Η ∆ΙΕΙΣ∆ΥΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤHΝ ΟΙΚΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ Ι∆ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Η ∆ΙΕΙΣ∆ΥΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
ΣΤHΝ ΟΙΚΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
∆ΙΑΛΥΝΑ ΜΑΡΙΑ- ΦΟΥΡΝΑΡΑΚΗ ΜΑΡΙΑ
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ:
ΧΡΗΣΤΑΚΗΣ ∆ΗΜΗΤΡΗΣ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε τον καθηγητή
µας και εισηγητή της παρούσας εργασίας κ.
Χρηστάκη ∆ηµήτρη για τη συνεισφορά του
όχι µόνο κατά τη διάρκεια της µελέτης µας
σε αυτό το θέµα αλλά και για τις γνώσεις που
µας µεταβίβασε κατά τη διάρκεια των
σπουδών µας όλα αυτά τα χρόνια.
Επίσης ευχαριστούµε τον κ Χριστοφίδη Χ. «Πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης
Εταιριών Υγραερίου, Γενικό ∆ιευθυντή Πετρογκάζ Α.Ε» για τις πληροφορίες
που µας παρείχε κατά τη διάρκεια της πτυχιακής εργασίας, όπως επίσης και
τους συνεργάτες του από το υποκατάστηµα της Πετρογκάζ – Λινοπεραµάτων,
κ. Σολάκη Γεώργιο «Υπεύθυνο Εγκατάστασης», τους κ. Αγαπητό Βασίλειο και
Βιδάκη Μηνά « Επιθεωρητές της Πετρογκάζ» και τέλος τον κ. Τσαγκαράκη
Γρηγόρη.
Θερµές ευχαριστίες επίσης θα θέλαµε να εκφράσουµε στον κ. Βαρδουλάκη
Παύλο «Τοµεάρχη του Τοµέα ∆ικτύων ∆ΕΗ Α.Ε».
Σηµαντική απεδείχθη δε και η συνεισφορά του κ. Νικολαϊδη Ιωάννη, από τη
Στατιστική Υπηρεσία κατά τη καταγραφή της απεικόνισης του σφάλµατος στον
πληθυσµό, όπως επίσης και όλο το Κρητικό πληθυσµό που έδειξε τη προθυµία
να συµµετάσχει στην έρευνα µέσω των ερωτηµατολογίων.
Τέλος θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε τους δικούς µας ανθρώπους για την ηθική
υποστήριξη που µας παρείχαν.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ
ΓΕΝΙΚΑ
Το υγραέριο (LPG) είναι γενικός όρος που χρησιµοποιείται για να περιγραφούν
τα υγροποιηµένα αέρια, που αποτελούνται κυρίως από κορεσµένους
υδρογονάνθρακες (CvH2v+2) µε τρία ή τέσσερα άτοµα άνθρακα (ν=3 και ν=4).
Αυτοί οι υδρογονάνθρακες υπάρχουν σαν αέρια σε συνήθεις θερµοκρασίες και
πιέσεις περιβάλλοντος, αλλά µπορούν να υγροποιούνται µε µικρή αύξηση της
πίεσής τους. Εάν η πίεση στη συνέχεια µειωθεί, οι υδρογονάνθρακες
ξαναγίνονται αέρια. Η υγροποίησή τους επίσης µπορεί να επιτευχθεί µε ελαφρά
ψύξη τους.
Οι παραπάνω υδρογονάνθρακες στην υγρά φάση καταλαµβάνουν µόνο το 1/250
του χώρου (όγκου) που χρειάζονται εάν αποθηκευθούν στην αέρια φάση. Από
εµπορική άποψη είναι λοιπόν πρακτικό οι υδρογονάνθρακες αυτοί να
αποθηκεύονται και να διακινούνται σε υγρή και όχι σε αέρια φάση.
Στην Ελληνική αγορά, τα είδη υγραερίου που κυκλοφορούν είναι: Το εµπορικό
βουτάνιο, το εµπορικό προπάνιο και το µίγµα τους (περίπου 80% βουτάνιο και
20% προπάνιο). Τα χαρακτηριστικά των προϊόντων αυτών καθορίζονται στις
σχετικές ελληνικές προδιαγραφές, (ΦΕΚ 824/Β/30.8.77)
Το υγραέριο µπορεί να αποθηκεύεται µέσα σε κατάλληλα δοχεία (δεξαµενές,
φιάλες) σε υγρή φάση είτε στη θερµοκρασία του περιβάλλοντος υπό µέση πίεση
ή υπό ψύξη σε χαµηλότερη πίεση. Εάν η θερµοκρασία αποθήκευσης είναι
επαρκώς χαµηλή, το υγραέριο µπορεί να αποθηκευθεί και σε ατµοσφαιρική
πίεση.
Σε θερµοκρασία 20°C το βουτάνιο του εµπορίου έχει τάση ατµών περίπου1,2
bar (17,4 psig) και το προπάνιο του εµπορίου 7 bar (101,5 psig).
1.2
Ι∆ΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Το υγραέριο σε υγρή φάση είναι άχρωµο και το βάρος του είναι περίπου ίσο µε
το µισό βάρος, ίσου όγκου νερού.
Οι ατµοί (αέρια φάση) του υγραερίου είναι βαρύτεροι από τον αέρα. Το
βουτάνιο του εµπορίου έχει περίπου διπλάσιο βάρος από ίσο όγκο αέρα και το
προπάνιο του εµπορίου είναι περίπου µιάµιση φορά βαρύτερο από ίσο όγκο
αέρα. Για το λόγο αυτόν η αέρια φάση του υγραερίου «ρέει» στο έδαφος και
στις αποχετεύσεις, συσσωρευµένη στο χαµηλότερο σηµείο της περιοχής. Σε
συνθήκες άπνοιας κάθε συγκέντρωση υγραερίου απαιτεί κάποιο χρονικό
διάστηµα για να διασκορπιστεί.
Όταν είναι αναµιγµένο µε τον αέρα, υπό ορισµένες συνθήκες το υγραέριο
σχηµατίζει αναφλέξιµο µίγµα. Η κατ’ όγκο αναλογία αέριας φάσης υγραερίου
προς ατµοσφαιρικό αέρα για να υπάρξει σχηµατισµός αναφλέξιµου µίγµατος
είναι 2% έως 10% περίπου. Η ανάφλεξη του µίγµατος αυτού παρουσιάζει
χαρακτηριστικά έκρηξης όταν γίνει σε περιορισµένο χώρο λόγω της ταχύτητας
έκλυσης θερµικής ενέργειας (απότοµα διαστολή του αέρα - αερίων). Όταν το
µίγµα υγραερίου και αέρα είναι εκτός της παραπάνω περιοχής είναι ή πολύ
φτωχό ή πολύ πλούσιο για να αναφλεγεί. ∆ιαρροή µικρής σχετικά ποσότητας
υγρού υγραερίου µπορεί να δηµιουργήσει µεγάλο όγκο αέριας φάσης και
συνεπώς µεγάλο όγκο αναφλέξιµου µίγµατος. Για τον έλεγχο ύπαρξης
υγραερίου στον αέρα και µάλιστα σε αναφλέξιµη αναλογία, χρησιµοποιούνται
κατάλληλα όργανα ανίχνευσης αναφλέξιµου µίγµατος. Επίσης στο υγραέριο
προσδίδεται οσµή πριν διατεθεί στην κατανάλωση µε την προσθήκη οσµογόνου
ουσίας όπως η αιθυλοµερκαπτάνη ή το διµεθυλοσουλφίδιο, ώστε να καταστεί
δυνατή η ανίχνευση του αερίου, µέσω της όσφρησης, σε συγκεντρώσεις
µικρότερες από το 1/5 του κάτω ορίου αναφλεξιµότητας (δηλ. περίπου 0,4%
κατ’ όγκο αέρια φάση / αέρα). Σε µερικές περιπτώσεις όµως, όπου η οσµογόνος
ουσία είναι βλαπτική για ορισµένη παραγωγική διαδικασία ή δεν εξυπηρετεί
σαν προειδοποίηση, δεν προσδίδεται στο υγραέριο οσµή (το άοσµο π.χ.
χρησιµοποιείται σαν προωθητικό αέριο).
Λόγω των ιδιοτήτων που περιγράφονται παρακάτω οποιοδήποτε µίγµα αερίου
υγραερίου — αέρα που δηµιουργείται από διαρροή ή άλλη αιτία, µπορεί να
ανάψει σε κάποια απόσταση από το σηµείο διαφυγής και η φλόγα µπορεί να
επιστρέψει προς τα πίσω δηλαδή προς την κατεύθυνση και µέχρι την πηγή της
διαρροής (φιάλη, σωλήνα, βάννα, δεξαµενή κ.λπ.).
Το υγραέριο δεν είναι τοξικό. Εισπνοή µικρής ποσότητας αέριας φάσης δεν
προκαλεί κανένα σύµπτωµα. Εισπνοή µεγαλύτερης ποσότητας για µικρό
χρονικό διάστηµα προκαλεί κάποια δυσφορία. Τα αποτελέσµατα εισπνοής
αρκετά µεγάλης ποσότητας υγραερίου µοιάζουν µε εκείνα που προκαλεί η
εισπνοή αιθυλικής αλκοόλης (οινοπνεύµατος).
∆ιαφυγή υγρής φάσης υγραερίου µπορεί να ανιχνευθεί µε άλλο τρόπο πλην της
οσµής. Όταν το υγρό αεριοποιείται, η ψυκτική επίδραση στον περιβάλλοντα
αέρα προκαλεί συµπύκνωση και ακόµα και ψύξη των υδρατµών στον αέρα.
Αυτό µπορεί να γίνει φανερό ως δρόσος ή πάγος στο σηµείο διαφυγής και έτσι
είναι ευκολότερο να διαπιστωθεί η διαρροή.
Λόγω της ταχείας εξαέρωσης της υγρής φάσης και της συνακόλουθης πτώσης
της θερµοκρασίας, το υγραέριο µπορεί να προκαλέσει σοβαρά εγκαύµατα αν
έρθει σε επαφή µε το ανθρώπινο δέρµα. Οι χειριστές πρέπει να χρησιµοποιούν
προστατευτικά µέσα όπως γάντια και γυαλιά, εάν είναι ενδεχόµενο να εκτεθούν
σε τέτοιες βλαπτικές επιδράσεις.
Εάν δοχείο, που περιέχει υγραέριο, εκκενωθεί, µπορεί να περιέχει ακόµα
υγραέριο σε αέρια µορφή και είναι δυνατό να είναι επικίνδυνο. Σε αυτή τη
µορφή η εσωτερική πίεση είναι σχεδόν ίση µε την ατµοσφαιρική, και εάν η
βαλβίδα παρουσιάζει διαρροή ή αφήνεται ανοικτή, ο αέρας µπορεί να διαχυθεί
µέσα στο δοχείο, σχηµατίζοντας αναφλέξιµο µίγµα καθώς το υγραέριο θα
διαφεύγει προς την ατµόσφαιρα (και εφόσον υπάρξει έναυση).
Στην αέρια κατάσταση, το υγραέριο έχει χαρακτηριστικά που µοιάζουν µε αυτά
του φυσικού αερίου. Στην υγρή κατάσταση µοιάζει µε τη βενζίνη ως προς τον
τρόπο της µεταφοράς, της αποθήκευσης και της µέτρησης, µε τη βασική
διαφορά όµως, ότι για να διατηρηθεί το υγραέριο σε υγρή κατάσταση, πρέπει
να βρίσκεται υπό πίεση.
Στη συνήθη χρήση το δοχείο που περιέχει το υγραέριο (η φιάλη ή η δεξαµενή),
περιέχει και υγρό και αέριο.
1.3 ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Χηµικός Τύπος
Μοριακό Βάρος
Σηµείο πήξης υγρού σε 760 mmHg (ºC)
Σηµείο βρασµού υγρού σε 760 mmHg (ºC)
Ειδικό βάρος υγρού σε 15,5 οC (kg/lt)
Σχετική πυκνότητα αερίου (αέρας = 1) σε
S.C.
Κρίσιµη θερµοκρασία (ºC)
Κρίσιµη πίεση-απόλυτη (bar)
Λόγος όγκου αερίου προς υγρό σε S.C.
Λανθάνουσα θερµότητα στο σηµείο
βρασµού
και 760 mmHg (kcal/kg)
(kcal/lt)
Ανώτερη θερµογόνος δύναµη σε S.C.
(kcal/kg)
(kcal/m 3 )
Απαιτούµενος αέρας καύσης σε S.C.
Προπάνιο
Βουτάνιο
C3H8
44,094
-187,7
-42,1
0,507
1,522
96,8
42,6
272,7
C4H10
58,120
-138,3
-0,5
0,582
2,006
152,0
38,0
237,8
101,7
51,5
12048
22766
92,3
53,1
11851
29875
23,82
15,71
30,97
15,49
(m3 αέρα/m3 αερίου)
(kg αέρα /kg αερίου)
Ειδική θερµότητα αερίου σε S.C.
Cp (kcal/kg ºC)
Cν (kcal/kg ºC)
Σηµείο ανάφλεξης – Flash point (ºC)
Σηµείο αυτανάφλεξης – Ignition point (ºC)
Όρια αναφλεξιµότητας µίγµατος αερίουαέρα (Vol-%)
Κατώτερο
Ανώτερο
Αριθµός Οκτανίων (Octane no)
0,388
0,343
-105
470
0,397
0,361
-60
365
2,37
9,50
125
1,86
8,41
91
Πίνακας 1.1: Φυσικά χαρακτηριστικά υγραερίου.
Το υγραέριο σε ένα κλειστό δοχείο, υπάρχει συγχρόνως σε υγρή και σε αέρια
κατάσταση. Για να αντιληφθεί κανείς τι συµβαίνει µέσα στο δοχείο πρέπει να
λάβει υπ’ όψιν του το σηµείο βρασµού των υγρών.
Το σηµείο βρασµού κάποιου υγρού σε κανονικές συνθήκες, είναι η
θερµοκρασία στην οποία αρχίζει ο βρασµός όταν η πίεση είναι η ατµοσφαιρική
(1,01bar απόλυτη πίεση).
Στο σηµείο αυτό καλό είναι να διευκρινιστούν ορισµένες έννοιες:
Το σηµείο βρασµού κάποιου υγρού είναι η θερµοκρασία στην οποία η
εσωτερική τάση των ατµών είναι ίση µε την εξωτερική πίεση που ασκείται στην
επιφάνεια του υγρού. ∆ηλαδή για κάθε πίεση η αντίστοιχη θερµοκρασία στην
οποία πρακτικά έχουµε την απελευθέρωση της πρώτης φυσαλίδας αερίου.
Το σηµείο βρασµού σε ατµοσφαιρική πίεση (δηλ. 760mmHg ή 1,0133bar)
είναι -42,1οC και
- 0,5
ο
C για το καθαρό
προπάνιο
βουτάνιο
αντίστοιχα.
και
το
καθαρό
(n-βουτάνιο)
Εικόνα 1.1 : Βραστήρας νερού
Η ατµοσφαιρική πίεση βέβαια είναι 760mmHg ή 1,0133 bar στο υψόµετρο της
θάλασσας αλλά είναι µικρότερη σε µεγαλύτερα υψόµετρα και µετριέται µε
ειδικά όργανα.
Μανοµετρική πίεση (hauge pressure) είναι η πίεση που δείχνουν τα συνήθη
µανόµετρα. Είναι η πίεση δηλαδή που επικρατεί γενικά σε κάποιον κλειστό
χώρο και είναι επιπλέον της ατµοσφαιρικής.
Απόλυτη πίεση (absolute pressure) είναι η συνολική πίεση ή το άθροισµα της
ατµοσφαιρικής και της µανοµετρικής.
Οι αναφερόµενες στη προκείµενη εργασία πιέσεις είναι µανοµετρικές εκτός αν
αναφέρεται σαφώς κάτι άλλο.
Σε ατµοσφαιρική λοιπόν πίεση, το νερό βράζει στους 100 οC αλλά σε ένα
ανοικτό δοχείο σε µεγάλο υψόµετρο (πάνω από την θάλασσα), το νερό θα
βράσει σε χαµηλότερη θερµοκρασία. Αν το νερό θερµανθεί σε ένα κλειστό
δοχείο, η πίεση των ατµών ανεβαίνει όσο ανεβαίνει η θερµοκρασία. Μια µορφή
ισορροπίας αποκαθίσταται όταν η απώλεια θερµότητας από το δοχείο γίνεται
ίση µε το ποσό της θερµότητας που προσδίνεται σ’ αυτό.
Αν απελευθερώσουµε µια ποσότητα ατµού, η πίεση θα πέσει και ο βρασµός θα
συνεχίζει (δηλ. θα παραχθεί επιπλέον ατµός) µέχρι να ξαναεπιτευχθεί
ισορροπία.
Αν αντιθέτως προσθέσουµε ατµό και η πίεση ανέβει στα 1,5bar µια ποσότητα
ατµού θα συµπυκνωθεί και η πίεση βαθµιαία θα πέσει πάλι στα 1,03 bar (αν η
θερµοκρασία είναι 120 οC).
Εικόνα 1.2 ∆εξαµενή Προπανίου
Αν αφαιρέσουµε µία ποσότητα αέριας φάσης από το δοχείο, η πίεση θα µειωθεί και µία
ποσότητα υγρής φάσης θα εξατµιστεί για να παραχθεί ατµός µέχρι να ξαναεπιτευχθεί
ισορροπία, δηλαδή να αναπτυχθεί πίεση που αντιστοιχεί στη συγκεκριµένη θερµοκρασία.
Εάν αντί για προπάνιο µέσα στη δεξαµενή έχουµε βουτάνιο καθαρό βλέπουµε ουσιαστικά το
ίδιο φαινόµενο µόνο που στους 20οC αντιστοιχεί µια πίεση 1,2 bar. Κάτι ανάλογο ισχύει και µε
το µίγµα.
Το ίδιο ακριβώς συµβαίνει και σε µια δεξαµενή που περιέχει προπάνιο. Η µόνη
διαφορά είναι ότι µε σηµείο βρασµού στους -42,1οC (καθαρό προπάνιο υπό
ατµοσφαιρική πίεση) η θερµότητα προσδίνεται από την ατµόσφαιρα που έχει
θερµοκρασία π.χ. 20οC δηλ. περίπου 62οC µεγαλύτερη από το σηµείο βρασµού.
Γενικά, όταν σε µια φιάλη ή δεξαµενή υγραερίου βρίσκεται υγραέριο υγρό και
αέριο για µια ορισµένη θερµοκρασία θα επικρατεί και µια ορισµένη πίεση. Η
πίεση αυτή λέγεται «πίεση κεκορεσµένων ατµών» ή «τάση κεκορεσµένων
ατµών».
Οι πιέσεις αυτές είναι διαφορετικές για τα διάφορα είδη υγραερίων π.χ. το
βουτάνιο, το προπάνιο, ή τα µίγµατά τους.
Έτσι λοιπόν µπορούµε να πούµε ότι σε ένα δοχείο µε υγραέριο, όπου πάντα
υπάρχει υγρό και αέριο (οι φιάλες ή οι δεξαµενές δεν πρέπει ποτέ να γεµίζονται
100% µε υγρό) η πίεση µέσα στο δοχείο θα είναι η πίεση κεκορεσµένων ατµών
του υγραερίου (βουτανίου ή προπανίου) για τη θερµοκρασία εκείνης της
στιγµής που έχει το δοχείο και το περιεχόµενό του, συνεπώς για τη
θερµοκρασία του περιβάλλοντος εκείνης της στιγµής (εφόσον έχει επιτευχθεί
θερµική ισορροπία µεταξύ περιβάλλοντος και περιεχοµένου).
Στον παρακάτω πίνακα αναγράφονται οι πιέσεις των κεκορεσµένων ατµών
καθαρού (αµιγούς) βουτανίου και καθαρού (αµιγούς) προπανίου, συναρτήσει
της θερµοκρασίας.
Οι πιέσεις που αναγράφονται στον πίνακα, αφορούν όπως αναφέρεται
παραπάνω, καθαρό βουτάνιο προπάνιο. Το βουτάνιο ή προπάνιο όµως του
εµπορίου, δεν είναι εντελώς καθαρό. Για το λόγο αυτόν οι πιέσεις στην
πραγµατικότητα θα είναι για το εµπορικό βουτάνιο λίγο µεγαλύτερες και για το
εµπορικό προπάνιο λίγο µικρότερες από αυτές του πίνακα. Ανάλογα επίσης
κυµαίνονται και οι τιµές για το µίγµα, προπανίου – βουτανίου (20% προπάνιο –
80% βουτάνιο) που κυκλοφορεί στο εµπόριο.
ΠΙΕΣΗ (bar)
ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ (oC)
ΒΟΥΤΑΝΙΟ
ΠΡΟΠΑΝΙΟ
0
10
20
35
45
60
Πίνακας 1.2 : Πιέσεις και θερµοκρασίες
0,1
0,5
1,2
2,3
3,5
5,4
4,0
5,3
7,0
11,1
14,5
20,1
1.4 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
Οι αέριες καύσιµες ύλες, συνεπώς και τα υγραέρια, αποτελούν εξιδανικευµένα
καύσιµα διότι είναι έτοιµα για καύση, δηλ. πληρούν τις ιδεώδεις συνθήκες
καύσης, που απαιτούν την καύσιµη ύλη σε αέρια κατάσταση.
1.4.1 Καλύτερος ενεργειακός βαθµός απόδοσης
Η αυξηµένη απόδοση και συνεπώς η εξοικονόµηση ενέργειας οφείλεται στα
παρακάτω:
Η έλλειψη θείου από το υγραέριο και συνεπώς η µη ύπαρξη οξειδίων του θείου
στα καυσαέρια επιτρέπει τη χρήση συστηµάτων ανάκτησης θερµότητας χωρίς
τον κίνδυνο διαβρώσεων (επιτρέπονται χαµηλές θερµοκρασίες καυσαερίων και
κάτω από το σηµείο δρόσου).
Οι επιφάνειες εναλλαγής θερµότητας είναι καθαρότερες απ’ ότι κατά τη χρήση
πετρελαίου ή µαζούτ λόγω της έλλειψης αποθέσεων από τέφρα και ενώσεις
θείου και συνεπώς η µετάδοση της θερµότητας είναι καλύτερη. Όταν το υγρό
καύσιµο βρεθεί επί αρκετό χρόνο σε περιοχές µεγάλων θερµοκρασιών χωρίς να
καεί τελείως, τότε σχηµατίζεται εξανθράκωση ή κατάλοιπα κώκ. Το φαινόµενο
αυτό που είναι γνωστό σαν πυρόλυση (crack), αρχίζει περίπου στους 360 οC. Tο
υγρό καύσιµο αφού διασκορπιστεί καίγεται σε αιώριση. Κάθε σταγονίδιο του
καυσίµου είναι εκτεθειµένο σε µεγάλες θερµοκρασίες που µπορούν να
οδηγήσουν σε φαινόµενα πυρόλυσης και σχηµατισµό κωκ, αν για οποιονδήποτε
λόγο το σταγονίδιο δεν έλθει σε επαφή µε το οξυγόνο.
Η περίσσεια αέρα κατά την καύση υγραερίων είναι µικρότερη από εκείνη που
απαιτείται κατά την καύση πετρελαίου, γεγονός που µειώνει τις απώλειες
θερµότητας στην καπνοδόχο. Το όφελος από την αυξηµένη ενεργειακή
απόδοση εξαρτάται από το είδος της κατανάλωσης και γίνεται έντονα
αντιληπτό σε περιπτώσεις που το κόστος του καυσίµου συµµετέχει σε µεγάλο
ποσοστό στη διαµόρφωση του συνολικού κόστους της δραστηριότητας.
1.4.2
Άνεση στον έλεγχο και χειρισµό
Παροχής ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στην ακριβή απαίτηση θερµότητας
Μεταβολής της θερµοκρασίας
Επίτευξης οξειδωτικής, ουδέτερης ή αναγωγικής ατµόσφαιρας
Μήκους και γενικότερα µορφής της φλόγας.
Γενικότερα λόγω της φύσης του, το υγραέριο αναµιγνύεται πλήρως µε τον αέρα
καύσης και παρουσιάζει οµοιοµορφία της θέρµανσης και σταθερότητα των
απαιτούµενων ρυθµίσεων.
1.4.3 Χαµηλό κόστος διαχείρισης καύσιµου
Η χρήση του υγραερίου ελαχιστοποιεί τα παρακάτω έξοδα που έχουν σχέση µε
τα υγρά καύσιµα:
Προθέρµανση:
Το µαζούτ για την εύκολη τροφοδοσία του στον καυστήρα
απαιτεί τρία στάδια προθέρµανσης (µε ατµό ή µε ηλεκτρικές αντιστάσεις).
Στη δεξαµενή αποθήκευσης σε θερµοκρασία 30 οC
Πριν την άντληση σε θερµοκρασία 60-70 οC
Πριν την καύση σε θερµοκρασία 130 οC
Για το υγραέριο αντίστοιχα, στις περιπτώσεις µεγάλων καταναλώσεων,
χρειάζονται µόνο
100 kcal/Κg
για να εξαερώσουµε την ποσότητα που απαιτείται στη µονάδα
του χρόνου.
Άντληση και διασκορπισµό (εκνέφωση)
Για να γίνει η καύση των υγρών καυσίµων αποδοτικά απαιτείται η εκνέφωσή
τους. Ειδικά για το µαζούτ ο διασκορπισµός είναι µηχανικός και υποβοηθείται
από συµπιεσµένο αέρα ή ατµό. Τυπική κατανάλωση ατµού για εκνέφωση είναι
80-150 Kg ατµού ανά τόνο µαζούτ.
1.4.4
Χαµηλό κόστος συντήρησης του εξοπλισµού
Κατά την καύση των υγρών καυσίµων δηµιουργούνται αποθέσεις στους
καυστήρες, στις επιφάνειες εναλλαγής θερµότητας και στην καπνοδόχο, που
δηµιουργούν σε τακτά χρονικά διαστήµατα την ανάγκη καθαρισµού και
συντήρησης του εξοπλισµού για να µην πέφτει ο ενεργειακός βαθµός απόδοσης
των εγκαταστάσεων και να µην επηρεάζεται η ποιότητα των προϊόντων. Κατά
την καύση του υγραερίου τα παραγόµενα καυσαέρια είναι πολύ καθαρά και η
απαιτούµενη συντήρηση του εξοπλισµού είναι αµελητέα κοστολογικά.
1.4.5 Περιβαλλοντική διάσταση
Το υγραέριο είναι σαφώς φιλικότερο προς το περιβάλλον από τα υγρά καύσιµα.
Εκείνο που πρέπει να σηµειωθεί είναι ότι σε ορισµένες περιπτώσεις, πέρα από
την οικολογική του διάσταση, το πρόβληµα ανάγεται και σε επίπεδο επιβίωσης
κάποιων επιχειρήσεων που λειτουργούν σε ήδη βεβαρηµένες περιβαλλοντικά
περιοχές και κινδυνεύουν να κλείσουν, αν δεν πάρουν ριζικά µέτρα
περιορισµού της ρύπανσης που προξενούν.
1.4.6 Αποκέντρωση ενεργειακών χρήσεων
Το υγραέριο λόγω κύρια της ευχέρειας που παρέχει στο χειρισµό του και των
καθαρών καυσαερίων του, µπορεί να αντικαταστήσει άλλα συστήµατα έµµεσης
θέρµανσης. ∆ηλαδή σε πολλές περιπτώσεις µπορεί να καταργηθεί ο ατµός ή το
ζεστό λάδι σαν θερµικό ενδιάµεσο. Με τον τρόπο αυτό αντιµετωπίζεται το εξής
µειονέκτηµα: Ο χαµηλός συνολικός βαθµός απόδοσης που απαρτίζεται από
τους βαθµούς απόδοσης του λέβητα, του δικτύου διανοµής του θερµικού
ενδιαµέσου και της τελικής χρησιµοποίησής του. Έτσι, ενώ η απόδοση των
λεβήτων φτάνει σε ποσοστά από 70% έως 90%, ο συνολικός βαθµός απόδοσης
του συστήµατος, πέφτει στο 40% και 50% και χαµηλότερα. Συνεπώς ένας
κεντρικός ατµοπαραγωγός ή ένας λέβητας ζεστού νερού ή λαδιού µπορεί να
αντικατασταθεί από τοπική ή τοπικές µονάδες άµεσης καύσης υγραερίου,
καταργώντας έτσι το θερµικό ενδιάµεσο.
1.4.7 Άµεσες θερµικές χρήσεις – Ποιότητα προϊόντος
Υπάρχει ένας µεγάλος αριθµός θερµικών διεργασιών, όπου γίνεται άµεση
χρήση πυρός. Εκεί το υγραέριο λόγω της καθαρότητας των καυσαερίων του και
της ευκολίας χειρισµού και ελέγχου του συµβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας
του προϊόντος, στη µείωση της ειδικής κατανάλωσης καυσίµου και στην
αύξηση της παραγωγικότητας της µονάδας.
Όλα τα παραπάνω πλεονεκτήµατα ισχύουν και όσον αφορά τα στερεά καύσιµα
και σε πολύ µεγαλύτερο βαθµό µάλιστα. Βέβαια οι εφαρµογές στις οποίες τα
στερεά καύσιµα που µπορούν και είναι σκόπιµο να αντικατασταθούν από το
υγραέριο είναι σχεδόν ανύπαρκτες στην Ελλάδα.
Σε σχέση µε το φυσικό αέριο πρέπει να είναι γνωστό επίσης και το εξής: Σε
πολλά µέρη στον κόσµο, όπου σε κάποιες χρονικές περιόδους το δίκτυο του
φυσικού αερίου δεν µπορεί να καλύψει τη ζήτηση, πολλές εταιρείες έχουν σαν
εναλλακτικό καύσιµο, ανά πάσα στιγµή διαθέσιµο, το υγραέριο. Η έλλειψη του
φυσικού αερίου σε περιόδους αιχµής, µπορεί να οδηγήσει στο σταµάτηµα
κάποιας παραγωγικής διαδικασίας, µε πιθανά σοβαρή οικονοµική ζηµιά.
Ακόµη πιο σοβαρά προβλήµατα µπορεί να προκληθούν σε καταναλωτές που
έχουν σχέση µε την παροχή υπηρεσιών (νοσοκοµεία κ.λ.π.), οι οποίοι
αναγκαστικά καταφεύγουν στη λύση του µίγµατος υγραερίου-αέρα, που σε
περιόδους αιχµής αναπληρώνει το φυσικό αέριο.
Εκεί όµως που οπωσδήποτε είναι πολύ ευκολότερο να αιτιολογηθεί η χρήση
υγρού αερίου είναι στις περιπτώσεις νέας εγκατάστασης, οπότε υπάρχουν όλα
τα πλεονεκτήµατα από τη χρήση ενός αερίου καυσίµου κάνοντας από την αρχή
σχεδιασµό, προµήθεια και εγκατάσταση της ανάλογης µονάδας.
1.5 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
Ένα από τα βασικά µειονεκτήµατα του είναι ο µεγάλος λόγος C/H και κατά
συνέπεια µεγαλύτερη περιεκτικότητα ελεύθερου άνθρακα στη φλόγα. Ο
αριθµός και το µέγεθος των σωµατιδίων του άνθρακα προσδιορίζουν την
ικανότητα ακτινοβολίας της φλόγας. Αυτό πρέπει να λαµβάνεται υπ’ όψη σε
κάθε περίπτωση µετάβασης από άλλο καύσιµο (υγρό ή στερεό) στο υγραέριο.
∆ιότι η µετάδοση της θερµότητας κατά την καύση του υγραερίου γίνεται κύρια
δια µεταφοράς και λιγότερο δι’ ακτινοβολίας. Οπότε σε περιπτώσεις ήδη
υπάρχοντος εξοπλισµού στον οποίο το καύσιµο (υγρό ή στερεό) θερµαίνει το
προϊόν κύρια δι’ ακτινοβολίας, θα πρέπει να υπάρχει επιφυλακτικότητα και να
προηγηθεί σοβαρή µελέτη και επαφή µε τον κατασκευαστή του εξοπλισµού
πριν επιχειρηθεί η µετάβαση.
Άλλο µειονέκτηµα είναι η ακόµη υψηλή τιµή του σε σχέση µε τα υγρά καύσιµα και
περισσότερο µε το επιδοτούµενο πετρέλαιο θέρµανσης.
Στα µειονεκτήµατα βέβαια θα πρέπει να συµπεριληφθεί η αντικατάσταση /
µετατροπή µεγάλου τµήµατος του υπάρχοντος εξοπλισµού.
1.6 ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΥΓΡΑΕΡΙΟ, ΤΟ ΦΙΛΙΚΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΚΑΥΣΙΜΟ
1. Το περιβάλλον και η προστασία του έχει εξελιχθεί σε µείζον ζήτηµα µε
πολιτικές, κοινωνικές και οικονοµικές επιπλοκές. Οι κυβερνήσεις έχουν
αναγνωρίσει ότι χρειάζονται νοµοθετικές ρυθµίσεις για την ελαχιστοποίηση της
κακοποίησης του περιβάλλοντος. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα έχει κάνει βήµατα
για την εισαγωγή οδηγιών που επιδιώκουν την προστασία του περιβάλλοντος.
2. Τα προερχόµενα από τα πετρέλαια υγροποιηµένα αέρια (Liquefied Petroleum
Gases: LPG, δηλ. προπάνιο και
βουτάνιο) αντιπροσωπεύουν εξαιρετικά
καθαρά καύσιµα και η χρησιµοποίησή τους πρέπει να αυξηθεί στο βαθµό που η
απαίτηση για µείωση της ατµοσφαιρικής ρύπανσης διαρκώς αυξάνεται.
Πρόκειται για τα καθαρότερα ορυκτά καύσιµα. Λόγω του ότι είναι
απαλλαγµένα από όλα τα στερεά κατάλοιπα, δίνεται η δυνατότητα σχεδίασης
συσκευών και µονάδων (µε καύσιµο το υγραέριο) µε πολύ ψηλούς βαθµούς
απόδοσης. Με τον τρόπο αυτό µειώνονται οι ανεπιθύµητες εκποµπές ακόµη
περισσότερο.
3. Υπάρχουν σήµερα διάφορα µείζονα περιβαλλοντικά προβλήµατα, όπως η
αύξηση της θερµότητας, η όξινη βροχή, η καταστροφή του στρώµατος του
όζοντος και η ποιότητα του ατµοσφαιρικού αέρα. Η χρησιµοποίηση των
υγραερίων µπορεί να συνεισφέρει σηµαντικά στην αντιµετώπιση όλων των
παραπάνω επιταχύνοντας µείωση των επιπτώσεων από τις εκποµπές διότι
παράγουν κατά την καύση τους πολύ χαµηλότερα ποσά ρυπαντικών ουσιών.
Τα υγραέρια έχουν χαµηλότερη περιεκτικότητα σε άνθρακα από τους υγρούς
υδρογονάνθρακες και τα στερεά καύσιµα και συνεπώς παράγουν λιγότερο
διοξείδιο του άνθρακα (C02) ανά µονάδα παραγόµενης θερµικής ενέργειας από
τα καύσιµα αυτά. Αυτό σηµαίνει ότι η χρήση των υγραερίων σε υποκατάσταση
των καυσίµων αυτών µειώνει τις εκποµπές αερίων που προκαλούν το
«φαινόµενο του θερµοκηπίου», το οποίο προκαλεί την αύξηση της συνολικής
θερµότητας του πλανήτη µας.
Σαν εναλλακτική επίσης λύση στη θέρµανση χώρων µε ηλεκτρική ενέργεια, τα
υγραέρια παρουσιάζουν µια πολύ µεγάλη βελτίωση στη µείωση των εκποµπών
CΟ2 λόγω του χαµηλού βαθµού απόδοσης στην παραγωγή ηλεκτρικής
ενέργειας από τα ορυκτά καύσιµα.
Η όξινη βροχή που οφείλεται στο διοξείδιο του θείου (SO2) και τα οξείδια του
αζώτου (ΝΟΧ ) που παράγονται κατά την καύση των ορυκτών καυσίµων,
αποτρέπεται σε µεγάλο βαθµό µε τη χρήση υγραερίων που όπως είναι γνωστό
περιέχουν αµελητέο θείο και παράγουν σε πολύ χαµηλά επίπεδα οξείδια του
αζώτου.
Η καταστροφή του Στρώµατος του Όζοντος προκαλείται από τα CFC
(χλωροφθοροάνθρακες) και τα Halon και όχι από τη χρήση των υγραερίων.
Συνεπώς τα υγραέρια µπορούν κάλλιστα να χρησιµοποιηθούν σαν προωθητικά
αέρια στη θέση των CFC.
Όσον αφορά την ποιότητα του Ατµοσφαιρικού Αέρα τα όξινα αέρια όπως το
διοξείδιο του θείου και τα οξείδια του αζώτου δεν προκαλούν µόνο την όξινη
βροχή αλλά, αν είναι σε ψηλές συγκεντρώσεις στον αέρα, µπορούν να
προκαλέσουν και σοβαρά προβλήµατα υγείας. Για το λόγο αυτό οι εκποµπές
των οχηµάτων είναι ένα µεγάλο ζήτηµα ειδικά στις αστικές περιοχές. Το
φωτοχηµικό νέφος, του οποίου το πιο σηµαντικό συστατικό είναι το όζον,
σχηµατίζεται από τα οξείδια του αζώτου και τις πτητικές οργανικές ενώσεις που
εκπέµπονται από τα αυτοκίνητα µε την ταυτόχρονη παρουσία του ηλιακού
φωτός. Οι υπόλοιπες επιβλαβείς εκποµπές περιλαµβάνουν το τοξικό µονοξείδιο
του άνθρακα, τις ενώσεις του µολύβδου και την ιπτάµενη τέφρα.
Η σύγκριση των εκποµπών των αυτοκινήτων µε βενζίνη, και µε τα προωθηµένα
συστήµατα καύσης υγραερίου σε σχέση µε τα standards του 1983 των ΗΠΑ
δείχνουν ότι όταν χρησιµοποιούνται τα σύγχρονης τεχνολογίας συστήµατα
µετατροπής σε υγραεριοκίνηση, οι κινητήρες δεν ικανοποιούν απλά και µόνο
πολύ εύκολα τα αυστηρά επιτρεπόµενα standards
εκποµπών, αλλά
επιτυγχάνουν και καλύτερες επιδόσεις από τους κινητήρες µε βενζίνη.
Ρυπαντής
Standards 1983
ΗΠΑ
Βενζίνη
(εκποµπές σε
gr/km)
Υγραέριο
CO
NO
HC
0,62
0,25
2,11
1,60
0,20
0,17
0,75
0,19
0,12
Πίνακας 1.3 : Εκποµπές ρύπων
Επίσης, το υγραέριο έχει το πλεονέκτηµα ότι πάντοτε αποθηκεύεται και
χρησιµοποιείται σε σύστηµα κλειστού κυκλώµατος και δεν έχουµε απώλειες
από εξάτµιση. Οι εκποµπές όµως υδρογονανθράκων λόγω εξάτµισης από την
«αναπνοή» των δεξαµενών βενζίνης στα αντίστοιχα οχήµατα, η εκτόπιση
δηλαδή των ατµών καθώς η θερµοκρασία αυξάνεται και η δεξαµενή γεµίζει,
έχει σαν αποτέλεσµα να εκπέµπονται στην ατµόσφαιρα σηµαντικές ποσότητες
πτητικών οργανικών ενώσεων (VOC) που δηµιουργούν πιθανά προβλήµατα
νέφους και υγείας. Έχει υπολογισθεί ότι το 30% της συνολικής ρύπανσης από
τα αυτοκίνητα οφείλεται στην παραπάνω αναφερόµενη εκποµπή ατµών
βενζίνης. Η εκποµπή αυτή αυξάνει κατά τους θερινούς µήνες. Τα βενζινοκίνητα
λοιπόν αυτοκίνητα ρυπαίνουν την ατµόσφαιρα ακόµη και όταν δεν λειτουργεί ο
κινητήρας τους!
Συνεπώς το υγραέριο προσφέρει πραγµατικά πλεονεκτήµατα στη βελτίωση της
ποιότητας του αέρα και πρέπει να θεωρείται σαν ένα πιο αποτελεσµατικό
εναλλακτικό καύσιµο για την οδική µεταφορά στις αστικές περιοχές για τα ταξί,
τα λεωφορεία και γενικότερα τα µέσα µαζικής µεταφοράς.
Σαν καύσιµο κίνησης οχηµάτων το υγραέριο εξατµίζεται για να καεί σαν αέριο
καύσιµο καθαρά και αµέσως µε το «ψυχρό» ξεκίνηµα. Σε αντίθεση µε το
υγραέριο, τα υγρά καύσιµα όπως η βενζίνη, παράγουν ακόµη και µε καταλύτη,
πολύ περισσότερες εκποµπές κατά τη διάρκεια της προθέρµανσης της µηχανής
από ότι κατά τη λειτουργία της στη συνέχεια.
Το υγραέριο σε συνήθεις συνθήκες περιβάλλοντος (θερµοκρασίας και πίεσης)
µετατρέπεται σε αέριο. Για το λόγο αυτό δεν προκαλείται µόλυνση της ξηράς ή
των υδάτων σε περίπτωση διαρροής από ατύχηµα.
1.7
ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
Το υγραέριο πλεονεκτεί σηµαντικά έναντι των άλλων συµβατικών καυσίµων
και µπορεί να καλύψει σχεδόν όλους τους τοµείς χρησιµοποίησης της
ενέργειας. Πιο συγκεκριµένα:
•
Στο Βιοµηχανικό τοµέα για θερµικές χρήσεις και δηµιουργία ειδικών
ατµοσφαιρών.
•
Στον Εµπορικό / Βιοτεχνικό τοµέα για θέρµανση χώρων, παραγωγή ζεστού
νερού
χρήσης, µαγείρεµα και σε άλλες εξειδικευµένες
χρήσεις.
•
Στον Οικιακό Τοµέα για θέρµανση χώρων, παραγωγή ζεστού νερού
χρήσης, µαγείρεµα και σε άλλες εξειδικευµένες χρήσεις.
•
Σαν ξεχωριστός τοµέας επίσης µπορεί να θεωρηθεί εκείνος της
υγραεριοκίνησης οχηµάτων.
1.7.1 Βιοµηχανικός τοµέας
Ιστορικά, το κυριότερο καύσιµο για τη βιοµηχανία ήταν το κάρβουνο. Κυρίως
τροφοδοτούσε
(µεγάλους)
λέβητες
για
την
παραγωγή
ατµού
που
χρησιµοποιείτο ή για την παραγωγή ισχύος (σε ατµοστρόβιλους) ή σαν πηγή
θερµότητας. Εφαρµογή επίσης βρήκε σε παραγωγικές διαδικασίες που
απαιτούσαν υψηλότερες θερµοκρασίες, οπότε χρησιµοποιείτο για απευθείας
θέρµανση (π.χ. τσιµεντοβιοµηχανία) ή για έµµεση πρόσδοση θερµότητας όταν
το προϊόν δεν έπρεπε να έρθει σε επαφή µε τα προϊόντα της καύσης του
κάρβουνου.
Όταν αργότερα έγινε δυνατή η χρήση των βαριών κλασµάτων του πετρελαίου
(µαζούτ), το κάρβουνο ήταν εύκολο να αντικατασταθεί γιατί η φύση της
φλόγας και η σύσταση των καυσαερίων (τέφρα SOX, NOX και άκαυστοι HC)
είναι παρόµοιες. Ένα πλεονέκτηµα βέβαια του µαζούτ είναι η υγρή του
κατάσταση και η µικρότερη περιεκτικότητα του σε τέφρα.
Στις µικρότερες βιοµηχανίες υπήρχε µια τάση να χρησιµοποιούνται ελαφρότερα
κλάσµατα του πετρελαίου (ντίζελ) αν και τα καύσιµα αυτά είναι συνήθως πιο
ακριβά ανά θερµίδα από το κάρβουνο και το µαζούτ. Η χρήση του ηλεκτρισµού
σαν πηγή θερµότητας υπήρξε ανέκαθεν περιορισµένη στη βιοµηχανία.
Όπου το υγραέριο άρχισε να διεισδύει στην Ελληνική αγορά αντικατέστησε
στις περισσότερες περιπτώσεις το ντήζελ, και τις βενζίνες (κυρίως για λόγους
άµεσα οικονοµικούς). Ο ανταγωνισµός µε το κάρβουνο και το µαζούτ είναι
διαφορετικής φύσεως. Το κάρβουνο και το µαζούτ χρησιµοποιούνται κυρίως σε
λέβητες για την παραγωγή ατµού που είναι ένας καθαρός φορέας ενέργειας,
µπορεί εύκολα να µεταφερθεί, να διανεµηθεί και να χρησιµοποιηθεί. Η χρήση
του κάρβουνου και του µαζούτ δεν είναι δυνατή στις περισσότερες άµεσες
εφαρµογές.
Αν το υγραέριο πρόκειται να χρησιµοποιηθεί για ατµοπαραγωγή έχει µερικά
(αλλά περιορισµένα) πλεονεκτήµατα έναντι του κάρβουνου και του µαζούτ,
όπως:
Ένας λέβητας αερίου είναι φτηνότερος από τους αντίστοιχους λέβητες για
κάρβουνο ή για µαζούτ.
Η αναλογία αέρα/ αερίου µπορεί ευκολότερα να ελεγχθεί.
Τα καυσαέρια µπορούν να απαχθούν σε χαµηλότερη θερµοκρασία (λόγω της
απουσίας των SOX) γεγονός που συνεπάγεται µεγαλύτερο βαθµό απόδοσης.
Ελαχιστοποίηση εξόδων συντήρησης (κυρίως καθαρισµού).
Όλα πάντως τα µειονεκτήµατα που υπάρχουν σε ένα σύστηµα ατµού (που είναι
δαπανηρό και έχει συχνά ψηλές ενεργειακές απώλειες) παραµένουν.
Η υπεροχή του υγραερίου ευρίσκεται στην ίδια του τη φύση (αέρια), άρα
µπορεί εύκολα και φτηνά να διανεµηθεί στα σηµεία χρήσης και όντας ένα
καθαρό καύσιµο, τα καυσαέρια του µπορούν συχνότατα να χρησιµοποιηθούν
άµεσα χωρίς την ανάγκη ύπαρξης του καθαρού ενδιάµεσου (ατµού). Σε αυτές
τις περιπτώσεις, η υπεροχή του υγραερίου έναντι του κάρβουνου και του
µαζούτ είναι σαφής.
Τα καυσαέρια του υγραερίου είναι τόσο καθαρά που πολύ σπάνια δεν µπορούν
να χρησιµοποιηθούν για άµεση πρόσδοση θερµότητας (µε απευθείας επαφή).
Όπου βέβαια επιτρέπονται και τα καυσαέρια του κάρβουνου και του µαζούτ, το
πλεονέκτηµα πιθανά του υγραερίου είναι µόνο η βελτιωµένη ποιότητα του
προϊόντος (π.χ. αναθέρµανση χαλύβων).
Το υγραέριο µπορεί να χρησιµοποιηθεί στη βιοµηχανία σαν πηγή θερµικής
ενέργειας, είτε σε έµµεσες θερµικές χρήσεις, είτε σε άµεσες.
Σε θερµικές χρήσεις που έχουµε έµµεση πρόσδοση θερµότητας, η ενέργεια που
παράγεται κατά την καύση µεταφέρεται µε ενδιάµεσα θερµιδοφόρα ρευστά στις
διάφορες καταναλώσεις που υπάρχουν στο εργοστάσιο. Συνεπώς έχουµε
κάποιους λέβητες οι οποίοι παράγουν ατµό ή ζεστό νερό ή λάδι σε ψηλή
θερµοκρασία τα οποία στη συνέχεια διοχετεύονται στην τελική χρήση.
Τα θερµιδοφόρα ρευστά συνήθως χρησιµοποιούνται ως εξής:
Υπέρθερµος ατµός: Ζωντανός ατµός για τροφοδότηση στροβίλων.
Κορεσµένος ατµός: ∆ιάφορες παραγωγικές διαδικασίες είτε µέσω εναλλακτών,
είτε ζωντανός ατµός.
Ζεστό νερό: Θέρµανση χώρων και θερµικές εναλλαγές για κάποιες
παραγωγικές διαδικασίες.
Ζεστό λάδι ή άλλα οργανικά: θέρµανση σε υψηλές θερµοκρασίες.
Λέβητες θέρµανσης χώρων και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης υπάρχουν σε
όλες σχεδόν τις βιοµηχανίες. Σε πολλές επίσης υπάρχει έµµεση κατανάλωση
ενέργειας και στην παραγωγική διαδικασία.
Ατµός θέρµανσης συχνά απαιτείται στις βιοµηχανίες τροφίµων και ποτών (για
αποστειρώσεις,
θέρµανση
πρώτων
υλών,
ξήρανση
κ.λ.π.)
στην
κλωστοϋφαντουργία (στα βαφεία υφασµάτων, παραγωγή συνθετικών ινών
κ.λ.π.) στις βιοµηχανίες καπνού (στην ξήρανση των φύλλων) χηµικών
προϊόντων (στην παραγωγή χρωµάτων, συνθετικών ρητινών, φαρµακευτικών
προϊόντων), χαρτιού, πλαστικών κ.λ.π.
Όταν κάνουµε άµεση θερµική χρήση, η καύση συντελείται στους χώρους
τελικής κατανάλωσης της ενέργειας. Αυτές οι χρήσεις (άµεσες) είναι συνήθως
ενεργοβόρες και αναφέρονται στις βιοµηχανίες µετάλλων (κλίβανοι τήξης,
ανόπτησης,
οικοδοµικών
βαφής
υλικών
κ.λ.π.),
γυαλιού
(παραγωγής
(κλίβανοι
τούβλων,
παραγωγής
κεραµεικών,
γυαλιού),
µεταλλικών
κατασκευών, ηλεκτρικών συσκευών και σε διάφορες βιοµηχανίες για
εξειδικευµένες ξηράνσεις ή ψήσιµο (βιοµηχανίες τροφίµων κ.λ.π.).
1.7.2
Εµπορικός βιοτεχνικός τοµέας
Στον Εµπορικό τοµέα, το υγραέριο µπορεί να χρησιµοποιηθεί για θέρµανση
χώρων, παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, µαγείρεµα και άλλες εξειδικευµένες
χρήσεις.
Τα πλεονεκτήµατα της χρήσης υγραερίου στον εµπορικό τοµέα είναι τα
παρακάτω:
1.
Οι συσκευές και οι χώροι όπου γίνεται χρήση του υγραερίου είναι καθαροί.
Τα έξοδα και οι χρόνοι συντήρησης των συσκευών ελαχιστοποιούνται.
2.
Αποκεντρώνονται οι ενεργειακές χρήσεις.
3.
Μεγαλύτερη προστασία του περιβάλλοντος από την ηλεκτρική ενέργεια.
4.
Στον τοµέα αυτόν εντάσσονται µεταξύ άλλων οι παρακάτω καταναλωτές
που έχουν ενδιαφέρον στον Ελλαδικό χώρο:
Νοσοκοµεία : Υποκαθιστά κυρίως το ντίζελ και τον ηλεκτρισµό στη θέρµανση
χώρων, παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, µαγείρεµα, πλύσιµο µαγειρικών
σκευών, πλύσιµο – στέγνωµα – σιδέρωµα ιµατισµού.
Ξενοδοχεία : Υποκαθιστά κυρίως το ντίζελ και τον ηλεκτρισµό στη θέρµανση
χώρων, παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, µαγείρεµα, πλύσιµο µαγειρικών
σκευών, πλύσιµο στέγνωµα – σιδέρωµα ιµατισµού.
Αρτοποιεία, εργαστήρια αρτοσκευασµάτων και ζαχαροπλαστικής :
Υποκαθιστά µαζούτ και ντήζελ (στα αρτοποιεία) και τον ηλεκτρισµό στο
ψήσιµο ψωµιού και το µαγείρεµα.
Εκπαιδευτικά ιδρύµατα : Υποκαθιστά κυρίως ντήζελ και ηλεκτρισµό στη
θέρµανση χώρων και τα εργαστήρια.
Μεγάλα κτίρια, χώροι αναψυχής :
Υποκαθιστά κυρίως ντήζελ και
ηλεκτρισµό στη θέρµανση χώρων, το µαγείρεµα και το πλύσιµο µαγειρικών
σκευών.
Καθαριστήρια, πλυντήρια, στεγνωτήρια : Υποκαθιστά κυρίως ντήζελ και
ηλεκτρισµό στο πλύσιµο – στέγνωµα – σιδέρωµα ρούχων.
Αθλητικά κέντρα :
Υποκαθιστά κυρίως ντήζελ στη θέρµανση χώρων,
παραγωγή ζεστού νερού και ενδεχοµένως θέρµανση νερού κολυµβητηρίων.
Βαφεία αυτοκινήτων : Υποκαθιστά ντήζελ ή ηλεκτρισµό στους φούρνους
βαφής (συσκευές υπέρυθρων ακτίνων).
Θερµοκήπια : Η χρήση υγραερίου είναι ιδιαίτερα ελκυστική στα θερµοκήπια,
διότι εκτός από τα γνωστά πλεονεκτήµατα που ισχύουν στις περισσότερες
περιπτώσεις δίνει και τη δυνατότητα εµπλουτισµού του αέρα µε το διοξείδιο
του άνθρακα που περιέχεται στα καυσαέρια του. Το CO2, όταν η θερµοκρασία,
το φως και η υγρασία είναι στα κατάλληλα επίπεδα για την κάθε συγκεκριµένη
καλλιέργεια, είναι καθοριστικός παράγοντας στην πορεία της φωτοσύνθεσης
και συνεπώς της αύξησης της παραγωγής, της βελτίωσης της ποιότητας, της
πρωιµότητας και του περιορισµού των αναγκών σε λίπασµα. Με την καύση
υγραερίου είτε σε αερόθερµα είτε σε λέβητες για παραγωγή ζεστού νερού,
εκτός από τη θέρµανση του θερµοκηπίου µπορούµε εύκολα να ρυθµίσουµε και
την περιεκτικότητα του αέρα σε CO2. εισάγουµε δηλ. µέρος των καυσαερίων
µέσα στο χώρο του θερµοκηπίου εµπλουτίζοντας τον σε CO2.
Η µονάδα εµπλουτισµού περιλαµβάνει:
Αναλυτή CO2 µε ανώτερο και κατώτερο όριο, βάσει του οποίου γίνεται η
ρύθµιση της έγχυσης του CO2 στο χώρο του θερµοκηπίου.
Ηλεκτρονικό ρολόι µε δυνατότητα προγραµµατισµού της ώρας έγχυσης
του CO2.
Στόµια έγχυσης CO2 στο χώρο του θερµοκηπίου (1 στόµιο ανά περίπου
400m2 θερµοκηπίου).
Τα καυσαέρια του υγραερίου πριν περάσουν από τη µονάδα εµπλουτισµού,
περνούν από έναν εναλλάκτη όπου ψύχονται από το νερό επιστροφής προς το
λέβητα. Έτσι αφ’ ενός αποµακρύνεται η υγρασία των καυσαερίων και αφ’
ετέρου έχουµε µια σηµαντική ανάκτηση θερµότητας (5 έως 10%).
Τα περί λεβήτων θέρµανσης χώρων και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης είναι
λίγο ως πολύ γνωστά.
Για το µαγείρεµα, οι συσκευές µαζικής εστίασης µπορούν να ταξινοµηθούν
ως εξής:
Χρήσεις µεγάλης κλίµακας
Συσκευές για µεγάλα εστιατόρια, νοσοκοµεία, ξενοδοχεία, κάµπινγκ και
γενικά άλλες µονάδες στις οποίες συνήθως µαγειρεύονται φαγητά σε
µεγάλες ποσότητες.
Χρήσεις µεσαίου µεγέθους σε εστιατόρια και καφενεία
Οι συσκευές του τύπου αυτού ταιριάζουν για µαγείρεµα σε µικρές ποσότητες
και µε διακεκριµένη χρήση. Οι καυστήρες είναι χαµηλότερης ισχύος και οι
φούρνοι µικρότεροι (‘’Luncheonette’’).
Για ακόµη µικρότερης κλίµακας χρήσεις υπάρχει διεθνώς µια ακόµη κατηγορία
συσκευών µαζικής εστιάσεως.
1.7.3 Υγραέριο στην κίνηση
Η χρήση υγραερίου µπορεί να µειώσει το κόστος κίνησης των οχηµάτων. Το
υγραέριο είναι φθηνό και η συνολική αυτονοµία από σταθµούς τροφοδοσίας
καυσίµων αυξάνεται. Το υγραέριο επίσης είναι ένα καύσιµο καθαρό. Τα
σύγχρονα συστήµατα υγραεριοκίνησης ικανοποιούν υψηλότερες απαιτήσεις
στην οδήγηση και στην ποιότητα των καυσαερίων, διότι εισάγουν προοδευµένα
συστήµατα έγχυσης καυσίµου και τριοδικό καταλύτη µε αισθητήρια λάµδα
(λόγου αέρα / καυσίµου).
Ο τετρααιθυλιούχος µόλυβδος χρησιµοποιείται στη βενζίνη για να αυξήσει τον
αριθµό οκτανίων. Η παρουσία µολύβδου επίσης µειώνει τη φθορά στις
βαλβίδες και τις έδρες τους. Για τη χρησιµοποίηση της αµόλυβδης βενζίνης, οι
βαλβίδες και οι έδρες τους έχουν κατασκευαστεί µε τέτοιο τρόπο (σκληρότητα,
σύσταση υλικού κ.λ.π.) ώστε να µην υπάρχει φθορά παρά την απουσία του
µολύβδου.
Στο υγραέριο δεν περιέχεται µόλυβδος, οπότε οι κινητήρες που έχουν
σχεδιαστεί για αµόλυβδη βενζίνη δεν έχουν προβλήµατα φθοράς των βαλβίδων
και των εδρών τους. Στους συµβατικούς όµως κινητήρες (για βενζίνη µε 4-
αιθυλιούχο µόλυβδο) θα υπάρχει κάποια φθορά όταν γίνεται χρήση υγραερίου.
Όταν κάνουµε χρήση συστηµάτων υγραεριοκίνησης, τα λάδια της µηχανής θα
είναι πολύ καθαρότερα λόγω απουσίας του θείου, των καταλοίπων της καύσης
και της άκαυστης βενζίνης. Πάντως, καλό είναι να µην παρατείνεται ο χρόνος
αλλαγής των λαδιών της µηχανής, διότι ούτως ή άλλως συµβαίνει οξείδωση
των λαδιών λόγω των µηχανικών καταπονήσεων και της προβολής τους από
τον ατµοσφαιρικό αέρα (π.χ. λόγω του αερισµού του κάρτερ).
Η σύσταση των καυσαερίων καθορίζεται κύρια από την ποιότητα του καυσίµου
και την καύση του, η οποία εξαρτάται µεταξύ άλλων από την οµοιογένεια του
µίγµατος και την αναλογία αέρα/ καυσίµου. Λόγω της µεγάλης οµοιογένειας
που παρουσιάζει το µίγµα αέρα / υγραερίου, η καύση είναι σχεδόν τέλεια.
Για το λόγο αυτό οι εκποµπές µονοξειδίου του άνθρακα (CO) και
υδρογονανθράκων (HC) είναι πολύ λιγότερες από την περίπτωση που
χρησιµοποιείται η βενζίνη.
1.8
ΒΑΣΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
Το υγραέριο για να καεί πρέπει να είναι σε αέρια κατάσταση. Συνεπώς έχουµε
δύο επιλογές :
Η κατανάλωση θα τροφοδοτείται απ’ ευθείας µε λήψη αέριας φάσης από τη
δεξαµενή όπως
φαίνεται σχηµατικά στη παρακάτω εικόνα.
Εικόνα 1.3: Απ’ ευθείας λήψη αέριας φάσης
Γίνεται λήψη υγραερίου υγρής φάσης από τη δεξαµενή και αφού εξαερωθεί
(εξατµισθεί) ελεγχόµενα µέσω ειδικού για το σκοπό αυτό εξαεριωτή,
τροφοδοτείται τελικά η κατανάλωση µε αέρια φάση όπως φαίνεται σχηµατικά
στην επόµενη εικόνα:
Εικόνα 1.4: Λήψη αέριας φάσης µέσω εξαεριωτή
Ας σηµειωθεί ότι ακόµη και σε κάποιες εφαρµογές που ο καυστήρας
τροφοδοτείται µε υγρή φάση, το υγραέριο κατευθείαν µετά τον ψεκασµό του
στο θάλαµο καύσης εξαερώνεται και στη συνέχεια αναφλέγεται.
Η πρώτη επιλογή (εικόνα 1.3) είναι η απλούστερη και η ευρύτερα διαδεδοµένη.
Απόφαση για την επιλογή αυτή λαµβάνεται κατόπιν µελέτης µε βάση
κανονισµού, το είδος του υγραερίου ( προπάνιο ή µίγµα), των ελαχίστων
θερµοκρασιών περιβάλλοντος, του διαθέσιµου χώρου για την εγκατάσταση της
(των) δεξαµενών και λοιπά τεχνοοικονοµικά κριτήρια. Η δεύτερη επιλογή (δηλ.
χρήση εξαεριωτή) εφαρµόζεται, όταν δεν είναι δυνατόν να εφαρµοσθεί η πρώτη
επιλογή (δηλ. χωρίς εξαεριωτή). Θα πρέπει όµως να αναφερθεί εδώ ότι σε κάθε
περίπτωση εάν υπάρχει κάποια αµφιβολία κατά πόσο µπορεί η πρώτη επιλογή
να είναι επαρκής για την τροφοδοσία της συγκεκριµένης κατανάλωσης, θα
πρέπει να προτιµάται η δεύτερη επιλογή.
Επίσης είναι δυνατόν να γίνεται συνδυασµός και των δύο επιλογών όπως
δείχνει η (εικόνα 1.4).
Στο σηµείο αυτό κρίνεται σκόπιµο να παρεµβαλθεί η ανάλυση του εξοπλισµού.
1.8.1 ∆εξαµενές
Οι δεξαµενές είναι τα δοχεία στα οποία αποθηκεύεται υπό πίεση το υγραέριο.
Στη παρακάτω εικόνα φαίνεται µια τυπική δεξαµενή.
Κατά την επιλογή της κατάλληλης τοποθέτησης για τη δεξαµενή µέσα στο
χώρο που διαθέτει ο καταναλωτής, πρέπει να ληφθούν υπόψη τα παρακάτω:
1. Αποστάσεις ασφαλείας της δεξαµενής ή των δεξαµενών µεταξύ τους και
µεταξύ των υπόλοιπων στοιχείων του χώρου. Οι αποστάσεις αυτές υπάρχουν
στο πίνακα 1.4
2. ∆υνατότητα πρόσβασης του βυτιοφόρου που θα γεµίζει τη δεξαµενή.
3. Αποφυγή γειτνίασης µε σηπτικούς βόθρους ή πηγάδια ή κανάλια απορροής
νερών.
4. Αποφυγή τοποθέτησης σε κοιλώµατα του εδάφους.
5. Η προτίµηση του καταναλωτή.
6. Αποφυγή τοποθέτησης σε ταράτσες.
Από άλλη δεξαµενή
Υγραερίου υπό πίεση
Από µονάδες παραγωγής
ή επεξεργασίας
εργαστήρια, συνεργεία,
κτίρια γραφείων,
Εσωτερικούς δρόµους
µε πυκνή µη ελεγχόµενη
κυκλοφορία,
όρια ιδιοκτησίας και
σταθερές πηγές έναυσης
Μεταξύ παρειών
υπέργειας και
0,75d όπου d η διάµετρος της µεγαλύτερης δεξαµενής, αλλά τουλάχιστον 1 m
Μέγιστη
χωρητικότητα
οµάδας
(m3)
Μέγιστη δεξαµενή
οµάδας
(m3)
Υπέργειες
(m)
Υπόγειες
(m)
Επιχω
µατωµένες
(m)
1,5
5
27
600
2m
ως και 0,5
πάνω από 0,5 ως και 2,5
πάνω από 2,5 ως και 9
πάνω από 9 ως και 200
1,5
3
7,5
15
1,5
3
3
3
2,5
3
3
5
υπόγειας
δεξαµενής
υγραερίου
Μεταξύ παρειών
υπόγειων δεξαµενών
υγραερίου
Μεταξύ παρειάς
υπέργειας και
στοµίου εξόδου
βαλβίδας
ασφαλείας
υπόγειας δεξαµενής
1m
5m
Πίνακας 1.4 : Απόστασεις δεξαµενών υγραερίου υπό πίεση.
Όταν γίνεται η εγκατάσταση µιας δεξαµενής, είναι απαραίτητο η δεξαµενή να
εδράζεται σε τελείως οριζόντιο, συµπαγές και αναλλοίωτο έδαφος. Κάθε µικρή
υποχώρηση του εδάφους µπορεί να προκαλέσει σφάλµα στη λειτουργία του
οργάνου στάθµης υγρού και να οδηγήσει σε υπερπλήρωση. Μία σηµαντική
µετακίνηση της δεξαµενής µπορεί να προκαλέσει σφάλµα στη λειτουργία του
οργάνου στάθµης υγρού και να οδηγήσει σε υπερπλήρωση ή µπορεί να
προκαλέσει βλάβη στη γραµµή υγρής ή / και αέριας φάσης προς τη
κατανάλωση, µε πιθανή διαρροή υγραερίου.
Εικόνα 1.5 : Τυπική δεξαµενή 500 lt
1.8.1.1 Υπέργειες δεξαµενές
Οι υπέργειες δεξαµενές εδράζονται σε βάσεις από οπλισµένο σκυρόδεµα
(Β225). Ο υπολογισµός των βάσεων γίνεται λαµβάνοντας υπόψη την αντοχή
του εδάφους και το ότι η δεξαµενή υγραερίου είναι γεµάτη µε νερό (δηλ.
απόβαρο δεξαµενής + βάρος νερού).
Για τον υπολογισµό του συνολικού βάρους θεωρούµε τη δεξαµενή γεµάτη µε
νερό για τις περιπτώσεις της υδραυλικής δοκιµής. Μια συντηρητική υπόθεση
για την αντοχή του εδάφους είναι 0,5 kp/cm2.
Για δεξαµενές µέχρι 5000 lt αρκεί µία πλάκα 30 cm µε διπλό πλέγµα. Στην
πλάκα αυτή πρέπει να πακτώνονται οι µεταλλικές βάσεις των δεξαµενών.
Για µεγαλύτερες δεξαµενές απαιτείται ειδική προς τούτο µελέτη από την
Τεχνική υπηρεσία. Επίσης, οι δεξαµενές αυτές πακτώνονται στη βάση που είναι
πιο κοντά στις λήψεις υγραερίου, ενώ το άλλο τους άκρο αφήνεται ελεύθερο να
ολισθαίνει σε περίπτωση συστολών / διαστολών του κυλινδρικού τους σώµατος
χωρίς να προκαλείται έτσι πρόβληµα στο δίκτυο σωληνώσεων.
1.8.1.2 Υπόγειες δεξαµενές
Για τις υπόγειες δεξαµενές τα απαραίτητα έργα Πολιτικού Μηχανικού
φαίνονται στην εικόνα 1.6
Εικόνα 1.6 : Υπόγεια δεξαµενή
ΤΥΠΟΣ ∆ΕΞΑΜΕΝΗΣ
1000 lt
1750 lt
3000 lt
5000 lt
7500 lt
Α
3,20
3,50
4,00
5,80
8,00
Β
1,80
2,00
2,20
2,20
2,20
Γ
1,40
1,50
1,70
1,70
1,70
Α1
3,50
3,80
4,30
6,10
8,30
Β1
2,10
2,30
2,50
2,50
2,50
Γ1
1,60
1,70
1,90
1,90
1,90
Πίνακας 1.5: Αποστάσεις σε µέτρα
Όλες οι δεξαµενές πρέπει να ελέγχονται και να συντηρούνται σε τακτά χρονικά
διαστήµατα όπως αναφέρεται παρακάτω και να σηµαίνεται πάνω στο σώµα
τους η ηµεροµηνία του τελευταίου ελέγχου της δεκαετίας.
Από πενταετία γίνεται εξωτερική µακροσκοπική επιθεώρηση της δεξαµενής.
Συµπληρωµατικά και εφόσον κάτι τέτοιο κριθεί σκόπιµο, µπορεί να γίνει και
παχυµέτρηση των ελασµάτων της δεξαµενής µε συσκευή των υπερήχων, καθώς
επίσης και καθαρισµός και βαφή της.
Ανά δεκαετία επαναλαµβάνεται ο έλεγχος της πενταετίας και επί πλέον γίνεται
πλήρης εσωτερική επιθεώρηση και έλεγχος για διαβρώσεις και φθορές. Σε
δεξαµενές χωρίς ανθρωποθυρίδα, αντί της εσωτερικής επιθεώρησης γίνεται
παχυµέτρηση των ελασµάτων ή υδραυλική δοκιµασία.
1.9 ΡΥΘΜΙΣΤΕΣ ΠΙΕΣΗΣ
Ο ρυθµιστής πίεσης είναι η καρδιά ενός συστήµατος καύσης υγραερίου. Οι
ρυθµιστές λειτουργούν συνεχώς όταν το σύστηµα τροφοδοτεί κάποιες συσκευές
και µειώνουν σε δύο στάδια την υψηλή και κυµαινόµενη πίεση της δεξαµενής
στη χαµηλή και σταθερή πίεση που απαιτούν οι καταναλώσεις.
Αρχή λειτουργίας : Ο ρυθµιστής ελέγχει την πίεση, συνεπώς πρέπει να υπάρχει
κάποιο στοιχείο µέτρησης που θα αντιλαµβάνεται το µέγεθος της χαµηλής
πίεσης που τροφοδοτείται στη γραµµή προς τη κατανάλωση.
Το στοιχείο αυτό είναι το διάφραγµα (ελαστική µεµβράνη). Όταν η πίεση είναι
πολύ χαµηλή, το διάφραγµα κινείται προς τα κάτω για να αυξήσει τη ροή του
αερίου. Όταν επιτευχθεί η σωστή πίεση, το διάφραγµα κινείται προς τα πάνω
για να µειώσει τη ροή. Η απόκριση του διαφράγµατος είναι άµεση ώστε να
διατηρείται µια σταθερή πίεση εξόδου από το ρυθµιστή.
Ένα στοιχείο περιορισµού απαιτείται για να στραγγαλίσει τη ροή του
εισερχόµενου αερίου όταν η πίεση ανέβει πολύ ή να αυξήσει τη ροή όταν η
πίεση πέσει. Αυτό επιτυγχάνεται από ένα ακροφύσιο εισόδου και µία βαλβίδα
κινούµενη που ελέγχει τη ροή. Η βαλβίδα συνδέεται µε το διάφραγµα µέσω
ενός µηχανισµού. Έτσι η κίνηση του διαφράγµατος ελέγχει τη λειτουργία της
βαλβίδας εισόδου, ανοίγοντας την περισσότερο για µεγαλύτερη πίεση ή
κλείνοντάς την για µικρότερη πίεση.
Για να ρυθµιστεί η πίεση που απαιτείται στην έξοδο πρέπει να υπάρχει κάποιο
στοιχείο ανάλογης φόρτισης του διαφράγµατος. Κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται µε
µία πίεση από το πάνω µέρος του διαφράγµατος µέσω ενός αντίβαρου ή
κάποιου πεπιεσµένου αερίου ή αέρα ή ελατηρίου. Συνήθως, όπως φαίνεται και
στο σχέδιο, υπάρχει ένα ελατήριο. Το ελατήριο αυτό µέσω σπειρώµατος δίνει
τη δυνατότητα να συσπειρωθεί περισσότερο ή λιγότερο, ρυθµίζοντας έτσι την
πίεση που εξασκείται στο διάφραγµα και συνεπώς την πίεση εξόδου του
υγραερίου προς τη κατανάλωση.
Στο επάνω κάλυµµα του ρυθµιστή υπάρχει µία οπή ώστε στην πάνω επιφάνεια
του διαφράγµατος να ασκείται πάντοτε η ατµοσφαιρική πίεση.
Ένα σηµαντικό χαρακτηριστικό ασφαλείας που υπάρχει στους ρυθµιστές 2ου
σταδίου είναι η ανακουφιστική βαλβίδα που εµποδίζει το αέριο υψηλής πίεσης
(σε περίπτωση αστοχίας) να περάσει στη γραµµή χαµηλής πίεσης προς τις
συσκευές.
Η ανακουφιστική βαλβίδα µπορεί να είναι ξεχωριστό εξάρτηµα του ρυθµιστή ή
εσωτερικό µέρος αυτού όπως φαίνεται στην εικόνα 1.8 Βλέπουµε ότι µέσα από
το κύριο ελατήριο ελέγχου της πίεσης υπάρχει ένα µικρότερο ελατήριο που
κρατάει κλειστή µία ανακουφιστική βαλβίδα. Σε κανονικές συνθήκες ο
µηχανισµός αυτός παραµένει όπως φαίνεται κινούµενος πάνω-κάτω µαζί µε το
διάφραγµα. Αν όµως µέσα στο ρυθµιστή αναπτυχθεί υπερβολική πίεση, το
διάφραγµα κινείται προς τα πάνω όσο µπορεί και κλείνει τελείως τη βαλβίδα
εισόδου. Η ανακουφιστική βαλβίδα επίσης έχει ανέβει µαζί µε το διάφραγµα
αλλά παραµένει κλειστή. Αν η πίεση αυξηθεί περαιτέρω το διάφραγµα
υπερβαίνει την πίεση του µικρού ελατηρίου και ανοίγει η ανακουφιστική
βαλβίδα. Έτσι το αέριο περνάει στο πάνω µέρος του ρυθµιστή και διαφεύγει
µέσω του αναπνευστικού στοµίου. Όταν η πίεση επανέλθει στα φυσιολογικά
πλαίσια η ανακουφιστική βαλβίδα ξανακλείνει. Η προκαθορισµένη πίεση
ανοίγµατος της ανακουφιστικής βαλβίδας είναι µεταξύ 200% και 300% της
πίεσης εξόδου του αερίου από το ρυθµιστή.
1.9.1 Ρυθµιστής 2ου σταδίου
Ο ρυθµιστής 2ου σταδίου (χαµηλής) συνήθως παραλαµβάνει το αέριο σε πίεση
0,8 έως 1,2 bar και το κατεβάζει στην πίεση κατανάλωσης δηλ. 28 mbar
συνήθως αλλά και µέχρι 300 mbar σε ειδικές εφαρµογές.
Εικόνα 1.7 : Τυπικός ρυθµιστής 2ου σταδίου σε τοµή
1.9.2 Ρυθµιστής 1ου σταδίου
Ο ρυθµιστής 1ου σταδίου (υψηλής) παραλαµβάνει το αέριο µε την πίεση της
δεξαµενής και το κατεβάζει σε πίεση 0,8 έως 1,2 bar.
Παραπάνω περιγράψαµε ένα ρυθµιστή 2ου σταδίου και τον τρόπο λειτουργίας
του. Ένας ρυθµιστής 1ου σταδίου ίδιας δυναµικότητας (kg/h) είναι πιο µικρός
σε όγκο, πιο συµπαγής σε κατασκευή, έχει πιο σκληρό ελατήριο και διάφραγµα
και συνήθως έχει εµφανή και σε άµεση διάθεση τον τρόπο ρύθµισής του.
Τα παραπάνω παρουσιάζονται στην εικόνα 1.9
Υπάρχουν κάποια βασικά σηµεία που πρέπει να λαµβάνονται
σοβαρά υπόψη και που έχουν σχέση µε τη λειτουργία του
ρυθµιστή. Αν στις καταναλώσεις δε φτάνει τελικά η σωστή
πίεση, το πιο λογικό είναι να δούµε πρώτα τι συµβαίνει µε το
ρυθµιστή στο βαθµό που είναι αυτός που ελέγχει την πίεση του
συστήµατος. Υπάρχει ανάγκη όµως να κατανοήσουµε µερικά
βασικά ζητήµατα για να προσδιορίσουµε τη πηγή της κάθε
ανωµαλίας.
Α. Ένας ρυθµιστής δε θα δίνει στην έξοδό του πάντα την πίεση
που έχει προκαθοριστεί ακόµη κι αν η κατάστασή του και η
αρχική του ρύθµιση είναι τέλεια.
Τα παρακάτω επηρεάζουν τη λειτουργία του ρυθµιστή:
Εικόνα 1.8 : Τυπικός ρυθµιστής 1ου σταδίου σε τοµή
Ο τρόπος µε τον οποίο έγινε η αρχική ρύθµιση. Μία αύξηση στην
κατανάλωση πέρα από αυτήν που µπορεί να αποδώσει ο ρυθµιστής.
Χαµηλή πίεση στη δεξαµενή λόγω ψύχους ή υψηλή πίεση λόγω ζέστης.
Πολύ µικρή δεξαµενή για να τροφοδοτήσει την κατανάλωση επαρκώς
(χαµηλή πίεση).
Λανθασµένη διαστασιολόγιση αγωγών, που συνεπάγεται σχετικά µεγάλη
πτώση πίεσης.
Η ευθύνη για το πρόβληµα στην πίεση δεν πρέπει να αποδίδεται στο
ρυθµιστή, αν δεν εξεταστούν πρώτα και αντιµετωπισθούν τα παραπάνω.
Β. Στη συνέχεια, ένας βασικός έλεγχος των πιέσεων του συστήµατος πρέπει
να
περιλαµβάνει τα εξής:
Η πίεση στην είσοδο του ρυθµιστή 1ου σταδίου πρέπει να είναι ίση
περίπου µε την πίεση της δεξαµενής, που θα κυµαίνεται ανάλογα µε τη
θερµοκρασία του περιεχόµενού της. Συνήθως ο ρυθµιστής 1ου σταδίου
τοποθετείται αµέσως µετά τη βάννα λήψης αέριας φάσης από τη δεξαµενή.
Η πίεση στην έξοδο του ρυθµιστή 1ου σταδίου, συνήθως επιλέγεται µεταξύ
0,8 και 1,2 bar.
Η πίεση στην είσοδο του ρυθµιστή 2ου σταδίου θα πρέπει να είναι το πολύ
0,2 bar χαµηλότερη από την πίεση της εξόδου του ρυθµιστή 1ου σταδίου.
∆ηλαδή, η πτώση πίεσης µέσα στον αγωγό µεταξύ των ρυθµιστών 1ου και 2ου
σταδίου συνήθως επιλέγεται να µην υπερβαίνει τα 0,2 bar.
Η πίεση στην έξοδο του ρυθµιστή 2ου σταδίου δεν πρέπει να είναι
χαµηλότερη από 24 mbar σε πλήρες φορτίο, εφόσον η πίεση λειτουργίας στην
κατανάλωση είναι 28 mbar.
Η πτώση πίεσης µεταξύ εξόδου του ρυθµιστή 2ου σταδίου και
κατανάλωσης δεν πρέπει να ξεπερνά τα 1,5 mbar σε πλήρες φορτίο.
Όλα τα παραπάνω ρυθµίζονται πιο εύκολα και σωστά όταν εφαρµόζεται το
σύστηµα της ρύθµισης (εκτόνωσης) της πίεσης σε δύο στάδια (µέθοδο που
προτείνει στις περισσότερες των περιπτώσεων η Τεχνική Υπηρεσία).
Γ. Αν όλα τα παραπάνω έχουν γίνει και εξακολουθεί να υφίσταται πρόβληµα
µη ικανοποιητικής πίεσης στην κατανάλωση, αυτό θα οφείλεται σε λανθασµένη
διαστασιολόγηση των αγωγών (πράγµα που αναφέρεται και στο κεφάλαιο του
βασικού σχεδιασµού).
Η συντήρηση ενός ρυθµιστή είναι απλούστατη και περιλαµβάνει τον
καθαρισµό του ή / και την αντικατάσταση της βαλβίδας εισόδου ή / και την
αντικατάσταση της µεµβράνης και ένα καλό βάψιµο. Για να µπορεί βέβαια να
βγει εύκολα ο ρυθµιστής προς συντήρηση, θα πρέπει να έχουν τοποθετηθεί από
κατασκευής του δικτύου, ανάλογες βάννες αποµόνωσης του ρυθµιστή (εισόδου
και εξόδου).
1.10 ΕΞΑΕΡΙΩΤΕΣ
Οι εξαεριωτές είναι εναλλάκτες θερµότητας στους οποίους µπαίνει το υγραέριο
σε υγρή φάση και βγαίνει σε αέρια, δηλ. προσδίδεται:
η λανθάνουσα θερµότητα (ισόθλιπτα & ισοθερµοκρασιακά) που
απαιτείται για να πάρουµε από Α kg/h, κορεσµένη αέρια φάση και
µια επιπλέον ποσότητα θερµότητας για να υπερθερµάνουµε (ισόθλιπτα)
λίγο την αέρια φάση προς την κατανάλωση.
Υπάρχουν γενικά δύο είδη εξαεριωτών, οι άµεσης και έµµεσης πρόσδοσης
θερµότητας.
Ο τρόπος επιλογής του είδους και του µεγέθους των εξαεριωτών παρουσιάζεται
στο κεφ. του Βασικού Σχεδιασµού.
Για δεξαµενές, µε εξαερωτές που δεν είναι τύπου άµεσης καύσης υγραερίου, θα
πρέπει να ζητείται η συνδροµή της Τεχνικής Υπηρεσίας.
1.10.1 Πλεονεκτήµατα των εξαεριωτών
Ένας εξαεριωτής και µια δεξαµενή π.χ. 5000lt θα εξαερώσει 75 kg/h
προπανίου σε θερµοκρασία περιβάλλοντος 5οC. Η ίδια δεξαµενή χωρίς
εξαεριωτή µπορεί να αποδώσει περίπου 30 kg/h µε την ίδια θερµοκρασία
περιβάλλοντος και εφόσον είναι τουλάχιστον κατά το 1/3 γεµάτη (βαθµός
πλήρωσης 33%). Άρα µε τον εξαεριωτή έχουµε περισσότερο αέριο µε
χαµηλότερο κόστος. Επίσης στους περισσότερους απ΄ αυτούς χρησιµοποιείται
υγραέριο σαν άµεσο καύσιµο, για την εξαερίωση της ποσότητας που ζητάει η
κατανάλωση. Με τη λήψη αέριας φάσης απευθείας από τη δεξαµενή, η
ποιότητα του προς καύση αερίου µεταβάλλεται συνεχώς. Τα πτητικότερα αέρια
(προπάνιο) εξαεριώνονται πρώτα, ενώ τα λιγότερα πτητικά (βουτάνιο)
αργότερα. Ο εξαεριωτής τροφοδοτείται µε υγρή φάση και συνεπώς
διασφαλίζεται µε τον τρόπο αυτό ότι το εξαερούµενο υγραέριο (η αέρια δηλ.
φάση µετά τον εξαεριωτή) παραµένει σχετικά σε σταθερή σύνθεση ανεξάρτητα
από τον βαθµό πλήρωσης της δεξαµενής. Έχουµε δηλ. σταθερή ποιότητα
αερίου. Η πίεση του αερίου δεν αλλάζει µέχρι να πέσει η πίεση της δεξαµενής
ακριβώς πάνω από την πίεση του ρυθµιστή 1ου σταδίου. Όταν έχουµε απευθείας
λήψη αέριας φάσης από τη δεξαµενή είναι πρακτικά αδύνατο να κρατήσουµε
την πίεση στο ίδιο επίπεδο. Η πίεση στη δεξαµενή µειώνεται καθώς τραβάµε
αέρια φάση και επίσης αυξοµειώνεται ανάλογα µε τη θερµοκρασία. Ο
εξαεριωτής δεν εξαρτάται από τη θερµοκρασία και τροφοδοτεί µια ρυθµιζόµενη
παροχή αέριας φάσης σε σταθερή πίεση. Εκείνο που πρέπει πάντως να
προσέχουµε στους περισσότερους τύπους
είναι ότι η πίεση εισόδου στον
εξαεριωτή πρέπει να διατηρείται κατά τουλάχιστον 0,5 bar µεγαλύτερη από την
πίεση που απαιτείται στην έξοδο.
1.10.2 Προληπτική συντήρηση εξαεριωτών
Σε µηνιαία βάση πρέπει να γίνονται τα παρακάτω:
Φίλτρο υγρού → Βγάζουµε το εσωτερικό πλέγµα (κυάθιο) και το καθαρίζουµε
ή το αντικαθιστούµε αν κρίνουµε σκόπιµο.
Σύστηµα καυστήρα-πιλότου → Επιθεωρούµε τον καυστήρα-πιλότο, αν είναι
απαραίτητο ρυθµίζουµε τη φλόγα έτσι, ώστε να αγκαλιάζει περίπου το µισό
τµήµα του θερµοστοιχείου. Η βίδα για την παραπάνω ρύθµιση βρίσκεται στο
εµπρόσθιο δεξιό πλευρό του θερµοστάτη. Στροφή προς τη φορά των δεικτών
ρολογιού µειώνει τη φλόγα, ενώ αντίστροφα την αυξάνει
Σύστηµα κυρίως καυστήρα → Επιθεωρούµε αν έχουµε σωστή φλόγα.
Ελέγχουµε και καθαρίζουµε τα ανοίγµατα του αέρα. Αν κριθεί αναγκαίο
καθαρίζονται και τα µπεκ του καυστήρα.
Ανακουφιστικές βαλβίδες → Ελέγχουµε, µακροσκοπικά για εµφανείς φθορές,
της ανακουφιστικές βαλβίδες των εξαεριωτών και τις γραµµές υγρής και αέριας
φάσης προς αυτές. Ελέγχουµε ή τοποθετούµε αν λείπουν, τα προστατευτικά
από τη βροχή καπάκια στα άκρα των σωλήνων από τις ανακουφιστικές
βαλβίδες προς την ατµόσφαιρα.
Κυρίως εναλλάκτες → Ελέγχουµε τον απαγωγό των καυσαερίων και τα δοχεία
εξωτερικά, στο κάτω µέρος κυρίως, για τυχόν επικαθίσεις ή και για τρύπες
ενδεχόµενα (στον απαγωγό).
Εξωτερικό κάλυµµα →
Ελέγχουµε και καθαρίζουµε το ντουλάπι και τα
ανοίγµατά του από ακαθαρσίες και άλλα εύφλεκτα ξένα σώµατα.
Σε ετήσια βάση ή µετά από µακρά περίοδο µη λειτουργίας πρέπει να γίνονται
τα παρακάτω:
Θερµοστάτης → Ελέγχουµε το θερµοστάτη για σωστή λειτουργία. Αν δεν λειτουργεί ικανοποιητικά πρέπει να αντικαθίσταται (δεν επιδιορθώνεται). Πριν
όµως αντικατασταθεί πρέπει να βεβαιωθούµε ότι το θερµοζεύγος δίνει τη
σωστή τάση στο θερµοστάτη (13 µε 30 mvolt).
Θερµοζεύγος → Η ηλεκτρική έξοδος πρέπει να ελεγχθεί µε µιλλιβολτόµετρο.
Η τάση πρέπει να είναι µεταξύ 13 και 30 mvolt. Ένδειξη κάτω από τα όρια
αυτά, υποδεικνύει την αντικατάσταση του θερµοζεύγους.
Κυρίως εναλλάκτες → Καθαρίζουµε µε ιδιαίτερη προσοχή όλα τα σηµεία και
κυρίως εκείνα που µαζεύουν τις περισσότερες ακαθαρσίες.
Βαλβίδα εισαγωγής υγρού → Τη βγάζουµε και την καθαρίζουµε.
Αντικαθιστούµε το παρέµβυσµα της έδρας και τον ελαστικό δακτύλιο
στεγανότητας («Ο» Ring).
Βαλβίδα
ελέγχου
παροχής
→Τη
βγάζουµε
και
την
καθαρίζουµε.
Αντικαθιστούµε το ελατήριο και τον ελαστικό δακτύλιο του καλύµµατος.
Αντικαθιστούµε επίσης τον ελαστικό δακτύλιο του εµβόλου. Χρησιµοποιούµε
γραφιτούχο γράσσο για τους ελαστικούς δακτυλίους.
Ρυθµιστής του καυστήρα → Τον ανοίγουµε και τον καθαρίζουµε.
Αντικαθιστούµε το διάφραγµα, το παρέµβυσµα στην εισαγωγή και ενδεχόµενα
το µηχανισµό µε την έδρα εισαγωγής. Τον συναρµολογούµε και τον ρυθµίζουµε
υπό πλήρες φορτίο.
1.11 ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣ ΜΟΝΑ∆ΩΝ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
Στο κεφάλαιο αυτό υπάρχουν οι βασικοί υπολογισµοί για κάθε συνήθη
εφαρµογή. Σε κάθε περίπτωση κατ' αρχήν θα πρέπει να είναι βέβαιο, ότι έχει
στο παρελθόν γίνει δυνατή η χρήση υγραερίου στη συγκεκριµένη εφαρµογή.
Σε διαφορετική περίπτωση, και εφ' όσον υπάρχουν οι οποιεσδήποτε αµφιβολίες,
θα πρέπει να ζητείται η συνδροµή της Τεχνικής Υπηρεσίας.
Κάτι τέτοιο είναι πολύ πιθανό να συµβεί ιδίως σε εφαρµογές που έχουµε µετάβαση από κάποιο υγρό καύσιµο στο υγραέριο, κάνοντας χρήση του ιδίου
εξοπλισµού (αλλάζοντας µόνο τους καυστήρες κλπ.). Εάν λοιπόν οποιοσδήποτε
εξοπλισµός (συσκευές καύσης π.χ. λέβητες, φούρνοι κ.λπ.) δεν είναι αρχικά
σχεδιασµένος και για υγραέριο (ή γενικότερα αέριο καύσιµο) υπάρχει το ενδεχόµενο να µην είναι σε θέση να επιτύχει το τελικά επιδιωκόµενο παραγωγικό
αποτέλεσµα, είτε να το επιτυγχάνει µε πολύ όµως χαµηλούς βαθµούς απόδοσης.
Αυτό συνήθως οφείλεται στο γεγονός ότι τα υγρά καύσιµα έχουν µεγαλύτερη
δυνατότητα µετάδοσης της θερµότητας µε ακτινοβολία απ' ότι το LPG και
συνεπώς ο εξοπλισµός είναι σχεδιασµένος ανάλογα µε αυτό το χαρακτηριστικό
τους.
Εννοείται, βέβαια, ότι ο εξοπλισµός που είναι σχεδιασµένος γενικά για αέρια
καύσιµα δηλ. φυσικό αέριο ή /και υγραέριο δε θα πρέπει να έχει κανένα πρόβληµα. Για τον εξοπλισµό επίσης που περιλαµβάνει καυστήρες εναλλακτικού
καυσίµου (dual bumers) ισχύει το ίδιο. Στη συντριπτική πάντως πλειοψηφία
των περιπτώσεων που η µετάβαση δεν είναι απλή, υπάρχουν τεχνικές λύσεις,
στις οποίες θα παρέχεται η συνδροµή από την Τεχνική Υπηρεσία και βέβαια
τον σχεδιαστή /κατασκευαστή του αντίστοιχου εξοπλισµού.
Στη συνέχεια γίνεται µια εκτίµηση της συνολικής θερµικής κατανάλωσης
(υπολογιζόµενου και του συνολικού βαθµού απόδοσης του εξοπλισµού).
Υπολογίζεται µετά η ωριαία κατανάλωση του υγραερίου διαιρώντας τη
συνολική ωριαία θερµική κατανάλωση σε kcal/h µε τη θερµογόνο δύναµη του
υγραερίου που λαµβάνεται περίπου 11.000 kca1/kg. Προκύπτει λοιπόν η ωριαία
κατανάλωση υγραερίου σε kg/h. Στον πίνακα 1.6. παρουσιάζονται ενδεικτικά οι
καταναλώσεις (σαν παραδοχές εργασίας) τυπικών συσκευών υγραερίου για
οικιακή χρήση.
ΣΥΣΚΕΥΕΣ
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ
Κουζίνα µε 2 εστίες
Κουζίνα µε 2 εστίες & φούρνο
Κουζίνα µε 3 εστίες & φούρνο µε γκριλ
Κουζίνα µε 4 εστίες &1ή 2 φούρνους γκριλ
ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΝΕΡΟΥ
Χωρίς δεξαµενή αποθήκευσης
8.7 kW
17.4 kW
22.3 &22.7 kW
27.9 kW
Με δεξαµενή αποθήκευσης
1) Κοινοί θερµοσίφωνες
8 lt
15 lt
30 lt
50 lt
75 lt
100 lt
150 lt
200 lt
2) Ταχυθερµοσίφωνες
8 lt
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
(gr / h)
ΤΥΠΙΚΗ ΜΗ
∆ΙΑΚΟΠΤΟΜΕΝΗ
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ (min)
400
600
750
1125
60
60
60
60
840
1800
2150-2165
2665
15
15
15
15
75
110
150
190
225
260
340
450
30
60
105
συνεχής
>>
>>
>>
>>
110
15
15 lt
30 lt
50 lt
75 lt
100 lt
150 lt
200 lt
ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ
ΤΟΠΙΚΗ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΧΩΡΟΥ
Θερµαντές ακτινοβολίας
4.6 kW
7.0 kW
Κοινές σόµπες
10.5 kW
14.0 kW
17.4kW
21.0 kW
24.4 kW
32.6 kW
41.9 kW
Πίνακας 1.6
190
260
340
410
525
600
825
600
30
30
60
60
120
120
120
60
460
700
980
1340
1580
1940
2210
3120
3850
120min µε ρύθµιση ή συνεχής
λειτουργία χωρίς ρύθµιση
Καταναλώσεις τυπικών συσκευών υγραερίου
Αν η κάλυψη της απαιτούµενης κατανάλωσης είναι δυνατή από τις δεξαµενές
και µόνο δεν προτείνεται η χρήση εξαεριωτών. Η επιλογή του µεγέθους και του
αριθµού των δεξαµενών θα γίνει σύµφωνα µε πίνακες, βάση κανονισµού και τη
δυνατότητα οικονοµικής τροφοδοσίας του συγκεκριµένου πελάτη από τα
βυτιοφόρα της Εταιρείας. Για την οικονοµική τροφοδοσία λαµβάνεται υπόψη η
απόσταση του πελάτη από τα κέντρα διακίνησης υγραερίου, η πυκνότητα των
καταναλωτών στην περιοχή του συγκεκριµένου πελάτη, η κατάσταση του
οδικού δικτύου κ.λπ. Είναι προφανές ότι όταν οι καταναλώσεις είναι σε ψυχρά
κλίµατα, κατά πάσα πιθανότητα θα καταλήξουµε σε επιλογή προπανίου. Στα
ψυχρά κλίµατα (δηλ. θερµοκρασίες περιβάλλοντος κάτω των 5οC), µπορούµε
να χρησιµοποιούµε µίγµα µόνο όταν καταλήξουµε σε συνδυασµό δεξαµενώνεξαεριωτών (µε τη χρήση ενδεχοµένως αντλίας για την επίτευξη επιθυµητής
πίεσης).
Στην περίπτωση εγκατάστασης χωρίς εξαεριωτή (Εικόνα 1.3) αµέσως µετά την
έξοδο τοποθετούµε το ρυθµιστή 1ου σταδίου που κατεβάζει την πίεση συνήθως
στα 0.8 έως 1.2 bar. Αυτό γίνεται για να µην έχουµε στον αγωγό που πάει προς
το ρυθµιστή 2ου σταδίου συµπύκνωση της αέριας φάσης (στον ρυθµιστή δηλ.
έχουµε µία ισενθαλπική µεταβολή του κορεσµένου ατµού σε υπέρθερµο). Το
αέριο στη συνέχεια περνάει από το ρυθµιστή 2ου σταδίου που κατεβάζει και
σταθεροποιεί την πίεση στις ανάγκες που προδιαγράφονται από τον σχεδιαστή
κατασκευαστή της συσκευής καύσης.
Η επιλογή της διατοµής του αγωγού αέριας φάσης µεταξύ των δύο ρυθµιστών,
γίνεται βάση πίνακα που αναφέρεται σε διαστασιολόγnση σωλήνων «υψηλής
πίεσης» ανάλογα µε την πτώση πίεσης µεταξύ των ρυθµιστών 1ου και 2ου
σταδίου. Η επιλογή της διατοµής του αγωγού µετά το ρυθµιστή 2ου σταδίου
γίνεται επίσης βάση πίνακα. που αναφέρεται σε διαστασιολόγηση σωλήνων
«χαµηλής πίεσης». Εδώ βλέπουµε ένα δεύτερο λόγο για τον οποίον η εκτόνωση
γίνεται σε δύο στάδια. Αν είχαµε δηλ. την τελική απαιτητή πίεση αµέσως µετά
τη δεξαµενή, η διατοµή του αγωγού θα ήταν µεγαλύτερη µέχρι την
κατανάλωση για να µπορούµε να πάρουµε την αναγκαία παροχή αερίου. Ένας
τρίτος λόγος για τον οποίο επιλέγεται η σε δύο στάδια εκτόνωση είναι η
σταθερότητα της παροχής και της τελικής προς την κατανάλωση πίεσης.
Η σωστή επιλογή των διαστάσεων των σωλnνoγραµµών, είναι βασικότατο
στοιχείο στο σχεδιασµό συστηµάτων υγραερίου σε οικιακές, εµπορικές ή
βιοµηχανικές χρήσεις.
1.11.1 Επιλογή κατάλληλων εξαρτηµάτων
Η ικανοποιητική λειτουργία απαιτεί την παροχή της απαραίτητης ποσότητας
υγραερίου µε τη σωστή πίεση. Αυτό προϋποθέτει σωστή επιλογή δεξαµενών,
ρυθµιστών και τέλος αγωγών υγραερίου. Υπάρχουν δύο σηµαντικοί λόγοι για
τους οποίους πρέπει να δοθεί προσοχή στη σωστή διαστασιολόγηση των
σωλήνων.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ. Οι αγωγοί πρέπει να έχουν τέτοιο µέγεθος ούτως ώστε να
καλύπτουν τα υπάρχοντα και τα προβλεπόµενα για το µέλλον φορτία.
Προφανώς είναι σπατάλη το να εγκαταστήσει κάποιος µεγέθη µεγαλύτερα από
τα αναγκαία. Συγχρόνως είναι ακόµη µεγαλύτερη σπατάλη να εγκαταστήσει
µικρότερους αγωγούς που θα χρειαστεί να αντικατασταθούν από µεγαλύτερους
στο µέλλον.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Η σωστή λειτουργία των συσκευών υγραερίου εξαρτάται από
την ικανότητα των αγωγών να τροφοδοτούν όλο το καύσιµο που χρειάζεται για
τον καυστήρα ή τους καυστήρες και µάλιστα στη σωστή πίεση. Η εγκατάσταση
αγωγών µικρότερης διατοµής από την απαιτούµενη έχει σαν αποτέλεσµα µια
υπερβολική
πτώση
πίεσης.
Για
παράδειγµα,
οι
συνήθεις
καυστήρες
(ατµοσφαιρικοί µε κατανάλωση µίγµατος υγραερίου), αποδίδουν τη θερµική
ισχύ τους (kcal/h) σε πίεση 28 έως 30 mbar. Μια πτώση πίεσης 5 mbar µειώνει
περίπου κατά 10% την αποδιδόµενη θερµική ισχύ. Με µια πίεση 17 mbar µια
συσκευή θα λειτουργεί στο 80% περίπου της ονοµαστικής της δυναµικότητας.
Αυτή λοιπόν η προβληµατικότητα στη λειτουργία που οφείλεται σε υπερβολική
πτώση πίεσης στους αγωγούς δεν µπορεί να αντιµετωπιστεί µε αύξηση της
πίεσης εξόδου των ρυθµιστών. Ο µόνος τρόπος για να τροφοδοτηθούν οι
συσκευές µε επαρκή ποσότητα και σωστή πίεση υγραερίου, είναι η σωστή
επιλογή σωληνώσεων.
Ο ρυθµιστής 1ου σταδίου επιλέγεται µε βάση την ωριαία απαιτούµενη παροχή
µάζας ή θερµικής ενέργειας σε kg/h ή kcal/h ή BTU/h και τις πιέσεις εισόδου
και εξόδου από αυτόν.
Στην είσοδο θεωρούµε την πίεση που υπάρχει µέσα στη δεξαµενή και στην
έξοδο συνήθως επιλέγουµε 0.8 έως 1.2 bar εκτός από ειδικές περιπτώσεις που
απαιτούνται ιδιαίτερες επιλογές.
Ο ρυθµιστής 2ου σταδίου επιλέγεται µε βάση την ίδια ωριαία απαιτούµενη
παροχή την πίεση 0.8 έως 1.2 bar συνήθως στην είσοδο και την τελική πίεση
που απαιτείται από την κατανάλωση (συνήθως 18 mbar έως 30 mbar και
σπανιότερα µέχρι 300 mbar) στην έξοδο. Πολύ συχνά βέβαια ο ρυθµιστής 2ου
σταδίου είναι στα όρια ευθύνης του κατασκευαστή της συσκευής καύσης.
Ο βασικός σχεδιασµός που αφορά την επιλογή διατοµής αγωγών και ρυθµιστών
γίνεται ως προς το προπάνιο, οπότε έχουµε τους υπολογισµούς προς τη συντη-
ρητική κατεύθυνση.
Κοντά στο ρυθµιστή 2ου σταδίου και αν είναι δυνατό στο χαµηλότερο σηµείο
του αγωγού από το ρυθµιστή 1ου σταδίου τοποθετείται διαχωριστής
(ελαιοδιαχωριστήρας) βαρέων καταλοίπων, ώστε το αέριο να πηγαίνει προς την
κατανάλωση όσο το δυνατό περισσότερο απαλλαγµένο από βαριά κατάλοιπα
που θα δηµιουργούν ενδεχόµενα πρόβληµα στην οµαλή καύση του. Ο
διαχωριστής επίσης αυτός, λόγω του όγκου του, παίζει και το ρόλο
αερoφυλακίoυ ώστε το σύστηµα στις περιόδους αιχµών ζήτησης (π.χ. ξεκίνηµα
καυστήρων) να µην «γονατίζει».
Βέβαια, το αεροφυλάκιο είναι πιο απαραίτητο µετά το ρυθµιστή 2ου σταδίου
ώστε να καλύπτει και το «γονάτισµα» αυτού καθεαυτού του ρυθµιστή, αλλά για
να αντιµετωπιστεί αυτό το πρόβληµα µπορεί να επιλεγεί το κατάλληλο µήκος
και διατοµή αγωγού µετά τον τελικό ρυθµιστή, ώστε να υπάρχει ο επαρκής
όγκος αερίου σε διαθεσιµότητα ανά πάσα στιγµή. Η επιλογή του κατάλληλου
διαχωριστή έχει ιδιαίτερη σηµασία ιδίως σε περιπτώσεις ειδικών ατµοσφαιρών
(οξειδωτικών, αναγωγικών, ή ουδέτερων) όπως είναι σε κάποιες εφαρµογές της
µεταλλουργίας.
Αν ζητείται κατανάλωση µεγαλύτερη από 30 έως 40 kg/h επιλέγουµε
συνδυασµένο σύστηµα δεξαµενών-εξαεριωτών και συνήθως διαθέτουµε µίγµα
προπανίου-βουτανίου (εικόνα 1.4.).
Η επιλογή εδώ του µεγέθους και του αριθµού των δεξαµενών γίνεται µε βάση
µόνο την οικονοµικότητα της τροφοδοσίας του καταναλωτή από τα βυτιοφόρα
της αρµόδιας εταιρίας. Για να επιλεγεί στη συνέχεια η δυναµικότητα των
εξαεριωτών πολ/σιάζεται η ωριαία απαιτούµενη παροχή µε τη λανθάνουσα
θερµότητα (στο σηµείο βρασµού και 760 mmHg κατά παραδοχή) δηλ. 100
kcal/kg και µε το βαθµό απόδοσης. Υπάρχουν βέβαια εξαεριωτές των οποίων η
επιλογή γίνεται κατευθείαν µε βάση τα kg/h του υγραερίου που ο
κατασκευαστής δίνει για το συγκεκριµένο εξαεριωτή. Στις περισσότερες
εφαρµογές προτείνονται οι εξαεριωτές άµεσης καύσης (π.χ. Algas), διότι είναι
σχετικά απλοί στην εγκατάστασή τους και τη λειτουργία τους, η δε αξιοπιστία
τους είναι αρκετά υψηλή.
Όταν όµως υπάρχει µεγάλη ανάγκη για συνεχή και αδιάλειπτη λειτουργία του
συστήµατος σε πολύ χαµηλές πιέσεις δεξαµενών ( < 500 mbar) ή σε όχι καλής
ποιότητας υγραέριο, οπότε απαιτείται αυξηµένη θερµοκρασία για να
εξαεριωθούν στη συγκεκριµένη πίεση (σηµειωτέον ότι οι Algas µπορούν να
φτάσουν µέχρι θερµοκρασία 48
0
C), επιλέγονται εξαεριωτές έµµεσης
πρόσδοσης θερµότητας. Αναφερόµαστε δηλ. σε εναλλάκτες που χρησιµοποιούν
σαν θερµικό ενδιάµεσο κυρίως το νερό σε συνδυασµό µε τους ανάλογους
λέβητες για τη θέρµανσή του. Για την επιλογή των εξαεριωτών αυτών θα πρέπει
να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή, διότι ενίοτε τα στοιχεία των κατασκευαστών
είναι µη ρεαλιστικά, και πάντως οι εφαρµογές αυτού του είδους και µεγέθους
θα πρέπει να υπολογίζονται µε τη συνδροµή της Τεχνικής Υπηρεσίας.
Η διατοµή του αγωγού υγρής φάσης από τη δεξαµενή προς τον εξαεριωτή
επιλέγεται βάση πίνακα. Η αντίστοιχη αντίσταση στη ροή υγρής φάσης µέσα
από βαλβίδες και εξαρτήµατα, υπάρχει σε πίνακα . Ένα φίλτρο υγρού (strainer)
τοποθετείται πριν από την είσοδο των εξαεριωτών.
Από την έξοδο των εξαεριωτών, το δίκτυο σχεδιάζεται ακριβώς όπως το δίκτυο
αέριας φάσης µετά τις δεξαµενές που αναφέρθηκε για τα απλά συστήµατα
χωρίς εξαεριωτές.
Σε ειδικές περιπτώσεις όταν η κατανάλωση απαιτεί υψηλές πιέσεις (> 500
mbar) είναι απαραίτητη η εγκατάσταση αντλίας (µε ανάλογο πρεσοστάτη) που
θα ανεβάζει την πίεση της υγρής φάσης (πίεση δεξαµενής όταν αυτή έχει πέσει
λόγω χαµηλών θερµοκρασιών χαµηλής στάθµης) σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Στην περίπτωση αυτή πάντως, καλό είναι να ζητείται η συνδροµή Τεχνικής
Υπηρεσίας.
Όλα τα παραπάνω αφορούν ζητήµατα βασικού σχεδιασµού. Στη συνέχεια και
στη φάση του λεπτοµερούς σχεδιασµού θα πρέπει να επιλεγούν οι κατάλληλες
βάννες, εξαρτήµατα σωληνώσεων, ασφαλιστικά γραµµών κ.λπ.
Στη γραµµή υγρής φάσης και εφόσον αυτή έχει µεγάλο µήκος, καλό είναι να
τοποθετείται µια τηλεχειριζόµενη βάννα αµέσως µετά την έξοδό της από τη
δεξαµενή και µια πριν τους εξαεριωτές, ούτως ώστε να µπορεί να διακόπτεται
από µακριά η παροχή υγρής φάσης προς ενδεχόµενα σηµεία διαρροής, τις εν
πάση περιπτώσει σε οποιαδήποτε έκτακτη ανάγκη, που δεν είναι δυνατόν να
πλησιάσουµε τις δεξαµενές και να κλείσουµε τη βάννα παροχής υγρού.
Κατά την επιλογή επίσης των δεξαµενών, θα πρέπει να καταλήξουµε στο εάν
θα τοποθετηθούν υπέργειες ή υπόγειες. Στην επιλογή της υπόγειας δεξαµενής
θα οδηγηθούµε πιθανότατα λόγω στενότητας χώρου (µικρότερες αποστάσεις
ασφαλείας σύµφωνα µε τον ισχύοντα κανονισµό), λόγω αυξηµένων απαιτήσεων
ασφαλείας ή τέλος λόγω ωθητικών προτιµήσεων του καταναλωτή.
Οι δυνατότητες βέβαια για λήψη απευθείας αέριας φάσης µειώνονται.
1.12 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ∆ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Ακολουθούν περιληπτικά και χωρίς τεκµηρίωση οι ελάχιστα απαιτούµενες
προδιαγραφές κατά την ανέγερση εγκαταστάσεων υγραερίου «ΧΥΜΑ».
Χρησιµοποιούµενα υλικά και µέθοδοι κατασκευής:
Οι σωλήνες πρέπει να είναι Χαλύβδινοι (υλικό κατασκευής Carbon Steel, Grade
Α ή Grade Β κατά ASTΜ Α 234) χωρίς ραφή κατά ΑΡΙ 5L, διαστάσεων και
βάρους κατά ANSI Β 36.10 σύµφωνα µε Schedule 40 (Sch 40) ή ισοδύναµοι.
Χαλκοσωλήνας βαρέος τύπου µπορεί να χρησιµοποιηθεί γενικά µόνο στην
αέρια φάση για διαµέτρους µέχρι ½΄΄ και εφόσον είναι προστατευµένος από
οποιαδήποτε πιθανή εξωτερική µηχανική καταπόνηση. Επίσης, οι ενώσεις θα
γίνονται µόνο µε σκληρή συγκόλληση (ασηµοκόλληση). Οι εντοιχισµένοι
χαλκοσωλήνες θα τοποθετούνται µέσα σε πλαστικούς σωλήνες υψηλής
αντοχής.
Επειδή οι χαλκοσωλήνες πλεονεκτούν των χαλυβδοσωλήνων, έναντι των
διαβρώσεων ως επίσης και έναντι του κόστους εγκατάστασης δεν θα πρέπει να
αποκλείονται οι διάµετροι µέχρι και 1" εφόσον ικανοποιούνται οι απαιτήσεις
πιέσεων και γίνουν οι σωστοί έλεγχοι Τα εξαρτήµατα για εγκαταστάσεις
χαλκοσωλήνων πρέπει να είναι σωστά επιλεγµένα και συµβατά.
Οι συγκολλητές καµπύλες 90ο, οι καµπύλες 45ο, τα τάφ ισοσκελή και
συστολικά, οι συστολές οµόκεντρες και έκκεντρες, πρέπει να είναι standard
(Std) διαστάσεων κατά ANSI Β 16.9 (υλικό κατασκευής Grade WPB κατά
ASTΜ Α 234).
Οι φλάντζες πρέπει να είναι κολλητού λαιµού ΡΝ 40 κατά DIN 2635 (υλικό
κατασκευής C22 κατά DIN 17200).
Σε ειδικές περιπτώσεις (όπου έχουµε βάννες ή βαλβίδες µε ανάλογες φλάντζες)
χρησιµοποιούµε φλάvτζες κολλητού λαιµού ή περαστές, class 300 κατά ANSI
Β 16.5 (παλαιότερα ASA 300Lb). Υλικό κατασκευής κατά ASTM Α 181Grade Ι.
Τα εξαρτήµατα (γωνίες 90°, γωνίες 45°, ταφ, σταυροί, µούφες, ηµισύνδεσµοι,
καλύµµατα, πώµατα, ρακόρ, µαστοί, συστολές, σωληνοµαστοί κ.λ.π.) µε
υποδοχή συγκόλλησης και τα εξαρτήµατα µε σπείρωµα πρέπει να είναι υψηλής
πίεσης από σφυρήλατο χάλυβα κλάσης τουλάχιστον 3000LBS, διαστάσεων
κατά ANSI Β 16.11, από υλικό κατασκευής ASTMA105 Ν και σπειρώµατα
ΝΡΤ κατά ΑΝSΙ Β 1.20.1. ή ΑΡΙ std 5Β.
Οι εσωτερικές πιέσεις λειτουργίας αλλά και δοκιµών και η µη διαβρωτικότητα
του υγραερίου θα µπορούσαν να ικανοποιηθούν και µε χαµηλότερης κλάσης
υλικά. Η επιλογή των κλάσεων που προαναφέρονται επιβάλλεται για τη
στιβαρότητα της όλης κατασκευής και την αντοχή της σε εξωτερικές
διαβρώσεις χηµικές (οξείδωση) αλλά και µηχανικές.
Τα µπουλόνια ή µπoυλώνια πρέπει να είναι Χαλύβδινα ποιότητας 8.8.
Aπαγορεύονται τα κουρµπαρίσµατα µέχρι και πριν το ρυθµιστή 1ου σταδίου για
όλες τις ονοµαστικές διαστάσεις των σωληνώσεων. Μετά το ρυθµιστή 1ου
σταδίου επιτρέπονται τα εν θερµώ κουρµπαρίσµατα σε σωλήνες µέχρι 1" .
Σε κάθε γραµµή χρησιµοποιούνται υλικά αυτής της ονοµαστικής διάστασης
χωρίς παρέκκλιση. Για την αλλαγή διάστασης χρησιµοποιούνται τα
τυποποιηµένα συστολικά εξαρτήµατα.
Σε περίπτωση διάταξης σωληνώσεων σε ταυ πρέπει να χρησιµοποιούνται τα
ειδικά ισοσκελή ή συστολικά ταυ και να αποφεύγεται (εκτός από πολύ ειδικές
περιπτώσεις) η απευθείας συγκόλληση των δύο σωλήνων («κάρφωµα»).
Πριν αρχίσει η κατασκευή των σωληνογραµµών µελετάται η όδευσή τους µε
κριτήριο την αποφυγή, όσο αυτό είναι δυνατόν, παρεµβολής εξαρτηµάτων που
έχουν σαν αποτέλεσµα την πτώση της πίεσης του διερχόµενου υγραερίου.
Οι ηλεκτροσυγκολλήσεις των σωληνώσεων συνιστάται να γίνονται µε
ηλεκτρόδια σελλoυλόζης (για διείσδυση) E6010, Ε6011 ή ισοδύναµά τους. Τα
βασικά ηλεκτρόδια E70l8 είναι επίσης κατάλληλα αλλά δεν έχουν την ίδια
διεισδυτικότητα.
Ασφαλιστικά γραµµής θα πρέπει να µπαίνουν απαραίτητα σε κάθε τµήµα
γραµµής υγρής φάσης, όπου υπάρχει περίπτωση να αποµονωθεί από τον
υπόλοιπο αγωγό εγκλωβισµένη υγρή φάση (π.χ. ανάµεσα σε δύο βάννες).
Όλες οι βάνες πάνω από 1΄΄ θα πρέπει να είναι ειδικές για υγραέριο και
τουλάχιστον ΡΝ25.
Οι βάνες κάτω της 1΄΄ θα πρέπει να είναι τουλάχιστον PN40.
Προτείνονται κύρια οι σφαιρικές βάννες λόγω οικονοµικότητας, πολύ µικρής
αντίστασης στη ροή όταν είναι τελείως ανοικτές και ταχύτητας χειρισµού. Σε
περιπτώσεις
που
απαιτείται
µεγαλύτερη
ασφάλεια
και
στιβαρότητα,
προτιµώνται οι βάννες εµβόλου.
Τα παρεµβύσµατα (τσόντες) ανάµεσα σε φλάντζες πρέπει να είναι από φύλλα
Klinger Oilit 3 x Α χρώµατος µπλέ ή καφέ /κόκκινου Klinger Oilit ή γκρίζo ή
ισοδύναµα.
Όπου υπάρχουν ενώσεις µε σπειρώµατα για εξαρτήµατα ή σωληνώσεις,
χρησιµοποιείται ταινία teflon και όχι κάναβι υδραυλικού.
Για την προφύλαξη των υπέργειων σωληνογραµµών απαιτείται η άµεση βαφή
τους. Η αµµοβολή πριν τη βαφή, όπου αυτή µπορεί να γίνει, εξασφαλίζει την
καλύτερη εφαρµογή της βαφής και την άριστη προφύλαξη των σωληνώσεων.
Ασφαλώς πριν την εφαρµογή του αρχικού στρώµατος (αστάρωµα/µινιάρισµα)
θα πρέπει οι επιφάνειες να καθαριστούν ώστε να είναι τελείως απαλλαγµένες
από βρωµιές και σκουριά. Μόνο αφού γίνει η εφαρµογή της στρώσης του
πρώτου χεριού που είναι και η ουσιαστικότερη θα µπει το τελικό χρώµα (λευκό
για να µην έχουµε απορρόφηση θερµότητας).
Οι υπόγειες γραµµές πρέπει να βάφονται κατ' αρχήν µε χρώµα ασφαλτικής
βάσης και στη συνέχεια να τυλίγονται πολύ καλά µε ταινία πολυαιθυλενίου.
Κατά την τοποθέτησή τους µέσα στην τάφρο θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη
προσοχή ώστε να µην καταστρέφεται η παραπάνω ταινία. Ασφαλώς η
υδραυλική δοκιµή στην οποία θα πρέπει να υποβάλλεται το δίκτυο πριν τη θέση
του σε λειτουργία πρέπει να γίνει πριν καλυφθούν τα υπόγεια τµήµατά του.
Όταν και όπου είναι αυτό δυνατό, καλό είναι να προτιµάται ο εγκλωβισµός των
υπογείων γραµµών σε άοπλο σκυρόδεµα. Ο εγκλωβισµός σε σκυρόδεµα ή το
πέρασµα των υπογείων γραµµών µέσα από σωλήνες (πουκάµισα) της αµέσως
µεγαλύτερης διάστασης, επιβάλλεται όπου έχουµε υπεράνω διέλευση οχηµάτων. Στην περίπτωση αυτή µάλιστα οι σωλήνες πρέπει να τοποθετούνται σε
βάθος τoυλάχιστoν 0,8m κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Εάν το έδαφος
δεν είναι σταθερό οι σωληνώσεις εγκλωβίζονται σε οπλισµένο σκυρόδεµα.
Σε περιοχές που η υπόγεια όδευση των γραµµών υγραερίου δεν φαίνεται σαφώς
σε σχέδια (as- built) ή δεν υπάρχει η ανάλογη ειδική σήµανση και εφόσον
υπάρχει πιθανότητα µελλοντικών χωµατουργικών έργων στην περιοχή, θα
πρέπει, αφού ο αγωγός καλυφθεί µε άµµο λατοµείου ή µε τα προϊόντα
εκσκαφής (διαλογής), να τοποθετηθούν από πάνω πλάκες πεζoδροµίoυ πριν
πέσει η τελική στρώση υπερκάλυψης.
Στις εντοιχισµένες σωληνογραµµές λαµβάνεται µέριµνα για να µην έρχονται σε
επαφή µε γύψο ώστε να αποφεύγονται οι διαβρώσεις τους.
Οι σωληνογραµµές στηρίζονται σε ειδικές κατασκευές στηρίγµατα, που
κατασκευάζονται από κατασκευαστικό χάλυβα κατά ASTM Α36 ή ισοδύναµο,
ή από σωλήνες Χαλύβδινους κατά ΑΡΙ 5L Gr.B ή ισοδύναµο.
Το µέγιστο άνοιγµα µεταξύ των στηριγµάτων για τις σωληνογραµµές
υγραερίου πρέπει να είναι 4m για 1", 4.5m για 1,1/2", 5m για 2" και 6m για 3".
Επίσης, στην οριζόντια όδευση για τους σωλήνες µέχρι και 1,1/2" πρέπει να
µπαίνουν πάνω στα στηρίγµατα οδηγοί των σωλήνων το πολύ κάθε 12m. Για
τις 2" και 3" κάθε 18m. Οδηγοί σωλήνων επίσης πρέπει να µπαίνουν και στις
κατακόρυφες οδεύσεις το πολύ κάθε 6.5m για 1", 7m για 1,1/2", 7.5m για 2"
και 8m για 3".
Για την ολοκλήρωση της ανέγερσης, θα πρέπει µετά το στάδιο των κατασκευών
και πριν περάσει υγραέριο στο όλο σύστηµα, να γίνει υδραυλική δοκιµασία.
Από άποψη ασφαλείας, ο έλεγχος για διαρροή είναι το πιο σηµαντικό κοµµάτι
του έργου. Κανένα σύστηµα υγραερίου δεν πρέπει να µπει σε λειτουργία, αν
προηγούµενα δεν έχει περάσει µε επιτυχία την υδραυλική δοκιµασία.
Ο εκ των υστέρων έλεγχος για διαρροές µε τη σαπουνάδα στις διάφορες ενώσεις αφού περάσει υγραέριο στο δίκτυο, δε θεωρείται επαρκής. Ο µόνος σωστός
έλεγχος είναι να γεµίσει το δίκτυο µε άζωτο (ή νερό αν µπορεί µετά εύκολα να
αδειάσει) και να πιεσθεί στην κατάλληλη πίεση. Η πίεση αυτή είναι 27 bar για
τις σωληνογραµµές υγρής φάσης και 1.5 x πίεση λειτουργίας αλλά τουλάχιστον
10 bar για ης σωληνογραµµές αέριας φάσης πριν το ρυθµιστή 2ου σταδίου.
Μετά το ρυθµιστή 2ου σταδίου, η εφαρµοζόµενη πίεση δοκιµής είναι 1.5 x
πίεση λειτουργίας. Το δίκτυο θα παραµείνει υπό πίεση για 30 min τουλάχιστον
και αν δεν παρατηρηθεί πτώση, τότε θεωρείται παραδοτέο. Αν η πίεση πέφτει
πρέπει να γίνει έλεγχος µε σαπουνάδα σε κάθε ένωση. Όταν βρεθούν
ελαττωµατικές ενώσεις διορθώνονται και η διαδικασία επαναλαµβάνεται µέχρι
να µην παρατηρηθεί καµία διαρροή.
Οι δεξαµενές σε κάθε νέα εγκατάσταση είναι ήδη δοκιµασµένες από τον
κατασκευαστή και συνοδεύονται από το ανάλογο πιστοποιητικό που έχει
εκδοθεί από ανεξάρτητο ειδικό Γραφείο ή Οργανισµό Ελέγχου.
Όσον αφορά το υπόλοιπο δίκτυο, θα πρέπει να ελέγχεται σε τακτά χρονικά
διαστήµατα από τον ίδιο τον χρήστη κυρίως ως προς την κατάσταση των
σωληνώσεων (µακροσκοπικός οπτικός έλεγχος και βαφή όπου απαιτείται) και
συχνό «άνoιγµα-κλείσιµo» των βανών. Επίσης, θα πρέπει να επιθεωρεί τα
υπόλοιπά ενδεικτικά όργανα του δικτύου και των δεξαµενών και να καλεί τον
κλάδο συντήρησης της εταιρίας – προµηθευτή για οποιαδήποτε σοβαρή βλάβη.
1.13 ΤΡΟΦΟ∆ΟΣΙΑ ∆ΕΞΑΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΒΥΤΙΟΦΟΡΟ
Η παράδοση υγραερίου µε βυτιοφόρο είναι µια διαδικασία ρουτίνας που
επαναλαµβάνεται πολλές φορές µέσα στην ηµέρα σε δεξαµενές πολλών
πελατών. Πρόκειται για µια ασφαλέστατη διαδικασία, όταν διεξάγεται µε το
σωστό τρόπο, και µε το σωστό εξοπλισµό που πρέπει να είναι σωστά
συντηρηµένος.
Πάντως, λόγω της φύσης του προϊόντος που διακινείται, η µετάγγιση υγραερίου
ΧΥΜΑ από το βυτιοφόρο στη δεξαµενή, είναι µία πιθανά επικίνδυνη εργασία
και θα πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα όλες οι σχετικές οδηγίες ασφαλείας.
Βέβαια, βασικός υπεύθυνος για την τήρηση όλων των µέτρων ασφαλείας κατά
τη µετάγγιση είναι ο οδηγός και ο βοηθός του βυτιοφόρου, αλλά καλόν είναι οι
αντιπρόσωποι και γενικά όλοι οι ενοχλούµενοι µε το υγραέριο καθώς και οι
καταναλωτές να είναι ενήµεροι για ορισµένα βασικά ζητήµατα που εκτίθενται
στην συνέχεια.
Το βυτιοφόρο θα πρέπει να σταθµεύει πάνω σε άκαυστο έδαφος (χωρίς
χόρτα, σκουπίδια, ξύλα κ.λπ.) που θα εκτείνεται τουλάχιστον 1m γύρω από το
βυτίο του, κρατώντας πάντα µία απόσταση τουλάχιστον 3m από τη δεξαµενή
που πρόκειται να γεµίσει. Μόλις σταµατήσει το βυτιοφόρο, ο οδηγός πρέπει να
βάλει τους τάκους στις ρόδες για να εµποδίσει την ακούσια µετατόπιση του
οχήµατος και προς τις δύο κατευθύνσεις. Οι τάκοι πρέπει να µπαίνουν ακόµη
και αν το έδαφος είναι επίπεδο. (κανονικά τα βυτιοφόρα πρέπει να διαθέτουν
σύστηµα αυτόµατης πέδησης, µόλις τεθεί σε λειτουργία η αντλία υγραερίου).
Στη συνέχεια, ο οδηγός πρέπει να ελέγξει αν η δεξαµενή είναι κατάλληλη
για το υγραέριο που θα µεταγγίσει. Το πρόβληµα υπάρχει κυρίως για κάποιες
µεγάλες δεξαµενές (µεγαλύτερες από 5.000 lt) που είναι µόνο για µίγµα και συνεπώς δεν πρέπει να πληρωθούν κατά λάθος µε προπάνιο.
Καλό είναι µετά να εκτιµηθεί περίπου η ποσότητα υγραερίου που θα
µεταγγιστεί.
Όταν γίνουν όλα τα προηγούµενα, τοποθετείται η γείωση και συνδέεται ο
ελαστικός σωλήνας του βυτιοφόρου (υγρή φάση) µε τη βαλβίδα πλήρωσης της
δεξαµενής του πελάτη ή τη γραµµή πλήρωσης (Χαλύβδινος αγωγός για την
πλήρωση της δεξαµενής όταν τα βυτιοφόρα δεν µπορούν να πλησιάσουν
αρκετά). Σε κάθε πάντως περίπτωση ο οδηγός πρέπει να είναι σε οπτική επαφή
µε τη δεξαµενή που γεµίζει ή σε συνεχή επικοινωνία µε το βοηθό του όταν κάτι
τέτοιο είναι αδύνατο. Ο οδηγός δηλ. θα παραµένει δίπλα στο βυτιοφόρο και ο
βοηθός δίπλα στη δεξαµενή του πελάτη. Σύγχρονη σύνδεση του βυτίου µε τη
δεξαµενή του πελάτη µέσω αερίων φάσεων (ελαστικός σωλήνας δηλ. και για
αέρια φάση) δεν θα γίνεται αν δεν είναι τελείως απαραίτητη και πάντως όχι
όταν η παράδοση γίνεται µε λιτρόµετρο και όχι µε ζύγιση.
Πριν αρχίσει η µετάγγιση του υγραερίου, ο οδηγός µηδενίζει το
λιτρόµετρο. Γίνονται οι απαραίτητες συνδέσεις από τον οδηγό, ο οποίος ανοίγει
στη συνέχεια σιγά-σιγά ης βάννες (για να µην κλείσει η βαλβίδα excess flow
του βυτιοφόρου) για να επικοινωνήσουν βυτίο και δεξαµενή µέχρι την
εξισορρόπηση των πιέσεών τους. Μετά βάζει µπρος τη µηχανή του βυτιοφόρου
και ξεκινάει την αντλία. Αν η αντλία λειτουργεί καλά, πρέπει να δείχνει πίεση
κατάθλιψης 3 µε 6.5 bar πάνω από την πίεση της δεξαµενής του βυτιοφόρου.
Εάν χρησιµοποιούµε και γραµµή αέριας φάσης, ανοίγουµε τις αντίστοιχες
βάννες.
Κατά την πλήρωση, ο οδηγός ή ο βοηθός του παρακολουθεί τη στάθµη
υγρού (% βαθµός πληρότητας) στη δεξαµενή του πελάτη και το δείκτη µέγιστης
στάθµης. Λίγο πριν γεµίσει (όχι πάνω από 85%) η δεξαµενή, η ροή του
υγραερίου πρέπει να περιοριστεί. Όταν φτάσει στην προεπιλεγµένη στάθµη
σταµατάει η αντλία και κλείνει η βάννα υγρής φάσης που συνδέει τη δεξαµενή
µε την αντλία (συνήθως αυτόµατη ασφαλείας).
Όταν ο οδηγός αποσυνδέει τον ελαστικό σωλήνα από τη βαλβίδα
πλήρωσης βεβαιώνεται ότι αυτή δεν έχει καµία διαρροή (σπανίως κολλάει αλλά
µε κάποιο ειδικό χειρισµό επανέρχεται στην κλειστή της θέση). Αν εξακολουθεί
να υπάρχει κάποιο πρόβληµα δηλ. δεν κλείνει τελείως η βαλβίδα πλήρωσης,
βιδώνεται το ειδικό τεµάχιο/βάννα που είναι προσαρµοσµένο ούτως ή άλλως γι'
αυτές τις περιπτώσεις µπροστά στη βάννα του ελαστικού σωλήνα και
ειδοποιείται η Τεχνική Υπηρεσία της αρµόδιας εταιρείας.
Εξυπακούεται ότι και κατά τη µετάγγιση ισχύουν (και µάλιστα
αυστηρότατα) όλες οι οδηγίες περί ασφαλείας που ισχύουν γενικά για τις
δραστηριότητες που σχετίζονται µε το υγραέριο (δηλ. χρήση φωτιάς, διέλευση
άσχετων ατόµων κλπ.).
Εκτός των παραπάνω αναφεροµένων οι εν λόγω εταιρείες διακίνησης
υγραερίου εκπαιδεύουν συνεχώς τους οδηγούς των βυτιοφόρων αυτοκινήτων
και τους εφοδιάζουν µε ειδικές οδηγίες χειρισµού των βυτιοφόρων.
1.14 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Αν και οι µικρές φωτιές υγραερίου µπορούν να σβήσουν µε νερό, διοξείδιο του
άνθρακα (C02) ή σκόνη, συνήθως είναι καλύτερο να µη σβηστούν αν δε
βεβαιωθούµε ότι η ροή υγραερίου προς τη φωτιά έχει σταµατήσει. Η σκόνη και
το CO2 µπορούν επίσης να χρησιµοποιηθούν για τον έλεγχο της φλόγας και το
σταµάτηµα της διαρροής µε το κλείσιµο κάποιας βάννας. Επειδή όµως η
ποσότητα
του
πυροσβεστικού
υλικού
που
υπάρχει
στους
µικρούς
πυροσβεστήρες είναι περιορισµένη, πρέπει να κάνουµε λογική χρήση και να
έχουµε στη διάθεσή µας και δεύτερο τουλάχιστον πυροσβεστήρα στην
περίπτωση που θα τελειώσει ο πρώτος.
Ο πρώτος βασικός παράγοντας όταν επιλέγεται ο πυροσβεστικός εξοπλισµός
είναι ο χώρος στον οποίο θα χρησιµοποιηθεί και η δυναµικότητά του. Το νερό
υπό πίεση θεωρείται πάρα πολύ αποτελεσµατικό για την προστασία της γύρω
περιοχής και τον έλεγχο της έντασης της φωτιάς. Ο καταιονισµός σε
συνδυασµό
µε
πυροσβεστικό
κρουνό
και
µάνικα
για
πλούσια
και
κατευθυνόµενη κατά περίπτωση ριπή, είναι η καλύτερη λύση, διότι έτσι αφ'
ενός ελέγχεται η ένταση της φωτιάς και η αύξηση της πίεσης µέσα στη
δεξαµενή υγραερίου (συνδυασµός δηλ. κατάσβεσης και ψύξης), αφ' ετέρου
όµως παρέχεται και η δυνατότητα για δηµιουργία παραπετάσµατος νερού και
πρόσβασης σε κάποιες βάννες, εφόσον βέβαια η φωτιά είναι στην περιοχή της
δεξαµενής.
Οι φορητοί και οι τροχήλατοι πυροσβεστήρες σκόνης ή /και CO2 είναι επίσης
χρήσιµοι σε µικρές φωτιές.
Σε όλες λοιπόν τις εγκαταστάσεις δεξαµενών «ΧΥΜΑ» απαραίτητος είναι κατ'
αρχήν ο καταιονισµός σε κάθε δεξαµενή και δύο τουλάχιστον φορητοί
πυροσβεστήρες σκόνης των 12 kg (που θα ελέγχονται µια φορά το χρόνο).
Σε µεγάλες και πιο σύνθετες εγκαταστάσεις πρέπει να γίνεται πιο σοβαρή µελέτη σε συνδυασµό και µε τις υπόλοιπες συνθήκες που επικρατούν στο χώρο.
Στη µελέτη αυτή εµπλέκονται βέβαια και ζητήµατα επάρκειας νερού, µόνιµου
αvτλητικού συγκροτήµατος, δίκτυο πυροσβεστικών φωλεών µε κρουνούς και
εύκαµπτους αγωγούς, πυρανίχνευση κ.λπ. ζητήµατα που καθορίζονται στην
ΚΥΑ 14858 του 1993.
1.15
∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΠΙΚΙΝ∆ΥΝΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
1.15.1 Γενικές οδηγίες
Όταν συµβεί ένα ατύχηµα που έχει σαν αποτέλεσµα διαρροή υγραερίου, πρέπει
άµεσα να ληφθούν όλα τα µέτρα για να αποφευχθεί η έναυση.
Όσοι δεν έχουν ειδική αποστολή επί τόπου πρέπει να κρατηθούν µακριά, τα
οχήµατα πρέπει να σταµατήσουν τη µηχανή τους αµέσως και πρέπει να υπάρχει
προφύλαξη από κάθε πιθανή πηγή έναυσης.
Αν το υγραέριο εξακολουθεί να διαρρέει, πρέπει να εντοπιστεί η πηγή της
διαρροής και να σταµατήσει µε κάθε δυνατό τρόπο. Αν υπάρχει δυνατότητα να
κλείσουν κάποιες βάνες αποµονώνοντας τη διαρροή, αυτή θα πρέπει να είναι η
πρώτη µας ενέργεια, Αν δεν υπάρχουν βάνες µπορεί µε κάποιο πρόχειρο
κολάρο ή µε δίπλωµα του σωλήνα (σε περίπτωση εύκαµπτου), να σταµατήσει η
διαρροή.
Οι άνθρωποι που εργάζονται σε επικίνδυνη περιοχή πρέπει να παίρνουν κάθε
προφύλαξη για να αποφευχθεί η έναυση. Μια µάνικα νερού, ή κάποιο
ακροφύσιο εκνέφωσης νερού θα βοηθήσει στον έλεγχο κατεύθυνσης της ροής
του αερίου ή του υγρού και έτσι θα γίνει δυνατή η προσέγγιση για την πιθανή
διακοπή της διαρροής. Ακόµη κι αν η ροή του υγραερίου δεν µπορεί να
σταµατήσει, οι µάνικες µε το νερό µπορούν να βοηθήσουν στην εξάτµιση του
υγρού υγραερίου. Η αποτελεσµατικότητα στην ενέργεια του ανέµου όσον
αφορά τη διάλυση του αερίου στον αέρα, µπορεί να ενταθεί µε τη µετακίνηση
φρακτών ή άλλων πιθανών εµποδίων. Όταν η παροχή του υγραερίου εξαντληθεί
το υπόλοιπο αέριο θα διαχυθεί γρήγορα. Η περιοχή πάντως πρέπει να
φυλάσσεται µέχρι να είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχει πλέον αέριο καύσιµο.
Αν τελικά το υγραέριο αναφλεγεί, οι πρώτες προσπάθειες πρέπει να
επικεντρωθούν περισσότερο στον έλεγχο και τον περιορισµό της φωτιάς παρά
την κατάσβεσή της. Αν τα όρια της φωτιάς είναι σαφώς ορατά, είναι
ενδεχοµένως. ασφαλέστερο να πλησιάσει κανείς εκεί παρά να πλησιάσει σε µια
πηγή διαρροής όπου δεν έχει συµβεί η έναυση. Αν κάποιες κατασκευές είναι
εκτεθειµένες στη φλόγα ή είναι κοντά σε αυτή, πρέπει να προστατευθούν µε
δέσµη νερού, κάνοντας χρήση ψεκασµού (εκνέφωσης).
Κατασκευές εύφλεκτες µπορούν να µην αναφλεγούν, όταν είναι κοντά σε φλόγες ή ακόµα και όταν περιτυλίγονται από τις φλόγες, αν ρίχνεται νερό συνεχώς
πάνω στο υλικό.
Όταν φλόγα οποιουδήποτε τύπου είναι σε επαφή µε κάποια δεξαµενή υγραερίου, η δεξαµενή πρέπει να καταβρέχεται συνεχώς µε νερό (ψεκασµός). Η ψύξη
της δεξαµενής θα µειώσει το ρυθµό διαφυγής υγραερίου από τις
ανακουφιστικές βαλβίδες και έτσι θα µειωθεί το µέγεθος της φλόγας.
Όταν διαρρέον υγραέριο καίγεται σε κάποιο σηµείο µακριά από δεξαµενή, συχνά είναι δυνατός ο έλεγχος της φωτιάς απλά µε το κλείσιµο κάποιας βάνας. Αν
είναι δυνατόν, πρέπει να ρωτηθεί κάποιος που ξέρει το δίκτυο σωληνώσεων
διότι µπορεί να γνωρίζει λεπτοµέρειες της εγκατάστασης που δεν µπορούν να
γίνουν ορατές λόγω της φωτιάς. Αν οι βάνες δεν είναι προσεγγίσιµες λόγω των
φλογών, µερικές φορές µπορούν οι φλόγες να οδηγηθούν αλλού, ή να µειωθεί η
έvτασή τους τόσο που να µπορούν να κλείσουν µε κάποιο τρόπο οι βάνες.
Όταν χρειάζεται κάποιοι να εργαστούν δίπλα στη φωτιά υπό την προστασία του
ψεκαζοµένου νερού, είναι πολύ σηµαντικό να υπάρχει η βεβαιότητα ότι δεν θα
διακοπεί η παροχή του νερού. ∆ύο ή περισσότερες µάνικες πρέπει να είναι
διαθέσιµες ανά πάσα στιγµή για την περίπτωση που κάποια από αυτές
παρουσιάσει πρόβληµα.
Οι άνθρωποι πρέπει να προωθούνται προς τη φωτιά υπό την προστασία δέσµης
νερού και σε καµιά περίπτωση δεν πρέπει να αποµακρυνθεί αυτή η δέσµη αν
δεν επιστρέψουν πίσω σε ασφαλή περιοχή. Επίσης, η φωτιά πρέπει να
προσεγγίζεται πάντοτε σύµφωνα µε τη φορά του επικρατούντος ανέµου.
Μια φωτιά από υγραέριο συνήθως θα είναι πιο περιορισµένης έκτασης από µια
ανάλογης ποσότητας υγρού καυσίµου, διότι το υγραέριο θα εξαερωθεί και θα
καεί σε µια περιορισµένη έκταση, ενώ το υγρό καύσιµο µπορεί να διασπαρθεί
σε µεγαλύτερη έκταση. Επίσης, το νερό που θα πέσει σε µια φωτιά από βενζίνη
µπορεί να την «απλώσει», ενώ αυτό δεν θα συµβεί σε µια φωτιά από υγραέριο.
Όταν η παροχή του υγραερίου δεν µπορεί να διακοπεί προς το σηµείο της διαρροής, είτε πριν είτε αµέσως µετά από το σβήσιµο των φλογών είναι
προτιµότερο η φωτιά να αφεθεί να συνεχιστεί, ελεγχόµενα βεβαίως, και να
ληφθούν όλα τα απαραίτητα µέτρα προστασίας του περιβάλλοντος χώρου.
1.16 ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ
1. Η υγρή φάση πρέπει να µετατραπεί σε αέρια για να καεί.
Τα υγρά καύσιµα (αλλά και τα στερεά) πρέπει να είναι σε αέρια κατάσταση
(ατµό) για να συντηρηθεί κάποια καύση. Είναι το µίγµα του οξυγόνου του αέρα
µε το αέριο καύσιµο ή τον ατµό πάνω από το υγρό που καίγεται. Η ψηλή
θερµοκρασία της ατµόσφαιρας ή η θερµότητα από κάποια φωτιά, θα παράγει
πρόσθετο αέριο ή ατµό από το υγρό καύσιµο. Όσον αφορά τα υγραέρια, η
ατµόσφαιρα έχει από µόνη της αρκετή θερµότητα για να εξαερώνει επαρκή
ποσότητα στις συνήθεις θερµοκρασίες και να τροφοδοτεί µια φλόγα.
2. Αν δεν υπάρχει αέρας, δεν υπάρχει φωτιά.
Φωτιά είναι η καύση του καυσίµου µε την παρουσία οξυγόνου του
ατµοσφαιρικού αέρα.
3. Όταν υπάρχει υγραέριο σε αέρια φάση και αρκετή θερµότητα δεν
µπορούµε να έχουµε καύση.
∆ιότι χωρίς οξυγόνο δεν καίγεται το υγραέριο.
4. Οι ατµοί βενζίνης και του υγραερίου δεν είναι ελαφρότεροι από τον
ατµοσφαιρικό αέρα.
Είναι βαρύτεροι (σε αντίθεση µε το φυσικό αέριο) και αυτό πρέπει να
λαµβάνεται συνεχώς υπόψη σε οποιαδήποτε φάση της ενασχόλησης µε τα
υγραέρια ή τις βενζίνες.
5. Οι δεξαµενές υγραερίου που βρίσκονται µέσα σε φωτιά συνήθως δεν
ανατινάζονται όταν θερµανθούν αρκετά.
Όλες οι δεξαµενές που εγκαθίσταvται σύµφωνα µε τους κανονισµούς και από
υπεύθυνες εταιρίες είναι εξοπλισµένες µε ανακουφιστικές βαλβίδες ανάλογες
µε την επιφάνειά τους για να αποκλείεται η περίπτωση της ανατίναξης.
Προϋπόθεση βέβαια είναι ότι και στη συνέχεια οι δεξαµενές και οι ανακουφιστικές τους βαλβίδες (ασφαλιστικά) θα επανελέγχονται περιοδικά.
6. ∆εν µπορεί να γίνει αναρρόφηση φλόγας µέχρι το εσωτερικό της
δεξαµενής ή της φιάλης υγραερίου και να ακολουθήσει έκρηξη.
Για να διατηρηθεί η φλόγα θα πρέπει πάντα να υπάρχει οξυγόνο, πράγµα που δε
συµβαίνει ούτε µέσα στη δεξαµενή ή τη φιάλη, ούτε µέσα στον αγωγό
διοχέτευσης του υγραερίου προς την ατµόσφαιρα.
7. Σηµείο ανάφλεξης (flash point), είναι η θερµοκρασία στην οποία το
καύσιµο πρέπει να φτάσει για να εξατµιστεί αρκετή ποσότητα και να
έχουµε έναυση.
Αναφερόµαστε βέβαια για έναυση µε την παρουσία κάποιας φλόγας.
8. Η καύση δε θα συνεχιστεί αν η θερµοκρασία του καυσίµου πέσει κάτω
από το σηµείο ανάφλεξης.
Η καύση θα σταµατήσει όταν η θερµοκρασία του υγρού πέσει κάτω από το
σηµείο ανάφλεξης που είναι -105°C και -60°C για το προπάνιο και το βουτάνιο
αντίστοιχα.
9. Το άζωτο του αέρα δεν καίγεται και /ή δεν βοηθάει την καύση.
Το άζωτο είναι αδρανές αέριο και χρησιµοποιείται όπως και το CO2 για
καθαρισµούς δοχείων, αγωγών κ.λπ. (διαδικασία "gas free").
10. Η ταχύτητα εξάπλωσης της φλόγας δεν είναι ίδια για τους ατµούς όλων
των καυσίµων.
Η ταχύτητα διαφέρει από καύσιµο σε καύσιµο. Η ταχύτητα πάντως της φλόγας
των υγραερίων είναι πολύ κοντά µε εκείνη του φυσικού αερίου όταν βέβαια
είναι σε αναλογία στοιχειοµετρική µε τον αέρα καύσης.
11. Σηµείο αυτανάφλεξης (ignition point), είναι η θερµοκρασία στην οποία
το καύσιµο αναφλέγεται από µόνο του χωρίς την ύπαρξη φλόγας ή
σπινθήρα.
Η θερµοκρασία αυτανάφλεξης του προπανίου και του η-βουτανίου όταν αυτά
είναι αναµιγµένα µε τον θεωρητικά απαιτούµενο αέρα καύσης (σε ατµοσφαιρική πίεση) είναι 470°C και 365°C αντίστοιχα.
12. Γενικά οι ηλεκτρικοί σπινθήρες είναι πιο επικίνδυνοι από τους παραγόµενους από µηχανική τριβή.
Η επικινδυνότητα του σπινθήρα εξαρτάται από τη θερµοκρασία που
επιτυγχάνεται ή πιο σωστά την ενέργεια που εκλύεται στην περιοχή που
συµβαίνει ο σπινθήρας.
13. Η ξηρή σκόνη ή το CO2 των πυροσβεστήρων είναι χρήσιµα στη
διάχυση των ατµών που παράγονται κατά στην καύση κάποιου υγρού
καυσίµου.
Όταν µεγάλες ποσότητες της πυροσβεστικής ουσίας πέφτουν πάνω σε φωτιές
των λιγότερο πτητικών υγρών καυσίµων. Στην περίπτωση του υγραερίου οι
πυροσβεστήρες χρησιµοποιούνται κυρίως στην προστασία του περιβάλλοντος
χώρου. Πρώτα πρέπει να σταµατήσει η παροχή του υγραερίου προς το σηµείο
της αναφλεγόµενης διαρροής και µετά να γίνουν προσπάθειες κατάσβεσης.
14. Το σταµάτηµα της παροχής του καυσίµου προς τη φωτιά είναι ο πιο
αποτελεσµατικός τρόπος για την κατάσβεση της πυρκαγιάς καυσίµων και
ιδίως των υγραερίων.
Καλό είναι να µη σβήσει τελείως η φωτιά αν δεν έχει σταµατήσει τελείως η
διαρροή του υγραερίου.
15. Η αέρια φάση του υγραερίου (ατµοί) είναι πολύ βαρύτεροι από τον
ατµοσφαιρικό αέρα.
Το βάρος του υγραερίου σε ατµοσφαιρική πίεση είναι περίπου διπλάσιο από
τον αέρα.
16. Ο σωστός αερισµός διασκορπίζει τους ατµούς οποιουδήποτε είδους.
Ο δυνατός φυσικός αερισµός και ο µηχανικός µέσω ανεµιστήρα µπορεί να
διασκορπίσει και τους ατµούς υγραερίου. Βέβαια πρέπει οι ηλεκτρολογικές
εγκαταστάσεις
(σε
περίπτωση
ηλεκτροκίνητου
αερισµού)
να
είναι
αντιεκρηκτικού τύπου και γενικά θα πρέπει να αποφεύγεται η δηµιουργία
σπινθήρων.
17. Οι ατµοί του υγραερίου παγιδεύονται στη χαµηλότερη περιοχή κάποιου
χώρου.
Το γεγονός µάλιστα αυτό πρέπει να λαµβάνεται υπόψη κατά το σχεδιασµό του
αερισµού του χώρου. Πάντως µετά από κάποιο χρονικό διάστηµα και σταδιακά,
το υγραέριο όπως και όλοι οι ατµοί ή τα αέρια καύσιµα, τείνει να διαχυθεί
πλήρως.
18. Τα συστήµατα ανίχνευσης αερίων καυσίµων είναι πολύ στον προσδιορισµό κάποιων διαρροών.
∆εν ανιχνεύουν απλά τη διαρροή αλλά επίσης δείχνουν και αν το µίγµα αέρααερίου είναι µέσα στην περιοχή αναφλεξιµότητας. Πρέπει όµως να έχουµε
υπόψη µας ότι σε κάποια σηµεία στις παρυφές κάποιας ποσότητας που έχει
διαρρεύσει µπορεί να έχουµε αναφλέξιµο µίγµα ακόµη και αν στο κέντρο της,
το µίγµα είναι πάνω από το πάνω όριο αναφλεξιµότητας (κάτω όριο LEL =
1.5%, πάνω όριο HEL=l0% κ.ο.).
19. Το υγραέριο για να είναι σε υγρή µορφή πρέπει να αποθηκεύεται υπό
πίεση. Το γεγονός αυτό δεν κάνει το υγραέριο πιο επικίνδυνο από τη
βενζίνη.
∆ιότι όσο το υγραέριο είναι µέσα στις δεξαµενές ή τις σωληνώσεις δεν υπάρχει
κανένας κίνδυνος. Αν διαρρεύσει, µπορεί να δηµιουργήσει µια κατάσταση που
µπορεί µερικές φορές να είναι πιο επικίνδυνη και άλλες φορές λιγότερο
επικίνδυνη από την περίπτωση διαρροής βενζίνης. Όταν έχουµε µια διαρροή
υγρής φάσης υγραερίου θα έχουµε αµέσως εξαέρωση και µπορεί οι ατµοί να
διαχυθούν επαρκώς πριν προκληθεί κάποια φωτιά. Η βενζίνη αντίθετα ή το
vτήζελ θα µείνουν για αρκετό χρόνο στον ίδιο χώρο και ενδεχόµενα θα ρεύσουν
και σε κάποια απόσταση. Όταν έχουµε πρόσδοση θερµότητας από µια
πυρκαγιά, στις δεξαµενές υγραερίου όπως και σε αυτές της βενζίνης θα έχουµε
αύξηση της πίεσης λόγω αύξησης της θερµοκρασίας του περιεχοµένου τους.
Για το λόγο αυτό οι δεξαµενές έχουν σχεδιαστεί σύµφωνα µε τον κανονισµό
και φέρουν τις απαραίτητες ανακουφιστικές βαλβίδες.
20. Το προπάνιο είναι παρόµοιο µε το µίγµα (80% βουτάνιο - 20%
προπάνιο) όσον αφορά τη σχέση του µε τις περιπτώσεις πυρκαγιάς.
Οι διαφορές σε κάποιες τιµές (όπως φαίνονται στον Πίνακα των Φυσικών
χαρακτηριστικών) δεν αλλάζουν σε τίποτε τον τρόπο που πρέπει να
αντιµετωπίζονται οι καταστάσεις πυρκαγιάς.
21. Τα υγραέρια στην Ελλάδα είναι τριών ποιοτήτων: Το προπάνιο, το
βουτάνιο και το µίγµα.
Το εµπορικό προπάνιο διατίθεται «ΧΥΜΑ» και σε φιάλες. Το µίγµα βουτανίου
-προπανίου διατίθεται «ΧΥΜΑ» και σε φιάλες. Το εµπορικό βουτάνιο διατίθεται σε φιαλίδια Camping Gaz. Επίσης σε κάποιες εφαρµογές διατίθεται το
άοσµο υγραέριο µίγµα. Πρέπει να σηµειωθεί ότι η χαρακτηριστική οσµή
προέρχεται από ειδική ουσία που προστίθεται στο υγραέριο ούτως ώστε µια
οποιαδήποτε διαρροή να γίνεται αντιληπτή και πολύ πριν φτάσει σε
συγκέντρωση κάτω από το κάτω όριο αναφλεξιµότητας.
22. Μια απότοµη απελευθέρωση αέριας φάσης µοιάζει πολλές φορές σαν
λευκό νέφος.
Η απότοµη απορρόφηση θερµότητας από την ατµόσφαιρα δηµιουργεί
συµπύκνωση της υγρασίας του αέρα που δίνει έτσι την εικόνα του λευκού
νέφους.
1.17 ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ
Το υγραέριο, όπως είναι γνωστό, διατίθεται και εµφιαλωµένο. Το εµφιαλωµένο
υγραέριο διατίθεται κυρίως για οικιακή χρήση, αλλά και για άλλες χρήσεις
(επαγγελµατική κ.λ.π.)
Στο εµπόριο διαθέτονται σήµερα φιάλες διαφόρων µεγεθών, µίγµατος και
προπανίου και συγκεκριµένα :
(α) Φιαλίδια 190 – 300 gr για καφέ ή ρόφηµα (εικόνα 1.9).
(β) Φιάλη 3 ή 3,5 kg µίγµατος, για οικιακή χρήση (εικόνα 1.10).
(γ) Φιάλη 10 kg µίγµατος ολικής χωρητικότητας 23,8 lt για οικιακή χρήση.
(δ) Φιάλη 14 kg µίγµατος ολικής χωρητικότητας 30,6 lt για οικιακή χρήση.
(ε) Φιάλη 13 kg προπανίου ολικής χωρητικότητας 30,6 lt για επαγγελµατική
χρήση.
(στ)Φιάλη 25 kg προπανίου ολικής χωρητικότητας 59,5 lt για επαγγελµατική
χρήση.
Εικόνα 1.9 : Φιαλίδιο υγραερίου 190gr
Εικόνα 1.10: Φιαλίδιο
υγραερίου 3kg
Οι φιάλες υγραερίου είναι όπως και η δεξαµενή, ένα δοχείο πίεσης στο οποίο
συνυπάρχει υγρή και αέρια φάση.
Οι φιάλες είναι κατακόρυφα δοχεία κυλινδρικής µορφής µε σπειροσφαιροειδείς
πυθµένες. Στον κάτω πυθµένα υπάρχει συγκολληµένη στεφάνη βάσης για την
ευσταθή στήριξη της φιάλης και την προστασία του πυθµένα. Στην κεφαλή (
άνω πυθµένα ) υπάρχει συγκολληµένη η χειρολαβή η οποία χρησιµεύει επίσης
και ως προστασία του ρουµπινέτου, που είναι βιδωµένο σε ειδική υποδοχή
συγκολληµένη στο πάνω µέρος της φιάλης. Το ρουµπινέτο είναι µια γωνιακή
βαλβίδα από την οποία παραλαµβάνεται το υγραέριο σε αέρια φάση (όταν η
φιάλη είναι όρθια) που διοχετεύεται µέσω ειδικού ρυθµιστή και αγωγού και
κάποιων άλλων εξαρτηµάτων προς την κατανάλωση. Από το ρουµπινέτο επίσης
αυτό γίνεται και η πλήρωση της φιάλης στις ειδικές εγκαταστάσεις
εµφιάλωσης.
Η φιάλη χρησιµοποιείται συνήθως όταν έχουµε µικρές καταναλώσεις δηλ. όπου
απαιτείται µικρή σχετικά παροχή υγραερίου σε αέρια φάση, οπότε η φιάλη
λειτουργεί σαν µικρό δοχείο αποθήκευσης και εξαέρωσης του υγραερίου.
Οι φιάλες βέβαια µπορούν να καλύψουν και µεγαλύτερες καταναλώσεις όταν
τοποθετηθούν σε συστοιχίες των 2, 3, 4
ή και περισσοτέρων, οπότε και
µεγαλύτερη παροχή µπορούν να αποδώσουν και µεγαλύτερη διαθεσιµότητα
υπάρχει διότι δίνεται η δυνατότητα αντικατάστασης των φιαλών που αδειάζουν
ενώ οι πλήρεις εξακολουθούν να εξυπηρετούν την κατανάλωση. (παράρτηµα 1:
υπολογισµός απαιτούµενου αριθµού φιαλών και παράρτηµα 2: Εγκατάσταση
θέρµανσης µε υγραέριο).
Το υγραέριο ως γνωστό, εµφιαλώνεται στις ειδικές εγκαταστάσεις εµφιάλωσης
των
εταιριών
εµπορίας
υγραερίου.
Οι
εγκαταστάσεις
αυτές
έχουν
κατασκευαστεί βάσει ειδικών κανονισµών και προδιαγραφών και λειτουργούν
νόµιµα εφοδιασµένες µε την κατά νόµο άδεια λειτουργίας από το υπουργείο
βιοµηχανίας έρευνας και τεχνολογίας.
Η διαδικασία εµφιάλωσης του υγραερίου ακολουθεί ορισµένους κανόνες
ασφαλείας (έλεγχος της κατάστασης κάθε φιάλης πριν πληρωθεί µε υγραέριο,
αναγραφή ακριβώς περιεχοµένου σε υγραέριο, έλεγχος για υπερπλήρωση,
έλεγχος κάθε γεµάτης φιάλης για διαρροές και καλής λειτουργίας του
ρουµπινέτου). Μετά την πλήρωση και τους παραπάνω ελέγχους σε κάθε φιάλη
τίθεται ειδικό πλαστικό πώµα ασφαλείας µε το σήµα της εταιρίας. Το πώµα
αυτό εξασφαλίζει την εγγύηση της εταιρίας για το ακριβές περιεχόµενο, την
καλή κατάσταση της φιάλης, ως επίσης και τη µη διαρροή υγραερίου, εάν κατά
τη µεταφορά της φιάλης ανοίξει τυχαία το ρουµπινέτο.
Τέλος σε κάθε πλήρη φιάλη τοποθετείται γύρω από το ρουµπινέτο µια κυκλική
πλαστική πινακίδα (καρτέλα) µε ορισµένες οδηγίες χρήσης.
Η µεταφορά των πλήρων φιαλών από τα εµφιαλωτήρια στις αποθήκες των
πρατηριούχων, αλλά και προς τον τελικό καταναλωτή πρέπει να γίνεται µε
προσοχή και να αποφεύγονται οπωσδήποτε τα κτυπήµατα στο σώµα και στο
ρουµπινέτο της φιάλης. (παράρτηµα 3: Υποχρεώσεις διακινητών υγραερίου και
εµφιαλωτηρίων. Περιπτώσεις απαγόρευσης πώλησης υγραερίου).
1.17.1 Οδηγίες χρήσης φιαλών υγραερίου
Τα συστήµατα φιαλών υγραερίου χρησιµοποιούνται για να προµηθεύσουν
καύσιµο για µαγείρεµα, θέρµανση νερού, ψύξη, τοπική θέρµανση χώρων και
τροφοδοσία διαφόρων άλλων συσκευών.
Μετά το απλούστατο σύστηµα που κάνει χρήση µιας µόνο φιάλης, το µικρότερο
τυπικό σύστηµα είναι εκείνο των δύο φιαλών δηλ. µια φιάλη σε λειτουργία και
µια εφεδρική ώστε να υπάρχει αδιάλεπτη τροφοδοσία της κατανάλωσης. Από
την κάθε φιάλη µέσω του ρουµπινέτου της µε ειδικούς συνδετήριους ελαστικούς
σωλήνες ή χαλκοσωλήνες και συνδέσµους τροφοδοτείται ο ρυθµιστής πίεσης
αφού προηγούµενα παρεµβληθεί η ειδική βαλβίδα που επιτρέπει την εναλλαγή
των φιαλών από τη λειτουργία στην εφεδρεία. Ο ρυθµιστής πίεσης είναι
συνήθως ρυθµισµένος να δίνει στην έξοδό του αέριο σε πίεση 28 έως 30 mbar.
Θα πρέπει ιδιαίτερα να τονισθεί εδώ ότι οι οικιακές συσκευές υγραερίου,
λειτουργούν σε πολύ χαµηλή πίεση, που είναι συνήθως 28 mbar – 30 mbar.
Παροχή υγραερίου στις συσκευές αυτές σε µεγαλύτερη πίεση θα έχει σαν
αποτέλεσµα κακή καύση (φλόγα κόκκινη µε καπνό), αλλά υπάρχει κίνδυνος
διαρροής από τους διακόπτες της συσκευής, οι οποίοι είναι κατασκευασµένοι
για χαµηλή πίεση υγραερίου.
Στους παρακάτω 2 πίνακες δίνεται κατά προσέγγιση η δυνατότητα παροχής
υγραερίου σε αέρια φάση σε gr/h φιάλης 10kg µίγµατος και φιάλης 25kg
προπανίου µε υπόλοιπο περιεχόµενο µέχρι 25% του πλήρους περιεχόµενου για
διάφορους χρόνους λειτουργίας (παροχής).
Θερµοκρασία
χώρου σε οC
+5
+15
∆υνατότητα µέσης παροχής, σε gr/h, σε σχέση µε τη
διάρκεια λειτουργίας
15
λεπτά
30
λεπτά
1
ώρα
2
ώρα
1300
1600
1000
1100
500
800
350
600
Συνεχής
λειτουρ
γία
200
400
Πίνακας 1.7 : Φιάλη µε υγραέριο µίγµα των 10 kg
Θερµοκρασία
χώρου σε οC
-10
-5
+5
∆υνατότητα µέσης παροχής, σε gr/h, σε σχέση µε τη διάρκεια
λειτουργίας
15
λεπτά
2000
2900
4400
30
λεπτά
1700
2000
2800
1
ώρα
1200
1400
1800
2
ώρες
900
1100
1300
Πίνακας 1.8 : Φιάλη προπανίου των 25kg
Ακολουθούν µερικές πρακτικές συµβουλές για τη χρήση των φιαλών
υγραερίου:
α. Οι φιάλες προπανίου δεν επιτρέπεται να τοποθετούνται σε κλειστό χώρο
αλλά µόνο στο ύπαιθρο. Οι φιάλες του µίγµατος τοποθετούνται και σε κλειστό
χώρο.
Συνεχής
λειτουργία
500
600
800
β. Για οικιακή χρήση σε κλειστό χώρο απαγορεύεται πάνω από µία φιάλη. Αν
χρειάζονται παραπάνω φιάλες αυτές θα τοποθετούνται στο ύπαιθρο σε ασφαλή
χώρο και πρέπει να απέχουν
1,5 m από ανοίγµατα, αποχετεύσεις και να είναι προστατευµένες από τον ήλιο
και τη βροχή.
γ.
Όλες οι φιάλες προπανίου και µίγµατος πρέπει να διαθέτουν τον κατάλληλο
ρυθµιστή (υψηλής ή χαµηλής πίεσης). Σε πολλές περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί
ότι στη φιάλη (κύρια προπανίου) δεν τοποθετείται ρυθµιστής αλλά ο ελαστικός
σωλήνας µε ένα απλό ρακόρ συνδέεται µε τη φιάλη. Αυτό είναι πολύ
επικίνδυνο διότι το αέριο διοχετεύεται πλέον στη συσκευή µε την πίεση που
υπάρχει και στη φιάλη (δηλ. ακόµη και 8 bar για το προπάνιο).
Σε µερικές ταβέρνες χρησιµοποιούνται συσκευές υγραερίου εγχώριας
κατασκευής που απαιτούν δυστυχώς υψηλή πίεση (περίπου 1,5 bar) οπότε θα
πρέπει να εγκαθίσταται ο κατάλληλος ρυθµιστής. Αυτές οι επαγγελµατικού
τύπου συσκευές δε πρέπει να χρησιµοποιούνται για οικιακή χρήση.
Στην οικιακή χρήση έχουµε συσκευές χαµηλής πίεσης (28 µε 30 mbar) που
λειτουργούν µε τον αντίστοιχο ρυθµιστή.
δ.
Σε κάθε αντικατάσταση φιάλης πρέπει να ελέγχεται η κατάσταση του
ρυθµιστή και να αντικαθίσταται το παρέµβυσµα (φλάντζα) µε καινούργιο. Ο
ρυθµιστής πρέπει να αντικαθίσταται κάθε 5 χρόνια ή κάθε 3 χρόνια, όταν
βρίσκεται σε κλειστό χώρο ή σε ύπαιθρο αντίστοιχα. Η αντικατάσταση του
ρυθµιστή µπορεί να γίνει και νωρίτερα, εάν διαπιστωθεί κακή λειτουργία του.
Για τον έλεγχο της στεγανότητας να χρησιµοποιείται
σαπουνάδα και ΠΟΤΕ φλόγα!
Στην ακόλουθη εικόνα παρουσιάζεται ένα
ανίχνευσης διαρροών.
spray
Εικόνα1.11 : Spray ανίχνευσης διαρροών.
Ο ελαστικός σωλήνας µεταξύ ρυθµιστή και συσκευής πρέπει να είναι
ε.
κατάλληλος για υγραέριο και να αντικαθίσταται κάθε 2 χρόνια, έστω και αν δεν
παρουσιάζει εξωτερικά σηµεία φθοράς. Σε ειδικές περιπτώσεις (ταβέρνες
κ.λ.π.) ο σωλήνας αυτός πρέπει να αντικαθίσταται κάθε χρόνο γιατί υφίσταται
µεγαλύτερη φθορά (υψηλές θερµοκρασίες, λάδια) κ.λ.π.). Το µήκος του
σωλήνα αυτού δεν πρέπει να είναι πάνω από 1,5 m για να µπορεί εύκολα να
ελέγχεται. Αν η απόσταση είναι µεγαλύτερη, να γίνεται εγκατάσταση µε
χαλκοσωλήνα βαρέως τύπου.
Αν οι φιάλες είναι στο ύπαιθρο, θα πρέπει στο σηµείο εισόδου του
χαλκοσωλήνα στον εσωτερικό χώρο να τοποθετείται διακόπτης υγραερίου για
την άµεση αποµόνωση της συσκευής από τις φιάλες και συνεπώς την
αντιµετώπιση της διαρροής.
στ. Μετά τη σύνδεση και τον έλεγχο για διαρροή ελέγχεται η καλή λειτουργία
της συσκευής. Η συσκευή (µαγειρική κυρίως) λειτουργεί σωστά, όταν το
υγραέριο καίγεται µε µπλε φλόγα. Η κόκκινη φλόγα σηµαίνει κατ΄ αρχήν
ανεπαρκή πρωτεύοντα αέρα καύσης (καθαρισµός καυστήρα, καθαρισµός µπεκ,
ρύθµιση αέρα και πίεσης υγραερίου από το ρυθµιστή). Αν η φλόγα τείνει να
αποκολληθεί από τον καυστήρα (µε κάποιο µικρό θόρυβο πολλές φορές)
σηµαίνει υπερβολικό αέρα καύσης.
1.18
ΚΙΝ∆ΥΝΟΙ
Οι ατµοί του υγραερίου είναι βαρύτεροι από τον αέρα. Σε περίπτωση
διαρροής, το αέριο κατεβαίνει προς το έδαφος και συγκεντρώνεται στις
χαµηλότερες περιοχές, δηµιουργώντας εύφλεκτο µίγµα.
Πρέπει να αποφεύγεται η τοποθέτηση ιδιαίτερα εύφλεκτων υλικών (αιτίες
ανάφλεξης και καυτές επιφάνειες) στο επίπεδο του εδάφους ή χαµηλότερα από
τις δεξαµενές και τις φιάλες του υγραερίου ή δίπλα σε αυτές.
Το υγραέριο εξατµίζεται και ψύχεται γρήγορα. Για αυτό το λόγο, µπορεί να
προκαλέσει σοβαρά εγκαύµατα αν χυθεί πάνω στο δέρµα ή αν κάποιος αγγίξει
ορισµένους τύπους εξοπλισµού υγραερίου χωρίς να φοράει
προστατευτικά γάντια και γυαλιά.
Το υγραέριο δεν είναι τοξικό. Ωστόσο, µπορεί να προκαλέσει
αναισθησία αν αναµιχθεί σε µεγάλες συγκεντρώσεις µε τον αέρα.
Όσο µεγαλώνει η συγκέντρωσή του (µε αποτέλεσµα να
ελαττώνεται το διαθέσιµο οξυγόνο), αυξάνεται ο κίνδυνος
ασφυξίας.
Το υγραέριο είναι άοσµο από µόνο του. Ωστόσο, σε αυτό
προστίθεται µια έντονα δύσοσµη ουσία για τον εντοπισµό των
διαρροών. Απαγορεύεται η χρήση φλόγας προκειµένου να
εντοπιστεί µια διαρροή. Ενδέχεται να προκληθεί ανάφλεξη!
Το υγραέριο είναι εύφλεκτο, όπως όλα τα καύσιµα που προέρχονται από το
πετρέλαιο. Πρέπει να αποθηκεύεται µακριά από αιτίες ανάφλεξης και σε
χώρους µε καλό εξαερισµό.
Το υγραέριο διαστέλλεται γρήγορα όταν ανεβαίνει η θερµοκρασία. Οι
δεξαµενές αποθήκευσης, οι σωληνώσεις και ο εξοπλισµός πρέπει να
προστατεύονται από το ενδεχόµενο µεγάλης αύξησης της πίεσης λόγω της
διαστολής του υγρού µε την αύξηση της θερµοκρασίας.
Το υγραέριο προκαλεί τη φθορά του φυσικού καουτσούκ και ορισµένων
πλαστικών. Πρέπει να χρησιµοποιούνται ελαστικοί σωλήνες και άλλος
εξοπλισµός που έχει σχεδιαστεί ειδικά για χρήση µε αυτό.
1.18.1 Γενικές Συµβουλές στους χρήστες
Το υγραέριο µπορεί να δώσει πολύ καλές λύσεις σε περιοχές που δεν υπάρχει
δίκτυο. Είναι όµως απαραίτητο, λόγω της φύσης του καυσίµου ο χρήστης να
προσέξει τα εξής παρακάτω:
Να µη γίνει καµία περικοπή λόγω κόστους στις προδιαγραφές ασφαλείας
της εγκατάστασης και µην επιτραπεί σε κανέναν (τεχνίτη, µηχανικό ή έµπορο)
να αφαιρέσει κάποιες επιπλέον διατάξεις ασφαλείας στη κατασκευή του
δικτύου του.
Να µην επιλεχθεί το υγραέριο για καύσιµο αν δε µπορεί να εξασφαλιστούν
οι απαιτούµενες προδιαγραφές ασφαλείας σε ότι αφορά στο χώρο αποθήκευσης
του καυσίµου και στους χώρους χρήσης των συσκευών. Θα πρέπει ο χώρος
τοποθέτησης της οποιασδήποτε συσκευής που καταναλώνει υγραέριο (από
κουζίνα έως και λέβητα ) να µην βρίσκεται σε φρεάτιο, να έχει καλό αερισµό
αντιδιαµετρικά στο χώρο και οπωσδήποτε να είναι υπέργειος. Να µην
αποθηκεύονται φιάλες σε υπόγεια.
Να ζητείται οπωσδήποτε από τον µηχανικό ή το τεχνίτη που θα
κατασκευάσει το δίκτυο να προβλέψει τη τοποθέτηση συστήµατος ανίχνευσης
διαρρέοντος αερίου.
Να επιλεγούν συσκευές οι οποίες να είναι πιστοποιηµένες και να πληρούν
τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφαλείας (CE).
Σε περίπτωση που η αποθήκευση του καυσίµου γίνεται σε συστοιχία
φιαλών, να γίνεται αλλαγή στεγανοποιητικού δακτυλίου (φιµπεράκι) σε κάθε
αλλαγή φιάλης και να ελέγχεται η στεγανότητα µε σαπουνάδα και όχι µε
αναµµένο κεράκι.
Φιάλες και ασφάλεια
Το υγραέριο διατηρείται σε υγρή κατάσταση, υπό πίεση, σε ειδικά
σχεδιασµένες φιάλες.
Ασφαλής Αποθήκευση
Οι φιάλες να αποθηκεύονται σε χώρους µε καλό εξαερισµό, µακριά από
φλόγες, ηλεκτρικές συσκευές και πρίζες.
Να µην αποθηκεύονται σε υπόγεια ή κλειστούς χώρους - το υγραέριο είναι
βαρύτερο από τον αέρα και συγκεντρώνεται στα χαµηλότερα σηµεία,
δηµιουργώντας εύφλεκτο µίγµα.
Να µην αποθηκεύονται ποτέ κοντά σε εστίες θερµότητας ή εκτεθειµένες
άµεσα στον ήλιο.
Να χρησιµοποιούνται πάντοτε ελαστικοί σωλήνες που έχουν σχεδιαστεί για
χρήση µε το υγραέριο. Ο ελαστικός σωλήνας πρέπει να έχει µέγιστο µήκος 2
µέτρα, µε σφιγκτήρες και στα δύο άκρα. Οι ελαστικοί σωλήνες πρέπει να
αντικαθίστανται κάθε 2 χρόνια, καθώς φθείρονται µε τον καιρό.
Όταν χρησιµοποιούνται, όλες οι φιάλες πρέπει να εξοπλίζονται µε
ρυθµιστές πίεσης που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για προπάνιο ή βουτάνιο, για τον
έλεγχο της πίεσης όταν η θερµοκρασία αλλάζει, και να είναι πάντα ο
κατάλληλος ρυθµιστή για τον κάθε τύπο υγραερίου.
Να ακολουθούνται πάντοτε οι οδηγίες που παρέχονται κατά τη σύνδεση
του ρυθµιστή πίεσης στη φιάλη και µην ανοίγει η βαλβίδα της φιάλης ή του
ρυθµιστή πριν ο ρυθµιστής πίεσης να συνδεθεί καλά.
Να γίνεται βέβαιο πάντοτε ότι η βαλβίδα της φιάλης έχει κλείσει καλά πριν
αφαιρεθεί η πλαστική σφραγίδα ασφαλείας.
Μην καπνίζει κανείς ποτέ κατά τη σύνδεση του εξοπλισµού και όταν
ελέγχεται η ύπαρξη διαρροής να µη χρησιµοποιείται φλόγα.
Να ελέγχεται ο δακτύλιος του ρυθµιστή πίεσης ή οι βαλβίδες πριν από τη
σύνδεση κάθε νέας φιάλης. Αν το λάστιχο µοιάζει να έχει φθαρεί ή να έχει
καταστραφεί, να αντικαθίσταται ή να καλείται τεχνικός.
Ασφαλές µαγείρεµα µε το υγραέριο
Η φιάλη πρέπει να βρίσκεται σε όρθια θέση.
Η συσκευή µαγειρέµατος και η φιάλη πρέπει να βρίσκονται πάνω από το
επίπεδο του εδάφους, µε τη συσκευή µαγειρέµατος σε ψηλότερη θέση σε σχέση
µε τη φιάλη.
Να ελέγχεται ότι ο ελαστικός σωλήνας δεν έρχεται σε επαφή µε την
επιφάνεια της συσκευής µαγειρέµατος.
Κατά
το
µαγείρεµα,
να
υπάρχει
επαρκής
εξαερισµός
για
να
αποµακρύνονται τα καυσαέρια.
Ο σωστός τρόπος ανάµατος µιας µη αυτόµατης συσκευής µαγειρέµατος είναι ο
εξής:
o Ανάψτε ένα σπίρτο.
o
Πλησιάστε τη φλόγα στην εστία.
o Ανοίξτε τη βαλβίδα της συσκευής µαγειρέµατος.
o Κατά το µαγείρεµα, διατηρείτε ανοιχτές τις
πόρτες και τα παράθυρα.
o Μην ακουµπάτε ζεστά σκεύη µαγειρικής
επάνω στη φιάλη.
o Μην εκθέτετε ποτέ τη φιάλη σε υπερβολική
θερµότητα.
o Κλείνετε τη βαλβίδα της φιάλης ή του
ρυθµιστή όταν ολοκληρώνετε το µαγείρεµα.
o Μην αφήνετε παιδιά να χειρίζονται τις φιάλες ή τις συσκευές.
Κενές Φιάλες
o
Κλείστε τους διακόπτες της συνδεδεµένης συσκευής, στη συνέχεια,
κλείστε τη βαλβίδα της φιάλης ή του ρυθµιστή. Σφραγίστε τη φιάλη µε το
κόκκινο καπάκι ασφαλείας.
o
•
Επιστρέφετε πάντοτε τις φιάλες που έχουν αδειάσει στον προµηθευτή σας.
Αντικατάσταση φιαλιδίου
Πραγµατοποιείτε αυτή τη διαδικασία πάντοτε σε εξωτερικό, καλά
αεριζόµενο χώρο.
•
Μην καπνίζετε ποτέ κατά την αλλαγή του φιαλιδίου.
•
Βεβαιωθείτε ότι το φιαλίδιο της συσκευής υγραερίου έχει αδειάσει και ότι
η βαλβίδα της συσκευής είναι κλειστή.
•
Αποσυνδέστε το φιαλίδιο που έχει αδειάσει από τη συσκευή, µε πολύ
προσοχή και χωρίς γρήγορες και νευρικές κινήσεις.
•
Ελέγξτε την κατάσταση του φιαλιδίου και της συσκευής για ρωγµές ή
υπερβολική φθορά.
•
Βεβαιωθείτε ότι ο ελαστικός δακτύλιος της συσκευής βρίσκεται σε καλή
κατάσταση.
•
Τοποθετήστε το νέο φιαλίδιο στη συσκευή και βεβαιωθείτε ότι εφαρµόζει
καλά.
•
Συνδέστε την εστία της συσκευής και ασφαλίστε τη στη θέση της,
ελέγχοντας ότι εφαρµόζει καλά.
•
Μην ελέγχετε ποτέ για διαρροή χρησιµοποιώντας φλόγα, αλλά διάλυµα µε
σαπούνι.
•
Απορρίπτετε τα φιαλίδια που έχουν αδειάσει στο δοχείο απορριµµάτων.
Είναι εντελώς άχρηστα, αφού δεν µπορούν να ξαναγεµίσουν.
∆ιαρροή Υγραερίου σε Εσωτερικό Χώρο
Αν µυρίσετε υγραέριο:
Κλείστε τη βαλβίδα της δεξαµενής ή της φιάλης.
Κλείστε όλες τις βαλβίδες που βρίσκονται πριν από το σηµείο της
διαρροής.
Σβήστε αµέσως όλες τις φλόγες.
Μη χρησιµοποιήσετε ηλεκτρικό εξοπλισµό και θυµηθείτε αν υπάρχει
εξοπλισµός που ενεργοποιείται ή απενεργοποιείται αυτόµατα.
Ανοίξτε όλες τις πόρτες και τα παράθυρα για να αερίσετε το χώρο.
Επικοινωνήστε µε το συνεργείο εγκατάστασης ή τον τεχνικό που συντηρεί
τις συσκευές σας.
Αν η διαρροή προέρχεται από φιάλη υγραερίου, µετακινήστε τη σε έναν
καλά αεριζόµενο εξωτερικό χώρο.
∆ιαρροή Υγραερίου σε Εξωτερικό Χώρο
• ∆ιακόψτε την παροχή του υγραερίου από την κύρια βαλβίδα της δεξαµενής
ή της φιάλης.
• Σβήστε αµέσως όλες τις φλόγες.
• Απαγορέψτε την πρόσβαση µη εξουσιοδοτηµένου προσωπικού στην περιοχή.
• Αν η διαρροή προέρχεται από φιάλη υγραερίου, µετακινήστε τη σε έναν
καλά αεριζόµενο
εξωτερικό χώρο.
Μεγάλη ∆ιαρροή ή Φωτιά
•
Καλέστε την πυροσβεστική στο 199 και αναφέρετε ότι η διαρροή ή η
φωτιά σχετίζεται µε υγραέριο.
•
Σε περίπτωση διαρροής ή φωτιάς σε εσωτερικό χώρο, εκκενώστε το κτίριο.
•
Σε περίπτωση διαρροής ή φωτιάς σε εξωτερικό χώρο, αποµακρύνετε όλα
τα άτοµα από την
περιοχή και παραµείνετε στην αντίθετη πλευρά σε σχέση µε την κατεύθυνση
των αερίων της διαρροής.
•
Μόλις φτάσουν οι πυροσβεστικές δυνάµεις, υποδείξτε τους όλους τους
χώρους όπου φυλάσσεται το υγραέριο (σε δεξαµενές ή φιάλες).
1.18.2 Η Πολιτική για την Υγεία, την Ασφάλεια και το
Περιβάλλον
Με το σύστηµα ποιότητας ISO 9000, εξασφαλίζεται ότι οι κίνδυνοι που απειλούν
την υγεία, την ασφάλεια και το περιβάλλον και οι οποίοι σχετίζονται µε τις
δραστηριότητές µας περιορίζονται στον ελάχιστο δυνατό βαθµό.
Αλλά τι σηµαίνει αυτό στην πράξη; Ακολουθούν µερικά παραδείγµατα:
Η σχεδίαση, ο χειρισµός και η συντήρηση του εξοπλισµού που
χρησιµοποιείται, πρέπει να ακολουθεί αυστηρές προδιαγραφές.
Κάθε φορά που µια φιάλη ή φιαλίδιο πρόκειται να γεµίσει µε υγραέριο, πρέπει
να ελέγχεται για φθορές και ίχνη διάβρωσης. Επιτρέπεται να γεµίσει µε
υγραέριο µόνο αφού περάσει από αυτή την επιθεώρηση.
Μετά από τη διαδικασία γεµίσµατος µε υγραέριο, κάθε φιάλη ή φιαλίδιο
πρέπει να ελέγχεται για το ενδεχόµενο διαρροής και για να εξασφαλιστεί ότι
δεν περιέχει µικρότερη ή µεγαλύτερη ποσότητα υγραερίου από το κανονικό.
Μόνο οι φιάλες που περνούν από αυτούς τους ελέγχους επιτρέπεται να
φύγουν από τις εγκαταστάσεις πλήρωσης φιαλών.
Κάθε φιάλη ή φιαλίδιο πρέπει να ελέγχεται περιοδικά µε την άσκηση πίεσης,
για να ελεγχθεί αν µπορεί να χρησιµοποιηθεί
Πριν τον ανεφοδιασµό της δεξαµενής που διαθέτεται, ο οδηγός υποχρεούται
να ελέγξει αν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις ασφαλείας.
Όλες οι δεξαµενές και ο εξοπλισµός τους πρέπει να ελέγχονται περιοδικά για
να εξασφαλίζεται η άριστη κατάστασή τους.
Οι οδηγοί των οχηµάτων µεταφοράς του υγραερίου οφείλουν να είναι
εκπαιδευµένοι στην ασφαλή οδήγηση, στην αντιµετώπιση εκτάκτων
καταστάσεων κ.λπ.
Όλα τα τµήµατα κάθε τέτοιας επιχείρησης υποχρεούνται να διενεργούν
εσωτερικούς ελέγχους για τη διατήρηση των αυστηρών προδιαγραφών
λειτουργίας. Επιπλέον, όλα τα τµήµατα οφείλουν να ελέγχονται εξωτερικά σε
περιοδική βάση, για να επιβεβαιώνεται ότι πράγµατι επιτυγχάνεται αυτός ο
σκοπός
Τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν θεσπίσει
Οργανισµούς
Πιστοποίησης, οι οποίοι είναι αρµόδιοι να πιστοποιήσουν , και σε συνέχεια
αυστηρού ελέγχου, και επιθεώρησης, ότι η κάθε εταιρία υγραερίου, έχει το
δικαίωµα να εγκαταστήσει και να εφαρµόσει µε απόλυτη επιτυχία, και µε
πλήρη
συνέπεια
και
επαγγελµατισµό,
το
Σύστηµα
Περιβαλλοντικής
∆ιαχείρισης, βάση διαδικασιών. Κάθε µία απ΄αυτές, πρέπει να εκπληρώνει
όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να τους απονεµηθεί η παραπάνω
πιστοποίηση, για τις δραστηριότητες που εκτελούνται κατά την παραλαβή,
αποθήκευση, διακίνηση και εµφιάλωση του υγραερίου. Η ίδια αναγνώριση
µπορεί να αποδοθεί και για τις µονάδες παραγωγής
φιαλιδίων καθώς και για την οργάνωση και εκτέλεση των
τεχνικών εργασιών, για τις κατά τόπους εγκαταστάσεις.
Το πιστοποιητικό έχει ισχύ για µία τριετία, και ουσιαστικά
δείχνει, την ευαισθησία των εταιριών σε περιβαλλοντικά
θέµατα, καθώς εντάσσονται στο γενικότερο πρόγραµµα
κοινωνικής και περιβαλλοντικής µέριµνας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
2.1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΦ-31856/03 (ΦΕΚ1257/Β/3-9-03) "ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ (πλην βιοµηχανιών - βιοτεχνιών)"
(πυροπροστασίας εγκαταστάσεων υγραερίου οικιακής και επαγγελµατικής
χρήσης
που τροφοδοτούνται από φιάλες ή δεξαµενές υγραερίου).
Σύνταξη µελέτης εγκατάστασης υγραερίου, ισχύς του πιστοποιητικού
πυροπροστασίας, Φακέλου Εγκατάστασης Υγραερίου (ΦΕΥ)
Σας γνωρίζουµε ότι στο ΦΕΚ-1257/Β/3-9-03
δηµοσιεύθηκε η Κοινή
Υπουργική Αποφ-31856/03 "Τεχνικός Κανονισµός εγκαταστάσεων υγραερίου
στα κτίρια (πλην βιοµηχανιών - βιοτεχνιών)"
Επιδιώκουµε την παροχή των αναγκαίων κατευθύνσεων και διευκρινίσεων ως
προς τον τρόπο εφαρµογής του Τεχνικού Κανονισµού µε εστίαση σε θέµατα
πυροπροστασίας των εγκαταστάσεων υγραερίου.
Ο Τεχνικός Κανονισµός αφορά εγκαταστάσεις υγραερίου οικιακής και
επαγγελµατικής χρήσης που τροφοδοτούνται από φιάλες ή δεξαµενές
υγραερίου, δηλαδή εγκαταστάσεις που δεν καλύπτονται από την Κοινή
Υπουργική Αποφ-∆3/14858/93 (ΦΕΚ-477/Β1-7-93).
Οικιακή, είναι η χρήση υγραερίου σε χώρους κτιρίων κατασκευασµένων
σύµφωνα µε τους σε ισχύ οικοδοµικούς Κανονισµούς, οι οποίοι (χώροι)
διαθέτουν και υπνοδωµάτια. Στην παραπάνω κατηγορία περιλαµβάνονται
κατοικίες, διαµερίσµατα πολυκατοικιών, ξενώνες, ενοικιαζόµενα δωµάτια µέχρι
20 κλίνες κλπ.
Επαγγελµατική,
είναι
η
χρήση
υγραερίου
σε
χώρους
κτιρίων
κατασκευασµένων σύµφωνα µε τους σε ισχύ οικοδοµικούς Κανονισµούς και οι
οποίοι (χώροι) χρησιµοποιούνται για οποιαδήποτε άλλη χρήση πλην των
αναφεροµένων προηγουµένως και δεν καλύπτονται από την Κοινή Υπουργική
Αποφ-∆3/4658/93 (ΦΕΚ-477/Β/1-7-93).
2.1.1 Πεδίο εφαρµογής του Τεχνικού Κανονισµού
Στην παρ.1.1
του "Κεφ.1 - Εισαγωγή", περιγράφεται το πεδίο εφαρµογής του
Τεχνικού Κανονισµού. Ειδικότερα:
Οι εγκαταστάσεις υγραερίου µπορούν να έχουν:
µέγιστο αριθµό φιαλών υγραερίου, 20 (συνυπολογίζονται και οι κενές και
εφεδρικές)
µέγιστη συνολική χωρητικότητα φιαλών υγραερίου 500 kg,
ή
µέγιστο αριθµό δεξαµενών υγραερίου 6 και
µέγιστη συνολική χωρητικότητα δεξαµενών υγραερίου 100 m3
2.1.2 Κατηγορίες
Στην παρ.1.3 του Κεφ.1, οι εγκαταστάσεις υγραερίου ταξινοµούνται σε τέσσερις
(4) κατηγορίες ήτοι 0, Ι, II και III. Αναλυτικότερα:
Κατηγορία 0
Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται οι εγκαταστάσεις υγραερίου, οι οποίες
τροφοδοτούνται µόνον από φιάλες µε συνολικό αριθµό φιαλών υγραερίου της
εγκατάστασης
για τις οικιακές εγκαταστάσεις < ή = 3 και συνολική αποθηκευόµενη ποσότητα
υγραερίου < ή = 30 kg
για τις επαγγελµατικές εγκαταστάσεις < ή = 4 και συνολική αποθηκευόµενη
ποσότητα υγραερίου < ή = 100 kg.
Οι φιάλες µπορούν
είτε να µην είναι συνδεδεµένες σε συστοιχία, να µην διαθέτουν µόνιµο δίκτυο
σωληνώσεων και οι συσκευές κατανάλωσης να συνδέονται απευθείας σε φιάλη
υγραερίου µέσω ρυθµιστή πίεσης και εύκαµπτου σωλήνα,
είτε να είναι συνδεδεµένες σε συστοιχία και να διαθέτουν µόνιµο δίκτυο
σωληνώσεων.
Κατηγορία Ι
Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται οι εγκαταστάσεις υγραερίου, οι οποίες
τροφοδοτούνται µόνον από φιάλες συνδεδεµένες σε συστοιχία, διαθέτουν
µόνιµο δίκτυο σωληνώσεων και ο συνολικός αριθµός των φιαλών υγραερίου
της εγκατάστασης είναι:
για τις οικιακές εγκαταστάσεις > 3 και συνολική αποθηκευόµενη ποσότητα
υγραερίου > 30 kg
για τις επαγγελµατικές εγκαταστάσεις > 4 και συνολική αποθηκευόµενη
ποσότητα υγραερίου > 100 kg.
Κατηγορία II
Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται οι εγκαταστάσεις υγραερίου, οι οποίες
τροφοδοτούνται από δεξαµενές υγραερίου χωρητικότητας έκαστης µικρότερης
ή ίσης µε 9m3 και συνολικής χωρητικότητας της οµάδας µικρότερης ή ίσης των
27 m3, η εγκατάσταση δεν έχει εξαεριωτή, αντλία ή συµπιεστή. Το δίκτυο
σωληνώσεων µεταφέρει υγραέριο µόνο σε αέρια φάση.
Κατηγορία III
Στην κατηγορία αυτή κατατάσσονται οι εγκαταστάσεις υγραερίου, οι οποίες
τροφοδοτούνται από δεξαµενές υγραερίου
από τις οποίες µία τουλάχιστον έχει χωρητικότητα µεγαλύτερη από 9 m3
είτε η συνολική χωρητικότητα της οµάδας είναι µεγαλύτερη των 27 m3
είτε το δίκτυο σωληνώσεων µεταφέρει υγραέριο και σε υγρή φάση
είτε η εγκατάσταση διαθέτει εξαεριωτή, αντλία ή συµπιεστή.
2.1.3 Ορισµοί και Ορολογία
Στο {Κεφ.2
- Ορισµοί}
δίδονται οι ορισµοί καθώς και η ορολογία που
χρησιµοποιείται για τις ανάγκες του Τεχνικού Κανονισµού. Ειδικότερα:
Μελετητής είναι το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, το οποίο κατέχει τα
απαιτούµενα κατά νόµο επαγγελµατικά δικαιώµατα για τη µελέτη και επίβλεψη
έργων αυτής της κατηγορίας.
Επιβλέπων υγραερίου είναι το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, το οποίο κατέχει τα
απαιτούµενα κατά νόµο επαγγελµατικά δικαιώµατα για την επίβλεψη έργων
αυτής της κατηγορίας. Ο Επιβλέπων υγραερίου επιβλέπει την κατασκευή της
εγκατάστασης και συντάσσει την Τεχνική Έκθεση Εγκατάστασης. Επιπλέον,
είναι υπεύθυνος για τη συµµόρφωση της εγκατάστασης µε τις διατάξεις του
Κανονισµού
Εγκαταστάτης είναι το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, το οποίο κατέχει την
οριζόµενη από το νόµο άδεια για την ανάληψη της εκτέλεσης ή και συντήρησης
έργων αυτής της κατηγορίας. Ο εγκαταστάτης πρέπει να χρησιµοποιεί
κατάλληλα
εκπαιδευµένο
τεχνικό
προσωπικό,
το
οποίο
κατέχει
την
απαιτούµενη από το νόµο άδεια για την εργασία την οποία εκτελεί. Μια
εγκατάσταση υγραερίου µπορεί να εκτελείται κατά τµήµατα από περισσότερους
του ενός εγκαταστάτες.
Κάθε εγκαταστάτης είναι υπεύθυνος για το τµήµα της εγκατάστασης το οποίο
εκτελέσθηκε από τον ίδιο, και βεβαιώνει τη συµφωνία αυτού του τµήµατος µε
τις διατάξεις του Κανονισµού.
Εταιρία Υγραερίου νοείται, όσον αφορά την εφαρµογή του Κανονισµού, η
Εταιρία που παρέχει νόµιµα υγραέριο σε τελικούς καταναλωτές σύµφωνα µε το
Ν-3054/02 (ΦΕΚ-320/Α/2-10-02) "Οργάνωση της αγοράς πετρελαιοειδών και
άλλες διατάξεις".
Υπεύθυνος συντήρησης είναι το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, το οποίο κατέχει
την οριζόµενη από το νόµο άδεια για την ανάληψη της εκτέλεσης ή και
συντήρησης έργων αυτής της κατηγορίας.
Ως Υλικά υγραερίου νοούνται τα µέρη των εγκαταστάσεων (σωλήνες,
εξαρτήµατα, όργανα, συσκευές, κλπ.) τα οποία είναι εγκεκριµένα σύµφωνα µε
τον Κανονισµό για λειτουργία και χρήση σε εγκαταστάσεις υγραερίου.
Προµηθευτής υλικών είναι το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο το οποίο προµηθεύει
σύµφωνα µε το νόµο υλικά υγραερίου. Ο προµηθευτής υλικών είναι υπεύθυνος
για τη συµφωνία των υλικών υγραερίου τα οποία προµηθεύει µε τα
πιστοποιητικά που τα συνοδεύουν.
Μετατροπή της εσωτερικής εγκατάστασης υγραερίου είναι το σύνολο των
εργασιών για την επέκταση ή τον περιορισµό ή την τροποποίηση µιας
υφιστάµενης εγκατάστασης υγραερίου.
Συντήρηση είναι το σύνολο των εργασιών για τον καθορισµό και την εκτίµηση
της υφιστάµενης κατάστασης καθώς και για τη διατήρηση και επαναφορά της
επιβαλλόµενης κατάστασης.
Επιθεώρηση είναι ο έλεγχος για τον καθορισµό και την εκτίµηση της
υφιστάµενης κατάστασης.
Προληπτική συντήρηση είναι το σύνολο των εργασιών/ ενεργειών για τη
διατήρησή της επιβαλλόµενης κατάστασης.
Επισκευή είναι το σύνολο των εργασιών /ενεργειών για την επαναφορά της
επιβαλλόµενης κατάστασης.
Η επιθεώρηση και η προληπτική συντήρηση συναποτελούν την Επιτήρηση.
2.1.4 Πυροπροστασία
Στο "Κεφ.3 - Γενικές διατάξεις ", µεταξύ των άλλων, περιέχονται θέµατα που
αφορούν τις εγκαταστάσεις υγραερίου. Επισηµαίνεται ότι:
Για τις εγκαταστάσεις υγραερίου των κατηγοριών Ι, II και III, απαιτείται η
σύνταξη µελέτης εγκατάστασης υγραερίου που υποβάλλεται προς έγκριση στο
οικείο Πολεοδοµικό Γραφείο, ενώ οι εγκαταστάσεις υγραερίου της κατηγορίας
0, απαλλάσσονται από την εν λόγω υποχρέωση.
Όλες οι εγκαταστάσεις υγραερίου, ανεξαρτήτως κατηγορίας, οφείλουν να
λαµβάνουν τα προληπτικά και κατασταλτικά µέτρα και µέσα πυροπροστασίας
που προβλέπονται στον Τεχνικό Κανονισµό.
Προς τούτο, απαιτείται η σύνταξη µελέτης πυροπροστασίας της εγκατάστασης
υγραερίου που είναι συµπληρωµατική της µελέτης πυροπροστασίας της
επιχείρησης, ( επισυνάπτεται στο παράρτηµα 4 σχετικό έντυπο για την έγκριση
από τη πυροσβεστική) σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία και υποβάλλεται
προς έγκριση στην οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Πριν τη διενέργεια αυτοψίας για τη χορήγηση πιστοποιητικού πυροπροστασίας,
απαιτείται η υποβολή από τον επιβλέποντα υγραερίου, θεωρηµένου από το
αρµόδιο Πολεοδοµικό Γραφείο, αντίγραφου της Υπεύθυνης ∆ήλωσης ορθής
εκτέλεσης της µελέτης της εγκατάστασης υγραερίου .
Κατ' εξαίρεση, στις εγκαταστάσεις υγραερίου της κατηγορίας 0 δεν απαιτείται
η υποβολή της ανωτέρω Υπεύθυνης ∆ήλωσης.
Όργανο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας διενεργεί έλεγχο της εγκατάστασης
υγραερίου, προκειµένου να διαπιστώσει την τήρηση των µέτρων και µέσων
πυροπροστασίας που περιγράφονται στη σχετική εγκεκριµένη µελέτη
πυροπροστασίας ώστε ακολούθως να χορηγηθεί πιστοποιητικό πυροπροστασίας
στην επιχείρηση.
Η ισχύς του πιστοποιητικού πυροπροστασίας είναι η προβλεπόµενη από την
ισχύουσα νοµοθεσία για την κύρια δραστηριότητα της επιχείρησης.
Για όλες τις εγκαταστάσεις υγραερίου που τροφοδοτούνται από δεξαµενές,
δηλαδή των κατηγοριών II και ΙΙΙ και ανεξάρτητα από τη δραστηριότητα που
εξυπηρετούν, απαιτείται η σύνταξη µελέτης και ο εφοδιασµός µε πιστοποιητικό
πυροπροστασίας.
Για εγκαταστάσεις υγραερίου που τροφοδοτούνται από φιάλες δηλ. των
κατηγοριών 0 και Ι , απαιτείται η σύνταξη µελέτης - πυροπροστασίας, εφόσον,
για τη δραστηριότητα της οποίας εξυπηρετούν λειτουργικές ανάγκες, απαιτείται
άδεια λειτουργίας από φορέα αδειοδότησης.
Για τις εγκαταστάσεις υγραερίου των κατηγοριών Ι, II και III, απαιτείται η
συγκρότηση Φακέλου Εγκατάστασης Υγραερίου (ΦΕΥ) που περιλαµβάνει
µεταξύ των άλλων, την εγκεκριµένη µελέτη πυροπροστασίας της εγκατάστασης
υγραερίου εφόσον αυτή απαιτείται και το πιστοποιητικό πυροπροστασίας που
αφορά το σύνολο της δραστηριότητας. Ο ΦΕΥ τηρείται από τον καταναλωτή
της εγκατάστασης υγραερίου και πρέπει να βρίσκεται ανά πάσα στιγµή στη
διάθεση των αρµοδίων αρχών και να επιδειχθεί εφόσον ζητηθεί. Επιπλέον, ο
ΦΕΥ πρέπει να ενηµερώνεται σε κάθε περίπτωση µετατροπής ή επέκτασης µιας
εγκατάστασης υγραερίου.
Ο καταναλωτής της εγκατάστασης υγραερίου πρέπει σε κάθε περίπτωση να
δίνει το δικαίωµα εισόδου και να διευκολύνει τον έλεγχο της εγκατάστασης σε
κάθε αρµόδια Αρχή.
2.1.5 Εγκαταστάσεις αποθήκευσης υγραερίου σε δεξαµενές
Το Κεφ.5
δεξαµενές .
πραγµατεύεται τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης υγραερίου σε
Μεταξύ των άλλων προβλέπεται ότι:
Οι δεξαµενές αποθήκευσης υγραερίου απαγορεύεται να εγκαθίστανται
εντός κτιρίων, καθώς και σε υπόγεια, σε ταράτσες ή εξώστες κτιρίων, ενώ οι
εξαεριωτές υγραερίου απαγορεύεται να εγκαθίστανται σε ταράτσες κτιρίων ή
εξώστες .
Αντλίες ή συµπιεστές δεν πρέπει να εγκαθίστανται µέσα σε κτίριο εκτός
εάν το κτίριο χρησιµοποιείται αποκλειστικά για διανοµή ή διακίνηση υγραερίου
και είναι ειδικής κατασκευής.
Εξαεριωτές δεν πρέπει να εγκαθίστανται µέσα σε κτίριο εκτός εάν το
κτίριο χρησιµοποιείται αποκλειστικά για διανοµή υγραερίου και είναι ειδικής
κατασκευής.
Απαγορεύεται να εγκαθίσταται δεξαµενή υγραερίου µέσα σε λεκάνη
ασφαλείας, η οποία περιβάλλει δεξαµενή (ή δεξαµενές) µε εύφλεκτο υγρό ή
υγρό οξυγόνο, µέσα σε περιφραγµένη από τοίχους περιοχή όπου υπάρχει
κάποια µόνιµη πηγή θερµότητας (π.χ. αγωγοί ατµού) ή όπου υπάρχει
θερµαινόµενη δεξαµενή (π.χ. δεξαµενή µαζούτ).
Γενικά, η θέση των δεξαµενών πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να
εξασφαλίζεται ότι σε καµία περίπτωση η θερµοκρασία του περιεχόµενου της
δεξαµενής δεν θα υπερβεί τους 50 οC.
Απαγορεύεται να εγκαθίσταται δεξαµενή υγραερίου σε απόσταση
µικρότερη από 6m από δεξαµενή, η οποία περιέχει εύφλεκτο υγρό, µε σηµείο
φλόγας (flash point) κάτω των 65°C.
Απαγορεύεται να εγκαθίσταται οι δεξαµενές υγραερίου η µία πάνω στην
άλλη.
Κάθε δεξαµενή υγραερίου, πρέπει µεταξύ άλλων να διαθέτει πινακίδα
ενηµερωτική
του
προϊόντος
που
αποθηκεύεται,
σήµα
απαγόρευσης
καπνίσµατος και χρήσης φλόγας και πινακίδα στην οποία θα αναγράφονται τα
τηλέφωνα ανάγκης του συντηρητή της δεξαµενής, του ιδιοκτήτη της δεξαµενής
και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
Πρέπει να προβλεφθεί η αποµάκρυνση (αποχέτευση) του νερού ψύξης που
χρησιµοποιείται σε περίπτωση πυρκαγιάς από τις δεξαµενές και άλλες
σηµαντικές περιοχές.
Σε περίπτωση πυρκαγιάς να γνωστοποιείται αµέσως η ύπαρξη δεξαµενών
υγραερίου στην Πυροσβεστική Υπηρεσία.
2.1.6 Εγκαταστάσεις που τροφοδοτούνται από φιάλες
υγραερίου
Το Κεφ.6
πραγµατεύεται τις εγκαταστάσεις που τροφοδοτούνται από φιάλες
υγραερίου
Επισηµαίνεται ότι στην παρ.6.3.5 , περιγράφεται αναλυτικά, ο µέγιστος
επιτρεπόµενος αριθµός φιαλών υγραερίου και η χωρητικότητά τους σε
εσωτερικούς χώρους επαγγελµατικής χρήσης, σε συνάρτηση µε τον όγκο του
χώρου .
Σε
εσωτερικούς
χώρους
επαγγελµατικής
χρήσης
επιτρέπεται
η
εγκατάσταση συνδεδεµένων φιαλών προπανίου υπό την προϋπόθεση ότι θα
υπάρχει µόνιµα εγκατεστηµένο σύστηµα ανίχνευσης διαρροών υγραερίου κατά
ΕΝ 50244. Το σύστηµα αυτό θα περιλαµβάνει έναν (1) ή περισσότερους
ανιχνευτές τοποθετηµένους σε κατακόρυφη απόσταση µέχρι 25cm από το
δάπεδο και σε οριζόντια απόσταση όχι µεγαλύτερη από 1m από την κάθε φιάλη
και κάθε συσκευή κατανάλωση υγραερίου.
Το εν λόγω σύστηµα ανίχνευσης διαρροών θα δίδει ακουστικό σήµα και
µέσω κατάλληλης διάταξης θα διακόπτεται η ροή υγραερίου προς τις συσκευές
κατανάλωσης, ενώ επιπλέον θα πρέπει να είναι ικανό να ανιχνεύει την
παρουσία µίγµατος υγραερίου/ αέρα σε ποσοστό από 20% του κατωτέρου ορίου
έναυσης και να είναι αυτοελεγχόµενο.
Στην παρ.6.4.2 περιγράφεται αναλυτικά, ο µέγιστος επιτρεπόµενος αριθµός
φιαλών υγραερίου και η χωρητικότητά τους σε εξωτερικούς χώρους
επαγγελµατικής χρήσης .
Οι φιάλες υγραερίου πρέπει να είναι τοποθετηµένες πάντοτε όρθιες.
Επιπλέον:
Πρέπει να εδράζονται σε επίπεδο οριζόντιο πάτωµα.
Απαγορεύεται να τοποθετούνται η µια πάνω στην άλλη.
Πρέπει να τοποθετούνται έτσι ώστε να είναι επισκέψιµες (προσπελάσιµες)
ανά πάσα στιγµή και να µπορούν να αποµακρυνθούν σε περίπτωση
ανάγκης.
Πρέπει να τοποθετούνται έτσι ώστε να είναι προστατευµένες από τυχόν
φθορά ή επέµβαση ανθρώπων ή ζώων. Όπου κρίνεται απαραίτητο θα
πρέπει να λαµβάνονται επιπλέον προστατευτικά µέτρα (π.χ. περίφραξη,
ερµάριο κλπ).
Οι µη συνδεδεµένες πλήρεις φιάλες πρέπει να φέρουν τάπες ή καλύµµατα
στις βαλβίδες τους.
Ο χώρος στον οποίο εγκαθίστανται οι φιάλες θα πρέπει να διατηρείται
καθαρός και απαλλαγµένος από εύφλεκτα υλικά και γενικά ξένα προς την
χρήση αντικείµενα.
Σε εµφανές σηµείο στον χώρο τοποθέτησης συνδεδεµένων φιαλών θα
υπάρχει µόνιµα αναρτηµένη πινακίδα οδηγιών όπου θα περιλαµβάνονται
µεταξύ άλλων οι οδηγίες έκτακτης ανάγκης .
Σε περίπτωση πυρκαγιάς να γνωστοποιείται αµέσως η ύπαρξη φιαλών
υγραερίου στην Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Απαγορεύεται η τοποθέτηση φιαλών σε υπόγειους χώρους κτιρίων .
Επιπλέον
Απαγορεύεται
η
εγκατάσταση
φιαλών
υγραερίου
σε
υπέργειους
εσωτερικούς χώρους , οι οποίοι επικοινωνούν απ' ευθείας µε υπόγειους
χώρους, εκτός εάν οι δύο χώροι διαχωρίζονται κατάλληλα µε στεγανά
κουφώµατα.
Επίσης απαγορεύεται η εγκατάσταση φιαλών σε κλιµακοστάσια,
διαδρόµους, οδεύσεις διαφυγής και σε διόδους ατόµων και οχηµάτων στο
κτίριο.
Στους εσωτερικούς χώρους εγκατάστασης φιαλών υγραερίου δεν
επιτρέπεται να αποθηκεύονται καύσιµα ή εκρηκτικά υλικά .
Η εγκατάσταση φιαλών υγραερίου σε εσωτερικούς χώρους µπορεί να
συνυπάρχει µε την εγκατάσταση φιαλών υγραερίου σε εξωτερικούς
χώρους.
Στο ίδιο Κεφάλαιο δίδονται επιπρόσθετα µέτρα ασφαλείας και απαγορεύσεις
ανάλογα µε τη χρήση και τη θέση του χώρου .
2.1.7 Προδιαγραφές του δικτύου σωληνώσεων
Το Κεφ.7
πραγµατεύεται τις προδιαγραφές του δικτύου σωληνώσεων .
Επισηµαίνεται ότι:
Απαγορεύεται η εγκατάσταση αποφρακτικών διατάξεων εντός εδάφους ή
σε φρεάτια .
Κάθε σωλήνωση πρέπει πριν από την είσοδο σε κτίριο να είναι
εφοδιασµένη µε µία αποφρακτική διάταξη, εύκολα προσιτή. Η κεντρική
αποφρακτική διάταξη πρέπει να έχει συνεχή ελεύθερη πρόσβαση για να µπορεί
πάντοτε να χρησιµοποιηθεί σε περίπτωση κινδύνου .
Οι αγωγοί δεν επιτρέπεται να εγκαθίστανται σε φρεάτια ανελκυστήρων και
γενικά σε χώρους από τους οποίους µπορούν να υποστούν βλάβη.
∆εν επιτρέπεται η όδευση αγωγού αερίου εντός εδάφους κάτω από κτίρια .
Οι
σωληνώσεις
υγραερίου
επιτρέπεται
να
εγκατασταθούν
σε
κλιµακοστάσια και στις εξόδους τους στο ύπαιθρο, καθώς και σε διαδρόµους µε
γενική
πρόσβαση,
οι
οποίοι
χρησιµεύουν
ως
οδεύσεις
διαφυγής,
πυροπροστατευµένες ή µη, µόνον µέσα σε φρεάτια και κανάλια εγκατάστασης
πλην εξαιρέσεων .
Απαγορεύεται η ενσωµάτωση των στοιχείων της εγκατάστασης στον
φέροντα οργανισµό του κτιρίου, ενώ σε κάθε περίπτωση διέλευσης
σωληνώσεων µέσα από δοµικά στοιχεία δεν επιτρέπεται να µειώνεται η
πυραντίσταση τους .
Απαγορεύεται η εγκατάσταση µετρητών αερίου σε κλιµακοστάσια,
διαδρόµους µε γενική πρόσβαση , οι οποίοι χρησιµεύουν ως οδεύσεις διαφυγής,
πλην εξαιρέσεων και γενικά σε επικίνδυνους χώρους.
2.1.8 Σύνδεση των συσκευών υγραερίου
Το Κεφ.9 πραγµατεύεται τη σύνδεση των συσκευών υγραερίου .
Κάθε σύνδεση συσκευής πρέπει να είναι εφοδιασµένη µε µία αποφρακτική
διάταξη (βάνα), η οποία παραµένει µετά την αποµάκρυνση της συσκευής, πλην
εξαιρέσεων.
2.1.9 Εγκατάσταση των συσκευών υγραερίου
Το Κεφ. 10 πραγµατεύεται την εγκατάσταση των συσκευών υγραερίου .
Τονίζονται τα παρακάτω:
Αν ο χώρος εγκατάστασης ή το λεβητοστάσιο συσκευών υγραερίου τύπου
C ή τύπου Β µε συνολική ονοµαστική θερµική ισχύ µεγαλύτερη από 50 kW
βρίσκονται σε 1ο υπόγειο, τότε, πρέπει να εγκατασταθεί κατάλληλο σύστηµα
ανίχνευσης αερίου. Οι ηλεκτρικές συσκευές του συστήµατος ανίχνευσης αερίου
πρέπει να ικανοποιούν τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΝ 50244. Το σύστηµα
ανίχνευσης αερίου πρέπει να ενεργοποιεί σε περίπτωση απόκρισης, αυτόµατο
σύστηµα συναγερµού και να διακόπτει την παροχή υγραερίου .
Οι συσκευές υγραερίου επιτρέπεται να εγκαθίστανται µόνον σε χώρους,
στους οποίους δε δηµιουργούνται κίνδυνοι λόγω θέσης, µεγέθους, δοµικής
ποιότητας και τρόπου χρήσης και οι οποίοι έχουν τέτοιες διαστάσεις, ώστε να
είναι δυνατή η εγκατάσταση, η εύρυθµη λειτουργία και η κανονική συντήρηση
των συσκευών, ο ελάχιστος όγκος του χώρου εγκατάστασης είναι 6 m3 .
Επιπροσθέτως και µεταξύ άλλων
Απαγορεύεται η εγκατάσταση συσκευής υγραερίου σε δεύτερο ή κατώτερο
υπόγειο.
Απαγορεύεται να εγκαθίστανται συσκευές υγραερίου σε κοινόχρηστα
κλιµακοστάσια και γενικά σε κοινόχρηστους διαδρόµους
Σε επικίνδυνους χώρους ή τµήµατα αυτών, δεν επιτρέπεται να
εγκαθίστανται συσκευές υγραερίου εκτός αν δοθεί η σχετική άδεια από την
αρµόδια πολεοδοµική Αρχή.
Στον αγωγό υγραερίου, πρέπει να ενσωµατωθεί αποφρακτική διάταξη, η
οποία πρέπει να µπορεί να χρησιµοποιηθεί κάθε στιγµή µε το χέρι έξω από
το λεβητοστάσιο ή λεβητοστάσιο αερίου.
2.1.10 Ενέργειες σε κατάσταση ανάγκης
Στο "Κεφ.13 - θέση σε λειτουργία των εγκαταστάσεων " αναφέρονται ορισµένες
ενέργειες σε κατάσταση ανάγκης.
Σε εργαστήρια και αίθουσες φυσικών και τεχνικών µαθηµάτων
Επιτρέπεται η εγκατάσταση µόνον µίας (1) φιάλης µέσα στις αίθουσες
µαθηµάτων.
Επιβάλλεται ή εγκατάσταση µίας (1) ή περισσοτέρων κατάλληλων
επιπρόσθετων αποφρακτικών διατάξεων και διάταξη ασφαλείας.
2.1.11 Προληπτικά και κατασταλτικά µέτρα και µέσα
πυροπροστασίας των εγκαταστάσεων υγραερίου.
Στο "Κεφ.16
- Πυροπροστασία" περιγράφονται τα προληπτικά και
κατασταλτικά µέτρα και µέσα πυροπροστασίας των εγκαταστάσεων υγραερίου.
Επισηµαίνεται ότι οι αρµοδιότητες σας αφορούν:
Την τήρηση των διαλαµβανόµενων στο εν λόγω κεφάλαιο 16, τη γνώση
των συστηµάτων που απαιτούνται, όπως των συστηµάτων ανίχνευσης
διαρροών εφόσον αυτά πρέπει να εγκατασταθούν και γενικά την τήρηση των
µέτρων και µέσων πυροπροστασίας που περιγράφονται στη σχετική
εγκεκριµένη µελέτη πυροπροστασίας.
Την τήρηση των διατάξεων του Κανονισµού που αφορούν τη θέση
εγκατάστασης των δεξαµενών, των φιαλών και των συσκευών κατανάλωσης
(όπως απαγόρευση τοποθέτησης φιαλών υγραερίου σε υπόγειους εσωτερικούς
χώρους, δεξαµενών υγραερίου εντός κτιρίων, σε ταράτσες ή εξώστες κτιρίων,
συσκευών υγραερίου σε δεύτερο ή κατώτερο υπόγειο κλπ).
2.1.12 Κυρώσεις
Στο "Παράρτηµα 10" δίδονται υποδείγµατα Τεχνικών Εκθέσεων Εγκαταστάσεων
Υγραερίου για τις Κατηγορίες Ι, II και III.
Σύµφωνα µε την παρ.1.7, κατά των καταναλωτών που δεν συµµορφώνονται µε
τις διατάξεις του κανονισµού που αφορούν, την πυροπροστασία των
εγκαταστάσεων υγραερίου και ύστερα από πρόταση της αρµόδιας Πυροσβεστικής
Υπηρεσίας, µε απόφαση του οικείου Νοµάρχη, επιβάλλεται πρόστιµο µέχρι 3000
ευρώ ή η προσωρινή ή οριστική διακοπή λειτουργίας µέρους ή του συνόλου της
εγκατάστασης ή και οι δύο ποινές µαζί. Κατά της απόφασης επιβολής κυρώσεων
χωρεί ένσταση ενώπιον του οικείου Περιφερειάρχη εντός τριάντα (30) ηµερών.
Εφόσον κατά τη διάρκεια αυτοψίας, διαπιστωθεί εκ µέρους σας µη τήρηση των
προβλεπόµενων από την ισχύουσα νοµοθεσία µέτρων και µέσω πυροπροστασίας ,
θα ενεργείτε σύµφωνα µε τα διαλαµβανόµενα στην Εγκ-10/03 ∆ιαταγή Α.Π.Σ.,
την παρ.1.7 , την παρ.3.1.4.1 και το τελευταίο εδάφιο της παρ.4 του Αρθ-3 του
Τεχνικού Κανονισµού.
Στην "Παρ.1.6 . - Μεταβατικές διατάξεις" του "Κεφ.1 - Εισαγωγή" προβλέπεται
χρονοδιάγραµµα για την προσαρµογή των υφιστάµενων εγκαταστάσεων
υγραερίου στις απαιτήσεις του Κανονισµού. Ο Τεχνικός Κανονισµός αφορά τις
νέες εγκαταστάσεις υγραερίου καθώς και τις επεκτάσεις και µεταβολές
υφισταµένων εγκαταστάσεων µόνο για το τµήµα της επέκτασης ή µεταβολής.
Στο Αρθ-3 δίδονται οι καταργούµενες διατάξεις, οι διαδικασίες εφαρµογής και
οι κυρώσεις.
Μεταξύ άλλων καταργείται το τελευταίο εδάφιο της παρ.5.1 του Κεφ. 6
του Π∆-71/88 "Κανονισµός Πυροπροστασίας Κτιρίων" (ΦΕΚ-32/Α/88 ) και οι
διατάξεις πυροπροστασίας κατά το µέρος που αφορούν ρυθµίσεις που διέπονται
από τον Τεχνικό Κανονισµό, ενώ πλέον επιτρέπεται η χρήση υγραερίων
καυσίµων για κεντρικές θερµάνσεις,
Επίσης, µε την επιφύλαξη των κυρώσεων της παρ.1.7 οι παραβάτες των
διατάξεων του Τεχνικού Κανονισµού, διώκονται και τιµωρούνται σύµφωνα µε
τις διατάξεις του Αρθ-433 του Ποινικού Κώδικα.
2.2 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
Η εγκατάσταση υγραερίου αποτελείται από
την εγκατάσταση (ή το τµήµα) αποθήκευσης υγραερίου και
την εσωτερική εγκατάσταση υγραερίου ή εγκατάσταση κατανάλωσης
υγραερίου.
Η εγκατάσταση αποθήκευσης υγραερίου περιλαµβάνει όλα τα στοιχεία µέχρι
και την κύρια αποφρακτική διάταξη που χρησιµεύουν στην τροφοδοσία της
εγκατάστασης κατανάλωσης υγραερίου, δηλαδή τις φιάλες ή δεξαµενές
υγραερίου και τις αντίστοιχες σωληνώσεις. Η εσωτερική εγκατάσταση
υγραερίου (εγκατάσταση κατανάλωσης υγραερίου) περιλαµβάνει τις συσκευές
κατανάλωσης υγραερίου και όλα τα λοιπά στοιχεία µετά την κύρια
αποφρακτική διάταξη.
2.2.1 Εγκατάσταση σωληνώσεων
Εγκατάσταση (ή δίκτυο) σωληνώσεων είναι το σύνολο των εσωτερικών και των
εξωτερικών τµηµάτων των σωληνώσεων της εσωτερικής εγκατάστασης.
Κύρια αποφρακτική διάταξη (ΚΑ∆) είναι διάταξη η οποία τοποθετείται στον
αγωγό µετά το δεύτερο ρυθµιστή πίεσης και είναι προορισµένη να αποφράσσει
την τροφοδοσία µε υγραέριο.
Μονωτικό στοιχείο είναι ένα στοιχείο για τη διακοπή της διαµήκους ηλεκτρικής
αγωγιµότητας µιας σωλήνωσης. Οι όροι µονωτικό στοιχείο, διηλεκτρικός
σύνδεσµος, µονωτικός σύνδεσµος είναι συνώνυµοι.
Ρυθµιστής πίεσης είναι µία συσκευή που ρυθµίζει την πίεση σε σταθερή τιµή
στο τµήµα της εγκατάστασης σωληνώσεων που ακολουθεί. Ο όρος µειωτής
πίεσης είναι συνώνυµος.
Ρυθµιστής πίεσης 1ου σταδίου είναι ο ρυθµιστής πίεσης µε πίεση εισόδου από
τη δεξαµενή υγραερίου.
Ο ρυθµιστής πίεσης 2ου σταδίου µειώνει την πίεση εξόδου από το ρυθµιστή
πίεσης 1ου σταδίου σε χαµηλότερη πίεση, η οποία συνήθως είναι η
απαιτούµενη πίεση λειτουργίας των συσκευών.
Ο ρυθµιστής πίεσης φιάλης είναι ρυθµιστής πίεσης προορισµένος για σύνδεση
µε φιάλη υγραερίου.
Η θερµικά ενεργοποιούµενη αποφρακτική διάταξη ή βαλβίδα πυροπροστασίας
επιφέρει τη φραγή της ροής αερίου, όταν η θερµοκρασία αυτού του στοιχείου
υπερβεί µια προκαθορισµένη τιµή.
Ο µεταγωγέας επιτρέπει την αλλαγή σύνδεσης των φιαλών, από τη φιάλη σε
χρήση σε εφεδρική φιάλη.
Αγωγός τροφοδοσίας είναι το τµήµα αγωγού µεταξύ της εξόδου από το δεύτερο
ρυθµιστή και του αγωγού εσωτερικής διακλάδωσης.
Αγωγός εσωτερικής διακλάδωσης είναι το τµήµα αγωγού το οποίο οδηγεί από
τον αγωγό τροφοδοσίας στη διάταξη σύνδεσης µε τη συσκευή και το οποίο
χρησιµεύει για την τροφοδοσία της συσκευής υγραερίου.
Αγωγός σύνδεσης συσκευής είναι το τµήµα αγωγού από το εξάρτηµα σύνδεσης
µε τη συσκευή µέχρι τη σύνδεση στη συσκευή υγραερίου.
Φλαντζωτή σύνδεση είναι η σύνδεση στην οποία η στεγανότητα του αερίου
επιτυγχάνεται µε τη συµπίεση παρεµβύσµατος ευρισκόµενου µεταξύ των
προσώπων δύο φλαντζών.
Κοχλιωτή σύνδεση είναι η σύνδεση στην οποία η στεγανότητα του υγραερίου
επιτυγχάνεται µε την επαφή µέταλλο µε µέταλλο εντός σπειρωµάτων µε τη
βοήθεια στεγανοποιητικού υλικού.
Μηχανική σύνδεση είναι τύπος σύνδεσης διαφορετικός από τη φλαντζωτή
σύνδεση, στην οποία η στεγανότητα του υγραερίου επιτυγχάνεται µε συµπίεση,
µε ή χωρίς τη βοήθεια στεγανοποιητικού υλικού.
Αγωγός ασφάλειας είναι ο αγωγός ο οποίος είναι συνδεδεµένος µε όργανο ή
συσκευή για να απάγει αέριο στο ύπαιθρο µόνον στην περίπτωση µιας έκτακτης
κατάστασης (πχ θραύση µιας µεµβράνης ελέγχου η ενεργοποίηση µιας
βαλβίδας ασφαλείας).
∆ιάταξη έκπλυσης είναι µια βοηθητική διάταξη, η οποία χρησιµοποείται για την
αδρανοποίηση ή την ενεργοποίηση του δικτύου σωληνώσεων.
Προστατευτικός σωλήνας είναι ένα τµήµα σωλήνα µέσα από τον οποίο
διέρχεται αγωγός υγραερίου.
Το σιφώνιο είναι ένα εξάρτηµα αποστράγγισης συνδεδεµένο στο χαµηλότερο
τµήµα µιας σωλήνωσης.
Αδρανοποιηµένοι αγωγοί είναι αγωγοί οι οποίοι δεν λειτουργούν για µακρό
χρονικό διάστηµα.
Αγωγοί εκτός λειτουργίας είναι αγωγοί στους οποίους έχει διακοπεί προσωρινά
η παροχή υγραερίου, πχ για την επισκευή ή µετατροπή της εγκατάστασης
υγραερίου ή για άλλους λόγους.
Η βραχυχρόνια διακοπή λειτουργίας χρησιµεύει πχ στη συντήρηση της
εγκατάστασης υγραερίου και στην αλλαγή του µετρητή αερίου.
Γείωση είναι η διάταξη η οποία εξασφαλίζει ότι τα µεταλλικά µέρη των αγωγών
αερίου και τα άλλα µεταλλικά µέρη του κτιρίου βρίσκονται υπό το ίδιο
ηλεκτρικό δυναµικό.
Βαλβίδα σεισµικής προστασίας είναι µια αυτόµατη αποφρακτική διάταξη, η
οποία σε περίπτωση σοβαρής σεισµικής διαταραχής διακόπτει την παροχή
αερίου. Η διάταξη µπορεί να αποτελείται από χωριστά στοιχεία ή όλες οι
λειτουργίες να είναι ενσωµατωµένες σε ένα σώµα. Οι όροι σεισµικά
ενεργοποιούµενη βαλβίδα αερίου, αντισεισµική βαλβίδα είναι συνώνυµοι.
2.3 ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΑΕΡΙΟΥ
Ως συσκευή αερίου χαρακτηρίζεται κάθε συσκευή κατανάλωσης αερίου µε
καύση. Οι συσκευές αερίου διακρίνονται ανάλογα µε την τροφοδοσία του αέρα
καύσης και την απαγωγή των καυσαερίων ως ακολούθως:
Τύπος Α . Συσκευή αερίου χωρίς εγκατάσταση απαγωγής καυσαερίων .
Ο αέρας καύσης λαµβάνεται από το χώρο εγκατάστασης (πχ µαγειρική εστία
αερίου, εργαστηριακός καυστήρας, εντοιχισµένος φούρνος).
Τύπος Α1 χωρίς ανεµιστήρα.
Τύπος Α2 µε ανεµιστήρα µετά τον καυστήρα/ εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος A3 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα
Πρόσθετη σήµανση: AS για συσκευές αερίου µε διάταξη επιτήρησης
ατµόσφαιρας (πχ A1 AS)
Τύπος Β Συσκευή αερίου µε θάλαµο καύσης , η οποία λαµβάνει τον αέρα
καύσης από το χώρο εγκατάστασης (συσκευή αερίου εξαρτώµενη από τον αέρα
του χώρου) και συνδέεται µε σύστηµα απαγωγής καυσαερίων.
Τύπος Β1 Συσκευή αερίου µε ασφάλεια ροής.
Τύπος Β11 χωρίς ανεµιστήρα.
Τύπος B13 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Πρόσθετη σήµανση: AS για συσκευές αερίου µε διάταξη επιτήρησης
ατµόσφαιρας (πχ B11 AS) Πρόσθετη σήµανση: BS (Blocked Safety) για
συσκευές αερίου µε διάταξη επιτήρησης καυσαερίων (πχ B11 BS).
Τύπος Β2 Συσκευή αερίου χωρίς ασφάλεια ροής.
Τύπος Β22 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας
Τύπος Β23 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Τύπος B3 Συσκευή αερίου χωρίς ασφάλεια ροής, στην οποία όλα τα
τµήµατα της διαδροµής των καυσαερίων τα ευρισκόµενα υπό υπερπίεση
περιρρέοντα από τον αέρα καύσης.
Τύπος Β32 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος Β33 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Τύπος Β4 Συσκευή αερίου µε ασφάλεια ροής προοριζόµενη για σύνδεση
µόνο µε δικό της ιδιαίτερο αγωγό απαγωγής καυσαερίων.
Τύπος Β41 χωρίς ανεµιστήρα.
Τύπος Β43 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Πρόσθετη σήµανση: AS, BS.
Τύπος B5 Συσκευή αερίου χωρίς ασφάλεια ροής προοριζόµενη για
σύνδεση µόνο µε δικό της ιδιαίτερο αγωγό απαγωγής καυσαερίων.
Τύπος Β52 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος B53 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Τύπος C Συσκευή αερίου µε θάλαµο καύσης , η οποία λαµβάνει τον αέρα
καύσης από το ύπαιθρο µέσω ενός κλειστού συστήµατος (συσκευή αερίου
ανεξάρτητη από τον αέρα του χώρου).
Πρόσθετη σήµανση για συσκευές του τύπου C µε ανεµιστήρα:
Όλα τα τµήµατα της διαδροµής των καυσαερίων τα ευρισκόµενα υπό
υπερπίεση περιρρέονται από τον αέρα καύσης ή πληρούν αυξηµένες απαιτήσεις
στεγανότητας, έτσι ώστε να µην µπορούν να εκρέουν καυσαέρια σε επικίνδυνες
ποσότητες.
Τύπος C1 Συσκευή αερίου µε οριζόντια προσαγωγή αέρα καύσης και
απαγωγή καυσαερίων µέσω εξωτερικού τοίχου. Τα στόµια των αγωγών
βρίσκονται το ένα κοντά στο άλλο στην ίδια περιοχή πίεσης.
Τύπος C11 χωρίς ανεµιστήρα.
Τύπος C12 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος C13 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Τύπος C3 Συσκευή αερίου µε κατακόρυφη προσαγωγή αέρα καύσης και
απαγωγή καυσαερίων επάνω από τη στέγη. Τα στόµια των αγωγών βρίσκονται
το ένα κοντά στο άλλο στην ίδια περιοχή πίεσης.
Τύπος C31 χωρίς ανεµιστήρα.
Τύπος C32 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος C33 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Τύπος C4 Συσκευή αερίου µε προσαγωγή αέρα καύσης και απαγωγή
καυσαερίων για σύνδεση µε ένα σύστηµα αέρα - καυσαερίων.
Τύπος C42 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος C43 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Τύπος C5 Συσκευή αερίου µε χωριστή προσαγωγή αέρα καύσης και
απαγωγή καυσαερίων. Τα στόµια των αγωγών βρίσκονται σε διαφορετικές
περιοχές πίεσης.
Τύπος C52 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος C53 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Τύπος C6 Συσκευή αερίου για την οποία προβλέπεται σύνδεση µε διάταξη
προσαγωγής αέρα καύσης και απαγωγής καυσαερίων, η οποία δεν έχει
δοκιµασθεί µαζί µε τη συσκευή αερίου.
Τύπος C62 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος C63 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Τύπος C8 Συσκευή αερίου µε σύνδεση απαγωγής καυσαερίων µε µια κοινή
εγκατάσταση απαγωγής καυσαερίων (λειτουργία υπό υποπίεση) και χωριστή
προσαγωγή αέρα καύσης από το ύπαιθρο.
Τύπος C82 µε ανεµιστήρα µετά τον εναλλάκτη θερµότητας.
Τύπος C83 µε ανεµιστήρα πριν τον καυστήρα.
Οι συσκευές υγραερίου διακρίνονται ανάλογα µε το σκοπό χρήσης ως
ακολούθως :
θερµαντήρας νερού ροής (ταχυθερµοσίφωνας) είναι µια συσκευή
υγραερίου, στην οποία θερµαίνεται το διαρρέον προς χρήση νερό.
θερµαντήρας νερού αποθήκευσης είναι µια συσκευή υγραερίου, στην οποία
θερµαίνεται το προς χρήση νερό ως απόθεµα.
θερµαντήρας συνδυασµένης λειτουργίας είναι µια συσκευή υγραερίου,
στην οποία θερµαίνεται διαρρέον προς χρήση νερό και νερό θέρµανσης το
οποίο ανακυκλοφορεί µέσα σε σωληνώσεις.
Ο λέβητας υγραερίου και ο θερµαντήρας νερού ανακυκλοφορίας είναι
συσκευές υγραερίου, στις οποίες θερµαίνεται το νερό θέρµανσης το οποίο
ανακυκλοφορεί µέσα σε σωληνώσεις.
θερµαντήρας χώρου είναι µια συσκευή υγραερίου, η οποία αποδίδει τη
θερµότητα µέσω θερµαντικών επιφανειών άµεσα στο χώρο.
Αερολέβητας υγραερίου είναι µια συσκευή υγραερίου για τη θέρµανση
χώρων µε φορέα θερµότητας τον αέρα.
Θερµαντήρας ακτινοβολίας είναι µια συσκευή υγραερίου, η οποία αποδίδει
τη θερµότητα µε ακτινοβολία.
Ψυγείο υγραερίου είναι µια συσκευή υγραερίου για την παραγωγή ψύξης.
Αντλία θερµότητας υγραερίου είναι µια συσκευή υγραερίου για τη
θέρµανση χώρου ή τη θέρµανση νερού χρήσης, η οποία εκτός από τη
θερµότητα καύσης του υγραερίου εκµεταλλεύεται και άλλες πηγές θερµότητας.
Συσκευή
υγραερίου
ανώτερης
θερµογόνου
δύναµης
ή
συσκευή
συµπύκνωσης είναι µια συσκευή υγραερίου για τη θέρµανση χώρου ή τη
θέρµανση νερού, στην οποία εκµεταλλευόµαστε την αισθητή θερµότητα των
καυσαερίων και επί πλέον µέρος ή όλη την ενθαλπία συµπύκνωσης του
υδρατµού που περιέχεται στα καυσαέρια.
∆ιακοσµητική συσκευή υγραερίου είναι µια συσκευή υγραερίου, η οποία
είναι σχεδιασµένη να προσοµοιάζει µε τζάκι στερεών καυσίµων. Εκτός από τον
καυστήρα αερίου περιλαµβάνει στοιχεία που αποµιµούνται στερεά καύσιµα και
είναι οπτόπλινθοι, πυρίµαχα και λοιπά παρόµοια υλικά. ∆εν θεωρείται συσκευή
θέρµανσης.
Οικιακό στεγνωτήριο ρούχων είναι µια συσκευή υγραερίου µε µέγιστη
ονοµαστική θερµική φόρτιση 6 kW. Τα καυσαέρια απάγονται στην ατµόσφαιρα
µαζί µε τον απαγόµενο αέρα.
Οι συσκευές µπορούν να είναι σχεδιασµένες για λειτουργία εξαρτώµενη ή
ανεξάρτητη από τον αέρα του χώρου. Τα τµήµατα της συσκευής για την
προσαγωγή αέρα και την απαγωγή αέρα και καυσαερίων είναι συστατικά
στοιχεία της συσκευής ή εγκαθίστανται σύµφωνα µε τις οδηγίες του
κατασκευαστή της συσκευής.
Καυστήρας υγραερίου µε ή χωρίς ανεµιστήρα είναι διάταξη καύσης
υγραερίου. Ο καυστήρας υγραερίου προορίζεται για συνεργασία µε συσκευή
υγραερίου.
Ατµοσφαιρικός καυστήρας είναι καυστήρας χωρίς ανεµιστήρα. Είναι
πιθανόν ο ατµοσφαιρικός καυστήρας να εγκαθίσταται σε συσκευή µε
ανεµιστήρα (πχ συσκευή του τύπου Β13).
Πιεστικός καυστήρας είναι καυστήρας µε ανεµιστήρα.
2.4 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΡΟΗΣ
Ασφάλεια ροής είναι µια διάταξη που ανήκει στη συσκευή υγραερίου, η οποία
προφυλάσσει την καύση µέσα στη συσκευή από έντονο ελκυσµό, ανακοπή ή
επιστροφή της ροής των καυσαερίων στην εγκατάσταση απαγωγής τους.
2.5 ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΚΑΥΣΑΕΡΙΩΝ
∆ιάταξη επιτήρησης καυσαερίων είναι ένα εξάρτηµα το οποίο ανήκει στη
συσκευή υγραερίου και το οποίο διακόπτει αυτόµατα την προσαγωγή του
υγραερίου, όταν εκρεύσει καυσαέριο από την ασφάλεια ροής. Σύµφωνα µε τα
ευρωπαϊκά πρότυπα σηµαίνεται µε τους χαρακτήρες "BS" (Blocked Safety).
∆ιάταξη επιτήρησης ατµόσφαιρας είναι ένα εξάρτηµα το οποίο ανήκει στη
συσκευή υγραερίου και το οποίο διακόπτει αυτόµατα την προσαγωγή του
υγραερίου, όταν η περιεκτικότητα ενός συστατικού του αέρα του χώρου
εγκατάστασης (συνήθως του CO2) υπερβεί µια δεδοµένη τιµή. Σύµφωνα µε τα
ευρωπαϊκά πρότυπα σηµαίνεται µε τους χαρακτήρες "AS" (Atmospheric
Safety).
2.6 ΑΛΛΑΓΗ ΡΥΘΜΙΣΗΣ
Αλλαγή ρύθµισης µιας συσκευής αερίου είναι µια διαδικασία, η οποία
απαιτείται, όταν αλλάζει η τροφοδοσία αερίου από µια οικογένεια αερίου σε
µια άλλη οικογένεια. Κατ' αυτήν µπορεί να απαιτείται η αλλαγή εξαρτηµάτων
στη συσκευή αερίου.
2.7 ΧΩΡΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
Χώρος εγκατάστασης είναι ο χώρος µέσα στον οποίο έχουν εγκατασταθεί
συσκευές αερίου και ενδεχοµένως συσκευές καύσης για στερεά ή υγρά
καύσιµα. Σε εξάρτηση από τη συνολική ονοµαστική θερµική ισχύ των
εγκαταστηµένων συσκευών αερίου και λοιπών συσκευών καύσης διακρίνονται:
Χώροι εγκατάστασης µε συνολική ονοµαστική θερµική ισχύ µέχρι 35 kW
Χώροι εγκατάστασης µε συνολική ονοµαστική θερµική ισχύ µεγαλύτερη
από 35 kW µέχρι 50kW
Λεβητοστάσιο είναι ο ιδιαίτερος χώρος µέσα στον οποίο έχουν εγκατασταθεί
µία ή περισσότερες συσκευές καύσης µε συνολική ονοµαστική θερµική ισχύ
µεγαλύτερη από 50kW και για τον οποίο τίθενται ιδιαίτερες κτιριοδοµικές
απαιτήσεις. Για τη συνολική ονοµαστική θερµική ισχύ λαµβάνονται υπ' όψη
µόνον οι συσκευές καύσης, οι οποίες µπορούν να λειτουργήσουν συγχρόνως.
Υπόγειος χώρος κτιρίου είναι ο εσωτερικός χώρος, το δάπεδο του οποίου σε
όλες τις πλευρές βρίσκεται σε βάθος µεγαλύτερο από 0,5m κάτω από τη στάθµη
του εδάφους στο εξωτερικό περιβάλλον. Ο χώρος δεν θεωρείται υπόγειος αν
στη µία πλευρά του χώρου, η οποία αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 10% της
συνολικής περιµέτρου, το βάθος είναι µέχρι 0,5m και στην πλευρά αυτή
υπάρχει πόρτα προς το ύπαιθρο ή άνοιγµα προς το ύπαιθρο ελάχιστης ενεργού
διατοµής 0,2m2 µε ελάχιστο πλάτος 0,5m.
Ο ειδικός χώρος εγκατάστασης φιαλών υγραερίου είναι εσωτερικός χώρος
επαγγελµατικής χρήσης προορισµένος αποκλειστικά για την εγκατάσταση
φιαλών υγραερίου.
2.8 ΑΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΟ∆ΟΣΙΑ ΑΕΡΑ ΚΑΥΣΗΣ
Αερισµός χώρου είναι η αποµάκρυνση του αέρα ενός χώρου και η
αντικατάστασή του µε νωπό αέρα από το ύπαιθρο.
Άµεσος αερισµός είναι ο µόνιµος αερισµός που επιτυγχάνεται απ' ευθείας από
το ύπαιθρο.
Έµµεσος αερισµός είναι ο µόνιµος αερισµός που επιτυγχάνεται µέσω
γειτονικών χώρων.
Θυρίδα αερισµού είναι µία µη ρυθµιζόµενη διάταξη, η οποία προορίζεται να
επιτρέπει συνεχώς την είσοδο του αέρα.
Μηχανικός αερισµός (ή τεχνητός αερισµός) είναι ο µόνιµος αερισµός που
επιτυγχάνεται
µέσω
µηχανικής
εγκατάστασης,
η
οποία
περιλαµβάνει
αεραγωγούς και ανεµιστήρα.
Εξωτερικοί αρµοί είναι οι αεροδιαπερατές συναρµογές παραθύρων και θυρών
ενός χώρου άµεσα προς το ύπαιθρο. Υπάρχουν ακόµη και σε θύρες και
παράθυρα µε ιδιαίτερη στεγανότητα.
Στοιχείο διέλευσης εξωτερικού αέρα είναι µια διάταξη, η οποία µπορεί να
είναι είτε µέρος του παραθύρου είτε ένα πρόσθετο ιδιαίτερο στοιχείο.
Χρησιµεύει στον αερισµό χώρων και στη σύγχρονη είσοδο εξωτερικού αέρα
για µερική τροφοδοσία µε αέρα καύσης συσκευών αερίου στον ίδιο χώρο.
Χώρος φυσικού αερισµού είναι ένας χώρος µε τουλάχιστον ένα παράθυρο, το
οποίο µπορεί να ανοιχθεί, ή µια πόρτα προς το ύπαιθρο, στον οποίο προσάγεται
αέρας µέσω εξωτερικών αρµών.
2.9 ΑΠΑΓΩΓΗ ΚΑΥΣΑΕΡΙΩΝ
Εγκατάσταση απαγωγής καυσαερίων είναι µια διάταξη για την απαγωγή των
καυσαερίων των συσκευών υγραερίου προς το ύπαιθρο. Αποτελείται από:
το στοιχείο σύνδεσης (καπναγωγός) και την καπνοδόχο ή
ένα ιδιαίτερο αγωγό καυσαερίων, και ενδεχοµένως ένα φρεάτιο απαγωγής.
Καπνοδόχος είναι ένας αγωγός κυκλικής ή ορθογωνικής διατοµής, εντός ή
εκτός κτιρίου, ο οποίος προορίζεται αποκλειστικά για την απαγωγή των
καυσαερίων των συσκευών επάνω από το δώµα ή τη στέγη προς το ύπαιθρο.
Η αποκλειστική καπνοδόχος συνεργάζεται µε µία συσκευή υγραερίου. Η κοινή
καπνοδόχος συνεργάζεται µε περισσότερες συσκευές υγραερίου, οι οποίες
µπορούν να λειτουργούν ανεξάρτητα η µια από την άλλη. Στοιχείο σύνδεσης (ή
καπναγωγός) είναι ένας αγωγός µεταξύ της συσκευής υγραερίου και του
τµήµατος της εγκατάστασης που οδηγεί στο ύπαιθρο (πχ καπνοδόχος ή
κατακόρυφο τµήµα του ατοµικού αγωγού καυσαερίων).
Ατοµικός αγωγός καυσαερίων είναι ένας αγωγός, µέσα από τον οποίο απάγεται
το καυσαέριο υπό υποπίεση ή υπερπίεση. Είναι συστατικό στοιχείο της
συσκευής (πχ σε συσκευές των τύπων Β4, Β5, C5) και υποκαθιστά την
καπνοδόχο.
Σύστηµα αέρα- καυσαερίων (καπνοδόχος αέρα - καυσαερίων) είναι µια διάταξη
µε δύο φρεάτια διατεταγµένα το ένα δίπλα ή µέσα στο άλλο, τα οποία
προσάγουν αέρα καύσης σε συσκευές υγραερίου µε ανεµιστήρα, ανεξάρτητες
από τον αέρα του χώρου (τύπος C4) και απάγουν τα καυσαέρια των συσκευών
επάνω από το δώµα ή τη στέγη στο ύπαιθρο.
Αποφρακτική διάταξη καυσαερίων είναι ένα κλαπέτο στη διαδροµή των
καυσαερίων, θερµικά ή µηχανικά ενεργοποιούµενο, το οποίο ανοίγει κατά τη
λειτουργία των συσκευών καύσης υγραερίου, ενώ διαφορετικά είναι κλειστό.
∆ιάταξη δευτερεύοντος αέρα είναι µία διάταξη, η οποία προσάγει αυτόµατα
στην καπνοδόχο δευτερεύοντα (πρόσθετο) αέρα για τη ρύθµιση του ελκυσµού.
∆ιάταξη στραγγαλισµού καυσαερίων είναι µια διάταξη εγκαταστηµένη στον
καπναγωγό ή στο περιστόµιο των καυσαερίων, η οποία αυξάνει την αντίσταση
στη ροή των καυσαερίων.
Εγκατάσταση µηχανικής (ή τεχνητής) απαγωγής καυσαερίων είναι µια διάταξη
για τη µηχανική απαγωγή των καυσαερίων.
Φρεάτιο είναι κατακόρυφη, κοίλη, κτιστή ή άλλης δοµής κατασκευή, συνήθως
κυκλικής ή ορθογωνικής διατοµής. Χρησιµοποιείται για την προσαγωγή αέρα,
την απαγωγή καυσαερίων ή/ και αέρα ή τη διέλευση αγωγών.
Τα φρεάτια προσαγωγής αέρα διακρίνονται ανάλογα µε το σκοπό και τον
τρόπο διαστασιολόγησής τους:
στο φρεάτιο προσαγωγής αέρα σε χώρο εγκατάστασης συσκευής τύπου Β,
το φρεάτιο προσαγωγής αέρα σε λεβητοστάσιο και
το αποκλειστικό φρεάτιο προσαγωγής αέρα.
Το αποκλειστικό φρεάτιο προσαγωγής αέρα είναι φρεάτιο ειδικής
κατασκευής.
Τα φρεάτια απαγωγής, διακρίνονται ανάλογα µε το σκοπό και τον τρόπο
διαστασιολόγησής τους:
στο φρεάτιο ανανέωσης αέρα σε λεβητοστάσιο και
το αποκλειστικό φρεάτιο απαγωγής.
Το αποκλειστικό φρεάτιο απαγωγής είναι φρεάτιο για την απαγωγή καυσαερίων
ή/ και αέρα, ειδικής κατασκευής, ελαφρότερης σε σύγκριση µε την κατασκευή
της καπνοδόχου.
2.10
ΠΙΕΣΗ
Πίεση του υγραερίου είναι η µετρούµενη στατική υπερπίεση (ή ενεργός πίεση)
υγρής ή αέριας φάσης έναντι της ατµοσφαιρικής πίεσης.
Οι αναφερόµενες στον παρόντα κανονισµό πιέσεις είναι υπερπιέσεις.
Η απόλυτη πίεση είναι ίση µε το άθροισµα της υπερπίεσης και της
ατµοσφαιρικής πίεσης. Η απόλυτη πίεση χρησιµοποιείται στις εφαρµογές του
νόµου των αερίων.
Πίεση ηρεµίας είναι η πίεση του µη ρέοντος (ηρεµούντος) υγραερίου.
Πίεση ροής είναι η πίεση του ρέοντος υγραερίου.
Πίεση σύνδεσης είναι η πίεση ροής του υγραερίου στη σύνδεση µιας συσκευής.
Πίεση λειτουργίας (OP = operating pressure) είναι η πίεση υγραερίου η οποία
εµφανίζεται σε ένα τµήµα της εγκατάστασης υπό κανονικές συνθήκες
λειτουργίας.
Μέγιστη πίεση λειτουργίας (MOP = maximum operating pressure) είναι η
µέγιστη πίεση υγραερίου η οποία εµφανίζεται σε ένα τµήµα της εγκατάστασης
υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας.
Πίεση ακροφυσίου είναι η πίεση ροής αµέσως πριν από το ακροφύσιο σε
καυστήρες µε προανάµιξη αέρα.
Μέγιστη εµφανιζόµενη πίεση (ΜΙΡ = maximum incidental pressure) είναι η
πίεση η οποία µπορεί να εµφανισθεί σε µια εγκατάσταση υγραερίου για
σύντοµο χρονικό διάστηµα. Η πίεση αυτή περιορίζεται από τις διατάξεις
ασφαλείας.
Πίεση σχεδιασµού (DP = design pressure) εγκατάστασης σωληνώσεων είναι η
πίεση για την οποία ο Μελετητής θα καθορίσει τα υλικά και τις µεθόδους
κατασκευής, ώστε η θεωρούµενη εγκατάσταση σωληνώσεων να αντέχει στη
µέγιστη εµφανιζόµενη πίεση (ΜΙΡ) ή την πίεση στεγανότητας ή αντοχής που
εφαρµόζεται.
Πίεση δοκιµής στεγανότητας είναι η πίεση η ασκούµενη κατά τη δοκιµή
στεγανότητας.
Πίεση δοκιµής αντοχής (STP) είναι η πίεση η ασκούµενη κατά τη δοκιµή
αντοχής.
Πίεση απόκρισης είναι η πίεση στην οποία µε βάση µια ρύθµιση
ενεργοποιούνται οι ασφαλιστικές διατάξεις.
Η ονοµαστική πίεση (ΡΝ) είναι χαρακτηρισµός που χρησιµοποιείται για την
τυποποίηση στοιχείων µιας εγκατάστασης. ∆ίνεται χωρίς µονάδες. Η
αριθµητική τιµή της ονοµαστικής πίεσης για ένα τυποποιηµένο στοιχείο από το
υλικό το οποίο αναφέρεται στο πρότυπο δίνει τη µέγιστη επιτρεπόµενη πίεση
λειτουργίας στους 20° C.
2.11
ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ
Η πυκνότητα (ρ) είναι ο λόγος της µάζας προς τον όγκο του υγραερίου σε
kg/m3 . ∆ίνει τη µάζα για 1 m3 υγραερίου. Στην κανονική κατάσταση προκύπτει
η
κανονική
πυκνότητα
(pn).
Στην
τεχνική
των
αέριων
καυσίµων
χρησιµοποιείται αντί της πυκνότητας η σχετική πυκνότητα.
Η σχετική πυκνότητα (d) είναι ο λόγος της πυκνότητας του υγραερίου στην
αέρια φάση προς την πυκνότητα του αέρα για την ίδια πίεση και την ίδια
θερµοκρασία. Σύµφωνα µε το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 437 ως κατάσταση αναφοράς
λαµβάνεται η πρότυπη κατάσταση.
2.12 ΘΕΡΜΟΓΟΝΟΣ ∆ΥΝΑΜΗ
Θερµογόνος δύναµη (Η) είναι η ποσότητα θερµότητας, η οποία εκλύεται κατά
την πλήρη καύση της µονάδας µάζας ή όγκου του ξηρού καυσίµου σε σταθερή
πίεση 1013,25 mbar, όπου το καύσιµο εισάγεται υπό συνθήκες αναφοράς και τα
παραγόµενα καυσαέρια επαναφέρονται στις ίδιες συνθήκες.
Στην τεχνική των υγραερίων χρησιµοποιούνται για τη µέτρηση των
ποσοτήτων υγραερίου η µάζα και ο όγκος.
Η θερµογόνος δύναµη µετριέται Q
είτε σε MJ/ kg η kWh/ kg
είτε σε MJ/m3 ή kWh/m3 , τα m3 στην κατάσταση αναφοράς.
Ως συνθήκες αναφοράς µε βάση το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 437
χρησιµοποιούνται οι συνθήκες της πρότυπης κατάστασης (15°C, 1013,25
mbar). Μπορεί όµως να χρησιµοποιηθεί η κανονική κατάσταση (παρ.4.2.4.2) η
άλλη κατάσταση.
∆ιακρίνουµε ανώτερες και κατώτερες θερµογόνους δυνάµεις.
Ανώτερη θερµογόνος δύναµη (Hs) ενός καυσίµου είναι η ποσότητα
θερµότητας, η οποία εκλύεται κατά την πλήρη καύση 1 kg ή 1 m3 αερίου, όταν
το νερό το οποίο παράγεται κατά την καύση βρίσκεται στην υγρή φάση.
Κατώτερη θερµογόνος δύναµη (Hj) ενός καυσίµου είναι η θερµότητα, η οποία
εκλύεται κατά την
πλήρη καύση 1kg ή 1m3 αερίου όταν το νερό το οποίο παράγεται κατά την
καύση είναι σε φάση ατµού.
2.13 ∆ΕΙΚΤΗΣ WOBBE
Ο δείκτης Wobbe είναι ο λόγος της θερµογόνου δύναµης του αερίου προς την
τετραγωνική ρίζα της σχετικής πυκνότητας του αερίου υπό τις ίδιες συνθήκες
αναφοράς. Ο δείκτης Wobbe µετριέται σε MJ/m3 ή kWh/m3 , τα m3 στην
κατάσταση αναφοράς.
∆ιακρίνουµε τον ανώτερο (Ws) και τον κατώτερο δείκτη Wobbe (Wj).
Ο δείκτης Wobbe είναι µια χαρακτηριστική τιµή για τη δυνατότητα εναλλαγής
των αερίων από την άποψη της θερµικής φόρτισης των συσκευών αερίου.
Αέρια µε τον ίδιο δείκτη Wobbe και ίδια καταστατικά µεγέθη αποδίδουν µέσα
σε µια οικογένεια αερίων για τα ίδια ακροφύσια την ίδια θερµική φόρτιση του
καυστήρα. Στην πράξη ο δείκτης Wobbe χρησιµεύει για τη ρύθµιση της
θερµικής φόρτισης ενός καυστήρα µέσω της πίεσης του καυστήρα (µέθοδος
ρύθµισης της πίεσης ακροφυσίου).
2.14 ΘΕΡΜΙΚΗ ΦΟΡΤΙΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΚΗ ΙΣΧΥΣ
Θερµορροή (ροή θερµότητας, ροή ενέργειας, ισχύς) είναι η ποσότητα
θερµότητας στη µονάδα του χρόνου.
Θερµική φόρτιση (Q) µιας συσκευής υγραερίου είναι η προσαγόµενη µε το
υγραέριο Θερµορροή σε kW, ανηγµένη στην κατώτερη θερµογόνο δύναµη.
Μέγιστη θερµική φόρτιση (Qmax) είναι η θερµική φόρτιση σε kW πoυ
δηλώνεται από τον κατασκευαστή επάνω στην πινακίδα της συσκευής, η οποία
δεν επιτρέπεται να υπερβαίνεται κατά τη ρύθµιση της συσκευής.
Ελάχιστη θερµική φόρτιση (Qmin) είναι η θερµική φόρτιση σε kW πoυ
δηλώνεται από τον κατασκευαστή επάνω στην πινακίδα της συσκευής, η οποία
δεν επιτρέπεται να παραβιάζεται προς τα κάτω κατά τη ρύθµιση της συσκευής.
Ονοµαστική θερµική φόρτιση (Qn) είναι η θερµική φόρτιση η σταθερά
ρυθµισµένη ανάµεσα στη µέγιστη θερµική φόρτιση (Qmax) και την ελάχιστη
θερµική φόρτιση (Qmin) σε kW. Συνήθως συµπίπτει µε τη µέγιστη θερµική
φόρτιση.
Θερµική ισχύς (Ρ) είναι η Θερµορροή την οποία εκµεταλλεύεται µια συσκευή
υγραερίου σε kW.
Ονοµαστική θερµική ισχύς (Ρn) είναι η θερµορροή την οποία εκµεταλλεύεται
µια συσκευή υγραερίου για την ονοµαστική θερµική φόρτιση σε kW.
Συνολική ονοµαστική θερµική ισχύς (ΣΡn) είναι το άθροισµα των ονοµαστικών
θερµικών ισχύων των συσκευών των εγκατεστηµένων σε ένα χώρο, οι οποίες
µπορούν να λειτουργούν από κοινού. Αν µε διατάξεις ασφαλείας εξασφαλισθεί,
ότι από περισσότερες συσκευές εκάστοτε µπορούν να λειτουργήσουν από
κοινού µόνο µία ή περισσότερες σε ορισµένο συνδυασµό, τότε για τον
προσδιορισµό της συνολικής ονοµαστικής θερµικής ισχύος καθοριστικές είναι
µόνον οι εκάστοτε ονοµαστικές θερµικές ίσχυες των συσκευών, οι οποίες
µπορούν να λειτουργούν συγχρόνως.
Περιοχή ονοµαστικής θερµικής ισχύος είναι η περιοχή η οποία δίνεται από τον
κατασκευαστή επάνω στην πινακίδα της συσκευής, µέσα στη οποία µπορεί να
ρυθµισθεί η ονοµαστική θερµική ισχύς.
Θερµική ισχύς καύσης ενός καυστήρα υγραερίου µε ανεµιστήρα είναι η ισχύς η
οποία δίνεται από τον κατασκευαστή για την αντίστοιχη πίεση του θαλάµου
καύσης.
Ο βαθµός απόδοσης (η) µιας συσκευής είναι ίσος µε το πηλίκο της θερµικής
ισχύος (Ρ) προς τη θερµική φόρτιση (Q).
η = P/Q
2.15 ΤΙΜΗ ΣΥΝ∆ΕΣΗΣ
Τιµή σύνδεσης µπορεί να είναι:
είτε η παροχή µάζας (mΣ) σε kg/h µιας συσκευής υγραερίου για την
ονοµαστική θερµική φόρτιση
mΣ = Qn/Hj = Ρn/(ηΗj) όπου η HJ δίνεται σε kWh/kg (Qn, Pn σε kW).
είτε η παροχή όγκου (VΣ) σε m3/h µιας συσκευής υγραερίου για την
ονοµαστική θερµική φόρτιση.
VΣ = Qn/Hj = Ρn/(ηΗj) όπου η HJ δίνεται σε kWh/m3 (Qn, Pn σε kW).
Παροχή όγκου αιχµής (VA) είναι η µέγιστη παροχή όγκου µέσα στον αγωγό σε
m3/h λαµβάνοντας υπ' όψη τον ταυτοχρονισµό χρήσης των συσκευών
υγραερίου.
Τιµή ρύθµισης (Vp) είναι η παροχή όγκου σε λίτρα ανά λεπτό (l/min), για την
οποία πρέπει να ρυθµισθούν οι καυστήρες των συσκευών υγραερίου, για να
επιτύχουµε την ονοµαστική θερµική φόρτιση.
2.16
∆ΟΚΙΜΕΣ
∆οκιµή αντοχής (φόρτισης) είναι η ειδική διαδικασία για να πιστοποιηθεί ότι η
εγκατάσταση σωληνώσεων ικανοποιεί τις απαιτήσεις µηχανικής αντοχής.
∆οκιµή στεγανότητας είναι η ειδική διαδικασία για να πιστοποιηθεί ότι η
εγκατάσταση σωληνώσεων ικανοποιεί τις απαιτήσεις στεγανότητας έναντι
διαρροών.
Η δοκιµή ικανότητας είναι η απλή διαδικασία για να πιστοποιηθεί ότι η
εγκατάσταση σωληνώσεων µπορεί να τεθεί σε λειτουργία ή να συνεχίσει να
λειτουργεί.
2.17 ΦΙΑΛΕΣ ΚΑΙ ∆ΕΞΑΜΕΝΕΣ
Φιάλη υγραερίου είναι κινητό επαναπληρούµενο µεταλλικό δοχείο πίεσης,
αποθήκευσης υγραερίου, χωρητικότητας µέχρι και 150 λίτρων, κυλινδρικού
σχήµατος, το οποίο ικανοποιεί τις απαιτήσεις της Οδηγίας ΕΟΚ-36/99 /ΕΚ για
το µεταφερόµενο εξοπλισµό υπό πίεση.
∆εξαµενή υγραερίου είναι σταθερό µεταλλικό δοχείο πίεσης, αποθήκευσης
υγραερίου, χωρητικότητας µεγαλύτερης των 150 λίτρων, κυλινδρικού ή
σφαιρικού σχήµατος, το οποίο ικανοποιεί τις απαιτήσεις της Οδηγίας ΕΟΚ23/97 /ΕΚ για τον εξοπλισµό υπό πίεση. Η πλήρωση των δεξαµενών γίνεται
στο χώρο εγκατάστασής τους.
Αδρανείς δεξαµενές και φιάλες είναι οι δεξαµενές και οι φιάλες οι οποίες δεν
περιέχουν υγραέριο είτε σε υγρή είτε σε αέρια φάση. Τέτοιες είναι όσες δεν
έχουν ποτέ πληρωθεί µε υγραέριο (καινούργιες) και όσες έχουν υποστεί
διαδικασία απαερίωσης.
Κενές δεξαµενές και φιάλες είναι οι δεξαµενές και οι φιάλες οι οποίες
περιέχουν υγραέριο µόνο σε αέρια φάση.
Πλήρεις δεξαµενές και φιάλες είναι οι δεξαµενές και οι φιάλες οι οποίες
περιέχουν υγραέριο σε υγρή και αέρια φάση.
Συνδεδεµένες δεξαµενές και φιάλες είναι οι δεξαµενές και οι φιάλες οι οποίες
είναι συνδεδεµένες σε συσκευή κατανάλωσης υγραερίου µέσω δικτύου ή
απευθείας µέσω εύκαµπτου σωλήνα είτε αυτές (οι δεξαµενές ή οι φιάλες) είναι
αδρανείς, κενές ή πλήρεις.
Υπέργεια δεξαµενή είναι δεξαµενή τοποθετηµένη πάνω από την επιφάνεια του
εδάφους στον περιβάλλοντα χώρο και χωρίς καµία επικάλυψη.
Υπόγεια δεξαµενή είναι δεξαµενή τοποθετηµένη κάτω από την επιφάνεια του
εδάφους και εντός αυτού (θαµµένη), κατάλληλα καλυµµένη µε αδρανές
άφλεκτο υλικό.
Επιχωµατωµένη δεξαµενή είναι δεξαµενή τοποθετηµένη εν µέρει ή εξ
ολοκλήρου επάνω από την επιφάνεια του εδάφους και κατάλληλα καλυµµένη
µε αδρανές άφλεκτο υλικό (πχ χώµα ή /και άµµο λατοµείου).
Ηµιεπιχωµατωµένη δεξαµενή είναι δεξαµενή µερικά επιχωµατωµένη. Για το
µεν καλυµµένο τµήµα της δεξαµενής ισχύουν οι απαιτήσεις για τις
επιχωµατωµένες δεξαµενές, για το δε ακάλυπτο ισχύουν οι όροι για τις
υπέργειες δεξαµενές. Ως ακάλυπτο µέρος δεν πρέπει να νοείται η
ανθρωποθυρίδα ή χειροθυρίδα ή τα στόµια της δεξαµενής σε περίπτωση όπου
αυτά εκτείνονται έξω από το υλικό επιχωµάτωσης.
Οι αποστάσεις ασφαλείας είναι αποστάσεις µεταξύ δεξαµενών υγραερίου και
γειτονικών εγκαταστάσεων, διατάξεων, κτιρίων ή οδών, οι οποίες έχουν ως
σκοπό να προστατεύσουν τις δεξαµενές υγραερίου από καταστροφές, όπως
θέρµανση από θερµική ακτινοβολία ή µηχανικές καταστροφές.
∆ιαχωριστικός ή προστατευτικός τοίχος. Είναι ένας συνεχής και µη πορώδης
τοίχος που κατασκευάζεται κοντά σε κάποιο στοιχείο της εγκατάστασης
υγραερίου ώστε να µειωθούν οι αποστάσεις ασφαλείας. Τα υλικά κατασκευής
τέτοιου διαχωριστικού τοίχου συνήθως είναι οπλισµένο σκυρόδεµα, τούβλα ή
τσιµεντόπλινθοι ή συνδυασµός αυτών, µε επίχρισµα.
2.18 ΖΩΝΕΣ ΚΙΝ∆ΥΝΟΥ ΑΝΑΦΛΕΞΗΣ
Ως ζώνες κινδύνου ανάφλεξης χαρακτηρίζονται περιοχές όπου είναι πιθανή η
παρουσία αναφλέξιµου µίγµατος αερίου υγραερίου και ατµοσφαιρικού αέρα
λόγω εκροής αερίου κατά τη λειτουργία. Η ταξινόµηση του γίνεται µε βάση το
πρότυπο ΕΝ 60079 - 10:
Ζώνη κινδύνου ανάφλεξης 0 ή ζώνη 0.
Είναι περιοχή στην οποία υπάρχει
αναφλέξιµο µίγµα αερίου υγραερίου - αέρα συνεχώς ή για µακρές περιόδους.
Ζώνη κινδύνου ανάφλεξης 1 ή ζώνη 1 Είναι περιοχή στην οποία είναι πιθανό
να υπάρχει αναφλέξιµο µίγµα αερίου υγραερίου - αέρα υπό συνθήκες
κανονικής λειτουργίας.
Ζώνη κινδύνου ανάφλεξης 2 ή ζώνη 2.
Είναι περιοχή στην οποία δεν είναι
πιθανό να υπάρχει αναφλέξιµο µίγµα αερίου υγραερίου - αέρα υπό συνθήκες
κανονικής λειτουργίας και, αν υπάρξει, θα υπάρξει µόνο για σύντοµο χρονικό
διάστηµα.
(Η νοµοθεσία επισυνάπτεται αναλυτικά σε C.D. ως παράρτηµα 5)
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
3.1 ΜΙΚΡΟΣΥΣΚΕΥΕΣ
Επιτραπέζιες εστίες µαγειρέµατος
Είναι καυστήρες υψηλών αποδόσεων. ∆ιατίθενται στην αγορά µε 1,2,ή 3 εστίες,
µε ή χωρίς καπάκι και µετακινούµενη σχάρα. Είναι ανθεκτικές, απλές και
πρακτικές συσκευές για µικρά και µεγάλα σκεύη.
Στις παρακάτω εικόνες 3.1 και 3.2, παρουσιάζονται ενδεικτικά οι πιο γνωστές
µορφές των εστιών µαγειρέµατος.
Εικόνα 3.1 : De luxe
Εικόνα 3.2: Forte
Φορητές εστίες µαγειρέµατος
Οι συσκευές αυτές είναι πρακτικές κυρίως για µικρές ποσότητες είδους
µαγειρέµατος, όπως φτιάξιµο του καφέ και ζέσταµα φαγητού. ∆ιατίθενται στην
αγορά σε διάφορα µεγέθη. Η αλλαγή του φιαλιδίου του είναι απαραίτητο να
γίνεται σε αεριζόµενο χώρο µακριά από φωτιά.
Ακολουθούν στις παρακάτω εικόνες 3.3 και 3.4 κάποιες µορφές φορητών
εστιών µαγειρέµατος
Εικόνα 3.3: Classic
Εικόνα 3.4 : Super
Φορητός φωτισµός
Η διπλανή συσκευή 3.5 διαθέτει µία λαβή
µεταφοράς, ρυθµιζόµενη φλόγα, µεταλλική βάση
και απαραίτητο για την χρήση της είναι το γνωστό
φιαλίδιο. Στην αγορά υπάρχουν συσκευές και µε αυτόµατο άναµµα.
Εικόνα 3.5: Φορητός φωτισµός
Πυρσός απώθησης εντόµων
Στην εικόνα 3.6 παρουσιάζεται ένας πυρσός για τον κήπο ή την βεράντα.
Προσφέρει στον άνθρωπο φυσική προστασία από τα κουνούπια, λόγω του
αρώµατος λεµονιού που εκπέµπει.
∆ιαθέτει ρυθµιζόµενη φλόγα και θέση off για ασφαλές σβήσιµο. Συνοδεύεται
από 1 φιαλίδιο.
Είναι απαραίτητο να χρησιµοποιείται σε καλά αεριζόµενο χώρο.
Εικόνα 3. 6 : Πυρσός απώθησης εντόµων
Φλόγιστρο
Χρησιµοποιείται στις συγκολλήσεις. Όπως µπορεί να διακριθεί και από την
παρακάτω εικόνα 3.7 αποτελείται από µεταλλική βάση, άνετη και δυνατή
χειρολαβή και καυστήρα υψηλών αποδόσεων. Είναι συµπαγές, ανθεκτικό και
σταθερό. Η µικροσυσκευή αυτή είναι ιδανική και για επαγγελµατική χρήση.
Εικόνα 3.7 : Φλόγιστρο
Λυχνία Βunsen
Η συσκευή αυτή χρησιµοποιείται στον επαγγελµατικό τοµέα. ∆ιαθέτει
ρυθµιζόµενη φλόγα και ένα φιαλάκι απαραίτητο για
τη λειτουργία του.
Εικόνα 3.8 : Λυχνία
Βunsen
3.2 ΜΑΓΕΙΡΕΜΑ
Εστίες µαγειρέµατος µε φούρνο
Εκτός από τις µικροσυσκευές
µαγειρέµατος (φορητές και
επιτραπέζιες εστίες) διατίθενται στην
αγορά και εστίες µε φούρνο
υγραερίου. Αυτές περιέχουν
συνδυασµό καυστήρων υγραερίου,
υπέρ-ταχύ (π.χ. των 3,05 kW), ταχύ
(π.χ. των 2,55 kW , ηµι-ταχύ (π.χ.
των 1,70 kW), διπλό και τριπλό
καυστήρα, βοηθητικό, µε ή χωρίς την
ύπαρξη ηλεκτρικών εστιών.
Επίσης, οι συσκευές διαθέτουν
φούρνο µε καυστήρα grill ή και
καυστήρα φούρνου. Ακολουθούν οι
ενδεικτικές εικόνες 3.9 και 3.10 των
προαναφερθέντων συσκευών.
Στην πάνω εικόνα (9)
παρουσιάζεται
µία
66W421, ενώ στην κάτω
Elba 61640BL
κουζίνα Elba
(10) µία
Εντοιχιζόµενες εστίες ή φούρνοι
Πολλές φορές, σε οικιακούς χώρους παρατηρείται η χρήση µόνο
εντοιχιζόµενων εστιών ή φούρνων µε συνδυασµό των αντίστοιχων συµβατικών
ηλεκτρικών συσκευών.
Εικόνα 3.11: Εντοιχιζόµενη εστία
Εικόνα 3.12 : Εντοιχιζόµενος φούρνος
3.3 ΖΕΣΤΟ ΝΕΡΟ
Επιτοίχιοι οικιακοί θερµοσίφωνες GΑΝ-8ο
Οι θερµοσίφωνες τοίχου της σειράς GΑΝ είναι ειδικά σχεδιασµένοι για οικιακή
χρήση,
ικανοποιώντας
πολύπλευρες
ανάγκες
καθηµερινά
του
τις
καταναλωτή.
Εξασφαλίζουν µοναδική εγγύηση αφού είναι
εξοπλισµένοι µε όλους τους κορυφαίους
µηχανισµούς ασφαλείας.
Ο καυστήρας τους είναι κατασκευασµένος
από ανοξείδωτο ατσάλι και λειτουργεί µε
φυσικό αέριο και µε LPG. Σε περίπτωση
δυσλειτουργίας τους ο µηχανισµός ελέγχου
καυσαερίων διακόπτει τη ροή αερίου στον
καυστήρα.
Η υαλοπορσελάνη και το ανόδιο µαγνησίου
αποτελούν καθολική προστασία απέναντι
στη διάβρωση. Επιπλέον, η ολοκληρωµένη
µόνωση
από
αφρό
πολιουρεθάνης
εξασφαλίζει µικρές απώλειες.
Οι θερµοσίφωνες τοίχου είναι ανοικτού θαλάµου καύσης, διαθέτουν
πιεζοηλεκτρική ανάφλεξη, φλόγα πιλότο και βαλβίδα αερίου µε διπλό
θερµοστάτη και θερµοστοιχείο.
Εικόνα 3.13: Επιτοίχιος οικιακός θερµοσίφωνας GΑΝ-8ο
Επιδαπέδιοι βιοµηχανικοί της σειράς G
Αυτοί καλύπτουν κάθε ανάγκη για ζεστό νερό, οποιαδήποτε στιγµή. Πρόκειται
για συσκευές ανοιχτού θαλάµου καύσεως µε πιεζοηλεκτρική ανάφλεξη, φλόγαπιλότο, βαλβίδα αερίου µε ενσωµατωµένο διπλό θερµοστάτη και επίβλεψη
φλόγας µέσω θερµοστοιχείου.
Οι θερµοσίφωνες αυτού του τύπου
είναι εφοδιασµένοι µε µηχανισµό
ελέγχου καπνού που διακόπτει την
ροή αερίου στον καυστήρα, όταν
παρουσιαστούν δυσλειτουργίες στην
απαγωγή
καυσαερίων.
κατασκευαστεί
από
Έχουν
ανοζείδωτο
ατσάλι και έχουν τη δυνατότητα να
λειτουργούν µε φυσικό αέριο και
LPG. Η βαλβίδα αερίου είναι διπλής
ασφαλείας
αφού
διαθέτει
ένα
περιοριστή υπερθέρµανσης, ο οποίος
ενεργοποιείται
περίπτωση
θερµοστάτης
αυτόµατα
που
ο
σε
κεντρικός
σταµατήσει
την
λειτουργία της συσκευής.
Οι επιδαπέδιοι θερµοσίφωνες έχουν
µεγάλη
διάρκεια
ζωής
καθώς
προστατεύονται από τα ανόδια µαγνησίου που εξασφαλίζουν πλήρη καθοδική
προστασία απέναντι σε τυχόν διαβρώσεις. Παράλληλα η µόνωση είναι
ενισχυµένη µε στρώµατα νήµατος γυαλιού υψηλής πυκνότητας, για χαµηλές
απώλειες και µεγαλύτερη οικονοµία στη χρήση.
Συγκριτικό πλεονέκτηµα µπορεί να αποτελέσει η σύνδεση συσκευών σε σειρά
για µεγαλύτερες ποσότητες παροχής ζεστού νερού.
Εικόνα 3. 14 : Επιδαπέδιος θερµοσίφωνας G
Επιτοίχιοι ταχυθερµοσίφωνες UNIC
Οι ανοιχτού θαλάµου καύσεως επιτοίχιοι ταχυθερµοσίφωνες αερίου UNIC
συµβάλλουν στην παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Πλεονεκτήµατα:
Επιτήρηση φλόγας µε ιονισµό
Έλεγχος θερµοκρασίας καυσαερίων για απόλυτη ασφαλή
λειτουργία
Επιλογέας θερµοκρασίας νερού θέρµανσης που ρυθµίζεται
ανάλογα της ποσότητας εισόδου νερού, σε τρεις θέσεις
λειτουργίας: σβηστό, µέγιστη απόδοση φλόγας και οικονοµική
θέση, η οποία είναι ιδανική για το καλοκαίρι για έως και 50%
οικονοµία στο υγραέριο.
Οι ταχυθερµοσίφωνες αυτοί λειτουργούν αυτόµατα – πρώτα
ανάβει η φλόγα του πιλότου και µετά ο καυστήρας. Υπάρχει
απεριόριστο ζεστό νερό, µε το άνοιγµα της βρύσης.
Η ειδική βαλβίδα συνεχούς ρύθµισης, δίνει τη δυνατότητα για
σταθερή θερµοκρασία νερού
χωρίς διακυµάνσεις, ανάλογα
κάθε φορά µε τις διαφορετικές ανάγκες.
Εικόνα 3.15: Επιτοίχιος ταχυθερµοσίφωνας UNIC
3.4 ΘΕΡΜΑΝΣΗ
Καλοριφέρ υγραερίου
Καλοριφέρ τύπου AUER
Βαριά κατασκευή από µαντέµι
Χωρίς
παροχή
ηλεκτρικού
ρεύµατος
Απαγωγή καυσαερίων
Εισαγωγή
οξυγόνο
καύσης
από εξωτερικό χώρο
Απλή
εγκατάσταση
και
συντήρηση
Χωρίς λεβητοστάσιο
Εικόνα 3. 16: Καλοριφέρ τύπου AUER
Καλοριφέρ τύπου ITALKERO
Εναλλάκτης θερµότητας από αλουµίνιο.
Πιεζοηλεκτρική έναυσης (XA)
Αυτόµατη έναυσης (EA)
Φυσική ή βεβιασµένη ροή αέρα.
Έλεγχος θερµοκρασίας χώρου µέσω θερµοστάτη.
Έλεγχος καύσης µέσω θερµοκόπιας και φλόγα
πιλότου.
Ενσωµατωµένος ρυθµιστής.
Εικόνα 3.17:
Καλοριφέρ ITALKERO
Σόµπες
Η κοινή σόµπα χρησιµοποιείται για θέρµανση εσωτερικών χώρων
(σπίτια, µαγαζιά κ.λ.π.).
Στην εικόνα 3.18 παρουσιάζεται µία ενδεικτική µορφή της.
Λειτουργεί µε πιεζοηλεκτρικό άναµµα. ∆ιαθέτει λάστιχο και
ρυθµιστή, επιλογή θέρµανσης ανάλογα την επιθυµία του καθενός και
µετακινούµενες σχάρες.
Εικόνα 3.18: Κοινή σόµπα
Τζάκια υγραερίου
Στο
εµπόριο
κυκλοφορούν
πολλά
µοντέλα
τζακιών υγραερίου
Εικόνα 3. 19: Τζάκι υγραερίου
Θερµαντήρας εξωτερικών χώρων
H φορητή οµπρέλα έχει σχεδιαστεί
και κατασκευαστεί
για
στην
να
λειτουργεί
βασισµένη
αρχή
της
ακτινοβολούµενης θερµότητας και είναι κατάλληλη για
να θερµάνει µία επιφάνεια 20-25τµ., όπως ταράτσες,
εστιατόρια ,µπαρ, κήπους κλπ. µε το δεδοµένο ότι
υπάρχει επάρκεια φρέσκου αέρα.
Το µηχάνηµα παράγει θερµότητα µε τη καύση υγραερίου.
Πρέπει να τονιστεί λοιπόν ότι είναι απαραίτητο για το
µηχάνηµα να λειτουργεί σε χώρο που αερίζεται συνεχώς.
Απαγορεύεται η χρήση του σε κλειστούς χώρους όπως
γραφεία, σπίτια κλπ. Κατάλληλο µόνο για εξωτερικό
χώρο. Κατά την εγκατάσταση της είναι απαραίτητο να ελέγχονται οι
κανονισµοί πυρασφάλειας που ισχύουν για κάθε περίπτωση.
Εικόνα 3.20 : Θερµαντήρας εξωτερικών
χώρων
Επιτοίχιοι αυτόνοµοι λέβητες
Επιτοίχιοι λέβητες Lady
Οι επιτοίχιοι λέβητες Lady διαθέτουν ένα εξελιγµένο και ολοκληρωµένο
σύστηµα ασφαλείας, µε πολλά πλεονεκτήµατα:
Επιτήρηση φλόγας µε ιονισµό
Θερµοστάτη ασφαλείας υπερθέρµανσης νερού
Βαλβίδα ελάχιστης πιέσεως νερού, ώστε σε περίπτωση απλής κυκλοφορίας
του νερού, να µην ανάβει ο καυστήρας
Βαλβίδα υπερπίεσης νερού (3 bar)
Οπτικό σύστηµα ένδειξης µπλοκαρίσµατος ασφαλείας
Οι
λέβητες
αυτοί
προσφέρουν
αντιπαγωτική προστασία και υψηλό βαθµό
ηλεκτρικής προστασίας
Έτσι µόνο εξασφαλίζεται απόλυτα η
ασφαλής λειτουργία τους ακόµα και σε
ακραίες θερµοκρασίες
Μοντέλα Lady 24ie και Lady 24ie FF µε
ανοικτό
ή
κλειστό
θάλαµο
καύσεως
αντίστοιχα
Εικόνα 3. 21 : Επιτοίχιος λέβητας Lady
Επιτοίχιοι λέβητες Style θέρµανση και ζεστό νερό
∆ιαθέτουν ένα εξελιγµένο και ολοκληρωµένο σύστηµα ασφαλείας, µε πολλά
πλεονεκτήµατα:
Επιτήρηση φλόγας µε ιονισµό
Θερµοστάτη ασφαλείας υπερθέρµανσης νερού
Βαλβίδα ελάχιστης πιέσεως νερού, ώστε σε περίπτωση έλλειψης νερού, να
ανάβει κόκκινη προειδοποιητική λυχνία.
Βαλβίδα υπερπίεσης νερού (3 bar)
Οπτικό
σύστηµα
ένδειξης
µπλοκαρίσµατος ασφαλείας
Σύστηµα
αντιµπλοκαρίσµατος
κυκλοφορητή
Η
σειρά
ηλεκτρικής
Style
παρέχει
προστασίας
υψηλό
και
βαθµό
σύστηµα
αντιπαγώµατος που ενεργοποιείται αυτόµατα
αν η θερµοκρασία κατέβει κάτω από 5οC
θέτοντας τον λέβητα σε λειτουργία για µικρό
χρονικό διάστηµα.
Εικόνα 3. 22 : Επιτοίχιος λέβητας Style
Μοντέλα Style 20 ie και Style 20 ie FF µε ανοικτό ή κλειστό θάλαµο καύσεως
αντίστοιχα
Γενικά, στα µοντέλα ie ο θερµοστάτης καυσαερίων επιβλέπει τη σωστή τους
απαγωγή, ενώ σε άλλη περίπτωση, ή παρέκκλιση, διακόπτεται η λειτουργία του
λέβητα.
Το µοντέλο
FF διαθέτει ανεµιστήρα που εξασφαλίζει στο θάλαµο τον
απαραίτητο εξαερισµό από τα καυσαέρια και επιτρέπει παράλληλα την
εισαγωγή οξυγόνου για την καύση. Επίσης διαθέτει βαλβίδα λήψης
διαφορετικών πιέσεων, ώστε σε περίπτωση µη σωστής απαγωγής καυσαερίων
και σωστής εισαγωγής οξυγόνου καύσης, ο λέβητας να µη λειτουργεί- ανάβει
κόκκινη προειδοποιητική λυχνία.
Επιδαπέδιοι αυτόνοµοι λέβητες
Επιδαπέδιοι λέβητες θέρµανσης και ζεστού νερού Μonet
Ο λέβητας αυτός εφαρµόζει ένα πρωτοποριακό
σύστηµα καύσης και απαγωγής καυσαερίων.
Η
σωστή
και
εξασφαλίζεται
ασφαλής
µέσω
καύση,
του
αερίου,
θερµοστοιχείου.
Έχει
κατασκευαστεί ειδικά ώστε να χρησιµοποιεί είτε φυσικό
αέριο, ή LPG. Λειτουργεί µε δύναµη ισχύος 24,3 kW και
διαθέτει ενσωµατωµένο µπόιλερ 130 λίτρα. Η ανάφλεξη
της φλόγας γίνεται πιεζοηλεκτρικά.
Εικόνα 3. 23 : Επιδαπέδιος λέβητας Μonet
Επιδαπέδιοι λέβητες θέρµανσης και ζεστού νερού Rembrandt
∆ιατίθενται από 24,5 kW έως 42kW στην απλή έκδοση για θέρµανση ή και µε
ενσωµατωµένο µπόϊλερ.
Μεταλλικός σκελετός από χυτοσίδηρο
Ρύθµιση µε θερµοστάτη
Προτεραιότητα στο ζεστό νερό χρήσης
Ηλεκτρονική ανάφλεξη
Ανοξείδωτος ατµοσφαιρικός καυστήρας
Έλεγχος αερίου µε διπλή ηλεκτροβάνα
Κάθετη έξοδος καυσαερίων
Ψηφιακή ηλεκτρονική ρύθµιση
Εικόνα 3. 24:
Επιδαπέδιος λέβητας Rembrandt
Αερόθερµοι θερµαντήρες
Οι αερόθερµοι θερµαντήρες χρησιµοποιούνται συνήθως σε
ιδιωτικούς ή
δηµόσιους χώρους, όπως: αποθήκες, γυµναστήρια, εκθεσιακά κέντα, Super
Markets , εταιρίες και εργοστάσια. Ενδεικτικά παρακάτω αναφέρονται δύο
τύποι θερµαντήρων Welding
1) Ο θερµαντήρας αυτός είναι ιδανικός για µεγάλους χώρους.
Ολόκληρη η κατασκευή είναι από άριστης ποιότητας ανοξείδωτο ατσάλι.
Η ισχύς του είναι ρυθµιζόµενη από 18-64
kW/h.
Έχει
δυνατότητα
ανακύκλωσης
αέρα
περίπου 1500m3/h.
Το βάρος του είναι 15kg.
Το µοντέλο 65345 ΙΝΟΧ
διατίθεται µε
πιεζοηλεκτρική ανάφλεξη, ενώ το µοντέλο
65350 ΙΝΟΧ, µε αυτόµατη ηλεκτρονική.
Εικόνα 3.25 : Αερόθερµος θερµαντήρας Welding
2) Μοντέλο υψηλής απόδοσης.
Έχει ρυθµιζόµενη ισχύ από14-36 kW/h και
ανακύκλωση αέρα 850m3/h
Το οικονοµικό µοντέλο 65325 διατίθεται µε πιεζοηλεκτρική ανάφλεξή ενώ το
µοντέλο 65330 µε αυτόµατη ηλεκτρονική ανάφλεξη και θερµοστάτη χώρου,
ώστε να διατηρείται η θερµοκρασία σε επιλεγµένα επίπεδα
Εικόνα 3. 26 : Αερόθερµος θερµαντήρας Welding
3.5 ΨΥΓΕΙΑ
Στο εµπόριο κυκλοφορούν, έκτος από της προαναφερθέντες συσκευές, και
ψυγεία υγραερίου
Ενδεικτικά, κάποια από αυτά φαίνονται στις παρακάτω εικόνες 3.27 και 3.28.
Εικόνα 3.27 : Ψυγείο υγραερίου
υγραερίου
Εικόνα 3.28 : Ψυγείο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Ακολουθεί µία έρευνα αγοράς που πραγµατοποιήθηκε στο 1ο εξάµηνο του
2005, από τις εν λόγω σπουδάστριες, και αφορά το ποσοστό διείσδυσης του
υγραερίου στον οικιακό τοµέα της Κρήτης. Η έρευνα πραγµατοποιήθηκε µέσω
ερωτηµατολογίων. Τα αποτελέσµατα επεξεργάστηκαν µε χρήση στατιστικής
και παρουσιάστηκαν σε µορφή διαγραµµάτων.
4.1 ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
Έγινε προσπάθεια να διατυπωθούν στο ερωτηµατολόγιο, όσες περισσότερες
ερωτήσεις ήταν δυνατόν, για να δοθεί η δυνατότητα να διερευνηθούν
οι
απόψεις των ανθρώπων, που πήραν µέρος στην έρευνα, µε τη µεγαλύτερη
προσέγγιση στα πραγµατικά στοιχεία που αφορούν το υγραέριο στο παρελθόν,
στο παρόν και στο µέλλον.
Ακολουθεί το ερωτηµατολόγιο:
Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυµα Κρήτης
Εργαστήριο Αιολικής Ενέργειας & Σύνθεσης Ενεργειακών
Συστηµάτων
Εσταυρωµένος, 71004, Ηράκλειο Κρήτης. Ταχυδροµική
Θυρίδα 1939,
Τηλ-FAΧ (2810) 256191.319478
ΑΝΩΝΥΜΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
•
Γενικά στοιχεία ερωτηθέντων
1) Φύλο
Άρρεν
Θήλυ
2) Ηλικία
20-
30
30-40
40-50
50-60
60-70
3) Τόπος κατοικίας – Νοµός
……………………………………………………………………………………
.
Ερωτήσεις για το υγραέριο
1) Το έχετε χρησιµοποιήσει στο παρελθόν;
Ναι
Όχι
2) Αν ναι, µε ποια χρήση;
Μαγείρεµα
Ζέσταµα νερού
Θέρµανση
3) Πόσες ώρες, κατά µέσο όρο, το χρησιµοποιούσατε την ηµέρα;
Λεπτά
1h
2h
3h και άνω
4) Τώρα το χρησιµοποιείτε;
Ναι
Όχι
5) Αν ναι, µε ποια χρήση;
Μαγείρεµα
Ζέσταµα νερού
Θέρµανση
6) Πόσες ώρες, κατά µέσο όρο, το χρησιµοποιείτε την ηµέρα;
Λεπτά
1h
2h
3h και άνω
7) Αν όχι γιατί;
από
άγνοια
από συνήθεια
8) Έχετε σκοπό να το χρησιµοποιήσετε;
Ναι
Όχι
λόγω κόστους
9) Ακόµα και αν δεν το χρησιµοποιείτε, να αναφέρετε δύο πλεονεκτήµατα που
γνωρίζετε.
i)
……………………………………………………………………………………
…………..
ii)…………………………………………………………………………………
…………….
10) Ακόµα και αν δεν το χρησιµοποιείτε, να αναφέρετε δύο µειονεκτήµατα που
γνωρίζετε.
i)
……………………………………………………………………………………
…………..
ii)
…………………………………………………
…………………………………………….
11) Πιστεύετε ότι είναι πιο ακριβό από την Η/Ε;
Ναι
Όχι
12) Το θεωρείτε εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε;
Ναι
4.1.1
Όχι
Περιγραφή του δειγµατόχωρου
Ζητήθηκε από διακόσους κατοίκους της Κρήτης να απαντήσουν στις ερωτήσεις
του προαναφερθέντος ερωτηµατολογίου. Από το νοµό Ηρακλείου συµµετείχαν
125 άτοµα, του Ρεθύµνου 32, των Χανίων 30 και από τον νοµό Λασιθίου 13.
Στην έρευνα, πήραν µέρος 49 άνδρες και 151 γυναίκες, από είκοσι µέχρι
εβδοµήντα χρονών. Κάθε ερωτηµατολόγιο αντιπροσωπεύει ένα νοικοκυριό.
4.1.2 Εµπειρίες από την συλλογή του δειγµατόχωρου
Η συµπλήρωση των ερωτηµατολογίων έγινε µε δύο τρόπους:
α) Το συµµετέχων δείγµα ρωτήθηκε αυτοπροσώπως από τις εν λόγω φοιτήτριες
σε ποσοστό 90% του συνόλου των ερωτηµατολογίων.
β) Το υπόλοιπο ποσοστό (περίπου 10%), έγινε µε τη βοήθεια του τηλεφωνικού
καταλόγου.
Γενικότερα, οι περισσότεροι αντέδρασαν θετικά, όσον αφορά τη συµµετοχή
τους στην έρευνα. Άλλοι αδιαφόρησαν και έδωσαν τις κοινότυπες εκφράσεις
«δεν µπορώ να σου απαντήσω, ή, δεν έχω ιδέα». ∆εν µπορεί να αγνοηθεί και
το ποσοστό των ανθρώπων που είχαν ταυτίσει το υγραέριο µε το φυσικό αέριο
(Παράρτηµα 6), επηρεασµένοι από τις διαφηµίσεις για την εγκατάσταση του
στην Αθήνα.
Παρόλο, που ήταν µία διαδικασία δύσκολη και χρονοβόρα, αποδείχτηκε ότι µε
υποµονή και επιµονή απέφερε τα επιθυµητά αποτελέσµατα.
Από την έρευνα του υγραερίου παρουσιάστηκαν διαφορετικές απόψεις
πληθυσµού, θετικές και αρνητικές, φοβίες, προβληµατισµοί, κ.α, ως προς τη
χρήση του καυσίµου.
Παρακάτω παραθέτονται τα συµπεράσµατα µέσω γραφικών παραστάσεων, τα
οποία προέκυψαν από τη συγκοµιδή των απαντήσεων στα ερωτηµατολόγια.
Σχεδόν σε όλες τις ερωτήσεις παρουσιάζονται τα αποτελέσµατα πρώτα των
ανδρών και έπειτα των γυναικών και ακολουθεί µία µικρή σύγκριση µεταξύ
τους.
4.2 EΡΩΤΗΣΗ 1:
παρελθόν;
«Το έχετε χρησιµοποιήσει στο
1. Οι απαντήσεις των ανδρών στην ερώτηση 1:
ΕΡΩΤΗΣΗ 1: ΕΧΕΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
120
100
100,0
81,3
100,0
83,3
84,2
80
60
40
18,8
16,7
15,8
20
0,0
0,0
0
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
ΗΛΙΚΙΕΣ ΑΝ∆ΡΩΝ
ΝΑΙ, έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
ΟΧΙ, δεν έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.1: Απαντήσεις ανδρών ανά ηλικία για την χρήση
υγραερίου στο παρελθόν.
Όπως φαίνεται από το διάγραµµα, αποκλειστική χρήση
υγραερίου στους
άνδρες στο παρελθόν υπήρξε στις ηλικίες άνω των 50.
Οι συγκεκριµένοι χρησιµοποιούσαν περισσότερο αυτό το καύσιµο στον οικιακό
τους χώρο, τόσο στο µαγείρεµα, όσο και στη θέρµανση, καθώς η διείσδυση της
ηλεκτρικής ενέργειας ήταν ακόµα µικρή, λόγω ανεπάρκειας δικτύων ιδιαίτερα
στα χωριά και στις µικρότερες πόλεις.
Στις υπόλοιπες κατηγόριες ηλικιών, παρατηρείται ότι οι θετικές απαντήσεις
υπερισχύουν και τα ποσοστά των απαντήσεων συγκλίνουν µεταξύ τους. Τις
περισσότερες αρνητικές απαντήσεις έδωσε η µικρότερη ηλικία, καθώς δεν
έζησε την εµπειρία της µη ύπαρξης ηλεκτρικού ρεύµατος.
2. Είναι αξιοσηµείωτη η κατανοµή της χρήσης υγραερίου στο παρελθόν ανά
νοµό. Όπως φαίνεται από το παρακάτω διάγραµµα, οι Χανιώτες άνδρες έχουν
κάνει τη περισσότερη κατανάλωση καυσίµου (90,9%). Το Ηράκλειο
καταλαµβάνει τη δεύτερη θέση µε 85,7%, ενώ το Ρέθυµνο και το Λασίθι
ισοψηφούν στα ποσοστά των θετικών απαντήσεων (80%).
ΕΡΩΤΗΣΗ 1: ΕΧΕΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
100
90,9
85,7
80,0
80,0
80
60
40
14,3
9,1
20
0
1
2
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
ΧΑΝΙΑ
ΝΑΙ, έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
20,0
20,0
3
ΡΕΘΥΜΝΟ
4
ΛΑΣΙΘΙ
ΟΧΙ, δεν έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.2: Απαντήσεις ανδρών ανά νοµό για την χρήση
υγραερίου στο παρελθόν.
3. Η µεγάλη διείσδυση, που είχε το υγραέριο στο παρελθόν γίνεται φανερή και
από το ακόλουθο γράφηµα, το οποίο απεικονίζει τις συνολικές απαντήσεις των
ανδρών στην συγκεκριµένη ερώτηση. Έτσι µόνο το 14,3% έδωσε αρνητική
απάντηση ως προς τη χρήση του.
ΕΡΩΤΗΣΗ 1: ΕΧΕΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
85,7
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
100
80
60
14,3
40
20
0
ΝΑΙ
ΝΑΙ, έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
1
ΟΧΙ
ΟΧΙ, δεν έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.3: Συνολικές απαντήσεις ανδρών για την χρήση
υγραερίου στο παρελθόν.
1. Στην ίδια ερώτηση συµµετείχε και η κατηγορία των γυναικών και τα
αποτελέσµατα
των απαντήσεών τους απεικονίζονται στο ακόλουθο διάγραµµα.
ΕΡΩΤΗΣΗ 1: ΕΧΕΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΤΟ
ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΓΥΝΑΙΚΩΝ
120
100
100,0
96,6
90,9
94,1
78,6
80
60
40
20
0
21,4
9,1
20-30
3,4
30-40
40-50
5,9
0,0
50-60
60-70
ΗΛΙΚΙΕΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΝΑΙ, έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
ΟΧΙ, δεν έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
∆ιάγραµµα 4. 4: Απαντήσεις γυναικών ανά ηλικία για την χρήση
υγραερίου στο παρελθόν.
Από όλες τις ηλικίες των γυναικών γίνεται φανερή η µεγάλη διείσδυση που
είχε το υγραέριο στη ζωή τους στο παρελθόν, καθώς η ποσοστιαία διαφορά
µεταξύ των δύο απαντήσεων είναι πολύ µεγάλη. Ιδιαίτερα στην κατηγορία 5060 δεν δόθηκε καµία αρνητική απάντηση.
2. Από το διάγραµµα 5 φαίνεται ότι ο νοµός Λασιθίου έκανε στο παρελθόν τη
περισσότερη χρήση υγραερίου, έπειτα ακολουθεί το Ρέθυµνο και τρίτο το
Ηράκλειο µε µικρή ποσοστιαία διαφορά από το δεύτερο νοµό. Μπορεί τα
Χανιά να έρχονται τελευταία στη συγκεκριµένη ερώτηση όµως η χρήση
υγραερίου στο παρελθόν ήταν σηµαντική (78,9%).
ΕΡΩΤΗΣΗ 1: ΕΧΕΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΓΥΝΑΙΚΩΝ
120
100
100,0
90,7
92,6
78,9
80
60
40
21,1
9,3
7,4
20
0
1
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
2
ΧΑΝΙΑ
ΝΑΙ, έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
3
ΡΕΘΥΜΝΟ
0,0
4
ΛΑΣΙΘΙ
ΟΧΙ,δεν έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.5: Απαντήσεις γυναικών ανά νοµό για την χρήση
υγραερίου στο παρελθόν.
3. Όπως ήταν αναµενόµενο από το παρακάτω γράφηµα φαίνεται ότι µόνο το
9,9% των γυναικών, που πήραν µέρος στην έρευνα, δεν έχουν κάνει χρήση του
συγκεκριµένου καυσίµου. Το υγραέριο έπαιξε σηµαντικό ρόλο στη ζωή των
γυναικών. Σ’ αυτό συνέβαλε και το γεγονός ότι η χρήση ηλεκτρικής ενέργειας
στο παρελθόν δεν υπήρχε και οι οικιακές εργασίες µε κορυφαία το µαγείρεµα
εκτελούνταν στο παραδοσιακό φούρνο και τα µετέπειτα χρόνια µε υγραέριο
στις περισσότερες περιοχές εκτός των αστικών. Με την ολοκλήρωση των
δικτύων παρουσιάζεται αύξηση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας και στην
επαρχία.
ΕΡΩΤΗΣΗ 1: ΕΧΕΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
90,1
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΓΥΝΑΙΚΩΝ
100
80
60
9,9
40
20
0
ΝΑΙ
ΝΑΙ,έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
1
ΟΧΙ
ΟΧΙ,δεν έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.6: Συνολικές απαντήσεις γυναικών για την χρήση υγραερίου στο
παρελθόν.
# Παρατηρείται ότι τα ποσοστά των απαντήσεων των δύο φύλων δεν απέχουν
πολύ µεταξύ τους. Πληροφοριακά, οι γυναίκες ήταν αυτές που έδωσαν το
µεγαλύτερο ποσοστό θετικών απαντήσεων ως προς τη χρήση υγραερίου στο
παρελθόν.
Aπό τις συνολικές απαντήσεις των δύο φύλων θετικές και αρνητικές προκύπτει
το ακόλουθο γράφηµα στο οποίο παριστάνεται για άλλη µια φορά η θέση
υπεροχής του υγραερίου στο παρελθόν. Υπενθυµίζεται ότι το αρνητικό
ποσοστό προκύπτει από το άθροισµα γυναικών και ανδρών των µικρότερων
ηλικιακών κατηγοριών. Το υγραέριο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κάλυψη
ενεργειακών αναγκών στον οικιακό τοµέα στα χρόνια πριν ολοκλήρωση του
ηλεκτρικού δικτύου στην Κρήτη.
ΕΡΩΤΗΣΗ 1: ΕΧΕΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΤΟ
ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
89
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
100
80
60
11
40
20
0
ΝΑΙ 1
ΝΑΙ, έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
ΟΧΙ
ΌΧΙ,δεν έχουν χρησιµοποιήσει υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.7: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για την χρήση υγραερίου στο
παρελθόν.
4.3 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΦΑΛΜΑΤΟΣ
Σ΄ αυτό το σηµείο θα ήταν χρήσιµο να υπολογισθεί το σφάλµα. Η
πραγµατικότητα είναι ότι δεν θα είχε τεθεί θέµα σφάλµατος αν το πλήθος των
ερωτηµατολογίων ήταν ίσο µε τον πληθυσµό της Κρήτης. Στατιστικά, το
ποσοστό του δείγµατος που µελετάται, θεωρείται ίσο
µε το ποσοστό των
νοικοκυριών της Κρήτης.
Εποµένως υπολογίζεται και παρουσιάζεται σε γράφηµα το σφάλµα των
απαντήσεων του πληθυσµού στα τελικά συµπεράσµατα.
Για τον υπολογισµό του σφάλµατος στα αποτελέσµατα της χρήσης του
υγραερίου:
Λαµβάνονται υπόψη τα αθροίσµατα των θετικών και αρνητικών απαντήσεων
γυναικών και ανδρών και
Με την βοήθεια του παρακάτω τύπου, ανιχνεύεται
το σφάλµα (των
απαντήσεων).
e = ±K *
P * (1 − P)
ν
[τύπος1] 1
όπου:
Κ, είναι η σταθερά µε τιµή 1,96
Ρ, είναι το ποσοστό των θετικών ή αρνητικών απαντήσεων
ν, είναι το πλήθος των ερωτηθέντων
1
Ο παραπάνω τύπος είναι µεγάλη προσέγγιση του
γενικού:
όπου Ν: το πλήθος των
νοικοκυριών της Κρήτης
Ν −ν
Ρ * (1 − Ρ )
Ν*
ν −1
4.3.1 Υπολογισµός σφάλµατος στα αποτελέσµατα χρήσης
υγραερίου στο παρελθόν
Αντικαθιστώντας τον τύπο1, υπολογίζεται το σφάλµα:
e = ±1,96 *
0,0979
0,89 * (1 − 0,89)
= ±1,96 *
= ±0,0434 = ± 4,34% = ± 4,3%
200
200
Λεπτοµερέστερα απεικονίζεται στο ακόλουθο γράφηµα η αυξοµείωση των
θετικών και αρνητικών απαντήσεων του πληθυσµού της Κρήτης.
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΦΑΛΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
93,3 89
ΠΟΣΟΣΤΟ
ΑΠΟΚΛΙΣΗΣ
100
84,7
80
60
+4,3%
-4,3%
40
15,3
11
6,7
20
0
+4,3%
NAI
-4,3%
OXI
∆ιάγραµµα 4.8: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για την χρήση υγραερίου
στο παρελθόν και απεικόνιση σφάλµατος
Συµπερασµατικά όταν το «ναι» εµφανίζει την µέγιστη τιµή του, τότε το «όχι»
εµφανίζει την ελάχιστη. Αντίστοιχα µε τη µείωση του «ναι» παρατηρείται
αύξηση του «όχι».
4.4. ΕΡΩΤΗΣΗ 2: «Αν ναι, µε ποια χρήση;»
Είναι σηµαντικό να γίνει γνωστό το µέσο µε το οποίο ο πληθυσµός
χρησιµοποιούσε στο
παρελθόν το συγκεκριµένο καύσιµο. Το πρώτο διάγραµµα αφορά τις
απαντήσεις των ανδρών.
ΕΡΩΤΗΣΗ 2: ΠΟΙΑ HTAN Η ΧΡΗΣΗ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
ΜΕ ΦΟΥΡΝΟ
0,0
2,4
ΖΕΣΤΑΜΑ ΝΕΡΟΥ
23,8
ΓΚΑΖΑΚΙ
45,2
ΘΕΡΜΑΝΣΗ
76,2
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
0
10
20
30
40
50
60
70
80
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
∆ιάγραµµα 4. 9: Απαντήσεις ανδρών ως προς το τρόπο χρήσης
υγραερίου στο παρελθόν
Από το προαναφερθέν διάγραµµα παρατηρείται ότι, η µαγειρική εστία έχει το
µεγαλύτερο ποσοστό από όλες τις συσκευές µαγειρέµατος (76,2%). Σ’ αυτό
ανήκουν οι άνδρες,
που δεν χρησιµοποιούσαν ηλεκτρική συσκευή και
σύµφωνα µε προαναφερθέντα γραφήµατα ήταν κυρίως µεγαλύτερης ηλικίας,
αλλά και µερικοί που είχαν τη µαγειρική εστία, ως εφεδρική λύση.
Κάποιοι από αυτούς, έκαναν χρήση και σόµπας υγραερίου, η οποία
καταλαµβάνει τη δεύτερη θέση µε ποσοστό 45,2% .
Το γκαζάκι παίρνει τη τρίτη θέση προτίµησης των ανδρών στο παρελθόν
(23,8%) σε συνδυασµό µε χρήση ηλεκτρικής συσκευής.
90
100
Όσοι απάντησαν ότι χρησιµοποιούσαν θερµοσίφωνα υγραερίου (2,4%), είναι
αυτοί που έζησαν στο εξωτερικό, καθώς στην Κρήτη ήταν ακόµα άγνωστη η
χρήση του.
Την τελευταία θέση καταλαµβάνει η κουζίνα µε φούρνο υγραερίου, µε
µηδενικό ποσοστό.
Όπως στους άνδρες έτσι και στις γυναίκες η µαγειρική εστία ήταν η πρώτη
προτίµηση
τους µε µικρότερο ποσοστό (66,4%) σε σύγκριση µε το άλλο φύλλο, σύµφωνα
µε το γράφηµα 10.
Έπειτα, ακολουθεί η θερµάστρα υγραερίου (44,5%) και τρίτο το γκαζάκι
(28,5%).
Περισσότερες γυναίκες έκαναν χρήση κουζίνα υγραερίου (2,9%), ενώ λιγότερες
θερµοσίφωνα υγραερίου (1,5%), που και αυτές τον χρησιµοποίησαν στο
εξωτερικό.
ΕΡΩΤΗΣΗ 2: ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
1,5
ΖΕΣΤΑΜΑ ΝΕΡΟΥ
2,9
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
ΜΕ ΦΟΥΡΝΟ
28,5
ΓΚΑΖΑΚΙ
44,5
ΘΕΡΜΑΝΣΗ
66,4
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
0
10
20
30
40
50
60
70
80
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
∆ιάγραµµα 4.10: Απαντήσεις γυναικών ως προς τη χρήση υγραερίου
στο παρελθόν
Το γενικό συµπέρασµα που προκύπτει από το συνολικό διάγραµµα 4.11,
όπως ήταν
αναµενόµενο, είναι η υπεροχή της µαγειρικής εστίας στη ζωή των ανθρώπων
στο παρελθόν (69,1%).
Σηµαντική θέση καταλάµβανε και η σόµπα υγραερίου (44,9%), ενώ µικρότερο
ποσοστό (όχι όµως ασήµαντο) είχε το φιαλίδιο (27,5%) σε συνδυασµό πάντοτε
µε την ηλεκτρική κουζίνα.
Εν τέλει, η κουζίνα υγραερίου καταλάµβανε την τέταρτη θέση στην επιλογή
του πληθυσµού (2,2%) και την τελευταία ο θερµοσίφωνας (1,7%).
Στην ουσία, η χρήση του τελευταίου ήταν άγνωστη ακόµα στην Κρήτη.
90
100
ΕΡΩΤΗΣΗ 2: ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ;
1,7
ΖΕΣΤΑΜΑ ΝΕΡΟΥ
2,2
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
ΜΕ ΦΟΥΡΝΟ
27,5
ΓΚΑΖΑΚΙ
44,9
ΘΕΡΜΑΝΣΗ
69,1
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
0
10
20
30
40
50
60
70
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
∆ιάγραµµα 4.11: Απαντήσεις πληθυσµού ως προς τη χρήση υγραερίου στο
παρελθόν
4.5 ΕΡΩΤΗΣΗ 3: «Πόσες ώρες, κατά µέσο όρο, το
χρησιµοποιούσατε την ηµέρα;»
Από τη συλλογή των
απαντήσεων του πληθυσµού,
στην ερώτηση 3,
παρατίθενται οι πληροφορίες στο διάγραµµα 4.12. Χρησιµοποιήθηκε κατά
προσέγγιση ο µέσος ηµερήσιος χρόνος χρήσης υγραερίου ανά κατηγορία.
80
90
100
ΕΡΩΤΗΣΗ 3: ΠΟΣΕΣ ΩΡΕΣ, ΚΑΤΆ ΜΕΣΟ ΟΡΟ, ΤΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΣΑΤΕ ΤΗΝ
ΗΜΕΡΑ;
180
ΘΕΡΜΑΝΣΗ
90
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΜΕ
ΦΟΥΡΝΟ
60
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
30
ΓΚΑΖΑΚΙ
10
ΖΕΣΤΑΜΑ ΝΕΡΟΥ
0
30
60
90
120
150
ΜΕΣΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΕ ΛΕΠΤΑ
∆ιάγραµµα 4.12: Μέσος χρόνος ηµερήσιας χρήσης ανά κατηγόρια στο
παρελθόν
Συγκεκριµένα,
στη κατηγορία της θέρµανσης µε υγραέριο,
η αντιστοιχία
κυµαίνεται στις τρεις ώρες (180 λεπτά), της µαγειρικής εστίας µε φούρνο µία
και µισή ώρα (90 λεπτά), της µαγειρικής εστίας µία ώρα (60 λεπτά), του
φορητού φιαλιδίου τριάντα λεπτά και τέλος του θερµοσίφωνα υγραερίου µόλις
δέκα λεπτά.
4.6 ΕΡΩΤΗΣΗ 4: «Τώρα το χρησιµοποιείτε;»
1. Όπως αποδεικνύεται από την έρευνα, το µεγαλύτερο ποσοστό των
ανδρών ανά
ηλικία που πήραν µέρος σ’ αυτήν, χρησιµοποιούν υγραέριο. Γίνεται αντιληπτό
ότι καθώς αυξάνονται οι ηλικίες αυξάνεται και η χρήση του. Ειδικότερα στις
κατηγορίες 50-60, 60-70 τα ποσοστά απαντήσεων είναι 100% θετικά.
180
ΕΡΩΤΗΣΗ 4: ΤΩΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
120
100,0
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
100
80
100,0
83,3
73,7
68,8
60
31,3
40
26,3
16,7
20
0,0
0,0
0
20-30
30-40
40-50
ΗΛΙΚΙΕΣ ΑΝ∆ΡΩΝ
ΝΑΙ, χρησιµοποιούν υγραέριο
50-60
60-70
ΟΧΙ, δε χρησιµοποιούν υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.13: Απαντήσεις ανδρών ανά ηλικία για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν
2. Είναι αξιοσηµείωτο να σχολιαστεί η κατανοµή της χρήσης του υγραερίου σε
όλους τους νοµούς της Κρήτης, όσο αφορά τον ανδρικό πληθυσµό.
Όπως αποδεικνύεται από το διάγραµµα 4.14, όλοι οι κάτοικοι των Χανίων που
ερωτήθηκαν, χρησιµοποιούν το υγραέριο, έστω και εφεδρικά.
Μικρότερο ποσοστό µεν αλλά εξίσου σηµαντικό δείχνει να εµφανίζει το
Ρέθυµνο.
Τρίτο σε σειρά θετικών απαντήσεων έρχεται το Ηράκλειο
τελευταίο ακολουθεί το Λασίθι (60%).
(71,4%) και
ΕΡΩΤΗΣΗ 4: ΤΩΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟ ΠΟ ΙΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
120
100,0
100
80
80,0
71,4
60,0
60
40
40,0
28,6
20,0
20
0
0,0
1
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
2
ΧΑΝΙΑ
NAI, χρησιµοποιούν υγραέριο
3
ΡΕΘΥΜΝΟ
4
ΛΑΣΙΘΙ
ΟΧΙ, δεν χρησιµοποιούν υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.14: Απαντήσεις ανδρών ανά νοµό για τη χρήση του
υγραερίου στο παρόν
3.
Οι άνδρες που χρησιµοποιούν το συγκεκριµένο καύσιµο, στο συνολικό
πληθυσµό της Κρήτης, ανήκουν στο µεγαλύτερο ποσοστό (77,6%), ενώ µόλις
στο 22,4% ανήκουν εκείνοι που έδωσαν αρνητική απάντηση.
ΕΡΩΤΗΣΗ 4: ΤΩΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟ ΠΟ ΙΕΙΤΕ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩ Ν
100
77,6
80
60
22,4
40
20
0
ΝΑΙ
ΝΑΙ, χρησιµοποιούν υγραέριο
1
ΟΧΙ
ΟΧΙ,δε χρησιµοποιούν υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.15: Συνολικές απαντήσεις ανδρών για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν
1.
Στο διάγραµµα
4.16 παρατίθεται το ποσοστό της χρήσης του
υγραερίου στην κατηγορία των γυναικών ανά ηλικία.
ΕΡΩΤΗΣΗ 4: ΤΩΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
120
100,0
89,5
89,7
100
70,5
80
69,0
60
31,0
29,5
40
10,3
20
10,5
0,0
0
20-30
30-40
40-50
ΗΛΙΚΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΝΑΙ, χρησιµοποιούν υγραέριο
50-60
60-70
ΟΧΙ, δε χρησιµοποιούν υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.16: Απαντήσεις γυναικών ανά ηλικία για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν
Όπως φαίνεται παραπάνω, τα ποσοστά των θετικών απαντήσεων των δύο
πρώτων κατηγοριών ηλικίας, συγκλίνουν σχεδόν µεταξύ τους µε ικανοποιητικά
αποτελέσµατα για τη µετέπειτα πορεία του ως αυριανοί χρήστες.
Ενώ πιο ελπιδοφόρα είναι τα θετικά ποσοστά των ηλικιών 40 –60, τα οποία θα
µπορούσε να ειπωθεί ότι καθορίζουν τη χρήση του καυσίµου στη Κρήτη.
Στην τελευταία κατηγορία γυναικών παρατηρείται η εξ’ ολοκλήρου χρήση του.
2. Η κατανοµή χρήσης υγραερίου γυναικών ανά νοµό γίνεται αντιληπτή από το
παρακάτω διάγραµµα. Έτσι, στο νοµό Λασιθίου, παρατηρείται
η 100%
αποδοχή του καυσίµου.
∆εύτερο ακολουθεί και σ’ αυτό το διάγραµµα
το Ρέθυµνο µε µικρότερο
ποσοστό (85,2%), όµως σηµαντικό. Έπειτα τα Χανιά καταλαµβάνουν την τρίτη
θέση στην επιλογή του υγραερίου και τελευταίο το Ηράκλειο. Τα ποσοστά των
δύο τελευταίων προαναφερθέντων νοµών συγκλίνουν µεταξύ τους.
ΕΡΩΤΗΣΗ 4: ΤΩΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
120
100
100,0
85,2
78,9
76,3
80
60
40
23,7
21,1
14,8
20
0,0
0
1
2
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
ΧΑΝΙΑ
ΝΑΙ, χρησιµοποιούν υγραέριο
3
ΡΕΘΥΜΝΟ
ΛΑΣΙΘΙ4
ΟΧΙ, δε χρησιµοποιούν υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.17: Απαντήσεις γυναικών ανά νοµό για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν
3. Από το ακόλουθο γράφηµα γίνεται φανερό το ποσοστό απαντήσεων
γυναικών.
Συγκρίνοντας το, µε το αντίστοιχο των ανδρών παρατηρείται µικρή ποσοστιαία
διαφορά µεταξύ των απαντήσεων των δύο φύλων.
ΕΡΩΤΗΣΗ 4: ΤΩΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΓΥΝΑΙΚΩΝ
79,5
100
80
60
20,5
40
20
0
1
ΝΑΙ
ΝΑΙ, χρησιµοποιούν το υγραέριο
ΟΧΙ
ΟΧΙ, δε χρησιµοποιούν το υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.18: Συνολικές απαντήσεις γυναικών για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν
Ακολουθεί το συνολικό διάγραµµα του πληθυσµού της Κρήτης, όσο αφορά
τη τωρινή χρήση του καυσίµου.
ΕΡΩΤΗΣΗ 4: ΤΩΡΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
79
ΠΟΣΟΣΤΟ
ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
100
80
21
60
40
20
0
ΝΑΙ
ΝΑΙ, χρησιµοποιούν υγραέριο
1
∆ιάγραµµα 4.19: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού
ΟΧΙ
ΟΧΙ, δε χρησιµοποιούν υγραέριο
4.6.1 Εµφάνιση σφάλµατος στα αποτελέσµατα χρήσης
υγραερίου στο παρόν
Όπως βρέθηκε το σφάλµα χρήσης υγραερίου του πληθυσµού στο παρελθόν, µε
τον ίδιο τρόπο υπολογίζεται και για το παρόν. Για το σκοπό αυτό,
αντικαθίσταται στον τύπο 1, το ποσοστό των θετικών ή αρνητικών απαντήσεων
των ατόµων (79% ή 21%).
Συγκεκριµένα:
e = ±1,96 *
0,1659
0,79 * (1 − 0,79)
= ±1,96 *
= ±0,0564 = ± 5,64% = ± 5,6%
200
200
Η απεικόνιση του παριστάνεται στο παρακάτω γράφηµα.
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΦΑΛΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΠΟΚΛΙΣΗΣ
100
84,6
80
79
73,3
60
40
+5,6%
-5,6%
26,65
21
+5,6%
20
15,36
-5,6%
0
NAI
OXI
∆ιάγραµµα 4.20: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για τη χρήση του
υγραερίου στο παρόν και απεικόνιση σφάλµατος
4.7 ΕΡΩΤΗΣΗ 5: «Αν ναι, µε ποια χρήση;»
Στην ερώτηση 5 το δείγµα του πληθυσµού καλείται να απαντήσει µε ποια
χρήση καλύπτεται από το υγραέριο στο παρόν. Για το µαγείρεµα οι
περισσότεροι άνδρες χρησιµοποιούν µαγειρική εστία, κοινώς πετρογκάζ
(61,5%). Το 33,3% χρησιµοποιεί γκαζάκι, ενώ µόλις το 2,6% διαθέτει
µαγειρική εστία µε φούρνο.
Ταυτόχρονα, σε κάποια άτοµα παρατηρείται και χρήση σόµπας υγραερίου,
κυρίως ως εναλλακτική λύση θέρµανσης (23,1%).
Παρατηρείται ότι κανένας δεν διαθέτει στον οικιακό του χώρο θερµοσίφωνα
υγραερίου για ζέσταµα νερού. Τα αποτελέσµατα παρουσιάζονται σε
διαγραµµατική µορφή στο γράφηµα που ακολουθεί.
ΕΡΩΤΗΣΗ 5: ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ ;
0,0
ΖΕΣΤΑΜΑ ΝΕΡΟΥ
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΜΕ
ΦΟΥΡΝΟ
2,6
23,1
ΘΕΡΜΑΝΣΗ
61,5
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
33,3
ΓΚΑΖΑΚΙ
0
20
40
60
80
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
∆ιάγραµµα 4.21: Απαντήσεις ανδρών ως προς τη χρήση υγραερίου
στο παρόν
Φαίνεται από το ακόλουθο διάγραµµα, ότι οι γυναίκες που έδωσαν θετική
απάντηση στην τέσσερα ερώτηση , βασίζουν τη χρήση υγραερίου στο γκαζάκι
(67,5%) και
έπειτα στη µαγειρική εστία (30,8%). Οι άλλες χρήσεις
παρουσιάζουν όµοια κατανοµή µε αυτή των απαντήσεων των ανδρών.
100
ΕΡΩΤΗΣΗ 5: ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ;
0,0
ΖΕΣΤΑΜΑ ΝΕΡΟΥ
1,7
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΜΕ
ΦΟΥΡΝΟ
19,2
ΘΕΡΜΑΝΣΗ
30,8
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
67,5
ΓΚΑΖΑΚΙ
0
10
20
30
40
50
60
70
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
∆ιάγραµµα 4.22: Απαντήσεις γυναικών ως προς τη χρήση υγραερίου στο παρόν
Από τους ανθρώπους που πήραν µέρος συνολικά, αποδεικνύεται ότι
προτιµούν ως χρήση καυσίµου το γκαζάκι (59,1%). Ακολουθεί η µαγειρική
εστία
(38,4 %) µε µεγάλη ποσοστιαία διαφορά από το πρώτο. Η σόµπα
υγραερίου καταλαµβάνει το 20,1% του πληθυσµού.
Μόλις το 1,9% κάνει χρήση κουζίνας υγραερίου και παρατηρείται µηδενική
χρήση θερµοσίφωνα.
Συµπερασµατικά, έχει µειωθεί η χρήση µαγειρικής εστίας σε σύγκριση µε το
παρελθόν και τώρα οι άνθρωποι βασίζονται στην ηλεκτρική κουζίνα µε µεγάλη
χρήση του φορητού φιαλιδίου για αφεψήµατα και κυρίως για καφέ.
Χρησιµοποιούν τη σόµπα υγραερίου ως εφεδρική χρήση. Παρατηρείται ότι η
κουζίνα έχει διεισδύσει σε πολύ µικρό ποσοστό και η χρήση υγραερίου για
ζέσταµα νερού (θερµοσίφωνα) είναι ακόµα άγνωστη στην Κρήτη.
80
90
100
ΕΡΩΤΗΣΗ 5: ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ;
0,0
ΖΕΣΤΑΜΑ ΝΕΡΟΥ
1,9
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
ΜΕ ΦΟΥΡΝΟ
20,1
ΘΕΡΜΑΝΣΗ
38,4
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
59,1
ΓΚΑΖΑΚΙ
0
10
20
30
40
50
60
70
80
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
∆ιάγραµµα 4.23: Απαντήσεις πληθυσµού ως προς τη χρήση υγραερίου στο
παρόν
4.8 ΕΡΩΤΗΣΗ 6 :«Πόσες ώρες, κατά µέσο όρο, το
χρησιµοποιείτε την ηµέρα;»
Ο πληθυσµός της Κρήτης εξακολουθεί να χρησιµοποιεί υγραέριο µε την ίδια
χρονική διάρκεια όπως στο παρελθόν, αλλά µεταβάλλονται οι προτιµήσεις του,
όσο αφορά τον τρόπο χρήσης του . Όπως έχει αναφερθεί (βλ. διάγραµµα 4.23),
τώρα οι περισσότεροι προτιµούν το φορητό φιαλίδιο από τη µαγειρική εστία, µε
αποτέλεσµα να µειωθούν οι ώρες χρήσης του καυσίµου. Μείωση παρατηρείται
και στη χρήση της θερµάστρας.
90
100
ΕΡΩΤΗΣΗ 6: ΠΟΣΕΣ ΩΡΕΣ, ΚΑΤΑ ΜΕΣΟ ΟΡΟ, ΤΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΗΝ
ΗΜΕΡΑ;
180
ΘΕΡΜΑΝΣΗ
90
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
ΜΕ ΦΟΥΡΝΟ
60
ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΕΣΤΙΑ
30
ΓΚΑΖΑΚΙ
10
ΖΕΣΤΑΜΑ ΝΕΡΟΥ
0
30
60
90
120
150
180
ΜΕΣΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΕ ΛΕΠΤΑ
∆ιάγραµµα 4.24: Μέσος χρόνος ηµερήσιας χρήσης ανά κατηγόρια
στο παρόν
4.9 ΕΡΩΤΗΣΗ 7:«Αν όχι γιατί;»
Σ’ αυτό το σηµείο παραθέτονται οι αιτιολογίες των ανδρών ως προς τη µη
χρήση υγραερίου. Η άποψη που υπερισχύει είναι ότι, λόγω της εύκολης
διάθεσης του ηλεκτρικού ρεύµατος, έχουν µε τον καιρό συνηθίσει αυτή τη
σύγχρονη µορφή ενέργειας και συνεπώς έχουν αντικαταστήσει το καύσιµο µε
αυτήν.
Άλλη αιτία είναι το αίσθηµα φόβου, που νιώθουν κατά την εγκατάσταση αλλά
και τη χρήση υγραερίου.
Όσο για τις κατηγορίες «από άγνοια» και «λόγω κόστους», τα ποσοστά είναι
µηδενικά.
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
ΕΡΩΤΗΣΗ 7: ΓΙΑΤΙ ∆Ε ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
100
80
54,5
45,5
60
40
20
0
0,0
ΑΠΟ ΑΓΝΟΙΑ
0,0
ΑΠΟ
ΣΥΝΗΘΕΙΑ
ΛΟΓΩ
ΚΟΣΤΟΥΣ
ΑΠΟ ΦΟΒΟ
∆ιάγραµµα 4.25: Αιτιολογία απόρριψης της χρήσης υγραερίου
στους άνδρες στο παρόν
Συνηθισµένες οι γυναίκες στην ύπαρξη του ηλεκτρικού ρεύµατος, αλλά και
φοβισµένες από τα ατυχήµατα, που κατά καιρό έχουν γίνει µε το υγραέριο, είτε
στις ίδιες είτε στο κοντινό τους περιβάλλον, αποφεύγουν τελείως τη χρήση του.
Παρατηρείται σ’ αυτές τις δύο κατηγορίες ισοψηφία (45,2%).
Υπάρχουν όµως γυναίκες που απορρίπτουν το συγκεκριµένο καύσιµο στον
οικιακό χώρο, λόγω άγνοιας εγκατάστασης της φιάλης. ∆εν συµβαίνει όµως το
ίδιο από οικονοµική πλευρά., καθώς το ποσοστό είναι µηδενικό.
ΕΡΩΤΗΣΗ 7: ΓΙΑΤΙ ∆Ε ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΓΥΝΑΙΚΩΝ
100
80
45,2
45,2
60
40
9,7
0,0
20
0
ΑΠΟ ΑΓΝΟΙΑ
ΑΠΟ ΣΥΝΗΘΕΙΑ
ΛΟΓΩ ΚΟΣΤΟΥΣ
ΑΠΟ ΦΟΒΟ
∆ιάγραµµα 4.26: Αιτιολογία απόρριψης της χρήσης υγραερίου στις
γυναίκες στο παρόν
Γενικότερα, όµως το µεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσµού της Κρήτης,
αρνείται την εγκατάσταση υγραερίου (έστω µε την απλή της µορφή), από
συνήθεια. Ακολουθεί το ποσοστό εκείνων που απάντησαν από φόβο, µε πολύ
µικρή (ποσοστιαία) διαφορά από το πρώτο. Τρίτος λόγος απόρριψης καυσίµου
είναι από άγνοια και τελευταίος ο οικονοµικός. Πρέπει να σχολιαστεί ότι
κανένα από τα δύο φύλα δεν απάντησαν την κατηγορία «λόγω κόστους».
Συµπερασµατικά, αυτοί ανήκουν στα άτοµα που δεν θεωρούν το υγραέριο,
ακριβό καύσιµο.
ΕΡΩΤΗΣΗ 7: ΓΙΑΤΙ ∆Ε ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
ΠΟΣΟΣΤΟ
ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
100
80
47,6
60
45,2
40
7,1
20
0,0
0
ΑΠΟ ΑΓΝΟΙΑ ΑΠΟ ΣΥΝΗΘΕΙΑ
ΛΟΓΩ
ΚΟΣΤΟΥΣ
ΑΠΟ ΦΟΒΟ
∆ιάγραµµα 4.27: Αιτιολογία απόρριψης της χρήσης υγραερίου στον
πληθυσµό στο παρόν
4.10 ΕΡΩΤΗΣΗ 8: «Έχετε σκοπό να το χρησιµοποιήσετε;»
Ζητήθηκε από τους άνδρες που δεν κάνουν τώρα χρήση υγραερίου να
απαντήσουν αν έχουν σκοπό να αλλάξουν γνώµη. Γίνεται φανερό ότι το 72,7%
των ανδρών είναι αρνητικοί. Ενώ το 27,3% έδωσε θετική απάντηση.
ΕΡΩΤΗΣ Η 8: ΕΧΕΤΕ ΣΚΟΠΟ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΑΝ∆ΡΩΝ
72,7
100
80
27,3
60
40
20
0
NAI
NΑΙ, σκοπεύουν να χρησιµοποιήσουν υγραέριο
1
OXI
ΟΧΙ, δεν σκοπεύουν να χρησιµοποιήσουν υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.28: Συνολικές απαντήσεις ανδρών για τη χρήση
υγραερίου στο µέλλον
Την ίδια κατανοµή απόψεων έχουν και οι γυναίκες όπως αποδεικνύεται
από το παρακάτω γράφηµα και τα αντίστοιχα ποσοστά των δύο διαγραµµάτων
(4.28, 4.29) συγκλίνουν µεταξύ τους.
ΕΡΩΤΗΣΗ 8: ΕΧΕΤΕ ΣΚΟΠΟ ΝΑ ΤΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ;
77,4
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΓΥΝΑΙΚΩΝ
100
80
22,6
60
40
20
0
ΝΑΙ
1,00
ΝΑΙ,σκοπεύουν να χρησιµοποιήσουν υγραέριο
ΟΧΙ
ΟΧΙ,δε σκοπεύουν να χρησιµοποιήσουν υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.29: Συνολικές απαντήσεις γυναικών για τη χρήση
υγραερίου στο µέλλον
Στο συνολικό όπως ήταν αναµενόµενο από τα προαναφερθέντα
γραφήµατα, το µεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσµού (76,25%) δεν έχει σκοπό
να το χρησιµοποιήσει. Πρέπει να σηµειωθεί ότι σ’ αυτό ανήκουν άτοµα που το
χρησιµοποιούσαν στο παρελθόν αλλά για τους παραπάνω λόγους
( διαγράµµατα 4.25, 4.26, 4.27) είναι απίθανο να το ξαναχρησιµοποιήσουν. Το
ίδιο ισχύει και για άτοµα που δεν το έχουν χρησιµοποιήσει ποτέ.
Το µικρό ποσοστό, που απάντησε θετικά, στηρίχτηκε στη βελτίωση του τρόπου
χρήσης του και στα ολοκληρωµένα συστήµατα εγκατάστασης - λειτουργίας
που διατίθενται σήµερα στην αγορά.
Με τη δηµοσίευση του νόµου 31856/03 και τα νέα µέτρα ασφάλειας που
προβλέπονται για την εγκατάσταση δεξαµενών υγραερίου καθώς και τα
επιδοτούµενα κίνητρα του Υπουργείου Ανάπτυξης και άλλων φορέων µπορεί
να προβλεφθεί µία µικρή αύξηση του ποσοστού χρήσης του υγραερίου στον
οικιακό τοµέα.
ΕΡΩΤΗΣΗ 8: ΕΧΕΤΕ ΣΚΟΠΟ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΥΓΡΑΕΡΙΟ;
76,2
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
100
80
60
23,8
40
20
0
ΝΑΙ
1
ΝΑΙ,σκοπ εύουν να χρησιµοπ οιήσουν υγραέριο
ΟΧΙ
ΟΧΙ, δεν σκοπ εύουν να χρησιµοπ οιήσουν υγραέριο
∆ιάγραµµα 4.30: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για τη χρήση υγραερίου
στο µέλλον
4.10.1 Εµφάνιση σφάλµατος στα αποτελέσµατα χρήσης
υγραερίου στο µέλλον
Η απεικόνιση του σφάλµατος των θετικών και αρνητικών απαντήσεων του
πληθυσµού, όσο αφορά τη µελλοντική χρήση υγραερίου, παριστάνεται στο
ακόλουθο γράφηµα, αφού υπολογιστεί η τιµή του.
e = ±1,96 *
0,24 * (1 − 0,24)
0,1824
= ±1,96 *
= ±0,1292 = ± 12,92% = ± 12,9%
42
42
Σηµείωση:
∆ιευκρινίζεται ότι το δείγµα του πληθυσµού, που πήρε µέρος στον υπολογισµό
του συγκεκριµένου σφάλµατος, είναι αυτό που απάντησε αρνητικά, όταν
ρωτήθηκε αν το χρησιµοποιεί στο παρόν. Επειδή το δείγµα αυτό είναι µικρό το
σφάλµα προκύπτει µεγάλο.
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΦΑΛΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
89,1
ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΠOΚΛΙΣΗΣ
100
76,2
80
60
63,3
36,7
40
20
+12,9%
23,8
+12,9%
-12,9%
10,9
-12,9%
0
NAI
OXI
∆ιάγραµµα 4.31: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για τη χρήση
υγραερίου στο µέλλον και απεικόνιση σφάλµατος
Το παρακάτω διάγραµµα συγκεντρώνει τα θετικά ποσοστά των πληθυσµών
που αντιπροσωπεύουν τα νοικοκυριά της Κρήτης. Παρατηρείται, η µείωση της
χρήσης του υγραερίου. Η είσοδος της ηλεκτρικής ενέργειας τα τελευταία 40
περίπου χρόνια στην Κρήτη σταδιακά εκτόπισε τις άλλες µορφές ενέργειας και
από την στιγµή πού το ηλεκτρικό δίκτυο σταθεροποιήθηκε και στην
αποµακρυσµένη επαρχεία όλο και περισσότερο µειώνεται η κατανάλωση
ενέργειας, προερχόµενης από αλλά καύσιµα και υγραέριο.
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΣΑΝ-ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ
ΥΓΡΑΕΡΙΟ
ΠΑΡΕΛΘΟΝ
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
ΠΑΡΟΝ
100
80
89
79
60
40
20
0
1
ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟ∆ΟI
∆ιάγραµµα 4.32: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού ανά χρονικές
περιόδους
Σαν πρόβλεψη για το µέλλον χρησιµοποιήθηκε το ποσοστό των απαντήσεων
των νοικοκυριών που δε χρησιµοποιούν υγραέριο αλλά πρόκειται να το
χρησιµοποιήσουν. Το ποσοστό αυτό ( 23,8 %) δεν αντιπροσωπεύει τη
πραγµατικότητα, γι΄αυτό άλλωστε δεν παρουσιάζεται στο γράφηµα.
4.11 ΕΡΩΤΗΣΗ 9: «Ακόµα και αν δεν το χρησιµοποιείτε, να
αναφέρετε δυο πλεονεκτήµατα που γνωρίζετε»
ΕΡΩΤΗΣΗ 9: ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
58
ΓΡΗΓΟΡΟ
46,5
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ
28,5
ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ
24,5
ΝΟΣΤΙΜΟ ΦΑΓΗΤΟ
11,5
ΦΙΛΙΚΟ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
10,5
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
8,5
ΕΥΧΡΗΣΤΟ
ΤΙΠΟΤΑ
4
ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΒΑΘΜΟ ΑΠΟ∆ΟΣΗΣ
2,5
2
ΕΥΚΟΛΟΣ ΕΦΟ∆ΙΑΣΜΟΣ
0,5
ΑΟΣΜΟ
0,5
ΑΣΦΑΛΕΣ
0
10
20
30
40
50
60
70
80
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
∆ιάγραµµα 4.33: Πλεονεκτήµατα του υγραερίου
Ζητήθηκε από όλους τους ανθρώπους που πήραν µέρος στην έρευνα να
αναφέρουν πλεονεκτήµατα του υγραερίου που γνωρίζουν είτε ουσιαστικά
είτε πληροφοριακά.
Όπως γίνεται αντιληπτό και από το διάγραµµα 4.33 οι περισσότεροι πιστεύουν
ότι είναι µία γρήγορη µορφή ενέργειας σε σύγκριση µε την ηλεκτρική. Την
άποψη τους την στηρίζουν στο γεγονός ότι µπορούν να ελέγχουν (να
αυξοµειώνουν) την ένταση της φλόγας του καυστήρα υγραερίου. Με αυτό τον
τρόπο το υγραέριο γίνεται ταυτόχρονα και οικονοµικό. Έτσι τα ποσοστά τον
δύο πρώτων πλεονεκτηµάτων συγκλίνουν σχεδόν µεταξύ τους.
90
100
Το 28,5 % του πληθυσµού το θεωρεί αυτόνοµο καθώς δεν στηρίζεται στην πιο
σύγχρονη µορφή ενέργειας την ηλεκτρική, η οποία όµως γίνεται αδύναµη σε
περίπτωση διακοπής ηλεκτρικού ρεύµατος. Γι’ αυτό και έχουν ως εφεδρική
λύση καυστήρες υγραερίου κυρίως στο µαγείρεµα και σόµπες στη θέρµανση.
Σε πολλά ερωτηµατολόγια οι περισσότεροι, που γνωρίζουν το υγραέριο µε την
χρήση του, υποστηρίζουν την άποψη ότι το συγκεκριµένο
καύσιµο
παρασκευάζει νοστιµότερα φαγητά.
∆ύο πλεονεκτήµατα που αξίζει να σχολιαστούν είναι ότι το 11,5% θεωρεί αυτό
το καύσιµο φιλικό προς το περιβάλλον και το 10,5% πιστεύει ότι συµβάλλει
στην εξοικονόµηση της ενέργειας.
Ελπιδοφόρα ποσοστά, καθώς τα τελευταία χρόνια γίνονται µεγάλες
προσπάθειες για χρήση ήπιων µορφών ενέργειας.
Συµπερασµατικά, κάποιοι κατατάσσουν το υγραέριο σ’ αυτήν την κατηγορία.
Μόλις το 8,5% του πληθυσµού το θεωρεί εύχρηστο στηριζόµενοι στην άµεση
έναυση των εστιών µαγειρέµατος και θέρµανσης, σε αντίθεση µε τις
αντίστοιχες της ηλεκτρικής ενέργειας. Σ’ αυτό το ποσοστό ανήκουν και
άνθρωποι που πιστεύουν ότι είναι εύκολη η µεταφορά κυρίως του φιαλιδίου σε
άλλα µέρη (π.χ στην εξοχή)..
∆εν µπορεί βέβαια να µη σχολιαστεί το µικρό µεν αλλά σηµαντικό ποσοστό
(4%) των ανθρώπων, που είτε γνώριζε ένα µόνο πλεονέκτηµα του καυσίµου,
είτε δεν έδωσε καµία απάντηση. Κυρίως λοιπόν σ’ αυτήν την κατηγορία
ανήκουν όσοι κάνουν ελάχιστη ή καθόλου χρήση του.
Υπάρχουν άτοµα που υποστηρίζουν ότι το υγραέριο έχει καλό βαθµό
απόδοσης. (Όσοι απάντησαν σ’ αυτήν την κατηγορία αναφέρονταν στην
απόδοση της θερµάστρας υγραερίου).
Επίσης, το 2% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι τα δοχεία αποθήκευσής του,
εφοδιάζονται µε ευκολία και κυρίως το φιαλάκι, καθώς βρίσκεται σε όλα τα
αντίστοιχα µικρά και µεγάλα
καταστήµατα. (Εµπειρικά παίζει ρόλο και ο
τόπος κατοικίας τους, όσον αφορά τον εφοδιασµό της 10kg φιάλης)
Στο γράφηµα των πλεονεκτηµάτων υπάρχουν και οι κατηγορίες «άοσµο και
ασφαλές» µε ισάριθµο ποσοστό 0,5%. Οι αντίστοιχες στα µειονεκτήµατα
καταλαµβάνουν το µεγαλύτερο ποσοστό.
4.12 ΕΡΩΤΗΣΗ 10: «Ακόµα και αν δεν το χρησιµοποιείτε,
να αναφέρετε δυο µειονεκτήµατα που γνωρίζετε»
ΕΡΩΤΗΣΗ 10: ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
78
ΕΠΙΚΙΝ∆ΥΝΟΤΗΤΑ
47,5
ΟΣΜΗ
18,5
ΜΗ ΕΥΚΟΛΟΣ ΕΦΟ∆ΙΑΣΜΟΣ
14,5
ΑΥΣΤΗΡΑ ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
10
ΤΙΠΟΤΑ
7
5,5
ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΌ
∆ΥΣΚΟΛΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
2,5
ΥΨΗΛΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
ΜΑΥΡΙΖΕΙ ΤΑ ΣΚΕΥΗ
1
ΑΛΛΟΙΩΣΗ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΑΝΕΣΗΣ
1
0,5
ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑΣ
0
10
20
30
40
50
60
70
80
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
∆ιάγραµµα 4.34: Μειονεκτήµατα του υγραερίου
Μελετώντας το διάγραµµα 4.34 φαίνεται ότι το µεγαλύτερο ποσοστό των
ανθρώπων (78%) φοβάται το υγραέριο και κυρίως τις συνέπειες του, έκρηξη
και πυρκαγιά. Παρόλα αυτά, σ’ αυτό το ποσοστό ανήκουν και άτοµα που το
χρησιµοποιούν.
90
100
Επίσης, το 47,5% απάντησε ότι το καύσιµο έχει έντονη οσµή κατά τη διαρροή
του, όταν δεν τηρούνται αυστηρά οι κανόνες λειτουργίας της φιάλης.
Βέβαια η µυρωδιά του γίνεται ενοχλητική ιδιαίτερα σε άτοµα που
αντιµετωπίζουν αναπνευστικά προβλήµατα ποσοστό 7%.
Ένα σοβαρό µειονέκτηµα είναι ο δύσκολος εφοδιασµός του (18,5%) κυρίως σε
µικρά και αποµακρυσµένα από την πόλη χωριά. Επίσης σε πολλούς γίνεται
ενοχλητική η συνεχής ανανέωση της φιάλης. Συµπερασµατικά, πολλοί
χρησιµοποιούν την ηλεκτρική ενέργεια, η οποία διατίθεται σε µη διακεκοµµένη
ροή και έχουν ως εφεδρική λύση το υγραέριο.
Το 14,5%
του πληθυσµού υποστηρίζει ότι το υγραέριο µπορεί να
χρησιµοποιηθεί σωστά µόνο όταν τηρούνται τα αυστηρά µέτρα ασφαλείας. Σ’
αυτήν την κατηγορία ανήκουν εκείνοι που είναι ευχαριστηµένοι µε το καύσιµο
και άλλοι που δεν το γνωρίζουν λόγω της ελάχιστης ή καθόλου χρήσης του.
Βέβαια υπάρχει και ένα µικρό ποσοστό ανθρώπων (10%) που δεν έδωσε καµία
απάντηση. Σε πολλά ερωτηµατολόγια
έδωσαν ως µειονέκτηµα (5,5%) τη
δύσκολη εγκατάσταση της φιάλης αλλά και την αντικατάσταση των
υπαρχόντων συσκευών (κουζίνα, λέβητας κλπ) µε τις αντίστοιχες του
υγραερίου ( ειδικός χώρος) .
Από την τελευταία κατηγορία το 2,5% θεωρεί ότι είναι ταυτόχρονα και
δαπανηρή.
Επίσης ένα πάρα πολύ µικρό ποσοστό µόλις το 1% πιστεύει ότι το υγραέριο
µαυρίζει τα σκεύη µαγειρέµατος.
Μόλις το 1% απάντησε ότι η σόµπα υγραερίου αλλοιώνει τις συνθήκες άνεσης
του χώρου. Αναφέρθηκε ότι προκαλεί ξήρανση ή και υγρασία.
Τέλος το 0,5% πιστεύει ότι το συγκεκριµένο καύσιµο επιδρά αρνητικά στο
περιβάλλον.
4.13 ΕΡΩΤΗΣΗ 11: «Πιστεύετε ότι είναι πιο ακριβό από
την ηλεκτρική ενέργεια;»
Στο παρακάτω διάγραµµα καταγράφονται οι απόψεις όλων των ανδρών,
ανά ηλικία, που πήραν µέρος στην έρευνα. Παρατηρείται ότι το µεγαλύτερο
ποσοστό αυτών, θεωρεί το υγραέριο οικονοµικότερο από την ηλεκτρική
ενέργεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ 11: ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΑΚΡΙΒΟ ΑΠΌ ΤΗΝ
Η/Ε;
120
100
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΑΝ∆ΡΩΝ
100,0
93,8
89,5
83,3
75,0
80
60
40
25,0
10,5
6,3
20
0
20-30
30-40
0,0
0,0
40-50
50-60
60-70
ΗΛΙΚΙΕΣ ΑΝ∆ΡΩΝ
ΝΑΙ, είναι πιό ακριβό απο την Η/Ε
ΟΧΙ, δεν είναι πιο ακριβό απο την Η/Ε
∆ιάγραµµα 4.35: Απαντήσεις ανδρών ανά ηλικία στη σύγκριση του κόστους
Η/Ε µε το υγραέριο
Οµοίως µε τους άνδρες, έτσι και στις γυναίκες παρατηρείται µία αύξηση
των ποσοστών που ενισχύει την άποψη ότι το υγραέριο είναι οικονοµικότερο
από την ηλεκτρική ενέργεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ 11: ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΑΚΡΙΒΟ ΑΠΟ ΤΗΝ
Η/Ε;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΓΥΝΑΙΚΩΝ
120
95,5
100,0
92,9
94,7
100
82,4
80
60
40
20
0
4,5
4,8
20-30
30-40
5,3
0,0
40-50
50-60
11,8
60-70
ΗΛΙΚΙΕΣ
ΝΑΙ, είναι πιο ακριβό από την Η/Ε
ΟΧΙ,δεν είναι πιο ακριβό από την Η/Ε
∆ιάγραµµα 4.36: Απαντήσεις γυναικών ανά ηλικία στη σύγκριση
του κόστους Η/Ε µε το υγραέριο
Το συγκεντρωτικό διάγραµµα επιβεβαιώνει τα προαναφερθέντα
συµπεράσµατα του πιθανού κόστους του υγραερίου σε σχέση µε την ηλεκτρική
ενέργεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ 11: ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΑΚΡΙΒΟ ΑΠΟ
ΤΗΝ Η/Ε
94,0
89,8
100
ΠΟΣΟΣΤΟ
80
60
40
8,2
4,6
1
2
20
0
ΑΝ∆ΡΕΣ
ΝΑΙ.είναι πιο ακριβό από την Η/Ε
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΟΧΙ,δεν είναι πιο ακριβό από την Η/Ε
∆ιάγραµµα 4.37: Συγκεντρωτικό διάγραµµα απαντήσεων ανδρών – γυναικών
στη σύγκριση του κόστους Η/Ε µε το υγραέριο
Στο διάγραµµα 4.38 γίνεται αντιληπτό ότι ο πληθυσµός της Κρήτης
υποστηρίζει ότι το υγραέριο είναι µία συµφέρουσα, από οικονοµική πλευρά,
µορφή ενέργειας. Πρέπει να αναφερθεί ότι στο ποσοστό του 93% ανήκουν και
άνθρωποι που δεν το έχουν ποτέ χρησιµοποιήσει ή και αν το έχουν, τώρα πια
όχι.
ΕΡΩΤΗΣΗ 11: ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΑΚΡΙΒΟ ΑΠΟ ΤΗΝ Η/Ε;
ΠΟΣΟΣΤΟ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
93
100
80
60
40
5,5
20
0
NAI
''NAI,είναι πιο ακριβό από την Η/Ε
OXI
''ΟΧΙ, δεν είναι πιο ακριβό από την Η/Ε
∆ιάγραµµα 4.38: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού στη σύγκριση
του κόστους Η/Ε µε το υγραέριο
4.14 ΕΡΩΤΗΣΗ 12: «Το θεωρείτε εξίσου ασφαλές µε την
ηλεκτρική ενέργεια;»
Από τους άνδρες που έλαβαν µέρος στην ερώτηση 12, γίνεται φανερό από
τη παρακάτω γραφική παράσταση ότι το µεγαλύτερο ποσοστό σε όλες τις
ηλικίες, εκτός της ηλικίας 60-70, θεωρούν το υγραέριο λιγότερο ασφαλές από
την ηλεκτρική ενέργεια. Συµπερασµατικά µπορεί να ειπωθεί ότι η άποψή τους
βασίζεται σε ατυχήµατα που έχουν γίνει κατά τη χρήση υγραερίου, είτε στους
ίδιους είτε στο κοντινό τους περιβάλλον. Στην ηλικία 60 και άνω, µέσω του
διαγράµµατος παρατηρείται ισοκατανοµή απαντήσεων και αυτό µπορεί να
εξηγηθεί από την εκτενέστερη χρήση υγραερίου λόγω του τρόπου ζωής τους,
καθώς τα παλαιότερα χρόνια η διείσδυση της ηλεκτρικής ενέργειας ήταν µικρή.
ΕΡΩΤΗΣΗ 12: ΘΕΩΡΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΕΞΙΣΟΥ ΑΣΦΑΛΕΣ ΜΕ ΤΗΝ Η/Ε;
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΑΝ∆ΡΩΝ
100
75,0
80
62,5
66,7
63,2
50,0 50,0
60
37,5
40
36,8
33,3
25,0
20
0
20-30
30-40
40-50
50-60
60-70
ΗΛΙΚΙΕΣ ΑΝ∆ΡΩΝ
ΝΑΙ, είναι εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε
ΌΧΙ, δεν είναι εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε
∆ιάγραµµα 4.39: Απαντήσεις ανδρών ανά ηλικία σε σύγκρισης ασφάλειας Η/Ε
µε το υγραέριο
Από τις γυναίκες που έλαβαν µέρος στην ερώτηση 12, γίνεται φανερό από
την ακόλουθη γραφική παράσταση, ότι το µεγαλύτερο ποσοστό αυτών σε όλες
τις ηλικίες θεωρούν το υγραέριο λιγότερο ασφαλές από την ηλεκτρική ενέργεια.
Η µεγαλύτερη ποσοστιαία διαφορά µεταξύ του ναι - όχι παρατηρείται στις
µικρότερες ηλικίες, που η χρήση υγραερίου είναι µικρότερη.
Πρέπει να σηµειωθεί ότι από την ηλικία 30-40 των γυναικών υπήρξε και
ουδέτερη απάντηση.
Γι’ αυτό το λόγο παρουσιάζεται µια µικρή απόκλιση στο σύνολο του ποσοστού.
ΕΡΩΤΗΣΗ 12: ΘΕΩΡΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΕΞΙΣΟΥ ΑΣΦΑΛΕΣ ΜΕ ΤΗΝ
Η/Ε
100
84,1
76,2
% ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ
ΓΥΝΑΙΚΩΝ
80
70,6
68,4
62,1
60
37,9
40
20
0
31,6
21,4
23,5
15,9
20-30
30-40
40-50
ΗΛΙΚΙΕΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
ΝΑΙ, είναι εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε
50-60
60-70
ΌΧΙ, δεν είναι εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε
∆ιάγραµµα 4.40: Απαντήσεις γυναικών ανά ηλικία σε σύγκρισης ασφάλειας
Η/Ε µε το υγραέριο
Από
τους
ερωτηθέντες,
που
έλαβαν
µέρος
στην
ερώτηση
12
συγκεντρωτικά, παρατηρείται ότι οι γυναίκες σε σχέση µε τους άντρες
παρουσιάζουν µεγαλύτερη ανασφάλεια στη χρήση υγραερίου.
Πάντως και τα δύο φύλα θεωρούν το υγραέριο επικίνδυνο συγκριτικά µε την
ηλεκτρική ενέργεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ 12: ΘΕΩΡΕΙΤΕ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΕΞΙΣΟΥ ΑΣΦΑΛΕΣ ΜΕ ΤΗΝ Η/Ε
100
74,2
63,3
ΠΟΣΟΣΤΟ
80
60
36,7
24,5
40
20
0
1
ΑΝ∆ΡΕΣ
ΝΑΙ, είναι εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε
2
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
ΟΧΙ, δεν είναι εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε
∆ιάγραµµα 4.41: Συγκεντρωτικό διάγραµµα απαντήσεων ανδρών – γυναικών
σε σύγκρισης ασφάλειας Η/Ε µε το υγραέριο
Στο παρακάτω διάγραµµα, παρουσιάζεται το αποτέλεσµα γενικά όλου του
δείγµατος του πληθυσµού που πήρε µέρος στην έρευνα, το µεγαλύτερο
ποσοστό του οποίου δε θεωρεί το υγραέριο ένα ασφαλές καύσιµο ως προς την
ασφάλεια που του παρέχει η ηλεκτρική ενέργεια.
Ένα µικρό ποσοστό δείγµατος που ερωτήθηκε απάντησε ότι δε γνώριζε ποια
από τις δύο µορφές ενέργειας είναι η πιο ασφαλής. Από το διάγραµµα 4.27 που
προηγήθηκε και αφορά τους λόγους µη χρησιµοποίησης του υγραερίου
παρατηρήθηκε ποσοστό 45,2 % του συνολικού πληθυσµού να απορρίπτει τη
χρήση του, λόγω φόβου. Από το διάγραµµα 4.34 που αφορά τα µειονεκτήµατα
του υγραερίου ποσοστό 78 % των απαντήσεων ορίζει την επικινδυνότητα ως
πρώτο µειονέκτηµα.
Συµπερασµατικά και συγκρίνοντας τα τρία διαγράµµατα, σχεδόν όλος ο
πληθυσµός θεωρεί τη χρήση υγραερίου επικίνδυνη.
ΕΡΩΤΗΣΗ12: ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΕΞΙΣΟΥ ΑΣΦΑΛΕΣ
ΜΕ ΤΗΝ Η/Ε;
71,5
ΠΟΣΟΣΤΟ
ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ
100
80
27,5
60
40
20
0
ΝΑΙ
ΝΑΙ, το υγραέριο είναι εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε
ΟΧΙ
ΟΧΙ, το υγραέριο δεν είναι εξίσου ασφαλές µε την Η/Ε
∆ιάγραµµα 4.42: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού σε σύγκρισης
ασφάλειας Η/Ε µε το υγραέριο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
5.1 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ
Σε παραπάνω κεφάλαια έχει γίνει εκτενή αναφορά σχετικά µε τη προέλευση
του υγραερίου, τα χαρακτηριστικά του, τη τεχνολογία του (δεξαµενές και
φιάλες) καθώς και τις συσκευές που διατίθενται στην αγορά. Έχουν επίσης
προηγηθεί τα αποτελέσµατα που επέφερε το ερωτηµατολόγιο και έχουν
αποτυπωθεί σε µορφή διαγραµµάτων τα συµπεράσµατα. ∆ιαλέγοντας τα
ουσιαστικότερα προβλήµατα της σηµερινής κοινωνίας, σε αυτό το κεφάλαιο
γίνεται µια προσπάθεια να εξαχθούν συµπεράσµατα σχετικά µε την
καταλληλότητα χρήσης των µορφών ενέργειας που συµµετέχουν στην σηµερινή
αγορά. Ως ουσιαστικά προβλήµατα λαµβάνονται η οικονοµία και οι
περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Από οικονοµικής πλευράς, αξίζει να ερευνηθεί το κατά πόσο είναι συµφέρουσα
η χρήση του υγραερίου σαν καύσιµο που αντικαθιστά εν µέρει ή πλήρως
υπάρχουσες µορφές ενέργειας σε οικιακές ενεργειακές καταναλώσεις. Μέσα
από σύγκριση και υπολογισµούς δύναται να εκτιµήσουµε την σηµερινή
κατάσταση.
Σε αυτό το κεφάλαιο γίνεται µελέτη αντικατάστασης οικιακών καταναλώσεων
µε υγραέριο, µελέτη αντικατάστασης πετρελαίου θέρµανσης µε υγραέριο καθώς
και µελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων µε την χρήση των αντίστοιχων
καυσίµων.
Ακολουθεί η διερεύνηση της τιµής ενός MJ ,όταν αυτό παράγεται:
α) Με τη σύγχρονη µορφή ενέργειας την ηλεκτρική, η οποία, όπως
αποδείχτηκε από αντίστοιχα διαγράµµατα, αντικατέστησε το υγραέριο
ιδιαίτερα στον οικιακό τοµέα
β) Με το πετρέλαιο που συµµετέχει κατά 60% στο ισοζύγιο πρωτογενούς
ενέργειας της χώρας και
γ) Με υγραέριο
5.2 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΗΣ 1 MJ ΑΠΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΜΕ ΤΗΝ
ΤΙΜΗ ΑΠΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Είδος
Η σε
MJ/kg
Τιµή / kg
Τιµή / MJ
Πετρέλαιο
θέρµανσης
42,95
0,77 €/ kg
0,0179 €/ MJ
Υγραέριο
45,88
0,88 €/ kg
0,0192 €/MJ
Ηλεκτρική
0,0194 €/ MJ
ενέργεια
Πίνακας 5.1: Συγκριτικός πίνακας µορφών ενέργειας €/MJ
όπου Η = η θερµογόνος δύναµη του κάθε καυσίµου
Πετρέλαιο θέρµανσης
•
Η τιµή της θερµογόνου δύναµης του πετρελαίου είναι:
Η = 10250 kcal/kg = 10250 * 0,00419 MJ/ kg = 42,95 MJ/ kg
όπου: 1 kcal = 4,19*103 joule = 4,19 KJ = 0,00419 MJ
•
Γνωρίζοντας τη τιµή του πετρελαίου ανά µονάδα όγκου (η αρχική µέση τιµή
στην χειµερινή περίοδο κυµαίνεται στα 0,65 €/lt) και παίρνοντας από ειδικό
πίνακα την πυκνότητα του πετρελαίου (ρ=0,84kg/lt) υπολογίζεται η τιµή του
καυσίµου ανά µονάδα µάζας (kg).
τιµή
τιµή
€
0,65
όγκο
όγκο
lt = 0,77 € = τιµή
=
=
kg
µάζα πυκνότητα
kg µάζα
0,84
lt
όγκο
€
τιµή
0,77
€
τιµή
µάζα
kg
=
= 0,0179
=
•
ενέργεια
MJ
MJ ενέργεια
42,95
µάζα
kg
Υγραέριο (LPG)
•
Η τιµή της θερµογόνου δύναµης του L.P.G. είναι :
Η = 10950 kcal/kg = 10950 * 0,00419 MJ/ kg = 45,88 MJ/ kg
όπου: 1 kcal = 4,19*103 joule = 4,19 KJ = 0,00419 MJ
•
Από την εταιρεία «πετρογκάζ» δόθηκε η τιµή του υγραερίου ίση µε 0,50
€/lt και παίρνοντας από ειδικό πίνακα την πυκνότητα του υγραερίου ρ = 0,57
kg/lt, υπολογίζεται η τιµή του καυσίµου ανά µονάδα µάζας (kg).
τιµή
τιµή
€
0,50
όγκο
όγκο
lt = 0,88 € = τιµή
=
=
µάζα πυκνότητα
kg
kg µάζα
0,57
όγκο
lt
τιµή
€
0,88
€
τιµή
µάζα
kg
=
= 0,0192
=
•
ενέργεια
MJ
MJ ενέργεια
45,88
µάζα
kg
Ηλεκτρική ενέργεια
Το µόνο που µπορούµε να υπολογίσουµε από τον παραπάνω πίνακα όσο
αναφορά την ενέργεια είναι η τιµή της ανά MJ.
Από λογαριασµό της ∆ΕΗ (παράρτηµα 7) , η τιµή της ηλεκτρικής ενέργειας
είναι ίση µε
0,06987 € / kWh
όπου : 1 kWh = 3600 KJ = 3,6 MJ
Άρα
0,06987€
€
τιµή
=
= 0,0194
3,6MJ
ενέργεια
MJ
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΩΝ €/MJ
0,0194
0,0192
0,0179
Ηλεκτρική ενέργεια
Υγραέριο
Πετρέλαιο θέρµανσης
0,017 0,0175 0,018 0,0185 0,019 0,0195
€/ΜJ
∆ιάγραµµα 5.1: Συγκριτικός πίνακας µορφών ενέργειας €/MJ
5.3 ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΕ ΟΙΚΙΑΚΕΣ
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΙΣ
Από τη συλλογή στοιχείων στα αρχεία της ∆ΕΗ Α.Ε. (βλέπε παράρτηµα 8)
συµπληρώθηκαν οι παρακάτω πίνακες για τους τέσσερις νοµούς της Κρήτης
(Άγιο Νικόλαο, Ηράκλειο, Ρέθυµνο, Χανιά),
που αφορούν τη µέση
κατανάλωση ενέργειας ανά πελάτη και κατά χρήση τα τρία τελευταία χρόνια.
Πίνακας 5.2: Πωλήσεις Ηλεκτρικής Ενέργειας από τη ∆.Ε.Η στο νοµό
Αγ. Νικολάου
α/α
Τύπος τιµολογίου
1
Οικιακής
χρήσης
2
Βιοµηχανικής
Χρήσης
3
Εµπορική Χρήσης
4
Γεωργική Χρήσης
5
Φ.Ο.Π 1
Σύνολο
2001
MWh
kWh
2002
MWh
kWh
2003
MWh
kWh
2,122
2,308
2,437
2122
2308
2437
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
15,070 15070 14,465 14465 19,546 19546
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
6,727 6727 6,853 6853 7,211 7211
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
10,261 10261 10,067 10067 9,653 9653
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
8,833 8833 9,376 9376 9,370 9370
43,013 43013 43,069 43069 48,217 48217
Πίνακας 5.3: Πωλήσεις Ηλεκτρικής Ενέργειας από τη ∆.Ε.Η στο νοµό
Ηρακλείου
α/α Τύπος τιµολογίου
1
Οικιακής
χρήσης
2
Βιοµηχανικής
Χρήσης
3
Εµπορική Χρήσης
4
5
2001
MWh
kWh
2002
MWh
kWh
2003
MWh
kWh
2,713
2,960
3,100
2713
2960
3100
Γεωργική
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
15,666 15666 16,569 16569 19,640 19640
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
8,164 8164 8,537 8537 9,138 9138
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
Χρήσης
14,286 14286 14,528 14528 12,612 12612
Φ.Ο.Π
Σύνολο
MWh
kWh
MWh
kWh
8,110 8110 8,183 8183
48,939 48939 50,777 50777
MWh
kWh
8,610
53,1
8610
53100
Πίνακας 5.4: Πωλήσεις Ηλεκτρικής Ενέργειας από τη ∆.Ε.Η στο νοµό
Ρεθύµνου
1
α/α Τύπος τιµολογίου
1
Οικιακής
χρήσης
2
3
Βιοµηχανικής
Χρήσης
Εµπορική Χρήσης
4
Γεωργική Χρήσης
5
Φ.Ο.Π
Σύνολο
2001
MWh
kWh
2,215 2215
2002
MWh
kWh
2,399 2399
2003
MWh
kWh
2,482 2482
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
15,736 15736 17,865 17865 18,128 18128
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
7,953 7953 8,117 8117 8,518 8518
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
12,330 12330 11,440 11440 12,546 12546
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
7,510 7510 7,409 7409 7,180 7180
45,744 45744 47,23 47230 48,854 48854
Πίνακας 5.5: Πωλήσεις Ηλεκτρικής Ενέργειας από τη ∆.Ε.Η στο νοµό
Χανίων
α/α
Τύπος
τιµολογίου
1
Οικιακής
χρήσης
2
3
4
5
2001
MWh
2,782
kWh
2782
2002
MWh
3,003
kWh
3003
2003
MWh
3,107
kWh
3107
Βιοµηχανικής
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
Χρήσης
15,306 15306 15,465 15465 16,425 16425
Εµπορική Χρήσης MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
8,465 8465 9,111 9111 9,807 9807
Γεωργική Χρήσης MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
12,354 12354 12,002 12002 12,554 12554
Φ.Ο.Π
MWh
kWh
MWh
kWh
MWh
kWh
6,316 6316 6,488 6488 6,798 6798
45,223
45223 46,069 46069 48,691 48691
Σύνολο
Φ.Ο.Π
=Φωτι
σµός
οδών
και
πλατει
ών
Τα στοιχεία που χρησιµοποιήθηκαν από τους προαναφερθέντες πίνακες
είναι οι καταναλώσεις στον οικιακό τοµέα για τα τρία χρόνια και για τους
τέσσερις νοµούς της Κρήτης. Έτσι υπολογίσθηκε η µέση τιµή και
βρέθηκαν
οι µέσες συνολικές καταναλώσεις
του νησιού( Ai ) στα
συγκεκριµένα χρόνια.
Ai =
Ai Aγίου
Νικολάου
+ AiΗρκλείου + AiΡεθύµνου + Ai Χανίων
4
[τύπος 1]
όπου:
- Ai µέση ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας ανά νοικοκυριό σε
kWh.
1 MWh =1000 kWh
Από τις καταναλώσεις που καταγράφονται από τη ∆.Ε.Η ( Ai ), το 70%
( Ki ) µπορεί να αντικατασταθεί µε υγραέριο στη θέρµανση χώρου
(ηλεκτρικές συσκευές), ζεστό νερό χρήσης και στο µαγείρεµα, συνεπώς:
K i = Ai * 0,7
[ τύπος 2]
Το υπόλοιπο 30% χρησιµοποιείται σε οποιαδήποτε κατηγορία που δεν
µπορεί να αντικατασταθεί µε υγραέριο.
Έχοντας βρεθεί το K i , υπολογίζεται η συνολική θερµική ενέργεια Ei µε
τη χρήση υγραερίου από τον ακόλουθο τύπο:
Ei =
Ki
nυγραερίου
[ τύπος 3]
όπου:
- nυγραερίου είναι ο βαθµός απόδοσης του συγκεκριµένου καυσίµου και
κυµαίνεται από 0,6 – 0,8. Στον τύπο 3 χρησιµοποιείται το 0,8 µε τη λογική ότι
οι συσκευές που χρησιµοποιούνται είναι καινούργιες ή έχουν συντηρηθεί
πρόσφατα.
- 1kWh = 3,6 MJ
Έχοντας γνωστό το Ε i υπολογίζεται η µάζα υγραερίου από τον ακόλουθο
τύπο:
m i υγραερίου =
Εi
H υγραερίου
όπου:
- Η υγραερίου = 10950 kcal / kg (θερµογόνος δύναµη)
- 1 kWh = 860 kcal
Συγκεκριµένα:
α) Για το έτος 2001
A1 =
2122 kWh + 2713 kWh + 2215 kWh + 2782 kWh
4
K 1 = 2458
= 2458
kWh
Νοικ & έτος
kWh
kWh
* 0,7 = 1721
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
kWh
kWh
kWh
MJ
Νοικ & έτος
E1 =
= 2151
= 2151
=
* 3,6
kWh
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
0,8
MJ
= 7744
Νοικ & έτος
1721
kWh
kcal
kWh
2151
2151
*860
kg
Nοικ & έτος
kWh
Nοικ & έτος
=
= 168,9
m1υγραερίου =
kcal
kcal
Nοικ & έτος
10950
10950
kg
kg
β) Για το έτος 2002
A2 =
2308 kWh + 2960 kWh + 2399 kWh + 3003 kWh
4
K 2 = 2668
= 2668
kWh
Νοικ & έτος
kWh
kWh
* 0,7 = 1868
Νοικ & έτος
Nοικ & έτος
kWh
kWh
kWh
MJ
Νοικ & έτος
E2 =
= 2335
= 2335
=
* 3,6
kWh
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
0,8
MJ
= 8406
Νοικ & έτος
1868
kWh
kcal
kWh
2335
2335
*860
kg
Nοικ & έτος
kWh
Nοικ & έτος
=
= 183,4
m2υγραερίου =
kcal
kcal
Nοικ & έτος
10950
10950
kg
kg
γ) Για το έτος 2003
A3 =
2437 kWh + 3100 kWh + 2482 kWh + 3107 kWh
4
K 3 = 2782
= 2782
kWh
Νοικ & έτος
kWh
kWh
* 0,7 = 1947
Nοικ & έτος
Nοικ & έτος
kWh
kWh
kWh
MJ
Νοικ & έτος
E3 =
* 3,6
= 2434
= 2434
=
0,8
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
kWh
MJ
= 8762
Νοικ & έτος
1947
kWh
kWh
kcal
2434
*860
2434
Nοικ & έτος
Nοικ & έτος
kWh
kg
m3υγραερίου =
=
=191,2
kcal
kcal
Nοικ & έτος
10950
10950
kg
kg
Τα αποτελέσµατα των υπολογισµών που προηγήθηκαν αναγράφονται
στον πίνακα 5.6
Ai
Έτη
(
Ai * 0,7
E
mi = i
0,8
H
kg
kWh
)
(
) (
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
Εi =
kWh
)
Νοικ & έτος
2458
2151
168,9
2001
2668
2335
183,4
2002
2782
2434
191,2
2003
Πίνακας 5.6: Συγκεντρωτικός πίνακας στοιχείων
E i kWh * 3,6
(
MJ
kWh
MJ
)
Νοικ & έτος
7743
8406
8762
Στο ακόλουθο διάγραµµα παριστάνεται η µέση ποσότητα υγραερίου που
χρειάζεται για να
αντικατασταθεί η ηλεκτρική ενέργεια στον τοµέα των
οικιακών καταναλώσεων.
Μ ΕΣΗ Π Ο ΣΟ ΤΗ ΤΑ Υ ΓΡΑΕΡΙΟ Υ ΓΙΑ
ΑΝΤΙΚ ΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗ Σ Η /Ε ΣΤΟ Ν Ο ΙΚ ΙΑΚ Ο
ΤΟ Μ ΕΑ
191,2
m υγραερίου
(kg / Nοικ & έτος)
190
183,3
185
8406
180
175
170
8762
9000
8800
8 600
8 400
8200
8000
168,9
7800
7600
7743
165
160
7400
Ε υγραερίου
(MJ / Νοικ & έτος)
195
7200
155
2001
2002
2003
∆ιάγραµµα 5.2: Μέση ποσότητα υγραερίου για αντικατάσταση της
Η/Ε στον οικιακό τοµέα
Ακολουθούν οι υπολογισµοί για να βρεθεί αν συµφέρει σ’ ένα νοικοκυριό η
αντικατάσταση της ηλεκτρικής ενέργειας µε υγραέριο. Για το σκοπό αυτό
ακολουθούνται τα εξής βήµατα.
Κόστος ηλεκτρικής ενέργειας ( ΚΗ/Ε ) = K i * τιµή ηλεκτρικής ενέργειας
όπου
- τιµή Η / Ε = 0,06987
€
kWh
Κόστος υγραερίου ( ΚΥΓΡ ) = m i * τιµή υγραερίου
όπου
- τιµ ή υγραερ ίου = 0,50
€
lt
- πυκνότητα υγραερίου ( ρ ) = 0,57
Ποσοστιαία Αύξηση =
Kέρδος = Κ Η / Ε − Κ ΥΓΡ
kg
lt
Κόστος ηλεκτρικ ενέργ − Κόστος υγραερίου
Κόστος ηλεκτρικής ενέργειας
Συγκεκριµένα:
α) Για το έτος 2001
Κ Η / Ε = 1721
ΚΥΓΡ =168,9
kWh
€
€
* 0,06987
= 120,2
Νοικ & έτος
kWh
Νοικ & έτος
kg
€
* 0,50 =
lt
Νοικ & έτος
168,9
kg
€
* 0,50
lt
Νοικ & έτος
€
=148,2
kg
Νοικ & έτος
0,57
lt
€
Νοικ & έτος
= 0,2329*100 = 23,29 %
€
120,2
Νοικ & έτος
(120,2 − 148,2)
Ποσοστιαία Αύξηση =
Kέρδος = (120,2 − 148,2)
€
€
= −28
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
β) Για το έτος 2002
Κ Η / Ε = 1868
ΚΥΓΡ = 183,4
kWh
€
€
* 0,06987
= 130,5
Νοικ & έτος
kWh
Νοικ & έτος
kg
€
* 0,50 =
Νοικ & έτος
lt
183,4
kg
€
* 0,50
€
lt
Νοικ & έτος
= 160,9
kg
Νοικ & έτος
0,57
lt
€
Νοικ & έτος
= 0,2330*100 = 23,30 %
€
130,5
Νοικ & έτος
(130,5 − 160,9)
Ποσοστιαία Αύξηση =
Kέρδος = (130,5 − 160,9)
γ) Για το έτος 2003
€
€
= −30,4
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
Κ Η / Ε = 1947
ΚΥΓΡ =191,2
kWh
€
€
* 0,06987
= 136
Νοικ & έτος
kWh
Νοικ & έτος
kg
€
* 0,50 =
lt
Νοικ & έτος
191,2
kg
€
* 0,50
lt
Νοικ & έτος
€
=167,7
kg
Νοικ & έτος
0,57
lt
€
Νοικ & έτος
= 0,2331*100 = 23,31 %
€
136
Νοικ & έτος
(136 − 167,7)
Ποσοστιαία Αύξηση =
Kέρδος = (136 − 167,7)
€
€
= −31,7
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
Τα αποτελέσµατα των
υπολογισµών παρουσιάζονται στα ακόλουθα
διαγράµµατα.
Παρατηρείται ότι η χρήση υγραερίου είναι οριακά ακριβότερη από την
χρήση ηλεκτρικής ενέργειας.
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΟΙΚΙΑ ΓΙΑ ΤΡΙΑ
ΕΤΗ
136,0
2002
160,9
2
2001
2 003
167,7
3
1
130,5
148,2
120,2
0
50
100
150
200
ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΥΣΙΜΩΝ (€/Νοικ&έτος)
ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΥΓΡΑΕΡΙΟ
∆ιάγραµµα 5.3: Συγκριτικό µέσο κόστος καυσίµων µιας µέσης
οικίας για τρία έτη
ΕΤΗΣΙΟ ΚΕΡ∆ΟΣ ΑΝΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟ ΑΠΟ ΧΡΗΣΗ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
0,00
ΚΕΡ∆ΟΣ (€ / Nοικ & έτος)
2001
2002
2003
-10,00
-20,00
-28
-30,00
-30,3
-31,7
-40,00
-50,00
ΕΤΗ
∆ιάγραµµα 5.4: Ετήσιο κέρδος ανά νοικοκυριό από χρήση υγραερίου
5.4 ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΜΕ
ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΓΙΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗ
Μια µέση οικία καταναλώνει σε ένα χρόνο πετρέλαιο θέρµανσης περίπου
m = 1500
kg
, και µε τη βοήθεια της θερµογόνου δύναµης του
Nοικ & έτος
καυσίµου υπολογίζεται η ενέργεια του από τον παρακάτω τύπο:
Ε πετρελ = m πετρελ * Η πετρελ
όπου:
- H πετρελαίου = 10250
kcal
kg
1 kcal = 0,00419MJ
Συγκεκριµένα:
kg
kcal
kcal
MJ
* 10250
* 0,00419
= 15375000
=
kg
kcal
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
MJ
= 64421,3
Νοικ & έτος
Ε πετρελ = 1500
Μέσω της
ενέργειας και της θερµογόνου δύναµης του υγραερίου,
υπολογίζεται και η µάζα του υγραερίου:
όπου:
- mυγραερίου =
E
Η υγραερίου
- H υγραερίου = 10950
kcal
kg
Συγκεκριµένα:
kcal
kg
Νοικ & έτος
= 1404,1
kcal
Νοικ & έτος
10950
kg
15375000
mυγραερίου =
Το µέσο κόστος για θέρµανση µε πετρέλαιο σε µία µέση οικία,
υπολογίζεται από τον ακόλουθο τύπο:
Κόστος πετρελαίου (ΚΠΕΤΡ) = m πετρελαίου * τιµή πετρελαίου
όπου:
- τιµή πετρελαίου = 0,65
€
lt
- πυκνότητα πετρελαίου ( ρ ) = 0,84
Κ ΠΕΤΡ = 1500
kg
€
* 0,65 =
Νοικ & έτος
lt
kg
lt
1500
kg
€
* 0,65
lt
Νοικ & έτος
€
= 1160,7
kg
Νοικ & έτος
0,84
lt
Το µέσο κόστος για θέρµανση µε υγραέριο υπολογίζεται από τον ακόλουθο
τύπο:
Κόστος υγραερίου (ΚΥΓΡ )= mυγραερίου * τιµή υγραερίου
- τιµή υγραερίου = 0,50
€
lt
- πυκνότητα υγραερίου ( ρ ) = 0,57
Κ ΥΓΡ = 1404,1
kg
€
* 0,50 =
Nοικ &¨έτος
lt
Ποσοστιαία διαφορά =
kg
lt
1404,1
Κ ΥΓΡ − Κ ΠΕΤΡ
=
Κ ΥΓΡ
kg
€
* 0,50
€
Νοικ & έτος
lt
= 1231,7
kg
Νοικ & έτος
0,57
lt
€
Νοικ & έτος
= 0,0576 = 5,76%
€
1231,7
Νοικ & έτος
1231,7 − 1160,7
Τα συµπεράσµατα από τους υπολογισµούς που προηγήθηκαν παρουσιάζονται
στο διάγραµµα 5.5
Κατά ένα ποσοστό 5,76 % ακριβότερη είναι η χρήση υγραερίου για την
θέρµανση µιας µέσης οικίας.
ΜΕΣΟ ΚΟ ΣΤΟ Σ ΚΑΥΣΙΜΟ Υ ΓΙΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΜΙΑΣ ΜΕΣΗΣ Ο ΙΚΙΑΣ
1160,7
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
1231,7
ΥΓΡΑΕΡΙΟ
1000
1100
1200
1300
ΚΟ ΣΤΟ Σ ΚΑΥΣΙΜΩΝ (€/Νοικ & έτος)
∆ιάγραµµα 5.5: Ετήσιο µέσο κόστος καυσίµου για θέρµανση µιας
µέσης οικίας.
Παρατηρείται πως µε την σηµερινή κατάσταση η χρήση του υγραερίου δεν
είναι οικονοµικότερη από την χρήση των άλλων συµβατικών καυσίµων. Πρέπει
να τονιστεί το γεγονός ότι ένα µεγάλο ποσοστό 93 % των απαντήσεων του
πληθυσµού πιστεύει ότι η χρήση του υγραερίου είναι πιο οικονοµική από τις
συµβατικές µορφές ενέργειας. Αυτό θα µπορούσε να δικαιολογηθεί στο ότι ένα
ελάχιστο ποσοστό του πληθυσµού χρησιµοποιεί τελικά εξολοκλήρου υγραέριο
για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του. Έτσι αγνοείται η πραγµατική
κατάσταση, ενώ πλεονάζει η λανθάνουσα αίσθηση της συµφέρουσας χρήσης
υγραερίου.
5.5 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ
Για να είναι η έρευνα ολοκληρωµένη, θα πρέπει να εξετασθεί το υγραέριο και
από περιβαλλοντική πλευρά. Είναι πράγµατι
το υγραέριο φιλικό προς το
περιβάλλον;
Για να απαντηθεί το παραπάνω ερώτηµα είναι αναγκαίο να γίνει:
Σύγκριση των ρύπων που προκαλεί η ∆ΕΗ από τη χρήση µαζούτ 3500
υψηλού θείου για παραγωγή Η/Ε, σε σχέση µε το υγραέριο
Σύγκριση των ρύπων που απελευθερώνονται από την χρήση πετρελαίου και
υγραερίου.
5.5.1 Περιβαλλοντική σύγκριση µαζούτ 3500 υψηλού θείου
που χρησιµοποιεί η ∆ΕΗ, µε υγραέριο.
Υπολογίζεται ενδεικτικά η µάζα του µαζούτ 3500 που θα καταναλώσει
η ∆ΕΗ για να δώσει την ήδη υπολογισµένη ποσότητα που µπορεί να
καλυφθεί και από το υγραέριο στο συγκεκριµένο έτος 2003.
Έπειτα µε τη βοήθεια του πίνακα 5.7 που παριστάνει τις εκποµπές
ρύπων διαφόρων ειδών καυσίµων (σε g / kg καυσίµου), υπολογίζονται οι
συνολικοί ρύποι του προαναφερθέντος καυσίµου, οι οποίοι παριστάνονται
στον πίνακα 5.8.Επίσης από τον ίδιο πίνακα υπολογίζονται και οι ρύποι του
υγραερίου χρησιµοποιώντας την ήδη υπολογιζόµενη µάζα του για το έτος
2003.
Kαύσιµο
Μαζούτ Νο 1
(1500)
xαµηλού θείου
Μαζούτ Νο 1
(1500)
υψηλού θείου
Μαζούτ Νο 3
(3500)
CO2
SO2
CO
NOx
HC
Σωµατίδια
3175
14
0,565
5,363
0,188
1,832
3109
70
0,553
5,251
0,184
1,832
3175
14
0,565
5,363
0,188
1,832
xαµηλού θείου
Μαζούτ Νο 3
3091
80 0,550 5,221
0,183
1,832
(3500)
υψηλού θείου
Diesel
3142
6
0,572 2,384
0,191
0,286
Υγραέριο
3030
0
0,332 2,102
0,080
0,100
2715
0
0,332 2,102
0,080
0,100
Φυσικό Αέριο
Πίνακας 5.7: Εκποµπές ρύπων από διάφορα είδη καυσίµων (σε gr/ kg καυσίµου)
Για το έτος 2003
Υπολογισµός της µάζας µαζούτ
m 3 µαζούτ =
= 740,7
kWh
kWh
kcal
1947
* 860
kWh
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος
=
=
=
kcal
kcal
9850
* 0,2295
9850
* 0,2295
kg
kg
1947
K3
H µαζούτ * nµαζούτ
kg
Νοικ & έτος
όπου
- Η µαζούτ = 9850 kcal/kg
- n µαζούτ = n µηχανών που παράγουν Η/Ε * n καλωδίων µεταφοράς * n
τελικής χρήσης
=0,3*0,90*0,85= 0,2295
1 kWh = 860 kcal
Οι ρύποι του πετρελαίου είναι:
•
µσυν . CO = µ µαζούτ * µ CO = 740,7
2
= 2289,5
2
kg
g
g
1 kg
* 3091
*
= 2289503,7
=
Νοικ & έτος 1000 g
Nοικ & έτος
kg
kg
CO2
Νοικ & έτος
µσυν. SO = µ µαζούτ * µ SO = 740,7
2
•
= 59,3
2
kg
SO2
Νοικ & έτος
kg
g
g
1 kg
* 80
*
= 59256
=
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
µσυν. CO = µ µαζούτ * µCO = 740,7
•
= 0,41
kg
g
g
1 kg
* 0,550
*
= 407,4
=
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
CO
Νοικ & έτος
µσυν. NO = µ µαζούτ * µ NO = 740,7
X
•
= 3,87
X
kg
NOX
Νοικ & έτος
µσυν. HC = µ µαζούτ * µ HC = 740,7
•
= 0,14
kg
g
g
1 kg
*5,221 = 3867,2
*
=
kg
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
g
g
1 kg
* 0,183
*
= 135,5
=
Nοικ & έτος
kg
Nοικ & έτος 1000 g
kg
HC
Nοικ & έτος
µσυν. σωµατ. = µ µαζούτ * µσωµατ = 740,7
•
= 1,36
kg
g
g
1 kg
= 1356,9
=
*1,832
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
σωµατιδίίων
Νοικ & έτος
Οι ρύποι του υγραερίου είναι:
m 3υγραερίου = 191,2 kg
µ συν . CO = µυγραερίου * µ CO = 191,2
2
•
= 579
2
kg
CO2
Νοικ & έτος
µ συν . SO = µυγραερίου * µ SO = 191,2
2
•
=0
1 kg
kg
g
g
* 3030
= 579336
*
=
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
SO2
Νοικ & έτος
2
1 kg
kg
g
g
*0
=0
*
=
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
µσυν. CO = µυγραερίου * µCO = 191,2
•
= 0,063
kg
g
g
1 kg
= 63,47
=
* 0,332
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
CO
Νοικ & έτος
µσυν. NO = µυγραερίου * µ NO = 191,2
X
•
= 0,40
X
kg
g
g
1 kg
= 401,9
=
* 2,102
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
NOX
Νοικ & έτος
µσυν. HC = µυγραερίου * µ HC = 191,2
•
= 0,015
kg
g
g
1 kg
= 15,3
=
* 0,080
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
ΗC
Νοικ & έτος
µσυν. σωµατ. = µυγραερίου * µσωµατ = 191,2
•
= 0,019
kg
g
g
1 kg
*0,100
= 19,12
*
=
kg
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
σωµατιδίίων
Νοικ & έτος
Kαύσιµο
CO2
Μαζούτ Νο 3 (3500)
2289,5
υψηλού θείου
579
Υγραέριο
SO2
CO
NOx
HC
Σωµατίδια
59,3
0,41
3,87
0,14
1,36
0
0,063
0,40
0,015
0,019
Πίνακας 5.8: Συνολικές εκποµπές ρύπων Μαζούτ Νο 3 (3500) και υγραέριο
Σύµφωνα µε τον παρακάτω τύπο της ποσοστιαίας µείωσης συµπληρώνεται ο
πίνακας 5.9 και οι τιµές του παριστάνονται στο διάγραµµα 5.6.
Ποσοστιαία µείωση =
CO2
74,7
SO2
100,0
CO
84,6
µ i συν µαζούτ − µ i συν υγραερίου
µ i συν µαζούτ
NOx
89,7
HC
89,3
ΣΩΜΑΤΙ∆ΙΑ
98,6
Πίνακας 5.9: Ποσοστιαία µείωση ρύπων στην αντικατάσταση µαζούτ
από
υγραερίου
ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΡΥΠΩΝ
98,6
ΣΩΜΑΤΙ∆ΙΑ
89,3
HC
89,7
NOx
84,6
CO
100,0
SO2
74,7
CO2
0
20
40
60
80
100
120
ΠΟΣΟΣΤΑ
∆ιάγραµµα 5.6: Ποσοστιαία µείωση ρύπων µε την καύση υγραερίου
αντί µαζούτ
5.5.2 Περιβαλλοντική σύγκριση πετρελαίου θέρµανσης µε
υγραέριο
Παίρνοντας από τον πίνακα 5.7 τις εκποµπές ρύπων του Diesel και έχοντας
υποθέσει τη µάζα πετρελαίου, που καταναλώνει µία µέση οικία το έτος
( m
ΠΕΤΡ
= 1500
kg
),
Nοικ & έτος
υπολογίζονται οι συνολικοί ρύποι του
καυσίµου.
Επίσης χρησιµοποιώντας από τον πίνακα 5.7 και τις εκποµπές ρύπων του
υγραερίου και έχοντας υπολογίσει προηγουµένως τη µάζα υγραερίου (1404,1
kg) υπολογίζονται και οι συνολικοί ρύποι του.
Στον πίνακα 5.10 παρουσιάζονται οι συνολικές ποσότητες ρύπων που
απελευθερώνονται µε την καύση πετρελαίου και υγραερίου.
Οι ρύποι του πετρελαίου είναι:
•
µ συν . CO = µ ΠΕΤΡ * µ CO = 1500
2
= 4713
2
kg
g
g
1 kg
* 3142
*
= 4713000
=
Nοικ & έτος
kg
Νοικ & έτος 1000 g
kg
CO2
Nοικ & έτος
µσυν . SO = µ ΠΕΤΡ * µ SO = 1500
2
•
=9
2
kg
g
g
1 kg
= 9000
=
*6
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
SO2
Νοικ & έτος
µσυν . CO = µ ΠΕΤΡ * µ CO = 1500
•
kg
g
g
1 kg
= 1500
=
* 0,572
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
CO
Νοικ & έτος
= 0,86
µσυν. NO = µ ΠΕΤΡ * µ NO = 1500
X
•
= 3,58
X
kg
g
g
1 kg
= 3576
=
* 2,384
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
NOX
Νοικ & έτος
µσυν . HC = µ ΠΕΤΡ * µ HC = 1500
•
= 0,29
kg
g
g
1 kg
* 0,191
= 286,5
*
=
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
HC
Νοικ & έτος
µσυν. σωµατ. = µ ΠΕΤΡ * µ ΣΩΜΑΤ = 1500
•
= 0,43
kg
g
g
1 kg
= 429
=
* 0,286
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
σωµατιδίων
Νοικ & έτος
Οι ρύποι του υγραερίου είναι:
•
µ συν . CO = µ ΥΓΡ * µ CO = 1404 ,1
2
= 4254
2
kg
CO 2
Νοικ & έτος
kg
g
g
1 kg
* 3030
*
= 4254423
=
kg
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
µ συν .
•
=0
SO 2
= µ ΥΓΡ * µ SO 2 = 1404,1
kg
g
g
1 kg
=0
=
*0
*
kg
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
SO2
Νοικ & έτος
µσυν . CO = µ ΥΓΡ * µ CO = 1404,1
•
= 0,47
kg
g
g
1 kg
* 0,332
= 466
*
=
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
CO
Νοικ & έτος
µσυν. NO = µ ΥΓΡ * µ NO = 1404,1
X
•
= 3,0
X
kg
g
g
1 kg
= 2951
=
* 2,102
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
NOX
Νοικ & έτος
µσυν. HC = µ ΥΓΡ * µ HC = 1404,1
•
= 0,11
kg
g
g
1 kg
= 112,3
=
* 0,080
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
HC
Νοικ & έτος
µσυν. σωµατ. = µ ΥΓΡ * µσωµατ = 1404,1
•
= 0,14
kg
g
g
1 kg
= 140,4
=
* 0,100
*
Νοικ & έτος
Νοικ & έτος 1000 g
kg
kg
σωµατιδίίων
Nοικ & έτος
Kαύσιµο
CO2
SO2
CO
NOx
HC
Σωµατίδια
Diesel
4713
9
0,86
3,58
0,29
0,43
Υγραέριο
4254
0
0,47
3
0,11
0,14
Πίνακας 5.10: Συνολικές εκποµπές ρύπων από συγκεκριµένα καύσιµα
Σύµφωνα µε τον παρακάτω τύπο της ποσοστιαίας µείωσης συµπληρώνεται ο
πίνακας 5.11 και οι τιµές του παριστάνονται στο διάγραµµα 5.7.
Ποσοστιαία µείωση =
µ i συν Diesel − µ i συν υγραερίου
µ i συν Diesel
CO2
SO2
CO
NOx
HC
ΣΩΜΑΤΙ∆ΙΑ
9,7
100,0
45,3
16,2
62,1
67,4
Πίνακας 5.11: Ποσοστιαία µείωση ρύπων στην αντικατάσταση Diesel από
υγραέριο.
ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΡΥΠΩΝ
67,4
ΣΩΜΑΤΙ∆ΙΑ
62,1
HC
16,2
NOx
45,3
CO
100,0
SO2
9,7
CO2
0
20
40
60
80
100
120
ΠΟΣΟΣΤΑ
∆ιάγραµµα 5.7: Ποσοστιαία µείωση ρύπων µε την καύση
υγραερίου αντί Diesel
# Όπως αποδεικνύεται το υγραέριο είναι πράγµατι φιλικό προς το περιβάλλον
και εκπέµπει προς αυτό, λιγότερους ρύπους σε σύγκριση µε το πετρέλαιο
θέρµανσης και µε το µαζούτ 3500 υψηλού θείου που χρησιµοποιεί η ∆ΕΗ.
Αυτός είναι ένας σοβαρός λόγος για να αντικατασταθεί, στους τοµείς που
µπορεί, η ηλεκτρική ενέργεια και το πετρέλαιο θέρµανσης, µε υγραέριο.
Με αυτό τον τρόπο θα µειωθούν σηµαντικά οι εκποµπές CO2 προς την
ατµόσφαιρα, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το φαινόµενο του θερµοκηπίου.
Επίσης
θα µειωθούν και τα αναπνευστικά προβλήµατα των κατοίκων της
Κρήτης (από τη µείωση των σωµατιδίων).
Θα περιοριστούν τα ερεθιστικά αέρια (µείωση 100% NOx), θα µειωθούν οι
αναπνευστικές διαταραχές (µείωση του SO2) και θα µειωθούν οι προϋποθέσεις
δηµιουργίας φωτοχηµικού νέφους (µείωση HC).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6
6.1 Ο∆ΗΓΙΑ “SEVESO”
Μελέτες πάνω στους κίνδυνους των αέριων καύσιµων και η ανάλυση τους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να ελέγχει τους µεγαλύτερους κινδύνους που
αναπτύχθηκαν τα τελευταία 30 χρόνια µε την οδηγία “seveso”.
Η εφαρµογή αυτής της πολιτικής στα κράτη µέλη ακολούθησε τη νοµοθετική
και πολιτική παράδοσή τους. Τα αποτελέσµατα αυτών των πράξεων έγιναν το
αντικείµενο πληθώρας µελετών.
Η Αγγλία και η Ολλανδία µελέτησαν περισσότερο τους κινδύνους γιατί οι
πολιτικές τους βασίστηκαν στο µέγεθος του κινδύνου. Επίσης στήριζαν τις
πολιτικές τους κατά κάποιο τρόπο στη ποσοτική έκφραση των διαφόρων ειδών
κινδύνων, οι οποίοι κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίζονταν.
Στη Βρετανία µελετήθηκαν οι ασφαλείς απόψεις του αγωγού Φυσικού αερίου,
ενώ στην Ολλανδία µελετήθηκαν όλοι οι αναµενόµενοι κίνδυνοι όλης της
αλυσίδας δραστηριοποιήσεων του LPG, της βενζίνης και του φυσικού αερίου.
Οι µετέπειτα έρευνες βασίστηκαν στο υλικό για την επιτροπή που συµβούλευε
τη κυβέρνηση για τη πολιτική που έπρεπε να ακολουθήσει όσον αφορούσε τις
εισαγωγές, µεταφορές, αποθήκευση, χρήση και εξαγωγή του LPG. Η επιτροπή
έπεσε στο εξής δίληµµα. Αν κάποιος ήταν ικανός να επιλέξει την ασφαλέστερη
εναλλακτική λύση, αψηφώντας τους κινδύνους, τότε κάθε δραστηριότητα µε
οποιαδήποτε συνέπεια θα έπρεπε να εγκαταλειφθεί.
Γι΄ αυτό θα έπρεπε να οριστεί κάποιο όριο κινδύνου που θα γινόταν αποδεκτό
µε όλο το κόστος και τα οφέλη που θα το εξισορροπούσαν. Θα΄ πρεπε να
σηµειωθεί ότι αυτή η φόρµα απαιτεί µια διαφορετική προσέγγιση στην ανάλυση
και στην ανάπτυξη του κινδύνου, και να καθορίσει «Standards» από την
«ALARP» (αρχή στο Ηνωµένο Βασίλειο). Το µεγάλο κριτήριο άνισης
κατανοµής στην ALARP, δεν απαιτεί το κόστος ή το κβάντουµ του κόστους να
καθοριστούν ακριβώς.
Μόνο αν τα περιθωριακά βελτιωτικά κόστη είναι
ασύµφορα, θα αποφασιστεί αν κάνοντας την επένδυση αποβεί παράλογη.
Στην Ολλανδία µελετώντας την ελάττωση του κινδύνου ενάντια στους ίδιους
τους κινδύνους είναι πολύ πιο ισορροπηµένη πράξη. Αυτό σηµαίνει ότι ο
βαθµός του κινδύνου είναι πιο κοντά στη πραγµατικότητα απ΄ ότι στο Ηνωµένο
Βασίλειο.
6.2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΠΟ∆ΟΧΗ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
Με την έκδοση της Οδηγίας 2003/30/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και
του Συµβουλίου της 8ης Μαΐου 2003 σχετικά µε την προώθηση της χρήσης
βιοκαυσίµων ή άλλων ανανεώσιµων καυσίµων για τις µεταφορές, το υγραέριο
και τυπικά ανήκει στην κατηγορία των εναλλακτικών καυσίµων µε ότι
συνεπάγεται αυτό. Είναι µάλιστα το εναλλακτικό καύσιµο µε την µεγαλύτερη
ιστορία στη χώρα µας, µε υφιστάµενη νοµοθεσία και κυρίως λίαν εκτεταµένο
εµπορικό δίκτυο (περίπου 20 εταιρείες εµπορίας).
Το υγραέριο (Liquefied Petroleum Gas – LPG) είναι το καύσιµο που µπορεί να
καλύψει όλες τις ενεργειακές ανάγκες και συγχρόνως µε τον καλύτερο τρόπο
ικανοποιεί όλους τους κύριους παράγοντες που λαµβάνονται υπόψη στην
επιλογή της ενεργειακής πηγής. Είναι δηλαδή το µόνο καύσιµο που µπορεί να
χρησιµοποιηθεί σε κάθε γωνιά της Ελλάδας για κάθε οικιακή και εµπορική
χρήση.
Το υγραέριο είναι πράγµατι η Πρακτική Ενέργεια. Το τελευταίο ήταν και ο
τίτλος του συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εταιρειών Υγραερίου (AEGPL)
που διεξήχθη την άνοιξη στην Βαρκελώνη στην οποία συµµετείχε η Ελληνική
Ένωση Εταιρειών Υγραερίου (ΕΕΕΥ). Το υγραέριο, όπως και το Φυσικό
Αέριο, είναι το µόνο καύσιµο, που επειδή είναι αέριο, εξυπηρετεί όλες τις
ακόλουθες ανάγκες για
οικιακή και για
εµπορική χρήση χωρίς κανένα
συνδυασµό µε άλλη πηγή ενέργειας.
Αυτή η κοινή πορεία µε το Φυσικό Αέριο συνιστά µια συνέργια καθόσον
αφ’ενός οι πρώτοι πελάτες που πέρασαν στο Φυσικό Αέριο ήταν εκείνοι που
χρησιµοποιούσαν Υγραέριο και αυτό συνεχίζεται όπου
φτάνει το δίκτυο.
Αφετέρου το ισχυρό λόµπι του Φυσικού Αερίου και η παρεµφερής διαφήµισή
του προωθεί και το Υγραέριο αυξάνοντας την εµβέλεια
του σε όλη την
Ελλάδα.
Στην προσπάθεια διάδοσης των αερίων καυσίµων θεωρείται το Φυσικό Αέριο,
Φυσικός σύµµαχος του Υγραερίου.
Η µόνη διαφορά του Φυσικού Αερίου µε το Υγραέριο είναι αυτή του τρόπου
εφοδιασµού. Αυτή η διαφορά είναι µειονέκτηµα ή πλεονέκτηµα ανάλογα από
τον τρόπο που προσεγγίζεται.
Για παράδειγµα στην Ελλάδα
όπου
υπάρχουν εκατοντάδες
κατοικηµένα
νησιά και πολλές ορεινές περιοχές, το Υγραέριο έχει το πλεονέκτηµα.
Το υγραέριο, αποθηκεύεται σε δοχεία πίεσης που µπορεί να είναι δεξαµενές ή
µεταφερόµενες φιάλες ακόµη και µη επαναπληρούµενα φιαλίδια.
Το υγραέριο µπορεί να προσεγγίσει οπουδήποτε αυτό χρειάζεται µε µέσα όπως
βυτιοφόρα, υγραεριοφόρα-δεξαµενόπλοια, σιδηροδροµικά βαγόνια, φορτηγά
φιαλών, οχηµαταγωγά πλοία κ.λπ
6.3 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ
Η χρήση του υγραερίου σε συστήµατα κεντρικής
θέρµανσης
κτιρίων
απαγορευόταν µέχρι τον Σεπτέµβριο του 2003. Αυτό όµως δεν συνέβαινε µε το
Πετρέλαιο και το Φυσικό Αέριο! Η Ελληνική Ένωση Εταιρειών Υγραερίων
(ΕΕΕΥ) αποφάσισε να υποβάλλει µια καταγγελία κατ’ ευθείαν
στην
Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Ένωση Εταιρειών Υγραερίων παρείχε
γενική υποστήριξη βασιζόµενη στην εµπειρία των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών.
Τελικά µετά από συνδυασµένες προσπάθειες 3 χρόνων (Οκτώβριος 2000 –
Σεπτέµβριος 2003), η Ελληνική ∆ιοίκηση αναγκάστηκε να άρει την σχετική
απαγόρευση, εκδίδοντας ταυτόχρονα ένα νέο Τεχνικό Κανονισµό που αφορά
τις ‘’ µη βιοµηχανικές / βιοτεχνικές εγκαταστάσεις υγραερίου’’ , η οποία ήταν
σε εκκρεµότητα για τουλάχιστον µια δεκαετία (στην πραγµατικότητα είναι ο
πρώτος σχετικός κανονισµός).
Επίσης στον νόµο ‘’Βιώσιµη Ανάπτυξη της Αττικής’’ (Νοέµβριος 2001), η
Ελληνική ∆ιοίκηση έχει την ίδια προσέγγιση σε βάρος του υγραερίου στην
Αττική. Πιο συγκεκριµένα µε τον νέο Νόµο όλες οι βιοµηχανίες στην Αττική
που
τώρα χρησιµοποιούν
υγρά καύσιµα και έχουν την δυνατότητα να
συνδεθούν µε το δίκτυο, υποχρεούνται να τροφοδοτηθούν µε φυσικό αέριο
εντός ενός έτους, για να συµβάλλουν στην µείωση της ατµοσφαιρικής
ρύπανσης. Αυτή η διάκριση όµως έναντι των υπολοίπων συµβατικών
καυσίµων, που µπορεί να επιβληθεί µόνο για περιβαλλοντικούς λόγους, θα
έπρεπε να περιλαµβάνει και το υγραέριο.
Η Ελληνική Ένωση Εταιρειών
υγραερίων αποφάσισε να υποβάλλει καταγγελία
(Φεβρουάριος 2002) στην
Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η περίπτωση χαρακτηρίσθηκε σαν περιορισµός στην
ελεύθερη διακίνηση εµπορευµάτων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία
ζήτησε ήδη την συµµόρφωση της Ελληνικής ∆ιοίκησης.
Γενικά όποτε το λόµπι του φυσικού αερίου κερδίζει µια διακριτική µεταχείριση,
αυτή είναι διεκδικίσιµη και από το υγραέριο καθότι η περιβαλλοντική υπεροχή
που είναι η µόνη αιτιολογία για διάκριση έναντι των υπολοίπων καυσίµων,
είναι επίσης το βασικό χαρακτηριστικό του υγραερίου.
Επισηµαίνεται ότι το 40% της παγκόσµιας παραγωγής LPG προέρχεται από
την διύλιση του Αργού Πετρελαίου. (Περίπου 3% ενός τυπικού βαρελιού
Αργού µετατρέπεται σε LPG). Το υπόλοιπο 60% παράγεται κατά την
επεξεργασία του φυσικού αερίου. Άρα το LPG παράγεται ούτως ή άλλως
(derivative) κατά την παραγωγή των υπολοίπων υγρών καυσίµων και Φυσικού
Αερίου. Στην Ελλάδα το LPG προέρχεται κυρίως από τα τέσσερα (4) ελληνικά
διυλιστήρια Αργού Πετρελαίου. Είναι συνεπώς προφανές ότι το υγραέριο είναι
προτιµότερο να καταναλώνεται σε διάφορες χρήσεις µε υψηλή απόδοση παρά
να καίγεται στους πυρσούς των διυλιστηρίων.
Στην Οδηγία 2003/96 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην οποία καθορίζεται ο
ελάχιστος επιτρεπόµενος φόρος κατανάλωσης, που µπορούν να επιβάλλουν τα
κράτη µέλη, εµφανώς αναγνωρίζεται αυτό το γεγονός . Η ελάχιστη φορολογία
στο υγραέριο θέρµανσης είναι χαµηλότερη ακόµη και από αυτήν του φυσικού
αερίου.
6.3.1 Ελάχιστος επιτρεπόµενος φόρος κατανάλωσης οδηγία
Ε.Ε. 2003/96
01.01.2004
ΚΑΥΣΙΜΑ
01.01.2010
15
15
Mazut (€/1000 lt)
21
21
Diesel (€/1000 lt)
0,15
0,30
NG (€/GJ)
0
LPG (€/1000 kg)
ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ 0
Πίνακας 6.1: Ελάχιστος επιτρεπόµενος φόρος κατανάλωσης
To υγραέριο αποτελεί µέρος όλων των Ευρωπαϊκών προγραµµάτων
Έρευνας και Ανάπτυξης (R & D) που αφορούν τα καύσιµα και
περιλαµβάνεται ήδη στο σχέδιο
αστικού περιβάλλοντος’’
‘’Προς µια θεµατική στρατηγική του
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Από τις απαντήσεις του πληθυσµού µέσω των ερωτηµατολογίων, τη µελέτη και
τους υπολογισµούς, τα πιο χρήσιµα συµπεράσµατα είναι:
Το υγραέριο και στο παρελθόν και στο παρόν ήταν και είναι ένα καύσιµο
που χρησιµοποιείται από ένα µεγάλο ποσοστό καταναλωτών.
Η ποσότητα καυσίµου που χρησιµοποιούσαν στο παρελθόν ήταν µε µικρή
ποσοστιαία διαφορά περισσότερη από τη ποσότητα που συναντάµε στους
σηµερινούς καταναλωτές.
Ο λόγος της µείωσης χρήσης του υγραερίου σήµερα, έγκειται και στην
εξάπλωση και σταθεροποίηση του δικτύου παροχής ηλεκτρικής ενέργειας.
Στη σηµερινή εποχή το υγραέριο χρησιµοποιείται ακόµα σε µεγάλες
ποσότητες στον επαρχιακό οικιακό τοµέα όπου οι κύριοι χρήστες είναι άνω των
50 ετών.
Σε αστικό επίπεδο κύρια χρήση του υγραερίου είναι το γκαζάκι που
χρησιµοποιείται σε καθηµερινή βάση από µεγάλο µέρος του πληθυσµού όλων
των ηλικιών.
Σε µεγάλο ποσοστό συναντάται η χρήση του υγραερίου για κάλυψη
αναγκών θέρµανσης, γιατί προσφέρει εναλλακτική, γρήγορη και αυτόνοµη
θέρµανση.
∆ε συναντάται καθόλου το ζεστό νερό χρήσης από καύση υγραερίου
(θερµοσίφωνας) και ελάχιστο ποσοστό πληθυσµού έχει οικιακή εγκατάσταση
(δεξαµενή και σωληνώσεις) υγραερίου.
Μέσα από προγράµµατα του Υπουργείου Ανάπτυξης έχει ξεκινήσει
καµπάνια ενηµέρωσης, προώθησης
και χρηµατοδότησης των αερίων
καυσίµων. Τα αποτελέσµατα της καµπάνιας θα αρχίσουν να καρποφορούν ,τα
επόµενα χρόνια και τότε θα έχουµε µια καλύτερη εκτίµηση του µελλοντικού
ποσοστού διείσδυσης.
Παρατηρείται µια πολύ µικρή τάση εγκατάστασης δεξαµενών υγραερίου
στις νέες ανεγερθείσες κατοικίες.
Το µεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων δεν είναι ενηµερωµένο για τα
γενικά χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες του υγραερίου.
Μέσα από τις απαντήσεις του πληθυσµού διαφαίνεται σηµαντική τάση
µείωσης στη χρήση υγραερίου µέσω φιαλών.
Παρατηρείται αυξητική τάση αντικατάστασης των συσκευών υγραερίου µε
ηλεκτρική ενέργεια και πετρέλαιο. Όπου στον οικιακό τοµέα το πετρογκάζ
αντικαθίσταται µε ηλεκτρική κουζίνα και οι σόµπες υγραερίου µε καυστήρα
πετρελαίου.
Η επικινδυνότητα στην χρήση είναι ο παράγοντας που αποτρέπει το
µεγαλύτερο µέρος του πληθυσµού να χρησιµοποιήσει υγραέριο. Υπήρξαν
αρκετές αναφορές σε επικίνδυνα συµβάντα.
Ο δύσκολος εφοδιασµός και τα αυστηρά µέτρα ασφαλείας που πρέπει να
τηρούνται είναι δύο αρκετά σηµαντικοί αρνητικοί παράγοντες.
Το µεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσµού θεωρεί το υγραέριο επικίνδυνο για
αναπνευστικά προβλήµατα.
Μέσα από τα ερωτηµατολόγια διαφαίνεται η προτίµηση του πληθυσµού
στην χρήση υγραερίου λόγο της ταχύτητας που προσφέρει στης οικιακές
δραστηριότητες.(µαγείρεµα και θέρµανση).
Σχεδόν όλος ο πληθυσµός θεωρεί το υγραέριο πιο οικονοµικό από την
ηλεκτρική ενέργεια.
Σηµαντική θέση ανάµεσα στα πλεονέκτηµα
κατέχει η αυτονοµία που
προσφέρει η χρήση του υγραερίου.
Σχετικά
µικρό
ποσοστό
πληθυσµού
είναι
ενηµερωµένο
για
τα
περιβαλλοντικά οφέλη που προσφέρει το υγραέριο.
Ο µισός πληθυσµός από αυτούς που δεν χρησιµοποιούν υγραέριο δηλώνει
ότι το κάνει από συνήθεια ενώ ο άλλος µισός από αίσθηµα φόβου.
Μέσα από υπολογισµούς παρατηρήθηκε
ότι η χρήση υγραερίου είναι
οριακά ακριβότερη από την χρήση ηλεκτρική ενέργειας.
Κατά ένα πολύ µικρό ποσοστό είναι επίσης ακριβότερη η χρήση υγραερίου
για την θέρµανση µιας µέσης οικίας.
Τα περιβαλλοντικά οφέλη του υγραερίου είναι ένα σηµαντικό του
πλεονέκτηµα απέναντι στη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας και πετρελαίου µε
σηµαντικότερη τη µείωση του θείου.
Η έλλειψη θείου από το υγραέριο και συνεπώς η µη ύπαρξη οξειδίων του
θείου στα καυσαέρια επιτρέπει τη χρήση συστηµάτων ανάκτησης θερµότητας
χωρίς τον κίνδυνο διαβρώσεων.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ..............................................................................................................................................
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ............................................................................................................................................
1.1 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ..................................................................................................................
1.2 Ι∆ΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ............................................................................................
1.3 ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ...........................................................................................................
1.4 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ...................................................................................... 1
1.4.1 Καλύτερος ενεργειακός βαθµός απόδοσης.............................................................................. 1
1.4.2 Άνεση στον έλεγχο και χειρισµό ............................................................................................. 1
1.4.3 Χαµηλό κόστος διαχείρισης καύσιµου ..................................................................................... 1
1.4.4 Χαµηλό κόστος συντήρησης του εξοπλισµού ......................................................................... 1
1.4.5 Περιβαλλοντική διάσταση ........................................................................................................ 1
1.4.6 Αποκέντρωση ενεργειακών χρήσεων ....................................................................................... 1
1.4.7 Άµεσες θερµικές χρήσεις – Ποιότητα προϊόντος ..................................................................... 1
1.5 ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ...................................................................................... 1
1.6 ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ................................................................................................... 1
1.7 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ................................................................................................................................. 1
1.7.1 Βιοµηχανικός τοµέας .............................................................................................................. 1
1.7.2 Εµπορικός βιοτεχνικός τοµέας ............................................................................................... 2
1.7.3 Υγραέριο στην κίνηση ............................................................................................................ 2
1.8 ΒΑΣΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ .............................................................................................................. 2
1.8.1 ∆εξαµενές ................................................................................................................................. 2
1.8.1.1 Υπέργειες δεξαµενές.......................................................................................................... 2
1.8.1.2 Υπόγειες δεξαµενές ........................................................................................................... 2
1.9 ΡΥΘΜΙΣΤΕΣ ΠΙΕΣΗΣ.................................................................................................................... 3
1.9.1 Ρυθµιστής 2ου σταδίου .............................................................................................................. 3
1.9.2 Ρυθµιστής 1ου σταδίου ............................................................................................................... 3
1.10 ΕΞΑΕΡΙΩΤΕΣ ............................................................................................................................... 3
1.10.1 Πλεονεκτήµατα των εξαεριωτών............................................................................................ 3
1.10.2 Προληπτική συντήρηση εξαεριωτών...................................................................................... 3
1.11 ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣ ΜΟΝΑ∆ΩΝ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ................................................................ 3
1.11.1 Επιλογή κατάλληλων εξαρτηµάτων ......................................................................................... 4
1.12 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ∆ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ................................................. 4
1.13 ΤΡΟΦΟ∆ΟΣΙΑ ∆ΕΞΑΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΒΥΤΙΟΦΟΡΟ ................................................................... 4
1.14 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ......................................................................................... 5
1.15 ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΠΙΚΙΝ∆ΥΝΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ....................................................................... 5
1.15.1 Γενικές οδηγίες ....................................................................................................................... 5
1.16 ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ............................................... 5
1.17 ΕΜΦΙΑΛΩΜΕΝΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ...................................................................................................... 5
1.17.1 Οδηγίες χρήσης φιαλών υγραερίου .......................................................................................... 6
1.18 ΚΙΝ∆ΥΝΟΙ..................................................................................................................................... 6
1.18.1 Γενικές Συµβουλές στους χρήστες .......................................................................................... 6
1.18.2 Η Πολιτική για την Υγεία, την Ασφάλεια και το Περιβάλλον ............................................... 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ........................................................................................................................................... 7
2.1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΠΟΦ-31856/03 (ΦΕΚ1257/Β/3-9-03)
"ΤΕΧΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ
(πλην βιοµηχανιών - βιοτεχνιών)" ........................................................................................................... 7
2.1.1 Πεδίο εφαρµογής του Τεχνικού Κανονισµού ........................................................................... 7
2.1.2 Κατηγορίες................................................................................................................................ 7
2.1.3 Ορισµοί και Ορολογία .............................................................................................................. 7
2.1.4 Πυροπροστασία ........................................................................................................................ 7
2.1.5 Εγκαταστάσεις αποθήκευσης υγραερίου σε δεξαµενές............................................................ 7
2.1.6 Εγκαταστάσεις που τροφοδοτούνται από φιάλες υγραερίου.................................................... 7
2.1.7 Προδιαγραφές του δικτύου σωληνώσεων ................................................................................ 8
2.1.8 Σύνδεση των συσκευών υγραερίου........................................................................................... 8
2.1.9 Εγκατάσταση των συσκευών υγραερίου .................................................................................. 8
2.1.10 Ενέργειες σε κατάσταση ανάγκης............................................................................................ 8
2.1.11 Προληπτικά και κατασταλτικά µέτρα και µέσα πυροπροστασίας των
εγκαταστάσεων υγραερίου................................................................................................................... 8
2.1.12 Κυρώσεις................................................................................................................................. 8
2.2 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ...................................................................................................... 8
2.2.1 Εγκατάσταση σωληνώσεων...................................................................................................... 8
2.3 ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΑΕΡΙΟΥ ..................................................................................................................... 8
2.4 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΡΟΗΣ.......................................................................................................................... 9
2.5 ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΚΑΥΣΑΕΡΙΩΝ ........................................................................................................ 9
2.6 ΑΛΛΑΓΗ ΡΥΘΜΙΣΗΣ .................................................................................................................. 9
2.7 ΧΩΡΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ............................................................... 9
2.8 ΑΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΟ∆ΟΣΙΑ ΑΕΡΑ ΚΑΥΣΗΣ ...................................................................... 9
2.9 ΑΠΑΓΩΓΗ ΚΑΥΣΑΕΡΙΩΝ............................................................................................................ 9
2.10 ΠΙΕΣΗ............................................................................................................................................. 9
2.11 ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ............................................................................................................................... 9
2.12 ΘΕΡΜΟΓΟΝΟΣ ∆ΥΝΑΜΗ........................................................................................................... 9
2.13 ∆ΕΙΚΤΗΣ WOBBE ........................................................................................................................ 9
2.14 ΘΕΡΜΙΚΗ ΦΟΡΤΙΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΚΗ ΙΣΧΥΣ ............................................................................ 9
2.15 ΤΙΜΗ ΣΥΝ∆ΕΣΗΣ......................................................................................................................... 9
2.16 ∆ΟΚΙΜΕΣ....................................................................................................................................... 9
2.17 ΦΙΑΛΕΣ ΚΑΙ ∆ΕΞΑΜΕΝΕΣ ........................................................................................................ 9
2.18 ΖΩΝΕΣ ΚΙΝ∆ΥΝΟΥ ΑΝΑΦΛΕΞΗΣ ......................................................................................... 10
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 .......................................................................................................................................... 10
3.1 ΜΙΚΡΟΣΥΣΚΕΥΕΣ ....................................................................................................................... 10
3.2 ΜΑΓΕΙΡΕΜΑ................................................................................................................................. 10
3.3 ΖΕΣΤΟ ΝΕΡΟ................................................................................................................................. 10
3.4 ΘΕΡΜΑΝΣΗ .................................................................................................................................. 11
3.5 ΨΥΓΕΙΑ.......................................................................................................................................... 11
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 .......................................................................................................................................... 12
4.1 ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ............................................................................................................. 12
4.1.1 Περιγραφή του δειγµατόχωρου ............................................................................................... 12
4.1.2 Εµπειρίες από την συλλογή του δειγµατόχωρου ..................................................................... 12
4.2 EΡΩΤΗΣΗ 1: «Το έχετε χρησιµοποιήσει στο παρελθόν;............................................................. 12
4.3 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΦΑΛΜΑΤΟΣ .................................................................................................. 13
4.3.1 Υπολογισµός σφάλµατος στα αποτελέσµατα χρήσης υγραερίου στο
παρελθόν ............................................................................................................................................ 13
4.4. ΕΡΩΤΗΣΗ 2: «Αν ναι, µε ποια χρήση;» ........................................................................................ 13
4.5 ΕΡΩΤΗΣΗ 3: «Πόσες ώρες, κατά µέσο όρο, το χρησιµοποιούσατε την ηµέρα;» ......................... 13
4.6 ΕΡΩΤΗΣΗ 4: «Τώρα το χρησιµοποιείτε;» ..................................................................................... 13
4.6.1 Εµφάνιση σφάλµατος στα αποτελέσµατα χρήσης υγραερίου στο παρόν................................. 14
4.7 ΕΡΩΤΗΣΗ 5: «Αν ναι, µε ποια χρήση;» ......................................................................................... 14
4.8 ΕΡΩΤΗΣΗ 6 :«Πόσες ώρες, κατά µέσο όρο, το χρησιµοποιείτε την ηµέρα;»................................ 14
4.9 ΕΡΩΤΗΣΗ 7:«Αν όχι γιατί;»........................................................................................................... 14
4.10 ΕΡΩΤΗΣΗ 8: «Έχετε σκοπό να το χρησιµοποιήσετε;» ................................................................ 15
4.10.1 Εµφάνιση σφάλµατος στα αποτελέσµατα χρήσης υγραερίου στο µέλλον ............................. 15
4.11 ΕΡΩΤΗΣΗ 9: «Ακόµα και αν δεν το χρησιµοποιείτε, να αναφέρετε δυο
πλεονεκτήµατα που γνωρίζετε»............................................................................................................. 15
4.12 ΕΡΩΤΗΣΗ 10: «Ακόµα και αν δεν το χρησιµοποιείτε, να αναφέρετε δυο
µειονεκτήµατα που γνωρίζετε».............................................................................................................. 15
4.13 ΕΡΩΤΗΣΗ 11: «Πιστεύετε ότι είναι πιο ακριβό από την ηλεκτρική ενέργεια;» .......................... 15
4.14 ΕΡΩΤΗΣΗ 12: «Το θεωρείτε εξίσου ασφαλές µε την ηλεκτρική ενέργεια;» ............................... 16
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 .......................................................................................................................................... 18
5.1 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ................................................................................................................ 16
5.2 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΗΣ 1 MJ ΑΠΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΜΕ ΤΗΝ ΤΙΜΗ ΑΠΟ
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ..................................................................................... 16
5.3 ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ
ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΣΕ ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΙΣ .................................................................................. 16
5.4 ΜΕΛΕΤΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΜΕ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ΓΙΑ
ΘΕΡΜΑΝΣΗ ......................................................................................................................................... 17
5.5 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ .................................................................................................... 18
5.5.1 Περιβαλλοντική σύγκριση µαζούτ 3500 υψηλού θείου που χρησιµοποιεί η ∆ΕΗ
µε υγραέριο. ............................................................................................................................................... 18
5.5.2 Περιβαλλοντική σύγκριση πετρελαίου θέρµανσης µε υγραέριο ............................................ 18
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 .......................................................................................................................................... 18
6.1 Ο∆ΗΓΙΑ “SEVESO” ....................................................................................................................... 18
6.2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΠΟ∆ΟΧΗ ΤΟΥ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ............................................................................. 19
6.3 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΥΓΡΑΕΡΙΟ ............................................................... 19
6.3.1 Ελάχιστος επιτρεπόµενος φόρος κατανάλωσης οδηγία Ε.Ε. 2003/96...................................... 19
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ .......................................................................................................................... 19
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ………………………………………………………………………
……………….166
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ……………………………………………………………………….197
ΠΙΝΑΚΕΣ
Πίνακας 1.1: Φυσικά χαρακτηριστικά υγραερίου. .......................................................................................
Πίνακας 1.2 : Πιέσεις και θερµοκρασίες ..................................................................................................... 1
Πίνακας 1.3 : Εκποµπές ρύπων ................................................................................................................... 1
Πίνακας 1.4 : Απόστασεις δεξαµενών υγραερίου υπό πίεση. ..................................................................... 2
Πίνακας 1.5: Αποστάσεις σε µέτρα ............................................................................................................. 3
Πίνακας 1.6: Καταναλώσεις τυπικών συσκευών υγραερίου ...................................................................... 4
Πίνακας 1.7 : Φιάλη µε υγραέριο µίγµα των 10 kg ..................................................................................... 6
Πίνακας 1.8 : Φιάλη προπανίου των 25kg................................................................................................... 6
Πίνακας 5.1: Συγκριτικός πίνακας µορφών ενέργειας €/MJ ..................................................................... 16
Πίνακας 5.2: Πωλήσεις Ηλεκτρικής Ενέργειας από τη ∆.Ε.Η στο νοµό Αγ. Νικολάου.......................... 16
Πίνακας 5.3: Πωλήσεις Ηλεκτρικής Ενέργειας από τη ∆.Ε.Η στο νοµό Ηρακλείου................................ 16
Πίνακας 5.4: Πωλήσεις Ηλεκτρικής Ενέργειας από τη ∆.Ε.Η στο νοµό Ρεθύµνου.................................. 17
Πίνακας 5.5: Πωλήσεις Ηλεκτρικής Ενέργειας από τη ∆.Ε.Η στο νοµό Χανίων ..................................... 17
Πίνακας 5.6: Συγκεντρωτικός πίνακας στοιχείων .................................................................................... 17
Πίνακας 5.7: Εκποµπές ρύπων από διάφορα είδη καυσίµων .................................................................... 18
Πίνακας 5.8: Συνολικές εκποµπές ρύπων Μαζούτ Νο 3 (3500) και υγραέριο......................................... 18
Πίνακας 5.9: Ποσοστιαία µείωση ρύπων στην αντικατάσταση µαζούτ από υγραερίου .......................... 18
Πίνακας 5.10: Συνολικές εκποµπές ρύπων από συγκεκριµένα καύσιµα................................................. 18
Πίνακας 5.11: Ποσοστιαία µείωση ρύπων στην αντικατάσταση Diesel από υγραέριο. ......................... 18
Πίνακας 6.1: Ελάχιστος επιτρεπόµενος φόρος κατανάλωσης................................................................... 19
ΕΙΚΟΝΕΣ
Εικόνα 1.1 : Βραστήρας νερού ........................................................................................................
Εικόνα 1.2 : ∆εξαµενή Προπανίου ....................................................................................................
Εικόνα 1.3: Απ’ ευθείας λήψη αέριας φάσης .................................................................................. 2
Εικόνα 1.4: Λήψη αέριας φάσης µέσω εξαεριωτή ......................................................................... 2
Εικόνα 1.5 : Τυπική δεξαµενή 500 lt ............................................................................................... 2
Εικόνα 1.6 : Υπόγεια δεξαµενή ....................................................................................................... 3
Εικόνα 1.7 : Τυπικός ρυθµιστής 2ου σταδίου σε τοµή ..................................................................... 3
Εικόνα 1.8 : Τυπικός ρυθµιστής 1ου σταδίου σε τοµή.................................................................... 3
Εικόνα 1.9 : Φιαλίδιο υγραερίου 190gr .......................................................................................... 5
Εικόνα 1.10: Φιαλίδιο υγραερίου 3kg ............................................................................................ 5
Εικόνα 1.11 : Spray ανίχνευσης διαρροών. ..................................................................................... 6
Εικόνα 3.1 : De luxe ...................................................................................................................... 10
Εικόνα 3.2: Forte............................................................................................................................ 10
Εικόνα 3.3: Classic ........................................................................................................................ 10
Εικόνα 3.4 : Super.......................................................................................................................... 10
Εικόνα 3.5: Φορητός φωτισµός ..................................................................................................... 10
Εικόνα 3.6 : Πυρσός απώθησης εντόµων ...................................................................................... 10
Εικόνα 3.7 : Φλόγιστρο ................................................................................................................. 10
Εικόνα 3.8 : Λυχνία Βunsen .......................................................................................................... 10
Εικόνα 3.9 : Κουζίνα ELBA 66W421 ......................................................................................... 10
Εικόνα 3.10 : Κουζίνα ELBA 61640BL....................................................................................... 10
Εικόνα 3.11: Εντοιχιζόµενη εστία ................................................................................................. 10
Εικόνα 3.12 : Εντοιχιζόµενος φούρνος.......................................................................................... 10
Εικόνα 3.13: Επιτοίχιος οικιακός θερµοσίφωνας GΑΝ-8ο ........................................................... 10
Εικόνα 3.14 : Επιδαπέδιος θερµοσίφωνας G................................................................................ 11
Εικόνα 3.15: Επιτοίχιος ταχυθερµοσίφωνας UNIC ...................................................................... 11
Εικόνα 3.16: Καλοριφέρ τύπου AUER.......................................................................................... 11
Εικόνα 3.17: Καλοριφέρ ITALKERO ........................................................................................... 11
Εικόνα 3.18: Κοινή σόµπα............................................................................................................. 11
Εικόνα 3.19: Τζάκι υγραερίου ....................................................................................................... 11
Εικόνα 3. 20 : Θερµαντήρας εξωτερικών χώρων .......................................................................... 11
Εικόνα 3. 21 : Επιτοίχιος λέβητας Lady ........................................................................................ 11
Εικόνα 3. 22 : Επιτοίχιος λέβητας Style ........................................................................................ 11
Εικόνα 3. 23 : Επιδαπέδιος λέβητας Μonet .................................................................................. 11
Εικόνα 3. 24: Επιδαπέδιος λέβητας Rembrandt ......................................................................... 11
Εικόνα 3. 25 : Αερόθερµος θερµαντήρας Welding ....................................................................... 11
Εικόνα 3. 26 : Αερόθερµος θερµαντήρας Welding ....................................................................... 11
Εικόνα 3. 27 : Ψυγείο υγραερίου ................................................................................................... 11
∆ΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ
∆ιάγραµµα 4.1: Απαντήσεις ανδρών ανά ηλικία για την χρήση υγραερίου στο
παρελθόν. 124
∆ιάγραµµα 4.2: Απαντήσεις ανδρών ανά νοµό για την χρήση υγραερίου στο
παρελθόν. 125
∆ιάγραµµα 4.3: Συνολικές απαντήσεις ανδρών για την χρήση υγραερίου στο
παρελθόν. 126
∆ιάγραµµα 4.4: Απαντήσεις γυναικών ανά ηλικία για την χρήση υγραερίου
στο παρελθόν. 127
∆ιάγραµµα 4.5: Απαντήσεις γυναικών ανά νοµό για την χρήση υγραερίου στο
παρελθόν. 128
∆ιάγραµµα 4.6: Συνολικές απαντήσεις γυναικών για την χρήση υγραερίου στο
παρελθόν.-108∆ιάγραµµα 4.7: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για την χρήση υγραερίου
στο παρελθόν.-109∆ιάγραµµα 4.8: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για την χρήση
υγραερίου στο παρελθόν και
απεικόνιση σφάλµατος. -111∆ιάγραµµα 4.9: Απαντήσεις ανδρών ως προς το τρόπο χρήσης υγραερίου στο
παρελθόν 133
∆ιάγραµµα 4.10: Απαντήσεις γυναικών ως προς τη χρήση υγραερίου στο
παρελθόν 135
∆ιάγραµµα 4.11: Απαντήσεις πληθυσµού ως προς τη χρήση υγραερίου στο
παρελθόν -114∆ιάγραµµα 4.12: Μέσος χρόνος ηµερήσιας χρήσης ανά κατηγόρια στο
παρελθόν -114∆ιάγραµµα 4.13: Απαντήσεις ανδρών ανά ηλικία για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν -115∆ιάγραµµα 4.14: Απαντήσεις ανδρών ανά νοµό για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν 139
∆ιάγραµµα 4.15: Συνολικές απαντήσεις ανδρών για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν - 116∆ιάγραµµα 4.16: Απαντήσεις γυναικών ανά ηλικία για τη χρήση του
υγραερίου στο παρόν-117∆ιάγραµµα 4.17: Απαντήσεις γυναικών ανά νοµό για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν-118∆ιάγραµµα 4.18: Συνολικές απαντήσεις γυναικών για τη χρήση του υγραερίου
στο παρόν-118∆ιάγραµµα 4.19: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για τη χρήση του
υγραερίου στο παρόν-119∆ιάγραµµα 4.20: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για τη χρήση του
υγραερίου στο παρόν και απεικόνιση σφάλµατος 143
∆ιάγραµµα 4.21: Απαντήσεις ανδρών ως προς τη χρήση υγραερίου στο παρόν
144
∆ιάγραµµα 4.22: Απαντήσεις γυναικών ως προς τη χρήση υγραερίου στο
παρόν-121∆ιάγραµµα 4.23: Απαντήσεις πληθυσµού ως προς τη χρήση υγραερίου στο
παρόν-122∆ιάγραµµα 4.24: Μέσος χρόνος ηµερήσιας χρήσης ανά κατηγόρια στο παρόν
147
∆ιάγραµµα 4.25: Αιτιολογία απόρριψης της χρήσης υγραερίου στους άνδρες
στο παρόν 148
∆ιάγραµµα 4.26: Αιτιολογία απόρριψης της χρήσης υγραερίου στις γυναίκες
στο παρόν 149
∆ιάγραµµα 4.27: Αιτιολογία απόρριψης της χρήσης υγραερίου στον
πληθυσµό στο παρόν 150
∆ιάγραµµα 4.28: Συνολικές απαντήσεις ανδρών για τη χρήση υγραερίου στο
µέλλον 151
∆ιάγραµµα 4.29: Συνολικές απαντήσεις γυναικών για τη χρήση υγραερίου στο
µέλλον 151
∆ιάγραµµα 4.30: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για τη χρήση υγραερίου
στο µέλλον-127∆ιάγραµµα 4.31: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού για τη χρήση υγραερίου
στο µέλλον και απεικόνιση σφάλµατος 153
∆ιάγραµµα 4.32: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού ανά χρονικές περιόδους
154
∆ιάγραµµα 4.33: Πλεονεκτήµατα του υγραερίου 155
∆ιάγραµµα 4.34: Μειονεκτήµατα του υγραερίου 157
∆ιάγραµµα 4.35: Απαντήσεις ανδρών ανά ηλικία στη σύγκριση του κόστους
Η/Ε µε
το υγραέριο-133∆ιάγραµµα 4.36: Απαντήσεις γυναικών ανά ηλικία στη σύγκριση του
κόστους Η/Ε µε το υγραέριο 160
∆ιάγραµµα 4.37: Συγκεντρωτικό διάγραµµα απαντήσεων ανδρών – γυναικών
στη σύγκριση του κόστους Η/Ε µε το υγραέριο-134∆ιάγραµµα 4.38: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού στη σύγκριση του
κόστους Η/Ε µε το υγραέριο 161
∆ιάγραµµα 4.39: Απαντήσεις ανδρών ανά ηλικία σε σύγκρισης ασφάλειας
Η/Ε µε το υγραέριο-136∆ιάγραµµα 4.40: Απαντήσεις γυναικών ανά ηλικία σε σύγκρισης ασφάλειας
Η/Ε µε το υγραέριο-137∆ιάγραµµα 4.41: Συγκεντρωτικό διάγραµµα απαντήσεων ανδρών – γυναικών
σε σύγκρισης ασφάλειας Η/Ε µε το υγραέριο-137∆ιάγραµµα 4.42: Συνολικές απαντήσεις πληθυσµού σε σύγκρισης ασφάλειας
Η/Ε µε το υγραέριο 165
∆ιάγραµµα 5.1: Συγκριτικός πίνακας µορφών ενέργειας €/MJ 168
∆ιάγραµµα 5.2: Μέση ποσότητα υγραερίου για αντικατάσταση της Η/Ε στον
οικιακό τοµέα 175
∆ιάγραµµα 5.3: Συγκριτικό µέσο κόστος καυσίµων µιας µέσης οικίας για τρία
έτη 177
∆ιάγραµµα 5.4: Ετήσιο κέρδος ανά νοικοκυριό από χρήση υγραερίου 178
∆ιάγραµµα 5.5: Ετήσιο µέσο κόστος καυσίµου για θέρµανση µιας µέσης
οικίας. 180
∆ιάγραµµα 5.6: Ποσοστιαία µείωση ρύπων µε την καύση υγραερίου αντί
µαζούτ 185
∆ιάγραµµα 5.7: Ποσοστιαία µείωση ρύπων µε την καύση υγραερίου αντί
Diesel 188
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΦΙΑΛΩΝ
Σε µία φιάλη υγραερίου υπάρχει υγραέριο σε υγρή φάση και πάνω από αυτό
υπάρχουν οι ατµοί υγραερίου. Κάθε φορά που καταναλώνει η συσκευή
υγραέριο η πίεση των ατµών µέσα στη φιάλη µειώνεται, γεγονός που προκαλεί
την εξάτµιση του υγρού. Κατά τη διαδικασία όµως της εξάτµισης παράγεται
ψύξη µε αποτέλεσµα να µειώνεται η θερµοκρασία της φιάλης. Σε περίπτωση
που η κατανάλωση της συσκευής είναι µεγάλη, το υγραέριο δεν µπορεί να
αναπληρώσει τη θερµότητα που χάνει εξαιτίας της εξάτµισης από τη θερµότητα
του περιβάλλοντος, µε αποτέλεσµα η θερµοκρασία του να πέσει κάτω από το
σηµείο βρασµού του και να µην γίνεται δυνατή η περαιτέρω εξάτµιση της
υγρής φάσης σε αέρια. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει την µέγιστη δυνατότητα
εξαέρωσης µιας φιάλης σε συνάρτηση µε τη θερµοκρασία του περιβάλλοντος,
τη διάρκεια της κατανάλωσης και το είδος του υγραερίου (προπάνιο ή
βουτάνιο).
Θερµο
κρασία
-15 °C
-10 °C
-5 °C
-0 °C
+5 °C
+10 °C
+15 °C
15λ
Β
Π
2
2.3
2.8
3.6
1.25
4.4
1.4
5.2
1.6
6
- Β Βουτάνιο
30λ
Β
Π
1.7
1.8
2.1
2.4
0.85
2.8
1
3.2
1.1
3.7
- Π Προπάνιο
∆ιάρκεια χρήσης
1ω
Β
Π
1.2
1.3
1.4
1.6
0.5
1.9
0.65
2.2
0.8
2.5
2ω
Β
0.35
0.48
0.6
Π
0.8
0.9
1
1.2
1.3
1.5
1.7
συνέχεια
Β
Π
0.4
0.5
0.6
0.7
0.2
0.8
0.3
1
0.4
1.2
Από τον παραπάνω πίνακα συνάγεται ότι σε περίπτωση που µια συσκευή η
οποία καταναλώνει 6 kg προπανίου την ώρα που τροφοδοτείται από µία φιάλη
για χρόνο µεγαλύτερο από 15 min, η θερµοκρασία του υγραερίου θα µειωθεί
στους – 40 oC που είναι το σηµείο βρασµού του προπανίου µε αποτέλεσµα ενώ
υπάρχει υγραέριο στη φιάλη η συσκευή θα σταµατήσει να λειτουργεί. (Η
θερµοκρασία περιβάλλοντος είναι 15 oC).
Για την αποφυγή του παραπάνω προβλήµατος γίνεται χρήση παραπάνω από µία
φιάλες για την τροφοδοσία των συσκευών.
Η Γαλλική Επαγγελµατική Επιτροπή βουτανίου-προπανίου έχει καθορίσει την
ακόλουθη µέθοδο υπολογισµού του απαιτούµενου αριθµού φιαλών για µία
εγκατάσταση υγραερίου.
1.
Αθροίστε τις καταναλώσεις [σε gr/h] όλων των συσκευών της
εγκατάστασης. ∆ιαιρέστε το αποτέλεσµα αυτό µε την παροχή που µπορεί να
δώσει µία φιάλη για 15 min [σε gr/h].
Αθροίστε τις καταναλώσεις [σε gr/h] όλων των συσκευών της
2.
εγκατάστασης,
εξαιρουµένων
των
συσκευών
στιγµιαίας
παραγωγής
ζεστού
νερού
(ταχυθερµοσίφωνες). ∆ιαιρέστε το αποτέλεσµα αυτό µε την παροχή που µπορεί
να
δώσει µία φιάλη για 1h [σε gr/h].
3.
Αθροίστε τις καταναλώσεις [σε gr/h] των συσκευών θέρµανσης. ∆ιαιρέστε
αυτό το αποτέλεσµα µε την παροχή που µπορεί να δώσει µία φιάλη συνεχώς [σε
gr/h].
Λάβετε το µεγαλύτερο από τους 3 αριθµούς και στρογγυλέψτε τον στο αµέσως
µεγαλύτερο ακέραιο αριθµό. Αυτός είναι ο αριθµός n των φιαλών που
χρειάζεται η εγκατάσταση.
Παράδειγµα:
Έστω ότι σε µία οικιακή εγκατάσταση
υγραερίου, υπάρχουν οι παρακάτω συσκευές:
Ταχυθερµοσίφωνες ισχύος 5000 kcal/h βαθµού απόδοσης 0,85
Ατοµικός λέβητας ισχύος 20000 kcal/h (όταν λειτουργεί σε πλήρη ισχύ) και
βαθµού απόδοσης 0,90
Κουζίνα µε 4 εστίες και φούρνο ισχύος 20 kW (όταν λειτουργεί σε πλήρη
ισχύ)
και βαθµού απόδοσης 0,80.
Αρχικά βρίσκουµε τις καταναλώσεις των συσκευών [σε gr/h] (το καύσιµο είναι
προπάνιο).
Ο ταχυθερµοσίφωνας καταναλώνει:
kcal
g
kg
h
= 514,9 = 0,515
kcal
h
h
11,424
* 0.85
g
5000
όπου:
- χρήσιµη ενέργεια του προπανίου=11424 kcal/kg (από πίνακα)
- 1kg = 1000g
Ο ατοµικός λέβητας καταναλώνει:
kcal
g
kg
h
= 1945 = 1,945
kcal
h
h
11,424
* 0.90
g
20000
Η κουζίνα σε πλήρη ισχύ καταναλώνει:
kcal
kWh = 1890 g = 1,890 kg
kcal
h
h
11,424
* 0.80
g
20kW * 864
1. Το σύνολο των καταναλώσεων της εγκατάστασης είναι:
515 gr/h+1945 gr/h+1890 gr/h= 4350 gr/h
Υποθέτοντας θερµοκρασία στο χώρο των φιαλών ίση µε 15 οC, µία φιάλη
µπορεί να δώσει 6 kg προπανίου σε χρονικό διάστηµα 15min. Άρα ο αριθµός
που λαµβάνουµε στο πρώτο στάδιο υπολογισµού είναι :
4350 gr/h / 6000 gr/h = 0,725
2. Η κατανάλωση της εγκατάστασης εξαιρουµένου του ταχυθερµοσίφωνα είναι
4350 gr/h - 515 gr/h = 3835 gr/h. Στους 15 οC µία φιάλη µπορεί να δώσει µέχρι
2,5 kg προπανίου σε 1h . Άρα ο αριθµός που λαµβάνουµε στο δεύτερο στάδιο
υπολογισµού είναι:
3835 gr/h / 2500 gr/h = 1,534
3. Η κατανάλωση των συσκευών θέρµανσης είναι1945 gr/h. Στους 15 οC µπορεί
να δώσει µέχρι 1,2 kg προπανίου σε συνεχή χρήση. Άρα ο αριθµός που
λαµβάνουµε στο δεύτερο στάδιο υπολογισµού είναι:
1945 gr/h / 1200 gr/h = 1,62
Ο µεγαλύτερος από τους 3 αριθµός είναι ο 1,62. Άρα 2 φιάλες προπανίου είναι
αρκετές για την πλήρη λειτουργία. Ο υπολογισµός αυτός έγινε για θερµοκρασία
περιβάλλοντος 15 οC. Αν θεωρήσουµε χαµηλότερες εξωτερικές θερµοκρασίες,
είναι προφανές ότι θα χρειαστούµε και µεγαλύτερο αριθµό φιαλών. Επίσης
είναι χρήσιµο, για την απρόσκοπτη λειτουργία της εγκατάστασης, να έχουµε
ίσο αριθµό φιαλών (στην περίπτωση µας 2) σε εφεδρεία. Οι εφεδρικές φιάλες
µπορούν να συνδεθούν µε τις κύριες µε έναν αυτόµατο µεταγωγέα, ο οποίος
επιτρέπει την τροφοδοσία από τις εφεδρικές φιάλες µόνο όταν αδειάσουν οι
κύριες. Πάντως ανεξάρτητα από τον αριθµό που προηγουµένως βρήκαµε, η
συνολική χωρητικότητα των φιαλών ( κύριων και εφεδρικών) πρέπει να
βεβαιώνει µία αυτονοµία της εγκατάστασης σε υγραέριο τουλάχιστον ενός
µηνός.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2
Εάν χρησιµοποιηθεί υγραέριο τύπου µείγµατος 80% βουτάνιο και 20%
προπάνιο, λαµβάνεται ως χρήσιµη ενέργεια το 11350 kcal/h από κάθε kg του
µείγµατος. Εποµένως ο καυστήρας του λέβητα πρέπει να τροφοδοτείται µε
20000 /11350=1,8 kg/h µείγµατος. Η δυνατότητα εξαέρωσης των φιαλών
µείγµατος προπανίου-βουτανίου είναι για συνεχή διάρκεια λειτουργίας 0,56
kg/h. Εποµένως θα χρειαστούν 1,8/0,56=3.21 δηλαδή 4 φιάλες µείγµατος για να
ανταποκριθούν στην κατανάλωση µείγµατος που χρειάζεται η µονάδα του
τοίχου. Χρησιµοποιώντας αριθµό φιαλών µικρότερο από 4, οι φιάλες µετά από
κάποιο χρονικό διάστηµα παγώνουν και το υγρό µείγµα δεν εξαερώνεται, µε
αποτέλεσµα τη διακοπή της λειτουργίας της µονάδας τοίχου αν και υπάρχει
ακόµα υγραέριο στις φιάλες.
Η πίεση των ατµών του µείγµατος 80% βουτάνιο-20% προπάνιο είναι 2,5 bar
στους 15 οC. Εάν οι φιάλες τοποθετηθούν δίπλα στο λέβητα αρκεί ένας
ρυθµιστής χαµηλής πίεσης. Εάν τοποθετηθούν µακριά από το λέβητα,
χρειάζεται ένας ρυθµιστής υψηλής πίεσης που θα υποβιβάσει την πίεση του
αερίου από τα 2,5 bar στο 1,5 bar και ακριβώς πριν το λέβητα ένας ρυθµιστής
χαµηλής πίεσης που θα υποβιβάσει την πίεση από 1,5 bar στα 30 mbar που
είναι η πίεση λειτουργίας του λέβητα. Εφόσον χρειαζόµαστε 1,8 kg/h
υγραερίου θα χρησιµοποιηθούν ρυθµιστές που επιτρέπουν παροχή µεγαλύτερη
από 1,8 kg/h, δηλαδή ρυθµιστή 4 kg/h χαµηλής πίεσης ή ρυθµιστές 3 kg/h
υψηλής πίεσης και 4 kg/ h χαµηλής πίεσης.
1. Φιάλες κοντά στο λέβητα
1.
συλλέκτης 4 φιαλών ref. 6600/4
2.
ρακόρ ¼’’ µε περικόχλιο φιάλης ref. 5900
3.
ρυθµιστής χαµηλής πίεσης 4 kg/ h ref. 600
4.
ρακόρ αρσενικό µηχ. σύσφιξης για χαλκοσωλήνα Φ12 ref. 200123
5.
ρακόρ αρσενικό µηχ. σύσφιξης για χαλκοσωλήνα Φ12 ref. 200124
6.
φίλτρο υγραερίου ½’’ ref. 4401
7 . σφαιρικός διακόπτης υγραερίου ½’’ ref.000252
2. Φιάλες µακριά από το λέβητα
2.1 Με συλλέκτη
1.
συλλέκτης 4 φιαλών ref. 6600/4
2.
ρακόρ ¼’’ µε περικόχλιο φιάλης ref. 5900
3.
ρυθµιστής υψηλής πίεσης 3 kg/ h ref. 2005
4.
µαστός ref. 5950
5.
περικόχλιο φιάλης ref. 590001
6.
ουρά για χαλκοσωλήνα Φ12 ref. 000116
7.
ρακόρ αρσενικό µηχ. σύσφιξης για χαλκοσωλήνα Φ12 ref. 200124
8.
φίλτρο υγραερίου ½’’ ref. 4401
9.
σφαιρικός διακόπτης υγραερίου ½’’ ref.000252
10. µαστός ref. 5952
11. ρυθµιστής χαµηλής πίεσης 4 kg/ h ref. 600
12. ρακόρ αρσενικό µηχ. σύσφιξης για χαλκοσωλήνα Φ12 ref. 200123
2.2 Με συλλέκτες και µεταγωγέα
1.
συλλέκτης 4 φιαλών ref. 6600/4
2.
εύκαµπτος χαλκός 1m ref. 6600
3.
αυτόµατος µεταγωγέας ref. 2602
4.
ουρά για χαλκοσωλήνα Φ12 ref. 000116
5.
περικόχλιο φιάλης ref. 590001
6.
ρακόρ αρσενικό µηχ. σύσφιξης για χαλκοσωλήνα Φ12 ref. 200124
7.
φίλτρο υγραερίου ½’’ ref. 4401
8.
σφαιρικός διακόπτης υγραερίου ½’’ ref.000252
9.
µαστός ref. 5952
10. ρακόρ ¼’’ µε περικόχλιο φιάλης ref. 5900
11. ρυθµιστής χαµηλής πίεσης 4 kg/ h ref. 600
12. ρακόρ αρσενικό µηχ. σύσφιξης για χαλκοσωλήνα Φ12 ref. 200123
Για µεγαλύτερη αυτονοµία και για να ελέγχεται ο χρόνος αδειάσµατος των
φιαλών γίνεται χρήση και δεύτερου συλλέκτη 4 φιαλών και συνδέεται µε τον
αυτόµατο µεταγωγέα. Μετά τον µεταγωγέα τοποθετείται απαραίτητα ρυθµιστής
χαµηλής πίεσης.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3
Υποχρεώσεις διακινητών υγραερίου και εµφιαλωτηρίων. Περιπτώσεις
απαγόρευσης πώλησης υγραερίου.
Αποφ-Α3/5260/11-10-04 (ΦΕΚ-1572/Β/20-10-04)
Αποφ-Α3/5260/04 (ΦΕΚ-1572/Β/04) Αγορ_∆ξις-12/04
Αντικατάσταση των Αρθ-434 και Αρθ-435 της Αγορ_∆ξις-14/89 "∆ιακίνηση
Υγραερίου"
(Υποχρεώσεις διακινητών υγραερίου και εµφιαλωτηρίων,
Περιπτώσεις απαγόρευσης πώλησης υγραερίου)
Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης
Αγορανοµική ∆ιάταξη αριθµ. 12
Έχοντας υπόψη τις διατάξεις:
1. Του Ν-1558/85 Κυβέρνηση και Κυβερνητικά Όργανα", όπως
τροποποιήθηκε και ισχύει.
2. Του Π∆-397/88 "Οργανισµός του Υπουργείου Εµπορίου" όπως
τροποποιήθηκε µεταγενέστερα.
3. Του Π∆-27/96 "Συγχώνευση του Υπουργείου Τουρισµού, Βιοµηχανίας,
Ενέργειας και Τεχνολογίας και Εµπορίου στο Υπουργείο Ανάπτυξης" (ΦΕΚ19/Α/1-2-96).
4. Του Ν∆-136/46 "περί Κυρώσεως, Τροποποιήσεως και Συµπληρώσεως
του
Ν∆-10/11-5-46 περί
Αγορανοµικού
Κωδικός"
όπως
τροποποιήθηκε,
συµπληρώθηκε µεταγενέστερα και ισχύει.
5. Της Κωδικοποιηµένης Αγορ_∆ξις-14/89.
6. Του Ν-3054/02 (ΦΕΚ-230/Α/2-10-02).
7. Του Αρθ-21 του Ν-3190/03 (ΦΕΚ-249/Α/30-10-03).
8. Την κοινή Αποφ-∆15/Α/Φ19/4889/24-3-04 (ΦΕΚ-528/Β/26-3-04) του
Πρωθυπουργού και Υπουργού Ανάπτυξης "ανάθεση αρµοδιοτήτων στον
Υφυπουργό Ανάπτυξης Ι. Π.".
9. Την ανάγκη προστασίας του καταναλωτικού κοινού.
10. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται
δαπάνη σε βάρος του τακτικού προϋπολογισµού, αποφασίζουµε:
ΑΡΘΡΟΝ-1
Τα
Αρθ-434
και
Αρθ-435
της
Αγορ_∆ξις-14/89
"περιπτώσεις
απαγόρευσης διάθεσης υγραερίου" και "διακινητές υγραερίων και υποχρεώσεις
τους " αντίστοιχα αντικαθίστανται ως εξής:
ΑΡΘΡΟΝ-434
Περιπτώσεις απαγόρευσης πώλησης υγραερίου
1. Απαγορεύεται η πώληση προπανίου για οικιακές ανάγκες.
(Σ.Σ ΠΡΟΣΟΧΗ σύµφωνα µε την παρ.1δ Αρθ-1 της Αποφ-Α3/5883/04 ΦΕΚ6/Β/10-1-05, η περιπτ.1 της παρ.1 της Αγορ_∆ξις-12/11-10-04 (Αρθ-434)
καταργείται)
2. Απαγορεύεται η πώληση υγραερίου χύµα από τα πρατήρια υγραερίου
για οποιαδήποτε άλλη χρήση εκτός της πώλησης µέσω αντλιών σε οχήµατα τα
οποία το χρησιµοποιούν νόµιµα ως καύσιµο, όπως τούτο προκύπτει από την
άδεια κυκλοφορίας τους.
3. Απαγορεύεται η εµφιάλωση υγραερίου για οικιακή ή εµπορική
(βιοµηχανική) χρήση από τα πρατήρια υγραερίου.
4. Απαγορεύεται στους κατόχους άδειας εµφιάλωσης υγραερίων να
εµφιαλώνουν ή να διαθέτουν υγραέριο χύµα (µη συσκευασµένο) ή
εµφιαλωµένο για λογαριασµό τους ή για λογαριασµό τρίτων, οι οποίοι δεν
έχουν άδεια εµπορίας υγραερίου.
5. Απαγορεύεται στους κατόχους άδειας εµπορίας υγραερίων να πωλούν
υγραέριο χύµα σε εµφιαλωτήρια.
(Σ.Σ ΠΡΟΣΟΧΗ σύµφωνα µε την παρ.1δ Αρθ-1 της Αποφ-Α3/5883/04 ΦΕΚ6/Β/10-1-05, η περιπτ.1 της παρ.1 της Αγορ_∆ξις-12/11-10-04 (Αρθ-434)
καταργείται)
ΑΡΘΡΟΝ-435
Υποχρεώσεις διακινητών υγραερίου και εµφιαλωτηρίων
"Η πώληση χύµα υγραερίου επιτρέπεται µε την προϋπόθεση της
τήρησης των κανόνων ασφαλείας που προβλέπονται από τις κείµενες διατάξεις,
αποκλειστικά και µόνον από τους κατόχους αδείας εµπορίας υγραερίου που
έχουν λάβει την άδεια εµπορίας σύµφωνα µε τα Αρθ-4, Αρθ-6, Αρθ-7 του Ν3054/02 είτε απευθείας είτε µέσω τρίτων (της παρ.8 του Αρθ-6 του Ν-3054/02)
είτε από τους πρατηριούχους υγραερίου, όπως ορίζεται στο αρθ-434 της
παρούσας".
(Σ.Σ Το εντός "..." τίθεται ως αντικατεστάθη µε την παρ.2 Αρθ-1 της ΑποφΑ3/5883/04 ΦΕΚ-6/Β/10-1-05 και ισχύει σε όλη τη χώρα απο 14-2-05.
Έναρξη εφαρµογής απο 1η Απριλίου 2005 , σύµφωνα µε την Αγορονοµική
∆ιάταξη 1/05 ΦΕΚ-209/Β/17-2-05 ).
(ΠΡΟΣΟΧΗ δεν Ισχύει:
Η πώληση χύµα υγραερίου επιτρέπεται µε την προϋπόθεση της τήρησης των
κανόνων ασφάλειας που προβλέπονται από τις κείµενες διατάξεις,
αποκλειστικά και µόνο από τους κατόχους άδειας εµπορίας υγραερίου που
έχουν λάβει την άδεια εµπορίας σύµφωνα µε τα Αρθ-4, Αρθ-6 και Αρθ-7 του
Ν-3054/02 είτε απευθείας είτε µέσω τρίτων και από τους πρατηριούχους
υγραερίου όπως ορίζεται στο Αρθ-434 της παρούσης.)
Η πώληση εµφιαλωµένου υγραερίου σύµφωνα µε τα Αρθ-6 και Αρθ-7 του
Ν-3054/02, επιτρέπεται να διενεργείται:
από κατόχους άδειας εµπορίας υγραερίου είτε απευθείας είτε µέσω
τρίτων. (Χονδρική Πώληση),
από κατόχους άδειας λειτουργίας πρατηρίων (υγρών καυσίµων υγραερίων). (Λιανική Πώληση),
από
κατόχους
άδειας
(Χονδρική και Λιανική Πώληση),
διανοµής
εµφιαλωµένου
υγραερίου.
από καταστήµατα λιανικής πώλησης τα οποία στο πλαίσιο της
άδειας λειτουργίας που κατέχουν µπορούν να διαθέτουν εµφιαλωµένο υγραέριο
στους καταναλωτές το οποίο προµηθεύονται είτε από τις εταιρείες που
κατέχουν την ειδική άδεια εµπορίας κατηγορίας Γ ή τους τρίτους που ενεργούν
για λογαριασµό των εταιρειών είτε από τους κατόχους άδειας διανοµής
εµφιαλωµένου υγραερίου. Επιπλέον στοιχεία:
Οι κάτοχοι άδειας διανοµής εµφιαλωµένου υγραερίου σε επαναπληρούµενες
φιάλες καθώς και οι πρατηριούχοι υγραερίου υποχρεούνται να προµηθεύονται
υγραέριο µόνο από τις εταιρείες εµπορίας υγραερίου ή τους τρίτους που
ενεργούν για λογαριασµό των εταιρειών.
Οι παραπάνω εταιρείες εµπορίας υγραερίου υποχρεούνται
να εφοδιάζουν ανελλιπώς και επαρκώς τους καταναλωτές υγραερίου ολόκληρης
της χώρας µε υγραέριο είτε απευθείας είτε µέσω τρίτων.
Επίσης υποχρεούνται να εφοδιάζουν τις βιοµηχανίες και
βιοτεχνίες µε χύµα υγραέριο ή εµφιαλωµένο σε φιάλες µε περιεχόµενο καθαρού
βάρους 25 kg και άνω ή µικρότερης χωρητικότητας ανάλογα µε τις ανάγκες
τους.
Η εµφιάλωση υγραερίων επιτρέπεται να γίνεται µόνο από
κατόχους άδειας εµφιάλωσης.
Οι κάτοχοι άδειας εµφιάλωσης υγραερίων, επιτρέπεται να
διενεργούν εµφιαλώσεις µόνο για τους κατόχους άδειας εµπορίας υγραερίων
και να γεµίζουν επαναπληρούµενες φιάλες αποκλειστικά και µόνο ιδιοκτησίας
των κατόχων άδειας εµπορίας υγραερίων µε τους οποίους συµβάλλονται. Για το
σκοπό της εµφιάλωσης οι κάτοχοι άδειας εµπορίας υγραερίων εφοδιάζουν µε
υγραέριο και φιάλες ιδιοκτησίας τους, κατόχους άδειας εµφιάλωσης υγραερίων
µε τους οποίους συµβάλλονται και έχουν αποκλειστικά το δικαίωµα και την
ευθύνη της ασφαλούς διακίνησης προς τους τελικούς πωλητές.
ΑΡΘΡΟΝ-2
Οι παραβάτες της παρούσας που ισχύει από την εποµένη της δηµοσίευσής της
στον ηµερήσιο τύπο, διώκονται και τιµωρούνται κατά τις διατάξεις του
ισχύοντος αγορανοµικού κώδικα.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4
ΑΡΙΘΜΟΣ
ΜΗΤΡΩΟΥ ΚΥΡΙΑΣ
ΜΕΛΕΤΗΣ:
ΑΡΙΘΜΟΣ Α∆ΕΙΑΣ
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ:
ΕΠΩΝΥΜΙΑ - ΤΙΤΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
Που συντάχθηκε σύµφωνα µε την Κ.Υ.Α. 31856/2003 (Φ.Ε.Κ. 1257/Β’/3-9-2003)
«Τεχνικός Κανονισµός εγκαταστάσεων υγραερίου στα κτίρια (πλην βιοµηχανιώνβιοτεχνιών) από τον
________________________________________________________________
__________
________________________________________________________________
__________
Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ-ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
1.- Κύρια Χρήση: _______________________________________________________
2.- Τόπος Εγκατάστασης: Πόλη-∆ηµ. ∆ιαµ.________________ ∆ήµος ____________
Οδός_____________________ Αριθ. _____ Τ.Κ._________
Τηλ.____________________________________________
3.- Ιδιοκτησία:__________________________________________________________
4.- Υπεύθυνος Επιχείρησης-Καταναλωτής:
Ονοµατεπώνυµο_____________________________________του___________________
Αριθ. ∆. Ταυτ. _____________________Α.Φ.Μ./∆.Ο.Υ.____________________________
∆ιεύθυνση: Oδός___________________________Αριθ. _____ ∆ήµος________________
Πόλη-∆ηµ. ∆ιαµ.:______________Τ.Κ. _________
Τηλ._____________________________
Β. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
1.- Χρήση υγραερίου
Επαγγελµατική (Ναι / Όχι)
Οικιακή (Ναι/ Όχι)
2.-Υγραέριο που θα χρησιµοποιηθεί
Βουτάνιο (Ναι/ Όχι) [
] Προπάνιο (Ναι/ Όχι) [
[
[
]
]
] Υγραέριο Μίγµα (Ναι/ Όχι) [
]
3.- Κατηγορία εγκατάστασης
α.- Κατηγορία Ο (Ναι/ Όχι)
[
]
i.- Συν. αριθµ. φιαλών [
]
ii.- Συν. αποθηκευόµενη ποσότητα υγραερίου [
-
] kgr
Οικιακές εγκαταστάσεις συν. αριθ. Φιαλών ≤3 και συνολ. αποθηκευόµενη ποσότητα υγραερίου ≤30 kgr
Επαγγελµατικές εγκαταστ. συν. αριθ. Φιαλών ≤4 και συνολ. αποθηκευόµενη ποσότητα υγραερίου ≤100 kgr
Oι φιάλες µπορούν
iii.- Είτε να µην είναι συνδεδεµένες σε συστοιχία, να µην διαθέτουν µόνιµο δίκτυο σωληνώσεων και οι συσκευές
κατανάλωσης να συνδέονται απ' ευθείας σε φιάλη υγραερίου µέσω ρυθµιστή πίεσης και εύκαµπτου σωλήνα (Ναι/
[
]
Όχι)
iv.- Είτε να είναι συνδεδεµένες σε συστοιχία και να διαθέτουν µόνιµο δίκτυο σωληνώσεων (Ναι/ Όχι) [
]
β.- Κατηγορία Ι (Ναι/ Όχι)
[
]
]
i.- Συν. αριθµ. φιαλών [
ii.- Συν. αποθηκευόµενη ποσότητα υγραερίου [
-
Οικιακές εγκαταστάσεις συν. αριθ. Φιαλών >3 είτε συνολ. αποθηκευόµενη ποσότητα υγραερίου >30 kgr
Επαγγελµατικές εγκαταστ. συν. αριθ. Φιαλών >4 είτε συνολ. αποθηκευόµενη ποσότητα υγραερίου >100 kgr
Οι φιάλες είναι συνδεδεµένες σε συστοιχία και διαθέτουν µόνιµο δίκτυο σωληνώσεων
γ.- Κατηγορία ΙΙ (Ναι/ Όχι) [
]
i.- Συν. αριθ. ∆εξαµενών [
]
ii.- Συν. χωρητικότητα δεξ. υγραερίου [
-
] kgr
] m3
∆εξαµενές υγραερίου χωρητικότητας εκάστης ≤9 m3 και συνολικής χωρητικότητας οµάδας ≤27m3
Η εγκατάσταση δεν έχει εξαεριωτή, αντλία ή συµπιεστή και
Το δίκτυο σωληνώσεων µεταφέρει υγραέριο µόνο σε αέρια φάση
δ.- Κατηγορία ΙΙΙ (Ναι/ Όχι)
[
]
i.- Συν. αριθ. ∆εξαµενών [
]
ii.- Συν. Χωρητικότητα δεξ. υγραερίου [
] m3
iii.- ∆εξαµενές υγραερίου χωρητικότητας µίας τουλάχιστον [ >9]m3 είτε συνολ. χωρητικότητας οµάδας
]
[
>27]m3 (Ναι/ Όχι) [
[
]
iv.- Είτε το δίκτυο σωληνώσεων µεταφέρει υγραέριο και σε υγρή φάση (Ναι/ Όχι)
v.- Είτε η εγκατάσταση διαθέτει εξαεριωτή, αντλία ή συµπιεστή
(Ναι/ Όχι)
[
]
Σηµ. (δ-iii): Εφόσον αναγραφεί «Ναι», συµπληρώνονται κατά περίπτωση το ένα (1) ή και τα δύο (2) σχετικά πλαίσια
χωρητικοτήτων.
Σηµ.: Εφόσον η εγκατάσταση υγραερίου είναι Κατηγορίας Ι, ΙΙ ή ΙΙΙ, για τη χορήγηση του πιστοποιητικού
πυροπροστασίας απαιτείται η υποβολή στην Πυροσβεστική Υπηρεσία από τον Επιβλέποντα Υγραερίου, θεωρηµένου
από το αρµόδιο Πολεοδοµικό Γραφείο αντίγραφου της Υπεύθυνης ∆ήλωσης ορθής εκτέλεσης της µελέτης της
εγκατάστασης.
4.- Εγκατάσταση τροφοδοτούµενη από φιάλες υγραερίου (Ναι/ Όχι)
[
]
α.- Εγκατάσταση φιαλών υγραερίου σε εσωτερικό χώρο επαγγελµατικής χρήσης
(Ναι/ Όχι) [
]
ΧΩΡΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
ΦΙΑΛΕΣ
ΕΓΚΑΤ/ΝΕΣ
Α/Α
Περιγραφή
Εµβαδόν
(m2)
Όγκος
(m3)
Αριθ.
(1α)
Χωρητ.
(kg)
ΦΙΑΛΕΣ
ΑΠΟΘ/ΝΕΣ
Αριθ.
(2α)
(1β)
1
2
20<
50
3
Ειδικός
Χωρητ.
(kg)
Περιγραφή χώρου
ΦΙΑΛΩΝ
Αριθ.
Χωρητ. (kg)
(1α +2α)
(1β +2β)
(2β)
≤20
≤1
≤25
≤1
≤25
≤2
≤50
≤
≤2
≤50
≤1
≤25
≤3
≤75
>50
≤4
≤100
≤2
≤50
≤6
≤150
≤10
≤250
≤10
≤250
≤10
≤250
β.- Εγκατάσταση φιαλών υγραερίου σε εσωτερικό χώρο οικιακής χρήσης (Ναι/ Όχι) [
A/A
ΣΥΝΟΛΟ
]
Αριθµός
εγκατεστ.
Φιαλών
≤1
≤1
≤1
1
2
3
ΣΥΝΟΛΟ
≤3
Σηµ.: Απαγορεύεται η εγκατάσταση φιαλών προπανίου, φιαλών υγραερίου σε χώρους που χρησιµοποιούνται αποκλειστικά ως
υπνοδωµάτια, φιαλών υγραερίου συνδεδεµένων σε συστοιχία, η αποθήκευση µη συνδεδεµένων φιαλών υγραερίου είτε αυτές είναι πλήρεις
εφεδρικές είτε κενές χρησιµοποιηµένες και η εγκατάσταση φιαλών υγραερίου χωρητικότητας άνω των 10 kg έκαστη µέσα σε χώρους
παραµονής ανθρώπων. Επιπλέον, απαγορεύεται η εγκατάσταση περισσοτέρων της µίας (1) φιάλης µέσα στις αίθουσες µαθηµάτων.
γ.- Εγκατάσταση φιαλών υγραερίου σε εξωτερικό χώρο (Ναι/ Όχι)
[
]
Επαγγελµατική χρήση: Ισόγειο(*): Συν.αριθ. φιαλών [
≤20] Συν.Χωρητικότητα [
≤500]kgr
Οικιακή χρήση:
Ισόγειο(*): Συν. αριθ.φιαλών [
≤10] Συν.Χωρητικότητα [
≤250]kgr
Επαγγελµατική ή Οικιακή χρήση: Εξώστης: Συν. αριθ. Φιαλών [
≤4] Συν. Χωρητικότητα
[
≤100]kgr και εγκατάσταση σε κατάλληλο ερµάριο.
Σηµ.(*): Τα αναγραφόµενα µέγιστα όρια ισχύουν εφόσον δεν έχουν εγκατασταθεί φιάλες σε εσωτερικό χώρο.
Απαγορεύεται
i.- H τοποθέτηση φιαλών υγραερίου σε υπόγειους εσωτερικούς χώρους κτιρίων, ή η µία πάνω από την άλλη.
ii.- Η εγκατάσταση φιαλών υγραερίου σε υπέργειους εσωτερικούς χώρους, οι οποίοι επικοινωνούν απ' ευθείας µε
υπόγειους χώρους, εκτός εάν οι δύο χώροι διαχωρίζονται κατάλληλα µε στεγανά κουφώµατα.
iii.- Η εγκατάσταση φιαλών υγραερίου σε κλιµακοστάσια, διαδρόµους, οδεύσεις διαφυγής και σε διόδους
ατόµων και οχηµάτων στο κτίριο.
iv.- Η αποθήκευση καύσιµων ή εκρηκτικών υλικών στους εσωτερικούς χώρους εγκατάστασης φιαλών
υγραερίου.
Επιβάλλεται
i.- Οι φιάλες υγραερίου είναι τοποθετηµένες πάντοτε όρθιες, εδράζονται σε επίπεδο οριζόντιο πάτωµα,
τοποθετούνται έτσι ώστε να είναι επισκέψιµες (προσπελάσιµες) ανά πάσα στιγµή και µπορούν να
αποµακρυνθούν σε περίπτωση ανάγκης και έτσι ώστε να είναι προστατευµένες από τυχόν φθορά ή επέµβαση
ανθρώπων ή ζώων. Εφόσον κρίνεται απαραίτητο λαµβάνονται επιπλέον προστατευτικά µέτρα (π.χ. περίφραξη,
ερµάριο κλπ).
ii.- Οι φιάλες υγραερίου, εφόσον δεν είναι συνδεδεµένες, φέρουν τάπες ή καλύµµατα στις βαλβίδες τους.
iii.- Ο χώρος στον οποίο εγκαθίστανται οι φιάλες υγραερίου, διατηρείται καθαρός και απαλλαγµένος από
εύφλεκτα υλικά και γενικά ξένα προς την χρήση αντικείµενα.
iv.- Σε εµφανές σηµείο στον χώρο τοποθέτησης συνδεδεµένων φιαλών υγραερίου επαγγελµατικής χρήσης, και
σε απόσταση µικρότερη ή ίση του 0,5 m από αυτές, υπάρχει µόνιµα αναρτηµένη πινακίδα οδηγιών όπου
αναγράφονται µεταξύ άλλων κατά ευκρινή και αναγνώσιµο τρόπο, οι οδηγίες έκτακτης ανάγκης που φαίνονται
στο υπόδειγµα της εικόνας 14.1 του Τεχνικού Κανονισµού.
v.- Οι χώροι εγκατάστασης φιαλών υγραερίου επαγγελµατικής χρήσης, σηµαίνονται µε το όνοµα του υγραερίου
και την πινακίδα LPG.
vi.- Σε περίπτωση πυρκαγιάς γνωστοποιείται αµέσως η ύπαρξη φιαλών υγραερίου στην Πυροσβεστική
Υπηρεσία.
5.- Εγκατάσταση αποθήκευσης υγραερίου σε δεξαµενές (Ναι/ Όχι)
α.- ∆εξαµενές υγραερίου
Α/Α
∆εξ.
Χώρος
εγκατάστασης
Θέση
(υπόγειαυπέργεια –
επιχ. ηµιεπιχ.)
Χωρητ. V
(m3)
Γεωµ.
∆ιαµ/ση δεξ.
(κυλινδρική σφαιρική)
[
Οµάδα δεξ.
(Ι, ΙΙ κλπ)
]
Ακάλυπτη
επιφάνεια
σφαιρ. δεξ.
(m2)
(*)
Ακτίνα R
(m) σφαιρ.
δεξ.
V (m3)
µέγιστη
Οµάδας
(Ναι/
Όχι)
1
2
3
ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ∆ΑΣ Ι (**)
ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ∆ΑΣ ΙΙ (**)
ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ∆ΑΣ ΙΙΙ (**)
ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ (**)
≤100
Σηµ.(*): Το εµβαδόν της επιφάνειας σφαίρας ακτίνας R(m) δίδεται από τον τύπο Ε(m2 )=4πR2 ≈ 12,56 R2.
(**): Πραγµατοποιείται έλεγχος σύµφωνα µε τον Πίν. 16.2.
β.- Εγκατάσταση δεξαµενών που περιέχουν εύφλεκτες ουσίες πλην υγραερίου και βρίσκονται σε
απόσταση <R+30m από το κέντρο σφαιρικής ή <10m από τις παρειές κυλινδρικής δεξαµενής
(Ναι/ Όχι) [
]
υγραερίου
Α/Α
∆εξ.
Χώρος
εγκατάστασης
Θέση
(υπόγειαυπέργεια επιχ. ηµιεπιχ.)
Περιεχόµενο
Χωρητ.
V (m3)
Γεωµ. ∆ιαµ/ση
δεξ. (κυλινδρικήσφαιρική)
Ακάλ.
επιφ.
σφαιρ.
δεξ. (m2)
Ακτίνα R
(m) σφαιρ.
δεξ.
1
2
3
ΣΥΝΟΛΟ
Σηµ. (*): Αναγράφονται οι α/α των δεξ. υγραερίου του πίν. του 5-α που βρίσκονται εντός των ζητουµένων αποστάσεων.
γ.- Εγκατάσταση εξαεριωτή (ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙΙΙ) (Ναι/ Όχι) [
Α/Α
εξαερ.
Χώρος εγκατάστασης
Οµάδα δεξ. (Ι, ΙΙ κλπ)
]
∆υναµικότητα m
(kg/h)
m (kg/h) Μέγιστη
οµάδας
(Ναι/ Όχι)
1
2
Σχετιζόµενες δεξ.
υγραερίου
(1,2 κλπ)
(*)
ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ∆ΑΣ Ι (*)
ΣΥΝΟΛΟ ΟΜΑ∆ΑΣ ΙΙ (*)
ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ (*)
(*): Πραγµατοποιείται έλεγχος σύµφωνα µε τον Πίν. 16.3
Απαγορεύεται η εγκατάσταση
i.- ∆εξαµενών αποθήκευσης υγραερίου εντός κτιρίων, καθώς και σε υπόγεια, σε ταράτσες ή εξώστες
κτιρίων, ή εξαεριωτών υγραερίου σε ταράτσες κτιρίων ή εξώστες.
ii.- Αντλιών ή συµπιεστών εντός κτιρίου εκτός εάν το κτίριο χρησιµοποιείται αποκλειστικά για διανοµή ή
διακίνηση υγραερίου και είναι ειδικής κατασκευής σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του Τεχνικού Κανονισµού.
iii.- Εξαεριωτών σε κτίριο εκτός εάν το κτίριο χρησιµοποιείται αποκλειστικά για διανοµή υγραερίου και
είναι ειδικής κατασκευής σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του Τεχνικού Κανονισµού.
iv.- ∆εξαµενής υγραερίου µέσα σε λεκάνη ασφαλείας η οποία περιβάλλει δεξαµενή (ή δεξαµενές) µε
εύφλεκτο υγρό ή υγρό οξυγόνο, µέσα σε περιφραγµένη από τοίχους περιοχή όπου υπάρχει κάποια µόνιµη
πηγή θερµότητας (π.χ. αγωγοί ατµού) ή όπου υπάρχει θερµαινόµενη δεξαµενή (π.χ. δεξαµενή µαζούτ).
v.- ∆εξαµενής υγραερίου σε απόσταση µικρότερη από 6 m από δεξαµενή η οποία περιέχει εύφλεκτο υγρό
µε σηµείο ανάφλεξης (flash point) κάτω των 65°C.
vi.- ∆εξαµενών υγραερίου η µία πάνω στην άλλη.
Επιβάλλεται
i.- Γενικά η θέση των δεξαµενών είναι τέτοια, ώστε να εξασφαλίζεται ότι σε καµία περίπτωση η
θερµοκρασία του περιεχόµενου της δεξαµενής δεν θα υπερβεί τους 50°C.
ii.- Κάθε δεξαµενή υγραερίου, διαθέτει πινακίδα ενηµερωτική του προϊόντος που αποθηκεύει και τη
συντοµογραφία “LPG”, σήµα απαγόρευσης καπνίσµατος και χρήσης φλόγας και πινακίδα στην οποία
αναγράφονται τα τηλέφωνα ανάγκης του συντηρητή της δεξαµενής, του ιδιοκτήτη της δεξαµενής και της
Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
iii.- H πρόβλεψη της αποµάκρυνσης (αποχέτευση) του νερού ψύξης που χρησιµοποιείται σε περίπτωση
πυρκαγιάς από τις δεξαµενές και άλλες σηµαντικές περιοχές.
iv.- Σε περίπτωση πυρκαγιάς θα γνωστοποιείται αµέσως η ύπαρξη δεξαµενών υγραερίου στην
Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Γ. ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ
α.- Χώρος εγκατάστασης ή λεβητοστάσιο συσκευών υγραερίου τύπου C ή Β συνολικής θερµικής
]
ισχύος µεγαλύτερης των 50 kW σε 1ο υπόγειο (Ναι/ Όχι) [
β.- Χώροι εγκατάστασης συσκευών (ενηµερωτικά)
Α/Α
συσκ.
Περιγραφή συσκευής
2.4.4 και 2.4.5 του
Κανονισµού)
(παρ.
Τεχν.
Χώρος εγκατάστασης
1
2
3
4
Απαγορεύεται η εγκατάσταση συσκευών υγραερίου
i.- Σε δεύτερο ή κατώτερο υπόγειο.
ii.- Σε κοινόχρηστα κλιµακοστάσια και γενικά σε κοινόχρηστους διαδρόµους.
iii.- Σε επικίνδυνους χώρους ή τµήµατα αυτών, εκτός αν δοθεί η σχετική άδεια από την αρµόδια
Πολεοδοµική Αρχή.
Επιβάλλεται
i.- Στον αγωγό υγραερίου, η ενσωµάτωση αποφρακτικής διάταξης, η οποία θα µπορεί να χρησιµοποιηθεί
κάθε στιγµή µε το χέρι έξω από το λεβητοστάσιο ή λεβητοστάσιο αερίου.
ii.- Ο ελάχιστος όγκος του χώρου εγκατάστασης είναι 6 m 3.
iii.- H τροφοδοσία µε ηλεκτρικό ρεύµα των καυστήρων των συσκευών υγραερίου πρέπει να µπορεί να
διακοπεί µε τη βοήθεια διακόπτη ο οποίος βρίσκεται έξω από το λεβητοστάσιο. ∆ίπλα στο διακόπτη πρέπει
να υπάρχει ενδεικτική πινακίδα "διακόπτης ασφαλείας για το λεβητοστάσιο".
∆. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΩΝ
Απαγορεύεται
i.- Η εγκατάσταση αποφρακτικών διατάξεων εντός εδάφους ή σε φρεάτια.
ii.- Η εγκατάσταση αγωγών σε φρεάτια ανελκυστήρων και γενικά σε χώρους από τους οποίους µπορούν να
υποστούν βλάβη.
iii.- Η όδευση αγωγού αερίου εντός εδάφους κάτω από κτίρια.
iv.- Η ενσωµάτωση των στοιχείων της εγκατάστασης στον φέροντα οργανισµό του κτιρίου, ενώ σε κάθε
περίπτωση διέλευσης σωληνώσεων µέσα από δοµικά στοιχεία δεν επιτρέπεται να µειώνεται η πυραντίσταση
τους.
v.- Η εγκατάσταση µετρητών αερίου σε κλιµακοστάσια, διαδρόµους µε γενική πρόσβαση οι οποίοι
χρησιµεύουν ως οδεύσεις διαφυγής, πλην των εξαιρέσεων που αναφέρονται στον Τεχνικό Κανονισµό και
γενικά σε επικίνδυνους χώρους.
Επιβάλλεται
i.- Κάθε σωλήνωση πρέπει πριν από την είσοδο σε κτίριο να είναι εφοδιασµένη µε µία αποφρακτική διάταξη,
εύκολα προσιτή. H κεντρική αποφρακτική διάταξη πρέπει να έχει συνεχή ελεύθερη πρόσβαση, για να µπορεί
πάντοτε να χρησιµοποιηθεί σε περίπτωση κινδύνου.
ii.- Οι σωληνώσεις υγραερίου επιτρέπεται να εγκατασταθούν σε κλιµακοστάσια και στις εξόδους τους στο
ύπαιθρο, καθώς και σε διαδρόµους µε γενική πρόσβαση οι οποίοι χρησιµεύουν ως οδεύσεις διαφυγής,
πυροπροστατευµένες ή µη, µόνον µέσα σε φρεάτια και κανάλια εγκατάστασης πλην των εξαιρέσεων που
αναφέρονται στον Τεχνικό Κανονισµό.
iii.- Η θέση της κύριας αποφρακτικής διάταξης (ΚΑ∆) ή της αποφρακτικής διάταξης του κτιρίου πρέπει να
σηµαίνεται σε κατάλληλη θέση µέσα στο κτίριο αν αυτό είναι αναγκαίο λόγω του µεγέθους ή της χρήσης του
κτιρίου για την εύρεση αυτής της αποφρακτικής διάταξης (π.χ. σε σχολεία, µεγάλες πολυκατοικίες).
iv.- 'Eξω από τα ερµάρια των µετρητών αερίου, πρέπει να υπάρχει πινακίδα απαγόρευσης καπνίσµατος και
χρήσης πυρός, ενώ µέσα στα ερµάρια κοντά σε κάθε αποφρακτική διάταξη πρέπει να υπάρχουν πινακίδες οι
οποίες θα επιτρέπουν την αναγνώριση κάθε εγκατάστασης (όροφος, διαµέρισµα, ιδιοκτήτης).
v.- Oι ακάλυπτες σωληνώσεις (εκτός εδάφους) πρέπει µεταξύ άλλων να σηµαίνονται µε πινακίδα µε την
ένδειξη Yγραέριο και τη συντοµογραφία LPG.
Ε. ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ (ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΑ)
1. Μηχανολογικός Εξοπλισµός (*)
•
Ισχύς (kW)
2. Ηλεκτρολογικός Εξοπλισµός
•
•
Υπάρχει υποσταθµός
(Ναι/ Όχι)
Παροχή βιοµηχανικού ρεύµατος
Υπάρχει εξοπλισµός αντιεκρηκτικού
τύπου (**)
Τάση Υποσταθµού (Volts)
(Ναι/ Όχι)
(Ναι/ Όχι)
Περιοχές που καλύπτει
•
Θέση ηλεκτρικού πίνακα
Σηµ.(*): Αναφέρεται οπωσδήποτε η τυχούσα εγκατάσταση ειδικών κτιρίων.
Σηµ.(**): Αναφέρεται ενηµερωτικά για την αποτελεσµατικότερη διαχείριση τυχόν συµβάντος. Σχετικές αναφορές
πραγµατοποιούνται στους πίν. 5.5 και 5.6 και τις παρ. 6.2.5, 6.3.1.2, 6.2.5 και 13.1.4 του Τεχνικού Κανονισµού.
ΣΤ. ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ - ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΝΑΝΤΙ
ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ
Ζ. ΚΙΝ∆ΥΝΟΙ ΠΥΡΚΑΓΙΑΣ
1. Εκ βραχυκυκλώµατος.
2. Εξ απορρίψεως υπολείµµατος καπνίσµατος.
3. Εκ δευτερογενών ή ετερογενών απροβλέπτων αιτιών.
Η. ΚΙΝ∆ΥΝΟΙ ΕΚΡΗΞΕΩΣ – ∆ΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗΣ- ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΟΥ
Σηµ.: Αναφέρεται µεταξύ των άλλων ότι ο αερισµός της εγκατάστασης είναι σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του Τεχνικού
Κανονισµού χωρίς να παρατίθενται τεχνικά στοιχεία.
Θ.
ΜΕΤΡΑ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
1.- Γενικά προληπτικά µέτρα πυροπροστασίας:
Στις εγκαταστάσεις υγραερίου επαγγελµατικής ή οικιακής χρήσης οι οποίες τροφοδοτούνται από
δεξαµενές υγραερίου πρέπει να ακολουθούνται τα παρακάτω προληπτικά µέτρα πυροπροστασίας:
i.- Καµία αποστράγγιση ή εκκένωση υγραερίου δεν πρέπει να οδηγείται σε απόσταση µικρότερη των 3
m από σύστηµα αποχέτευσης (εάν δεν υπάρχει µηχανικό σιφώνιο) ή άλλο σύστηµα αποστράγγισης.
ii.- Μόνιµη ανάρτηση σε όλες τις εισόδους του χώρου των δεξαµενών, ευδιάκριτων πινακίδων ή
σηµάτων που απαγορεύουν το κάπνισµα και την χρήση φωτιάς. Στις εγκαταστάσεις οι οποίες δεν
διαθέτουν περίφραξη η ανάρτηση των σηµάτων µπορεί να γίνει στο κέλυφος της δεξαµενής µε την
προϋπόθεση ότι τα σήµατα αυτά θα είναι ευδιάκριτα από απόσταση τουλάχιστον ίση µε την αντίστοιχη
απόσταση ασφαλείας των δεξαµενών.
iii.- Ξερά χόρτα και άλλα εύφλεκτα υλικά πρέπει να αφαιρούνται γύρω από κάθε δεξαµενή υγραερίου
σε ακτίνα 3 m για χωρητικότητα δεξαµενής µέχρι και 9 m3 και σε ακτίνα 5 m για µεγαλύτερες
δεξαµενές. Αν χρησιµοποιούνται ζιζανιοκτόνα για το σκοπό αυτό, πρέπει να προσεχθεί, ώστε να µην
επιλεγούν χηµικά που µπορεί να προκαλέσουν εστία έναυσης και κίνδυνο πυρκαγιάς.
iv.- Όλος ο εξοπλισµός πυροπροστασίας του χώρου των δεξαµενών πρέπει να είναι εγκατεστηµένος σε προσιτές θέσεις και
να είναι βαµµένος µε χαρακτηριστικό κόκκινο χρώµα, ώστε να εντοπίζεται άµεσα από το προσωπικό.
v.- Πρέπει να εξασφαλίζεται κατάλληλη προσπέλαση προς και γύρω από την εγκατάσταση για τα
πυροσβεστικά µέσα και συστήµατα και η προσπέλαση να διατηρείται συνεχώς ελεύθερη.
Στις εγκαταστάσεις υγραερίου επαγγελµατικής χρήσης και επιπλέον των αναφερόµενων στην
προηγούµενη παράγραφο, στον ευρύτερο επαγγελµατικό χώρο θα πρέπει να ακολουθούνται και τα
παρακάτω προληπτικά µέτρα πυροπροστασίας:
vi.- Σήµανση θέσεων πυροσβεστικού υλικού, οδών διαφυγής και εξόδων κινδύνου.
vii.- Σήµανση επικίνδυνων υλικών και χώρων.
viii.- Τήρηση διόδων µεταξύ των αποθηκευµένων υλικών για την διευκόλυνση επέµβασης σε
περίπτωση έναρξης πυρκαγιάς.
ix.- Αποµάκρυνση εύφλεκτων υλών από φλόγες και σπινθήρες.
x.- Αποµάκρυνση από τις αποθήκες, διαδρόµους, ταράτσες, προαύλια κλπ όλων των άχρηστων
εύφλεκτων υλικών και τοποθέτηση αυτών σε ασφαλή µέρη, για αποφυγή µετάδοσης της φωτιάς σε
αυτά.
xi.- ∆ηµιουργία προϋποθέσεων για την αποφυγή τυχαίας ανάµιξης υλικών διαφορετικής φύσεως, που
µπορεί να προκαλέσει εξώθερµη αντίδραση.
xii.- Επιµελής συντήρηση γενικά των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων για την πρόληψη
βραχυκυκλωµάτων.
xiii.- Επαρκής και συχνός φυσικός ή τεχνητός αερισµός των χώρων παραγωγής και αποθήκευσης
πρώτων υλών και τελικών προϊόντων.
xiv.- Επιθεώρηση από υπεύθυνο πρόσωπο της επιχείρησης όλων των διαµερισµάτων, αποθηκών κλπ
µετά την διακοπή της εργασίας, για την επισήµανση και εξάλειψη τυχόν υφιστάµενων προϋποθέσεων
εκδήλωσης πυρκαγιάς.
xv.- Να γίνεται κατάλληλη διευθέτηση του χώρου αποθήκευσης υλών που µπορούν να αυταναφλεγούν
και να αποθηκεύονται σε περιοχές που δεν περιλαµβάνουν ζώνες 0, 1 και 2 (παρ. 2.24 του Τεχνικού
Κανονισµού).
xvi.- Θέση εκτός τάσεως όλων των µηχανολογικών εγκαταστάσεων κατά τις µη εργάσιµες ηµέρες και
ώρες, εκτός από τις εγκαταστάσεις εκείνες, η λειτουργία των οποίων είναι απαραίτητη και κατά τις µη
εργάσιµες ηµέρες και ώρες.
xvii.- Ανάρτηση πινακίδων σε εµφανή σηµεία της εγκατάστασης µε οδηγίες πρόληψης πυρκαγιών και
τρόπους ενέργειας του προσωπικού σε περίπτωση έναρξης πυρκαγιάς.
xviii.- Λήψη κάθε άλλου κατά περίπτωση µέτρου που αποβλέπει στην αποφυγή αιτίων και τη µείωση
του κινδύνου από πυρκαγιά.
2.- Ειδικά προληπτικά µέτρα πυροπροστασίας
Μόνιµα εγκατεστηµένο αυτόµατο σύστηµα ανίχνευσης
εκρηκτικών µιγµάτων
α.-
(Ναι/ Όχι)
Χώροι που καλύπτει______________________________
_________
Αυτόµατο σύστηµα πυρανίχνευσης ειδικού χώρου
εγκατάστασης φιαλών
(Ναι/ Όχι)
β.-
________
Σηµ. α.- Παραδείγµατα θέσεων ηλεκτροµαγνητικών βανών δίδονται στις Εικ. 2.2 (συστοιχία φιαλών
σε εσωτερικό χώρο), 2.3, 2.4 και 2.5 του Τεχνικού Κανονισµού.
β.- Τα µέτρα πυροπροστασίας του ειδικού χώρου εγκατάστασης φιαλών περιγράφονται και στην
κύρια µελέτη πυροπροστασίας.
3.α1.-
Κατασταλτικά µέσα πυροπροστασίας
Σύστηµα κατάσβεσης- ψύξης µε νερό καταιονισµού
(Ναι/ Όχι)
των δεξαµενών
Σύστηµα κατάσβεσης- ψύξης µε νερό µε καµπάνα
(Ναι/ Όχι)
διαβροχής των σφαιρικών δεξαµενών
(Ναι/ Όχι)
Παροχή από το δίκτυο πόλης
∆εξαµενές που καλύπτει________________________________________________
α2.-
(Ναι/ Όχι)
Μόνιµο Υδροδοτικό Πυρ/κό ∆ίκτυο
β.-
Κατηγορία
Παροχή Ύδατος
{
Ι / ΙΙ / ΙΙΙ
∆ΙΚΤΥΟ ΠΟΛΗΣ
ΑΝΤΛΗΤΙΚΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ
Αριθµός πυρ/κών φωλεών
(Ναι/ Όχι)
Απλό Υδροδοτικό Πυρ/κό ∆ίκτυο
γ.-
Αριθµός πυρ/κών ερµαρίων
Σηµ. (β,γ): ∆εν απαιτούνται πρόσθετες πυροσβεστικές φωλιές ή ερµάρια εφόσον ο χώρος της εγκατάστασης προστατεύεται από
τα εν λόγω µέσα της κύριας χρήσης που πρέπει να αναφέρονται και στην παρούσα µελέτη.
δ.- Πυροσβεστήρες
Α/Α
Είδος Πυροσβεστήρα ή
µέσου
Ξηρής σκόνης φορητός 6
kg.
Ξηρής σκόνης φορητός
12 kg.
∆ιοξειδίου άνθρακα
Φορητός 6 kg.
∆ιοξειδίου άνθρακα
Φορητός 12 kg.
1
2
3
4
∆ιεθ.
Σύµ.
Ποσ.
Pα
Pα
C
C
Τρόπος
Λειτουργίας
Εκτόξευση µε πίεση
αδρανούς αερίου
Εκτόξευση µε πίεση
αδρανούς αερίου
Εκτόξευση, εκτόνωση
αερίου και χιόνος
Εκτόξευση, εκτόνωση
αερίου και χιόνος
Χρόνος
Επιθ.
Παρατηρήσεις
ανά
12/µηνο
ανά
12/µηνο
ανά
6/µηνο
ανά
6/µηνο
4.- Βοηθητικά εργαλεία και µέσα
α.β.γ.δ.ε.στ.-
Ειδικός Πυροσβεστικός Σταθµός (Ναι/ Όχι)
[
]
Ο ειδικός Πυροσβεστικός Σταθµός βρίσκεται σε κατάλληλη θέση και περιλαµβάνει:
µία (1) σκαπάνη
ένα (1) φτυάρι
µία (1) δύσφλεκτη κουβέρτα διάσωσης
δύο (2) ατοµικές προσωπίδες µε φίλτρο
δύο (2) προστατευτικά κράνη
δύο (2) ζεύγη γάντια αντιπυρικά
5.- Πρόσθετα προληπτικά και κατασταλτικά µέσα πυροπροστασίας καθώς και βοηθητικά εργαλεία και
µέσα που εγκαθίστανται χωρίς να επιβάλλονται από τον Τεχνικό Κανονισµό
Α/Α
1
2
Περιγραφή
Ποσότητα
Παρατηρήσεις
Α/Α
Περιγραφή
Ποσότητα
Παρατηρήσεις
1
2
Ι.- ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ ΜΟΝΙΜΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΙΑ. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ
i.- Συγκροτήθηκε οµάδα πυροπροστασίας, σύµφωνα µε το Κεφάλαιο Β’ του παραστήµατος Ε’ της 3/81
Πυροσβεστικής ∆ιάταξης και αποτελείται από το εκάστοτε προσωπικό της επιχείρησης µε αρχηγό
πυροπροστασίας τον ∆ιευθυντή αυτής. Όλο το προσωπικό της οµάδας πυροπροστασίας έχει
οργανωθεί και έχει εκπαιδευθεί σύµφωνα µε όσα αναφέρονται στο Παράρτηµα Ε’ της 3/81
Πυροσβεστικής ∆ιάταξης.
ii.- Το προσωπικό που είναι υπεύθυνο για τη λειτουργία της εγκατάστασης και τη διακίνηση του
υγραερίου πρέπει να γνωρίζει τα φυσικά χαρακτηριστικά του υγραερίου και να είναι εξοικειωµένο µε
τα σχετικά άρθρα του Κανονισµού που αναφέρονται στους τοµείς ευθύνης του.
iii.- Όλο το προσωπικό που έχει σχέση µε την αποθήκευση, τη διακίνηση ή τη µετάγγιση του
υγραερίου πρέπει να είναι εξοικειωµένο µε τα θεµελιώδη θέµατα πυρόσβεσης και ελέγχου πυρκαγιών
και ειδικότερα αυτών µε παρουσία υγραερίου. Πρέπει να είναι εκπαιδευµένο και εξοικειωµένο µε το
χειρισµό κάθε συστήµατος ή συσκευής κατάσβεσης και ελέγχου πυρκαγιάς και να εξασκούνται
τακτικά για το σκοπό αυτό. Πρέπει να γνωρίζει τη θέση και χρήση όλων των σωληνώσεων και βανών
αέριας και υγρής φάσης του υγραερίου.
iv.- Σε εγκαταστάσεις ολικής χωρητικότητας άνω των 5m3 πρέπει να εκπονηθεί και να τοιχοκοληθεί σε
κατάλληλη θέση ώστε να είναι ευδιάκριτο σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Οι υπευθυνότητες και οι
αρµοδιότητες πρέπει να προσδιορίζονται σαφώς και όλο το προσωπικό να είναι εκπαιδευµένο για την
αντιµετώπιση τέτοιων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
ΙΒ. ΓΕΝΙΚΕΣ Ο∆ΗΓΙΕΣ
i.- Σε περίπτωση επέκτασης ή αλλαγής στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης πρέπει να ειδοποιείται η
Π.Υ. για υπόδειξη τυχόν συµπληρωµατικών µέσων πυροπροστασίας.
ii.- Οι προσλαµβανόµενοι νυχτοφύλακες πρέπει υποχρεωτικά να εκπαιδεύονται στην χρήση των µέσων
πυροπροστασίας σε περίπτωση δε πυρκαγιάς υποχρεούνται να ειδοποιούν αµέσως την Π.Υ.
iii.- Στο φυλάκιο πρέπει να υπάρχει τηλεφωνική σύνδεση καθώς και πίνακες των τηλεφώνων της Π.Υ.,
των υπευθύνων της επιχείρησης και Αρχηγού και Υπαρχηγού πυροπροστασίας, ώστε σε περίπτωση
ανάγκης να καθίσταται δυνατή η άµεση ειδοποίησή τους.
iv.- Τα πυροσβεστικά µέσα που είναι τοποθετηµένα σε υπαίθριο χώρο να προφυλάσσονται από τις
καιρικές συνθήκες µε στέγαστρα κόκκινου χρώµατος.
Στα υποβαλλόµενα σχέδια πυροπροστασίας απεικονίζονται κατ’ ελάχιστον πλέον των µέσων
πυροπροστασίας:
α.- Oι ειδικοί χώροι και κτίρια (κεφ. 5 και 6 του Τεχνικού Κανονισµού) και γενικά οι χώροι
ενδιαφέροντος όπως εγκατάστασης εξαεριωτών, αντλιών κλπ.
β.- Οι προβλεπόµενες πινακίδες και σηµάνσεις.
γ.- Οι δεξαµενές υγραερίου και ευφλέκτων υλών µε τη χωρητικότητα εκάστης.
δ.- Οι φιάλες υγραερίου (αναφεροµένων των συστοιχιών) µε τον αριθµό και τη χωρητικότητα έκαστης.
ε.- Οι συσκευές κατανάλωσης υγραερίου.
στ.- Οι βασικές αποφρακτικές διατάξεις των αγωγών υγραερίου.
ζ.- Οι χώροι όπου έχει εγκατασταθεί ηλεκτρολογικός εξοπλισµός αντιεκρηκτικού τύπου.
________________ ___ / ___ / 200_
Ο Συντάξας
(Υπογραφή)
Ονοµατεπώνυµο
Ιδιότητα
ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ
___________________ ___ / ___/ 200_
Ο ∆ιοικητής της Π.Υ.
(Σφραγίδα - Υπογραφή)
Ονοµατεπώνυµο
Βαθµός
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5
Το παράρτηµα 5 αφορά τη νοµοθεσία του υγραερίου 31856/03
Η νοµοθεσία επισυνάπτεται αναλυτικά σε CD
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6
Τι είναι το φυσικό αέριο;
Το φυσικό αέριο είναι αέριο καύσιµο που υπάρχει στη φύση, αποτελούµενο
κατά βάση από µεθάνιο CH4 το οποίο είναι άχρωµο, άοσµο και ελαφρύτερο
από τον αέρα και σε µικρότερες αναλογίες από άλλα αέρια, όπως αιθάνιο και
βαρύτερους υδρογονάνθρακες καθώς και µη-καύσιµα αέρια όπως το άζωτο. Οι
αναλογίες των συστατικών ποικίλουν ανάλογα µε την προέλευση. Με τον όρο
φυσικό αέριο, γενικά, νοείται το αέριο καύσιµο που εξάγεται από τη γη και
µεταφέρεται µε αγωγούς σε αέρια κατάσταση, µέχρι τα σηµεία κατανάλωσής
του.
Το φυσικό αέριο είναι ορυκτό καύσιµο, άρα η διαθεσιµότητά του εξαρτάται
από την επάρκεια των κοιτασµάτων (οι σηµερινές προβλέψεις είναι για 70 - 100
χρόνια). ∆εν πρέπει να σχετίζεται µε το υγραέριο που είναι συνήθως παράγωγο
καύσιµο της διύλισης του αργού πετρελαίου, εποµένως η διαθεσιµότητά του
εξαρτάται από την παραγωγική ικανότητα των διυλιστηρίων.
Γιατί το φυσικό αέριο χαρακτηρίζεται ως «καθαρό» καύσιµο;
Το φυσικό αέριο όταν καίγεται δεν εκπέµπει σκόνη ή καπνό ενώ τα µεγέθη των
εκπεµπόµενων ρύπων (διοξειδίου του άνθρακα CO2, οξειδίων του θειου SOx
και οξειδίων του αζώτου NOx) είναι σαφώς µικρότερα σε σχέση µε τα
συµβατικά καύσιµα (κάρβουνο, µαζούτ, ντίζελ).
Ποια είναι τα οφέλη από τη χρήση φυσικού αερίου;
Εκτός από τα σηµαντικά περιβαλλοντικά οφέλη, η χρήση φυσικού αερίου
συνεπάγεται αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόµηση της
ενέργειας.
Τι θα γίνει αν τα αποθέµατα φυσικού αερίου εξαντληθούν;
Τα βεβαιωµένα αποθέµατα φυσικού αερίου επαρκούν για παγκόσµια
κατανάλωση πάνω από 70 χρόνια, ενώ υπάρχουν άλλα -µη βεβαιωµένακοιτάσµατα, τα αποθέµατα των οποίων επαρκούν για 200 χρόνια.
Γιατί το φυσικό αέριο έχει οσµή;
Το φυσικό αέριο είναι άοσµο, όµως κατά την επεξεργασία προστίθεται τεχνητή
χηµική οσµή έτσι ώστε να εντοπίζονται γρήγορα τυχόν διαρροές.
Το φυσικό αέριο είναι επικίνδυνο;
Το φυσικό αέριο, εάν χρησιµοποιηθεί σωστά, δεν είναι επικίνδυνο. Σε
περίπτωση διαρροής σε ανοικτό χώρο το φυσικό αέριο διαχέεται στην
ατµόσφαιρα καθώς είναι ελαφρύτερο από τον αέρα. Για να δηµιουργηθεί
έκρηξη θα πρέπει να υπάρξει διαρροή σε κλειστό χώρο, όπου το φυσικό αέριο
θα ανακατευτεί µε το οξυγόνο και στη συνέχεια το µίγµα θα έρθει σε επαφή µε
σπίθα από φλόγα. Παρά ταύτα το φυσικό αέριο αναφλέγεται µόνο σε
περιεκτικότητα 5% έως 15% κατ’ όγκο το οποίο σηµαίνει ότι πιο αραιά ή πιο
πυκνά µίγµατα δεν µπορούν να δηµιουργήσουν έκρηξη.
Το φυσικό αέριο και το υγραέριο βουτάνιο ή προπάνιο είναι το ίδιο;
Το φυσικό αέριο προέρχεται από κοιτάσµατα, ενώ το υγραέριο βουτάνιο ή
προπάνιο είναι παράγωγο καύσιµο από τα διυλιστήρια για αυτό και απαιτείται
διαφορετικός εξοπλισµός από τους καταναλωτές για την καύση τους.
Το φυσικό αέριο και το υγροποιηµένο φυσικό αέριο είναι το ίδιο;
Το υγροποιηµένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ ή Liquefied Natural Gas - LNG) είναι
φυσικό αέριο που ψύχεται σε θερµοκρασία –160
ο
C, προκειµένου να
υγροποιηθεί. Έτσι, διευκολύνεται η µεταφορά του µε δεξαµενόπλοια αφού
καταλαµβάνει πολύ µικρότερο όγκο για να αποθηκευτεί.
Πότε θα απελευθερωθεί η ελληνική αγορά φυσικού αερίου;
Σύµφωνα µε την Κοινοτική Οδηγία 98/30 της Ευρωπαϊκής Ένωσης η ελληνική
αγορά φυσικού αερίου θα απελευθερωθεί το 2007, αφού η Ελλάδα έχει ζητήσει
και έχει τύχει εξαίρεσης από την υποχρέωση για σταδιακή απελευθέρωση της
αγοράς φυσικού αερίου. Μέχρι τότε η απελευθέρωση της αγοράς θα βρίσκεται
στη διακριτική ευχέρεια της Ελληνικής Νοµοθεσίας.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7
ΤΙΜΕΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΥΠΟ ΧΑΜΗΛΗ ΤΑΣΗ (ΧΤ)
Α. ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΧΡΗΣΗΣ
1. Τιµολόγιο Γ1
Τετραµηνιαία χρέωση
Aν η κατανάλωση είναι 0 έως 800 kWh ανά
τετράµηνο:
Πάγιο
Ενέργεια: Όλες οι kWh :
€/kWh
Ελάχιστη χρέωση:
- Μονοφασικών Παροχών
- Τριφασικών Παροχών
Τριφασικών
Παροχών
5,82 €
0,06987
Aν η κατανάλωση είναι 801 έως 2000 kWh
ανά τετράµηνο:
Πάγιο
- από 801 έως 1600 kWh ανά τετράµηνο
- από 1601 έως 2000 kWh ανά τετράµηνο
Ενέργεια:
- οι πρώτες 800 kWh ανά τετράµηνο
Μονοφασικών
Παροχών
1,92 €
5,92 € ανά τετράµηνο
11,82 € ανά τετράµηνο
Μονοφασικών
Παροχών
Τριφασικών
Παροχών
5,08 €
8,72 €
11,56 €
24,58 €
0,07197 €/kWh
- οι επόµενες 800 kWh ανά τετράµηνο
- οι υπόλοιπες 400 kWh ανά τετράµηνο
0,09171 €/kWh
0,11257 €/kWh
Aν η κατανάλωση είναι 2001 έως 3000
Μονοφασικών
Τριφασικών
Παροχών
Παροχών
kWh ανά τετράµηνο:
30,82 €
46,44 €
Πάγιο
Ενέργεια:
- οι πρώτες 800 kWh ανά τετράµηνο
0,07197 €/kWh
- οι επόµενες 800 kWh ανά τετράµηνο
0,09171 €/kWh
- οι επόµενες 400 kWh ανά τετράµηνο
0,11257 €/kWh
- οι υπόλοιπες 1000 kWh ανά τετράµηνο
0,15059 €/kWh
Aν η κατανάλωση είναι 3001 έως 4400
Μονοφασικών
Τριφασικών
Παροχών
kWh ανά τετράµηνο:
Παροχών
31,12 €
46,88 €
Πάγιο
Ενέργεια:
- οι πρώτες 800 kWh ανά τετράµηνο
0,07197 €/kWh
- οι επόµενες 800 kWh ανά τετράµηνο
0,09171 €/kWh
- οι επόµενες 400 kWh ανά τετράµηνο
0,11257 €/kWh
- οι επόµενες 1000 kWh ανά τετράµηνο
0,15059 €/kWh
- οι υπόλοιπες 1400 kWh ανά τετράµηνο
0,15204 €/kWh
Aν η κατανάλωση είναι 4400 kWh και άνω
Μονοφασικών
Τριφασικών
Παροχών
Παροχών
ανά τετράµηνο:
31,56 €
47,56 €
Πάγιο
Ενέργεια:
- οι πρώτες 800 kWh ανά τετράµηνο
0,07441 €/kWh
- οι επόµενες 800 kWh ανά τετράµηνο
0,09483 €/kWh
- οι επόµενες 400 kWh ανά τετράµηνο
0,11639 €/kWh
- οι υπόλοιπες kWh ανά τετράµηνο
0,15421 €/kWh
2. Τιµολόγιο Γ1Ν
Τετραµηνιαία χρέωση
Ωράριο "κανονικής χρέωσης":
- Πάγιο, Τιµές Ενέργειας, Ελάχιστη χρέωση : όπως στο τιµολόγιο Γ1
Ωράριο "µειωµένης χρέωσης":
- Πάγιο (ανεξάρτητο του ωραρίου "κανονικής
3,46 €
χρέωσης")
- Ενέργεια
0,04242 €/kWh
- Ελάχιστη Χρέωση
Το πάγιο
3. Τιµολόγιο ΓΤ (Πολυτέκνων).
Τετραµηνιαία χρέωση
(Χορηγείται µόνο σε οικογένειες πολυτέκνων, εφ' όσον έχουν ως προστατευόµενα
µέλη 4 παιδιά και άνω καθώς και εφ' όσον καλύπτουν τις υπόλοιπες προϋποθέσεις
χορηγήσεως του τιµολογίου
Πάγιο:
- Μονοφασικών Παροχών
1,98 €/kWh ανά τετράµηνο
- Τριφασικών Παροχών
6,02 €/kWh ανά τετράµηνο
Ενέργεια:
Για πολύτεκνους µε 4 προστατευόµενα παιδιά
- οι πρώτες 2400 kWh ανά τετράµηνο
0,04242 €/kWh
- οι επόµενες 1100 kWh ανά τετράµηνο
0,07232 €/kWh
- οι υπόλοιπες kWh ανά τετράµηνο
0,14987 €/kWh
Για πολύτεκνους µε 5 έως και 9 προστατευόµενα παιδιά
- οι πρώτες 2400 kWh ανά τετράµηνο
0,04242 €/kWh
- οι επόµενες 1600 kWh ανά τετράµηνο
0,07232 €/kWh
- οι υπόλοιπες kWh ανά τετράµηνο
0,14987 €/kWh
Για πολύτεκνους µε 10 και άνω προστατευόµενα παιδιά
- οι πρώτες 2400 kWh ανά τετράµηνο
0,04242 €/kWh
- οι επόµενες 2100 kWh ανά τετράµηνο
0,07242 €/kWh
- οι υπόλοιπες kWh ανά τετράµηνο
0,14987 €/kWh
Ελάχιστη χρέωση:
- Μονοφασικών Παροχών
5,92 €/kWh ανά τετράµηνο
- Τριφασικών Παροχών
11,82 €/kWh ανά τετράµηνο
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 8
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΑΝΑΦΟΡΕΣ
΄΄Εγχειρίδιο υγραερίου’’
Πετρογκάζ Α.Ε
Ακαδηµίας 57,106 79 Αθήνα
Τηλ.: 36.07.863-4, 36.36.111-7,
Fax: 3621436, 3604079,3616565_____________________________ σελ.1-53
Πανελλήνια Ένωση Αδειούχων Συντηρητών & Εγκαταστατών Λεβητοστάσιων
µε καυστήρες στερεών, υγρών και αερίων καυσίµων
http://www.somatioestia.gr/aeriakaysima.htm______________________σελ.55
http://www.shellgas.gr/site.html?page=41&lang=gr___________σελ.54, 55-59
Εγγρ-51901/Φ701.33/30-9-03 δοµική πληροφορική
Περίληψη της κοινής υπουργικής Αποφ-31856/03 (ΦΕΚ-1257/Β/3-9-03)
"Τεχνικός
Κανονισµός
βιοµηχανιών
εγκαταστάσεων
υγραερίου
-
στα
κτίρια
(πλην
βιοτεχνιών)"
(πυροπροστασίας εγκαταστάσεων υγραερίου οικιακής και επαγγελµατικής
χρήσης
που τροφοδοτούνται από φιάλες ή δεξαµενές υγραερίου).
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Υπουργείο ∆ηµόσιας Τάξης
Αρχηγείο Πυροσβεστικού Σώµατος
∆ιεύθυνση Ι Προληπτικής Πυροπροστασίας
Τµήµα 1ο Πυροσβεστικών Κανονισµών και ∆ιατάξεων
Ταχυδροµική ∆ιεύθυνση: Μουρούζη 4, ΤΘ 10172
Ταχυδροµικός Κώδικας: 10674 - Αθήνα
Τηλέφωνο: 210/7215852, 210/7239786
FAX: 210/7239786 _______________________________________ σελ 60-70
Εγκ-38299/03
[ΙΣΧΥΕΙ από 3-10-03]
∆ηµοσίευση Τεχνικού Κανονισµού εγκαταστάσεων Υγραερίου στα κτίρια
(πλην Βιοµηχανιών - Βιοτεχνιών)
∆εξαµενες υγραερίου, προσµετρώνται στην κάλυψη και στο Συντελεστή
∆όµησης (Σ∆)____________________________________________σελ.70-84
Στοιχεία δοσµένα από την εταιρεία ΄΄Πετρογκάζ Α.Ε’’___________σελ.85-101
Ερεύνα που πραγµατοποιήθηκε από τις ∆ιαλυνά Μαρία & Φουρναράκη Μαρία
______________________________________________________σελ.101-138
Μελέτη που βασίσθηκε σε τιµοκαταλόγους και στατιστικά στοιχεία από τα
αρχεία της ∆ΕΗ Α.Ε._____________________________________σελ.139-152
Περιβαλλοντική µελέτη που πραγµατοποιήθηκε από τις ∆ιαλυνά Μαρία &
Φουρναράκη Μαρία βασιζόµενη σε υλικό της Τεχνολογίας καύσης - Μονιάκης
Μύρων (Καθηγητής ΤΕΙ Κρήτης) __________________________ σελ.153-158
Οδηγία “SEVESO”
http://www.lib.ntua.gr__________________________________
______σελ.160
΄΄ Υγραέριο: Το εναλλακτικό καύσιµο για όλες τις χρήσεις’’
Χ. Χριστοφίδης
Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Εταιριών Υγραερίου
Γενικός ∆ιευθυντής Πετρογκάζ Α.Ε.________________________ σελ.161-163
Παράρτηµα 1&2
Μάθηµα: Τεχνολογίες Καύσεων
Εργαστήριο:Υπολογισµοί ∆ικτύων Φυσικού αερίου-∆ίκτυα υγραερίου.
Μύρων Μονιάκης
∆ιπλ/χος Μηχανολόγος Μηχανικός
Παράρτηµα 3
Αποφ-Α3/5260/11-10-04 (ΦΕΚ-1572/Β/20-10-04)
Αποφ-Α3/5260/04 (ΦΕΚ-1572/Β/04) Αγορ_∆ξις-12/04
Αντικατάσταση των Αρθ-434 και Αρθ-435 της Αγορ_∆ξις-14/89 "∆ιακίνηση
Υγραερίου"
(Υποχρεώσεις διακινητών υγραερίου και εµφιαλωτηρίων,
Περιπτώσεις απαγόρευσης πώλησης υγραερίου)
Παράρτηµα 4
Συµπληρωµατική Μελέτη Πυροπροστασίας για την εγκατάσταση υγραερίου
Που συντάχθηκε σύµφωνα µε την Κ.Υ.Α. 31856/2003 (Φ.Ε.Κ. 1257/Β’/3-92003)
Παράρτηµα 5
"Τεχνικός Κανονισµός εγκαταστάσεων υγραερίου στα κτίρια (πλην
βιοµηχανιών - βιοτεχνιών)" της κοινής υπουργικής Αποφ-31856/03 (ΦΕΚ1257/Β/3-9-03)
Παράρτηµα 6
http://www.prometheusgas.gr
Παράρτηµα 7
Τιµολόγιο ∆ΕΗ Α.Ε (internet)
Παράρτηµα 8
Στατιστικά στοιχεία της ∆ΕΗ ΑΕ (∆ιοίκηση Γαζίου)