
avÀ¥
æ ÀlUÀ¼ÀÄ.
4.
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀU¼
À ÄÀ / ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
(¤UÀ¢vÀ ¥ÀoÀåPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀÆPÀÛ J¤¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, vÀAvÀU
æ À¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ZÀÄlÄªÀnPÉUÀ¼À DAiÉÄÌ)
5.
UÀzåÀ / ¥ÀzåÀ PÀ°PÁ ¥ÀQæ Aæ iÉÄAiÀÄ ºÀAvÀU¼
À ÄÀ
ºÀAvÀ-1 - ¥ÉÃæ gÀuÁ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀÆªÀðeÁÕ£À DzsÁgÀzÀ°è ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¹¹E ¸À»vÀ £ÀªÀÄÆ¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ºÀAvÀ-2 - PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ - G¥ÀWÀlPÀªÁgÀÄ
C) «µÀAiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄzÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(«µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼ÀÄ C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ gÀZÀ£ÁvÀäPÀªÁVgÀ°)
D) ¯ÉÃRPÀgÀ/PÀ«UÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ, ºÉÆ¸À ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀÄrUÀlÄÖUÀ¼ÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ
E) ªÀiË£ÀªÁZÀ£ÀPÉÌ CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(¸ÀÆPÀÛ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr) - (¥À±
æ ÉßUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr) - C£ÀÄ§AzsÀzÀ°è
¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
55
(¥ÀoÀåzÀ ªÀiË£ÀªÁZÀ£ÀªÀÅ AiÀiÁAwæPÀ ¥ÀÄ£ÀgÀÄZÁÑgÀPÉÌ ¹Ã«ÄvÀªÁUÀzÉÃ gÀZÀ£ÁvÀäPÀ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ).
F) ²PÀPë g
À À ªÀiÁzÀj ªÁZÀ£À - ¸ÀÆPÀÛ ¸Àég¨
À Ás gÀ, ¨sÁªÀ¥Æ
À tðªÁzÀ, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
ªÁZÀ£.À
G) ªÀÄPÀÌ¼À UÀnÖªÁZÀ£ÀPÉÌ CªÀPÁ±À.
H) ¥ÀoÀå «ªÀgÀuÉUÉ CªÀPÁ±À : ¤gÀÆ¥ÀuÉ, ¥À±
æ ÉÆßÃvÀÛgÀ, ZÀZÉðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ.
ºÀAvÀ-3 - ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£É C¨sÁå¸À / C£ÀéAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉ ¥ÀoÀåzÀ MlÄÖ ¸ÁgÁA±À PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸Á»vÀå, ¨sÁµÉ, C©üªÀåQÛ, C£ÀéAiÀÄ,
J¯ï.J¸ï.Dgï.qÀ§Æèöå.UÀ¼ÀÄ C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ DUÀ¨ÉÃPÀÄ.
¹.¹.E. DzsÁgÀzÀ »£Éß¯É ªÀÄvÀÄÛ gÀZÀ£ÁªÁzÀzÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ°è.
6.
C£ÀÄ¥Á®£Á / gÀZ£
À ÁvÀäPÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ :
¨ÉÆÃ¢ü¹zÀ ¥ÀoåÀ zÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ FqÉÃgÀÄªÀAvÉ C¨sÁå¸U
À ¼
À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉU½
À gÀ°.
NzÀÄ, §gÀºÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤gÀÆ¥ÀuÉUÉ ¸ÀÆPÀÛ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½gÀ°.
56
57
d£À¥z
À À
PÀ¯UÉ ¼À À
ªÉÊ¨sª
À À
WÀlPÀzÀ
ºÉ¸g
À ÄÀ
E) d£À¥z
À À PÀ¯UÉ ¼À ÁzÀ
«ÃgÀUÁ¸É, PÀA¸Á¼É,
qÉÆ¼ÀÄPî ÄÀ tÂv,À AiÀÄPÀUë Á£À
EªÀÅUÀ¼À §UÉÎ CjªÀÅ
ªÀÄÆr¹PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÄÀ .
D) £ÉÆÃrzÀ, PÉÃ½zÀ
WÀl£ÉU¼À À §UÉÎ ªÀiÁw£À°è
ªÀÄvÀÄÛ §gÉºÀ gÀÆ¥Àz°
À è
¤gÀUðÀ ¼ÀªÁV
C©üªåÀ PUÛÀ Æ
É ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
C) ¸Á»vÀåzÀ ««zsÀ
¥ÀPæ ÁgÀU¼À £À ÄÀ ß
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
¸ÁªÀÄxÀåð
¥Àwæ UÀÄA¦¤AzÀ N¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¥À±æ AÀ ±É ªÀåP¥
ÛÀ r
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥ÉÃæ gÀuÁ ZÀlÄªÀnPÉ
* J¯Áè «zÁåyðUÀ¼£À ÄÀ ß LzÀÄ
UÀÄA¥ÀÄ ªÀiÁr.
* «zÁåyðUÀ¼ÄÀ £ÉÆÃrgÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÄÀ MAzÀÄ d£À¥z
À À
£ÀÈvÀåzÀ §UÉÎ MAzÀÄ ªÁPÀå
UÀÄZÀª
Ñ £À ÄÀ ß gÀa¸ÀÄªÀAvÉ
¥ÉÃæ gÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(£ÁlPÀ, d£À¥z
À VÀ ÃvÉ,
PÉÆÃ¯Ál, QÃ®ÄPÀÄzÀÄgÉ, UÁgÀr
UÉÆA¨ÉU¼À ÄÀ )
d£À¥z
À À VÃvÉAiÉÆAzÀ£ÄÀ ß ºÁr
F VÃvÉ AiÀiÁªÀ ¥ÀPæ ÁgÀzÀ
¸Á»vÀå JAzÀÄ ¥À²æ ß¸ÀÄvÁÛ
¸Á»vÀåz°
À gè ÄÀ ªÀ ««zsÀ ¥ÀPæ ÁgÀzÀ
¸Á»vÀåª£À ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÀÆgÀPÀ DPÀgUÀ ¼À ÄÀ
1) PÀ£ßÀ qÀ - PÀ£ßÀ qÀ ¤WÀAlÄ
2) PÀ£ßÀ qÀ «±ÀPé Æ
É Ã±À
3) eÁ£À¥z
À À «±ÀPé Æ
É Ã±À
4) Dgï.JA.J¸ï.J. «µÀAiÀÄ
¸ÀA¥À¢Ãü PÀgt
À (PÀ£ßÀ qÀ).
5) CAvÀeÁð® vÁt - PÀtd.
¥ÀÆgÀPÀ DPÀgUÀ ¼
À ÄÀ / PÀ°PÁ ¸Ázs£
À UÀ ¼
À ÄÀ
ªÀiÁzÀj ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£É
UÀzåÀ ¥ÁævåÀ QëPÉ - d£À¥z
À À PÀ¯UÉ ¼
À À ªÉÊ¨sª
À À
d£À¥z
À À VÃvÉAiÉÆAzÀ£ÄÀ ß
UÁAiÀÄ£À ªÀiÁrj.
d£À¥z
À À PÀ¯UÉ ¼À À
®PÀt
ë UÀ¼£À ÄÀ ß w½¹.
¤ÃªÀÅ £ÉÆÃrgÀÄªÀ d£À¥z
À À
¥Àz
æ ±À ðÀ £ÀU¼À £À ÄÀ ß w½¹.
¹.¹.E. (vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
58
F) d£À¥z
À À
¥ÀjPÀgUÀ ¼À £À ÄÀ ß ¸ÀAUÀº
æ À
ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ
ºÉÆAzÀÄªÀÅzÄÀ .
¸ÁªÀÄxÀåð
1. «ÃgÀUÁ¸É
2. PÀA¸Á¼É
3. qÉÆ¼ÀÄî
G) eÁ£À¥z
À À PÀ¯UÉ ¼À £À ÄÀ ß
PÀÄtÂvÀ
£ÉÆÃr, PÉÃ½ D£ÀA¢¹
4. AiÀÄPÀUë Á£À vÁªÀÇ ¨sÁUÀª»
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
G¥À
WÀlPÀU¼À ÄÀ
WÀlPÀzÀ
ºÉ¸g
À ÄÀ
* PÀ°PÁ
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ
CxÀðUÀ»
æ PÉUÁV
G¥ÀWl
À PÀ
«ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ
ªÉÄÃ¯É ªÀiËTPÀ
¥À±æ ßÉ UÀ¼À - PÁqÀÄð
C£ÀÄ§AzsÀ 1 gÀ°è ¤ÃrzÉ.
PÀ°PÁ ¸Ázs£À UÀ ¼À ÄÀ
1) «ÃgÀUÁ¸É, PÀA¸Á¼É, qÉÆ¼ÀÄPî ÄÀ tÂv,À
AiÀÄPÀUë Á£À ªÀÄÄAvÁzÀªÅÀ UÀ¼À avÀUæ ¼À ÄÀ .
2) zs¤
éÀ ºÁUÀÆ zÀÈ±Áåª½À EgÀÄªÀ
¹.r.
3) EvÀgÀ eÁ£À¥z
À À ¸ÀAVÃvÀ ªÁzÀåU¼À ÄÀ
CxÀªÁ avÀUæ ¼À ÄÀ .
4) ««zsÀ §ÄqÀPl
À ÄÖ d£ÁAUÀzÀ
avÀUæ ¼À ÄÀ .
5) d£À¥z
À À VÃvÉU¼À ÄÀ
6) ¥À¹æ zÀÞ eÁ£À¥z
À À UÁAiÀÄPÀg,À
PÀ¯Á«zÀgÀ ¨sÁªÀavÀUæ ¼À ÄÀ .
* PÀ°PÁA±À ZÀlÄªÀnPÉ
«ÃgÀ¨z
Às £æÀ À CªÀvÁgÀzÀ avÀæ
vÉÆÃj¸ÀÄvÁÛ ¥ÀÆªÀð PÀxAÉ iÀÄ£ÀÄß
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ
* CxÉÊð¹ N¢ ¥ÀzUÀ ¼À À
¥ÀnAÖ iÀÄ£ÀÄß ¥Àwæ UÀÄA¦UÉ ¤Ãr
N¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ * «ÃgÀUÁ¸É zÀÈ±Áåª½À
«ÃQë¸ÄÀ vÁÛ ªÀÄÄSÁåA±ÀU¼À £À ÄÀ ß
zÁR°¸À®Ä w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* G¥ÀWl
À PÀ MAzÀ£ÄÀ ß
«zÁåyðUÀ¼ÄÀ ªÀiË£ÀªÁV
NzÀ®Ä w½¹, CxÀðUÀ»
æ PÉUÁV 5
¥À±æ ßÉ UÀ¼£À ÄÀ ß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
C£ÀÄ§AzsÀ 1 gÀ°è ¤ÃrzÉ.
* ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÁÌV
vÀ¥²À Ã®Ä ¥Àn.Ö
¹.¹.E. (vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
¥ÀÆgÀPÀ DPÀgU
À ¼
À ÄÀ / PÀ°PÁ ¸Ázs£
À U
À ¼
À ÄÀ
PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉ
59
WÀlPÀzÀ
ºÉ¸g
À ÄÀ
¸ÁªÀÄxÀåð
* ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ z
À À C¨sÁå¸UÀ ¼À £À ÄÀ ß
ªÀÄvÀÄÛ ¤UÀ¢vÀ
ªÁåPgÀ u
À ÁA±ÀU¼À £À ÄÀ ß
¥ÀÆgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiËTPÀªÁV GvÀjÛ ¸À®Ä ¥Àwæ
UÀÄA¦UÉ ¥À±æ ßÉ UÀ¼À PÁqÀÄð
¤ÃqÀÄªÀÅzÄÀ .
* ²PÀPë gÀ ÄÀ G¥ÀWl
À PÀ MAzÀ£ÄÀ ß
¸Àgé ¨
À Ás gÀzÆ
É A¢UÉ ªÁZÀ£À
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
* «zÁåyðUÀ¼À ªÀiË£À N¢£À
CxÀðUÀ»
æ PÉUÁV ¤ÃrzÀ
¥À±æ ßÉ UÀ½UÉ GvÀgÛ À ¥ÀqAÉ iÀÄÄªÀÅzÀÄ.
»ÃUÉAiÉÄÃ G½zÀ ªÀÄÆgÀÄ G¥À
WÀlPÀU¼À £À ÄÀ ß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* C£ÀAé iÀÄ ZÀlÄªÀnPÉU¼À £À ÄÀ ß
ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
C£ÀÄ§Azsz
À °
À è ¤ÃrzÉ
PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÀÆgÀPÀ DPÀgU
À ¼
À ÄÀ / PÀ°PÁ ¸Ázs£
À U
À ¼
À ÄÀ
* C£ÀAé iÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉU¼À À
ªÀiË®åªiÀ Á£ÀPÁÌV
²PÀPë gÀ À CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£z
À À
vÀ¥²À Ã®Ä ¥Àn-Ö 6
CA±À.
* C£ÀAé iÀÄ
ZÀlÄªÀnPÉU¼À À
ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÁÌV
«zÁåyðUÀ¼À
¸À-é CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£À ZÉPï °¸ïÖ
- 4 CA±À
¹.¹.E. (vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
60
¸ÁªÀÄxÀåð
“gÀªÄÀ å ¸ÀÈ¶Ö” * DzsÀÄ¤PÀ ¸Á»vÀåzÀ°è
(PÀª£À )À
PÁªÀå ¸Á»vÀåzÀ ®PÀët
UÀ¼£À ÄÀ ß w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* ¸Á»vÀå gÀ¸¸À Áéz£À ,É ¨sÁªÀ
ºÁUÀÆ gÀ¸À ¥Àz
æ Ás £À
w½AiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* ¤¸ÀUðÀ zÀ
¸ËAzÀAiÀÄðvÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀzåÀ gÀÆ¥Àz°
À è
¤gÀUðÀ ¼ÀªÁV
C©üªåÀ PUÛÀ Æ
É ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀzåÀ ª£À ÄÀ ß gÁUÀ §zÀÞ
ªÁV ºÁqÀÄªÀÅzÄÀ , ¥ÀzåÀ
gÀZ£À AÉ iÀÄ ªÀÄºÀzÁ¸É
ºÉÆAzÀÄªÀÅzÄÀ .
* ¥Áæ¸À ¥ÀzUÀ ¼À £
À ÄÀ ß §¼ÀPÉ
ªÀiÁr PÀªÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ
* UÁAiÀÄ£À PÀ¯AÉ iÀÄ°è
¸ÁªÀÄxÀåð UÀ½¹
PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
WÀlPÀzÀ
ºÉ¸gÀ ÄÀ
* «zÁåyðUÀ¼À £Á®ÄÌ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ªÀiÁr
¥Áæ¸À ¥ÀzUÀ ¼À £
À ÄÀ ß §gÉzÀ PÁqÀÄðUÀ¼£
À ÄÀ ß
ªÀÄPÀÌ½UÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ. D¢¥Áæ¸,À ªÀÄzsåÀ ¥Áæ¸,À
CAvÀå¥Áæ¸z
À À PÁqÀÄðUÀ¼À §¼ÀPÉ ªÀiÁr PÀª£À z
À À
¸Á®ÄUÀ¼£À ÄÀ ß §gÉAiÀÄÄªÀAvÉ ¥ÉÃæ gÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
¥Àwæ UÀÄA¦¤AzÀ §gÉzÀ ¥ÀzåÀ zÀ ¸Á®ÄUÀ¼£
À ÄÀ ß
N¢¹ ¥À±æ AÀ ¸É ªÀåP¥
ÛÀ r
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥ÉÃæ gÀuÁ ZÀlÄªÀnPÉ
ªÀÄÄAUÉÆÃ½ PÀÆUÁåª/À ªÀÄÆqÀÄ PÉA¥ÉÃgÁåªÀ
¸Áé«Ä £À£ßÀ AiÀÄå gÀxª
À ÃÉ j/§gÀÄªÁUÀ
£Á£ÉzÄÀ Ý PÉÊ ªÀÄÄVzÉÃªÀ |
¨É¼UÀ ÁV £Á£ÉzÄÀ Ý AiÀiÁgÁågÀ £É£AÉ iÀÄ° |
J¼ÀÄî fÃjUÉ ¨É¼AÉ iÉÆÃ¼À |
¨sÆ
À «ÄvÁ¬Ä JzÉÆÝAzÀÄ UÀ½UÉ £É£z
É ÃÉ £À |
JA§ d£À¥z
À À VÃvÉAiÉÆAzÀ£ÄÀ ß ºÁr d£À¥z
À À
¸Á»vÀ å zÀ ° è EgÀ Ä ªÀ ¸ËAzÀ A iÀ Ä ðvÉ
ºÁUÀÆ DzsÄÀ ¤PÀ ¸Á»vÀåzÀ ¸ËAzÀAiÀÄðvÉAiÀÄ
®PÀt
ë UÀ¼£À ÄÀ ß ZÀað¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉ
PÀ°PÁ DPÀgUÀ ¼À ÄÀ
* PÀ£ßÀ qÀ PÀ£ßÀ qÀ ¤WÀAlÄ
* d£À¥z
À À VÃvÉU¼À À
¥ÀÄ¸ÀPÛ À
* DzsÄÀ ¤PÀ ¸Á»vÀåzÀ
PÀª£À À ¸ÀAPÀ®£ÀU¼À ÄÀ .
* CAvÀeÁð®
¥ÀÆgÀPÀ DPÀgUÀ ¼
À ÄÀ / PÀ°PÁ
¸Ázs£
À UÀ ¼
À ÄÀ
¥ÀzåÀ ¥ÁoÀzÀ ªÀiÁzÀj ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£É
¹.¹.E. (vÀAvÀUæ ¼
À ÄÀ
61
WÀlPÀzÀ
ºÉ¸gÀ ÄÀ
¸ÁªÀÄxÀåð
* ¤¸ÀUð
À zÀ ¸ËAzÀAiÀÄðªÀ£ÄÀ ß ©A©¸ÀÄªÀ
avÀª
æ £À ÄÀ ß vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛ ¥ÀzåÀzÀ ¨sÁªÁxÀð ªÀ£ÄÀ ß
«ªÀj¸ÀÄªÀÅzÄÀ .
* PÉ®ªÀÅ ªÀiËTPÀ ¥À±æ ßÉ UÀ¼£À ÄÀ ß PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ºÉÆ¸À ¥ÀzUÀ ¼À À CxÀð «ªÀj¸ÀÄªÀÅzÄÀ ZÁmïð
vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* gÀªÄÀ å ¸ÀÈ¶Ö ¥ÀzåÀ zÀ ¨sÁªÁxÀðªÀ£ÄÀ ß D°¸ÀÄvÀÛ
¥ÀzÀåzÀ ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¹
PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
* ªÀ Ä PÀ Ì ½ UÉ gÁUÀ §zÀ Þ ªÁV ºÁqÀ ® Ä
¥ÉÃæ gÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* J¯Áè ªÀÄPÀÌ½UÀÆ PÀª£
À z
À À ¸Á®ÄUÀ¼£
À ÄÀ ß
ªÀiË£ÀªÁV ¸Á®ÄUÀ¼£À ÄÀ ß ªÁZÀ£À ªÀiÁqÀ®Ä
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉ
PÀ°PÁ ¸Ázs£À UÀ ¼À ÄÀ
* ¥Áæ¸À ¥ÀzUÀ ¼À À
PÁqÀÄðUÀ¼ÄÀ .
* ¤¸ÀUðÀ ¸ËAzÀAiÀÄðvÉ
avÀ¥
æ l
À .
* PÀ« ªÀÄzsÄÀ gÀ ZÀ£ßÀ gÀ
¨sÁªÀavÀ.æ
* ºÉÆ¸À ¥ÀzUÀ ¼À À CxÀð
«ªÀgz
À À ZÁmïð.
* ºÁr£À zs¤
éÀ ¸ÀÄgÀÄ½UÀ¼ÄÀ .
* ¸ËAzÀAiÀÄðvÉAiÀÄ
zÀÈ±Áåª½À UÀ¼À ¹.rUÀ¼ÄÀ .
* ¥À¹æ zÀÞ PÀ«UÀ¼À
UÁAiÀÄPÀgÀ
¨sÁªÀavÀUæ ¼À ÄÀ .
¥ÀÆgÀPÀ DPÀgUÀ ¼
À ÄÀ / PÀ°PÁ
¸Ázs£
À UÀ ¼
À ÄÀ
* gÀªÄÀ å ¸ÀÈ¶ÖAiÀÄ
¨sÁªÁxÀð
«ªÀgu
À UÉ ½À UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
ªÀiËTPÀ ¥À±æ ßÉ UÀ¼À
ZÁmïð.
¸Ázs£À À
* vÀ¥²À Ã®Ä ¥Àn.Ö
* C£ÀAé iÀÄ ZÀlÄªÀnPÉU¼À À
ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£PÀ ÁÌV
«zÁåyðUÀ¼À
¸À-é CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£À ZÉPï
°¸ïÖ-gÀ CA±À.
* C£ÀAé iÀÄ ZÀlÄªÀnPÉU¼À À
ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£PÀ ÁÌV
²PÀPë gÀ À CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£z
À À
vÀ¥²À Ã®Ä ¥Àn-Ö 6
CA±À.
¹.¹.E. (vÀAvÀUæ ¼
À ÄÀ
62
WÀlPÀzÀ
ºÉ¸gÀ ÄÀ
¸ÁªÀÄxÀåð
* «zÁåyðUÀ¼À ªÀiË£À N¢£À UÀÄA¦£À°è ¥À±æ ßÉ UÀ¼À
PÁqÀÄðUÀ¼£À ÄÀ ß PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ. UÀÄA¦£À°è ZÀað¹
¥À±æ ßÉ UÀ½UÉ GvÀgÛ À ¥ÀqAÉ iÀÄÄªÀÅzÀÄ.
* C£ÀéAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉU¼À °
À è ¥Àj¸Àgz
À À gÀªÄÀ åv,É
¤¸ÀUð
À zÀ ¸ËAzÀAiÀÄðvÉ ºÉÆA¢zÀAvÀºÀ 4
avÀ¥
æ l
À UÀ¼£À ÄÀ ß 4 UÀÄA¥ÀÄUÀ½UÉ vÀ¯Á MAzÀgAÀ vÉ
¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ. UÀÄA¦£À ¸Àz¸À åÀ g®
É gè ÄÀ ¸ÉÃj avÀæ
£ÉÆÃr PÀ«vÉAiÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼£
À ÄÀ ß §gÉAiÀÄÄªÀAvÉ
¥ÉÃæ gÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥Àwæ UÀÄA¦£ÀªgÀ ÄÀ vÁªÀÅ §gÉzÀ ºÁqÀ£ÄÀ ß
gÁUÀ§zÀÞªVÀ ºÁqÀ®Ä ¥ÀAæ iÀÄwß¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀoåÀ ¥ÀÄ¸ÀPÛ z
À À C¨sÁå¸ª
À £À ÄÀ ß ªÀÄvÀÄÛ ¤UÀ¢vÀ
ªÁåPgÀ u
À ÁA±Àª£À ÄÀ ß ¥ÀÆgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* WÀlPÀzÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉ
* ¤¸ÀUðÀ
¸ËAzÀAiÀÄðªÀ£ÄÀ ß
©A©¸ÀÄªÀ avÀæ
¥ÀlUÀ¼ÄÀ .
* ¥À±æ ßÉ UÀ¼£À ÄÀ ß §gÉzÀ
PÁqÀÄðUÀ¼ÄÀ .
¥ÀÆgÀPÀ DPÀgUÀ ¼
À ÄÀ / PÀ°PÁ
¸Ázs£
À UÀ ¼
À ÄÀ
¹.¹.E. (vÀAvÀUæ ¼
À ÄÀ
¥ÀzåÀ ¥ÁævåÀ QëPAÉ iÀÄ
¥ÀzåÀ - gÀªÄÀ å ¸ÀÈ¶Ö
¥ÉÃæ gÀuÁ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À - 1 - vÀ¥²
À Ã®Ä
1.
UÀÄA¦£À°è ¤ÃrzÀ PÁAiÀÄð «µÀAiÀÄPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÉÃ
ºËzÀÄ/E®è
2. UÀÄA¦£À°è J®è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ D¸ÀQÛ¬ÄAzÀ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÉÃ?
ºËzÀÄ/E®è
3. ¸ÀàµÀÖ GZÁÑgÀzÉÆA¢UÉ ¨sÁªÀ¥ÀÆtðªÁV ºÁrzÀgÉ?
ºËzÀÄ/E®è
4. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ gÀa¹zÀ PÀªÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÁVªÉAiÉÄÃ?
ºËzÀÄ/E®è
5. ¥Àw
æ AiÉÆ§â «zÁåyðAiÀÄÄ PÀªÀ£ÀzÀ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢zÁÝ£ÉAiÉÄÃ? ºËzÀÄ/E®è
PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ CxÀðUÀ»
æ PÉUÁV ªÀiËTPÀ ¥À±æ ßÉ UÀ¼ÄÀ
1.
gÀªÀÄå¸ÀÈ¶Ö PÀªÀ£ÀzÀ°è ¥À¨
æ sÁPÀgÀ JAzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ?
2. ¸ÀÆAiÀÄð J°è «gÁf¹zÁÝ£É?
3. gÀªÀÄå¸ÀÈ¶Ö PÀªÀ£À §gÉzÀ PÀ« AiÀiÁgÀÄ?
4. gÀªÀÄå¸ÀÈ¶Ö PÀªÀ£ÀªÀ£ÀÄß gÁUÀ §zÀÞªÁV ºÁrj.
5. gÀªÀÄå¸ÀÈ¶Ö PÀªÀ£ÀzÀ ªÉÆzÀ® ZÀgÀtzÀ ¨sÁªÁxÀð ºÉÃ½j.
ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÁÌV vÀ¥²À Ã®Ä ¥ÀnÖ
1.
¥À¨
æ sÁPÀgÀ JAzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß CjvÀgÀÄ.
ºËzÀÄ/E®è
2. ¸ÀÆAiÀÄð «gÁf¹zÀ ¸ÀÜ¼À w½zÀgÀÄ.
ºËzÀÄ/E®è
3. gÀªÀÄå¸ÀÈ¶Ö PÀªÀ£À §gÉzÀPÀ«AiÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ ºÉÃ½zÀgÀÄ
ºËzÀÄ/E®è
4) gÀªÀÄå¸ÀÈ¶Ö PÀªÀ£ÀªÀ£ÀÄß gÁUÀ§zÀÞªÁV ºÁrzÀgÀÄ.
ºËzÀÄ/E®è
5. gÀªÀÄå¸ÀÈ¶Ö PÀªÀ£ÀzÀ ªÉÆzÀ® ZÀgÀtzÀ ¨sÁªÁxÀð ºÉÃ½zÀgÀÄ.
ºËzÀÄ/E®è
63
C£ÀAé iÀÄ ZÀlÄªÀnPÉ / eÁÕ£À ¥ÀÄgÀgZ
À £
À UÉ ÁV PÉ®ªÀÅ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
*
J¯Áè «zÁåyðUÀ½UÉ ¨sÁUÀ»¸ÀÄªÀAvÉ ºÉÃ½, ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀ¸ÄÀ U
Û ¼
À £
À ÄÀ ß MAzÀÄ mÉÃ§°£À
ªÉÄÃ¯É eÉÆÃr¹ EqÀÄªÀÅzÀÄ. PÉÃªÀ® MAzÀÄ ¤«ÄµÀ ªÀiÁvÀæ ¸ÀgÀ¢AiÀÄAvÉ ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀ°, £ÉÆÃrzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß £É£À¦£À°è ElÄÖPÉÆAqÀÄ C°ègÀÄªÀ
ªÀ¸ÄÀ U
Û ¼
À À ºÉ¸g
À ÄÀ UÀ¼£
À ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ°, AiÀiÁªÀ «zÁåyð ºÉZÄÀ Ñ ªÀ¸ÄÀ U
Û ¼
À À ºÉ¸g
À ÄÀ UÀ¼£
À ÄÀ ß
¥ÀnÖ ªÀiÁrzÁÝgÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß «ÃQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* ªÀÄPÀÌ¼À £Á®ÄÌ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁr ¥Àw
æ UÀÄA¦UÉ F PÉ¼ÀV£À ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
¤Ãr ¥Àz
æ À±Àð£À K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* DzsÀÄ¤PÀ PÁªÀåUÀ¼À ¸ÀAUÀº
æ À ªÀÄvÀÄÛ UÁAiÀÄ£À.
* DzsÀÄ¤PÀ PÁªÀåUÀ¼À £ÀÈvÀå ¥Àz
æ À±Àð£À.
* DzsÀÄ¤PÀ PÀ«UÀ¼À ¨sÁªÀavÀU
æ À¼À D®âA vÀAiÀiÁj¹ zsÀé¤ ¸ÀÄgÀÄ½UÀ¼À ¸ÀAUÀº
æ ÀuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
* ±À§ÝUÀ¼À PÁqÀÄðUÀ¼À£ÀÄß PÉÆlÄÖ ±À§ÝUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¹ PÀxÉ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
¸ÀÆZÀ£É : AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¥Àw
æ UÀÄA¦UÀÄ CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
C£ÀAé iÀÄ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À À ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£PÀ ÁÌV «zÁåyðUÀ¼À ¸Àé CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£À ZÉPï °¸ïÖ - 4 CA±À
1.
DzsÀÄ¤PÀ PÁªÀå ¸Á»vÀåzÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß w½¢zÉÝÃ£É.
ºËzÀÄ/E®è
2. UÀÄA¥ÀÄ PÁAiÀÄðzÀ°è ¸ÀQA
æ iÀÄªÁV ¨sÁUÀªÀ»¹zÉÝÃ£É.
3. ¥Àz
æ À±Àð£ÀzÀ°è D¸ÀQÛ¬ÄAzÀ ¨sÁUÀªÀ»¹zÉÝÃ£É.
ºËzÀÄ/E®è
ºËzÀÄ/E®è
4. ¤UÀ¢vÀ «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀº
æ À PÁAiÀÄðzÀ°è ¸ÀQÃæ AiÀÄªÁV ¸ÀAUÀ»
æ ¹zÉÝÃ£É.
ºËzÀÄ/E®è
CA±À
1. ¥Àz
æ À±Àð£ÀzÀ°è PÁªÀå UÁAiÀÄ£À ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÉAiÉÄÃ
2. DzsÀÄ¤PÀ PÁªÀå UÁAiÀÄ£ÀzÀ £ÀÈvÀå ¥Àz
æ À±Àð£À ¸ÀÆPÀÛªÁVvÉÛÃ?
3. ¸ÀAUÀº
æ À PÁAiÀÄð ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÁVzÉAiÉÄÃ?
ºËzÀÄ/E®è
ºËzÀÄ/E®è
ºËzÀÄ/E®è
4. ¥Àw
æ «zÁåyðAiÀÄÄ vÀ£Àß ¸ÀéAwPÉAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃ¥Àðr¹zÁÝgÉAiÉÄÃ?
5. eÁÕ¥ÀPÀ ±ÀQÛAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ºÉ¸Àj£À ¥ÀnÖ
vÀAiÀiÁj¹zÀgÉÃ?
ºËzÀÄ/E®è
ºËzÀÄ/E®è
6. ªÀÄPÀÌ¼À §gÉzÀ PÀxÉ PÀªÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÁVªÉAiÉÄÃ?
ºËzÀÄ/E®è
64
65
wAUÀ¼ÄÀ
dÆ£ï 2013
dÆ£ï 2013
PÀ.æ
¸ÀA.
1
2
27
25
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
12
13
¥ÀjºÁgÀ ¨ÉÆÃzs£À É
£ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÉë
¥ÀjºÁgÀ ¨ÉÆÃzs£À É
¸Á¥s®
À å ¥ÀjÃPÉë
UÀzåÀ ¥ÁoÀ - 1. ¥ÀAxÁºÁé£À WÀlPÀ - 1
1.1 ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à .Â
1.2 «zÀÄåZÆ
É ÃÑ gÀ j¹AiÀÄ ¸ÀAQë¥ÛÀ PÀx.É
1.3 «zÀÄåZÆ
É ÃÑ gÀ AiÀÄªÀÄzÀAqÀgÀ ¨Á®å, «zÁå¨Ás å¸À
1.4 ªÀ£QÀ Ãæ qÉ, ±À¥x
À ,À GzÉÆåÃUÀ ¹éÃPÁgÀ, AiÀÄªÀÄzÀAqÀ£À ¥ÀzvÀ ÁåUÀ
1.5 AiÀÄªÀÄzÀAqÀ£ÄÀ «Äy¼ÉAiÀÄ vÀ¼ÁgÀ£ÁzÀÄzÀÄ, «zÀÄåZÆ
É ÃÑ gÀ¤UÉ ªÀiÁ»w,
«Äy¼ÉAiÀÄ ¥Àª
æ ÃÉ ±À, PÀ¼vîÀ £À À
1.6 ªÉÃuÁvÀlzÀ zÀÆvÀgÄÀ vÀAzÀ ¥Àv,æÀ ªÁªÀÄgÀx¤À UÉ £ÀA©PÉ GAmÁzÀÄzÀÄ,
AiÉÆÃUÀå ¦ÃoÀ ¤ÃrPÉ.
1.7 ¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
1.8 ¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
1.9 ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ PÀ£ßÀ qÀ ¸ÀA¢üU¼À ÄÀ £ÁªÀÄ¥ÀzÀ - «¨sQÀ Û ¥Àvæ åÀ AiÀÄUÀ¼ÄÀ
1.10 ¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ C¨sÁå¸À
1.11 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
1.12 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
1.
2.
3.
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
¹j PÀ£ßÀ qÀ-9 ªÁ¶ðPÀ PÁgÀå¸Æ
À a
66
dÄ¯ÉÊ 2013
dÄ¯ÉÊ 2013
3
4
wAUÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
3.3
3.4
3.1
3.2
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
2.8
2.9
2.10
2.11
2.12
UÀzåÀ ¥ÁoÀ - 2. ¥ÁæªiÀ ÁtÂPvÀ É WÀlPÀ - 3
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
ºÀ«ÄÃzÀ£ÄÀ ¸À¨AÉs iÀÄ°è ¨sÁUÀª»
À ¹ ºÀÄ¸ÉÃ£À£À PÉÆoÀrUÉ ºÉÆÃzÀzÄÀ Ý,
PÉÆoÀrAiÀÄ°è UÉ¼AÉ iÀÄj§âgÀ ¸ÀA¨sÁµÀu.É
gÀ»ÃªÀÄ£À PÀx,É ¤zÉÃð±ÀPgÀ Æ
É A¢UÉ DvÀ£À CªÁAvÀgÀ
ºÉÆ¸À ¤zÉÃð±ÀPgÀ À DUÀªÄÀ £À, CªÀgÄÀ gÀ»ÃªÀÄ¤UÉ ªÀ»¹zÀ dªÁ¨ÁÝj
¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ - 1. §°AiÀÄ¤vÉÆq
Û É WÀlPÀ - 2
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
¥ÀÆªÀðPÀxÉ
C¨sAÀ iÀÄ gÀÄa vÀ£ßÀ PÀxÉ ºÉÃ½zÀÄÝ
ZÀAqÀªiÀ ÁjAiÀÄÄ ¥Àvæ åÀ P¼ëÀ ÁV d£Àg£À ÄÀ ß JZÀjÑ ¹zÀÄÝ
ªÀiÁjzÀv¤ÛÀ UÉ ªÉÊgÁUÀå GAmÁzÀÄzÀÄ
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ bÀAzÉÆÃ C¨sÁå¸À - ªÀiÁvÁæ UÀt - PÀAzÀ ¥ÀzåÀ
¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ.
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
gÀZ£À ÁvÀäPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ - UÁzÉU¼À À «¸ÀgÛ u
À É
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
12
13
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
67
dÄ¯ÉÊ 2013
DUÀ¸ïÖ 2013
6
wAUÀ¼ÄÀ
5
PÀ.æ
¸ÀA.
25
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
02
11
¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ - 2. gÀªÄÀ å ¸ÀÈ¶Ö WÀlPÀ - 4
4.1 ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
4.2 ¸ÀÆAiÉÆÃðzÀAiÀÄ ¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ DUÀ¸z
À À ¸ËAzÀAiÀÄð
4.3 ¥ÀPæ ÈÀ w, ¥Àj¸Àgz
À À ZÉ®ÄªÀÅ
4.4 ¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
4.5 ¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
4.6 ¸ÉÊzÁÞAwPÀ bÀAzÉÆÃ C¨sÁå¸À - gÀÆ¥ÀPÁ®APÁgÀ, zÀÈµÁÖAvÁ®APÁgÀ
4.7 ¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ C¨sÁå¸À
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À
gÀ»ÃªÀÄ£À dªÁ¨ÁÝj¬ÄAzÀ vÀ¦¹à PÉÆAqÀzÄÀ Ý ºÉÆ¸À ¤zÉÃð±ÀPgÀ Æ
É A¢UÉ
WÀµðÀ uÉ, WÀµðÀ uÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ
3.6 ¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À®-ZÀlÄªÀnPÉ
3.7 ¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
3.8 ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ QæAiÀiÁ¥ÀzÀ
- zsÁvÀÄUÀ¼ÄÀ - ¸ÀPª
À ÄÀ ðPÀ-DPÀªÄÀ ðPÀ
3.9 ¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
3.10 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
3.11 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
3.12 ¥ÀoåÀ ¥ÉÆÃµÀPÀ CzsåÀ AiÀÄ£À- ¸ÀAé iÀÄA NzÀÄ - ¥Àe
æ Á¤µÉ×
3.5
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
68
wAUÀ¼ÄÀ
DUÀ¸ïÖ 2013
PÀ.æ
¸ÀA.
7
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
gÀZ£À ÁvÀäPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ - ¥Àv¯
æÀ ÃÉ R£À
¥ÀoåÀ ¥ÉÆÃµÀPÀ CzsåÀ AiÀÄ£À - ¸ÀAé iÀÄA NzÀÄ - ¨sÆ
À «ÄV½zÀ §ÈºÀ¸wàÀ
UÀzåÀ ¥ÁoÀ - 3. ¨ÉqVÀ £À vÁt dAiÀÄ¥ÀÄgÀ WÀlPÀ - 5
5.1 ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
5.2 ¯ÉÃRPÀgÄÀ UÉ¼AÉ iÀÄgÀ ªÀÄ£É vÀ®Ä¦zÀÄÝ
5.3 dAiÀÄ¥ÀÄgÀzÀ ©Ã¢UÀ¼ÄÀ , d£ÀgÄÀ CªÀgÀ ¸À¨
é Ás ªÀ
5.4 CA¨ÉÃgÁ ¨Élz
Ö À ¥Àj¸ÀgÀ
5.5 PÉÆÃmÉAiÀÄ CgÀªÄÀ £ÉAiÀÄ ªÀtð£É
5.6 «ÄÃgÁ¨Á¬ÄAiÀÄ zÉÃªÁ®AiÀÄ «ÃPÀu
ë É ºÁUÀÆ ªÀÄ£ÉUÉ ¥ÀAæ iÀiÁt, dAvÀæ
ªÀÄAvÀæ ºÁUÀÆ dAiÀÄ¥ÀÄgÀzÀ £ÀÈvÀå
5.7 ¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À®-ZÀlÄªÀnPÉ
5.8 ¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
5.9 C¨sÁå¸À - CjªÀÅ - ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ PÀvðÀ j PÀªÄÀ ðtÂ ¥ÀAæ iÉÆÃUÀ, QæAiÀiÁ¥ÀzÀ - CxÀðgÀÆ¥ÀU¼À ÄÀ
5.10 ¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
5.11 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
5.12 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
4.8
4.9
4.10
4.11
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
12
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
69
16
¸É¥AÖÉ §gï 2013
9
¸É¥AÖÉ §gï 2013
24
DUÀ¸ïÖ 2013
8
10
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
wAUÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
7.1
7.2
7.3
7.4
7.5
7.6
7.7
7.8
6.1
6.2
6.3
6.4
6.5
6.6
6.7
6.8
08
¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ - 3. ºÉÆ¸ÀºÁqÀÄ WÀlPÀ - 6
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
»ªÀiÁ¢æAiÀÄ°è ºÁqÀÄ ºÁqÀÄ ¨sAÀ iÀÄzÀ ¨É£ßÀ lÄÖªÅÀ zÀÄ
UÀAqÉzAÉ iÀÄ UÀdð£ÉUÉ PÀAoÀ ¨ÉgAÉ iÀÄÄªÀÅzÀÄ, ºÉÆ¸ÀvÄÀ ºÁqÀÄ
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
12
02
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
UÀzåÀ ¥ÁoÀ - 4. DzÀ±ðÀ ²PÀëPÀ ¸ÀªðÀ ¥À°è gÁzsÁPÀÈµÚÀ WÀlPÀ - 7
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
¸ÁÖ°£ï ªÀÄvÀÄÛ gÁzsÁPÀÈµÀ£
Ú ï ªÀiÁvÀÄPÀvÉ
¨Á®å ªÀÄvÀÄÛ «zÁå¨Ás å¸,À ªÀÈwÛ fÃªÀ£,À ²PÀPë gÀ ÁV d£À¦Aæ iÀÄvÉ,
¨sÁgÀvz
À À ¸ÀA¸ÀÌøwAiÀÄ£ÀÄß JwÛ »rzÀÄzÀÄ, zsª
À ÄÀ ðUÀ¼À CzsåÀ AiÀÄ£À
gÁAiÀÄ¨sÁjAiÀiÁV, G¥ÀgÁµÀçÖ¥wÀ AiÀiÁV ¸Ázs£À É
¸ÀAzÀ UËgÀªUÀ ¼À ÄÀ - gÀa¹zÀ PÀÈwUÀ¼ÄÀ
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À®-ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
70
CPÉÆÃÖ §gï 2013
12
CPÉÆÃÖ §gï 2013
£ÀªAÉ §gï 2013
¸É¥AÖÉ §gï 2013
11
13
wAUÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
06
21
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
12
03
¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
ªÀÄzsåÀAvÀgÀ gÀeÁ CªÀ¢ü
¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ - 4. ¹jAiÀÄ¤£ÉßÃ£À §tÂ¥
Ú £É ÄÀ WÀlPÀ - 8
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
¥ÀÆªÀð PÀvÉ
¨sgÀ vÀ ÃÉ ±À£À ¸ÁªÀÄxÀåð ªÀtð£É
D¸ÁÜ£z
À °
À è ¨sgÀ vÀ ÃÉ ±À
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ bÀAzÉÆÃ C¨sÁå¸À - CPÀgë À UÀt - SÁåvÀ PÀ£ÁðlPÀ
ªÀÈvÀUÛ ¼À ÄÀ
8.8 ¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
8.9 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
8.10 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
8.1
8.2
8.3
8.4
8.5
8.6
8.7
04
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ
QæAiÀiÁ¥ÀzUÀ ¼À ÄÀ - PÁ®gÀÆ¥ÀU¼À ÄÀ
7.10 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
7.11 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
7.12 gÀZ£À ÁvÀäPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ - ¥À§
æ AzsÀ gÀZ£À É
7.9
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
71
£ÀªAÉ §gï 2013
£ÀªAÉ §gï 2013
14
15
wAUÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
UÀz
À åÀ ¥ÁoÀ - 5. ¸ÀªiÀ ÁUÀªÄÀ WÀlPÀ - 9
9.1 ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
9.2 ¸ÀÆvÀz
æ Ás gÀ£À ¥Àª
æ ÃÉ ±À - WÀmÆ
É ÃvÀÌZ£À ÄÀ ªÀAiÀÄ¹ìU£À À ¸ÀA¸ÁgÀª£À ÄÀ ß
CqÀUØ n
À z
Ö ÄÀ Ý, ºÉzjÀ zÀ PÀÄlÄA§, ¥ÁgÁUÀÄªÀ §UÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄlÄA§ªÀÅ
ZÀað¹zÀÄÝ
9.3 WÀmÆ
É ÃvÀÌZ£À ÄÀ CªÀg£À ÄÀ ß vÀqAÉ iÀÄ®Ä PÁgÀt ªÀAiÀÄ¹ìU£À À PÀÄlÄA§zÀ°è
§°AiÀiÁUÀ®Ä vÀAiÀiÁgÁzÀ £ÀqÄÀ ªÀÄUÀ
9.4 £ÀqÄÀ ªÀÄUÀ£ÄÀ ¸Áß£ÀPÌÉ ºÉÆÃzÀÄzÀÄ, ©üÃªÀÄ¸ÉÃ£À£À DUÀªÄÀ £À
9.5 ªÀAiÀÄ¹ìU£À ÄÀ ©üÃªÀÄ¸ÉÃ£À£À ªÉÆgÉ ºÉÆÃzÀÄzÀÄ
9.6 ©üÃªÀÄ WÀmÆ
É ÃvÀÌZgÀ À PÁzÁl, WÀmÆ
É ÃvÀÌZ¤À UÉ w½zÀ ªÁ¸Àª
Û À
9.7 ¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
9.8 ¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
9.9 ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - ºÀ¼UÀ £
À ßÀ qÀ «¨sQÀ Û ¥Àvæ åÀ AiÀÄUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ «¨sQÀ Û ¥À®l
è
9.10 ¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
9.11 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
9.12 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
8.11 gÀZ£À ÁvÀäPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ - ¥Àv¯
æÀ ÃÉ R£À
8.12 ¥ÉÆÃµÀPÀ C¨sÁå¸À - ¸ÀAé iÀÄA NzÀÄ - ¥Àe
æ ÁÕ¥wÀ
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
02
12
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
72
25
r¸ÉA§gï 2013
16
17
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
wAUÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
11.5
11.6
11.4
11.1
11.2
11.3
10.1
10.2
10.3
10.4
10.5
10.6
10.7
10.8
10.9
10.10
10.11
10.12
UÀzåÀ ¥ÁoÀ - 6. ºÀg°
À Ã¯É WÀlPÀ - 11
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
¥ÀÆªÀðPÀxÉ
ªÀÄtªÀÄAzÀ ¥ÀÄvÀÆjÛ £À G¥Àª£À z
À °
À è £ÀA©AiÀÄtÚ, PÉÊ¯Á¸Àz°
À è ²ªÀVjeÉAiÀÄgÀ ¸ÀA¨sÁµÀuÉ
ªÀÈzÀÞ ªÀiÁºÉÃ±Àgé £À ÁV ²ªÀ, «ªÁºÀ ªÀÄAl¥Àz°
À è ªÀÈzÀÞ£À CªÁAvÀg,À
ªÀÈzÀÞ£ÄÀ PÁgÀtPÂ À ¥ÀÄgÀÄµÀ£AÉ zÀÄ d£ÀgÄÀ ¨sÁ«¹zÀÄÝ
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
¥Àz
À åÀ ¥ÁoÀ - 5. ¸ÁxÀðPÀ gÀPëÀ uÉ WÀlPÀ - 10
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
¥ÀÆgÀPÀ «±ÉÃµÁA±À
²æÃºÀjAiÀÄ£ÀÄß zÁ¸ÀgÄÀ UÀÄtUÁ£À ªÀiÁqÀÄªÀ §UÉ
©¢gÀÄ vÀ£ßÀ §ºÀÄ §¼ÀPAÉ iÀÄ£ÀÄß ºÉÃ¼ÀÄªÀ §UÉ
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À
¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
gÀZ£À ÁvÀäPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ - ¥À§
æ AzsÀ ¯ÉÃR£À
¥ÉÆÃµÀPÀ C¨sÁå¸À - ¸ÀAé iÀÄA NzÀÄ - ªÀÄ»¼É ªÀÄvÀÄÛ ²PÀt
ë
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
11
12
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
73
d£ÀªjÀ 2014
r¸ÉA§gï 2013
18
19
wAUÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
12.6
12.7
12.5
12.1
12.2
12.3
12.4
¥Àz
À åÀ ¥ÁoÀ - 6. PÁªÀå ¸ÀAUÀªÄÀ WÀlPÀ - 12
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, PÀ« ¥ÀjZÀAiÀÄ
¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
¥ÀÆªÀðPÀxÉ
ºÀj±ÀAÑ zÀæ gÁd£ÀÄ ¨ÉÃmÉUÉ ºÉÆgÀnzÀÄÝ, PÁqÀÄºÀA¢AiÀÄ D¨sðÀ l CzÀgÀ
CªÀ¸Á£ÀPÌÉ gÁd£ÀÄ ¹zÀÞ£ÁzÀÄzÀÄ. ºÀA¢AiÀÄ JzÉUÉ ¨Át£Án CzÀÄ
¨sÆ
À «ÄUÉ ©zÀÄÝzÄÀ , gÁd£ÀÄ £ÉÆÃqÀ®Ä ºÉÆÃzÁUÀ ªÀiÁAiÀÄªÁzÀÄzÀÄ
CzÀÄ «±Áé«ÄvÀæ ªÀÄÄ¤AiÀÄ D±Àª
æ ÄÀ ¥Àz
æ ÃÉ ±ÀªAÉ zÀÄ w½zÀÄzÀÄ, ºÀj±ÀAÑ zÀ£æ ÄÀ
¤zÉAæ iÀÄ°è PÀAqÀ zÀÄB¸À¥
é ßÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÀAzÀª
æ ÄÀ wAiÀÄ ¸ÀªiÀ ÁzsÁ£À
PÀ£ßÀ qÀzÀ »jªÉÄ, PÀ£ßÀ qÀ £Ár£À ¥ÀPæ ÈÀ w, ¸ÀA¸ÀÌøw ¥ÀjZÀAiÀÄ
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
11.7 ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¸ÀA¢üU¼À ÄÀ - ¸ÀÄªÀtð¢ÃWÀð UÀÄt ¸ÀA¢üU¼À ÄÀ ¸ÀªiÀ Á¸À - CA² ¸ÀªiÀ Á±À
11.8 ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - gÀU¼À É - GvÁìº,À ªÀÄAzÁ¤®, ®°vÀ
gÀU¼À UÉ ¼À ÄÀ
11.9 ¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
11.10 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
11.11 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
12
02
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
74
wAUÀ¼ÄÀ
d£ÀªjÀ 2014
PÀ.æ
¸ÀA.
20
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
13.8
13.9
13.10
13.11
13.4
13.5
13.6
13.7
13.3
13.1
13.2
UÀz
À åÀ ¥ÁoÀ - 7. EwºÁ¸ÀzÀ ZÀPÌÀr WÀlPÀ - 13
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
¨Á®åzÀ NzÀÄ - NzÀÄwÛzÝÀ vÁt NzÀÄªÁUÀ GAmÁzÀ MAzÀÄ ¨sAÀ iÀÄzÀ
¸À¤ßªÉÃ±À
CzsåÀ AiÀÄ£ÀzÀ KPÁUÀvæ UÉ É ¯ÉÃRPÀgÄÀ PÀAqÀÄPÉÆAqÀ G¥ÁAiÀÄ ©Ã¢
¢Ã¥ÀzÀ PÉ¼UÀ É NzÀÄ
¢Ã¥ÀzÀ PÀA§zÀ°è DzÀ vÉÆAzÀgUÉ ¼À ÄÀ - j¥ÉÃj
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - ªÀÈ¢Þ¸AÀ ¢ü - AiÀÄuï ¸ÀA¢ü - zÀAé zÀé
¸ÀªiÀ Á¸À
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
gÀZ£À ÁvÀäPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ - UÁzÉU¼À À «¸ÀgÛ u
À É
¥ÀoåÀ ¥ÉÆÃµÀPÀ CzsåÀ AiÀÄ£À - ¸ÀAé iÀÄA NzÀÄ - ¥ÀÄlÖºQÀ Ì
12.8 ¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
12.9 ¸ÉÊzÁÞAwPÀ bÀAzÉÆÃ C¨sÁå¸À - µÀl¢
à ¥ÀjZÀAiÀÄ - ¨sÁ«Ä¤ µÀl¢
à ªÁzsðÀ PÀ µÀl¢
à
12.10 ¥ÀoÁåzÁs jvÀ ¸ÀÈd£À²Ã® ¨sÁµÁ §¼ÀPAÉ iÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlÄªÀnPÉ
12.11 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
12.12 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
13
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
75
¥s§
É ª
æ jÀ 2014
¥s§
É ª
æ jÀ 2014
21
22
wAUÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
23
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
15.3
15.4
15.5
15.1
15.2
14.9
14.10
14.11
14.5
14.6
14.7
14.8
14.3
14.4
14.1
14.2
UÀz
À åÀ ¥ÁoÀ - 9. d£À¥z
À À PÀ¯UÉ ¼À À ªÉÊ¨sª
À À WÀlPÀ - 15
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à ,Â «±ÉÃµÁA±À
«ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ ªÁzÀåªÃÉ µÀ¨Æ
Às µÀt «±ÉÃµÀ - «ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ°è £ÀvðÀ PÀgÄÀ
ºÉÃ¼ÀÄªÀ ªÀiÁvÀÄUÀ¼ÄÀ K¥Àðr¸ÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨ðÀs UÀ¼ÄÀ
PÀA¸Á¼É
qÉÆ¼ÀÄî PÀÄtÂvÀ
AiÀÄPÀUë Á£À
UÀz
À åÀ ¥ÁoÀ - 8. CZÀjÑ AiÀÄ fÃ« EA§¼À WÀlPÀ - 14
ªÀÄÄ£ÀAÛ iÀiÁj, ¯ÉÃRPÀgÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ, ¥ÀoÁåzÁs gÀ n¥Àt
à Â
ªÀqðìÀ ªÀvïð PÀ«AiÀÄ ¥ÀzåÀ ¯ÉÃRPÀgÄÀ , ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ EA§¼Àª£À ÄÀ ß
PÀAqÀ ¸ÀAzÀ¨ðÀs
EA§¼ÀzÀ ªÉÊ²µÀöÖ åvÉ EA§¼ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ aQvÁì «zsÁ£À
AiÀÄÄ£Á¤, ªÉÊzÀå aQvÉAì iÀÄ°è EA§¼ÀzÀ §¼ÀPÉ - EA§¼ÀªÅÀ gÀPÛÀ »ÃgÀÄªÀ
§UÉÎ
§AUÀÆ«£À aQvÁì «zsÁ£À - ¯ÉÃRPÀjUÁzÀ C£ÀÄ¨sª
À À
¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - d±À÷Û ¸é AÀ ¢ü, ±ÀÄvÑ ¸éÀ AÀ ¢ü ¸ÀªiÀ Á¸À - §ºÀÄ«æÃ»
¸ÀªiÀ Á¸À
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
gÀZ£À ÁvÀäPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ - ¥À§
æ AzsÀ ¯ÉÃR£À
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
11
12
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
76
K¦æ¯ï 2014
ªÀiÁZïð 2014
23
24
wAUÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
08
25
®¨såÀ CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
19
06
08
ªÀiË®åªiÀ Á¥À£,À ¥s°
À vÁA±À ¥ÀPæ l
À uÉ
¨ÉÆÃzs£
À UÉ É ¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ¢Uü ¼
À ÄÀ
¥ÀÄ£ÀgÁªÀvðÀ £É
¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
15.6 ¸ÀªÄÀ UÀæ ªÁZÀ£À PË±À® ZÀlÄªÀnPÉ
15.7 ¥ÉÆÃµÀPÀ / ¥ÉÃæ gÀuÁ C¨sÁå¸À ZÀlÄªÀnPÉ
15.8 ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¨sÁµÁ¨sÁå¸À - C£ÀÄ£Á¹PÀ ¸ÀA¢ü
¸ÀªiÀ Á¸À - QæAiÀiÁ¸ÀªiÀ Á¸À, UÀªÄÀ PÀ ¸ÀªiÀ Á¸À
15.9 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÁPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (ªÀiËTPÀ)
15.10 ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ (°TvÀ)
15.11 gÀZ£À ÁvÀäPÀ ¨sÁµÁ ZÀlÄªÀnPÉ - ¥ÀvæÀ ¯ÉÃR£À
WÀlPÀzÀ ºÉ¸gÀ ÄÀ (G¥À WÀlPÀU¼
À À ¸À»vÀ)
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀU¼
À ÄÀ
PÀ°PÁ MAzÀÄ ¤gÀAvÀgÀ ¥ÀQæ A
æ iÉÄ ¥Áæt,Â ¥ÀQë ªÀiÁ£Àªg
À ®
É g
è Æ
À PÀ°PÉAiÀÄ°è vÉÆqÀUÄÀ ªÀgÄÀ .
PÉ®ªÀÅ ¥ÁætÂ ¥ÀQëUÀ½UÉ AiÀiÁgÀzÉÃ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À«®èzÉAiÉÄÃ PÀ°AiÀÄÄvÀÛªÉ. DzÀgÉ ªÀiÁ£ÀªÀ
EvÀgÀgÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À«zÀÝgÀÆ ¸ÀjAiÀiÁzÀ PÀ°PÉUÉ vÀ£Àß£ÀÄß vÉgÉzÀÄPÉÆ¼Àî¯ÁgÀ. GvÀÛªÀÄ
PÀ°PÉUÉ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ §ºÀÄªÀÄÄRå ¥ÁvÀª
æ À»¸ÀÄvÀÛªÉ. PÀ°PÉAiÀÄÄ
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀÄUÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ ºÀ®ªÁgÀÄ CA±ÀUÀ¼ÀÄ PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ (1)PÀ°AiÀÄÄªÀ «µÀAiÀÄ C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£À (2) ¸À¤ßªÉÃ±À (3) PÀ°AiÀÄÄªÀªÀgÀ
CªÀ z s Á £À (4) PÀ ° AiÀ Ä ÄªÀ «µÀ A iÀ Ä zÀ ªÉ Ê «zs À å vÉ (5) ¸À A ªÀ º À £ À ªÀ Ä vÀ Ä Û ¨s Á µÉ
(6) PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ ªÀåQÛ.
F ¸ÀAaPÉAiÀÄ°è FUÁUÀ¯ÉÃ ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀÄÄAvÁzÀ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ZÀað¸À¯ÁVzÉ
FUÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À PÀÄjvÀÄ ZÀað¸ÉÆÃt.
¥ÀjuÁªÀÄPÁj PÀ°PÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ «zsÁ£À ¸ÁzÀå«®è JAzÉÃ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ.
EAvÀºÀ «zsÁ£ÀªÉÃ ±ÉæÃµÀ× JA§AvÉ AiÀiÁªÀ (Holly Grain) E®è PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ. MAzÀÄ ¸ÀAQÃtð PË±À® MAzÀÄ PÀ¯É PÀ°¸ÀÄªÀÅzÉ®èªÀÇ PÀ°PÉ
DUÀ¨ÁgÀzÀÄ. ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁAwæPÀªÁV gÀªÁ¤¹ªÀÅzÀÄ. ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è «µÀAiÀÄUÀ¼À
AiÀiÁAwæPÀªÁV ¸ÀAUÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀ°PÉAiÀÄÆ C®è. JµÀÄÖ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¹zÉªÀÅ
J£ÀÄßªÀÅzÀQÌAvÀ ºÉÃUÉ C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄ«PÉ £ÀqÉ¬ÄvÀÄ JA§ÄzÀÄ ªÀÄÄRå.
¥Àæw C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄ«PÉAiÀÄÄ ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À ¥ÀÆgÉÊPÉUÁV £ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ
ªÀÄ£ÉÆÃªÉÊeÁÕ¤PÀ vÀ¼º
À ¢
À AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÃÉ PÀÄ. PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀU¼
À £
À ÄÀ ß
¸ÀÆÜ®ªÁV JgÀqÀÄ UÀÄA¥ÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(1) ¸ÀA¥Àz
æ Á¬ÄPÀ ¥ÀzÀÝw, (2) £À«Ã£À ªÀiÁzÀj ¥ÀzÀÝwUÀ¼ÀÄ.
I. ¸ÁA¥Àz
æ Á¬ÄPÀ ¥ÀzÞw
À UÀ¼ÄÀ
1. PÀxÀ£À ¥ÀzÀÞw
2. G¥À£Áå¸À ¥ÀzÀÞw
3. ¥Àz
æ À±Àð£À ¥ÀzÀÞw
4. C£ÀÄUÀªÀÄ£À ¥ÀzÀÞw
5. ¤UÀªÀÄ£À ¥ÀzÀÞw
6. £ÁlPÁ©ü£ÀAiÀÄ
7. ¥À±
æ ÉÆßÃvÀÛgÀ «zsÁ£À
77
II. £À«Ã£À ªÀiÁzÀj ¥ÀzÝw
À UÀ¼ÄÀ
1. ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¥ÀzÀÞw
2. D«µÁÌgÀ/C£ÉéÃµÀuÁ ¥ÀzÀÞw
3. AiÉÆÃd£Á ¥ÀzÀÞw
4. ¸ÀéAiÀÄA ¨ÉÆÃ¢ü¤ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À «zsÁ£À
5. PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀºÁAiÀÄPÀ «zsÁ£À
6. ¥ÁvÀæ ¤ªÀðºÀt «zsÁ£À
7. zÀÈPï ±Àª
æ ÀuÉÆÃ¥ÀPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ PÀ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£À.
EªÀÅUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ¸ÀAªÀº£
À À «zsÁ£À, C£ÀÄªÁzÀPª
æÀ ÄÀ , Community Language Learning,
Total Physical Response Method (TPL) UÀ¼ÀAvÀºÀ DzsÀÄ¤PÀ G¥ÀPÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ
C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ CUÀvÀå«zÉ.
PÁ® §zÀ¯ÁzÀAvÉ PÀ°PÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÆ
PÁ®PÉÌ vÀPÀÌAvÉ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. DUÀ¯ÉÃ ¨ÉÃPÁzÀÄzÀÄ PÀÆqÀ CUÀvÀå«zÉ. PÀ°PÉ
¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀ®Ä ºÀ®ªÀÅ (PÀ°PÉAiÀÄÄ) ¹zÁÝAvÀUÀ¼ÀÆ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV¸ÀÄªÀ°è
¥Àª
æ ÀÄÄR ¥ÁvÀª
æ À»¸ÀÄvÀÛªÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ £ÉÆÃr w½, PÉÃ½ PÀ° ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁr PÀ°.
£ÀÆgÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼À°è ºÉÃ¼À§ºÀÄzÁzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ avÀz
æ À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ
ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ. CzÀjAzÁV PÀ°PÉAiÀÄÄ ±Àª
æ ÄÀ «®èzÉ ¸ÀAvÀ¸z
À ÁAiÀÄPÀªÁV ¸ÁUÀÄvÀz
Û .É DzÀÝjAzÀ
PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ PÀ°PÉAiÀÄ°èAiÀÄÆ £ÁªÀÅ DzsÀÄ¤PÀ PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß§¼À¹ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj.
PÀA¥ÀÆålgï ªÀÄvÀÄÛ CDUÀ¼À §¼ÀPÉ
EA¢£À AiÀÄÄUÀªÀ£ÉßÃ PÀA¥ÀÆålgï AiÀÄÄUÀ JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄÄvÉÛÃªÉ. EAzÀÄ J¯Áè
PÉëÃvÀæUÀ¼À°è UÀtPÀAiÀÄAvÀæ §¼ÀPÉ EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ ²PÀët PÉëÃvÀæzÀ°èAiÀÄÆ £ÁªÀÅ ¸ÀzÀâ¼ÀPÉ
ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. UÀtPÀAiÀÄAvÀæ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ, ¸Á»vÀå, PÀ¯É, ¸ÀA¸ÀÌøw
ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸ÀÄÛ ²®à ªÉÆzÀ¯ÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV CxÉÊð¸À®Ä ¸ÁzsÀå«zÉ.
UÀtPÀAiÀÄAvÀ¢
æ AzÀ PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÁPÀ°PÉUÉ DUÀÄªÀ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÄÀ
1) zsÀé¤AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¹ ¥ÀÄ£ÀB D°¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ CPÀëgÀ, ¥ÀzÀ, ªÁPÀåUÀ¼À GZÁÑgÀzÀ°è
DUÀÄªÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸Àj¥Àr¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
2) ««zsÀ ±ÉÊ°AiÀÄ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr PÀ°AiÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
78
3) CD, DVD §¼À¹zÁUÀ ¥ÁæaÃ£À PÁ®zÀ ±Á¸À£ÀUÀ¼ÀÄ PÀ¯É, ¸ÀA¸ÀÌøw ªÁ¸ÀÄÛ²®à
d£À¥ÀzÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÀ°PÉ ¹ÜjÃPÀgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.
PÀ£ßÀ qÀ ¨sÁµÁPÀ°PÉAiÀÄ°è CAvÀeÁð®zÀ ¥ÁvÀæ :CAvÀeÁð® ªÀiÁ»wAiÀÄ ªÀiÁzsåÀ ªÀÄ ºÁUÀÆ ªÀiÁ»wAiÀÄ PÀtd
ºÀ®ªÁgÀÄ E¯ÁSÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀA¸ÉÜUÀ½AzÀ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ, ¸Á»vÀå, PÀ¯ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
ºÀ®ªÁgÀÄ CD, DVDUÀ¼À£ÀÄß ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ
¥Àr¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
1) ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÁµÁ ¸ÀA¸ÁÜ£À - ªÀiÁ£À¸ÀUÀAUÉÆÃwæ, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ EªÀgÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ
¸Á»wUÀ¼À ¯ÉÃRPÀgÀ PÀÄjvÁV ºÀ®ªÁgÀÄ DVD UÀ¼£
À ÄÀ ß ºÉÆgÀ vÀA¢zÁÝg.É CªÀÅUÀ¼°
À è
¸Á»wUÀ¼À fÃªÀ£À ZÀjvÉæ CªÀgÀ zsÀé¤ zÀÈ±ÁåªÀ½UÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
2) PÀ£ÁðlPÀ ¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä - ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ CªÀgÀÄ ¸ÀÄ¥À¹
æ zÀÝ ¸Á»wUÀ¼À ¸ÀégÀavÀ
PÀªÀ£À ªÁZÀ£À ªÀiÁrgÀÄªÀ DVD ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁrgÀÄvÁÛgÉ.
3) ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄzÀªÀgÀÄ ºÉÆgÀ vÀA¢gÀÄªÀ PÀ£ÀßqÀ «±ÀéPÉÆÃ±À DVD UÀ¼ÀÄ
PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÉ, ¸Á»vÀå, ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ºÀ®ªÁgÀÄ avÀæ zsÀé¤, ¸Á»vÀå °¦,
¸ÀA¸ÀÌøwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÀÄÝ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀgÉ PÀ°PÉ ¸ÀÄUÀªÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀgÀ°è ¸ÀAzÉÃºÀ«®è.
4) ¨sÁµÁ ¥ÀoÀåzÀ°è §gÀÄªÀ ¥ÀzÀåUÀ¼À gÁUÀªÀiÁ°PÉ DVD UÀ¼À §¼ÀPÉ.
5) ªÁåPÀuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ DVD UÀ¼À §¼ÀPÉ.
6) ¸ÀgÀ¼À PÀxÉUÀ¼ÀÄ, gÁªÀiÁAiÀÄt, ªÀÄºÁ¨sÁgÀvÀ, ¸ÀAªÀºÀ£À, ¨sÁµÀtUÀ¼À DVD UÀ¼À
§¼ÀPÉ.
7) £ÁqÀVÃvÉ, zÉÃ±À¨sÀQÛVÃvÉ, ¨sÁªÀVÃvÉ, d£À¥ÀzÀ VÃvÉUÀ¼À DVD UÀ¼À §¼ÀPÉ.
79
ªÁåPgÀ t
À ¨ÉÆÃzs£
À -É ªÀiÁUÀðzÀ²ð
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
vÀgÀUÀwUÀ¼ÀÄ DgÀA¨sÀUÉÆAqÀ MAzÉgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼À°èAiÉÄÃ zÀ¥Àà CPÀëgÀUÀ¼À°è ‘PÀ£ÀßqÀ
ªÀtðªÀiÁ¯ÉAiÀÄ’ ¥ÀlªÀ£ÀÄß gÀa¹ vÀÆUÀÄ ºÁQ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÁåPg
À t
À ¨ÉÆÃzs£
À AÉ iÀÄ ¥Àw
æ ºÀAvÀz°
À Aè iÀÄÆ D ‘ZÁmïð’ C£ÀÄß §¼ÀPÉ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ.
MAzÀÄ ¢£ÀzÀ MAzÀÄ CªÀ¢A
ü iÀÄ°è (CzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÀgÀUÀwAiÀiÁVgÀ°) ªÀtðªÀiÁ¯É,
«¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À §UÉÎ ªÀÄ£ÀªÀjPÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
CzÀgÀ®Æè «±ÉÃµÀªÁV ¸ÀégÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ, UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼À°è CqÀVgÀÄªÀ §UÉ, ¸ÀAAiÀÄÄPÁÛPÀëgÀ/
MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ©r¹ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
MAzÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è (MAzÀÄ CªÀ¢A
ü iÀÄ°è) ¸ÀA¢ü ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ©r¸ÀÄªÀ §UÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiÁvÀæ w½¹, £ÀAvÀgÀ ¸ÁPÀµÄÀ Ö GzÁºÀgu
À U
É ¼
À £
À ÄÀ ß ¤Ãr, «zÁåyðUÀ¼ÄÀ LªÀgÀ UÀÄA¦£À°è
PÀÆvÀÄ ¥ÀoÀå ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è §gÀÄªÀ ¸ÀA¢ü ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ©r¹ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄ°.
¤ªÀÄä ªÉÄÃ®Ä¸ÀÄÛªÁj CUÀvÀå.
MAzÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è PÀ£ÀßqÀ ¸ÀA¢üUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ¨ÉÆÃ¢ü¹ CzÀgÀ®Æè ¸ÀégÀ¸ÀA¢ü ªÀÄvÀÄÛ
ªÀåAd£À¸ÀA¢üUÀ¼À£ÀÄß w½¹. ¸ÁPÀµÀÄÖ GzÁºÀgÀuÉ ¤Ãr ªÀÄPÀÌ½UÉ ¯ÉÆÃ¥À, DUÀªÀÄ,
DzÉÃ±À ¸ÀA¢ü¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß «Ä±Àª
æ ÀiÁrPÉÆlÄÖ ©r¹ ¸ÀA¢üAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ §gÉAiÀÄ®Ä w½¹.
¸ÁzsÀåªÁzÀgÉ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°èAiÉÄÃ F PÁAiÀÄð£ÀqÉAiÀÄ°.
¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¸ÀégÀ ¸ÀA¢üUÀ¼À£ÀÄß ¥Àw
æ CªÀ¢üAiÀÄ°è JgÀqÀgÀAvÉ, JgÀqÀÄ CªÀÀ¢üAiÀÄ°è ¨ÉÆÃ¢ü¹
¸ÁPÀµÀÄÖ GzÁºÀgÀuÉ ¤Ãr. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ UÀÄA¦£À°è ZÀZÉðAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀA¢ü
¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ©r¹, ¸ÀA¢üAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ §gÉ¬Äj.
£ÁªÀÄ¥ÀzÀzÀ «ªÀgÀuÉ PÉÆr, ¸ÁPÀµÀÄÖ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr, ªÀÄPÀÌ½AzÀ ºÉÃ½¹,
£ÁªÀÄ ¥ÀzÀzÀ «zsÀUÀ¼À §UÉÎ w½¹, gÀÆqsÀ£ÁªÀÄ, CAQvÀ£ÁªÀÄ, C£ÀéxÀð £ÁªÀÄzÀ §UÉÎ
w½¹ GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä w½¹.
vÀgU
À w
À AiÀÄ°è «¨sQÀ Û ¥Àv
æ åÀ AiÀÄ ºÀ¼U
À £
À ßÀ qÀ/ºÉÆ¸ÀU£
À ßÀ qÀ «¨sQÀ Û ¥Àv
æ åÀ AiÀÄ ¸À»vÀªÁzÀ PÉÆÃµÀP× z
À À
¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ºÁQ¹ ¥Àw
æ ¢£À ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ CzÀ£ÀÄß ºÉÃ¼À°.
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ (¸ÀgÀ¼ÀªÁPÀåUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ) QæAiÀiÁ¥ÀzÀzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄPÀÌ¼À°è ªÀÄÆr¹. zsÁvÀÄ«£À §UÉÎ w½¹. zsÁvÀÄ «±ÉÃµÀªÁV ªÀÄzsÀåªÀÄ¥ÀÄgÀÄµÀ
KPÀªÀZÀ£ÀzÀ°ègÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀªÀjPÉ ªÀiÁrPÉÆr, QæAiÀiÁ¥ÀzÀzÀ ºÉÃgÀ¼À GzÁºÀgÀuÉ
¤Ãr, zsÁvÀÄ UÀÄgÀÄw¸À®Ä w½¹.
QæAiÀiÁ¥Àzz
À À §UÉU¼
À £
À ÄÀ ß w½¸À®Ä GzÁºÀj¸ÀÄªÁUÀ ªÁPÀåU¼
À £
À ßÉ Ã §¼À¹, ¥ÀzU
À ¼
À ÄÀ ¨ÉÃqÀ.
«zsåÀ xð
À QæAiÀiÁ¥ÀzÀ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ ¸ÀAzÀ¨ð
Às zÀ°è §¼À¸®
À àqÄÀ vÀz
Û É JA§ÄzÀ£ÄÀ ß ¸ÀàµÖª
À ÁV
w½¹ GzÁºÀgÀuÉUÉ DeÉÕ, ºÁgÉÊPÉ, D²ÃªÁðzÀ, ¸ÀªÀÄäw EvÁå¢UÀ¼ÀÄ.
PÉ®¸À DUÀÄªÀÅ¢®è QæAiÉÄ £ÀqA
É iÀÄÄªÀÅ¢®è JA§ CxÀð
À ªÀ£ÄÀ ß ¤ÃqÀÄªÀ ¥ÀzU
À ¼
À ÃÉ ¤µÉÃzÁxÀðPÀ
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ¥Àr¹. ºÉÃgÀ¼À GzÁºÀgÀuÉ ¤Ãr.
80
*
*
*
*
*
*
QæAiÉÄ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ°è ‘¸ÀA±ÀAiÀÄ’ CxÀªÁ HºÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀAxÀ QæAiÀiÁ¥ÀzÀUÀ¼ÉÃ
¸ÀA¨sÁªÀ£ÁxÀðUÀ¼ÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¢£À¤vÀåzÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ºÉÃ½.
QæAiÀiÁ ¥Àzz
À À ªÀÄÆgÀÆ gÀÆ¥ÀU¼
À £
À ÄÀ ß vÀgU
À w
À AiÀÄ°è ¸ÁAzÀ©ð
ü PÀªÁV §¼À¸ÄÀ wÛj. GzÁ :
¤ÃªÀÅ ºÁdj ºÁPÀÄwÛÃj. M§â «zÁåyðAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁgÉÆÃ CzsÁå¥PÀ g
À ÄÀ ‘¸Àé®à PÀ½¹PÉÆr’
JAzÀÄ PÉÃ¼ÀÄvÁÛgÉ. DUÀ, ¸ÀÄgÉÃ±À£ÀÄ CzsÁå¥ÀPÀgÀ PÉÆoÀrUÉ ºÉÆÃUÀ°, J¤ß («zÀåxÀðPÀ),
‘«zÁåyðUÀ¼®
É g
è ÄÀ PÀÆgÀ°’ J£ÀÄßwÛÃj («zÀåxð
À PÀ), «zÁåyð¤AiÀÄgÀÄ ¤®è°’ J£ÀÄßwÛÃj
(«zÀåxÀðPÀ) M§â «zÁåyð F ¢£À ±Á¯ÉUÉ RArvÁ §gÀÄªÀÅ¢®èªÉ£ÀÄßªÀÅzÀÄ ¤ªÀÄUÉ
ZÉ£ÁßV w½¢zÉ. ºÁUÁV ‘¥ÀªÀ£À£ÀÄ EAzÀÄ ±Á¯ÉUÉ ¨ÁgÀ£ÀÄ (¤µÉÃzÁvÀäPÀ) J£ÀÄßwÛÃj.
ºÁUÉAiÉÄÃ £Á£ÀÄ F ¢£À GPÀÛ¯ÉÃR£À ¤ÃqÉ£ÀÄ J£ÀÄßwÛÃj. (¤µÉÃzsÁxÀðPÀ) E£ÉÆßAzÀÄ
¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è ¤ÃªÀÅ ºÁdj ºÁPÀÄwÛgÀÄªÁUÀ zÀÆgÀzÀ°è M§â «zÁåyðAiÀÄÄ ±Á¯ÉUÉ
vÀqª
À ÁV NqÀÄvÁÛ §gÀÄwÛgÄÀ ªÀÅzÀÄ PÁtÄvÀz
Û .É DUÀ F ¢£À £Àg¹
À AºÀ£ÄÀ ±Á¯ÉUÉ §AzÁ£ÀÄ
(¸ÀA¨sÁªÀ£ÁxÀðPÀ) J¤ß. »ÃUÉ ªÁåPÀgÀuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ ¢£À¤vÀåzÀ ªÀiÁw£À°è
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è §¼À¸ÀÄvÁÛ ºÀÄqÀÄUÀgÀ ªÀÄ£À¹ì£À°è £É£À¦¸ÀÄwÛzÀÝgÉ. ªÁåPÀgÀt ¥ÁoÀ §®Ä
¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
CAvÉAiÉÄÃ ¨sÀÆvÀPÁ®, ªÀvÀðªÀiÁ£ÀPÁ® ºÁUÀÆ ¨sÀ«µÀåvï PÁ®UÀ¼À£ÀÄß «zÁåyðUÀ½UÉ
¥ÁoÀ ºÉÃ½zÀ £ÀAvÀgÀ, CªÀÅUÀ¼À PÁ® ¸ÀÆZÀPÀ ¥Àv
æ ÀåAiÀÄUÀ¼ÀÄ JzÀÄÝ PÁtÄªÀAvÉ. MAzÀÄ
ZÁmïð ºÁQ. ¤ªÀÄä ¢£À¤vÀåzÀ vÀgU
À w
À AiÀÄ ¸ÀA¨sÁµÀuA
É iÀÄ°è ¤ªÀÄä QæAiÉÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ºÉÃ¼ÀÄªÁUÀ
ªÁåPÀgu
À ÁvÀäPª
À ÁV ºÉÃ½. GzÁºÀgu
À U
É É : £Á£ÀÄ PÀ¼z
É À vÀgU
À w
À AiÀÄ°è PÀ£ßÀ qÀ ¸ÀA¢üU¼
À £
À ÄÀ ß
w½¹zÉ£ÀÄ (¨sÀÆvÀPÁ®), EAzÀÄ PÁ®UÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀÄvÉÛÃ£É. (ªÀvÀðªÀiÁ£ÀPÁ®) £Á¼É
bÀAzÀ¹ì£À «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄªÉ£ÀÄ. (¨sÀ«µÀåvï PÁ®) »ÃUÉ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄvÁÛ; £Á£ÀÄ
ºÉÃ½zÀÄÝ AiÀiÁªÀ PÁ®zÀ ªÁPÀå?’ JAzÀÄ ¥À²
æ ß¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄgÉAiÀÄ¨ÉÃr.
¥ÀÄgÀÄµÁxÀðPÀ ¸Àªð
À £ÁªÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß PÀ°¸ÀÄªÁUÀ «zÁåyðUÀ¼À ¥Á¯ÉÆÎ¼ÄÀ î«PÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
GvÀª
Û ÄÀ ¥ÀÄgÀÄµÀ(£Á£ÀÄ), ªÀÄzsåÀ ªÄÀ ¥ÀÄgÀÄµÀ(¤Ã£ÀÄ), ¥Àx
æ ª
À ÄÀ ¥ÀÄgÀÄµÀ(CªÀ£ÄÀ ) JA§ÄzÀ£ÄÀ ß
ªÀÄ£ÀªÀjPÉ ªÀiÁrPÉÆr. GzÁ : ¸ÀwÃ±À£ÀÄ ¤ªÉÆäA¢UÉ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÁUÀ ¸ÀÄgÉÃ±À
GvÀÛªÀÄ ¥ÀÄgÀÄµÀ. ¤ÃªÀÅ ªÀÄzsÀåªÀÄ¥ÀÄgÀÄµÀ. ¤ÃªÀÅ ¸ÀÄgÉÃ±À¤UÉ ºÉÃ¼ÀÄªÁUÀ ¤ÃªÀÅ GvÀÛªÀÄ
¥ÀÄgÀÄµÀ ¸ÀÄgÉÃ±À (PÉÃ¼ÀÄUÀ) ªÀÄzsÀåªÀÄ ¥ÀÄgÀÄµÀ. ¤Ã«§âgÀÆ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÁUÀ AiÀiÁgÀ£ÀÄß
PÀÄjvÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄwÛÃgÉÆÃ CªÀgÀÄ (C°è EgÀÄªÀÅ¢®è) ¥Àx
æ ÀªÀÄ ¥ÀÄgÀÄµÀ, JA§ÄzÀ£ÀÄß
ªÀÄ£ÀªÀjPÉ ªÀiÁrPÉÆr.
«¨sÀQÛ ¥Àv
æ ÀåAiÀÄUÀ¼À ¥ÁoÀ ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß 7 d£ÀgÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÁßV
«AUÀr¹ ¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ vÀAqÀªÀÇ MAzÉÆAzÀÄ «¨sÀQÛ ¥Àv
æ ÀåAiÀÄzÀ ªÀiÁvÀ£ÀÄß ªÉÃ¢PÉ
ªÉÄÃ¯É ¸ÀA¨sÁ¶¹ (D«¨sÀQÛ-¥Àv
æ ÀåAiÀÄzÀ) ¥sÀ®PÀ ¥Àz
æ À²ð¸ÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉ £ÀqÉ¹.
ªÁåPÀgÀt ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¢£ÀzÀ ¥ÁoÀUÀ¼À°è CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆÃ¢ü¹zÀ £ÀAvÀgÀ DUÁUÀ
£É£¦
À ¸À¢zÀÝgÉ CªÀÅ §¼À¸z
À É ©lÖ DAiÀÄÄzsz
À A
À vÉ vÀÄPÀÄÌ »rAiÀÄÄªÀÅzÀÄ RavÀ. DzÀÝjAzÀ
CªÀÅUÀ¼À£Àß DUÁUÀ £É£À¦¹ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ GavÀ.
81
QæAiÀiÁgÀÆ¥ÀPUÀ ¼
À ÄÀ
zsÁvÀÄ
«zsåÀ xð
À PÀ QæAiÀiÁ
gÀÆ¥À “C°”
¤µÉÃzsÁxÀðPÀ QæAiÀiÁ gÀÆ¥À
(QæAiÉÄ £ÀqAÉ iÀÄ®è)
¸ÀA¨sÁªÀ£ÁxÀðPÀ
QæAiÀiÁgÀÆ¥À ‘C£ÀÄªÀiÁ£À’
§gÉ
§gÉAiÀÄ°
§gÉAiÀÄ£ÀÄ
§gÉzÁ£ÀÄ
£ÉÆÃqÀÄ
£ÉÆÃqÀ°
£ÉÆÃqÀ£ÀÄ
£ÉÆÃrAiÀiÁ£ÀÄ
NzÀÄ
NzÀ°
NzÀ£ÀÄ
N¢AiÀiÁ£ÀÄ
¨ÁUÀÄ
¨ÁUÀ°
¨ÁUÀ£ÀÄ
¨ÁVAiÀiÁ£ÀÄ
w£ÀÄß
w£Àß°
w£Àß£ÀÄ
wAzÁ£ÀÄ
NqÀÄ
NqÀ°
NqÀ£ÀÄ
NrAiÀiÁ£ÀÄ
£À°
£À°AiÀÄ°
£À°AiÀÄ£ÀÄ
£À°zÁ£ÀÄ
¸ÀÄ½
¸ÀÄ½AiÀÄ°
¸ÀÄ½AiÀÄ£ÀÄ
¸ÀÄ½zÁ£ÀÄ
PÀÄtÂ
PÀÄtÂAiÀÄ°
PÀÄtÂAiÀÄ£ÀÄ
PÀÄtÂzÁ£ÀÄ
©qÀÄ
©qÀ°
©qÀ£ÀÄ
©mÁÖ£ÀÄ
ºÉZÀÄÑ
ºÉZÑÀ°
ºÉZÀÑ£ÀÄ
ºÀaÑAiÀiÁ£ÀÄ
ªÀiÁqÀÄ
ªÀiÁqÀ°
ªÀiÁqÀ£ÀÄ
ªÀiÁrAiÀiÁ£ÀÄ
PÀrªÉÄ
PÀrªÉÄAiÀiÁUÀ°
PÀrªÉÄAiÀiÁUÀzÀÄ
PÀrªÉÄAiÀiÁ¢ÃvÀÄ
¸ÀªiÀ Á¸À
“¸ÀªÀiÁ¸À gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è §gÀÄªÀ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ‘¥ÀÆªÀð’ ¥ÀzÀªÉAzÀÆ
JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ‘GvÀÛgÀ’ ¥ÀzÀªÉAzÀÆ ¸ÀªÀiÁ¸À ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ©r¹ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß
“«UÀº
æ À ªÁPÀåªÉAzÀÆ” PÀgÉAiÀÄÄªÀgÀÄ.
“¸ÀªÀiÁ¸ÀzÀ°è ¥ÀÆªÀð ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÉgÀqÀÆ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ
CxÀªÁ JgÀqÀÆ PÀ£ÀßqÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
“MAzÀÄ PÀ£ÀßqÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøvÀ ¥ÀzÀªÁzÁUÀ CzÀÄ Cj¸ÀªÀiÁ¸ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ
CxÀªÁ Cj¸ÀªiÀ Á¸Àª¤
É ¸ÀÄvÀz
Û .É EzÀÄ ¤¶zÀÞ DzÀgÉ ©gÀÄzÀÄUÀ½UÉ, ¥ÀÆªÀðPÀ« ¥ÀAæ iÉÆÃUÀU½
À UÉ
EzÀÄ C£Àé¬Ä¸ÀÄªÀÅ¢®è.
82
83
6. QæAiÀiÁ ¸ÀªÀiÁ¸À
5. zÀéAzÀé ¸ÀªÀiÁ¸À
¥ÀÆªÀð¥ÀzÀ (¢éwÃAiÀÄ «¨sÀQÛ)
£ÁªÀÄ¥ÀzÀªÁVzÀÆÝ, GvÀÛgÀ ¥ÀzÀ
QæAiÀiÁ¥Àzª
À ÁVgÀÄªÀ ¸ÀªiÀ Á¸À
¥ÀÆªÉÇðÃvÀÛgÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ CA±À,
CA² ¸ÀA§AzsÀ¢AzÀ PÀÆrzÀÆÝ
¥ÀÆªÀð ¥ÀzÀzÀ CxÀð ¥Àz
æ Ás £À
ªÁVgÀÄªÀ ¸ÀªiÀ Á¸À
J®è ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀðªÀÇ ¥Àz
æ Ás £À
DVgÀÄªÀ ¸ÀªiÀ Á¸À
3. ¢éUÄÀ ¸ÀªiÀ Á¸À
4. CA² ¸ÀªÀiÁ¸À
GvÀÛgÀ ¥ÀzÀ ¥Àz
æ sÁ£À - ¸ÀªÀÄ¸ÀÛ
¥ÀzÀ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÉÃ vÀvÀÄàgÀÄµÀ
¸ÀªiÀ Á¸À
«±ÉÃµÀt ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀå
¸ÀA§Azs«
À zÀÆÝ DzÀjAzÀ
GAmÁUÀÄªÀ ¸ÀªÀiÁ¸À
¥ÀÆªÀð ¥ÀzÀ ¸ÀASÁåªÁZÀPÀªÁ
VzÀÆÝ, GvÀÛgÀ ¥ÀzÀ £ÁªÀÄªÁZÀPÀ
ªÁVzÀÆÝ, CªÉgÀqÀÆ ¸ÉÃj DUÀÄªÀ
¸ÀªiÀ Á¸À
vÀvÄÀ àgÄÀ µÀ ¸ÀªiÀ Á¸À
1.
®PÀët
2. PÀªÄÀ ðzsÁgÀAiÀÄ
¸ÀªiÀ Á¸À
¸ÀªiÀ Á¸ÀU¼
À À ºÉ¸gÀ ÄÀ UÀ¼ÄÀ
PÀ.æ
¸ÀA.
PÉÊªÀÄÄV
¢Ã£Á£ÁxÀgÄÀ
ªÀÄÄAUÉÊ
MUÀÎlÄÖ
PÉÃ¸ÀQÌ
ªÀAiÉÆÃªÀÈzÀÞ
¸ÀªiÀ Á¸ÀU¼
À À vÀAiÀiÁjPÉ
PÉÆÃµÀP× À GzÁºÀgu
À É
PÉÆÃµÀP× À
PÉÊAiÀÄ£ÀÄß
¢üÃ£À£Æ
À
PÉÊAiÀÄ
MAzÀÄ
PÉA¥ÁzÀ
ªÀAiÀÄ¹ì¤AzÀ
¥ÀÆªÀð¥ÀzÀ
ªÀÄÄV
C£ÁxÀ£Æ
À
ªÀÄÄAzÀÄ
PÀlÄÖ
CQÌ
ªÀÈzÀÞ
GvÀgÛ À ¥ÀzÀ
PÉÊªÀÄÄV
¢Ã£Á£ÁxÀgÆ
À
ªÀÄÄAUÉÊ
MUÀÎlÄÖ
PÉÃ¸ÀQÌ
ªÀAiÉÆÃªÀÈzÀÞ
¸ÀªÄÀ ¸ÀÛ ¥ÀzÀ
84
¸ÀªiÀ Á¸ÀU¼
À À ºÉ¸gÀ ÄÀ UÀ¼ÄÀ
8. UÀªÀÄPÀ ¸ÀªÀiÁ¸À
7. §ºÀÄ«æÃ» ¸ÀªÀiÁ¸À
PÀ.æ
¸ÀA.
£ÁªÀÄ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃj ¸ÀªÀiÁ¸À
ªÁzÁUÀ ¨ÉÃgÉÆAzÀÄ ¥ÀzÀzÀ
(C£Àå ¥ÀzÀzÀ) CxÀð ¥Àz
æ sÁ£À
DVgÀÄªÀ ¸ÀªiÀ Á¸À
£ÁªÀÄ¥ÀzÀzÀ°è ¸ÀªÀð£ÁªÀÄ
PÀÈzÀAvÀ EvÁå¢UÀ¼À°è MAzÀÄ
EzÀÝgÉ DUÀÄªÀ ¸ÀªÀiÁ¸À
®PÀët
D ºÀÄqÀÄUÀ
ªÀÄÄPÀÌtÚ
¸ÀªiÀ Á¸ÀU¼
À À vÀAiÀiÁjPÉ
PÉÆÃµÀP× À GzÁºÀgu
À É
CªÀ£ÄÀ
ªÀÄÆgÀÄ
¥ÀÆªÀð¥ÀzÀ
PÀtÄÚ
G¼Àª
î £
À ÄÀ
CªÀ£Æ
É Ã
CªÀ£ÄÀ
ºÀÄqÀÄUÀ
GvÀgÛ À ¥ÀzÀ
D ºÀÄqÀÄUÀ
ªÀÄÄPÀÌtÚ
¸ÀªÄÀ ¸ÀÛ ¥ÀzÀ
‘C®APÁgÀ’ ¨ÉÆÃzs£
À -É ªÀiÁUÀðzÀ²ð
*
‘C®APÁgÀ’ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ ZÉ®ÄªÀ£ÄÀ ß ºÉa¹
Ñ , NzÀÄUÀgÀ UÀªÄÀ £Àª£
À ÄÀ ß ¸É¼A
É iÀÄ®Ä
¯ÉÃRPÀgÀÄ §¼À¸ÀÄªÀ MAzÀÄ vÀAvÀ.æ
*
C®APÁgÀUÀ¼À°è ¥Àz
æ Ás £ÀªÁV JgÀqÀÄ «¨sÁUÀUÀ½ªÉ. MAzÀÄ ±À¨ÁÝ®APÁgÀ:E£ÉÆßAzÀÄ
CxÁð®APÁgÀ.
*
CxÁð®APÁgÀ ª À Å PÁªÀ å zÀ CAvÀ B ¸À v À é P É Ì MvÀ Ä Û ¤ÃrzÀ g É , ±À ¨ ÁÝ®APÁgÀ ª À Å
¨ÁºÁåA±ÀUÀ¼ÁzÀ CPÀëgÀUÀ¼À ¥ÀÄ£ÀgÀÄQÛUÉ DzÀåvÉ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
*
±À¨ÁÝ®APÁgÀUÀ¼À §UÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆgÀÄ DzÀgÉ CxÁð®APÁgÀUÀ¼À ¸ÀASÉå EµÉÖÃ JAzÀÄ
¤¢üðµÀª
Ö ÁV ºÉÃ¼À®Ä ¸ÁzsåÀ «®è. KPÉAzÀgÉ CxÁð®APÁgÀU¼
À ÄÀ ºÉÆ¸ÀzÁV ºÀÄlÄÖvª
ÛÀ .É
PÀ«UÀ¼ÀÄ §¼À¸À¢zÀÝgÉ £À²¸ÀÄvÀÛªÉ. ºÁUÁV MAzÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ°è EµÉÖÃ CxÁð®APÁgÀ
UÀ½ªÉAiÉÄAzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁV ºÉÃ¼À®Ä ¸ÁzsÀå«®è. DzÀgÉ DªÀgÉUÉ §¼ÀPÉAiÀiÁVgÀÄªÀ
C®APÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀå«zÉ.
*
CxÁð®APÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¸À®Ä ªÉÆzÀ®Ä PÉÆnÖgÀÄªÀ ¥Àæ±ÁßgÀÆ¥ÀzÀ ªÁPÀåzÀ
PÀxÁ ¸ÀAzÀ¨sÀð ªÀÄvÀÄÛ CxÀðªÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV w½AiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
*
PÀ°wgÀÄªÀ zÀvÀÛ C®APÁgÀzÀ ¥Àª
æ ÀÄÄSÁA±ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¤ÃrgÀÄªÀ ªÁPÀåzÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß
vÁ¼É ªÀiÁr, ºÉÆÃ°¹ £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. ¤¢ðµÀÖ C®APÁgÀzÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
£É£¦
À ¹PÉÆAqÀÄ vÁªÀÅ DAiÉÄÌ ªÀiÁr eÉÆÃr¹gÀÄªÀ C®APÁgÀªÅÀ ¤¢ðµÀª
Ö ÁPÀåzÆ
É A¢UÉ
¤RgÀªÁV ºÉÆAzÁtÂPÉ DUÀÄvÀÛzÉAiÉÄÃ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ¥Àr¹PÉÆAqÀÄ, ¤zsÀðj¹
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
*
«zÁåyðUÀ¼À ¥ÀjÃPÁëzÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ G¥ÀªÀiÁ®APÁgÀªÀÅ ºÉZÀÄÑ ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀÄ.
¸ÀA¸ÀÌøvÀzÀ°è G¥ÀªÀiÁ JAzÀgÉ ºÉÆÃ°PÉ. CAzÀgÉ MAzÀÄ CA±ÀªÀ£ÀÄß E£ÉÆßAzÀÄ
CA±ÀzÉÆA¢UÉ ºÉÆÃ°¸ÀÄªÀ C®APÁgÀªÉÃ G¥ÀªÀiÁ®APÁgÀ.
*
G¥ÀªÀiÁ®APÁgÀzÀ°è ªÀÄÄRåªÁV G¥ÀªÀiÁ£À, G¥ÀªÉÄÃAiÀÄ, G¥ÀªÀiÁªÁZÀPÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÁgÀt zsÀªÀÄðUÀ¼ÉA§ £Á®ÄÌ CA±ÀUÀ½gÀÄvÀÛªÉ.
*
G¥ÀªÀiÁ®APÁgÀzÀ°è CAvÉ, ºÁUÉ, ªÉÇÃ¯ï, ªÉÇ¯ï, ªÉÇ®Ä, ºÀAUÉ, CAzÀ¢
ªÉÆzÀ¯ÁzÀ G¥ÀªÀiÁªÁZÀPÀUÀ¼ÀÄ §¼ÀPÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛªÉ.
*
gÀÆ¥ÀPÀ C®APÁgÀªÀÅ G¥ÀªÉÄÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À°è C¨sÉÃzÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀÄ «±ÉÃµÀ. UÉÆwÛgÀÄªÀ ¥ÀoÀåzÀ°è G¥ÀªÉÄÃAiÀÄ G¥ÀªÀiÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÁzÀgÆ
À , ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ¥ÀPæ ÁgÀ £ÉÆÃrzÁUÀ CªÀÅUÀ¼°
À è C¨sÃÉ zÀ EgÀÄvÀz
Û .É
85
*
C®APÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁoÀ ªÀiÁqÀÄªÁUÀ ¸ÁPÀµÀÄÖ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ
C¥ÉÃPÀt
ë ÃÂ AiÀÄ. ‘GzÁºÀgu
À U
É ¼
À À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀÆvÀz
æ À PÀqU
É ’É JA§ ¤AiÀÄªÀÄ §ºÀÄªÀÄÄRå.
*
ªÀÄPÀÌ½UÉ ¥ÀjZÀAiÀÄ«gÀÄªÀ d£À¥ÀzÀ ºÁqÀÄ, ¨sÀQÛ VÃvÉ, ¨sÁªÀVÃvÉUÀ¼À C®APÁjPÀ
ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ»
æ ¹, §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj.
*
MAzÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß ¥Àw
æ AiÉÆ§â «zÁåyðUÀÆ ¤Ãr 5-6 ªÁPÀåU¼
À °
À è C®APÁgÀª£
À ÄÀ ß
§¼À¹ §gÉAiÀÄÄªÀAvÉ w½¸À§ºÀÄzÀÄ.
*
vÀgU
À w
À AiÀÄ°è «zÁåyðUÀ¼Æ
É qÀ£É ¸ÀA¨sÁµÀuÉ £Àq¸
É ÄÀ ªÁUÀ, ¸ÁAzÀ©ð
ü PÀªÁV C®APÁjPÀ
ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄxÀåð ºÉaÑ¸À®Ä ¸ÁzsÀå.
*
UÀzÀå-¥ÀzÀåUÀ¼À°è §gÀÄªÀ C®APÁjPÀ ªÁPÀåUÀ½UÉ CrUÉgÉ ºÁQ¸À§ºÀÄzÀÄ.
bÀAzÀ±Áå¸çÛÀ ¨ÉÆÃzs£
À É - PÉ®ªÀÅ ¸À®ºÉU¼
À ÄÀ
Ø
¸ÀégÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉ ªÉÄÃ¯É §gÉ¬Äj. C£ÀAvÀgÀ ®WÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄgÀÄUÀ¼À §UÉÎ,
CªÀÅUÀ¼À ¨É¯ÉUÀ¼À£ÀÄß w½¹ DªÉÄÃ¯É ¸ÀégÁPÀëgÀUÀ½UÉ ®WÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄgÀÄ aºÉßAiÀÄ£ÀÄß
ºÁQj.
Ø
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ ªÀåAd£ÁPÀëgÀPÉÌ PÁUÀÄtÂvÀªÀ£ÀÄß «zÁåyð¬ÄAzÀ PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉ
ªÉÄÃ¯É §gÉ¬Ä¹j. C£ÀAvÀgÀ CªÀÅUÀ½UÉ ®WÀÄ UÀÄgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁQj.
Ø
¸ÀeÁwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «eÁwÃAiÀÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÁÛPÀëgÀUÀ½gÀÄªÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß¼Àî ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß
PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉ ªÉÄÃ¯É §gÉ¬Äj C£ÀAvÀgÀ CªÀÅUÀ½UÉ ®WÀÄ, UÀÄgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁQ
vÉÆÃj¹.
Ø
FUÀ MAzÀÄ CPÀëgÀªÀÅ UÀÄgÀÄªÁUÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀÌ½AzÀ¯ÉÃ ºÉÃ½¹,
MAzÉÆAzÁV PÀ¥ÀÄà ºÀ®UÉ ªÉÄÃ¯É §gÉ¬Äj.
Ø
µÀlà¢AiÀÄ°è ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DgÀ£ÉAiÀÄ ¸Á°£À PÉÆ£ÉAiÀÄ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ ®WÀÄªÁVzÀÝgÀÆ
UÀÄgÀÄªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂvÀªÁUÀÄvÀÛªÉ. KPÉAzÀgÉ UÀªÀÄPÀzÀ°è ºÁqÀÄªÁUÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DgÀ£ÉAiÀÄ ¸Á°£À PÉÆ£ÉAiÀÄ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß ®WÀÄªÁVzÀÝgÀÆ J¼ÉzÀÄ ºÉÃ¼ÀÄvÁÛgÉ
JA§ CA±ÀªÀ£ÀÄß w½¹.
Ø
bÀAzÀ¸ÄÀ ì ‘±ÀÄw
æ ¥Àz
æ Ás £ÀªÁzÀzÄÀ Ý’ PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß C£ÀÄ¸Àj¹ ¥À¸
æ ÁÛgÀ PÀª
æ ÄÀ gÀZ£
À A
É iÀiÁUÀÄvÀz
Û .É
Ø
¥Áæ¸À§zÀÝªÁzÀ, ®AiÀÄ§zÀÝªÁzÀ »jAiÀÄ PÀ«UÀ¼À aPÀÌ aPÀÌ ¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃ½,
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ¥Áæ¸À ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀAvÉ ºÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ.
86
Ø
UÀA
æ xÁ®AiÀÄzÀ°è ºÁUÀÆ ®AiÀÄ§zÀÝªÁzÀ ªÀÄPÀÌ¼À ¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ vÀgÀÄªÀAvÉ
ºÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ. vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÀÄPÀÌ½AzÀ¯ÉÃ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ®AiÀÄ§zÀÝªÁV ªÁa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
Ø
C.gÁ.«ÄvÀæ CªÀgÄÀ §gÉ¢gÀÄªÀ ‘bÀAzÉÆÃ«ÄvÀ’æ PÀÈwAiÀÄ°è£À ®PÀëöå- ®PÀët ¥ÀzåÀ UÀ¼£
À ÄÀ ß
ªÀ Ä PÀ Ì ½UÉ §gÉ ¹ , CªÀ Å UÀ ¼ À CxÀ ð ºÉ Ã ½, ¥À æ ¸ ÁÛ g À ºÁQ¹zÀ g É PÀ ° PÉ
¸ÀAvÀ¸ÀzÁAiÀÄPÀªÁ¢ÃvÀÄ.
Ø
CPÀëgÀ bÀAzÀ¸Àì£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÁUÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ°ègÀÄªÀ «zÁåyðUÀ¼À°è ªÀÄÆgÀÄ
CPÀëgÀzÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §gÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ®WÀÄ UÀÄgÀÄ ºÁQ, CªÀgÀ ºÉ¸Àj£À UÀt
AiÀiÁªÀÅzÉAzÀÄ w½AiÀÄ®Ä CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆr. ºÁUÉAiÉÄÃ ªÀÄÆgÀÄ CPÀëgÀzÀ
¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ, Hj£À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §gÉzÀÄ UÀt PÀAqÀÄ »rAiÀÄ®Ä w½¹.
U
U
GzÁºÀgÀuÉ : gÀªÉÄÃ±À
=
dUÀt
gÀAUÀ¥àÀ
=
vÀUÀt
ªÀÄAdÄ¼À =
¨sÀUÀt
U
U
U
U
gÉÆÃ»tÂ =
¨sÀUÀt
U
ºÀÄ§â½î
=
²æÃ®APÁ =
vÀUÀt
ªÀÄUÀt
U U U
£À«®Ä
=
£ÀUÀt
87
µÀl¢
à
DgÀÄ ¥ÁzÀUÀ¼ÀÄ¼Àî ¥ÀzÀåªÉÃ µÀlà¢. EzÀgÀ 1.2.4.5£ÉAiÀÄ ¥ÁzÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛzÉ. 3£ÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 6£ÉAiÀÄ ¥ÁzÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀÄvÀÛzÉ. 3 ªÀÄvÀÄÛ
6£ÉAiÀÄ ¥ÁzÀ 1£ÉAiÀÄ ¥ÁzÀzÀ MAzÀÆªÀgÉAiÀÄ¶ÖzÀÄÝ - MAzÀÄ UÀÄgÀÄ«¤AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ.
µÀlà¢AiÀÄ°è ±ÀgÀ, PÀÄ¸ÀÄªÀÄ, ¨sÉÆÃUÀ, ¨sÁ«Ä¤, ¥ÀjªÀ¢üð¤ ªÀÄvÀÄÛ ªÁzsÀðPÀUÀ¼ÉA§ 6
«zsÀUÀ½ªÉ.
¨sÁ«Ä¤ µÀlà¢AiÀÄ ®PÀët:
“ªÀiÁvÁæUÀt ¤AiÀÄªÀÄ¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ”
DgÀÄ ¸Á°£À ¥ÀzÀå 1-2-4-5£ÉAiÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À°è ªÀÄÆgÀÄ ªÀiÁvÉA
æ iÀÄ UÀtzÀ £ÀAvÀgÀ
£Á®ÄÌ ªÀiÁvÉæAiÀÄ JgÀqÉgÀqÀÄ UÀtUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DgÀ£ÉAiÀÄ ¥ÁzÀUÀ¼À°è
ªÀÄÆgÀÄ ªÀiÁvÉA
æ iÀÄ UÀtzÀ £ÀAvÀgÀ £Á®ÄÌ ªÀiÁvÉA
æ iÀÄ UÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
MAzÀÄ UÀÄgÀÄ EgÀÄvÀÛzÉ. MlÄÖ ªÀiÁvÉU
æ À¼ÀÄ 102.
3
4
3
4 __
__
__
__
U U U
U U
U
EªÀUÉ
¨sÁ«Ä¤
ºÀÄZÀÄÑ
MAzÉÃ
14
3
U U
4
__
U
¸ÀªÀÄ£É
3
U U
U
PÀª
æ ÀÄªÀ
3
U U
U
4
3
U
ºÀªÀtÂ
U U U
¨ÉªÀgÀ
__
vÀ¥ÀàzÉ
4
__
3
4
U U
¸ÀÄvÀ
§gÉ
4
U U
¨ÉÃrj
UU U
__ U
vÉgÀ¢
K¼ÀÄ ¸À
3
__
¯ÉÃ¸ÀÄ
PÉÃ½j
U
®
23
U
14
U U
4
UU
__
U
4
__ U
PÉÆ£ÉUÉ
2
U U
ªÀÄAqÀ®
3
U
4
4
__
U
3
U U
£Á®ÌgÀ
ªÀÄ vÉÆÛAzÀÄ
UU
__
__
U
__
14
4
ªÀÄÆgÀÄ
UU
3
U U
PÀÆqÀvÀ
3
__ U U
¸ÀªÉAiÀÄ ¢gÉ
U U
__
U
ªÀiÁvÉU
æ À ¼ÉÃ¼À
3
U U
__
4
14
3
U U
U
4
U U
UÀÄgÀÄPÀÈ¥É ¬ÄgÀ®Ä
88
U
U
2
U
U
§zÀÄPÀÄªÀ
__
£ÀÄ
23
3 + 4 + 3 + 4 = 14
3 + 4 + 3 + 4 = 14
3 + 4 + 3 + 4 + 3 + 4 + 2 = 23
3 + 4 + 3 + 4 = 14
3 + 4 + 3 + 4 = 14
3 + 4 + 3 + 4 + 3 + 4 + 2 = 23
89
ªÁzsðÀ PÀ µÀl¢
à
“ªÀiÁvÁæ ¤AiÀÄªÀÄ¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ”
DgÀÄ ¥ÁzÀUÀ½gÀÄªÀ ¥ÀzÀå 1, 2, 4, 5 £ÉAiÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÁVzÀÄÝ 5 ªÀiÁvÉA
æ iÀÄ
4 UÀtUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ. 3 ªÀÄvÀÄÛ 6£ÉAiÀÄ ¸Á°£À°è 5 ªÀiÁvÉA
æ iÀÄ 6 UÀtUÀ¼ÀÄ EzÀÄÝ
CAvÀåzÀ°è MAzÀÄ UÀÄgÀÄ EgÀÄvÀÛzÉ MlÄÖ ªÀiÁvÉU
æ À¼ÀÄ 144
5
±ÀgÀPÉ ¥Àj
5
5
ªÀ¢üð¤UÉ
5
5
¥ÀgÀ ¨sÉÆÃUÀ
µÀlà¢UÉ
5
Cj¬ÄgÉÊ
PÀÄ¸ÀÄªÀÄ
vÁ¤¥ÀÄð
5
4 = 20
5
x
4 = 20
5
ªÁzsÀðPÀUÀ½UÉ
LzÀÄ ªÀiÁvÉA
æ iÀÄUÀt£É
zÀÄ
5
5
5
¨sÁ«Ä¤AiÀÄÄ
«Ä±ÀU
æ Àt
ªÉ£ÀÄßªÀgÀÄ
ªÀÄÆgÀÄ £Á ®ÌgÀ ªÉÄÃ¼À
5
5
5
¸ÀÄgÀÄagÀzÀ
UÀªÀÄPÀ¢ ¸À
gÁUÀzÀ°
ºÁqÀ°PÉ
5
x
6 = 30 + 2 = 32
5
5
ªÀÄzsÀÄgÀ«Ã
x
5
ªÀÄÆgÀÄ ªÀiÁ vÉA
æ iÀÄ ªÀÄtÂvÀ
§gÀÄªÀÅ¢gÀ °Ã ªÀiÁvÉæ
5
5
2
5
ºÀgÀªÁzÀ
£Á®ÄÌ ªÀiÁ vÉA
æ iÀÄ ºÀgÀºÀÄ
5
5
5
5
5
5
2
µÀlà¢UÀ ¼ÀÄ
5
x
6 = 30 + 2 = 32
90
4 = 20
x
x
4 = 20
5
5
5
5
5
5
+
+
+
+
+
+
5
5
5
5
5
5
+
+
+
+
+
+
5
5
5
5
5
5
+
+
+
+
+
+
5
5
5
5
5
5
=
=
+
=
=
+
20
20
5 + 5 + 2 = 32
20
20
5 + 5 + 2 = 32
PÀAzÀ ¥ÀzåÀ zÀ ®PÀët
ªÀiÁvÁæUÀt ¤AiÀÄªÀÄ¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ. £Á®ÄÌ ¥ÁzÀUÀ¼ÀÄ¼Àî ¥ÀzÀå 1 ªÀÄvÀÄÛ 3£ÉAiÀÄ
¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÁVzÀÄÝ 4 ªÀiÁvÉA
æ iÀÄ 3 UÀtUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ.
2 ªÀÄvÀÄÛ 4£ÉAiÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÁVzÀÄÝ 4 ªÀiÁvÉA
æ iÀÄ 5 UÀtUÀ¼ÀÄ §gÀÄvÀÛªÉ.
ªÉÆzÀ® JgÀqÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À 6£ÉAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è, £ÀAvÀgÀ E£ÉßgÀqÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À 6£ÉAiÀÄ
¸ÁÜ£z
À °
À è dUÀt (U-U) ªÁUÀ°Ã CxÀªÁ 4 ®WÀÄ (UUUU)ªÀÅ¼Àî UÀtªÁUÀ°Ã §gÀ¯ÃÉ ¨ÉÃPÀÄ.
«µÀªÀÄ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è 1-3-5-7-9.....)
dUÀt (U-U) §gÀÄªÀAw®è
MlÄÖ ªÀiÁvÉU
æ À¼ÀÄ 64, 16 UÀtUÀ¼ÀÄ
91
1
4
2
4
3
4
-U PÀAzÀA
UU UU
–UU
UÀt ºÀ¢
£ÁgÀgÀ
4
4
5
4
6
4
7
4
8
4
§AzsÀA
¥Àw
æ UÀt
¢ £Á®ÄÌ
ªÀiÁvÉA
æ iÀÄ
ZÀ®£ÀA
1
4
2
4
ªÀÄÆgÀ£É
4
4
5
4
4
4
4
4
+
+
+
+
4
4
4
4
4
4
4
4
=
+
=
+
3 = 12
4
x
5 = 20
¥ÁzÀzÆ
É
6
4
ªÀÄÆUÀt
+
+
+
+
x
3
4
MAzÀ£É
¼ÉAzÀÄA
4
«gÀ¯ÉÌ
7
4
8
4
«ÄPÀÌªÀÅ
12
4 + 4 = 20
12
4 + 4 = 20
92
¥ÀAZÀA
4
x
5 = 20
¥ÀgÁªÀÄ±Àð£À UÀAæ xÀU¼
À ÄÀ :1)
bÀAzsÉÆÃ«ÄvÀæ - C.gÁ. «ÄvÀæ
2)
¥Àx
æ ÀªÀÄ ¦.AiÀÄÄ.¹. - ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀ ¥Àt
æ w.
3)
9£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw «zÁåyð PÉÊ¦r : ©. gÀ«Ã±ïPÀÄªÀiÁgï PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÁ ²PÀëPÀgÀÄ
¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, PÉÃUÀð½î, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ
4)
PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt ¥ÁæzÉÃ²PÉ : ²æÃªÀÄw ¸ÀÄ¤vÁ zÁqÀUÉ, ©ÃzÀgï
5)
PÀ£ÀßqÀ PÀ¸ÀÆÛj, ¥Àx
æ ÀªÀÄ ¨sÁµÉ, PÀ£ÀßqÀ 10£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw
6)
ªÀiÁUÀðzÀ²ð - ®PÁëtÂ, zsÁgÀªÁqÀ
7)
ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÉ PÀ£ÀßqÀ, vÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzsÀ£ÁªÀiÁUÀð, C£À¸ÀÆAiÀÄ «. ¥ÀgÀV.
8)
¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£É, «ÃgÀ¨sÀzÀ¥
æ Àà, ©.J.
9)
PÀ£ÀßqÀ ¨ÉÆÃzsÀ£É, PÀÈµÀÚ¥Àà J¸ï.
10)
ºÉÆ¸ÀUÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt, bÀAzÀ¸ÀÄì ªÀÄvÀÄÛ ªÁåªÀºÁjPÀ PÀ£ÀßqÀ, ªÉAPÀmÁZÀ®±Á¹Ûç.
11)
PÀ£ÀßqÀ ªÁåPÀgÀt zÀ¥Àðt. PÀ£ÀßqÀ ¸Á»vÀå ¥ÀjµÀvÀÄÛ.
12)
PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£É, qÁ|| ªÀÄºÁ§¯ÉÃ±ÀégÀ.
13)
‘Improving the Teaching of Reading’ Emerala V. Dechant, Prestice – Hall, New
Delhi.
14)
Language Teaching – A Scientific Approach. Lado Robert, The Megraw – Hill
Publishing.
15)
Position Paper, National Focry group on Teaching of Indian Languages, NCF2005, NCERT, New Delhi.
93
C£ÀÄ§AzsÀ 1
(UÀzåÀ ¥ÁævåÀ QëPUÉ É ¸ÀA§Azs¥
À n
À z
Ö ÄÀ Ý)
1.
¥Àz
æ À±Àð£ÀªÀÅ «µÀAiÀÄPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁVvÉÛ?
ºËzÀÄ/E®è
2. J¯Áè «zÁåyðUÀ¼ÀÄ D¸ÀQÛ¬ÄAzÀ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÉÃ?
ºËzÀÄ/E®è
3. ºÁqÀÄ/£ÁlPÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À°è «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¸ÀàµÀÖ GZÁÑgÀ
ºÉÆA¢zÀÝgÉÃ?
ºËzÀÄ/E®è
4. ºÁªÀ, ¨ÁªÀ, ªÉÃµÀ¨sÀÆµÀt ¥ÀÆgÀPÀªÁVvÉÛÃ?
ºËzÀÄ/E®è
5. «zÁåyðUÀ¼ÀÄ gÀa¹zÀ ªÁPÀå ªÀÈAzÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÁVvÉÛÃ
ºËzÀÄ/E®è
PÀ°PÁ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ CxÀðUÀ»
æ PÉUÁV G¥ÀWl
À PÀ «ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
ªÀiËTPÀ ¥À±æ ßÉ UÀ¼À - PÁqïð
1.
«ÃgÀ¨sÀzÀ£
æ À CªÀvÁgÀzÀ »£Àß¯ÉAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¹.
2. «ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ°è §¼À¸ÀÄªÀ ªÁzÀåUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¹.
3. «ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ°è£À ªÉÃµÀ¨sÀÆµÀtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹.
4. «ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ £Àvð
À PÀ£ÄÀ ºÉÃ¼ÀÄªÀ ªÀiÁvÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ¥ÀÄ£ÀgÄÀ ZÀj
Ñ ¹ (ºÁªÀ - ¨sÁªÀzÆ
É A¢UÉ)
5. «ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ £ÀÈvÀåzÀ°è ¤£ÀVµÀÖªÁzÀ CA±ÀªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¹.
ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÁÌV vÀ¥²À Ã®Ä ¥ÀnÖ
1.
«ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ »£Éß¯É/¥ÀÆªÀðPÀxÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÃ¼ÀÄvÁÛgÉ.
ºËzÀÄ/E®è
2. «ÃgÀ¨sÀzÀæ CªÀvÁgÀzÀ ¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀgÀÄ.
ºËzÀÄ/E®è
3. «ÃgÀ¨sÀzÀ/æ £ÀvÀðPÀgÀ ªÀiÁvÀ£ÀÄß ºÁªÀ-¨sÁªÀ¢AzÀ ºÉÃ¼ÀÄªÀgÀÄ.
ºËzÀÄ/E®è
4. ¥ÁvÀæ ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆqÀ§®ègÀÄ.
ºËzÀÄ/E®è
5. «ÃgÀUÁ¸ÉAiÀÄ°è£À ªÉÃµÀ¨sÀÆµÀtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀÄªÀgÀÄ.
ºËzÀÄ/E®è
94
ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÁÌV vÀ¥²À Ã®Ä ¥ÀnÖ
*
J¯Áè «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß 4 UÀÄA¥ÀÄªÀiÁr ¥Àw
æ UÀÄA¦UÉ F ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
¤Ãr ¥Àz
æ À±Àð£À K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
C)
d£À¥ÀzÀ VÃvÉUÀ¼À ¸ÀAUÀº
æ À ªÀÄvÀÄÛ UÁAiÀÄ£À.
D)
d£À¥ÀzÀ UÁzÉUÀ¼À ¸ÀAUÀº
æ À ªÀÄvÀÄÛ ªÁZÀ£À.
E)
d£À¥ÀzÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À ¸ÀAUÀº
æ À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjZÀAiÀÄ.
F) ¸ÉÆÃ¨Á£É/gÁV ©Ã¸ÀÄªÀ ºÁqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ»
æ ¹ ºÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
G) ¸ÀªÁ°UÉ - dªÁ§Ä ¸ÀAUÀº
æ À (MUÀlÄ ©r¸ÀÄªÀÅzÀÄ)
*
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¥Àw
æ UÀÄA¦UÀÆ CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
C£ÀAé iÀÄ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÁÌV «zÁåyðUÀ¼À ¸À-é CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£À
ZÉPï °¸ïÖ - 4 CA±À
1.
d£À¥ÀzÀ PÀ¯ÉUÀ¼À ®PÀët w½¢zÉÝÃ£É.
ºËzÀÄ/E®è
2. UÀÄA¦£À PÁAiÀÄðzÀ°è ¸ÀQA
æ iÀÄªÁV ¨sÁUÀªÀ»¹zÉÝÃ£É.
ºËzÀÄ/E®è
3. ¥Àz
æ À±Àð£ÀzÀ°è D¸ÀQÛ¬ÄAzÀ ¨sÁUÀªÀ»¹zÉ.
ºËzÀÄ/E®è
4. ¤UÀ¢vÀ «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀº
æ À PÁAiÀÄðzÀ°è ¸ÀQA
æ iÀÄªÁV ¸ÀAUÀ»¹zÉÝÃ£É. ºËzÀÄ/E®è
C£ÀAé iÀÄ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÁÌV ²PÀëPgÀ À CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£z
À À
vÀ¥²
À Ã®Ä ¥Àn-Ö 6 CA±À
1.
¸ÀAUÀº
æ À ªÀÄvÀÄÛ ¥Àz
æ À±Àð£À - «µÀAiÀÄPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÉAiÉÄÃ?
ºËzÀÄ/E®è
2. ¥Àz
æ À±Àð£ÀzÀ°è ¸ÀégÀ ¨sÁgÀzÉÆA¢UÉ ªÁa¹zÀgÉÃ?
ºËzÀÄ/E®è
3. ªÁZÀ£À/UÁAiÀÄ£ÀªÀÅ ¸ÀàµÀÖªÁVvÉÛÃ?
ºËzÀÄ/E®è
4. ¸ÀAUÀº
æ À PÁAiÀÄð ±ÀÄzÀÞ §gÀªÀtÂUÉ¬ÄAzÀ PÀÆrzÉAiÉÄÃ?
ºËzÀÄ/E®è
5. ¯ÉÃR£À aºÉßUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ vÀPÀÌAvÉ §¼À¹zÁÝgÉAiÉÄÃ?
ºËzÀÄ/E®è
6. ¥Àw
æ «zÁåyðAiÀÄÄ vÀ£Àß ¸ÀéAwPÉAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃ¥Àðr¹zÁÝgÉAiÉÄÃ?
ºËzÀÄ/E®è
95
CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£À / ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ZÀlÄªÀnPÉ
*
«ÃgÀUÁ¸É, PÀA¸Á¼É, qÉÆ¼ÀÄîPÀÄtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄPÀëUÁ£ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ avÀU
æ À¼À£ÀÄß
vÉÆÃj¹ ªÀiËTPÀ ¥À±
æ ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ - vÀ¥À²Ã®Ä¥ÀnÖ / ¥À±
æ Éß ¥ÀwPæ ÉUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹.
*
¥ÀoÀåzÀ°è£À C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr¹ WÀlPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
8. C£ÀÄ¥Á®£Á / gÀZ£
À ÁvÀäPÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼À ÄÀ :
“d£À¥z
À À PÀ¯UÉ ¼
À À ªÉÊ¨sª
À ’À ’ UÀzåÀ ¨sÁUÀPÌÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ±Á¯ÉAiÀÄ°è £Àq¸É §
À ºÀÄzÁzÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
➣ d£À¥ÀzÀ wæ¥À¢UÀ¼À UÁAiÀÄ£À.
➣ d£À ¥ À z À UÁAiÀ Ä PÀ j AzÀ / vÀ d Õ j AzÀ UÁAiÀ Ä £À , ªÀ i Á»w, PÁAiÀ Ä ðPÀ æ ª À Ä
K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
➣ d£À¥ÀzÀ ¥ÀjPÀgÀ ¸ÀAUÀº
æ À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAUÀº
æ Á®AiÀÄUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤Ãr ªÀiÁ»w
¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
➣ ¸ÉÆÃ¨Á£É / gÁV ©Ã¸ÀÄªÀ ºÁqÀÄ ¥ÀzÀUÀ¼À UÁAiÀÄ£À.
➣ eÁ£À¥ÀzÀ ¯ÉÆÃPÀPÉÌ ¨sÉÃn ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
➣ gÀAUÉÆÃ° ¸ÀàzsÉð K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
➣ d£À¥ÀzÀ £ÀÈvÀå K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
➣ d£À¥ÀzÀ DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¹ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
➣ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ d£À¥ÀzÀ UÁAiÀÄPÀgÀÄ / vÀdÕgÉÆA¢UÉ ¸ÀAzÀ±Àð£À £ÀqÉ¹ ªÀgÀ¢
vÀAiÀiÁjPÉ.
96
C£ÀÄ§Azs-À 2
¥À§
æ AzsÀ
¥À§
æ AzsÀ gÀZ£
À É
CxÀð¥ÀÆtð RavÀ ªÁPÀåUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀåQÛAiÀÄ D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß °TvÀªÁV
C©üªÀåQÛ¸ÀÄªÀ ºÁUÀÆ ¤¢ðµÀÖ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß PÀª
æ ÀÄ§zÀÝ jÃwAiÀÄ°è ¤gÀÆ¦¸ÀÄªÀ ¥ÀjAiÉÄÃ
¥À§
æ AzsÀ gÀZÀ£É. EzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¯ÉÃRPÀ£À ªÀåQÛvÀé ªÉÊ²µÀÖöå¢AzÀ PÀÆrzÀ ¸ÀévÀAvÀæ
¤¢ðµÀÖ ®WÀÄ §gÀªÀtÂUÉ. ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÊZÁjPÀ D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀÈzÀAiÀÄjUÉ UÀzÁåvÀäPÀ
PÁªÀå ±ÉÊ°AiÀÄ°è ªÀÄ£ÀªÉÆÃºÀPÀ jÃwAiÀÄ°è «µÀAiÀÄ ¥À¸
æ ÁÛ¥À ªÀiÁqÀÄªÀ §UÉ¬ÄzÀÄ. ¸ÀgÀ¼À
¨sÁªÀ ¥Àz
æ Ás £À ±ÉÊ°AiÀÄ°è UÁqsÀ D¯ÉÆÃZÀ£Á ®ºÀjAiÀÄ£ÀÄß ¸
s éÀvA
À vÀæ «ªÉÃZÀ£Á ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ°è
¸ÀÈd£À²Ã®vÉUÉ JqÉªÀiÁr PÉÆqÀÄªÀ ¨sÁµÁ ¸Á»vÀåPÀ QæAiÉÄ ¸ÀÈd£À²Ã® §gÉªÀtÂUÉAiÀÄ
¹¢Þ PÀÆqÀ.
¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¥À§
æ AzsÀzÀ°è «ZÁgÀzÀ KPÀvÉ, «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀº
æ À, PÀª
æ ÀÄ§zÀÝvÉ, «µÀAiÀÄ
«¸ÁÛg,À ªÉÊ«zsåÀ , ¸Àg¼
À À ±ÉÊ°, ¸ÀAQë¥v
ÛÀ ,É ªÉÊAiÀÄQÛPv
À ,É ¸ÀÆPÀÛ «µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥Àu,É ¸ÀÄ¸ÀA§zÀÝv,É
¸ÀªÀÄvÉÆÃ®£À «µÀAiÀÄzÀ vÁQðPÀ eÉÆÃqÀuÉ ºÁUÀÆ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁzÀ ±ÀÄzÀÞ, ¸ÀÄ®¨sÀ
¸ÀAªÀºÀ£À ¨sÁµÉAiÀÄ ±ÉÊ° EgÀ¨ÉÃPÀÄ. EªÉÃ GvÀÛªÀÄ ¥À§
æ AzsÀzÀ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ.
¥À§
æ AzsÀUÀ¼À gÀZÀ£É, ªÀ¸ÀÄÛ, GzÉÝÃ±À ºÁUÀÆ vÁQðPÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ¸ÀÄÛ
¤µÀ×ªÁV DzsÀj¹ ¥Àæ§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß aAvÀ£ÁvÀäPÀ/ªÉÊZÁjPÀ, PÀxÀ£ÁvÀäPÀ, DvÀäPÀxÀ£ÁvÀä,
¸ÀA±ÉÆÃzs£
À ÁvÀäP,À «ªÀÄ±ÁðvÀäP,À ZÀZÁðvÀäP,À ªÀtð£ÁvÀäP,À avÁæväÀ P,À eÁÕ£ÁvÀäP,À ºÁ¸ÁåväÀ P,À
DwäÃAiÀÄ, PÁ®à¤PÀ, ªÀåQÛavÀ,æ ºÀgÀmÉ, ¥ÀvÀ¥
æ À§
æ AzsÀ JA©vÁå¢AiÀiÁV ªÀVðÃPÀj¹zÉ.
¥À§
æ AzsÀ gÀZ£
À Á ¤gÀÆ¥ÀuA
É iÀÄ°è «µÀAiÀÄzÀ DAiÉÄÌ, «µÀAiÀÄzÀ «±ÉÃè µÀu,É PÉÆÃæ rÃPÀgt
À ,
PÀgÀqÀÄ gÀZÀ£É, ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£É, «£Áå¸À, wÃªÀiÁð£À ºÁUÀÆ CAwªÀÄ ¥Àæw gÀZÀ£É
§ºÀÄªÀÄÄRå. ¥À§
æ AzsÀzÀ ªÀiË®åªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ½ªÀÅ.
¥À§
æ AzsÀzÀ ¨sËwPÀ ¸ÀégÀÆ¥À ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¥À¸
æ ÁÛªÀ£É/¦ÃpPÉ, «µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
«µÀAiÀÄzÀ ¸ÀªÀiÁ¦Û/G¥À¸ÀAºÁgÀ JA§ ªÀÄÆgÀÄ ¥Àz
æ sÁ£À ºÀAvÀUÀ½gÀÄvÀÛªÉ. ¥À¸
æ ÁÛªÀ£É
DPÀµÀðPÀªÁV ¸ÀAQë¥ÀÛªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. UÀÄj ºÁUÀÆ «µÀAiÀÄ RavÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ.
«µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ ¨sÁUÀªÉÃ ¥À§
æ AzsÀzÀ fÃªÁ¼À.
97
¥À§
æ AzsÀ gÀZ£
À É
¥À§
æ AzsÀ gÀZ£
À AÉ iÀÄ°è UÀªÄÀ ¤¸À¨ÃÉ PÁzÀ CA±ÀU¼
À ÄÀ
1.
¥À§
æ AzsÀzÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄxÀðªÁV ¥Àw
æ ¤¢ü¸ÀÄªÀAvÀºÀ ²Ã¶ðPÉ ºÁUÀÆ CUÀvÀå
G¥À ²Ã¶ðPÉUÀ¼ÀÄ EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
2.
¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À »£Àß¯ÉAiÀÄ°è ¥À§
æ AzsÀUÀ¼À gÀZÀ£É DUÀ¨ÉÃPÀÄ.
3.
MAzÀÄ AiÉÆÃZÀ£É, «µÀAiÀÄ CxÀªÁ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ PÉëÃvÀPæ ÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
ªÀiÁvÀæ ¥À§
æ AzsÀzÀ ªÁå¦Û EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
4.
¥À§
æ AzsÀ gÀZÀ£ÉUÉ CUÀvÀå ¹zÀÞvÉUÀ¼ÀÄ EgÀ¨ÉÃPÀÄ. §gÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄÄ£Àß «µÀAiÀÄ ªÁå¦ÛUÉ
MAzÀÄ ZËPÀlÖ£ÀÄß ºÁQPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
±Á¯Á ¥À§
æ AzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄlÖPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
C£ÀªÀ±ÀåPÀ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÄ£ÀgÁªÀvÀð£ÉUÀ½AzÀ ªÀÄÄPÀÛªÁV ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¸ÀAQë¥ÀÛ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÀ¼ÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥À§
æ AzsÀªÀÅ ¸ÀÆPÀÛ ¦ÃpPÉ, ªÉÄÊPÀlÄÖ/«µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ JA§
ºÀAvÀUÀ¼À°è C£ÀÄPÀª
æ ÀÄªÁV ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
¥À§
æ Azsz
À À ¨sÁµÉ ±ÀÄzÀÞªÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¥ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁPÀå gÀZ£
À U
É ¼
À ÄÀ CxÀð¥ÀÆtðªÁV
ªÀÄÆr§A¢gÀ¨ÃÉ PÀÄ. ¨sÁµÁ ±ÉÊ° GvÀÛªÄÀ ªÁVzÀÄÝ ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¸ÀÄ¸ÀàµÖÀv,É ¤¢ðµÀÖv,É
¸ÀgÀ¼ÀvÉ EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥À§
æ AzsÀzÀ «µÀAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ°è ¤gÀAvÀgÀvÉ EzÀÄÝ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ¥ÁvÀU
æ À¼ÀÄ,
¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀ ºÉÆA¢ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
¥Àæ§AzsÀªÀÅ ºÉÃ¼À®Ä ºÉÆgÀngÀÄªÀ ¥ÀæzsÁ£À ¨sÁªÀ£É CxÀªÁ PÉÃAzÀæ CA±ÀªÀÅ
J°èAiÀÄÆ PÉÊvÀ¦à ºÉÆÃUÀ¨ÁgÀzÀÄ.
¥À§
æ Azsª
À ÅÀ ¥Àw
æ ¥Á¢¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ºÀ®ªÀÅ zÀÈµÁÖA±ÀU¼
À ÄÀ , CAQ CA±ÀU¼
À ÄÀ ,
ºÉÃ½PÉUÀ¼ÀÄ, £ÀÄrUÀlÄÖ½AzÀ ¸ÀªÀÄyð¸À¨ÉÃPÀÄ.
§gÀªt
À U
Â A
É iÀÄÄ ±ÀÄzÀÞªÁVzÀÄÝ ¸ÀÄAzÀgª
À ÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ. §gÉAiÀÄÄªÀ CA±ÀU½
À UÉ M¥ÀÄª
à A
À vÀºÀ
²Ã¶ðPÉ, G¥À²Ã¶ðPÉU½
À zÀÄÝ ««zsÀ ¥ÁågÁUÀ¼°
À è «µÀAiÀÄªÀÅ ¤gÀÆ¦¸À®ànÖg¨
À ÃÉ PÀÄ.
¥À§
æ AzsÀªÀÅ ¸ÀA¨sÁµÀuÉ jÃwAiÀÄ°è ºÁUÀÆ ¤gÀÆ¥ÀuÁ ±ÉÊ° ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
±Á¯ÉU¼
À °
À è ¥À§
æ AzsU
À ¼
À £
À ÄÀ ß MgÉ¸ÄÀ ªÁUÀ ªÀÄPÀÌ¼À zÉÊ£ÀA¢£À «µÀAiÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ¥À§
æ AzsU
À ½
À UÉ
DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ GvÀÛªÀÄ.
98
15.
¥À§
æ AzsÀ gÀZÀ£É ªÀiÁr¸ÀÄªÁUÀ ªÉÆzÀ®Ä ¨ÁAiÉÄÝgÉAiÀiÁV ¥À§
æ AzsÀªÀ£ÀÄß C¨sÁå¸À
ªÀiÁr¹ £ÀAvÀgÀ °TvÀ¥À§
æ AzsÀ §gÉ¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥À§
æ AzsÀªÀ£ÀÄß PÀgÀqÀÄ ¥Àw
æ AiÀiÁV
§gÉzÀÄ, CzÀ£ÀÄß w¢Ý¸Àj¥Àr¹ CAwªÀÄªÁV §gÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ.
16.
17.
¥À§
æ AzsÀzÀ°è §gÀºÀUÁgÀ£À §Ä¢ÞªÀAwPÉ, ¨sÁµÁ PË±À® ªÀåPÀÛªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥À§
æ AzsÀªÀÅ GvÀÛªÀÄ ¨sÁµÁ ±ÉÊ°¬ÄAzÀ ªÀÄÆr§gÀ¨ÉÃPÀÄ.
18.
¥À§
æ AzsÀzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è DzsÁgÀ UÀA
æ xÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
1 . QæÃqÉU¼
À ÄÀ
¥À¸
æ ÁÛª£
À É :- ªÀÄ£ÀÄµÀå£À ¥ÀÆtð ªÀåQÛvÀéªÀ£ÀÄß gÀÆ¦¹ ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÉÃ ²PÀëtzÀ UÀÄj.
ªÀiÁ£À¹PÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, eÁÕ£ÀzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ eÉÆvÉeÉÆvÉUÉ ±ÁjÃjPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄÆ
DªÀ±åÀ P.À zÉÃºÀzÁqsåÀ ðªÀ£ÄÀ ß ¥ÀqA
É iÀÄ®Ä QæÃqÁ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ ,Dl ¥ÁoÀU¼
À ÄÀ CwªÀÄÄRå.
DgÉÆÃUÀåªA
À vÀ£ÁzÀ ªÀåQA
Û iÀÄÄ ¤dPÀÆÌ ¤±À®
Ñ ªÁzÀ ªÀÄ£À¸£
ìÀ ÄÀ ß ºÉÆA¢ £ÉªÄÀ ä¢¬ÄA¢gÀÄvÁÛ£.É
«µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ :- ¥Àw
æ ¢£À UÉÆvÁÛzÀ ¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ°è AiÀiÁgÀÄ QæÃqÁ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À °
À ,è
ªÁåAiÀiÁªÀÄUÀ¼°
À è ¤gÀvg
À ÁVgÀÄvÁÛgÆ
É Ã CAvÀºª
À g
À ÄÀ GvÀª
Û ÄÀ DgÉÆÃUÀåª£
À ÄÀ ß ºÉÆA¢gÀÄvÁÛg.É
¥Àw
æ AiÉÆ§âgÀÆ vÀªÀÄä ©qÀÄ«£À ªÉÃ¼ÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÄ MAzÀÄ DlªÀ£ÀÄß DqÀÄªÀ
ºÀªÁå¸À ¨É¼É¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ §ºÀ¼À M¼ÉîAiÀÄzÀÄ. DlUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£À¹ìUÉ DºÁèzÀªÀ£ÀÄß GAlÄ
ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. eÁÕ£ÀªÀÅ ªÀÄ£À¹ìUÉ DºÁgÀªÁzÀgÉ, DlUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ±ÀjÃgÀPÉÌ
DºÁgÀ. DlUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÁUÀ ¤Ãw ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸À¨ÉÃPÀÄ. DlUÀ¼À£ÀÄß
DqÀÄªÀÅzÀjAzÀ M§âjUÉÆ§âgÀÄ ºÉÃUÉ ¸ÉßÃºÀ¢AzÀ ªÀwð¸À¨ÉÃPÀÄ, ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ
JA§ÄzÀÄ CjªÁUÀÄvÀÛzÉ. £ÁAiÀÄPÀvÀézÀ°è CrØ DvÀAPÀUÀ¼ÀÄ §AzÁUÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¸ÉÜöÊAiÀÄð
£ÀªÄÀ äzÁUÀÄvÀz
Û .É ¸ÉÆÃvÁUÀ CAdzÉ, ªÀÄvÉÛ ªÀÄvÉÛ ¥ÀA
æ iÀÄwß¹ UÉ®ÄèªÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ ¨É¼A
É iÀÄÄvÀz
Û .É
QæÃqÉAiÀÄ°è ¸ÉÆÃ®Ä UÉ®ÄªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ¹ÜwAiÀÄ°è vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ ¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
QæÃqÁ ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ£ÉAiÀÄÄ ¨É¼ÉzÀÄ fÃªÀ£ÀzÀÄzÀÝPÀÆÌ J®è PÉëÃvÀz
æ À®Æè ¤ÃwAiÀÄÄvÀªÁV
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀzÉ ¨Á¼ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°¸ÀÄvÀÛzÉ. QæÃqÉUÀ¼À°è JgÀqÀÄ «zsÀUÀ½ªÉ.
MAzÀÄ ºÉÆgÁAUÀt QæÃqÉAiÀiÁzÀgÉ, E£ÉÆßAzÀÄ M¼ÁAUÀt QæÃqÉ ºÉÆgÁAUÀt QæÃqÉ
JAzÀgÉ ªÉÄÊzÁ£ÀzÀ°è DqÀÄªÀÅzÀÄ. GzÁ:- QæPÉmï, ¥sÀÄmÁâ¯ï, ºÁQ EvÁå¢, M¼ÁAUÀt
QæÃqÉ JAzÀgÉ PÀlÖqÀzÀ M¼ÀUÉ DqÀÄªÀ DlUÀ¼ÀÄ. GzÁ :- mÉÃ§¯ï mÉ¤¸ï, ZÉ¸ï,
PÉÃgÀA EvÁå¢. J¯Áè vÀgÀºÀzÀ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄä°è GvÁìºÀªÀ£ÀÄß vÀÄA§ÄvÀÛªÉ.
G¥À¸ÀAºÁgÀ : QæÃqÉUÀ¼À ªÀÄÆ® GzÉÝÃ±À d£ÀgÀ ±ÁjÃjPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ. QæÃqÁ¸ÀÆáwðAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ªÀÄ£ÀÄµÀå vÀÄA¨Á
GvÀÛªÀÄªÁV fÃªÀ£À ¸ÁV¸À§®è. ¥Àw
æ AiÉÆ§âgÀÆ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ QæÃqÉAiÀÄ°è D¸ÀQÛ
¨É¼É¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀÄ £À£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄªÁVzÉ.
99
2 . d£À¸AÀ SÁå¸Æ
É Ãà l
¥À¸
æ ÁÛª£
À É :- Cw PÀrªÉÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ wÃªÀª
æ ÁV ªÀÈ¢ÝUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß
‘d£À¸ÀASÁå¸ÉÆàÃl’ J£ÀÄßvÁÛgÉ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÁµÀÖçzÀ°è d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ «Äw«ÄÃj gÁµÀÖçzÀ
G£ÀßwUÉ ¸ÀAZÀPÁjAiÀiÁV ¸ÀªÄÀ ¸ÁåvÀäPª
À ÁUÀÄªÀÅzÀÄ. d£À¸A
À SÉåAiÀÄÄ ¨É¼A
É iÀÄÄvÁÛ ºÉÆÃzÀAvÉ
gÁµÀÖçPÉÌ C£ÉÃPÀ jÃwAiÀÄ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ vÀ¯ÉzÉÆÃgÀÄvÀÛªÉ.
«µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ. d£À¸ÀASÁå¸ÉÆáÃlPÉÌ ºÀ®ªÁgÀÄPÁgÀtUÀ½ªÉ. ¨sËUÉÆÃ½PÀ ®PÀët,
ªÁAiÀÄÄUÀÄt, C£ÀPÀëgÀvÉ, CAzsÀ±Àz
æ ÉÝ, §ºÀÄ¥ÀwßvÀé, ¨Á®å «ªÁºÀ, ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ PÉëÃvÀz
æ À°è
¥ÀæUÀw EvÁå¢ PÁgÀtUÀ½AzÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ ºÉZÁÑUÀÄvÀÛzÉ. d£À¸ÀASÉå ºÉaÑzÀAvÉ
DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÆ ºÉZÀÄÑvÀÛªÉ. eÉÆvÉUÉ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼ÀÄ GzÀã«¸ÀÄvÀÛªÉ. DºÁgÀ, «zÁå¨sÁå¸À,
GzÉÆåÃUÀ ªÀ¸Àw ¤ÃgÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÁV ¸ÀàzsÉð K¥ÀðqÀÄvÀÛªÉ.
£ÀªÀÄä zÉÃ±À «¸ÁÛgÀzÀ°è C¢üPÀªÁVzÀÝgÀÆ E°è£À ¤¸ÀUÀð ¸ÀA¥ÀwÛUÉ MAzÀÄ «Äw¬ÄzÉ.
DºÁgÀ ¨É¼ÉAiÀÄÄªÀ ¨sÀÆ«Ä, PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ. ªÀÄ£É PÀnÖPÉÆ¼Àî®Ä AiÉÆÃUÀåªÁzÀ
§AiÀÄ®Ä - EªÀÅUÀ¼À d£À¸ÀASÉå ºÉaÑzÀAvÉ ºÉZÀÄÑvÁÛ ºÉÆÃUÀÄªÀÅ¢®è. «Äw «ÄÃjzÀ
d£À¸A
À SÉå¬ÄAzÀ ªÀÄPÀÌ¼°
À è ¥Ë¶×PÀ DºÁgÀzÀ PÉÆgÀv,É gÉÆÃUÀgÄÀ f£ÀU¼
À ÄÀ ºÉZÁÑV ¸ÀªiÀ ÁdzÀ
DgÉÆÃUÀå ºÁ¼ÁUÀÄvÀÛzÉ. «Äw «ÄÃjzÀ d£À¸ÀASÉå¬ÄAzÀ zÉÃ±ÀzÀ°è C±ÁAw, PÀ¼ÀîvÀ£À,
PÉÆ¯É ¸ÀÄ°UÉ, zÀgÉÆÃqÉ, ªÀiÁzÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ZÀl EvÁå¢ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¦qÀÄUÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀ
ºÉZÁÑUÀÄvÀÛªÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÁévÀAvÀöæ å ¥ÀÆªÀðzÀ°è ªÀÄÆªÀvÀÄÛ PÉÆÃn EzÀÝ d£À¸ÀASÉå
¸ÁévÀAvÁæöå£ÀAvÀgÀ ªÉÃUÀªÁV ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ. «±ÀézÀ°è d£À¸ÀASÉåAiÀÄ°è aÃ£Á zÉÃ±ÀPÉÌ
ªÉÆzÀ® ¸ÁÜ£À«zÀÝgÉ, JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀzÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¨sÁgÀvÀ. ¨sÁgÀvÀzÀ d£À¸ÀASÉå
±ÀvÀPÉÆÃnAiÀÄ£ÀÄß «ÄÃj ¨É¼É¢zÉ. F jÃw ºÉZÀÄÑwÛgÀÄªÀ d£À¸ÀASÉå ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÈ¶×¸ÀÄvÁÛ EzÉ. DzÀÝjAzÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ EA¢£À CUÀvÀåªÁVzÉ.
‘MAzÀÄ ªÀÄ£ÉUÉ MAzÉÃ ªÀÄUÀÄ’ JA§ PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt AiÉÆÃd£É, ¨Á®å«ªÁºÀ
£ÀqA
É iÀÄzÀAvÉ vÀqU
É l
À ÄÖªÅÀ zÀÄ. d£ÀeÁUÀÈw ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀ PÁAiÀÄðPÀª
æ ÄÀ UÀ½AzÀ
d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸À¨ÉÃPÀÄ.
G¥À¸AÀ ºÁgÀ :- d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¹ ªÀÄ£ÉAiÀÄ£ÀÄß zÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß Gdé®ªÁV
¨É¼V
À ¸ÀÄªÀÅzÀÄ £ÀªÄÉ ä®g
è À PÀvð
À ªÀå. zÉÃ±À JzÀÄj¸ÀÄwÛgÄÀ ªÀ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåU½
À UÉ ¥Àw
æ AiÉÆ§â ¥Àe
æ A
É iÀÄÆ
¸ÀàA¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvÀå, ºÁUÁzÁUÀ ªÀiÁvÀæ vÀªÀÄä zÉÃ±ÀªÀÅ ªÀÄÄAzÀÄªÀjzÀ gÁµÀÖçUÀ¼À°è
MAzÁUÀ§ºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀÄ £À£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄªÁVzÉ.
3 . ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ ¸ÀªÄÀ ¸Éå
¥À¸
æ ÁÛª£
À É :- £ÀªÀÄä zÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ C£ÉÃPÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À°è ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄÄ
MAzÀÄ. GzÉÆåÃUÀ ªÀiÁqÀ®Ä /±Àª
æ ÀÄ¥ÀqÀ®Ä vÀAiÀiÁgÁVgÀÄªÀ d£ÀvÉUÉ ªÀiÁqÀ®Ä GzÉÆåÃUÀ
100
E®èzÉ EgÀÄªÀÅzÉÃ ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ. PÁAiÀÄPÀªÃÉ PÉÊ¯Á¸À, zÀÄrAiÀÄÄªÀ PÉÊUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ PÉ®¸Àª£
À ÄÀ ß
MzÀV¸À¢zÀÝgÉ CzÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ ±ÀQÛAiÀÄ C¥ÁgÀ £ÀµÀÖ. ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀA¥ÀvÀÄÛ MAzÀÄ zÉÃ±ÀzÀ
¸ÀA¥ÀvÀÄÛ.
«µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ ;- EwÛÃa£À ¢£ÀUÀ¼À°è GzÉÆåÃUÀPÁÌV C¯ÉAiÀÄÄªÀªÀgÀ ¸ÀASÉå
«Äw «ÄÃj ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ. «±Àé «zÁå¤®AiÀÄzÀ°è ¸ÁßvÀPÉÆÃvÀÛgÀ ¥ÀzÀ« ¥ÀqÉzÀªÀgÀÄ
PÀÆqÁ GzÉÆåÃUÀPÁÌV C¯ÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÀ ¥Àj¹Üw GAmÁVzÉ. ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÉ
ªÀÄÄRåªÁzÀ PÁgÀt ºÉZÄÀ w
Ñ g
Û ÄÀ ªÀ d£À¸A
À SÉå ªÀÄvÀÄÛ PÉ®¸À PÁAiÀÄðUÀ¼°
À è AiÀÄAvÉÆÃæ ¥ÀPg
À t
À UÀ¼À
§¼ÀP.É ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ ¸ÀªÄÀ ¸Éå¬ÄAzÀ AiÀÄÄªÀ d£ÀgÄÀ ºÁ¢ vÀ¥ÄÀ àvÁÛg.É ¸ÉÆÃªÀiÁjUÀ¼ÁUÀÄvÁÛg.É
zÀ Ä ±À Ñ l UÀ ½ UÉ zÁ¸À g ÁUÀ Ä vÁÛ g É . ºÀ t ¸À A ¥ÁzÀ £ É U ÁV PÀ ¼ À î v À £ À , PÉ Æ ¯É , ¸À Ä °UÉ
zÀgÉÆÃqÉªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¸ÀªÀiÁd «gÉÆÃ¢ü PÁAiÀÄðUÀ¼À°è vÉÆqÀUÀÄvÁÛgÉ. »ÃUÉ AiÀÄÄªÀd£ÀvÉ
ºÁ¢ vÀ¥ÄÀ ª
à ÅÀ zÀjAzÀ zÉÃ±Àz°
À è CgÁdPÀvÉ ¸ÀÈ¶×AiÀiÁUÀÄvÀz
Û .É zÉÃ±ÀzÀ ¥ÀU
æ w
À PÀÄApvÀªÁUÀÄvÀz
Û .É
§qÀvÀ£À vÁAqÀªÀªÁqÀÄvÀÛzÉ. AiÀÄÄªÀd£ÀgÀÄ £ÀPÀì°¸ÀA ¨sÀAiÉÆÃvÁàzÀ£É ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼À°è
¸ÀQA
æ iÀÄgÁVgÀÄvÁÛgÉ. »ÃUÁV MAzÀÄ zÉÃ±ÀzÀ ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ C°è£À d£ÀvÉ ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ
¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀÄªÀvÀÛ wÃªÀæªÁV UÀªÀÄ£ÀºÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. UÁæ«ÄÃt PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ
GvÉÃÛ d£À PÉÆlÄÖ C©üªÈÀ ¢Ý ºÉÆAzÀ®Ä CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆqÀ¨ÃÉ PÀÄ. «zÁå¨Ás å¸À PÀª
æ ÄÀ ªÀ£ÄÀ ß
§zÀ¯Á¬Ä¸À¨ÃÉ PÀÄ. ±Á¯Á ºÀAvÀz°
À A
è iÉÄÃ ªÀÈwÛ¥g
À À ²PÀt
ë ªÀ£ÄÀ ß MzÀV¸À¨ÃÉ PÀÄ. AiÀÄÄªÀd£ÀgÄÀ
¸ÀéAiÀÄA GzÉÆåÃUÀ ªÀiÁqÀ®Ä GavÀ ¸ÀÜ¼ÁªÀPÁ±À, ¸Á®¸Ë®¨sÀå, vÉjUÉ jAiÀiÁ¬Äw,
¸ÀÆPÀÛ ªÀiÁgÀÄPÀmÖÉ ¸ÀÈ¶Ö¸ÄÀ ªÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÄÀ ß ¸ÀPÁðgÀ ªÀiÁrPÉÆqÀ¨ÃÉ PÀÄ. UÁæ«ÄÃt ªÀÄlÖz°
À è
GzÉÆåÃUÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ ¥ÀlÖtPÉÌ GzÉÆåÃUÀPÁÌV ªÀ®¸É
§gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀPÁðgÀzÀ°ègÀÄªÀ ®AZÀPÉÆÃgÀvÀ£À, ¨sÀµ
æ ÁÖZÁgÀ ¤ªÀÄÆð®£É
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
G¥À¸AÀ ºÁgÀ :- d£ÀvA
É iÀÄ eÕÁ£ÀzÀ ªÀÄlÖ «zÁåºð
À vÉ, C£ÀÄ¨sª
À PÀ ÌÉ vÀPÌÀ GzÉÆåÃUÀU¼
À £
À ÄÀ ß
MzÀV¹ vÀªÄÀ ä fÃªÀ£ª
À £
À ÄÀ ß gÀÆ¦¹PÉÆ¼À®
î Ä C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁrPÉÆmÁÖUÀ d£ÀvÉ ¸ÀAvÉÆÃµÀ¢AzÀ
¥ÁæªÀiÁtÂPÀgÁV vÀªÀÄä GzÉÆåÃUÀzÀ°è ¥ÀU
æ Àw ¸Á¢ü¸ÀÄvÁÛgÉ. DUÀ gÁµÀÖçªÀÇ vÁ£ÉÃ vÁ£ÁV
F ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ½AzÀ ©qÀÄUÀqÉ ºÉÆA¢ ¥ÀU
æ Àw ºÉÆAzÀÄvÀÛzÉ.
4. ¨Á®å «ªÁºÀ
¥À¸
æ ÁÛª£
À É :- vÀ¯v
É ¯
À ÁAvÀg¢
À AzÀ ¸ÀªiÀ ÁdPÉÌ CAnPÉÆAqÀÄ §AzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¦qÀÄUÀÄUÀ¼ÄÀ
ªÀgÀzÀQëuÉ, ¸Àw ¥ÀzÀÝw, ¨Á®å«ªÁºÀ, C¸Ààø±ÀåvÉ, PÀÄrvÀ, fÃvÀ ¥ÀzÀÝw zÉÃªÀzÁ¹
EvÁå¢. EªÉ®ª
è ÇÀ £ÀªÄÀ ä ¸ÀªiÀ ÁdzÀ°è ¨ÉÃgÀÄ ©lÖªÅÀ UÀ¼ÄÀ . AiÀiÁªÀ ±Á¸À£PÀ Æ
À Ì dUÀÎzª
À ÅÀ UÀ¼ÄÀ .
EªÀÅUÀ½AzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸Áé¸ÀÜöå PÉlÄÖ ºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀ £ÁUÀjPÀ
¸ÀªÀiÁd ¤ªÀiÁðtPÉÌ CrØAiÀiÁVªÉ.
101
«µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ :- ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ½UÉ 18 ªÀµÀð vÀÄA§ÄªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä ºÁUÀÆ
UÀAqÀÄ ªÀÄPÀÌ½UÉ 21 ªÀµÀð vÀÄA§ÄªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä ªÀiÁqÀÄªÀ «ªÁºÀUÀ¼À£ÀÄß ‘¨Á®å
«ªÁºÀ’ J£ÀÄßªÀgÀÄ. ºÉtÄÚ ªÀÄPÀÌ½UÉ ªÀAiÀÄ¸ÀÄì DzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀÄzÀÄªÉ ªÀiÁrzÀgÉ ¸ÀÆPÀÛ
UÀAqÀÄ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀÅ¢®è JA§ ºÉvÀÛªÀgÀ ¸ÁéxÀð ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆqsÀ£ÀA©PÉ¬ÄAzÀ
EAvÀºÀ ªÀÄzÀÄªÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛªÉ. C£ÀPÀëgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ §qÀvÀ£ÀªÀÅ ¸ÀºÀ ¨Á®å «ªÁºÀPÉÌ
PÁgÀtªÁVzÉ. ¸ÀtÚ ªÀAiÀÄ¹ìUÉ ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁzÀgÉ ¸ÀA¸ÁgÀzÀ §UÉÎ Cj«®èzÉ EgÀÄªÀÅzÀjAzÀ
C£É Ã PÀ DyðPÀ ªÀ Ä vÀ Ä Û ¸ÁªÀ i ÁfPÀ ¸À ª À Ä ¸É å UÀ ¼ À Ä GAmÁUÀ Ä vÀ Û ª É . zÉ Ã ºÀ
¸ÀzÈÀs qsª
À ÁV®è¢gÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¸ÀtÚ ªÀAiÀÄ¹ìUÉ ªÀÄzÀÄªÉAiÀiÁzÀ ºÉtÄÚ aPÀÌ ªÀAiÀÄ¹ìUÉ ªÀÄPÀÌ¼£
À ÄÀ ß
ºÉgÄÀ ªÀÅzÀjAzÀ C£ÁgÉÆÃUÀå ¸ÀªÄÀ ¸Éå GAmÁUÀÄvÀz
Û .É ºÀÄnÖzÀ ªÀÄPÀÌ¼ÄÀ ¸ÀºÀ C¥Ë¶ÖPv
À ¬
É ÄAzÀ
£ÀgÀ¼ÀÄvÁÛgÉ. ¨Á®å «ªÁºÀ d£À¸ÀASÁå ¸ÉÆàÃlPÀÆÌ §ºÀÄ±ÀB PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ
¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀ ¨Á®å «ªÁºÀ ¤µÉÃzsÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ eÁjUÉ vÀA¢zÉ. DzÀgÀÆ CzÀÄ
¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ¼ÀÄîwÛ®è. ¸ÀªÀiÁdzÀ d£ÀgÀ ªÀÄ£ÀB¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀiÁUÀ¢zÀÝgÉ
AiÀiÁªÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ §AzÀgÀÆ ¥ÀA
æ iÉÆÃd£À«®è. vÀAzÉÃ vÁ¬Ä ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄzÀÄªÉ ªÀiÁr
dªÁ¨ÁÝj PÀ¼ÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÀ PÀqÉUÉ aAw¸ÀzÉ vÀªÀÄä ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄÄA¢£À ¨sÀ«µÀåzÀ
§UÉÎAiÀÄÄ ¸ÀºÀ aAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁgÀtPÀÆÌ ¨Á®å «ªÁºÀª£
À ÄÀ ß ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÄÀ .
G¥À¸AÀ ºÁgÀ :- ¨Á®å «ªÁºÀ¢AzÁUÀÄªÀ zÀÄµÀàjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ d£ÀjUÉ
CjªÀÅ ªÀÄÆr¸À¨ÉÃPÀÄ. ¨Á®å «ªÁºÀ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀÅzÀÄ £ÀªÀÄUÉ w½zÀ PÀÆqÀ¯ÉÃ
¸ÀA§Azs¥
À l
À Ö E¯ÁSÉAiÀÄªÀjUÉ ªÀiÁ»w ¤Ãr ¨Á®å «ªÁºÀ £ÀqA
É iÀÄzÀAvÉ vÀqU
É l
À Ö¨ÃÉ PÀÄ.
¨Á®å «ªÁºÀPÉÌ PÁgÀtgÁzÀ J®èjUÀÆ PÁ£ÀÆ¤£ÀAvÉ ²PÉë ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. £ÀªÀÄä £ÀªÀÄä
ªÀÄ£ÉU¼
À °
À è UÁæªÄÀ UÀ¼°
À è ¨Á®å «ªÁºÀ ªÀiÁqÀzA
À vÉ ªÀÄ£À« ªÀiÁrPÉÆ¼À¨
î ÃÉ PÀÄ. «zÁåyðUÀ¼ÄÀ
F §UÉÎ eÁUÀÈw ªÀÄÆr¹ ¸ÀPÁðgÀzÆ
É qÀ£É ¸ÀºPÀ j
À ¸À¨ÃÉ PÀÄ JA§ÄzÀÄ £À£ßÀ C©ü¥ÁæAiÀÄªÁVzÉ.
5. ªÀÄ¼É ¤ÃgÀÄ PÉÆAiÀÄÄè
¥À¸
æ ÁÛª£
À É : ¤ÃgÀÄ fÃªÀ£ÁªÀ±ÀåPÀ ªÀ¸ÀÄÛ. ¸ÀPÁ®PÉÌ ªÀÄ¼ÉAiÀiÁUÀzÉ ¤Ãj£À PÁëªÀÄ GA
mÁUÀÄwÛzÉ. EAzÀÄ CAvÀdð®zÀ ªÀÄlÖ PÀÄ¹AiÀÄÄwÛzÉ DzÀÝjAzÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ EA¢£À CvÀåUÀvÀåªÁzÀ PÁAiÀÄðªÁVzÉ. EAvÀºÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À°è PÉÆAiÀÄÄè
«zsÁ£À ¸ÀºÀ MAzÁVzÉ.
«µÀAiÀÄ ¤gÀÆ¥ÀuÉ :- ªÀÄ¼É ¤ÃgÀÄ PÉÆAiÀÄÄè JA§ÄzÀÄ ªÀÄ¼É¤ÃgÀ£ÀÄß MlÄÖUÀÆr¸ÀÄªÀ
CxÀªÁ ¸ÀAZÀAiÀÄ£À ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃRj¹lÄÖPÆ
É ¼ÀÄª
î À «zsÁ£ÀQÌgÄÀ ªÀ ºÉ¸g
À ÄÀ . PÀÄrAiÀÄÄªÀ
¤ÃgÀ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä, eÁ£ÀÄªÁgÀÄUÀ½UÉ ¤ÃgÀÄtÂ¸À®Ä, ¤ÃgÁªÀjUÁV ¤Ãj£À ªÀåªÀ¸ÉÜ
ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ CAvÀdð® ¥ÀÄ£À¨sÀðwðPÁAiÀÄð JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ
AiÉÆAzÀgÀ°è ¤ÃgÉÆ ¥ÉÆlgÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB vÀÄA©¸À®Ä ªÀÄ¼É¤ÃgÀÄ PÉÆAiÀÄÄè ¥ÀzÀÝwAiÀÄ£ÀÄß
102
§¼À¹PÉÆAqÀÄ §gÀ¯ÁVzÉ. ªÀÄ£ÉU¼
À ÄÀ , UÀÄqsÁgÀU¼
À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ PÀlÖqU
À ¼
À À
bÁªÀtÂUÀ½AzÀ ¸ÀAUÀ»
æ ¸À¯ÁzÀ ªÀÄ¼É¤ÃgÀÄ, PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃjUÉ vÀ£ÀßzÉÃ DzÀ ¥Àª
æ ÀÄÄR
PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ§®èzÄÀ . bÁªÀtA
Â iÀÄ ªÀÄ¼É¤ÃgÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV GvÀª
Û ÄÀ UÀÄtªÀÄlÖzÁÝV
EgÀÄvÀÛzÉ, DzÀÝjAzÀ §¼ÀPÉUÉ ªÉÆzÀ®Ä CzÀ£ÀÄß ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀÄªÀ CUÀvÀå PÀAqÀÄ §gÀÄªÀÅ¢®è.
¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ «zsÁ£À¢AzÀ ªÉÆzÀ¯ÉÆÎAqÀÄ ¸ÀAQÃtðªÁzÀ PÉÊUÁjPÁ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀªÀgÉUÉ
ªÀÄ¼É ¤ÃgÀ£ÀÄß PÉÆAiÀÄÄè ªÀiÁqÀ®Ä ºÀ®ªÁgÀÄ ««zsÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ½ªÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
ªÀÄ¼É¤ÃgÀ£ÀÄß £É®¢AzÀ E®èªÉÃ bÁªÀtÂAiÉÆAzÀjAzÀ PÉÆAiÀÄÄè ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F
JgÀqÆ
À ªÀåªÀ¸ÜÀÉ U½
À AzÀ ¤ÃgÀ£ÄÀ ß ¸ÀAUÀ»
æ ¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÉÃUÀªÅÀ ¸Àzj
À ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ AiÉÆÃd£Á
¥ÀæzÉÃ±À, CzÀgÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ¼É ¸ÀÄjvÀzÀ wÃªÀævÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄ¼É¤ÃgÀ£ÀÄß CAvÀdð® ¥ÀÄ£À¨sÀðwð PÁAiÀÄðPÀÆÌ §¼À¸À§ºÀÄzÁVzÀÄÝ EzÀgÀ°è £É®zÀ
ªÉÄÃ¯É ºÀjAiÀÄÄªÀ ºÉZÄÀ ª
Ñ j
À ¥Àª
æ iÀ ÁtzÀ ¤ÃgÀÄ ¸ÀAUÀ»
æ ¸À®àqÄÀ vÀz
Û .É ¤ÃgÀÄ ¸ÀAUÀ»
æ ¸À®àqÄÀ vÀz
Û É
ºÁUÀÆ »ÃjPÉUÉ M¼ÀUÁUÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ CAvÀdð®zÀ ¥Àª
æ ÀiÁtzÀ°è ºÉZÀÑ¼ÀªÁUÀ®Ä
PÁgÀtªÁUÀÄvÀÛzÉ.
G¥À¸AÀ ºÁgÀ :- ¸ÀÜ½ÃAiÀÄªÁV zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ ºÉZÀÄÑ zÀÄ¨ÁjAiÀÄ®èzÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ½AzÀ
ªÀÄ¼É¤ÃgÀÄ PÉÆ¬Äè£À ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ¼ÀªÁV ¤«Äð¸À§ºÀÄzÀÄ. §ºÀÄvÉÃPÀ ªÁ¸ÀAiÉÆÃUÀå
vÁtUÀ¼À°è EzÀÄ AiÀÄ±À¹éAiÀiÁVzÉ. DzÀÝjAzÀ d£ÀgÀÄ F §UÉÎ ºÉZÀÄÑ UÀªÀÄ£ÀºÀj¹. vÀªÀÄä
vÀªÀÄä ªÀÄ£ÉUÀ¼À°è, ºÉÆ®UÀ¼À°è ªÀÄ¼É¤ÃgÀÄ PÉÆ¬Äè£À ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁrPÉÆAqÀgÉ ¤Ãj£À
¸ÀªÀÄ¸ÉåAiÀÄ£ÀÄß §ºÀÄªÀÄnÖUÉ ¤ªÁj¹PÉÆ¼Àî§ºÀzÁVzÉ JA§ÄzÀÄ £À£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄªÁVzÉ.
6. ¸ÁªÀAiÀÄªÀ ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ
¥À¸
æ ÁÛª£
À É :- EAzÀÄ PÀÈ¶ PÉëÃvÀz
æ À°è C£ÉÃPÀ jÃwAiÀÄ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛªÉ.
¥ÁgÀA¥ÀjPÀ PÀÈ¶ ¥ÀzÀÝw ºÁUÀÆ ªÉÊeÕÁ¤PÀ PÀÈ¶ ¥ÀzÀÝwUÀ¼À ¸ÁzsÀPÀ ¨ÁzsÀPÀUÀ¼À PÀÄjvÀÄ
PÀÈ¶ «eÕÁ¤UÀ¼ÀÄ ZÀZÉð £ÀqÉ¸ÀÄwÛzÁÝgÉ. ºÉÆ¸À ºÉÆ¸À ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛªÉ.
EzÀgÀ ¥sÀ®ªÁV §A¢gÀÄªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀAiÀÄªÀ ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ ¥ÀzÀÝw.
«µÀAiÀÄ «¸ÀÛgu
À É :- ¨É¼ÉAiÀÄ DªÀvÀð£É ºÀ¹gÀÄ UÉÆ§âgÀ «Ä±ÀU
æ ÉÆ§âgÀ, eÉÊ«PÀªÁV
QÃlUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©vÀUÉÆArgÀÄªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀAiÀÄªÀ ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ. ºÀ®ªÀÅ
gÁµÀ Ö ç UÀ ¼ À ° è ¸ÁªÀ A iÀ Ä ªÀ ¨É Ã ¸ÁAiÀ Ä ¥À z À Ý wUÀ ¼ À £ À Ä ß CAvÀ g Á¶Ö ç ÃAiÀ Ä ªÁV
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥Àr¸À¯ÁVzÉ CAvÁgÁæ¶ÖçÃAiÀÄ D±ÀæAiÀÄ ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄÄ ¸ÁªÀAiÀÄªÀ
¸ÀªÀÄ¶ÖAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV 1972 gÀ°è ¸ÁÜ¦¸À¯ÁVzÉ. ¸ÁªÀAiÀÄªÀ ZÀ¼ÀÄªÀ½ 19301940 gÀ zÀ±PÀ z
À °
À è ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ PÉÃë vÀª
æ £
À ÄÀ ß PÀÈvÀPÀ UÉÆ§âgU
À ¼
À À ªÉÄÃ¯É ºÉZÄÀ Ñ CªÀ®A©¸ÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß
»ªÉÄän¸
Ö ÄÀ ªÀ ¸À®ÄªÁV ¥ÁægA
À ¨sª
À Á¬ÄvÀÄ. ¸Àgï D®âmïð ºÉÆªÁqïð CªÀg£
À ÄÀ ß ¸ÁªÀAiÀÄªÀ
¨ÉÃ¸ÁAiÀÄzÀ ¦vÁªÀÄºÀ£ÉAzÀÄ «±ÉÃµÀªÁV ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ. «±ÀézÀ MlÄÖ PÀÈ¶ GvÀà£ÀßzÀ
103
¥Àª
æ ÀiÁtªÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¹zÁUÀ ¸ÁªÀAiÀÄªÀ GvÀà£Àß ¸ÀtÚ ¥Àª
æ ÀiÁtªÉ¤¸ÀÄvÀÛzÉAiÀiÁzÀgÀÆ
CzÀÄ C£ÉÃPÀ gÁµÀçÖU¼
À °
À è ªÉÃUÀªÁV ¨É¼AÉ iÀÄÄwÛz.É ¸ÁªÀAiÀÄªÀ ªÀåª¸
À ÁAiÀÄªÀÅ CxÀð¥ÀÆtðªÁzÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ DyðPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ «eÕÁ£ÀzÀ ¸ÀªÀÄxÀð¤ÃAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÁV, «±ÉÃµÀªÁV
§qÀ gÁµÀÖçUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ªÀÄºÀvÀé¥ÀÆtð PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. ºÀ®ªÀÅ gÁµÀÖçUÀ¼À°è
¸ÁªÀAiÀÄªÀ ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ ¥ÀzÀÝwUÀ¼À£ÀÄß CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄªÁV ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥Àr¸À¯ÁVzÉ
ªÀÄvÀÄÛ PÁ£ÀÆ£ÀÄ §zÀÝªÁV «¢ü¸À¯ÁVzÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¸ÁªÀAiÀÄªÀ PÀÈ¶AiÀÄ£ÀÄß
¥ÉÆÃæ vÁì»¸À¯ÉAzÀÄ ‘¸ÁªÀAiÀÄªÀ PÀÈ¶ «ÄµÀ£ï’ gÀa¸À¯ÁVzÉ.
G¥À¸AÀ ºÁgÀ :- ¸ÁªÀAiÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄªÀÅ MAzÀÄ GvÀÛªÀÄ eÕÁ£ÀAiÀÄÄPÀÛ PÉÃA¢æÃPÀÈvÀ
GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀiÁVzÉ. ªÀÄvÀÄÛ ºÉZÀÄÑ E¼ÀÄªÀj ¤ÃqÀÄªÀ ¨ÉÃ¸ÁAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ½VAvÀ
ºÉZÀÄÑ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÉßÃ»AiÀiÁVzÉ. DzÀÝjAzÀ EzÀ£ÀÄß gÉÊvÀgÀÄ C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ
vÀªÀÄä §zÀÄPÀ£ÀÄß GvÀÛªÀÄ¥Àr¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÉA§ÄzÀÄ £À£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄªÁVzÉ.
104
1. ªÀiËTPÀ C©üªåÀ QÛ
C£ÀÄ§Azs-À 3
2. MUÀlÄ
3. £ÀÄrUÀlÄÖ
4. UÁzÉ
ªÀiËTPÀ C©üªåÀ QÛ
M§â£ÄÀ ªÀÄvÉÆ§â££
À ÄÀ ß ¸ÀA¥ÀQð¸À®Ä ªÀiÁvÀÄ ªÀiÁzsåÀ ªÀÄªÁVzÉ. ªÀiÁvÀÄ gÀÆrü¬ÄAzÀ
C¼ÀªÀqÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ ¸ÀjAiÀiÁzÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀiÁvÀ£ÀÄß, ¸ÀAzÀ¨sÉÆÃðavÀªÁV DqÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA¸ÁÌgÀ, vÀgÀ¨ÉÃw CªÀ±ÀåPÀ. ‘Hl §®èªÀ¤UÉ gÉÆÃUÀ«®è; ªÀiÁvÀÄ §®èªÀ¤UÉ dUÀ¼À«®è,
JA§ UÁzÉ ªÀiÁvÀÄ. ªÀiÁvÀÄUÁjPÉAiÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¥ÀjuÁªÀÄzÀ PÀqÉ UÀªÀÄ£À ¸É¼ÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
“ªÀiÁvÉÃ ªÀÄÄvÀÄÛ, ªÀiÁvÉÃ ªÀÄÈvÀÄå” JA§ ¸ÀÆQÛAiÀÄÆ ªÀiÁw£À ªÀÄºÀvÀézÀ §UÉÎ
JZÀÑj¸ÀÄvÀÛz.É
ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÉÃ ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛ. «zÁåyð F PÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆAqÁUÀ
CªÀ£À ªÀåQÛvÀéPÉÌ ¸ÀàµÀÖgÀÆ¥À §gÀÄvÀÛzÉ. M¼ÉîAiÀÄ UÀÄt, M¼ÉîAiÀÄ §Ä¢Ý ªÀiÁvÀæ EzÀÝgÉ
¸Á®zÀÄ. CzÀÄ EvÀgÀjUÉ ¥ÀA
æ iÉÆÃd£ÀPÁjAiÀiÁV DPÀµÀðPÀªÁV ºÉÆgÀ ºÉÆªÀÄä¨ÉÃPÀÄ.
1. GZÁÑgu
À Á PÀª
æ ÄÀ :
¸ÀàµÀÖ, ¸ÀÄ®°vÀ ºÁUÀÆ ¨sÁªÁ©üªÀåQÛUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV Kj½vÀzÀ zsÀé¤ EzÀ£ÀÄß
gÀÆrü¬ÄAzÀ w¢Ý, ¸ÀÄzsÁj¹PÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À«zÉ.
2. ¥ÀzÀ ¸ÀA¥ÀvÄÀ Û
AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß RavÀªÁV, CxÀð¥ÀÆtðªÁV, E£ÉÆß§âjUÉ ªÀÄ£ÀªÀjPÉ
ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀAvÀºÀ ¥ÀzÀeÕÁ£À, CzÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁzÀ £ÀÄrUÀlÄÖ, UÁzÉ ªÀiÁvÀÄ, ¸ÀÆQÛ
ªÀÄÄAvÁzÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀwPæ É, ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼À N¢¤AzÀ ºÁUÀÆ
§®èªÀgÀ eÉÆvÉV£À ¸ÀA¨sÁµÀuÉ, ZÀZÉðUÀ½AzÀ C©üªÀÈ¢Ý¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÁzÀå.
3. ¸ÀAzÀ¨Æ
És ÃðavÀ C©üªåÀ QÛ PÀª
æ ÄÀ .
M©â§âgÉzÀÄgÀÄ C£Ë¥ÀZÁjPÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀiÁvÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ: C¥ÀjavÀgÉzÀÄgÀÄ,
»jAiÀÄgÉzÀÄgÀÄ, ¸ÀAzÀ±Àð£À ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ªÀiÁvÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀåvÁå¸À«zÉ. ¨sÁµÀtzÀ°è
C£ÀÄ¸Àj¸À¨ÉÃPÁzÀ PÀª
æ ÀÄªÀÅ ¨ÉÃgÉAiÉÄÃ DVzÉ.
105
MUÀlÄ
MUÀlÄ JAzÀgÉ UÀÆqsÁxÀðªÀÅ¼Àî eÁuÉäAiÀÄ ªÀiÁvÀÄ. EzÀ£ÀÄß £ÀªÀÄä d£À¥ÀzÀgÀÄ
ªÀiÁw£À DlªÁV AiÀÄxÉÃZÀÑ §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîvÁÛgÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ
ªÀ¸ÄÀ /Û ¸ÀAUÀwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁAPÉÃwPÀ ªÀiÁw¤AzÀ ªÀtð
Â ¸ÀÄvÁÛg.É EzÀÄ ¸ÀªÁ°£À zsÁnAiÀÄ°ègÄÀ vÀz
Û .É
PÉÃ½zÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¯ÉÆÃPÀeÕÁ£À ªÀÄvÀÄÛ §Ä¢Þ PË±À®å¢AzÀ UÀÆqsÁxÀðªÀ£ÀÄß ©r¸ÀÄvÁÛgÉ.
E°è PÉÃ¼ÀÄªÀ, ºÉÃ¼ÀÄªÀ QæAiÉÄ G¯Áè¸ÀzÀ ªÁvÁªÀgÀt §Ä¢Þ PË±À®å ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄvÀÛzÉ.
MUÀn£À ªÀiÁvÀÄ ºÁr£À gÀÆ¥ÀzÀ°èAiÀÄÆ EgÀ§ºÀÄzÀÄ. ¥Áæ¸Á®APÁgÀ¢AzÀ PÀÆrgÀÄvÀÛzÉ.
GzÁ: 1.
CAPÀÄqÉÆAQ£À ¨Á«
±ÀAPÀZÀPÀz
æ À ¨Á«
EtÂQ£ÉÆÃrzÀgÉ ¤Ãj®è
G : Q«
2.
ªÀÄtÂ ªÀÄtÂUÁgÀ
ªÀÄtÂ ¹AUÁgÀ
JvÉÆÛÃVzÉÆÝÃ gÁdPÀÄªÀiÁgÀ
CªÀgÁqÀwÛzÀÝgÀÄ : EªÀgÀÄ £ÉÆÃqÀÄwÛzÀÝgÀÄ:
CªÀgÁl PÉr¹ Nr§AzÉ
G : ZÉÃ¼ÀÄ
3.
ªÀÄgÀzÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄgÀºÀÄnÖ
¨sÀÆZÀPÀæ PÁAiÀiÁV
w£Àß¨ÁgÀzÀ ºÀtÄÚ §®ÄgÀÄa
G : ªÀÄUÀÄ
4.
aPÀä£É vÀÄA§ ZÀPÉÌ vÀÄA©zÉ
(EwÛÃZÉUÉ ‘¨ÉAQ¥ÉÆlÚ’ JAzÀÆ C£ÀÄßvÁÛgÉ)
G : ºÀ®Äè
5.
CªÀÄä£À ¹ÃgÉ ªÀÄr¹zÉÆÃj®è
C¥Àà£À zÀÄlÄÖ JtÂ¹zÉÆÃj®è
G : DPÁ±À ªÀÄvÀÄÛ £ÀPÀëvÀæ
106
6.
1) a£Àß ©¸ÁqÀvÁÛgÉ: ¨É½î wAvÁgÉ
2) CAUÀtÚ ªÀÄAUÀtÚ CAVÃ ©ZÉÆÌAqÀÄ £ÀÄAUÀtÚ
G : ¨Á¼ÉºÀtÄÚ
7.
ªÀÄÆgÀÄ d£À CPÀÌ vÀAVÃgÀÄ ºÉÆ¼ÉUÉ ºÉÆÃUÁÛgÉ
M§â¼ÀÄ vÉÃ¯ÁÛ¼É: M§â¼ÀÄ ªÀÄÄ¼ÀÄUÁÛ¼É: M§â¼ÀÄ PÀgÀUÁÛ¼É.
G : J¯É, CrPÉ, ¸ÀÄtÚ
8.
CAUÀr¬ÄAzÀ vÀvÁðgÉ, ªÀÄÄA¢lÄÖPÉÆAqÀÄ C¼ÁÛ¼É
G: FgÀÄ½î / G¼ÁîUÀrØ
9.
CAPÀÄqÉÆAPÀÄ ‘C’ : CzÀgÀ vÀªÀÄä ‘¸Á’
£ÁPÀÄ ZËPÀ ‘¨É: PÀjAiÀÄzÉÆAzÀÄ ‘ªÉÄ’
G: Cj²£À PÉÆA§Ä: ¸Á¹ªÉ: ¨É®è: PÀjAiÀÄzÉÆAzÀÄ ªÉÄt¸ÀÄ
10. ZÉÆÃlÄzÀÝ ºÀÄqÀÄVÃUÉ ªÀiÁgÀÄzÀÝ dqÉ
G : ¸ÀÆfzÁgÀ
£ÀÄrUÀlÄÖ :
£ÁªÀÅ DqÀÄªÀ ªÀiÁvÀÄ ªÁPÀå gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄvÀÛzÉ. ªÁPÀåªÀÅ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ PÀÆrzÀÄÝ
CªÀÅUÀ½UÉ ªÁZÁåxÀð ªÀÄvÀÄÛ ¯ÁPÁëöåxÀðUÀ¼ÉA§ JgÀqÀÄ §UÉAiÀÄ CxÀðUÀ½gÀÄvÀÛªÉ.
¥ÀzU
À ½
À AzÀ £ÉÃgÀªÁzÀ ªÀåPª
ÛÀ ÁzÀgÉ CzÀ£ÄÀ ß ªÁZÁåxð
À ªÉAzÀÆ «²µÀ¨
Ö Ás ªÀªÅÀ C©üªåÀ Pª
ÛÀ ÁzÀgÉ
¯ÁPÁëöåxÀðªÉAzÀÆ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ. ªÁZÁåxÀð ¤ÃqÀÄªÀ ©r ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆZÁåxÀð
¤ÃqÀÄªÀAvÉ ¸ÀªÀiÁ¸ÀUÉÆ½¹ «²µÀÖ CxÀðPÉÌ CªÀPÁ±À PÀ°à¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ. »ÃUÉ gÀavÀªÁzÀ
¥Àz¥
À ÄÀ AdªÉÃ ‘£ÀÄrUÀlÄÖ ‘ EzÀÄ DAiÀiÁ ¨sÁµÉAiÀÄ eÁAiÀÄªÀiÁ£ÀPÌÉ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀÄvÀÛz.É
£ÀÄrUÀlÖ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¨sÁµÉUÉ ¨sÁµÁAvÀj¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ. KPÉAzÀgÉ, EzÀPÉÌ ±À§Ý±ÀB
CxÀð EgÀÄªÀÅ¢®è.
GzÁ: vÀ¯ÉzÀÆUÀÄ - ªÉÄaÑPÉÆ¼ÀÄî
¸ÀÄ±ÁæªÀåªÁzÀ ¸ÀAVÃvÀªÀ£ÀÄß PÉÃ½ vÀ¯ÉzÀÆUÀÄvÉÛÃªÉ.
«ÄÃ¸É wgÀÄUÀÄ - UÀªÀð¥ÀqÀÄ
QæPÉmï ¥ÀAzÀåzÀ°è ¨sÁgÀvÀzÀ DlUÁgÀgÀÄ dAiÀÄUÀ½¹zÁUÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄgÉ®ègÀÆ «ÄÃ¸É
wgÀÄ«zÀgÀÄ.
UÀAl®Ä PÀlÄÖ -ªÀiÁvÀÄ ªÀÄÆPÀªÁUÀÄ
ªÉÆgÉ ºÉÆÃUÀÄ - D±ÀA
æ iÀÄ ¨ÉÃqÀÄ
107
vÀ¯É ºÁPÀÄ - C¢üPÀ ¥À¸
æ ÀAUÀ ªÀiÁqÀÄ
ªÀÄÆUÀÄ vÀÆj¸ÀÄ - C¢üPÀ ¥À¸
æ ÀAUÀ ªÀiÁqÀÄ
ºÀtÄÚ ªÀiÁqÀÄ - ddðjvÀUÉÆ¼ÀÄî
gÁªÀÄ ¨Át - ºÀÄ¹AiÀiÁUÀzÀ, UÀÄjvÀ¥ÀàzÀ
£ÀR ²SÁAvÀ - ¸ÀA¥ÀÆtð
»vÁÛ¼É Q«-ZÁr ªÀiÁvÀÄ PÉÃ¼ÀÄªÀ
ºÀuÉ §gÀºÀ - «¢ü °TvÀ
ºÀÄ§Äâ UÀAnPÀÄÌ - C¸ÀªÀiÁzsÁ£À ¥ÀqÀÄ.
UÁzÉ :‘UÁxÁ’ JA§ ¥ÁæPÀÈvÀ ¥ÀzÀzÀ C¥À¨sÀA
æ ±À gÀÆ¥ÀªÉÃ ‘UÁzÉ’. UÁzÉ MAzÀÄ £Ár£À
d£À¸ÁªÀiÁ£ÀågÀÄ ¤vÀå ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è ¸ÀºÀdªÁV §¼À¸ÀÄªÀ gÀÆrüUÀvÀ C®APÁjvÀ ªÀiÁvÀÄ.
EzÀÄ AiÀiÁjAzÀ AiÀiÁªÁUÀ ºÀÄnÖvÉÆÃ ºÉÃ¼À¯ÁUÀzÀÄ. MAzÀÄ «²µÀÖ C£ÀÄ¨sÀªÀªÀÅ
¸ÀÆvÀ¥
æ ÁæAiÀÄ £ÀÄrUÀnÖ£À°è gÀÆ¥ÀÄUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
UÁxÁ>UÁxÉ>UÁzÉ - JAzÀgÉ J®èjUÀÆ w½¢gÀÄªÀ ªÀiÁvÀÄ. EzÀ£ÀÄß ‘£ÁtÄßr’
JAzÀÆ PÀgÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ‘¸ÀÆQÛ’ - ªÀåQÛAiÉÆ§â£À ºÉÃ½PÉAiÀiÁzÀgÉ ‘UÁzÉ’ d£À¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ
C£ÀÄ¨sÁªÀzÀ £ÀÄrAiÀiÁVzÉ.
UÁzÉAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÄÀ :
1. ¸ÀAQë¥ÀÛªÁVgÀÄvÀÛzÉ. CxÀð ZÀÄgÀÄPÁV, ZÀÄlÄPÁVgÀÄvÀÛzÉ.
2. ¥Áæ¸À§zÀÞ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ CxÀð¥ÀÆtðªÁV eÉÆÃqÀuÉAiÀiÁV EgÀÄvÀÛªÉ.
3. MAzÀ®è MAzÀÄ G¥ÀªÉÄ CxÀªÁ zÀÈµÁÖAvÀ CqÀPÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
GzÁ: ¸ÀAvÉ ºÉÆwÛUÉ ªÀÄÆgÀÄ ªÉÆ¼À ¹ÃgÉ £ÉÃAiÀÄÝgÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁr AiÀÄ±À¹éAiÀiÁUÀ®Ä ªÀåªÀ¹ÜvÀªÁzÀ ¥ÀÆªÀð¹zÀÞvÉ CUÀvÀå JA§ ¸ÀvÀåªÀ£ÀÄß EzÀÄ
w½¸ÀÄvÀz
Û .É ¸ÀªÄÀ AiÀÄ¥Àe
æ Õ,É ¥ÁæªiÀ ÁtÂPÀ ¥ÀA
æ iÀÄvÀß E°è ªÀÄÄRå. GzÁºÀgu
À U
É É «zÁåyðAiÉÆ§â
¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è GvÀÛªÀÄ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀ½¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ DvÀ ªÀµÀðzÀ ¥ÁægÀA¨sÀ¢AzÀ®Æ
PÀæªÀÄ §zÀÞªÁV CzsÀåAiÀÄ£À £ÀqÉ¸À¨ÉÃPÀÄ. DUÀ ªÀiÁvÀæ N¢zÀ£ÀÄß ªÀÄ£À£À ªÀiÁqÀ®Ä
¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è AiÀÄ±À¹éAiÀiÁUÀ®Æ ¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ºÁV®èzÉ ¥ÀjÃPÉë
¸À«ÄÃ¦¹zÁUÀ ªÀiÁvÀæ NzÀ®Ä vÉÆqÀVzÀgÉ ¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ C¨sÁªÀ¢AzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ £É£¦
À £À°è
G½AiÀÄzÉ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è UÀ°©°UÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥À¸
æ ÀAUÀ JzÀÄgÁUÀÄvÀÛzÉ.
108
¸ÀAvÉUÉ ºÉÆÃV ªÁå¥ÁgÀ ªÀiÁr M¼ÉîAiÀÄ ¯Á¨sÀªÀ£ÀÄß ºÉÆAzÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ
¸ÀªÀÄAiÀÄ«gÀÄªÁUÀ¯ÉÃ £ÀÆ®£ÀÄß vÀAzÀÄ CAzÀªÁzÀ ªÀ¸ÀÛçªÀ£ÀÄß £ÉÃAiÀÄÄÝ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ
ºÉÆÃzÀgÉ J®ègÀ UÀªÄÀ £Àª£
À ÄÀ ß ¸É¼A
É iÀÄÄvÀz
Û É vÀPÌÀ ¨É¯A
É iÀÄÆ ¹UÀÄvÀz
Û .É CªÀ¸g
À z
À °
À è ºÉÆgÀqÄÀ ªÁUÀ
£ÉÃAiÀÄÄÝ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃzÀgÉ CzÀPÉÌ §AzsÀ ©V¬ÄgÀÄªÀÅ¢®è. CAzÀªÀÇ EgÀÄªÀÅ¢®è.
PÉÆ£ÉUÉ GvÀÛªÀÄ ¨É¯ÉAiÀÄÆ zÀPÀÄÌªÀÅ¢®è.
CAzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß CªÀ¸ÀgÀzÀ°è ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÀÄ. DUÀ CzÀÄ §AiÀÄ¹zÀ
¥sÀ®ªÀ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀÅ¢®è JA§ÄzÀÄ F UÁzÉAiÀÄ ¸ÁgÀ. EzÉÆAzÀÄ ¥À¹
æ zÀÞªÁzÀ UÁzÉ
ªÀiÁvÀÄ.
PÉ®ªÀÅ UÁzÉU¼
À ÄÀ :
1. CAUÉÊ ºÀÄtÂÚUÉ PÀ£Àßr ¨ÉÃPÉ ?
2. CAvÀÆ EAvÀÆ PÀÄAw ªÀÄPÀÌ½UÉ gÁdå E®è.
3. CQÌ ªÉÄÃ¯Á¸É, £ÉAlgÀ ªÉÄÃ¯É ¦æÃw
4. CrPÉÃ° ºÉÆÃzÀ ªÀiÁ£À D£É PÉÆlÖgÀÆ §gÀzÀÄ
5. C®àgÀ¸ÀAUÀ C©üªÀiÁ£À ¨sÀAUÀ
6. DPÀ¼ÀÄ PÀ¥ÁàzÉ,æ ºÁ®Ä PÀ¥Éà ?
7. DAiÀÄ £ÉÆÃr ¥ÁAiÀÄ ºÁPÀÄ
8. D¼ÁUÀ§®èªÀ£ÀÄ CgÀ¸À£ÁUÀ§®è
9. E§âgÀ dUÀ¼À ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄªÀ¤UÉ ¯Á¨sÀ
10. E®èzÀªÀ¤UÉ MAzÀÄ aAvÉ, EzÀÝªÀ¤UÉ £ÀÆgÀÄ aAvÉ
11. GUÀÄj¤AzÀ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÉÆqÀ° vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀAvÉ
12. Hl §®èªÀ¤UÉ gÉÆÃUÀ«®è, ªÀiÁvÀÄ §®èªÀ¤UÉ dUÀ¼À«®è
13. JvÀÄÛ KjUÉ J¼ÀzÉ,æ PÉÆÃt ¤ÃjUÉ J½ÃvÀÄ
14. eÁt¤UÉ ªÀiÁw£À ¥ÉlÄÖ, PÉÆÃt¤UÉ zÉÆuÉÚ¥ÉlÄÖ
15. ºÀvÀÄÛ PÀmÉÆÖÃ PÀqÉ MAzÀÄ ªÀÄÄvÀÄÛ PÀlÄÖ
16. vÀÄA©zÀ PÉÆqÀ vÀÄ¼ÀÄPÉÆÃ¢®è
17. PÀÄA§¼ÀPÁ¬Ä PÀ¼Àî CAzÉæ ºÉUÀ®Ä ªÀÄÄnÖ£ÉÆÃrPÉÆAqÀ
18. ªÀÄ£ÉUÉ ªÀiÁj ¥ÀgÀjUÉ G¥ÀPÁj
19. ºÀ®Äè EzÀÝªÀ¤UÉ PÀqÀ¯É E®è, PÀqÀ¯É EzÀÝªÀ¤UÉ ºÀ®Äè E®è
20. ºÀt CAzÀgÉ ºÉuÁ£ÀÄ ¨ÁAiÀiï ©qÀÄvÉÛ
109
UÁzÉU¼
À À «¸ÀgÛ u
À É
1.
±ÀQV
Û AvÀ AiÀÄÄQÛ ªÉÄÃ®Ä
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß §ºÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀªÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥À¸
æ ÀÄÛvÀ UÁzÉ ‘±ÀQÛVAvÀ
AiÀÄÄQÛ ªÉÄÃ®Ä’ JA§ÄzÀÄ MAzÀÄ d£À¦æAiÀÄ UÁzÉ. ±ÀQÛ zÉÊ»PÀªÁzÀzÀÄÝ. AiÀÄÄQÛ
§Ä¢ÝZÁvÀÄAiÀÄðªÀ£ÀÄß CªÀ®A©¹zÉ. ±ÀQÛ¬ÄAzÀ UÉ®è¯ÁUÀzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è AiÀÄÄQÛAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀA
æ iÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ. vÀ£Àß fÃªÀ G½¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÉÆ®ªÉÇAzÀÄ ¹AºÀ¢AzÀ vÀ£Àß£ÀÄß vÁ£ÀÄ
AiÀÄÄQÛ¬ÄAzÀ PÁ¥ÁrPÉÆAqÀ PÀxÉ J®èjUÀÆ w½¢zÉ. zÉÊ»PÀ ±ÀQÛUÉ «Äw EgÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄ£À¹ì£À ±ÀQÛUÉ «Äw E®è C¥ÁAiÀÄzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è D¯ÉÆÃZÀ£Á ±ÀQÛUÉ ºÉZÉÑZÀÄÑ PÉ®¸À
PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
2.
Cw D¸É UÀw PÉÃqÀÄ
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß §ºÀÄ¸ÀÄAzÀgÀªÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥À¸
æ ÀÄÛvÀ ‘Cw D¸É UÀw
PÉÃqÀÄ’ UÁzÉAiÀÄ wgÀÄ¼À£ÀÄß ‘wgÀÄPÀ£À PÀ£À¸ÀÄ’ ¥ÀzÀå vÀÄA¨Á ¸ÀàµÀÖªÁV «ªÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.
wgÀÄPÀ gÁd£ÁUÀÄªÀ CªÀPÁ±À ¥ÀqÉzÀAvÉAiÀÄÆ ¸ÀPÀ® ªÉÊ¨sÀªÀUÀ¼À°è ªÉÄgÉzÀAvÉAiÀÄÆ
PÀ£¸
À ÄÀ PÁtÄvÁÛ£.É ±ÀvÄÀ U
æ ¼
À À zÁ½ JzÀÄgÁUÀÄvÀÛ¯ÃÉ PÉÊPÁ®ÄUÀ¼£
À ÄÀ ß MzÀj JZÀg
Ñ U
À Æ
É ¼ÀÄîvÁÛ£.É
CAzÀÄ ®©ü¹zÀ C£ÀßzÀ §lÖ®Æ ªÀÄtÄÚ ¥Á¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. vÀ£Àß Ew«Äw «ÄÃj D¸É
¥ÀqÀ¨ÁgÀzÀÄ. KPÉAzÀgÉ ºÁUÉ «Äw«ÄÃj D¸É ¥ÀlÖzÀÄÝ CzÀÈµÀÖªÀ±Ávï ¹PÀÌgÀÆ CzÀgÀ
¨É£Àß¯É §gÀÄªÀ C¥ÁAiÀÄ ¸ÀªÀÄ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ±ÀQÛ EgÀÄªÀÅ¢®è.
3.
PÉÊ PÉ¸g
À ÁzÀgÉ ¨Á¬Ä ªÉÆ¸ÀgÄÀ
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß §ºÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀªÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥À¸
æ ÀÄÛvÀ UÁzÉ ‘PÉÊ
PÉ¸ÀgÁzÀgÉ ¨Á¬Ä ªÉÆ¸ÀgÀÄ’ F ¢£ÀUÀ¼À°è JZÀÑjPÉAiÀÄ UÀAmÉAiÀiÁVzÉ. PÉÊ PÉ¸ÀgÀÄ CxÀªÁ
PÉÆ¼ÉAiÀiÁUÀÄªÀÅzÀÄ ±Àª
æ ÀÄzÀ zÀÄrªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAPÉÃw¹zÀgÉ ªÉÆ¸ÀgÀÄ CzÀgÀ ¥Àw
æ ¥sÀ®ªÀ£ÀÄß
©A©¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è zÉÃºÀ zÀAr¸ÀzÉ §zÀÄPÀ®Ä ºÉÆgÀlgÉ CAxÁ zÉÃºÀ
²y®UÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. AiÀiÁªÀ gÀÆ¥ÀzÀ¯ÁèzÀgÀÆ ±Àª
æ ÀÄ ¥ÀqÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÀÄ.
110
4.
VqÀªÁV §UÀÎzÄÀ Ý ªÀÄgÀªÁV §VÎÃvÉ
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß §ºÀÄ¸ÀÄAzÀgÀªÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥À¸
æ ÀÄÛvÀ UÁzÉ ‘VqÀªÁV
§UÀÎzÀÄÝ ªÀÄgÀªÁV §VÎÃvÉ’ ªÀÄ£ÀÄµÀå£À fÃªÀ£À PÀª
æ ÀÄPÉÌ £ÉÃgÀªÁV ¸ÀA§A¢ü¹zÉ. F
UÁzsÉAiÀÄ°è ¨ÁUÀÄªÀÅzÀÄ JAzÀgÉ zÀ¥ÀðPÉÌ ¨ÁV £ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÉAzÀÄ, «£ÀAiÀÄ¢AzÀ
w½zÀªÀgÉzÀÄgÀÄ ¨ÁV, CªÀjAzÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ºÉÆAzÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ ¸ÀAPÉÃvÀ«zÉ.
¨Á®åzÀ°èAiÉÄÃ ªÀÄUÀÄ«UÉ M½vÀÄ-PÉqÀÄPÀÄUÀ¼À£ÀÄß «¨sÀf¸ÀÄªÀ, M½vÀ£ÀÄß JµÉÖÃ PÀµÀÖªÁzÀgÀÆ
C£À Ä ¸À j ¸À Ä ªÀ ²PÀ ë t ¤ÃqÀ Ä ªÀ Å zÀ Ä . CUÀ v À å ªÀ A iÀ Ä ¹ì U É §AzÀ ¨s Á UÀ å ¨Á®å¢AzÀ
gÀÆrü¹PÉÆArgÀÄªÀ w½ªÀ½PÉU¼
À ÄÀ vÀ¥ÄÀ à JAzÀÄ wzÀÝ®Ä ºÉÆgÀlgÉ G¥ÀAiÉÆÃUÀªÁUÀÄªÀÅ¢®è.
¥Àj¹ÜwUÀ¼Æ
É A¢UÉ ºÉÆA¢PÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀÄ ¨Á®å¢AzÀ®Æ gÀÆrü¹PÉÆ¼À¨
î ÃÉ PÀÄ, ¸Áé©ª
ü iÀ Á£Àª£
À ÄÀ ß
©qÀ¨ÁgÀzÄÀ .
5.
vÁ½zÀª£
À ÄÀ ¨Á½AiÀiÁ£ÀÄ
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß §ºÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀªÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛzÉ. “vÁ¼ÀÄ«PÉVAvÀ vÀ¥ÀªÀÅ
E®è” JA¢zÁÝgÉ PÀ£ÀPÀzÁ¸ÀgÀÄ. VqÀ £ÉlÖ PÀÆqÀ¯ÉÃ ¥sÀ¸À®Ä ©qÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀgÉ ¸ÁzsÀå«®è.
¸ÀAVÃvÁ¨sÁå¸À ªÀiÁrzÀgÉ MAzÉÃ wAUÀ½£À°è PÀbÉÃj ¤ÃqÀÄªÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ
¸ÁzsÀå«®è. ¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ®Æè vÁ£ÀÄ ¨ÉÃPÀÄ vÁ¼Éä JAzÀgÉ DªÉÄUÀwAiÀÄ°è
¸ÁUÀÄªÀÅzÀÄ JAzÀxÀðªÀ®è AiÀiÁªÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÉ JµÀÄÖ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀA
æ iÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÉÆÃ
CªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðvÉ¬ÄAzÀ ªÀiÁqÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÁUÀÄªÀ ±ÀQÛAiÉÄÃ vÁ¼Éä; vÁ¼Éä¬ÄAzÀ PÀnÖzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀqÉ¢zÀÄÝ ¢ÃWÀðPÁ® ¨Á¼ÀÄvÀÛzÉ.
6.
D¼ÁUÀ§®èª£
À ÄÀ CgÀ¸£
À ÁUÀ§®è
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß §ºÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀªÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛzÉ. PÁAiÀÄPÀgÀ WÀ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
§qÀªg
À ÄÀ ²æÃªÀÄAvÀg£
É ßÀ zÉ w½zÀÄ PÉÆ¼À¨
î ÃÉ PÁVgÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvåÀ . vÁ£ÀÄ ¥ÀÄgÀÄµÀ UÀÈºÀPÈÀ vÀåU¼
À £
À ÄÀ ß
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀªÀiÁ£À. JgÀqÀÄ ¥ÀzÀ«UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀªÀ£ÀÄ ºÀ½îAiÀÄ°è PÀÈ¶
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀªÀiÁ£À JA§AxÀ zsÉÆÃgÀuÉ ¸ÀjAiÀÄ®è. ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀÄ£ÀÄµÀå vÀ£Àß
zÀÄrªÉÄAiÀÄ §®¢AzÀ JvÀÛgÀPÉÌ KjgÀÄªÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ¸ÁPÀ¶ÖªÉ. D½£À zÀÄrªÉÄ
¸ÀªÀÄ¸Éå ¹ÜwUÀwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀévÀB CªÀgÉÆA¢UÉ ¨ÉgÉvÀÄ CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀgÀµÉÖÃ DgÀ¸À CzÀ£ÀÄß
¥ÀjºÀj¸À®Ä ¸ÁzsÀå.
111
7.
ºÉvv
ÛÀ Á¬Ä ºÉÆvÀ£
Û ÁqÀÄ ¸ÀU
é ð
À QÌAvÀ «ÄV®Ä
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀª£
À ÄÀ ß §ºÀÄ ¸ÀÄAzÀgª
À ÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛz.É ¥À¸
æ ÄÀ ÛvÀ UÁzÉ ‘ºÉvÛÀvÁ¬Ä
ºÉÆvÀÛ£ÁqÀÄ ¸ÀéUÀðQÌAvÀ «ÄV®Ä’ JA§ÄzÀÄ MAzÀÄ d£À¦A
æ iÀÄ UÁzÉAiÀiÁVzÉ. vÁ¬Ä
£ÀªÄÀ ä£ÄÀ ß MA§vÀÄÛ wAUÀ¼ÄÀ vÀ£ßÀ UÀ¨ð
Às zÀ°èlÄÖPÆ
É AqÀÄ ¥ÉÆÃ¶¹zÀg,É ºÉÆvÀÛ£ÁqÀÄ £ÀªÄÀ ä£ÄÀ ß
fÃªÀ£À¥ÀÆwð vÀ£Àß ªÀÄr®°èlÄÖ ¥ÉÆÃ¶¸ÀÄvÀÛzÉ. ºÉvÀÛvÁ¬ÄAiÀÄ ªÀÄr°£À°è zÉÆgÀPÀÄªÀ
¸ÀÄRPÉÌ ¸ÀªÀÄ£ÁzÀ ¸ÀÄR ¨ÉÃgÉÆA¢®è. CzÉÃ jÃw d£Àä¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀªÀÅ ¸ÀºÀ
©r¸À¯ÁUÀzÀAvÀºÀzÀÄ. £ÀªÀÄä £Ár£À°è £ÀªÀÄUÉ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀ D£ÀAzÀ ªÀÄvÉÛ J®Æè
zÉÆgÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀå«®è. DzÀÝjAzÀ ºÉvÀÛvÁ¬Ä ºÉÆvÀÛ£ÁqÀÄ ¸ÀéUÀðQÌAvÀ «ÄV¯ÁzÀÄzÀÄ.
gÁªÀiÁAiÀÄt ªÀÄºÁPÁªÀåzÀ°è ²æÃgÁªÀÄ£ÀÄ EzÉÃ C©ü¥ÁæAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄvÁÛ£É.
8.
G¦àVAvÀ gÀÄa¬Ä®è; vÁ¬ÄVAvÀ §AzsÄÀ «®è
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀª£
À ÄÀ ß §ºÀÄ ¸ÀÄAzÀgª
À ÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛz.É ¥À¸
æ ÄÀ ÛvÀ UÁzÉ ‘G¦àVAvÀ
gÀÄa¬Ä®è; vÁ¬ÄVAvÀ §AzsÀÄ«®è’ JA§ÄzÀÄ MAzÀÄ d£À¦æAiÀÄ UÁzÉAiÀiÁVzÉ.
G¦à®è¢zÀÝgÉ AiÀiÁªÀ HlªÀÇ gÀÄa¸ÀÄªÀÅ¢®è. DqÀÄUÉAiÀÄÄ gÀÄaAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ G¥ÀÄà
¥Àz
æ sÁ£À. CzÉÃ jÃw ªÀÄPÀÌ¼À ¨Á¼ÀÄ D£ÀAzÀªÀÄAiÀÄªÁUÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ vÁ¬ÄAiÉÄÃ ¥Àz
æ sÁ£À.
fÃªÀ£z
À °
À è ¥Àj¹Üw ZÉ£ÁßVgÀÄªÀªg
À U
É É J®è §AzsÄÀ §¼ÀUz
À ª
À g
À ÄÀ ¥Àg¸
À g
àÀ À ¦æÃw, ¥ÉÃæ ªÀÄ¢AzÀ
EgÀÄvÁÛgÉ. ¥Àj¹Üw «µÀªÀÄªÁzÀAvÉ®è J®ègÀÆ zÀÆgÀ ¸ÀjAiÀÄÄvÁÛgÉ. DzÀgÉ vÁ¬Ä
ªÀiÁvÀæ JAxÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÆß £ÉÆÃqÀzÉÃ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß DgÉÊPÉ ªÀiÁqÀÄvÁÛ¼É. JAvÀºÀ PÀµÀÖ
§AzÀgÀÆ CzÀ£ÀÄß ¸À»¹ ªÀÄPÀÌ¼À£ÀÄß ¥ÉÆÃ¶¸ÀÄvÁÛ¼É. DzÀÄzÀjAzÀ G¦àVAvÀ gÀÄa¬Ä®è;
vÁ¬ÄVAvÀ §AzsÀÄ«®è JAzÀÄ d£À¥ÀzÀgÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀÄvÁÛgÉ.
9.
aAvÉAiÉÄÃ ªÀÄÄ¥ÀÄà; ¸ÀAvÉÆÃµÀªÃÉ AiÀiËªÀ£À
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvéÀª£
À ÄÀ ß §ºÀÄ ¸ÀÄAzÀgª
À ÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛz.É ¥À¸
æ ÄÀ ÛvÀ UÁzÉ ‘aAvÉAiÉÄÃ
ªÀÄÄ¥ÀÄà; ¸ÀAvÉÆÃµÀªÉÃ AiÀiËªÀ£À’ JA§ÄzÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ ¥À¹
æ zÀÞ UÁzÉUÀ¼À°è MAzÁVzÉ.
avÉUÀÆ aAvÉUÀÆ £ÀqÀÄªÉ ©AzÀÄ ªÀiÁvÀæ ªÀåvÁå¸À. avÉ ¸ÀvÀÛªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀÄlÖgÉ aAvÉ
§zÀÄQgÀÄªÀªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀzÁ ¸ÀÄqÀÄwÛgÀÄvÀÛzÉ aAvÉ¬ÄAzÀ ¸ÀAvÉÆÃµÀ ªÀiÁAiÀÄªÁV, ªÀiÁ£À¹PÀ
112
£ÉªÀÄä¢ ºÁ¼ÁV, zÉÃºÀ PÀÄVÎ ºÉÆÃV §ºÀÄ¨ÉÃUÀ ªÀÄÄ¥ÀÄà DªÀj¸ÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀAvÉÆÃµÀzÀ
¹ÜwAiÀÄÄ £ÀªÄÀ ä£ÄÀ ß ªÀiÁvÀª
æ ®
À èzÉ ErÃ ¥Àj¸Àgª
À £
À ßÉ Ã ¸ÀAvÉÆÃµÀzÁAiÀÄPÀª£
À ÁßV ªÀiÁqÀÄvÀÛz.É
¸ÀAvÉÆÃµÀ¢AzÀ zÉÃºÀ, ªÀÄ£À¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ ºÀUÀÄgÀªÁV GvÁìºÀªÀÅAmÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀAvÉÆÃµÀ¢AzÀ
zÉÃºÀzÀ DgÉÆÃUÀå ºÉaÑ ¸ÀzÁ AiÀiËªÀ£À vÀÄA© vÀÄ¼ÀÄPÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ¸ÀzÁ aAvÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄvÀÛ ¤gÀÄvÁìºÀ¢AzÀ ªÀÄÄzÀÄPÀÄgÀAvÉ ¨Á¼ÀÄªÀÅzÀgÀ §zÀ®Ä ¸ÀzÁ ¸ÀAvÉÆÃµÀ¢AzÀ
EzÀÄÝ GvÁìºÀ¢AzÀ AiÀÄÄªÀPÀgÀAvÉ ¨Á¼À¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß F UÁzÉ w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
10. PÀlÄÖªÅÀ zÀÄ PÀpt; PÉr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀ
UÁzÉUÀ¼ÀÄ d£À¥ÀzÀgÀ fÃªÀ£ÀzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ £ÀÄrªÀÄÄvÀÄÛUÀ¼ÀÄ. UÁzÉUÀ¼ÀÄ DPÁgÀzÀ°è
ªÁªÀÄ£À£ÁzÀgÀÆ CxÀðzÀ°è wæ«PÀª
æ ÀÄ£ÁVªÉ. ªÉÃzÀ ¸ÀÄ¼ÁîzÀgÀÆ UÁzÉ ¸ÀÄ¼ÁîUÀzÀÄ JA§
ªÀiÁvÀÄ UÁzÉAiÀÄ ªÀÄºÀvÀéªÀ£ÀÄß §ºÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀªÁV CxÉÊð¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥À¸
æ ÀÄÛvÀ UÁzÉ ‘PÀlÄÖªÅÀ zÀÄ
PÀpt, PÉr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÄ®¨s’À JA§ÄzÀÄ PÀ£ßÀ qÀzÀ ¥À¹
æ zÀÞ UÁzÉU¼
À °
À è MAzÁVzÉ. ‘PÀÄA¨ÁgÀ¤UÉ
ªÀµð
À ; zÉÆuÉÚUÉ ¤«ÄµÀ’ JA§ UÁzÉAiÀÄÆ EzÉÃ CxÀðªÀ£ÄÀ ß ºÉÆA¢zÉ. MAzÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀlÄÖªÅÀ zÀÄ JµÀÄÖ PÀptªÁzÀ PÁgÀå. DzÀgÉ MAzÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sª
À ÁV PÉqº
À §
À ºÀÄzÀÄ.
ºÁUÉAiÉÄÃ ªÀÄ£ÀÄµÀå vÀ£Àß GvÀÛªÀÄªÁzÀ ªÀåQÛvÀéªÀ£ÀÄß gÀÆ¦¹PÉÆ¼Àî®Ä fÃªÀªÀiÁ£ÀªÉ®è
PÀµÀÖ¥ÀlÖgÀÆ ¸Á®zÀÄ. DzÀgÉ ºÁUÉ gÀÆ¦¹PÉÆAqÀ ªÀåQÛvÀéªÀ£ÀÄß MAzÀÄ ¤«ÄµÀzÀ°è
ºÁ¼ÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ. DzÀÝjAzÀ fÃªÀ£ÀzÀ°è PÀµÀÖ¥ÀlÄÖ gÀÆ¦¹PÉÆAqÀ ªÀåQÛvÀéªÀ£ÀÄß
JZÀÑjPÉ¬ÄAzÀ PÁ¥ÁrPÉÆAqÀÄ £Á±ÀªÀiÁrPÉÆ¼ÀîzÉ GvÀÛªÀÄ ªÀåQÛUÀ¼ÁV §zÀÄPÀ¨ÉÃPÀÄ
JAzÀÄ F UÁzÉAiÀÄÄ w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
C£ÀÄ§Azs-À 4
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À
PÀ°PÉ ºÁUÀÆ PÀ°¸ÀÄ«PÉUÉ ¸ÀA§A¢üvÀ C£ÉÃPÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ ²PÀëPÀ PÉÃA¢ævÀ ²PÀët¢AzÀ
²±ÀÄ PÉÃA¢ævÀ ²PÀëtzÀvÀÛ ¸ÁVzÀÝgÀÆ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀQæ A
æ iÉÄ ªÀiÁvÀæ E£ÀÆß ºÀ¼ÉAiÀÄ
¥ÀzÀÞwAiÀiÁV G½zÀÄ CzÀÄ vÀgÀUÀw ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÉÆA¢UÉ ¸À«Ää½vÀªÁV®è. ±Á¯Á zÉÊ£ÀA¢£À
ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ°è QæAiÀiÁ²Ã®ªÁV £ÀªÀÄä£ÀÄß ¤gÀAvÀgÀªÁV vÉÆqÀV¹PÉÆArzÀÝgÀÆ,
ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À «¢ü«zsÁ£ÀU¼
À Æ
À , ¸ÀªÄÀ xÀð ¸Ázs£
À Á ¸À®PÀgu
À U
É ¼
À Æ
À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸Àj¸À¨ÃÉ PÁzÀ
vÀAvÀU
æ ¼
À À §UÉÎ ªÀÄvÀµ
Û ÄÀ Ö CjªÀÅ ªÀÄÆr¹PÉÆ¼ÀÄª
î À CUÀvåÀ «zÉ. J¯Áè ¸À¤ßªÉÃ±Àz°
À è CzÀg°
À A
è iÀÄÆ
«zÁåyð ¸ÀªÀÄÆºÀzÀ°è «©ü£Àß D¸ÀQÛ, C©ügÀÄa, ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀåPÀÛªÁUÀÄªÀÅzÀjAzÀ
¥Àw
æ ªÀÄUÀÄ «²µÀÖ J¤¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. J®ègÀ£ÀÆß MAzÉÃ C¼ÀvÉUÉÆÃ°¤AzÀ C¼ÉzÀÄ ¥ÀU
æ Àw
EAwµÉÖÃ JAzÀÄ ¤zsÀðj¸À®Ä ¸ÁzsÀå«®è. ºÁUÁzÀgÉ;
* £ÀªÀÄä «zÁåyðUÀ¼À «©ü£Àß D¸ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ ¥Àª
æ ÀÈwÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ
M¼À¥Àr¸ÀÄªÀÅzÁzÀgÀÆ ºÉÃUÉ?
113
*
£ÁªÀÅ PÀAqÀÄPÉÆArgÀÄªÀ ¸ÁA¥Àz
æ Á¬ÄPÀ ºÁUÀÆ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥ÀA
æ iÉÆÃUÀUÀ½UÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ
zÀÆgÀªÁVgÀÄªÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀßµÉÖÃ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ°è ¥ÀjUÀtÂ¸À¨ÉÃPÉÃ?
*
D ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÉßÃ «©ü£ÀßªÁV £ÉÆÃqÀÄªÀÅzÁzÀgÀÆ ºÉÃUÉ?
*
CUÀvÀå«gÀÄªÀ vÀAvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£À-¸À®PÀgÀuÉUÀ¼ÁªÀÅªÀÅ?
*
F vÀAvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸Ázs£
À U
À ¼
À £
À ÄÀ ß ¥ÀoåÀ , ¸Àº¥
À o
À åÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÀªÄÀ UÀæ ªÀvð
À £ÉU¼
À £
À ÄÀ ß
ªÀiË°åÃPÀj¸À®Ä §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ? EAvÀºÀ feÁÕ¸ÉUÀ¼ÀÄ £ÀªÉÄä®ègÀ£ÀÆß EA¢UÀÆ
PÁqÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀºÀd. PÀ°PÉAiÀÄ ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è PÀ°PÁyðAiÀÄ£ÀÄß ¤gÀAvÀgÀªÁV
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ M¼À¥Àr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÁyðUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÉæÃgÉÃ¦¹, QæAiÀiÁ²Ã®UÉÆ½¹, C¥ÉÃQëvÀ ªÀvÀð£ÉAiÀÄvÀÛ «PÀ¹vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀA¥ÀÆtð dªÁ¨ÁÝj £ÀªÉÄä®ègÀ ªÉÄÃ°zÉ, C®èªÉ?
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀQæ A
æ iÉÄUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ £ÁªÀÅ FUÁUÀ¯ÉÃ ¸ÁPÀµÀÄÖ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁrzÉÝÃªÉ. (vÀgÀUÀwAiÀÄ°è F §UÉÎ PÁAiÀÄð ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ZÀ®£À²Ã®ªÁVªÉ.)
E¯ÁSÉ ¬ ÄAzÀ gÀ a ¸À ® à n Ö g À Ä ªÀ ¸Á»vÀ å UÀ ¼ À Ä £À ª É Æ ä A ¢VªÉ . CªÀ Å UÀ ¼ À £ À Ä ß MªÉ Ä ä
CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀPÉÆÌ¼À¥Àr¹zÀgÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ UÀ»
æ ¸À®Ä ¸ÁzsÀå. DzÀgÀÆ F
¸Á»vÀåzÀ ªÀÄÆ® GzÉÝÃ±À. FUÁUÀ¯ÉÃ £ÁªÀÅ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ zÉÊ£ÀA¢£À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ ¤¢ðµÀÖvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÀÆ ¤RgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÉÃ DVzÉ.
1986gÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤ÃwAiÀÄÆ ±Á¯Á ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß §®UÉÆ½¸ÀÄªÀ
¤nÖ£À°è ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ JA§ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹gÀÄªÀÅzÀÄ «±ÉÃµÀ. EwÛÃa£À
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄ ZËPÀlÄÖ-2005 ªÀÄvÀÄÛ Dgï.n.E.-2005 ªÀÄvÀÄÛ Dgï.n.E-2009
¸ÉPÀë£ï 29 (JZï) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉPÀë£ï 30 ¸ÀºÀ EzÀPÉÌ «±ÉÃµÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤Ãr
¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ£ÀÄß J¯Áè jÃw¬ÄAzÀ®Æ §®ªÀzsÀð£ÉUÉÆ½¸À¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÁV
C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀÄvÀÛzÉ.
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£z
À À CxÀð :
«zÁåyðAiÀÄ ¥ÀoÀå ºÁUÀÆ ¸ÀºÀ¥ÀoÀå ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è£À ¸ÁzsÀ£É, ±Á¯Á ¸À¤ßªÉÃ±ÀzÀ°è
««zsÀ ¥ÁvÀæ ¤ªÀðºÀuÉ, ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄî«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀU
æ ÀwAiÀÄ£ÀÄß ««zsÀ vÀAvÀU
æ À¼À ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀªÄÀ UÀª
æ ÁV zÁR°¹PÉÆAqÀÄ, «±ÉÃè ¶¹ §AzÀ M¼À£Æ
É ÃlUÀ½AzÀ ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÀªÁðAVÃt
C©üªÀÈ¢Þ C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄªÀ ¥ÀQæ A
æ iÉÄUÉ ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÉ£Àß§ºÀÄzÀÄ.
ªÉÄÃ®ÌAqÀ ªÁPÀåªÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹zÀgÉ £ÀªÀÄUÉ ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ JA§ JgÀqÀÄ
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ UÀªÀÄ£À ¸É¼ÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
114
¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£z
À À CxÀð :
¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÉAzÀgÉ «zÁåyðUÀ¼À ±Á¯ÉAiÀÄ°è£À PÀ°PÁ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ vÉÆqÀV¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ««zsÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è£À CªÀgÀ ¸ÀºÀd ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß
¤gÀAvÀgª
À ÁV UÀªÄÀ ¤¹ ªÀÄUÀÄ«£À ¨É¼ª
À t
À U
Â É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÈÀ ¢Þ ¥ÀQæ A
æ iÉÄUÀ¼£
À ÄÀ ß ¥ÉÆÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£z
À À CxÀð :
ªÁå¥À P À ªÀ i Ë®åªÀ i Á¥À £ À ª É A zÀ g É ¤¢ðµÀ Ö ¥ À r ¹zÀ ¥À o À å PÉ Ì ¹Ã«ÄvÀ ª ÁUÀ z É ,
¸Àº¥
À o
À åÀ UÀ¼£
À Æ
É ß¼ÀUÆ
É AqÀAvÉ ªÀÄUÀÄ«£À J¯Áè ªÀvð
À £ÉU¼
À £
À Æ
À ß C©üªÈÀ ¢ÞUÆ
É ½¸ÀÄªÀÅzÁVzÉ.
¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À JA§ ¥ÀzÀ PÁ®WÀlPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÉ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ
J£ÀÄßªÀ ¥ÀzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÉÊUÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁzÀ ««zsÀ ¸ÀAzÀ¨sÀð ªÀÄvÀÄÛ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛz.É
F PÉ¼ÀV£À gÉÃSÁ avÀæ¢AzÀ F JgÀqÀÄ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼ÉÆ¼ÀV£À
CAvÀgï ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¸À§ºÀÄzÀÄ.
→
¤gÀAvÀgÀ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
¤gÀAvÀgÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉ
ªÁå¥ÀPÀ
C©üªÀÈ¢Þ
¥ÀoÀå
¸ÀAAiÉÆÃfvÀ
¸ÀºÀ¥ÀoÀå
¸ÀAAiÉÆÃfvÀ
¸ÀºÀd
ªÀvÀð£É
*
¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À¢AzÀ ªÀÄUÀÄ«£À zÉÊ»PÀ, ¨Ë¢ÞPÀ, ªÀiÁ£À¹PÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ
¨É¼ª
À t
À U
Â A
É iÀÄ£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹ ¥ÀU
æ w
À AiÀÄ ¤gÀAvÀgv
À A
É iÀÄ°è CxÉÊð¹PÉÆ¼À®
î Ä ¸ÁzsåÀ ªÁUÀÄvÀz
Û .É
EzÀjAzÀ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀåQÛvÀé AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ°è «PÀ¸À£ÀUÉÆ¼ÀÄîwÛzÉ, AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ
ªÀÄzsåÀ ªv
À ð
À £ÉU¼
À ÄÀ ªÀÄUÀÄ«UÉ G¥ÀAiÀÄÄPÀª
Û ÁUÀ§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ w½AiÀÄ®Ä ¸ÁzsåÀ ªÁUÀÄvÀz
Û .É
*
ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À¢AzÀ ¥ÀoÀå-¸ÀºÀ¥ÀoÀå ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ºÁUÀÆ ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÀºÀd
ªÀvÀð£ÉAiÀÄ PÉëÃvÀU
æ À¼À£ÀÄß UÀªÀÄ¤¹ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. MmÁÖgÉAiÀiÁV
¤gÀ A vÀ g À ºÁUÀ Æ ªÁå¥À P À ªÀ i Ë®åªÀ i Á¥À £ À ¢ AzÀ ªÀ Ä UÀ Ä «£À ¸À ª ÁðAVÃt
¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤gÀAvÀgÀªÁV C£ÀÄPÀÆ°¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
115
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£z
À À ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉ :
*
*
«zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄvÀÛzÉ.
ªÀÄPÀÌ¼À ¥ÀU
æ w
À AiÀÄ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉÆ¼ÀÄª
î À ¸À®ÄªÁV ¸Ázs£
À Á ¸À®PÀgu
À U
É ¼
À £
À ÄÀ ß gÀa¹PÉÆ¼À®
î Ä
ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌøvÀUÉÆ½¸À®Ä zÁj vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ.
*
*
¸ÀPÁ®zÀ°è ¥ÉÆÃµÀPÀjUÉ ¥ÀU
æ ÀwAiÀÄ£ÀÄß CxÉÊð¸À®Ä C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
£Á£ÀÄ J°èzÉÝÃ£É, £Á£ÀÄ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÀ°PÉAiÀÄ C£ÀÄ¨sÀªÀUÀ¼ÁªÀÅªÀÅ, £Á£ÀÄ
C¼Àªr
À ¹PÉÆAqÀ ¨ÉÆÃzs£
À Á PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀQæ A
æ iÉÄ ªÀAiÉÆÃªÀiÁ£ÀPÌÉ C£ÀÄUÀÄtªÁVzÉAiÉÄÃ
JA§ »ªÀiÁä»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä ²PÀëPÀjUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
«zÁåyðUÉ vÀ£Àß PÀ°PÉAiÀÄ §UÉÎ DvÀä«±Áé¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÆr¸À®Ä ºÁUÀÆ C¥ÉÃQëvÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ PÀqÉUÉ ªÀiÁUÀðzÀ²ð¸À®Ä £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
*
*
*
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀAiÀÄ, DvÀAPÀUÀ½®èzÉ ¸ÀéZÀÒAzÀ ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è ªÀÄÄPÀÛªÁV PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
MgÉºÀZÀÑ®Ä ¸ÁzsÀå«zÉAiÉÄA§ÄzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁtÂ¸ÀÄvÀÛzÉ.
²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁzÀ «¢ü«zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀå ¤Ãw
¤gÀÆ¥ÀuÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¹PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
*
C¥ÉÃQëvÀ ±Á¯Á ¸À¤ßªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀiÁðt ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ ±Á¯ÉAiÀÄ
¸ÀªÀÄUÀæ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄvÀÛ ªÀÄÄ£ÀßqÉAiÀÄ®Ä zÁj vÉÆÃj¸ÀÄvÀÛzÉ.
* UÀÄtªÀÄlÖzÀ ²PÀëtzÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß PÁ®PÁ®PÉÌ SÁwæ¥Àr¸À®Ä ZÁ®£É ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ EgÀÄªÀ DAiÀiÁªÀÄ/PÀ°PÁ PÉëÃvÀU
æ À¼À£ÀÄß
F PÉ¼ÀV£À avÀ¢
æ AzÀ CxÉÊð¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
±Á¯Á
ZÀlÄªÀnPÉU¼
À ÄÀ
¸ÀªÁðAVÃt
¨É¼ÀªÀtÂUÉ
→
→
→
→
UÀÄA¦£À°è
ªÀvð
À £É
ªÀiË®åUÀ¼À
CjªÀÅ
116
PÉÆÃgï
«µÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ
→
→
→
zÉÊ»PÀ
ºÁUÀÆ QæÃqÉ
→
¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÁðAVÃt
¨É¼ÀªÀtÂUÉ
fÃªÀ£À ²PÀët
¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À «zsUÀ ¼
À ÄÀ :
¥ÀoåÀ ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀÄªÁUÀ
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ JA§ JgÀqÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À (Formative Assesment) :
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀµÀð¥ÀÆwð ²PÀëPÀgÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ O¥ÀZÁjPÀ ªÀÄvÀÄÛ
C£Ë¥ÀZÁjPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÁVzÉ. EzÀÄ £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ
¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÆß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ°è PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÉAzÀgÉ
vÀgÀUÀw PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, gÀ¸À¥À±
æ Éß, UÀÈºÀ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ, AiÉÆÃd£É, ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ,
¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ EvÁå¢. gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀÅ ªÀÄUÀÄ«£À ¤gÀAvÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ
zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ ªÀÄºÀvÀé¥ÀÆtðªÉ¤¹PÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À (Summative Assesment) :
EzÀÄ ªÀµÀðzÀ ªÉÆzÀ® ¸É«Ä¸ÀÖgï ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸É«Ä¸ÀÖgï CªÀ¢üAiÀÄ°è
£ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ªÀµÀðzÀ CxÀªÁ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ CªÀ¢üAiÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ²PÀëPÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆÃµÀPÀjUÉ D CªÀ¢üAiÀÄ°è DzÀ MlÄÖ
PÀ°PÉAiÀÄ »ªÀiÁä»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛz.É EzÀPÌÉ F PÉ¼V
À £À vÀAvÀU
æ ¼
À £
À ÄÀ ß §¼À¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
*
gÁdå ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄ DzsÀj¹ ±Á¯ÉAiÀÄ°è PÀ°¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ²PÀëPÀgÉÃ ±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ°èAiÉÄÃ
¥ÀjÃPÁë PÁAiÀÄð PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ. EzÀgÀ ¥ÀÆªÀð¨sÁ«AiÀiÁV ¥Àæ±ÉßPÉÆÃpAiÀÄ£ÀÄß
vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
*
¸ÀºÀ¥ÀoÀå ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ªÀiÁ£ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¹, ««zsÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
vÀAiÀiÁj¹ §¼À¸ÄÀ ªÀÅzÀÄ. GzÁ : zÀeÁðªÀiÁ¥À£,À vÀ¤SÁ¥ÀnÖ, ¸ÁAzÀ©ð
ü PÀ ªÀvð
À £Á
zÁR¯É ¥ÀvÀæ EvÁå¢.
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À - (J£ï.¹.J¥sï-2005)
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ª
À ÅÀ NCF–2005gÀ D±ÀAiÀÄ. PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ
¥ÀU
æ ÀwAiÀÄÄ ErAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ, CxÁðvï CzÀÄ ¸ÀªÀÄUÀª
æ ÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ NCF–2005
§AiÀÄ¸ÀÄvÀÛzÉ. J£ï.¹.J¥sï.£À°è F CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃ¼À¯ÁVzÉ.
1.
ªÀÄUÀÄ«£À PÀ°PÉAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊ±Á®åUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀU
æ Àw
ªÀgÀ¢AiÀÄÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÁå¥ÀPÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. CzÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ, vÉÆqÀV¹
PÉÆ¼ÀÄ«
î PÉAiÀÄ J¯Áè DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉAiÀÄÆ »ªÀiÁä»w ¤ÃqÀ®Ä ±ÀPª
ÛÀ ÁVgÀ¨ÃÉ PÀÄ.
117
2. J°èAiÀÄªÀgU
É É ¥ÀjÃPÉU
ë ¼
À ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ QgÀÄ¥ÀjÃPÉU
ë ¼
À ÄÀ ªÀÄPÀÌ¼À eÁÕ¥PÀ À ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoåÀ ¥ÄÀ ¸ÀPÛ z
À À
eÁÕ£ª
À £
À ÄÀ ß ªÀÄgÀÄ¸É¼A
É iÀÄÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß ªÀiÁvÀæ C¼ÉAiÀÄÄvÀª
Û A
É iÉÆÃ C°èAiÀÄªÀgU
É É ¥ÀoåÀ Pª
æÀ ÄÀ ªÀ£ÄÀ ß
PÀ°PÉAiÀÄvÀÛ ¤zÉÃð²¸ÀÄªÀ ¥ÀA
æ iÀÄvÀßUÀ¼É®è ªÀåxÀðªÁUÀÄvÀÛªÉ.
3. PÉÃªÀ® PÀ°PÉAiÀÄ ¥s°
À vÁA±ÀU¼
À £
À ßÀ µÉÖÃ C®èzÃÉ PÀ°PÉAiÀÄ C£ÀÄ¨sª
À U
À ¼
À £
À ÄÀ ß ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÁVzÉ. ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄA¥ÀÄ C¨sÁå¸U
À ¼
À °
À è CªÀgª
À g
À À PÀ°PÁ C£ÀÄ¨sª
À U
À ¼
À ÄÀ
¥Àw
æ ¥sÀ®ªÁUÀÄªÀAvÉ ºÁUÀÆ ªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ C£ÀÄªÁUÀÄªÀAvÉ gÀa¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
4. eÁÕ£ÁzsÁjvÀ «µÀAiÀÄ PÉëÃvÀU
æ À¼À°è ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ K£À£ÀÄß PÀ°wzÁÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ F eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
¸ÀªÀÄ¸Éå ¤ªÁj¸À®Ä C£Àé¬ÄPÀªÁV ºÉÃUÉ §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÉÃ
¥ÀjÃPÉëUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
5. ¸ÀºÀ¥ÀoÀå «µÀAiÀÄUÀ¼À°è ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ K£À£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅUÀ½AzÀ CªÀgÀÄ
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¯Á¨sÀªÉÃ£ÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉÆAqÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyðUÀ¼À
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, D¸ÀQÛ, ±Àz
æ ÉÞAiÀÄ ªÀÄlÖ, ««zsÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ M¼À¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ºÁUÀÆ RTE 2009 :
vÀgÀUÀw PÉÆÃuÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ±Á¯Á ¸À¤ßªÉÃ±À PÉÃªÀ® ¨Ë¢ÞPÀ «µÀAiÀÄ PÉëÃvÀU
æ À½UÉ
¹Ã«ÄvÀª¤
É ¹zÉ ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÀªÄÀ UÀæ ¨É¼ª
À t
À U
Â U
É É CªÀPÁ±Àª£
À ÄÀ ß PÀ°¸
à ÄÀ ªÀAvÉ gÀÆ¦¸À®q
à ¨
À ÃÉ PÀÄ.
F »£Éß¯ÉAiÀÄ°è RTE – 2009 ¥ÀoÀåPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÉ®ªÀÅ D±ÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß »ÃUÉ
ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ¥À«vÀæ ¸ÁÜ£À ¤ÃrgÀÄªÀ ªÀiË®åUÀ¼À C£ÀÄ¸ÀgÀuÉ
* ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÀªÁðAVÃt C©üªÀÈ¢Þ
* ªÀÄPÀÌ¼À eÁÕ£À, ¸ÁªÀÄxÀåð ªÀÄvÀÄÛ ¥Àw
æ ¨sÉAiÀÄ ªÀzsÀð£É
* ¥ÀÆtð ¥Àª
æ ÀiÁtzÀ°è zÉÊ»PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À «PÀ¸À£À.
* ²±ÀÄ¸ÉßÃ» ªÀÄvÀÄÛ ²±ÀÄ PÉÃA¢ævÀ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ, C£ÉéÃµÀuÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁºÀ¸À ±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉ.
* ªÀÄUÀÄ«£À ¨sÀAiÀÄ, DWÁvÀ ºÁUÀÆ DvÀAPÀ ºÉÆÃUÀ¯Ár¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ
ªÀÄÄPÀÛªÁV vÀ£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ £ÉgÀªÀÅ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£z
À À PÀÄjvÀAvÉ RTE 2009 K£ÀÄ ºÉÃ¼ÀÄvÀz
Û ?É
*
¸ÉPÀë£ï 29(JZï)gÀAvÉ eÁÕ£ÀzÀ UÀ»
æ PÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß C£Àé¬Ä¸ÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À°è
ªÀÄPÀÌ¼À ¥ÀU
æ ÀwAiÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæ ºÁUÀÆ ¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®å ¤zsÀðgÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
118
*
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtªÀÅ ¥ÀÆtðUÉÆ¼ÀÄîªÀªÀgÉUÉ AiÀiÁªÀ ªÀÄUÀÄªÀ£ÀÆß ªÀÄAqÀ½UÀ¼À
¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è GwÛÃtðªÁUÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ MvÁÛAiÀÄ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
*
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¹zÀ ¥Àw
æ AiÉÆAzÀÄ ªÀÄUÀÄ«UÉ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄ
zÁzÀAvÀºÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀzÀ°è ¥Àª
æ ÀiÁt ¥ÀvÀª
æ À£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£z
À À GzÉÝÃ±ÀU¼
À ÄÀ :
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
«zÁåyðAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀÄUÀª
æ ÁV CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀPÉÌ M¼À¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¥Àw
æ ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ°èAiÀÄÆ «zÁåyðAiÀÄÄ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR°¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
¤jÃQëvÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀ½¹zÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß «±ÉèÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
CAPÀUÀ¼À §zÀ°UÉ ±ÉÃæ tÂ ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀU
æ ÀwAiÀÄ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß SÁwæ¥r
À ¹PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀªÄÀ AiÀÄ, ¸ÀAzÀ¨ð
Às PÉÌ vÀPÌÀ AvÉ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀ »ªÀiÁä»w
¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
««zsÀ °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À MvÀÛqÀªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÁzsÀ£À-¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ °TvÀ, ªÀiËTPÀ, «ÃPÀëuÉ, ¸ÀAzÀ±Àð£À,
zÀeÁ ªÀiÁ¥À£À, ¸ÁAzsÀ©üðPÀ zÁR¯É, EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÁUÀÆ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è PÀ°PÉAiÀÄ ««zsÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À°è MgÉ ºÀZÀÄÑªÀÅzÀÄ.
¥ÀjÃPÉëAiÉÄA§ ¨sÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DvÀAPÀªÀ£ÀÄß ºÉÆÃUÀ¯Ár¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
¸ÀAvÀ¸ÀzÁAiÀÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ²±ÀÄ¸ÉßÃ» «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
¸ÀºÀ¥ÀoÀå PÉëÃvÀU
æ À¼ÁzÀ ¸Á.G.G.PÁ., PÀ¯É, zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À°è ªÀÄPÀÌ¼À
vÉÆqÀV¹PÉÆ¼ÀÄî«PÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR°¹ «±ÉèÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è£À «zÁåyðAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
¸ÀªÀÄUÀæ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß EqÀÄªÀÅzÀÄ. (Individual Profile)
ªÀÄUÀÄ«£À ºÁdgÁw, ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ±ÀÄavÀé, PÀª
æ ÀÄ§zÀÞvÉ, dªÁ¨ÁÝj, ¥Àe
æ Á¸ÀvÁÛvÀäPÀ
ªÀÄ£ÉÆÃzsÉÆÃgÀuÉ, ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ PÁ¼Àf, PÀvÀðªÀå ¥Àe
æ ÉÕ, ¸ÀéAiÀÄA¤AiÀÄAvÀt
æ ,
¨sÁUÀª»
À ¸ÀÄ«PÉ, ¸ÀºPÀ ÁgÀ EvÁå¢UÀ¼£
À ÄÀ ß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£z
À À ¥Àj¢üAiÉÆ¼ÀPÌÉ vÀgÄÀ ªÀÅzÀÄ.
ªÀÄPÀÌ¼À ¥ÀU
æ ÀwAiÀÄ §UÉÎ ¥ÉÆÃµÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è DvÀä«±Áé¸À
ªÀÄÆr¸ÀÄªÀAvÉ »ªÀiÁä»w ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÉÄ¬ÄAzÀ ºÉÆgÀ§gÀÄªÀ ¥sÀ°vÀUÀ¼ÀÄ zsÀ£ÁvÀäPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ
ºÁUÀÆ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁVgÀÄªÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
¸ÀéªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢ÞUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
119
±Á¯ÉU¼
À °
À è ±ÉÊPÀëtPÂ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
GzÉÝÃ±ÀU¼
À ÄÀ :
1. ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀQæ A
æ iÉÄUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¹PÉÆ¼ÀÄî«j.
2. ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ°è §gÀÄªÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ PÀª
æ ÀÄUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄÄ«j.
PÀ°PÁ ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è KPÀgÀÆ¥ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArgÀÄªÀÅzÀÄ
£ÀªÀÄUÉ®èjUÀÆ w½zÀ ¸ÀAUÀwAiÀiÁVzÉ. DzÀgÉ E°è £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ
¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ PÉ®ªÉÇªÉÄä ©ü£ÀßvÉ¬ÄAzÀ®Æ PÀÆrzÉ.
MAzÀjAzÀ ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄªÀgÉUÉ £À°-PÀ° ¥ÀzÀÞw EzÀÄÝ E°è£À PÀ°PÁ
¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ°è ªÀÄUÀÄ £ÉÃgÀªÁV, ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV ¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ M¼À¥ÀqÀÄwÛzÉ.
£Á®Ì£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ZÀlÄªÀnPÉ DzsÁjvÀ «zsÁ£À EzÀÄÝ E°è£À PÀ°PÁ ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ
ºÀAvÀUÀ¼ÀÆ PÀÆqÀ «zÁåyðAiÀÄ£ÀÄß ¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ M¼À¥Àr¸ÀÄvÀÛªÉ. LzÀjAzÀ
JAl£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄªÀgÉUÉ ZÀlÄªÀnPÉAiÀiÁzsÁjvÀ PÀ°PÁ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî
¯ÁVzÀÄÝ F ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ PÀÆqÀ ¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À¢AzÀ ºÉÆgÀvÁV®è.
DzÀgÉ F J¯Áè ºÀAvÀUÀ¼À°è ªÀÄUÀÄ«£À ¥ÀU
æ ÀwAiÀÄ£ÀÄß zÁR°¹gÀÄªÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ PÉÃªÀ®
eÁÕ£À ªÀ®AiÀÄPÉÌ ¹Ã«ÄvÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
¸Àº¥
À o
À åÀ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ªÀiÁr zÁR°¹PÉÆ¼À¨
î ÃÉ PÀÄ JAzÀÄ ºÉÃ¼À¯ÁVzÀÝgÆ
À
EªÀÅUÀ½UÉ eÁÕ£À ªÀ®AiÀÄzÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¹UÀÄªÀ ªÀÄ£ÀßuÉ ¹UÀÄwÛ®è J£ÀÄßªÀÅzÀÆ ¸ÀvÀåªÉÃ
DVzÉ. CAzÀgÉ J®èªÇÀ ¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÌÉ M¼À¥l
À A
Ö vÉ ªÉÄÃ¯ÉÆßÃlPÉÌ PÁtÂ¸ÄÀ wÛzÝÀ gÆ
À ,
«zÁåyðAiÀÄ PÀ°PÁ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¥ÀjÃPÁëzÁs jvÀªÁV, ªÀµÁðAvÀåzÀ°è/¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀªÁV
ªÀiÁrzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¥sÀ°vÁA±À¢AzÀ ªÀiÁvÀæ zÀÈrüÃPÀj¸ÀÄwÛzÉÝÃªÉ. ¥Àw
æ ªÀÄUÀÄ«£À
PÀ°PÁ ªÉÃUÀªÅÀ CzÀgÀ ¨Ë¢ÞP,À ¸ÁªÀiÁfPÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ£ÀÄß Dzsj
À ¹gÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¥Àw
æ ªÀÄUÀÄªÀÇ
©ü£Àß ZÉÊvÀ£ÀåªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁt¨ÉÃPÁzÀ CUÀvÀå«zÉ.
¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀÅ PÀ°PÁ ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ°è CqÀPÀªÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤ÃªÉ®ègÀÆ
UÀªÀÄ¤¹gÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ CAvÀºÀ ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß
ªÀÄÆvÀðgÀÆ¥ÀzÀ°è ªÀåPÀÛ¥Àr¸À®Ä PÀÆqÁ ¸ÁzsÀåªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀÄ PÁ¼Àf.
120
↔
↔
¹zÀÞv/É PÀ°PÁ
¸À¤ßªÉÃ±À ¸ÀÈ¶×
↔
↔
¤gÀAvÀgÀ
ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
↔
↔
««zsÀ vÀAvÀUæ ¼À À ªÀÄÆ®
¥ÀUæ wÀ zÁR°ÃPÀgtÀ
«±ÉÃè µÀu/É ªÀÄgÀÄªÀiÁ»w
↔
PÀ°«£À ¥s®
À
↔
UÀÄj/GzÉÝÃ±À/
¸ÁªÀÄxÀåð
PÀ°PÁ C£ÀÄ¨sª
À À
¨sÁµÁ «µÀAiÀÄUÀ¼°
À è ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À
¨sÁµÉ PÀ°-«µÀAiÀÄ w½ JA§ ªÀiÁwzÉ. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀª
æ ÀÄ ZËPÀlÄÖ 2005
¨sÁµÉAiÀÄ PË±À®UÀ¼À PÀ°PÉ¬ÄAzÀ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀ°PÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ
C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÄÀ vÀz
Û .É ¨sÁµÉAiÀÄ°è£À MmÁÖVgÀÄªÀ PË±À®UÀ¼£
À ÄÀ ß (©r ©rAiÀiÁV £ÉÆÃrzÀ°è
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ JAzÀÄ ºÉ¸Àj¸À§ºÀÄzÀÄ) «zÁåyð vÀ£ÀßzÁV¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
CxÁðvï CzÀ£ÀÄß gÀÆrü¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ PÁAiÀÄðªÁVzÉ.
ªÀAiÉÆÃ«ÄwAiÀÄ£ÀÄ¸ÁgÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ºÉÆA¢zÀAvÉ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
CAvÀUð
À vÀªÁUÀÄªÀÅzÀgÆ
É A¢UÉ «¸ÁÛgU
À Æ
É ¼ÀÄw
î g
Û ¨
À ÃÉ PÀÄ. ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À ªÀÈ¢ÞAiÉÆA¢UÉ ¨sÁµÉAiÀÄ
PË±À®zÀ §¼ÀPÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¤gÀAvÀgÀªÁV ²PÀëPÀgÀÄ MzÀV¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ
CªÀ±Àå. EAvÀºÀ ªÁvÁªÀgÀtPÉÌ ±Á¯Á ¸À¤ßªÉÃ±ÀªÀÅ O¥ÀZÁjPÀªÁV ¥ÀjUÀtÂ¸À®àlÖgÉ,
ºÉÆgÀV£À ¸À¤ßªÉÃ±ÀªÅÀ C£Ë¥ÀZÁjªÁV ¥ÀjUÀt¸
Â ®
À q
à ÄÀ vÀz
Û .É ªÀÄUÀÄ ¸Àºd
À ªÁV PÀ°AiÀÄÄvÀz
Û .É
DzÀgÉ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀåªÀ¹ÜvÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀPÉÌ ±Á¯Á vÀgÀUÀwAiÀÄ°è£À ¥ÀQæ A
æ iÉÄUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
¸Àºd
À PÀ°PÉAiÀÄ CªÀPÁ±ÀU¼
À ÁV ²PÀPë g
À ÄÀ ªÀiÁ¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ PÀ°PÉ ²±ÀÄ PÉÃA¢ævª
À ÁUÀÄvÀz
Û .É
¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀoåÀ z°
À è EgÀÄªÀ ¥ÁoÀU¼
À ÄÀ , C¨sÁå¸U
À ¼
À ÄÀ , ¨sÁµÁA±À ZÀlªÀnPÉU¼
À ÄÀ «zÁåyð
vÀ£Àß ¥Àæ§ÄzÀÞvÉAiÀÄ£ÀÄß ¨sÁµÉAiÀÄ PË±À®UÀ¼À°è ¸Á¢ü¸À° JA§ PÁgÀtPÁÌVAiÉÄÃ
gÀÆ¦¸À®ànÖgÀÄvÀÛªÉ. EAvÀºÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è «zÁåyð vÉÆrV¹PÉÆArzÀÝ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À
ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀiÁgÉÃ DUÀ° CzÀ£ÄÀ ß MAzÀÄ ZÀlÄªÀnPÉAiÀiÁV £ÉÆÃqÀz,É PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄºÀv¢
éÀ AzÀ
121
CzÀ£ÀÄß ¥Àæw¥sÀ®£ÁvÀäPÀ ¸ÁzsÀPÀ£ÀªÁV £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀÇ PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ªÀÄPÀÌ¼À C©üªÀåQÛAiÀÄ°è£À ¸ÀtÚ ¸ÀtÚ vÀ¥ÀÄàUÀ¼ÀÄ
¸ÀºÀ PÀ°¸ÀÄªÀªÀgÀ UÀæ»PÉAiÀÄ°è ªÀÄÄRåªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. DzÀgÉ CzÀÄ vÀ¥ÉàAzÀÄ £ÉÃgÀªÁV
wzÀÄÝªÀ PÀª
æ ÀÄPÉÌ ºÉÆÃUÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß ªÀÄUÀÄ«£ÉÆqÀ£É ¸ÀAªÁzÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ
PÀ°¸ÀÄ«PÉAiÀÄ ºÀAvÀz°
À è ¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼£
À ÄÀ ß «zÁåyðUÀ¼ÄÀ ¸ÀªÄÀ xÀðªÁV §¼À¹PÉÆAqÁUÀ
ªÀiÁvÀ.æ G½zÀ PÉÆÃgï «µÀAiÀÄUÀ¼À°è£À PÀ°PÉ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV, «ZÁgÀªÀ£ÀÄß ¤gÀUÀð¼ÀªÁV
ªÀÄAr¸À®Ä ¸ÁzsÀå«zÉ. F ¤nÖ£À°è ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°¸ÀÄªÀ ²PÀëPÀgÀ dªÁ¨ÁÝj UÀÄgÀÄvÀgÀ
ªÁzÀÄzÀÄ.
D°¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ, NzÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀgÀ PË±À®UÀ¼À
zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ ¥Àw
æ ¥ÁoÀzÀ GzÉÝÃ±À «zÁåyðUÀ¼À zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ JµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ ¸Á¢ü¸À®ànÖzÉ
J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß MgÉºÀZÀÄÑªÀÅzÉÃ ¨sÁµÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ vÀ¼ÀºÀ¢. »ÃUÉ aAw¹zÀÝ°è
¨sÁµÉAiÀÄ GzÉÝÃ±À ªÀÄvÀÄÛ ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À UÀt£É vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ¨ÉÃqÀªÉÃ JA§
¥À±
æ Éß JzÀÄgÁUÀÄvÀÛzÉ. GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À ¸ÁzsÀ£ÉUÉ PË±À®UÀ¼ÀÄ §ºÀÄªÀÄÄRå ªÀiÁzsÀåªÀÄªÁV
PÁgÀ å ¤ªÀ ð »¸À Ä vÀ Û ª É J£À Ä ßªÀ Å zÀ £ À Ä ß £É £ À ¦ £À ° è q À ¨ É Ã PÀ Ä . GzÁ : «zÁåyðUÀ ¼ À ° è
CAvÀUÀðvÀªÁUÀ¨ÉÃPÁzÀ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀÄ¸ÀÛPÀ ¥ÉÃæ ªÀÄªÀµÉÖÃ E°è
ªÀÄÄRåªÁUÀÄªÀÅ¢®è. D°¹zÀÝ£ÀÄß UÀæ»¹ vÀ£ÀßzÉÃ ªÀiÁvÀÄUÀ¼À°è ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀ PË±À®
UÀ½PÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. N¢zÀÝ£ÀÄß ªÀÄ£À£À ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ, D §UÉÎ D¯ÉÆÃa¹ MAzÀÄ
¤zsÁðgÀPÉÌ §gÀÄªÀ, ªÀ¸ÀÄÛ-«ZÁgÀªÀ£ÀÄß vÁQðPÀvÉUÉ M¼À¥Àr¸ÀÄªÀ, ªÀiËTPÀ CxÀªÁ
°TvÀªÁV ¸ÀéAvÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀ, KPÉ? ºÉÃUÉ? ºÁUÁUÀ¢zÀÝgÉ, EvÁå¢
¥À±
æ ÉßUÀ½UÉ ªÀÄÄPÀÛªÁV GvÀÛj¸ÀÄªÀ°è ««zsÀ PË±À®UÀ¼À ªÉÄÃ°£À «zÁåyðAiÀÄ MlÄÖ
»rvÀªÉÃ ¨sÁµÉAiÀÄ°è£À ¤dªÁzÀ PÀ°PÉ. GzÁ : ¥ÀzÀå PÀ°PÉAiÀÄ GzÉÝÃ±À gÀ¸À¸ÁézÀªÉÃ
DzÀgÀÆ, D gÀ¸Á£ÀÄ¨sÀªÀPÉÌ UÀ»
æ PÉ¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ «zÁåyðAiÀÄ D°¸ÀÄ«PÉ ªÀÄºÀvÀézÀÄÝ.
«µÀAiÀÄ/¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß JµÉÖÃ CzÀÄãvÀªÁV CxÉÊð¹PÉÆAqÀgÀÆ, CzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄxÀðªÁV
¤gÀÆ¦¸ÀÄªÀ°è ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ C©üªÀåQÛ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ. ¨sÁµÉAiÀÄ
PÀ°PÉAiÀÄÄ C©üªÀåQÛAiÉÆA¢UÉ ¥À±
æ ÀA¸ÉAiÀÄAvÀºÀ EvÀgÉ G¢ÝµÀÖUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ºÉaÑ£À
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
MAzÀÄ ¥ÀoÁåA±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ EAvÀºÀÄzÉÃ PË±À®ªÀ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄvÉÛÃ£É JAzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä
¸ÁzsÀå«®è. ¥Àæw PË±À®UÀ¼ÀÄ MAzÀPÉÆÌAzÀÄ ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÀÄÝ, MAzÀgÉÆ¼ÀUÉÆAzÀÄ
¨É¸ÉzÀÄPÉÆArgÀÄªÀÅzÀjAzÀ, ªÀVÃðPÀj¹ £ÉÆÃqÀ®Ä ¸ÁzsÀå«®è. DzÀgÉ PÉ®ªÀÅ ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ
CªÀÅUÀ¼À°è£À AiÀÄªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀgÀ ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸ÀºÀPÀj¸À®Æ§ºÀÄzÀÄ.
PÉ®ªÀÅ ¥ÁoÀUÀ¼À ¤gÀÆ¥ÀuÉAiÉÄÃ «zÁåyðUÀ¼À°è £Á£ÀÄ ¨É¼É¸À¨ÉÃPÁzÀ PË±À® AiÀiÁªÀÅzÀÄ
122
J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß ²PÀëPÀjUÉ vÁ£ÁVAiÉÄÃ ¤zÉÃð²¸ÀÄvÀÛzÉ. CAvÀºÀ ¥ÀoÁåA±ÀUÀ¼À wgÀÄ¼ÀÄ
¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ DzsÁgÀªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£z
À °
À è AiÀiÁªÉ®è CA±ÀU½
À UÉ vÀgU
À w
À PÉÆÃuÉAiÀÄ°è
DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ, ºÁUÉAiÉÄÃ ¥ÀÆªÀð¨sÁ«AiÀiÁV AiÉÆÃf¹PÉÆAqÀ
ªÀåªÀ¹ÜvÀ PÁgÀå¸ÀÆa EgÀ¯ÉÃ¨ÉÃPÀÄ.
¤ªÀðºÀuAÉ iÀÄ°è ²PÀëPgÀ À ¥ÁvÀæ :
*
*
*
*
*
*
*
¥Àw
æ AiÉÆ§â «zÁåyð «²µÀÖ J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
¥Àw
æ ºÀAvÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß «zÁåyðUÀ¼ÀÄ CªÀgÀªÀgÀ jÃw PÀ°wgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß zÀÈqsÀ
¥Àr¹PÉÆAqÀÄ ¥ÀU
æ ÀwAiÀÄ£ÀÄß «±ÉèÃµÀuÉUÉÆ¼À¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ.
»ªÀiÁä»w, ¥ÀjºÁgÀ PÁgÀå, ¥ÀÄ£Àgï »ªÀiÁä»wAiÀÄAvÀºÀ PÁgÀåPÉÌ £ÀªÀÄä£ÀÄß
M¼À¥Àr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
¨sÁµÉAiÀÄ ««zsÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À°è «zÁåyðAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀPÉÆÌ¼À
¥Àr¸À®Ä CªÀ±ÀåªÁzÀ ¸ÁzsÀ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀU
æ À¼À£ÀÄß vÁªÉÃ vÀAiÀiÁj¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁzÀ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß vÁªÉÃ vÀAiÀiÁj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ PË±À®ªÀ£ÀÄß
ªÉÄÊUÀÆr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
CAvÀgÁªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀªÁV, aPÀÌ aPÀÌ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀªÁV
««zsÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À°è «zÁåyðAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ vÀAvÀU
æ À¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀ
PÁAiÀÄðvÀAvÀU
æ À¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
£ÀªÄÀ VgÀÄªÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÄÀ :
*
*
*
*
*
*
EzÀÄ ¸ÁzsÀåªÉÃ? ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ºÉaÑzÀÝgÉ ºÉÃUÉ?
zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÁzÀgÀÆ ºÉÃUÉ?
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ UÀªÀÄ£À ¤ÃqÀ®Æ £À«ÄäAzÀ DUÀÄªÀÅzÉÃ?
FVgÀÄªÀ ¥ÀjÃPÁë ¥ÀzÀÞw EzÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÉAiÉÄÃ?
E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¥À±
æ ÉßUÀ½UÉ GvÀÛgÀ §gÉ¸ÀÄªÀAvÀºÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ EgÀÄªÀÅ¢®èªÉ?
¸ÁzsÀ£À vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAiÀiÁj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß AiÀiÁgÀÄ
ºÉÃ½PÉÆqÀÄvÁÛgÉ?
* ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¥ÀU
æ w
À ªÀ» ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÄÀ UÀæ ¥ÀU
æ w
À ªÀ» ¤ªÀðºÀuU
É É ªÀiÁUÀðzÀ±ð
À £À«zÉAiÉÄÃ?
EvÁå¢.
F J¯Áè ¥À±
æ ÉßUÀ½UÉ F ¸Á»vÀåzÀ°è GzÁºÀgÀuÉAiÉÆA¢UÉ GvÀÛj¸À®Ä ¥ÀA
æ iÀÄwß¹zÉ.
123
¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥PÀ À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä ¨sÁµÁ «µÀAiÀÄUÀ¼°
À è PË±À®UÀ¼ÄÀ
ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ ªÀiÁ£ÀPU
À ¼
À £
À ÄÀ ß DzsÁgÀU¼
À ÁV UÀÄgÀÄw¹PÉÆ¼ÀÄîªÅÀ zÀÄ CªÀ±åÀ P.À PÉ®ªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£Àå
¤¢ðµÀÖUÀ¼À£ÀÄß PÉ¼ÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ°è GzÁºÀgÀuÉAiÀiÁV ¤ÃrzÉ.
¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼°
À è ¸ÁªÀiÁ£Àåª¤
É ¹PÉÆ¼ÀÄª
î À PÉ®ªÀÅ ¤¢ðµÀUÖ ¼
À ÄÀ
PÀ.æ ¸ÀA. PË±À®UÀ¼ÄÀ
1. D°¸ÀÄªÀÅzÀÄ
2.
PË±À®UÀ¼ÄÀ M¼ÀUÆ
É ¼ÀÄª
î À ªÀiÁ£ÀPUÀ ¼
À Æ
À / ¤¢ðµÀU
Ö ¼
À ÄÀ
* ¥Áæ¸À¥ÀzÀå ªÀÄvÀÄÛ ²±ÀÄVÃvÉUÀ¼À D°¸ÀÄ«PÉ.
* PÀvÉUÀ¼À£ÀÄß D°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* UÀzÀå ¥ÀzÀå ¨sÁUÀUÀ¼À°è£À ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß D°¹ UÀ»
æ ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* D°¹zÀÝ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀiÁvÀª
æ À®èzÉ, KPÉ?
ºÉÃUÉ? JA§ ¥À±
æ ßÉ UÀ½UÉ GvÀj
Û ¸À®Ä ¸ÀªÄÀ xÀð£ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀoåÀ ª£
À ÄÀ ß D°¹zÀ £ÀAvÀgÀ ¥À±
æ Æ
É ßÃvÀg
Û U
À ½
À UÉ ªÀÄvÀÄÛ C©üªåÀ PÛÀ
ªÁUÀÄªÀ CA±ÀU½
À UÉ GvÀj
Û ¸À®Ä ªÀÄÄAzÁUÀÄªÀÅzÀÄ EvÁå¢.
ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ *
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
¸ÀgÀ¼À ªÁPÀåUÀ½AzÀ PÀÆrzÀ C©üªÀåQÛ.
¸ÀévÀAvÀª
æ ÁVAiÀÄÆ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄPÀÛªÁV ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
²µÁÖZÁgÀvÉ¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄ«PÉ.
¥ÀoÀå CxÀªÁ PÀ°«£À CA±ÀzÀ §UÉÎ ¸ÀévÀAvÀæ C©üªÀåQÛ.
¤gÀUÀð¼À, ¸ÀégÀ¨Ás gÀ Kj½vÀ, ¤®ÄUÀqÉ DzsÁjvÀ, ¯ÉÃR£À
aºÉßUÀ¼À ¨sÁªÀzsÁjvÀ¢AzÀ PÀÆrzÀ ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛ.
¸ÀªÀÄAd¸À ¥ÀzÀ¥ÀÄAd ªÀÄvÀÄÛ ªÁPÀåeÉÆÃqÀuÉ¬ÄAzÀ
PÀÆrzÀ ªÀiÁvÀÄUÁjPÉ.
¥ÀzÀå ªÀÄvÀÄÛ UÀªÀÄPÀUÀ¼À ªÁZÀ£À.
bÀAzÉÆÃ§zÀÞvÉ¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ ¨sÁµÁA±ÀUÀ¼À C©üªÀåQÛ.
¸Àé C©üªÀåQÛAiÀÄ°è ªÀÄÆr§AzÀ PÀvÉ-PÀªÀ£ÀUÀ¼À ªÁZÀ£À.
¸ÀºÈÀ zÀAiÀÄgÁV ªÉÄaÑPÆ
É AqÀ CxÀªÁ ªÉÄaÑPÆ
É ¼Àz
î À ¥ÀÄ¸ÀPÛ z
À À
§UÉUÉ »ªÀiÁä»w ¤ÃqÀÄªÀAvÀºÀ ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛ.
¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
PÁgÀ å PÁgÀ t ¸À A §Azs À ª À £ À Ä ß CxÀ ð ªÀ i ÁrPÉ Æ AqÀ Ä
ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
C¥ÀjavÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À°è£À ¸ÀA¨sÁµÀuÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀð
ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ¥Àw
æ QæAiÉÄ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ, EvÁå¢.
124
3.
NzÀÄªÀÅzÀÄ
* ¥ÀzÀ, ªÁPÀåUÀ¼À NzÀÄ«PÉ.
* ªÁPÀåUÀ½AzÀ PÀÆrzÀ ¥ÁågÁUÀ¼À ¤gÀUÀð¼À NzÀÄ«PÉ.
* ¯ÉÃR£À aºÉß DzsÁjvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤®ÄUÀqÉ DzsÀj¹zÀ ¸ÀàµÀÖ
NzÀÄ«PÉ.
* UÀ»
æ ¹ CxÀð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄª
î ÅÀ zÀgÀ eÉÆvÉV£À ¤PÀl ¸ÀA§AzsÀ
ªÀ¤ßj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÀ NzÀÄ«PÉ.
* bÀAzÉÆÃ§zÀÞªÁV NzÀÄªÀÅzÀÄ.
* UÀzÀå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀåUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀð
ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ NzÀÄªÀÅzÀÄ.
* ªÀ¸ÄÀ Û «ZÁgÀª£
À ÄÀ ß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjPÀ®à£U
É ¼
À £
À ÄÀ ß CxÉÊð¹PÉÆ¼ÀÄî
ªÀAvÀºÀ NzÀÄ«PÉ.
* PÀ«, ¯ÉÃRPÀ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀÄ±ÀðPÀgÀ ªÀÄÆ® D±ÀAiÀÄªÀ£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ NzÀÄ«PÉ.
* vÁ£ÀÄ N¢zÀÝ£ÀÄß EvÀgÀjUÉ CxÉÊð¹ ºÉÃ¼ÀÄªÀAvÀºÀ
¸ÁªÀÄxÀåð¢AzÀ PÀÆrzÀ NzÀÄ«PÉ EvÁå¢.
4.
§gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
* ªÁåPÀgÀt §zÀÞªÁzÀ C©üªÀåQÛ
* PÁgÀåPÁgÀt ¸ÀA§AzsÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁzÀ C©üªÀåQÛ.
* ªÀ¸ÀÄÛ-«ZÁgÀzÀ §UÉUÉ ¸ÀévÀAvÀæ ¤®ÄªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄ
ªÀAvÀºÀ C©üªÀåQÛ.
* N¢zÀÝ£ÄÀ ß UÀ»
æ ¹PÉÆAqÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄªÀ£ÄÀ ß PÉÆÃæ rüÃPÀj¸ÀÄªÀ
C©üªÀåQÛ.
* ¸ÀévÀAvÀæªÉ¤¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ °TvÀ ºÁUÀÆ ¥Àæ±ÀA¸ÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀAvÀºÀ C©üªÀåQÛ.
* ZÀZÉð, ¸ÀAªÁzÀUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ C¥ÀjavÀ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À°è£À
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß °TvÀªÁV ªÀÄAr¸ÀÄªÀ C©üªÀåQÛ.
* ¸ÀA
é vÀªÁV PÀv,É PÁªÀå, PÀ«vÉ, EvÁå¢UÀ¼£
À ÄÀ ß gÀa¸ÀÄªÀAvÀºÀ
PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÈÀ zÀAiÀÄgÁV «µÀAiÀÄªÀ£ÄÀ ß «ªÀÄ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
* AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ ªÀÄÆ® D±ÀAiÀÄPÉÌ
¥ÀÆgÀPª
À ÁV D¯ÉÆÃa¹, vÀ£ßÀ zÉÃ aAvÀ£U
É ¼
À £
À ÄÀ ß ªÀåP¥
ÛÀ r
À ¸ÀÄ
ªÀAvÀºÀ C©üªÀåQÛ.
* ¥ÀoÁåA±ÀUÀ½UÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁV UÀæ»¹zÀÝ£ÀÄß °TvÀªÁV
ªÀÄAr¸ÀÄªÀ C©üªÀåQÛ.
125
¥Àw
æ PË±À®UÀ¼À ªÀiË®åªiÀ Á¥À£PÀ ÌÉ £Égª
À ÅÀ ¤ÃqÀ§®è PÉ®ªÀÅ vÀAvÀUæ ¼
À £
À ÄÀ ß ªÀÄvÀÄÛ ¸Ázs£
À UÀ ¼
À £
À ÄÀ ß
¥ÀjZÀ¬Ä¹PÉÆ¼ÉÆÃî t.
vÀAvÀU
æ À¼ÀÄ-ªÀiÁ»w CxÀªÁ zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ»
æ ¸À®Ä PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ZÀlÄªÀnPÉ
CxÀªÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÉÃ vÀAvÀU
æ À¼ÀÄ. ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä
CUÀvÀåªÁzÀ ªÀiÁ»w £ÀªÀÄUÉ ««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ ®¨sÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. E°è GzÁºÀgÀuÉUÁV
ªÀÄUÀÄ D°¸ÀÄªÀÅzÀ£ÄÀ ß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ¨ÃÉ QzÉ JAzÀÄPÉÆAqÁUÀ F D°¸ÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiË®åªiÀ Á¥À£À ªÀiÁqÀ¨ÃÉ PÁUÀÄvÀz
Û .É EzÀPÁÌV ºÀ«ÄäPÆ
É ¼ÀÄª
î À J¯Áè jÃwAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À £
À ÄÀ ß
ºÁUÀÆ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß vÀAvÀU
æ À¼ÉAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ. F ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ
ºÉÃUÉ ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀÄvÉÛÃªÉ J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
¸Ázs À £ À U À ¼ À Ä - ¸À È ¶Ö ¹ PÉ Æ AqÀ ¸À ¤ ßªÉ Ã ±À U À ¼ À è ° «zÁåyðAiÀ Ä PÀ ° PÉ ªÀ Ä vÀ Ä Û
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÆÌ¼À¥Àr¸À®Ä ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄªÀ AiÀÄÄPÀÛ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÉÃ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ. EªÀÅ ªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÀjAzÀ ªÀiÁqÀÄvÉÛÃªÉ J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
D°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄªÀÅzÀÄ
PÀ.æ ¸ÀA. vÀAvÀUæ ¼
À ÄÀ
1. «ÃPÀëuÉ/CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À
¸Ázs£
À UÀ ¼
À ÄÀ
CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£À ¥ÀnÖ (¥ÁvÁæ©£ü AÀ iÀÄ, ZÀZðÉ , GPÀ¯
Û ÃÉ R£À,
¥Àw
æ QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ)
2.
ªÀiËTPÀ
ªÀiËTPÀ ¥À±
æ ÉßUÀ¼ÀÄ (ªÉÊAiÀÄQÛPÀ, UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è,
vÀgÀUÀwAiÀÄ M¼ÀUÉ/ºÉÆgÀUÉ) ¸ÀAªÁzÀ
3.
4.
5.
§gÀªÀtÂUÉ
¸Àé ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
UÀÄA¥ÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
NzÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
1.
2.
«ÃPÀëuÉ/CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À
ªÀiËTPÀ
3.
°TvÀ
CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À¥ÀnÖ
¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ
(ªÉÊAiÀÄQÛPÀ, UÀÄA¥ÀÄ, ZÀZÉð)
°TvÀ ¥À±
æ ÉßUÀ¼ÀÄ
(UÉÆwÛgÀÄªÀ, UÉÆwÛ®èzÀ ¥Áå¸ÉÃeïUÀ¼ÀÄ)
- £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÉë
126
4.
5.
6.
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ
¸Àé ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
UÀÄA¥ÀÄªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
PÀÈw ¸ÀA¥ÀÄl
UÀªÄÀ ¤¹ : ¨sÁµÉAiÀÄ PÀ°PÉ PË±À®UÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ ¤AwzÀÝgÀÆ, ¥Àw
æ PË±À®UÀ¼ÀÆ CzÀgÀ°è£À
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß MgÉºÀZÀÄÑªÀAvÉAiÉÄÃ, CzÀgÀ°è£À ªÀÄÆ® G¢ÝµÀÖUÀ¼À£ÀÄß UÀt£ÉUÉ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
EzÀÄªÀgÉUÉ ¨sÁµÁ PË±À®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½AzÀ ¤jÃQë¸ÀÄªÀ PÀ°PÁªÀiÁ£ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀªÀÄ¤¹zÉÝÃªÉ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ £ÀªÀÄä ««zsÀ vÀAvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ½AzÀ ¹.¹.E.
ºÉÃUÉ C¼ÀªÀr¸À§ºÀÄzÀÄ J£ÀÄßªÀÅzÀ£ÀÄß w½AiÉÆÃt.
¨sÁµÉAiÀÄ°è gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªiÀ Á¥À£z
À À ¥ÀQæ Aæ iÉÄ :
F PÉ¼ÀUÉ ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ£ÀÄß
ZÀað¹zÉ. MAzÉÃ ZÀlÄªÀnPÉ¬ÄAzÀ ±ÉÃæ tÂ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄªÀÅ¢®è. ºÀ®ªÀÅ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½AzÀ
ªÀÄUÀÄªÀ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉÆAqÀÄ ±ÉÃæ tÂ ¤ÃqÀÄªÀ ¥ÀQæ A
æ iÉÄAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¹zÉ. EzÀÄ ªÉÆzÀ®
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À UÉÃæ qï ¤ÃqÀÄªÀªÀgÉUÉ ¸ÁVzÉ.
gÁ.¥À.ZË-2005gÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼É®è ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¸ÀzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
CvÀåAvÀ (CCE) ¥Àª
æ ÄÀ ÄRªÁzÀ CA±ÀªÁVzÀÄÝ EzÀgÀ ªÁå¥PÀ À ºÁUÀÆ ¥ÁæAiÉÆÃUÀ
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°vÀÄ ¨ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ vÀªÀÄä ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
CvÀåAvÀ CUÀvåÀ . F gÀZ£
À Á-9 ¸ÀAaPÉAiÀÄ°è CCE §UÉÎ ¸ÀÆÜ®ªÁzÀ «ªÀgU
À ¼
À £
À ÄÀ ß
ªÀiÁvÀæ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ. F §UÉÎ ¨sÁµÁ ²PÀPë g
À ÄÀ r.J¸ï.E.Dgï.n. ¥ÀPæ n
À ¹gÀÄªÀ
¸ÁzsÀ£À ºÁUÀÆ ¸ÁzsÀ£À ¥ÀÄ¶Ö vÀgÀ¨ÉÃw PÉÊ¦rUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ®Ä
PÉÆÃjzÉ.
127
1£ÉÃ CªÀ¢ü
9.30 jAzÀ 11.45
* vÀg¨
À ÃÉ wAiÀÄ ¸Á¥s®
À å
¥ÀjÃPÉë
* ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è
PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæ.
¹j PÀ£ßÀ qÀ 9gÀ°è£À
¥ÀoåÀ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼ÄÀ ¥ÀjºÁgÀ
À £É, ªÀg¢
À , ¸ÀÄ¨sÁ¶vÀ
5£ÉÃ ¢£À ¥Áæxð
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è
vÀAvÀe
æ ÁÕ£ÀzÀ §¼ÀPÉ,
¥ÀÆgÀPÀ ZÀlÄªÀnPÉU¼
À À
¥ÁvÀæ AiÉÆÃd£É, C£ÀÄµÁ×£.À
¤ªÀðºÀuÉ.
ªÁåPÀgÀt, C®APÁgÀ,
bÀAzÀ¸ÄÀ ì ¨ÉÆÃzs£
À Á
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À
²©gÁyðUÀ½AzÀ ¥Àz
æ ±
À ð
À £À
¥ÁoÀ-(2 UÀÄA¥ÀÄUÀ½AzÀ)
* ªÀiÁvÀÈ¨sÁµÁ
¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ
UÀÄjUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼ÄÀ
* ¨sÁ. vÀgU
À w
À AiÀÄ°è
¥ÀoÀå¥ÀÄ¸ÀÛPÀ
3£ÉÃ CªÀ¢ü
2.15 jAzÀ 3.45
CCE zÁR¯ÉU¼
À À
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
C£ÀÄµÁ×£À
CCE - ªÀÄºÀvÀé
¹j PÀ£ßÀ qÀ 9gÀ MAzÀÄ
¥ÀjZÀAiÀÄ -gÀZ£
À ÁªÁzÀzÀ »£Éß¯ÉAiÀÄ°è
¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzs£
À A
É iÀÄ
»£Àß¯ÉAiÀÄ°è
NCF-2005
D±ÀAiÀÄUÀ¼ÄÀ
RTE-2009
2£ÉÃ CªÀ¢ü
12.00 jAzÀ 1.30
²©gÁyðUÀ½AzÀ
¥ÀzÀå-¥ÁoÀ ¥Àz
æ À±Àð£À
(2 UÀÄA¥ÀÄUÀ½AzÀ)
ZÀºÁ «gÁªÀÄ
4£ÉÃ ¢£À ¥Áæxð
À £É, ªÀg¢
À , ¸ÀÄ¨sÁ¶vÀ
ªÁPÀå gÀZ£
À Á PË±À® ¥Àv,æÀ
¥À§
æ Azs,À UÁzÉ EvÁå¢.
3£ÉÃ ¢£À ¥Áæxð
À £É, ªÀg¢
À , ¸ÀÄ¨sÁ¶vÀ,
CCE CxÀðªÁå¦Û
2£ÉÃ ¢£À ¥Áæxð
À £É, ªÀg¢
À , ¸ÀÄ¨sÁ¶vÀ
UÀzåÀ ¥ÁævåÀ QëPU
É É ¹zÀÝv.É
1£ÉÃ ¢£À £ÉÆÃAzÀtÂ, ¥ÀjZÀAiÀÄ
vÀg¨
À ÃÉ w ¥ÀÆªÀð ¥ÀjÃPÉë.
¢£À
ZÀºÁ «gÁªÀÄ
4£ÉÃ CªÀ¢ü
4.00 jAzÀ 5.30
C£ÀÄ¨sÀªÀ ºÀAaPÉ
¸ÀªÀiÁgÉÆÃ¥À
²©gÁyðUÀ½AzÀ
¥ÀzåÀ ¥ÁoÀ ¥Àz
æ ±
À ð
À £À
(2 UÀÄA¥ÀÄUÀ½AzÀ)
¥ÀzÀå ¥ÁoÀ ¥ÁævÀåQëPÉ
²©gÁyðUÀ½AzÀ ¥Àz
æ ±
À ð
À £À
¥ÁoÀ - (2 UÀÄA¥ÀÄUÀ½AzÀ)
UÀzÀå ¥ÁævÀåQëPÉ
gÀZ£
À Á - 2 - ªÉÃ:¼Á¥ÀnÖ
¥Ëæq±Às Á¯Á ²PÀëPÀgÀ vÀg¨
À ÃÉ w - «µÀAiÀÄ : ¥Àx
æ ª
À ÄÀ ¨sÁµÉ PÀ£ßÀ qÀ vÀgUÀ w
À -9
«gÁªÀÄ
¨sÆ
É Ãd£À
128