Document 2730812

ICT
Information of Communication technology
IE
Inclusive Education
KETEC
Karnataka Elementary Teacher Education Curriculum
KSQAAO
Karnataka School Quality Assessment and Accreditation
Orgnanisation
KSQAO/
KSQAAC
Karnataka School Quality Assessment Organisation
Karnataka State Quality Assessments Accreditation Committee
KWL
Know, want to know, Want to Learn
LAD
Language acquisition device
LPS
Lower Primary School
NCERT
National Council of Education Research & Training
NCF
National Curriculum Framework
NCFTE
National Curriculum Framework for Teacher Education
NCTE
National Council for Teacher Education
NGO
Non Government Oganisation
NGT
Nominal Group Technique
NSS
National Service Scheme
PPT
Power Point Presentation
PSTE
Pre-service Teacher Education
RMSA
Rastriya Madhyamik Shiksha Abhiyan
RtE/RTE
Right to Education
SC
Scheduled Caste
SCERT
State Council for Educational Research & Training
SD
Sustainable Development
SDMC
School Development and Monitoring Committee
SSA
Sarva Shikshana Abhiyan
ST
Scheduled Tribe
TA
Travel Allowance
TC
Transfer Certificate
TDS
Teacher Developmnent Studies
TLM
Teaching Learning Materials
TP
Teaching Practice
UEE
Universalisation of Elementary Education
UG
Universal Grammar
VARK
visual Auditory Read/write Kinestheic
www
World Wide Web
ZPD
Zone of Proximal Development
ªÀÄÄ£ÀÄßr
r.Jqï. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¥ÀjµÀÌgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ²PÀëPÀ ²PÀët PÉëÃvÀæzÀ°è£À ¥ÀjtÂvÀgÀ ºÁUÀÆ ««zsÀ
ºÀAvÀUÀ¼À°è£À ¥sÀ¯Á£ÀĨsÀ«UÀ¼À ¸À®ºÉ ºÁUÀÆ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ PÉÊUÉÆArzÉ.
qÁ|| PÉ.J¸ï. ¸À«ÄÃgÀ ¹AºÀ, EªÀgÀ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è ²PÀët vÀdÕgÀ PÉÆÃgï vÀAqÀªÀ£ÀÄß
gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ. F vÀdÕgÀ vÀAqÀªÀÅ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ²PÀët, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ²PÀëPÀ
²PÀët «µÀAiÀÄ ¥ÀjtÂvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉëÃvÁæ£ÀĨsÀ«UÀ¼ÉÆqÀ£É ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É £ÀqɹzÉ. £ÀAvÀgÀ
¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è, C¼ÀªÀr¹gÀĪÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹, CzÀgÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉ
r.Jqï. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¹zÉ. ¥ÀjµÀÌçvÀ PÀgÀqÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ §UÉÎ,
qÀAiÀÄmï ºÁUÀÆ EvÀgÀ ²PÀëPÀgÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ½AzÀ C©ü¥ÁæAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀįÁVzÉ.
¥ÀjµÀÌøvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ-²PÀëPÀgÀ ²PÀët (NCFTE 2009) ºÁUÀÆ r.Jqï. PÉÆøïðUÁV gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀëPÀgÀ ²PÀët ¥ÀjµÀvÀÄÛ (NCTE)
C£ÀĪÉÆâ¹gÀĪÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, gÁdåzÀ ²PÀëPÀ ²PÀëtzÀ D±ÉÆÃvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß
C¼ÀªÀr¹ C©üªÀÈ¢ÞUÉƽ¹zÉ. F ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀÅ ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¥Á¢¸ÀĪÀ,
aAvÀ£Á²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆrü¹PÉÆAqÀ, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̼À ««zsÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ
CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀ®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁzÀ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁjUÉƽ¸ÀĪÀ D±ÀAiÀĪÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢zÉ.
gÁdåzÀ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ F ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ C±ÉÆÃvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ¥Àæw¥Á¢¸À®Ä vÀÄA§Ä
ºÀÈzÀAiÀÄ¢AzÀ vÀªÀÄäzÁV¹PÉƼÀÄîªÀgÀÄ JA§ DvÀ䫱Áé¸À ºÉÆA¢zÉÝãÉ. vÀ£ÀÆä®PÀ ²PÀëPÀ
²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è ®ªÀ®«PÉ ºÁUÀÆ ªÉÊ«zsÀåªÀĪÁzÀ PÀ°PÉAiÀÄ ªÁvÁªÀgÀt GAmÁV,
UÀÄuÁvÀäPÀ ²PÀët ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀ®Ä¥À° JAzÀÄ D²¸ÀÄvÉÛãÉ.
ºÉZï.J¸ï. gÁªÀÄgÁªï
¤zÉðñÀPÀgÀÄ r.J¸ï.E.Dgï.n.
¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
PÀ£ÁðlPÀ r.Jqï. PÉÆøïðUÁV ¹zÀÝ¥Àr¸À¯ÁVgÀĪÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ ¥ÀjµÀÌöÈvÀ
DªÀÈwÛAiÀÄÄ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëPÀgÀ ²PÀët ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ 2012, ºÀ®ªÀÅ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ,
¨Éæãï¸ÁÖ«ÄðAUï CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀvÀvÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À ¥sÀ°vÁA±ÀªÁVzÉ.
PÀ£ÁðlPÀzÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀÄ ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀ ¤jÃQëvÀ ¥ÁvÀæUÀ¼À
»£É߯ÉAiÀÄ°è ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¥Àæ¸ÀÄÛvÀUÉƽ¸À®Ä E°è ¥ÀæAiÀÄw߸À¯ÁVzÉ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß
¹zÀÝ¥Àr¸À®Ä gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ 2005, gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀëPÀgÀ ²PÀët ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ
ZËPÀlÄÖ 2009, ²PÀët ºÀPÀÄÌ PÁ¬ÄzÉ 2009, »A¢£À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è GAmÁUÀÄwÛgÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ðUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß
©ÃjªÉ.
F ºÉÆwÛUÉ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ gÁeÁåzÀåAvÀ eÁjUÉƽ¸À®Ä ¹zÀÝ¥Àr¹gÀĪÀ ««zsÀ
PÉÆøÀÄðUÀ¼À ¸ÀªÀÄUÀæ zÀȶÖPÉÆãÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄw߸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ,
¥Àæw PÉÆøïð£À vÁQðPÀ aAvÀ£ÉAiÀÄ®èzÉ CzÀgÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀoÀå «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ,
vÀgÀ¨ÉÃw ¥ÀæQæAiÉÄ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀoÀå ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀå«gÀĪÀ
G¯ÉèÃRUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ MzÀV¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. PÀ£ÁðlPÀzÀ ¥Àæ²PÀëPÀjUÉ ¹zÀÞUÉƽ¹gÀĪÀ F
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¸ÀPÀÛ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¸ÀÆPÀÛ ºÁUÀÆ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVzÉ JA§ÄzÁV
¹éÃPÀj¸ÀÄvÁÛgÉ JA§ ¨sÀgÀªÀ¸É EzÉ.
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀët PÉëÃvÀæzÀ°è C£ÀĨsÀ«UÀ¼ÁzÀ ²PÀëPÀ ²PÀët PÉÃAzÀæUÀ¼À ªÀÈwÛ¥ÀgÀgÀÄ
F ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è C¥ÁgÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¥Á¯ÉÆÎArzÀÝgÀÄ. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÉÆA¢UÉ
CxÀð¥ÀÆtðªÁV ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸À®Ä ²PÀët
²PÀëPÀjUÁV PÉʦrUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨ÉA§® ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼ÀÄ
¸ÀºÀ £ÀqÉ¢ªÉ. F ¥ÀæAiÀÄvÀßPÉÌ gÁdåzÀ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ªÉÄZÀÄÑUÉ ªÀåPÀÛ ¥Àr¸ÀÄvÁÛgÉ JAzÀÄ
¨sÁ«¸ÀÄvÉÛêÉ.
CzsÀåPÀëgÀÄ
KETEC 2013 PÉÆÃgï PÀ«Än
CzsÁåAiÀÄ - 1
r.Jqï. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ £À«ÃPÀgÀt PÁAiÀÄðzÀ »£É߯É
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¸À¤ßªÉñÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV r.Jqï. ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸À®Ä PÀ£ÁðlPÀ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ MAzÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ¤zsÁðgÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆArzÉ. EzÀPÁÌV ºÀ®ªÁgÀÄ
ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjtÂvÀgÀ vÀAqÀzÀ ¸ÀvÀvÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À ¥sÀ®ªÁV ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß
ºÉÆgÀvÀgÀ¯ÁVzÉ.
»£É߯É: 2002 gÀ°è PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÉÆæ. °rAiÀiÁ ¥sÉ£ÁðAr¸ï gÀªÀgÀ
CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ²PÀëPÀ ²PÀëtzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¹vÀÄÛ.
DUÀ¯Éà n¹ºÉZïUÉ §zÀ¯ÁV `²PÀëtzÀ°è r¥ÉÆèªÀiÁ’ JAzÀÄ £ÁªÀÄPÀgÀtUÉÆAqÀÄ
PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ªÀÈwÛ¥ÀgÀ
zÀȶÖPÉÆãÀªÀ£ÀÄß F ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀÅ vÀA¢vÀÄ.
2006 gÀ°è PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ F ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÁæzÉòPÀ
²PÀët ¸ÀA¸ÉÜ, ªÉÄʸÀÆgÀÄ EªÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÀqɸÀ®Ä PÀæªÀĪÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆArvÀÄ. F
«£ÀAwAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ ¥ÁæzÉòPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ qÁ ¹ f ªÉAPÀmÉñÀ ªÀÄÆwðAiÀĪÀgÀ
£ÉÃvÀÈzÀ°è F PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀÈwÛ¥ÀgÀªÁV ¥ÀÆtðUÉƽ¹vÀÄ. 2007 gÀ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ªÀgÀ¢AiÀÄÄ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÀ£Àß r.Jqï. ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß
¥ÀjµÀÌj¸À®Ä ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ-2005gÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀ¨ÉÃPÉAzÀgÉ ²PÀëPÀgÀ
²PÀëtzÀ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ CUÀvÀå. F §zÀ¯ÁªÀuÉUÁV, gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀëPÀ ²PÀët ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ
ZËPÀlÄÖ-2009 (NCFTE) AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ. NCTE ºÉÆgÀvÀAzÀ F
¥ÀæwAiÀÄÄ ²PÀëPÀ ²PÀëtzÀ°è C¨sÀÆvÀ ¥ÀƪÀð §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁrvÀÄ. EzÀgÀ£ÀéAiÀÄ
¨sÁgÀvÀzÀ ««zsÀ gÁdåUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ²PÀëPÀ ²PÀëtzÀ §UÉÎ aAvÀ£É £ÀqɹªÉ. PÀ£ÁðlPÀ
gÁdåªÀÅ NCF2005 ªÀÄvÀÄÛ NCFTE 2009 gÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉÆAqÀÄ vÀ£Àß
²PÀëPÀ ²PÀët PÉëÃvÀæzÀ°è ªÀåªÀ¹ÜvÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÉ ¥ÀæAiÀÄw߸ÀÄwÛzÉ. EzÀPÁÌV ««zsÀ ªÉâPÉUÀ¼À°è
ZÀað¹ PÁ¼Àf¬ÄAzÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀÄwÛzÉ.
1
PÀ£ÁðlPÀzÀ ±Á¯Á ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀ ²PÀëtzÀ°è£À ªÀåªÀ¹ÜvÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ ºÁUÀÆ
aAvÀ£ÉUÉ Rte2009 vÀ£ÀßzÉà DzÀ ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjzÉ. F PÁ¬ÄzÉAiÀÄÄ vÀ£ÀßzÉÃ
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀjAzÀ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå¸ÀPÁðgÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
²PÀët PÉëÃvÀæzÀ°è AiÉÆÃf¹zÉ.
E°ègÀĪÀ J¯Áè PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÀAqÀÄ rJqï ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸À¯ÁVzÉ.
EzÀPÁÌV PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÉÆæ PÉ J¸ï ¸À«ÄÃgÀ ¹AºÀ gÀªÀgÀ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è
MAzÀÄ vÀAqÀªÀ£ÀÄß gÀa¹vÀÄ. gÁdå ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É E¯ÁSÉ (DSERT)
AiÀÄ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ vÀAqÀªÀÅ J¯Áè DqÀ½vÁvÀäPÀ ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß F ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ
gÀƦ¸ÀĪÁUÀ ¤ÃrzÁÝgÉ. C£ÀĨsÀ« ²PÀëPÀ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ PÉÆÃgï vÀAqÀªÀ£ÀÄß
gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ. F vÀAqÀªÀÅ vÀAiÀiÁj¹zÀ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ
C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ ««zsÀ CA±ÀUÀ¼ÁzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ ZËPÀlÄÖ, ««zsÀ ¥ÉƹµÀ£ï ¥ÉÃ¥ÀgïUÀ¼À
C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ r.Jqï. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ ºÀ®ªÀÅ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀgÀ¯ÁVzÉ.
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ £À«ÃPÀgÀt PÁAiÀÄðªÀÅ, PÉÆÃgï PÀ«Än ««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¹zÀÞ
¥Àr¸ÀĪÀ ¸À®ÄªÁV G¥À¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ¥ÁægÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ. ¥Àæw
¸À«ÄwAiÀÄÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀnÖ£À ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀĪÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ««zsÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ
¥ÉƹµÀ£ï ¥ÉÃ¥Àgï UÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹ªÉ. F ¥ÉƹµÀ£ï ¥ÉÃ¥Àgï UÀ¼À£ÀÄß DzsÁgÀªÁV
ElÄÖPÉÆqÀÄ ªÉÆzÀ®£Éà ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀ£Éà ªÀµÀðzÀ r.Jqï. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÁÌV ««zsÀ
PÉÆøïð UÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À¯ÁVzÉ. F J®è ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß
vÉUÉzÀÄPÉÆArzÉ.
rJqïPÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ fêÀvÀÄA§®Ä ¨ÉÃPÁzÀ CxÀð UÀæ»PÉAiÀÄ£ÀÄß F ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ
zÁR¯É ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀÄvÀÛzÉ JA§ ¨sÀgÀªÀ¸É EzÉ.
2
CzsÁåAiÀÄ - 2
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëPÀ ²PÀët ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ - 2012
2.1: ¦ÃpPÉ :
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ zÁR¯ÉAiÀÄÄ JgÀqÀÄ ªÀµÀð CªÀ¢üAiÀÄ r.Jqï. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ
¥ÀoÀåPÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À gÀÆ¥ÀÄgÉõÉAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀrªÉÄ ªÀiÁr CxÀð¥ÀÆtð PÀ°PÉ ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀ GzÉÝñÀ F ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°èzÉ. vÁwéPÀ
CA±ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀÆPÀÛ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ wêÀævÀgÀ (D¼ÀªÁzÀ) vÀgÀUÀw
ZÀZÉðUÀ½UÉ ºÁUÀÆ gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀzÀÞwUÀ½UÉ E°è MvÀÄÛ ¤ÃqÀÀ¯ÁVzÉ.
ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ ªÀiË®åªÀżÀî ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÁÌV vÁwéPÀvÉAiÉÆA¢UÉ
P˱À®UÀ¼À «PÁ¸ÀzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀ®Ä E°è ±Àæ«Ä¹zÉ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëPÀgÀÄ QjAiÀÄ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÁUÀÆ »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀUÀ¼ÉgÀqÀgÀ «²µÀÖ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀ
¸ÁªÀÄxÀåð UÀ½¸ÀĪÀgÉAzÀÄ C¥ÉÃQë¸À¯ÁVzÉ. ªÀÄÄA¢£À «¨sÁUÀUÀ¼À°è PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ
gÀÆ¥ÀÄgÉõÉUÀ¼À£ÀÆß ºÁUÀÆ PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼À£ÀÆß ZÀað¸À¯ÁVzÉ.
2.2 PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ gÀÆ¥ÀÄgÉÃSÉ.
PÀæªÀÄ
¸ÀASÉå
PÉÆøïð
DAvÀjPÀ
¨ÁºÀå MlÄÖ
CAPÀUÀ¼ÀÄ CAPÀUÀ¼ÀÄ
¨ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÀªÀÄAiÀÄ
(UÀAmÉ)
vÁwæPÀ ¥ÁævÀæQëPÉ MlÄÖ
1.1 ²PÀët : ªÀÄÆ®
¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ
40
60
100
85
50
135
1.2.1 ¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÉ : PÀ£ÀßqÀ
40
60
100
45
75
120
1.2.2 UÀtÂvÀ
1.2.3 ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À
40
40
60
60
100
100
65
60
55
60
120
120
20
30
50
50
70
120
1.2 PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
(Qæ.¥Áæ.±Á):
1.3 EAVèµï ¸ÀAªÀºÀ£Á
¸ÁªÀÄxÀåð
3
1.4 ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
20
30
50
25
35
60
1.5.1 ²PÀëtzÀ°è PÀ¯É
25
---
25
10
30
40
1.5.2 aAvÀ£Á²Ã®
DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
1.6 zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ
DlUÀ¼ÀÄ
1.7 ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À
ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð ²¥ï
25
---
25
14
26
40
50
---
50
5
55
60
90
60
150
-
225
225
50
---
50
---
216
216
---
---
---
54
54
---
---
---
40
40
1.5 ²PÀëPÀ C©üªÀÈ¢Þ
CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ
1.7.1 ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À
1.7.2 EAl£ïð²¥ï
UÀæAxÁ®AiÀÄ PÁAiÀÄð
¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ
360
800
1350
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀð
PÀæªÀÄ.
¸ÀASÉå
PÉÆøïð
2.1
gÀÆrüAiÀiÁV
²PÀët
2.2
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
(».¥Áæ.±Á):
DAvÀjPÀ
CAPÀUÀ¼ÀÄ
¨ÁºÀå
CAPÀUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ
40
60
100
4
¨ÉÆÃzsÀ£Á
¸ÀªÀÄAiÀÄ (UÀAmÉ)
vÁwéPÀ
¥ÁævÀåQëPÉ
MlÄÖ
70
65
135
2.2.1
¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÉ :
PÀ£ÀßqÀ
40
60
100
50
70
120
2.2.2
EAVèµï
40
60
100
73
47
120
2.2.3
LaÒPÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
(AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ
MAzÀÄ)
40
60
100
65
55
120
50
---
50
20
40
60
2.2.3a «eÁÕ£À
2.2.3b UÀtÂvÀ
2.2.3c ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À
2.3
DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ
zÉÊ»PÀ ²PÀët
2.4
²PÀëPÀ C©üªÀÈ¢Þ
CzsÀåAiÀÄ£À
2.4.1
ICT
«ÄrAiÉÄõÀ£ï
25
---
25
04
36
40
2.4.2
±ÁAwUÁV ²PÀët
20
---
20
15
20
35
2.4.3
PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ
²PÀët
25
---
25
10
30
40
2.5
QæAiÀiÁ
¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É
50
---
50
--
30
30
2.6
¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ
EAl£ïð ²¥ï
90
90
180
--- 225
225
2.6.1
¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸À
5
2.6.2
EAl£ïð ²¥ï
DmÉÆÃlUÀ¼ÀÄ
ªÁZÀ£Á®AiÀÄ
PÁAiÀÄð
¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
NSS/ ¥ËgÀvÀé
vÀgÀ¨ÉÃw
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ
50
---
50
--- 216
216
---
---
---
---
50
50
---
---
---
---
54
54
---
---
---
---
60
60
---
---
---
---
45
45
470
330
800
1350
2.3: KETEC 2012gÀ PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëPÀ ²PÀët ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ (KETEC) ªÀ£ÀÄß QjAiÀÄ ºÁUÀÆ »jAiÀÄ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛªÁUÀĪÀAvÉ AiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è QjAiÀÄ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀ ºÁUÀÆ ºÁUÀÆ ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀUÀ½UÉ
CUÀvÀåªÁzÀ J®è CA±ÀUÀ¼À£ÀÆß M¼À¥Àr¸ÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
²PÀëtzÀ §Ä£Á¢UÀ¼ÀÄ :
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è ²PÀëtzÀ §Ä£Á¢UÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. EzÀÄ ¥ÀæwAiÉƧ⠫zÁåyð ²PÀëPÀgÀÆ UÀ滸À¨ÉÃPÁzÀ
MAzÀÄ ¥ÀÆtð PÉÆøïð DVzÉ. DzÀÝjAzÀ EzÀ£ÀÄß ªÀµÀð¥ÀÆwð ¸ÀAªÀºÀ£À
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. EzÉà ªÀiÁzÀjAiÀÄ°è `gÀÆrüAiÀiÁV ²PÀët’ªÀ£ÀÄß ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è
CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. EzÀÆ ¸ÀºÀ ¥ÀÆtðgÀÆ¥ÀzÀ PÉÆøïð DVzÀÄÝ EzÀPÉÌ
100 CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀÄÆ®
¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹zÀÄÝ, ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ²PÀëtzÀ ««zsÀ
¸ÀªÁ®Ä, ¸ÀªÀĸÉå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÉ, «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ
ªÉÆzÀ°UÉ vÁwéPÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹ D ªÀÄÆ®PÀ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ½UÉ
¸ÁUÀĪÀ AiÀÄvÀß ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. EzÀjAzÁV «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ ²PÀëtzÀ vÀvÀé ºÁUÀÆ
DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÀ滹 ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÉßzÀÄj¸À®Ä, CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀî®Ä CUÀvÀå
¸ÁªÀÄxÀåð UÀ½¸ÀĪÀgÉAzÀÄ C¥ÉÃQë¸À¯ÁVzÉ.
6
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët :
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹gÀĪÀÅzÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ ªÀÄ£À¤ÃAiÀÄ CA±À.
EAzÀÄ ²PÀëtPÉëÃvÀæzÀ°è DVgÀĪÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ ±Á¯Á ²PÀëtzÀ°èAiÀÄÆ DUÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ
ªÀåªÀ¸ÉÜ ¤jÃQë¸ÀÄvÀÛzÉ. M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉAiÀÄ ªÀĸÀÆgÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÉÆÃqÀ§®è MAzÀÄ
²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¸À¨ÉÃPÁzÀzÀÄ EA¢£À CUÀvÀå. ªÀÄPÀ̼À ««zsÀ »£É߯ÉUÀ¼À£ÀÄß
UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖ, ¸ÀªÀðjUÀÆ ²PÀët JA§ÄzÀPÉÌ CqÉvÀqÉAiÀÄÄAlĪÀiÁqÀĪÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjºÀj¹ J®è «zÁåyðUÀ¼À §UÉÎAiÀÄÆ ¸ÀÆPÀëöävÉ ºÁUÀÆ C£ÀÄQæAiÉÄ vÉÆÃj¸ÀĪÀAvÀºÀ
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. EzÀPÁÌV r.Jqï. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀët ºÀAvÀzÀ°è MAzÀÄ ¸ÀªÀÄvÉAiÀÄ ¸ÀAUÀwAiÀÄ£ÁßV
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¸À¯ÁVzÉ. EzÀgÀ°è ¸ÁªÀiÁfPÀ-¸ÁA¸ÀÌøwPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ-DyðPÀ, °AUÀ ªÀÄvÀÄÛ
£ÀÆå£ÀvÉUÀ½AzÁV ¥ÀæwPÀÆ®vÉUÉƼÀUÁzÀ ªÀÄPÀ̼À CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ²PÀët ZËPÀnÖ£ÉƼÀUÉ
EgÀĪÀAvÉ C¼ÀªÀr¹zÉ. M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ²PÀëtzÀ ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ
¤ÃqÀĪÀ PÉÆøïð£À°è ©ü£ÀßvÉAiÀÄļÀî «zÁåyðUÀ¼À zÀȶÖPÉÆãÀ¢AzÀ ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯ÁVzÀÄÝ
J®è «zÁåyðUÀ¼À ±ÉÊPÀëtÂPÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÆß ¥ÀÆgÉʸÀĪÀ zÀ馅 ºÉÆA¢zÉ. EzÀ®èzÉ
««zsÀ ±Á¯Á «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ®Æè M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ ¸ÀAªÉÃzÀ£Á ²Ã®vÉ
ºÁ¸ÀĺÉÆPÁÌUÀĪÀAvÉ AiÀÄw߸À¯ÁVzÉ.
±Á¯Á «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀ°PÉ C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ:
¥À¸ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è «µÀAiÀÄ ¸ÀA¥À¢ÃPÀgÀt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ ¥ÀævÉåÃPÀ / «±ÉõÀ PÁ®
¤UÀ¢¥Àr¹®è. DzÀgÉ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è ªÀÄÆgÀÄ ±Á¯Á «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀ ²Ã¶ðPÉAiÀÄr ²PÀët DzsÁjvÀ «µÀAiÀÄeÁÕ£ÀPÉÌ MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. QjAiÀÄ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÉ, UÀtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆArzÉ.
ªÀÄÆgÀÆ PÉÆøïðUÀ¼ÀÄ ¥ÀÆtð¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉÆøïðUÀ¼ÁVzÀÄÝ J®è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÆ
¥Àæw PÉÆøïð£ÀÆß 100 CAPÀUÀ½UÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è
J®è ²PÀëPÀgÀÆ J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÆß ¨ÉÆâü¸À¨ÉÃPÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ EzÀÄ CªÀ±ÀåªÁVzÉ.
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ EAVèµï PÉÆøïðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæwAiÉÆAzÀPÉÌ 100 CAPÀUÀ¼ÀAvÉ
¥ÀÆtðPÉÆøïðUÀ¼ÁV J®è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÆ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀgÀÄ. EzÀ®èzÉ CªÀgÀÄ
«eÁÕ£À, UÀtÂvÀ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ PÉÆøïð£ÀÄß
LaÒPÀªÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¨sÁµÉUÀ¼À eÉÆvÉUÉ
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ PÉÆÃgï «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß ¨ÉÆâü¸À¨ÉÃPÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ F jÃwAiÀÄ
ªÀåªÀ¸ÉÜ C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ. »ÃUÉ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ ºÉÆAzÀĪÀAvÀºÀ
vÀgÀ¨ÉÃw, vÀAiÀiÁj ¥ÀqÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
7
Communication skills in English :
J®è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ°è DAUÀè ¨sÁµÁ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ°è ¥Àæ¨sÀÄvÀé GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ
GzÉÝñÀ¢AzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è F PÉÆøïð£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ. F CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖ EvÀgÀ J®è ¥ÀÆtð PÉÆøïðUÀ½UÉ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀµÉÖà ¸ÀªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß
EAVè¸ï PÉÆøïðUÀÆ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀgÀÆ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß 50PÉÌ ªÀiÁvÀæ ¤UÀ¢¥Àr¹zÉ.
ªÀµÀð¥ÀÆwð P˱À® UÀ½PÉUÉ CUÀvÀå vÀAiÀiÁj MzÀV¹ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß CzsÀðzÀµÀÄÖ
PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀ zÀȶ֬ÄAzÀ »ÃUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À :
¥Àæ¸ÀPÀÛ ±Á¯Á ²PÀëtzÀ°è ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼À QæAiÀiÁ ªÀiÁzÀjAiÀÄ
£É¯É §zÀ¯ÁªÀuÉ CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÉ. F PÉÆøïð EAvÀºÀ £É¯É §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ CUÀvÀå
ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
(¹¹E) vÀgÀ¨ÉÃw ¥ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÉ. ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ «µÀAiÀĪÀ¸ÀÄÛ J®è
«µÀAiÀÄUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀ PÉÆøïðUÀ¼À°èAiÀÄÆ C¼ÀªÀr¸À¯ÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ
¸ÀzÀj PÉÆøïð£À°è PÉêÀ® vÁwéPÀ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ. F vÁwéPÀ
«µÀAiÀÄPÉÌ 50 CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¹zÉ. DzÀgÉ J¯Áè «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ°è ¹¹E
ºÁ¸ÀÄ ºÉÆPÁÌVgÀÄvÀÛzÉ.
zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DlUÀ¼ÀÄ :
DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀëtzÀ ¸ÀªÀÄUÀæ UÀæ»PÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É F PÉÆøïð
gÀÆ¥ÀÄUÉÆArzÉ. ¥Àæw ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÀªÀÄUÀæ «PÁ¸ÀPÉÌ CvÀåªÀ±ÀåªÁzÀ zÉÊ»PÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ,
ªÀiÁ£À¹PÀ ºÁUÀÆ ¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀ ¸ÀĹÜwAiÀÄ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀĪÀAvÉ PÉÆøïð
gÀÆ¥ÀÄUÉÆArzÉ. F »£É߯ÉAiÀÄ°è JgÀqÀÆ ªÀµÀðUÀ¼À°è zÉÊ»PÀ ²PÀët PÉÆøïð
C¼ÀªÀr¹zÀÄÝ, ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉAiÀÄ°è ¸Àé®à ªÀåvÁå¸À«zÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
ºÀAvÀPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁUÀĪÀAvÉ DlUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ZÀ®£É ²PÀëtPÉÌ MvÀÄÛ ¤ÃrzÀÄÝ, ¢éwÃAiÀÄ
ªÀµÀðzÀ°è DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß MAzÀÄ «µÀAiÀĪÁV PÀ°¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
F «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°èAiÉÄà ¨ÉÆâü¹ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
F PÉÆøïð ¥ÀæQæAiÉÄ DzsÁjvÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ EzÀ£ÀÄß PÀ°¸ÀĪÀ ¥Àæ²PÀëPÀgÉÃ
ªÀiË®åªÀiÁ¥ÀPÀgÁVgÀĪÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ. DzÀÝjAzÀ ¨ÁºÀå ¥ÀjÃPÉë EgÀĪÀÅ¢®è. ²PÀëPÀ
²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è£À zÉÊ»PÀ ²PÀët ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀPÉÌ
8
¸ÀÆPÀÛªÁUÀĪÀAvÉ vÀAiÀiÁj ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÀÄÝ, eÉÆvÉUÉ ªÀ¸ÀÄÛ¤µÀ× ºÁUÀÆ £ÁåAiÀÄAiÀÄÄvÀgÀÆ
DVgÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ. «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄÆ®vÀB zÉÊ»PÀ ²PÀët
¥ÀjtÂvÀgÀ®è¢zÀÝgÀÆ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj zÉÊ»PÀ ²PÀët ²PÀëPÀgÁUÀĪÀAvÉ vÀAiÀiÁj ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
¥Àæ²PÀëPÀgÀ PÁAiÀÄðªÁVzÉ. EzÀÄ ºÉaÑ£À dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ PÁAiÀÄðªÁVzÉ.
²PÀëPÀ C©üªÀÈ¢Þ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ :
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀ ¸ÀªÀÄUÀævÉAiÀÄ£ÀÄß zÀȶÖAiÀÄ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀÅ `²PÀëPÀ
C©üªÀÈ¢Þ CzsÀåAiÀÄ£À’(TDS) UÀ¼À ²Ã¶ðPÉAiÀÄrAiÀÄ°è LzÀÄ PÉÆøïðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ.
EªÀÅ ¨ÁºÀå ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ ªÁå¦ÛUÉ §gÀĪÀÅ¢®è. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è `²PÀëtzÀ°è PÀ¯É’ ªÀÄvÀÄÛ
`aAvÀ£À ²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ’ JA§ JgÀqÀÄ PÉÆøïðUÀ½ªÉ. JgÀqÀÆ PÉÆøïðUÀ¼ÀÄ 25
CAPÀUÀ½UÉ ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀPÉÆ̼À¥ÀqÀÄvÀÛªÉ. ªÀÄÄRåªÁV `²PÀëtzÀ°è PÀ¯É’ AiÀÄÄ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉPÀ°PÉ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ GvÁàzÀPÀªÀÇ, CxÀð¥ÀÆtðªÀÇ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAvÀ¸ÀzÁAiÀÄPÀªÀÇ
DVgÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. EzÀPÁÌV ««zsÀ PÀ¯Á¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¹ §¼ÀPÉ ªÀiÁqÀĪÀ
¸ÀÆPÀëöävÉAiÀÄ£ÀÄß «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ°è ¨É¼É¸ÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
`aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ’ JA§ PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ aAvÀ£À²Ã®
C¨sÁå¸ÀUÀ¼À ªÀĺÀvÀé ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß UÀ滹 aAvÀ£À²Ã® ªÀÈwÛfêÀ£À AiÉÆÃf¸À®Ä
C£ÀÄPÀÆ®ªÀÅAlĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. F PÉÆøïð ²PÀëPÀgÀ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ zÀPÀëvÉAiÀÄ£ÀÆß, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
ªÀÈwÛ¥ÀgÀvÉAiÀÄ£ÀÆß ºÉaѸÀĪÀÅzÉAzÀÄ D²¸À¯ÁVzÉ.
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è `²PÀëPÀ C©üªÀÈ¢Þ CzsÀåAiÀÄ£À’ UÀ¼ÀrAiÀÄ°è ªÀÄÆgÀÄ PÉÆøïðUÀ½ªÉ.
`ªÀiÁ»w-¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À «ÄÃrAiÉÄñÀ£ï’, `±ÁAwUÁV ²PÀët’ `PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët’
F ªÀÄÆgÀÄ PÉÆøïðUÀ½zÀÄÝ ‘ICT Mediation’ ªÀÄvÀÄÛ `PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët’UÀ¼ÀÄ 25
CAPÀUÀ½UÀÆ, `±ÁAwUÁV ²PÀët’ 20 CAPÀUÀ½UÀÆ DAvÀjPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À gÀÆ¥ÀzÀ°è
ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀPÉÆ̼À¥ÀqÀÄvÀÛªÉ. ªÀiÁ»w ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ,
±ÁAw ¸ÁzsÀ£ÉUÁV ²PÀëtzÀ CAvÀUÀðvÀ CxÀð ºÁUÀÆ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ, «zÁåyð
²PÀëPÀgÀ°è PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtzÀ §UÉÎ ¸ÀÆPÀëöävÉ ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉPÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ DPÀµÀðPÀªÀÇ GvÁàzÀPÀªÀÇ DUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä F PÉÆøïðUÀ¼ÀÄ
AiÀÄw߸ÀÄvÀÛªÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ºÁUÀÆ ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À°è C¼ÀªÀr¸À¯ÁVgÀĪÀ `²PÀëPÀ C©üªÀÈ¢Þ
CzsÀåAiÀÄ£À’ UÀ¼ÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÁV UÀ滸À®ànÖgÀĪÀ ²PÀëPÀ ¥ÁvÀæ ºÁUÀÆ dªÁ¨ÁÝjUÀ½UÉ
ºÉZÀÄѪÀj DAiÀiÁªÀĪÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ UÀÄj ºÉÆA¢ªÉ. F PÉÆøïðUÀ¼À C¼ÀªÀrPÉAiÀÄÄ
²PÀëPÀgÀ vÀAiÀiÁjPÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ ªÁå¥ÀPÀªÀÇ, CxÀð¥ÀÆtðªÀÇ DUÀĪÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
9
ªÉÄîÌAqÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉA§°¸ÀĪÀÅzÀPÁÌV ªÁ¶ðPÀ ¢£ÀzÀ²ðPÉAiÀÄ°è
UÀæAxÁ®AiÀÄ PÁAiÀÄðPÉÌ ¸ÁPÀµÀÄÖ PÁ¯ÁªÀ¢ü ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¥Àæw ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÆ
¢£ÀzÀ PÉ®¸ÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄPÉÌ ªÀÄÄ£Àß ºÁUÀÆ £ÀAvÀgÀ «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ UÀæAxÁ®AiÀÄ
§¼À¸ÀĪÀ CªÀPÁ±À MzÀV¸ÀĪÀÅzÉA§ C¥ÉÃPÉë EzÉ. DzÀ±ÀðªÁV ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ, ²PÀëPÀ
²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è UÀæAxÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ CvÀÄåvÀÛªÀĪÁV §¼ÀPÉAiÀiÁUÀĪÀAvÀºÀ ªÁvÁªÀgÀt
¸ÀȶָÀ¨ÉÃPÀÄ.
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä ¥Àæw¨sÉUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀåQÛ¸À®Ä CªÀPÁ±ÀªÁUÀĪÀAvÉ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ PÁ® ¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ.
ªÉÄÃ¯É ºÉýzÀ PÉÆøïðUÀ¼À eÉÆvÉUÉ `QæÃqÉUÀ¼ÀÄ’ ªÀÄvÀÄÛ `NSS ZÀlĪÀnPÉ’UÀ½UÀÆ
PÁ®¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ fêÀ£ÀzÀ°è C£ÀĨsÀªÀ MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ NSS
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À GzÉÝñÀªÁVzÉ.
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ïUÀ¼ÀÄ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj ªÀiÁqÀĪÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ
ºÀÈzÀAiÀÄ ¨sÁUÀªÁVªÉ. F §UÉÎ «ªÀgÀªÁV ªÀÄÆgÀ£Éà CzsÁåAiÀÄ£ÀzÀ°è «ªÀj¹zÉ.
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è EªÉgÀqÀÆ PÁAiÀÄðUÀ½UÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ PÁ¯ÁªÀ¢ü ªÀÄvÀÄÛ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß
¤UÀ¢¥Àr¹zÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ EAl£ïð²¥ïUÀ¼ÀÄ QjAiÀÄ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°èAiÀÄÆ ¤ªÀð»¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. C¨sÁå¸À¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ EAl£ïð²¥ïVAvÀ
ºÉZÀÄÑ ¸ÀªÀÄAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£É
PÁAiÀÄðªÀÅ ¥Àæ²PÀëPÀgÀ ªÉÄðéZÁgÀuÉAiÀÄ°è £ÀqÉAiÀÄ°zÀÄÝ, EAl£ïð²¥ï ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ
ªÀiÁUÀðzÀ²ð ²PÀëPÀgÀ ªÉÄðéZÁgÀuÉAiÀÄ°è £ÀqÉAiÀÄ°zÉ.
»ÃUÉ, `²PÀëtzÀ°è r¥ÉÆèªÀiÁ’ PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀÅ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ªÀÈwÛ¥ÀgÀgÀ£ÁßV
vÀAiÀiÁgÀÄ ªÀiÁr CªÀgÀÄ ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ, aAvÀ£À²Ã®, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ²PÀëPÀgÀ£ÁßV¸ÀĪÀ
UÀÄj ºÉÆA¢zÉ.
10
CzsÁåAiÀÄ-3
r.Jqï. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ
3.1 : CºÀðvÉ :
i. ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæeÉUÀ¼ÀÄ ªÀiÁvÀæ r.Jqï. ¥ÀæªÉñÁwUÉ CºÀðgÀÄ.
ii PÀ¯É, «eÁÕ£À CxÀªÁ ªÁtÂdå «µÀAiÀÄUÀ¼À°è CxÀªÁ ªÀÄwÛvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÉÆøïð «µÀAiÀÄUÀ¼À°è ¢éwÃAiÀÄ ¦AiÀÄĹ CxÀªÁ vÀvÀìªÀiÁ£À ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è
GwÛÃtðgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
iii. ¢éwÃAiÀÄ ¦AiÀÄĹ CxÀªÁ vÀvÀìªÀiÁ£À ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è PÀ¤µÀ× ±ÉÃ. 50 CAPÀ CxÀªÁ
vÀvÀìªÀiÁ£À UÉæÃqï UÀ½¹gÀĪÀªÀgÀÄ r.Jqï. ¥ÀæªÉñÀPÉÌ CºÀðgÁVgÀÄvÁÛgÉ.
iv. ¥ËæqsÀ/¥ÀzÀ« ¥ÀƪÀð ºÀAvÀzÀ°è ªÀÈwÛ¥ÀgÀ PÉÆøïð/r¥ÉÆèêÀiÁ CxÀªÁ E¤ßvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀÈwÛ¥ÀgÀ PÉÆøïð£À°è GwÛÃtðgÁVgÀĪÀªÀgÀÄ r.Jqï. ¥ÀæªÉñÁwUÉ
CºÀðgÁVgÀĪÀÅ¢®è.
v. ¥Àj²µÀÖ eÁw, ¥Àj²µÀÖ ªÀUÀðzÀ C¨sÀåyðUÀ¼ÀÄ PÀ¤µÀ× ±ÉÃ. 45 CAPÀ CxÀªÁ
vÀvÀìªÀiÁ£À UÉæÃqï UÀ½¹gÀ¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀæªÀUÀð-1 ºÁUÀÆ EvÀgÀ »AzÀĽzÀ ªÀUÀðUÀ¼À
C¨sÀåyðUÀ½UÉ PÁ®PÁ®PÉÌ gÁdå¸ÀPÁðgÀ ºÉÆgÀr¸ÀĪÀ DzÉñÀUÀ¼À£ÀéAiÀÄ CºÀðvÉ
¤zsÀðjvÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
3.2: ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ r.Jqï. PÉÆøïðUÀ¼ÀÄ
1.1. ²PÀët : ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ
1.2. PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ (Q.¥Áæ.±Á.)
1.2.1 ¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÉ
1.2.2 UÀtÂvÀ
1.2.3 ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À
1.3.
EAVèö£À°è ¸ÀAªÀºÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð (Communication Skills in
English)
11
1.4.
±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
1.5.
²PÀëPÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ CzsÀåAiÀÄ£À
1.5.1 : ²PÀëtzÀ°è PÀ¯É
1.5.2 : aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
1.6
zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DlUÀ¼ÀÄ
1.7
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ï
3.3 : ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ r.Jqï. PÉÆøïðUÀ¼ÀÄ
2.1. gÀÆrüAiÀiÁV ²PÀët
2.2. PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ (».¥Áæ.±Á.)
2.2.1 ¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÉ
2.2.2 EAVèõï
2.2.3 LaÒPÀ (AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ «µÀAiÀÄ)
2.2.3J: «eÁÕ£À
©: UÀtÂvÀ
¹: ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À
2.3. DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀët
2.4. ²PÀëPÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ CzsÀåAiÀÄ£À
2.4.1 : ªÀiÁ»w-¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À (ICT)
2.4.2 : ±ÁAwUÁV ²PÀët
2.4.3 : PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët
2.5. QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É
2.6. ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð¶¥ï
12
3.4 : ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ï :
PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ºÁUÀÆ EAl£ïð²¥ï PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¨sÁVÃzÁjPÉ
ªÀiÁzÀjAiÀÄ ªÉÄÃ¯É DzsÀj¹gÀ¨ÉÃPÀÄ. EAvÀºÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄÄ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜ ºÁUÀÆ CzÀgÀ
C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£Á ±Á¯ÉUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¢éªÀÄÄR PÀ°PÁ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ
²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀjAzÀ PÀ°AiÀĨÉÃPÀÄ. ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ
«zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄUÀ½§âjUÀÆ ¨ÉÆÃzsÀ£É PÀÄjvÀ «±ÉèõÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
aAvÀ£ÉUÀ½UÉ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼ÁzÀgÉ, ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ²PÀëPÀgÀ gÀÆrüUÀ½UÉ,
E¯ÁSÉAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ ¸ÉÊzÁÞAwPÀ DzsÁgÀUÀ¼À£ÀÄß, £À«Ã£À «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÆß,
¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÁ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÆß MzÀV¸ÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
«zÁåyð²PÀëPÀjUÉ vÀgÀUÀw ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è MzÀV¸ÀĪÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼Éà ²PÀëPÀ
²PÀëtzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ wgÀļÁVzÉ. ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ºÁUÀÆ EAl£ïð²¥ïUÀ¼ÀÄ
«zÁåyð²PÀëPÀjUÉ vÀgÀUÀw ¨ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁ£Àå ±Á¯Á fêÀ£ÀzÀ MmÁÖgÉ
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÀåPÀëªÁV MzÀV¸ÀĪÀ zÀȶ֬ÄAzÀ DAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ. ¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸À ºÁUÀÆ EAl£ïð²¥ïUÀ¼À £ÀAvÀgÀzÀ aAvÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, C£ÀĸÀgÀuÁ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
JµÀÄÖ ªÀÄÄRåªÉÇà ¥ÀƪÀð¹zÀÞvÉAiÀÄÆ CµÉÖà ªÀÄÄRåªÁVzÉ. F ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À gÀÆ¥ÀÄgÉõÉUÀ¼À£ÀÆß «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÆß F ªÀÄÄAzÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
13
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À
MlÄÖ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ : 38 ¢£ÀUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 90 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¢£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CAPÀUÀ¼À ºÀAaPÉ
¢£À ¥ÁoÀUÀ¼À
UÀ¼À ¸ÀASÉå
PÀ.
«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ
¸À
A¸ÀA.
SÉå
C¨sÁå¸À
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
¨ÉÆÃzsÀ£Á
¥ÀƪÀð
1. vÀgÀUÀw
1
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À ¢£À
«ÃPÀëuÉ
2. ¸ÀAªÀºÀ£Á
P˱À®UÀ¼ÀÄ
3
-
1
PÀ°PÁ «µÀAiÀÄ
2
3
MlÄÖ
CAPÀ
UÀ¼ÀÄ
µÀgÁ
-
-
-
-
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
MAzÀÄ ¢£À«rÃ
±Á¯ÉAiÀÄ°èzÀÄÝ ¸ÁªÀiÁ£Àå
C£ÀĨsÀªÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̼À£ÀÆß
«ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¥ÀæxÀªÀÄ
ªÀµÀð: Qæ.¥Áæ.±Á.
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀð:
».¥Áæ.±Á¯É
-
-
-
-
PÁAiÀiÁðUÁgÀzÀ
gÀÆ¥ÀzÀ°è ¸ÀAªÀºÀ£À
P˱À® ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀ
¸ÀAªÀºÀ£Á P˱À®UÀ¼À
C©üªÀÈ¢ÞUÉ
ªÀĺÀvÀé«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæw
«µÀAiÀÄzÀ°è ¸ÀAªÀºÀ£Á
P˱À®UÀ¼À£ÀÄß
PÉÃAzÀæªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ
ªÀiÁzÀj ¥ÁoÀ
¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. £ÀAvÀgÀ
ZÀZÉð £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ.
14
3. ¨ÉÆÃzsÀ£Á
P˱À®UÀ¼ÀÄ
10
4. AiÉÆÃd£É
¥ÀƪÀð
¹zÀÞvÉ
3
-
-
-
-
-
5. ¸ÀȶÖvÀ
¨ÉÆÃzsÀ£É
Simuleted
Teaching
3
1x3=3
10
10
10
30
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è
QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
±Á¯ÉUÀ¼À°è CUÀvÀåªÁzÀ
£À°PÀ° ¨ÉA§°¸ÀĪÀ
P˱À®UÀ¼À£ÀÄß, G½zÀ
LzÀÄ ¸ÀÆPÀëöä¨ÉÆÃzÀ£Á
P˱À®UÀ¼ÉÆA¢UÉ
¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è
J¯Áè P˱À®UÀ¼À£ÀÆß
C¨sÁå¸À ªÀiÁr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
F C£ÀĨsÀªÀªÀÅ £ÉÊd
vÀgÀUÀw ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ
CªÀ±ÀåªÁzÀ DvÀ䫱Áé¸À
¨É¼É¸ÀĪÀ GzÉÝñÀ
ºÉÆA¢zÉ.
MlÄÖ 20
±Á¯Á
DzsÁjvÀ
C£ÀĨsÀ
ªÀUÀ¼ÀÄ :
6. ±Á¯Á
¤ªÀðºÀuÉ
ºÁUÀÆ
vÀgÀUÀw
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À
«ÃPÀëuÉ
«zÁåyð-²PÀëPÀjUÉ
CªÀgÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸À ¥ÀƪÀð
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À
DzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉ
¤¢ðµÀÖ «ÃPÀëuÉUÁV
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À
¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
15
5x3=15 25+25 25+25 25+25 150 EzÀ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ
ªÁgÀUÀ¼À°è
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÀÄÝ ¥Àæw
ªÁgÀ ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¢AzÀ
±ÀÄPÀæªÁgÀzÀªÀgÉUÀ
ªÀÄÆgÀÆ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ. DzÀgÉ,
M§â «zÁåyð-²PÀëPÀjUÉ
MAzÀÄ ªÁgÀzÀ°è MAzÀÄ
«µÀAiÀĪÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ
¤UÀ¢¥Àr¹ ºÀAZÀ¨ÉÃPÀÄ
JAzÀgÉ 1/3 ¨sÁUÀzÀ
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ ErÃ
ªÁgÀPÉÌ MAzÀÄ «µÀAiÀÄ
PÀ°¸À¨ÉÃPÀÄ. ¢£À MAzÀPÉÌ
MAzÀÄ CªÀ¢ü ªÀiÁvÀæ
¨ÉÆâü¸ÀĪÀgÀÄ.
7. ¥ÁoÀ
AiÉÆÃd£É
UÀ¼ÀÄ, ¥ÁoÀ
«ÃPÀëuÉUÀ¼ÀÄ,
ªÉÄðé
ZÁgÀuÉ
UÉƼÀÀ¥ÀlÖ
¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ
»ªÀiÁä»w
15
8. ±Á¯ÉAiÀÄ°è
¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸À
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À
¸ÁéªÀ
¯ÉÆÃPÀ£À
2
1
30
30
18
45
90
30PÉÌ
E½¸ÀÄ
ªÀÅzÀÄ
90
30PÉÌ
E½¸ÀÄ
ªÀÅzÀÄ
MlÄÖ
16
30
90 ¥Àæw ±À¤ªÁgÀzÀAzÀÄ
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
vÀªÀÄä ¸ÀA¸ÉÜUÉ
§gÀ¨ÉÃPÁVzÀÄÝ, EzÀgÀ
GzÉÝñÀ ¸ÁªÀÄÄzsÁ¬ÄPÀ
aAvÀ£ÉAiÉÄà DVzÉ F
PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄ
ZÀZÉðUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è
¸ÀAWÀn¸À§ºÀÄzÀÄ.
¥Àæw ¸ÀªÀÄƺÀªÀ£ÀÄß
M§âgÀÄ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
¤ªÀ𻹠ZÀZÉð
¸ÀÄUÀªÀÄUÉƽ¸À¨ÉÃPÀÄ
¥Àæw UÀÄA¦£À°è ¨ÉÃgÉ
±Á¯ÉUÀ¼À°è C¨sÁå¸À
ªÀiÁqÀĪÀ «zÁåyð
²PÀëPÀjgÀ¨ÉÃPÀÄ.
90
270
30PÉÌ
90PÉÌ
E½¸ÀÄ E½¸ÀÄ
ªÀÅzÀÄ ªÀÅzÀÄ
ªÉÄîÌAqÀ `µÀgÁ’UÀ¼À£ÀÄß F PɼÀUÉ «ªÀj¸À¯ÁVzÉ.
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ¥ÀƪÀð ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ : «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸ÀPÉÌ C£ÀĪÀÅUÉƽ¸ÀĪÀÅzÉà EzÀgÀ GzÉÝñÀªÁVzÉ.
1.
MAzÀÄ ¢£À¥ÀÆwð «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀƪÀð AiÉÆÃd£É E®èzÉ
¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV vÀgÀUÀw ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¸À¨ÉÃPÀÄ; EzÀÄ vÁªÀÅ ªÀÄÄAzÉ ¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ±Á¯ÉAiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ ªÁvÁªÀgÀtzÀ ¸ÀÆÜ® ¥ÀjZÀAiÀÄ
MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ MAzÀjAzÀ LzÀ£Éà vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄß,
JgÀqÀ£Éà ªÀµÀðzÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯É (6-8) vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÆß
«ÃQë¸ÀĪÀgÀÄ. «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä «gÁªÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ±Á¯ÉUÀ½UÉ ¨sÉÃn
¤ÃqÀ®Ä GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ.
2.
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀ°è ¸ÀAªÀºÀ£À P˱À®UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®Ä ªÀÄÆgÀÄ ¢£ÀUÀ¼À£ÀÄß
¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ. ««zsÀ ¸ÀAªÀºÀ£Á P˱À®UÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ZÀað¸ÀĪÀÅzÀgÀ
eÉÆvÉUÉ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£À P˱À®UÀ¼À ªÉÄÃ¯É PÉÃA¢æÃPÀj¸ÀĪÀAvÉ ªÀiÁzÀj
¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¸ÀĪÀgÀÄ.
F CªÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÁUÀ ¥Àæw «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ «²µÀÖ ¸ÀAªÀºÀ£Á
CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èqÀ¨ÉÃPÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, UÀtÂvÀzÀ°è vÀPÀð§zÀÞ D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÉ
«±ÉõÀªÁV UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÉÃA¢æÃPÀj¸À¨ÉÃPÁVzÀÄÝ, «eÁÕ£ÀzÀ°è ¥ÀæQæAiÀiÁvÀäPÀ
P˱À®UÀ¼À ªÉÄîÆ, ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ°è «ªÀıÁðvÀäPÀ «±ÉèõÀuÉ, ¨sÁµÉUÀ¼À°è
¥ÀzÀ¸ÀA¥ÀvÀÛÄ, ºÁUÀÆ ¨sÁµÁ ¸ÀAgÀZÀ£ÉUÀ¼À §¼ÀPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á»vÀå ¥Àæ±ÀA¸ÉUÀ¼À ªÉÄïÉ
PÉÃA¢æÃPÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ «zÁåyð²PÀëPÀgÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À CªÀ¢üAiÀÄ°è UÀ½¹zÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÆß DzsÀj¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
3.
¨ÉÆÃzsÀ£Á P˱À®UÀ¼ÀÄß JgÀqÀÆ ªÀµÀðUÀ¼À°è ºÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼À PÁ®zÀ CªÀ¢üUÉ
¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è F PɼÀV£À P˱À®UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è ªÉÄð£À LzÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á P˱À®UÀ¼À£ÀÄß »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
vÀgÀUÀwUÀ½UÉ C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
17
PÀæªÀÄ
¸ÀASÉå
1
2
3
4
£À°-PÀ° ¸ÀA§A¢üvÀ
P˱À®UÀ¼ÀÄ
CtĨÉÆÃzsÀ£Á P˱À®UÀ¼ÀÄ
¸ÀªÀÄƺÀzÀ°è
PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉ
««zsÀ ¸ÁªÀÄÆ»PÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À AiÉÆÃd£É
««zsÀ ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼À
ªÉÄîĸÀÄÛªÁj
1
¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
2
G¢ÝÃ¥À£À §zÀ¯ÁªÀuÉ
3
GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ
¤zÀ±Àð£À
§ºÀĪÀUÀð-§ºÀĪÀÄlÖ
P˱À®UÀ¼ÀÄ
4
¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉý
¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
5
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ
4.
AiÉÆÃd£É ºÁUÀÆ ¥ÀƪÀð¹zÀÞvÉUÀ½UÁV ªÀÄÆgÀÄ ¢£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¹zÉ.
£ÀªÀÄå ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É ºÁUÀÆ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉUÉ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DzÀåvÉ EzÉ.
F PÁAiÀÄðzÀ°è ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyð²PÀëPÀgÀ PÉÊ»rzÀÄ £Àqɹ ªÀiÁUÀðzÀ²ð¸À¨ÉÃPÉÃ
«£ÀB AiÀiÁAwæPÀªÁV ¥ÁgÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝwÛgÀ¨ÁgÀzÀÄ.
5.
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄäzÉà UÀÄA¥ÀÄUÀ½UÉ ¨ÉÆâü¸ÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ ¢£ÀUÀ¼À
ZÀlĪÀnPÉ ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è £ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À
UÀÄA¦UÉà ¨ÉÆâü¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ±Á¯Á ªÁvÁªÀgÀtPÉÌ ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀ QæAiÉÄ
¸ÀÄ®¨sÀªÀÇ DvÀAPÀgÀ»vÀªÀÇ DUÀĪÀÅzÀÄ. ¥ÀÆtð gÀÆ¥ÀzÀ, ¥ÀÆtð CªÀ¢üAiÀÄ
¨ÉÆÃzsÀ£Á C£ÀĨsÀªÀªÀÅ «zÁåyð-²PÀëPÀgÀ £ÉÊwPÀ ¸ÉÜöÊAiÀÄð ºÉaѸÀĪÀÅzÀ®èzÉ vÀgÀUÀw
¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÉßzÀÄj¸ÀĪÀ DvÀ䫱Áé¸ÀªÀ£ÉÆßzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
±Á¯Á DzsÁjvÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ :
F WÀlÖzÀ°è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ vÀgÀUÀw ¨ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ EvÀgÀ ±Á¯Á ¸ÀA§A¢üvÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀ £ÉÃgÀ C£ÀĨsÀªÀ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀgÀÄ.
1.
F ºÀAvÀzÀ°è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ PÉÊUÉƼÀÄîªÀ MAzÀÄ ¢£ÀzÀ vÀgÀUÀw ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À
«ÃPÀëuÉAiÀÄÄ ¥ÀƪÀðAiÉÆÃfvÀªÀÇ ¤¢ðµÀÖ ¸ÀAgÀZÀ£ÉAiÀÄļÀîzÀÆÝ DVgÀÄvÀÛzÉ.
«zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ ±Á¯Á ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ ®PÀëtUÀ½UÁV «ÃQë¹ UÀ滸À®Ä
¥ÀæAiÀÄw߸ÀÄvÁÛgÉ. F «ÃPÀëuÉUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä «zÁåyðUÀ¼ÀÄ
PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÁzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤RgÀªÁV w½¸ÀĪÀgÀÄ.
18
2.
ªÉÄðéZÁgÀuÉUÉƼÀ¥ÀlÖ ¥ÁoÀUÀ¼À «ÃPÀëuÉUÀ¼ÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÉÆßzÀV¸ÀĪÀ
GzÉÝñÀ ºÉÆA¢ªÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è 1 jAzÀ 5£Éà vÀgÀUÀw PÀ£ÀßqÀ, UÀtÂvÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀ «µÀAiÀĨÉÆÃzsÀ£É
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. JgÀqÀ£Éà ªÀµÀðzÀ°è PÀ£ÀßqÀ, EAVèµï ºÁUÀÆ EvÀgÀ ªÀÄÆgÀÄ
«µÀAiÀÄUÀ¼À°è DAiÀÄÝ MAzÀÄ (UÀtÂvÀ, «eÁÕ£À, ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À) «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
»jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ vÀgÀUÀwUÀ½UÉ PÀ°¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
3.
±Á¯Á DzsÁjvÀ C¨sÁå¸À¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ªÀÄÆgÀÄ ªÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ.
JgÀqÀÆ ªÀµÀðUÀ¼À°è ¥Àæw ªÁgÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¨sÁµÉ/«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉ
ªÀiÁqÀĪÁUÀ M§â «zÁåyð MAzÀÄ ¨sÁµÉ/«µÀAiÀĪÀ£ÀÄß ªÁgÀ ¥ÀÆwð
PÀ°¸ÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄÆgÀÄ ªÁgÀUÀ¼À°è CªÀgÀÄ ªÀÄÆgÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À
ZÀPÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉƽ¸ÀĪÀgÀÄ. (¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀð : MAzÀÄ ¨sÁµÉ, JgÀqÀÄ EvÀgÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀð JgÀqÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ, MAzÀÄ LaÒPÀ «µÀAiÀÄ)
DzÀÝjAzÀ ¥Àæw «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæw ªÁgÀ MAzÀÄ ¨sÁµÉ CxÀªÁ MAzÀÄ
«µÀAiÀÄzÀ LzÀÄ CªÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆâü¸ÀĪÀgÀÄ. »ÃUÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ MAzÀÄ
¤¢ðµÀÖ ¨sÁµÉ/«µÀAiÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ PÀæªÀÄzÀ ¸ÀĹÜgÀ C£ÀĨsÀªÀ zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ
eÉÆvÉUÉ ¥Àæ²PÀëPÀjUÀÆ «µÀAiÀÄ PÉÃA¢ævÀ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß »ªÀiÁä»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä
¸ÀÄ®¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
4.
M§âgÀÄ «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ ¢£ÀPÉÌ MAzÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ
ºÀAZÀ¨ÉÃPÀÄ. G½zÀ CªÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃd£É ¥ÀƪÀð¹zÀÞvÉ, ¸ÀºÀ¥Áp ¥ÁoÀ«ÃPÀëuÉ
ªÀÄvÀÄÛ »ªÀiÁä»wUÁV §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ.
5.
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ ±Á¯ÉUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð ²PÀëPÀj§âgÀÆ «zÁåyðUÀ¼À ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß
«ÃQë¹ »ªÀiÁä»w MzÀV¸À¨ÉÃPÀÄ.
6.
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÉÆêÀĪÁgÀ¢AzÀ ±ÀÄPÀæªÁgÀzÀªÀgÉUÉ ±Á¯ÉUÀ¼À°ègÀĪÀgÀÄ.
¥Àæw ±À¤ªÁgÀ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ »AwgÀÄV vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÀAaPÉƼÀÄîªÀgÀÄ. ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðUÀ¼À ªÀÄzsÀå¹ÛPÉ ªÀ»¸ÀĪÀgÀÄ. ¥Àæw
UÀÄA¦£À°èAiÀÄÆ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ±Á¯ÉUÀ½AzÀ §gÀĪÀ «zÁåyð ²PÀëPÀjgÀĪÀgÀÄ.
ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀĪÀ ¸À®ÄªÁV F jÃwAiÀÄ
ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
19
EAl£ïð²¥ï
¤UÀ¢vÀ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ : 36
CAPÀUÀ¼ÀÄ : 50
EAl£ïð²¥ï ¥ÀƪÀð ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ : EAl£ïð²¥ï PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß
CxÀð¥ÀÆtðªÁV¸À®Ä ºÁUÀÆ ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ±Á¯ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀA§AzsÀ
§®UÉƽ¸À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ ¹zÀÞvÉUÁV F ºÀAvÀ CªÀ±ÀåªÁVzÉ.
CªÀ¢ü : JgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ.
±Á¯Á ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ / CxÀªÁ ªÀÄÄRå²PÀëPÀgÀ ¸ÀºÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ
F PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
WÀlPÀAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁj.
*
¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
UÀÄwð¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ (achievement) ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊzÁ¤PÀ (diagnostic) ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À ¥ÁoÀ «ÃPÀëuÁ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀħzÀÞªÁVqÀĪÀÅzÀÄ.
*
aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼À d£Àð¯ï
*
zÉÊ»PÀ ²PÀët (PE) zÁR¯ÉUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ
*
±Á¯Á ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁjPÉ
±Á¯ÉUÀ¼À°è
®¨sÀå«gÀĪÀ
20
««zsÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀð (QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ vÀgÀUÀwUÀ¼ÀÄ)
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀUÀ¼ÀÄ
4 ªÀÄvÀÄÛ
£À°-PÀ°
PÀæªÀÄ
4 ªÀÄvÀÄÛ
«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ
5£ÉÃ
(±Á¯Á²PÀëPÀ
¸ÀASÉå
5£ÉÃ
vÀgÀUÀwUÀ¼ÀÄ gÉÆA¢UÉ ¸ÀºÀ
vÀgÀUÀwUÀ½UÉ
¨ÉÆÃzsÀ£É
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
1.
PÀ£ÀßqÀ PÀ°PÉ
2
12
2.
UÀtÂvÀ
2
12
3.
¥Àj¸ÀgÀ
CzsÀåAiÀÄ£À
2
12
MlÄÖ
C¢üªÉñÀ£À
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ)
C¢üªÉñÀ£À
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ)
20
4 C¢üªÉñÀ£À
(8 CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ)
MlÄÖ
20
4
(8
4
(8
20
60
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀð (»jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ vÀgÀUÀwUÀ¼ÀÄ)
PÀæªÀÄ
¸ÀASÉå
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀUÀ¼ÀÄ
«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
1.
PÀ£ÀßqÀ
2
18
2.
EAVèµï
2
18
3.
UÀtÂvÀ/«eÁÕ£À/¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À
2
18
4.
zÉÊ»PÀ ²PÀët
-
3
5.
PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët
-
3
MlÄÖ
21
60
¸ÀÆZÀ£É : ¥Àæw «zÁåyð ²PÀëPÀjUÀÆ ¢£ÀPÉÌ 2- CªÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ
C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ.
«ÄPÀÌ CªÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß PɼÀPÀAqÀAvÉ G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
*
AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¹zÀÞvÉ, ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ.
*
¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À vÀgÀUÀwUÀ¼À «ÃPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ »ªÀiÁä»w (¥Àæw «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ ¥Àæw
«µÀAiÀÄPÉÌ PÀ¤µÀ× 2 CªÀ¢ü)
*
¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À.
*
EvÀgÉ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.
*
¥ÁoÀUÀ¼À°è
ICT
²PÀëtzÀ°è
¸ÀAAiÉÆÃfvÀªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
EzÀ£ÀÄß ªÀiÁUÀðzÀ²ð ²PÀëdPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ C£ÀÄPÀÆ°¸À¨ÉÃPÀÄ. «ÃPÀët
¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ F CA±ÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆArgÀ¨ÉÃPÀÄ.
*
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæwà «zÁåyð²PÀëPÀgÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀPÁÌV UÀÄtªÀÄlÖ vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ. «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ »ªÀiÁä»w ¤ÃqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ¥ÀæUÀw
w½¸À®Ä EzÀgÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀgÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
*
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ²ð ²PÀëPÀgÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹ «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ
CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ. ªÀÄÆgÀÄ ²PÀët ±Á¸ÀÛçzÀ PÉÆùðUÀÆ, ¥Àæwà PÉÆùð£À®Æè
MlÄÖ 50 CAPÀUÀ¼ÀÄ
*
ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀPÉÌ ¸À°è¸À¨ÉÃPÁzÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ :
PÀ¯É
ªÀÄvÀÄÛ
WÀlPÀAiÉÆÃd£É.
¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À «ÃPÀëuÁ¥ÀnÖ
EvÀgÀ £Á®ÄÌ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ªÀgÀ¢
¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À d£Àð¯ï (reflective journal)
22
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ
vÀvÀéUÀ¼ÀÄ
²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀPÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀ ±Á¯ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ EAl£ïð²¥ï ¥ÀƪÀð
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸À¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÁV EAl£ïð²¥ï
¸ÀAWÀn¸À¨ÉÃPÀÄ.
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ºÉÃUÉ ¹zÀÞgÁVzÁÝgÉA§ÄzÀ£ÀÄß w½¹, ±Á¯ÉUÀ½AzÀ
vÀªÀÄVgÀĪÀ C¥ÉÃPÉëUÀ¼ÉãÉA§ÄzÀ£ÀÄß w½¸ÀĪÀÅzÉà F ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£À ¸À¨sÉUÀ¼À
GzÉÝñÀªÁVzÉ.
EAl£ïð²¥ï : «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ ±Á¯ÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæ C£ÀĨsÀªÀ MzÀV¹, ²PÀëPÀgÀ
¥ÁvÀæzÀ ¥ÀÆtð¥ÀjZÀAiÀÄ ¤ÃqÀĪÀÅzÉà F ºÀAvÀzÀ GzÉÝñÀªÁVzÉ.
CªÀ¢ü 33 ¢£ÀUÀ¼ÀÄ.
EzÀgÀ°è PɼÀPÀAqÀ JgÀqÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ:
*
²PÀëPÀgÀ ¥ÁvÀæ ºÁUÀÆ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
¨ÉÆÃzsÀ£É (30 ¢£ÀUÀ¼ÀÄ)
*
±Á¯Á ªÉÄîĸÀÄÛªÁj ¸À«Äw ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ- «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ F ¸À¨sÉUÀ¼À°è vÁªÀÅ
¸ÀévÀB ¥Á¯ÉÆμÀîzÉà PÉêÀ® «ÃPÀëuÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. F ªÀÄÆ®PÀ ±Á¯Á C©üªÀÈ¢Þ
AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊPÀëtÂPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£À
¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
qÀAiÀÄmïUÀ¼ÀÄ
*. ±Á¯Á ¥ÁæAiÉÆÃfvÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ - ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀ DZÀgÀuÉUÀ¼À°è ¸ÀºÁAiÀĪÀiÁ
qÀĪÀÅzÀÄ ; zÉÊ£ÀA¢£À ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÁzÀ ªÀÄzsÁåºÀßzÀ ©¹AiÀÄÆl, ±Á¯Á ¥ÁæxÀð£Á
¸À¨sÉUÀ¼À°è vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; vÀdÕjAzÀ ¨sÁµÀt, ¸ÀA¥À£ÀÆä® vÀAiÀiÁjPÉ,
²PÀëPÀ «PÁ¸À ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸ÀĪÀÅzÀÄ, UÉÆÃqÉ
¥ÀwæPÉ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ gÀZÀ£É; gÉÃrAiÉÆà PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À®Ä ªÀÄPÀ̽UÉ
GvÉÛÃd£À; gÀAUÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ, ±Á¯Á PÉÊvÉÆÃl EvÁå¢ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA§A¢üvÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ- PÉ®ªÀÅ ªÀÄPÀ̼À PÀÄlÄA§UÀ¼À ¨sÉÃn;
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÉÆA¢UÉ CªÀgÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä CAvÀgïQæAiÉÄ;
23
±Á¯Á C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ/¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ w½¸ÀĪÀÅzÀÄ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅzÀÄ; ±Á¯ÉAiÀÄ°è ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¹ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
EAl£ïð²¥ï £ÀAvÀgÀzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ : EAl£ïð²¥ï¤AzÀ DzÀ PÀ°PÉUÀ¼À£ÀÄß
PÉÆæÃrüÃPÀj¹ ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀðzÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À®Ä F ºÀAvÀ
¸ÀºÁAiÀÄPÀ. EAvÀºÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ±Á¯ÉUÀ¼À
£ÀqÀÄ«£À ¨ÁAzsÀªÀåªÀ£ÀÄß zÀÈrüÃPÀj¸À®Ä CvÀåAvÀ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ.
CªÀ¢ü : MAzÀÄ ¢£À.
1. ±Á¯ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ DAiÉÆÃf¸ÀĪÀ EAl£ïð²¥ï £ÀAvÀgÀzÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£À
¸À¨sÉ
2. qÀAiÀÄmïUÀ½AzÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ DAiÉÆÃf¸À®àqÀĪÀ EAl£ïð²¥ï £ÀAvÀgÀzÀ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£À ¸À¨sÉ.
ªÉÄîÌAqÀ ¸À¨sÉUÀ¼À GzÉÝñÀ EAl£ïð²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ GvÀÛªÀĪÁV
¸ÁVvÀÄ, J°è ¸Àé®à vÀ¥Áà¬ÄvÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ aAvÀ£É ªÀiÁqÀĪÀÅzÉà DVzÉ.
²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ «zÁåyð ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ M¼ÀUÀÆr F PÁAiÀÄð PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀæxÀªÀÄ ºÁUÀÆ ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ EAl£ïð²¥ï £ÀAvÀgÀzÀ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV
£ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛ. KPÉAzÀgÉ CªÀÅUÀ¼À GzÉÝñÀUÀ¼Éà ¨ÉÃgÉAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ EAl£ïð²¥ï £ÀAvÀgÀzÀ ¸À¨sÉ aAvÀ£É £ÀqɸÀĪÀÅzÀ®èzÉ ªÀÄÄA¢£À
ªÀµÀðzÀ CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀĪÀ GzÉÝñÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ
¸À¨sÉAiÀÄ GzÉÝñÀ MAzÀÄ ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀiÁV aAvÀ£É £ÀqɸÀĪÀÅzÉà DVzÉ.
JgÀqÀÆ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ UÀ½¹zÀ M¼À£ÉÆÃlUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¹PÉÆAqÀÄ,
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ¥Àðr¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ wzÀÄÝ¥Àr PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÆß zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ.
F zÀȶ֬ÄAzÀ EAl£ïð²¥ï £ÀAvÀgÀ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÈwÛ¥ÀgÀªÁV ¸ÀAWÀn¹,
wzÀÄÝ¥ÀrUÀ½UÉ UÀA©üÃgÀªÁV AiÀÄw߸À¨ÉÃPÀÄ. C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ
EAl£ïð²¥ïUÀ½UÉ ¥ÀæQæAiÀiÁvÀäPÀ ªÀiÁUÀðzÀ²ðPÉUÀ¼ÀÄ :
24
ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ
¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸À/
EAl£ïð
²¥ï
¥ÀƪÀð
PÁAiÀÄð.
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
1.
qÀAiÀÄmïUÀ¼À°è,
qÀAiÀÄmï£À
G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ
©EN, ²PÀëPÀ
²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À
¥ÁæA±ÀÄ¥Á
®gÀÄUÀ¼À ¸À¨sÉ
2. ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ
ºÁUÀÆ ªÀÄÄRå
²PÀëPÀgÀÄUÀ¼À
£ÀqÀĪÉ
DqÀ½vÁvÀäPÀ
¸À¨sÉ
3. ±Á¯ÉUÀ¼À°è
²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àæ²PÀëPÀgÀ £ÀqÀĪÉ
±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸À¨sÉ.
4. ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è
«zÁåyð
²PÀëPÀgÀ ¸ÀtÚ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ²PÀëPÀgÀ
£ÀqÀÄªÉ ZÀZÉð¸À¨sÉ
¤ªÀð» ¸À¨ÉÃPÁzÀ
ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ
qÀAiÀÄmï£À
¸ÉêÁ¥ÀƪÀð
²PÀët(PSTE)
«¨sÁUÀzÀ
ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ
²PÀëPÀ ²PÀët
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
25
¤jÃQëvÀ ¥sÀ®UÀ¼ÀÄ
* MAzÀÄ ±Á¯ÉUÉ MAzÀÄ
²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ
ªÀiÁvÀæ ºÉÆÃUÀĪÀAvÉ
©ENUÀ¼ÀÄ SÁwæ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ.
* C£ÀĪÀÄw ¥ÀvÀæzÀ°è
©ENUÀ¼ÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß
£ÀªÀÄÆ¢¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ªÀiÁUÀðzÀ²ð ²PÀëPÀgÀÄ
«zÁåyð²PÀëPÀjUÉ °TvÀ
»ªÀiÁä»w ¤ÃqÀĪÀAvÉ ©EN
¤zÉðò¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* MmÁÖgÉ AiÉÆÃd£É
gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* vÀªÀÄä ¥ÁvÀæ ºÁUÀÆ
dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À §UÉÎ
ªÀÄÄRå ²PÀëPÀgÀÄ ¸Àà¶ÖÃPÀgÀt
¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* vÀgÀUÀwUÀ¼ÀÄ, «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå ¨sÁUÀUÀ¼À ºÀAaPÉ.
£ÀªÀÄå ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É/«ÃPÀëuÁ
¥ÀnÖ vÀAiÀiÁjPÉ
* ¸ÉÊzÁÞAwPÀ PÀ®à£ÉUÀ½UÀÆ
C£ÀĨsÀªÀUÀ½UÀÆ ¸ÀA§AzsÀ
PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ¢PÀÆìaUÀ¼ÀÄ.
* «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
¥ÀæAiÉÆÃUÀ²Ã®gÁUÀ®Ä
CªÀPÁ±À PÀ°à¹PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ.
* PÉÃA¢æÃPÀÈvÀ «ÃPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ
»ªÀiÁä»w.
¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸À/
ºÁUÀÆ
EAl£ïð
²¥ï CªÀ¢
üAiÀÄ°è
1. ¥ÁoÀ¥ÀƪÀð
ZÀZÉð
2.
ªÀiÁUÀðzÀ²ð
²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àæ²PÀëPÀjAzÀ
«ÃPÀëuÉ
3. ¥ÁoÁ£ÀAvÀgÀ
ZÀZÉð
4. J®èjAzÀ
aAvÀ£ÁvÀäPÀ
ZÀZÉð.
EAl£ïð 1.
²¥ï £ÀAvÀgÀ ±Á¯ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ
¸ÀªÀįÉÆÃZÀ£Á
¸À¨sÉ
2. ¸ÀA¸ÉÜ
UÀ¼ÉÆA¢UÉ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£Á
¸À¨sÉ
«zÁåyð
²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ
ªÀiÁUÀðzÀ²ð
²PÀëPÀgÀÄ
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁUÀðzÀ²ð²PÀëPÀgÀÄ
* »ªÀiÁä»w
* ¸À®ºÉUÀ¼ÀÄ
* «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä
¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ aAvÀ£É
£ÀqɸÀĪÀgÀÄ.
* ¸ÉÊzÁÞAwPÀ CA±ÀUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ PÀ®à£É
* C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÀAaPÉƼÀÄî«PÉ ºÁUÀÆ
¥ÀgÀ¸ÀàgÀjAzÀ PÀ°PÉ.
²PÀëPÀ ²PÀët
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ
qÀAiÀÄmïUÀ¼À PSTE
ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ
* EAl£ïð²¥ï ¸ÁVzÀ
§UÉAiÀÄ ZÀZÉð
* ¯ÉÆÃ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß
¸Àj¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ .
* ±Á¯ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¤gÀAvÀgÀ
¸ÀA¥ÀPÀð SÁwæ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
26
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¨sÁVÃzÁgÀgÀ ¥ÁvÀæ :
²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ (¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ)
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ
* ¥Àæ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ¸ÉÃj MAzÀÄ
vÀAqÀzÀ°è ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµÀðzÀ
¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è AiÉÆÃd£É
gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ªÀÄÄRå ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ CRP UÀ¼À£ÀÄß
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À /
EAl£ïð²¥ïUÉ ªÀÄÄ£Àß ¨sÉÃn
¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
* ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À/
EAl£ïð²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è
DUÁUÀ ±Á¯ÉUÀ½UÉ ¨sÉÃn
¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÀPÁðj PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
PÀÄjvÀÄ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ
«zÁåyð-²PÀëPÀjUÉ w½¸À®Ä
ªÀÄÄRå ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß, CRP
UÀ¼À£ÀÄß DºÁ餸ÀĪÀÅzÀÄ
* ¥Àæ²PÀëPÀjUÀÆ,
«zÁåyð²PÀëPÀjUÀÆ ªÀiÁzÀj
¥ÁoÀ ¤ÃqÀĪÀAvÉ ±Á¯ÉAiÀÄ
ªÀÄÄRå ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß / ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß
DºÁ餸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
* ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨ÁAzsÀªÀå gÀƦ¹PÉƼÀî®Ä
¸ÀªÀÄAiÀÄ «ÄøÀ°qÀĪÀÅzÀÄ
±Á¯ÉAiÀÄ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀéAiÀÄA ¤AiÀÄAvÀæt PÀÄjvÀÄ
«zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ ¥ÀjZÀAiÀÄ.
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À / EAl£ïð²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è
±Á¯ÉUÀ½UÉ ¨sÉÃn
»ªÀiÁä»w ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è J®è ²PÀëPÀgÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ
«zÁåyð²PÀëPÀgÀ ¥ÁoÀUÀ¼À ZÀZÉð
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À / EAl£ïð²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è
CRP/BRP UÀ¼ÉÆA¢UÉ CAvÀgïQæAiÉÄ
ªÀµÀðzÀ DgÀA¨sÀzÀ°è ±ÉÊPÀëtÂPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ±Á¯Á
PÁå¯ÉAqÀgïUÉ ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁqÀ®Ä AiÀÄw߸ÀĪÀÅzÀÄ
±Á¯ÉUÀ¼À°è ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ gÀÆrüAiÀÄ°ègÀĪÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á
«zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À / EAl£ïð²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è
ªÁgÀzÀ aAvÀ£ÁvÀäPÀ ZÀZÉðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ N¢, ¥ÀƪÀð¹zÀÞvÉ
ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä PÁ¯ÁªÀPÁ±À MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
27
¸ÁA¹ÜPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ºÀAvÀ
(qÀAiÀÄmï, ©.E.N., ©.Dgï.¦/¹.Dgï.¦.)
qÀAiÀÄmïUÀ¼ÀÄ
©.E.N.
©.Dgï.¹.
©Dgï¦/¹Dgï¦
±Á¯Á ¨sÉÃn
CAUÀªÁV C¨sÁå¸À
¨ÉÆÃzsÀ£É £ÀqÉAiÀÄĪÀ
±Á¯ÉUÀ½UÉ ¨sÉÃn
( J®è «¨sÁUÀUÀ¼À
G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ)
ªÀÄÄRå ²PÀëPÀjUÉ
¥ÀvÀæ
«µÀAiÀÄPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ
¸ÀºÁAiÀÄ
MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ
(«µÀAiÀÄ
¸ÀA¥À£ÀÆä®)
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ
¥Àæw ªÀµÀð C¨sÁå¸À
¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ªÀÄÄ£Àß
¸À¨sÉ/¥ÀjZÀAiÀÄ
²PÀëPÀ¸ÀAAiÉÆÃdPÀjUÉ
±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß
«ÃQë¸À®Ä
¤zÉðñÀ£À
CªÀ±Àå«zÀÝ°è
qÀAiÀÄmï£À
«zÁåyð²PÀëPÀjUÉ
G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ,
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À
±Á¯Á ªÀÄÄRå
²PÀëPÀgÀÄ, «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àæ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ
aAvÀ£ÁvÀäPÀ ZÀZÉð
(C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£É
CªÀ¢üAiÀÄ°è
ªÀµÀðPÉÆ̪ÉÄä)
±Á¯ÉUÀ¼À ºÀAaPÉ
§UÉÎ ©ENUÀ½UÉ ¥ÀvÀæ
§gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ
ªÀÄÄAzÀĪÀgÉzÀ
PÁAiÀÄð PÉÊUÉƼÀî®Ä
ECO/BRP/
CRP UÀ½UÉ ¥ÀvÀæ
§gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ
28
«zÁåyð²PÀëPÀgÀ ¥ÁoÀUÀ¼À
DzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉ
ªÀÄÄAzÀĪÀgÉzÀ
PÁAiÀÄð
C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£É/
EAl£ïð²¥ï
CªÀ¢üAiÀÄ°è
«zÁåyð²PÀëPÀgÀ
ªÉÄîĸÀÄÛªÁj
ªÀiÁqÀ®Ä
BRP/CRP
UÀ½UÉ £ÉÆÃqÀ¯ï
C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ
¸ÉêÁ¥ÀƪÀð
«¨sÁUÀzÀ
G¥À£Áå¸ÀPÀgÉÆA¢UÉ
¸ÉÃj ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À.
±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ ( ªÀÄÄRå ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀÄ)
ªÀÄÄRå²PÀëPÀgÀÄ
ªÀiÁUÀðzÀ²ð ²PÀëPÀgÀÄ
* ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ¥ÀƪÀð¹zÀÞvÁ ¸À¨sÉ
£ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ
* ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÁoÀUÀ¼À «ÃPÀëuÉ
* C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£É/ EAl£ïð²¥ïUÉ
§gÀĪÀ ªÀÄÄ£Àß «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ ªÉüÁ¥ÀnÖ
¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ
* ¥Àæw ±Á¯ÉAiÀÄ°è
J®è ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀªÀÄAiÀÄ£ÀéAiÀÄUÉƽ¸À®Ä M§â
«zÁåyð²PÀëPÀgÀ£ÀÄß £ÁAiÀÄPÀgÁV
£ÉëĸÀĪÀÅzÀÄ
* ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ¸ÉÃj «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ, ¥Àæ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ
CxÀð¥ÀÆtðªÁV vÀgÀUÀUÀw AiÉÆÃd£É/ºÀAaPÉ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À AiÉÆÃd£É
* EAl£ïð²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è «zÁåyð²PÀëPÀgÀ * «zÁåyð²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ¨ÁAzsÀªÀå
ºÁdgÁw ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
gÀƦ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
*zÉÊ£ÀA¢£ÀªÁV ¸ÀªÀÄUÀæ «ÃPÀëuÉ ºÁUÀÆ ¸ÀÆPÀÛ
PÀæªÀÄ dgÀÄV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* «zÁåyð-²PÀëPÀjUÉ CUÀvÀå ¸ÀºÁAiÀÄ,
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
29
3.5: ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«Äw :
¥ÀæxÀªÀÄ ºÁUÀÆ ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ,
ªÀÈwÛ¥ÀgÀ »ªÀiÁä»w MzÀV¸ÀĪÀÅzÉà ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ GzÉÝñÀ. eÉÆvÉUÉ DAvÀjPÀ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ CAPÀUÀ¼À£ÀÆß ¸ÀºÀ ¸À«Äw «ÄvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¥Àæw f¯ÉèAiÀÄ
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæªÁzÀ QæAiÀiÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ PÁAiÀiÁðvÀäPÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄ
DAiÀiÁ f¯ÉèAiÀÄ qÀAiÀÄmï£À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀĪÀÅzÀÄ.
«PÉÃA¢æÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ QæAiÀiÁvÀäPÀªÀÇ ²PÀëPÀ ²PÀët
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ ¨ÉA§®ªÁVgÀĪÀAvÉAiÀÄÆ DUÀ®Ä PÉëÃvÀæ (Block) (vÁ®ÆèPÀÄ)
ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. ¥Àæw PÉëÃvÀæ
(vÁ®ÆèPÀÄ)ªÀÇ MAzÀÄ ¸À«Äw ºÉÆA¢gÀĪÀÅzÀÄ. F ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ²PÀëPÀ ²PÀët
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ªÀµÀðzÀ°è JgÀqÀÄ ¨Áj ¨sÉÃn ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀĪÁVzÉ.
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ PÁ¯ÁªÀ¢ü JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ. CzÉà ¸À«ÄwAiÀÄÄ MAzÀÄ
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß JgÀqÀÆ ªÀµÀð ¨sÉÃn ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁV ¤jÃQë¸À¯ÁVzÉ.
C) PÉëÃvÀæ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀAgÀZÀ£É : ¸À«ÄwAiÀÄ°è M§â CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £Á®ÄÌ
¸ÀzÀ¸ÀåjgÀĪÀgÀÄ. qÀAiÀÄmï£À »jAiÀÄ G¥À£Áå¸ÀPÀgÉƧâgÀÄ CzsÀåPÀëgÁVgÀÄvÁÛgÉ.
²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ/¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ M§â »jAiÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ
¸ÀzÀ¸ÀågÁVgÀĪÀgÀÄ. ¸À«Äw gÀÆ¥ÀuÁvÁäPÀ ºÁUÀÆ ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ¥ÁvÀæUÀ¼ÉgÀqÀ£ÀÆß
ªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥Àæw f¯ÉèAiÀÄ qÀAiÀÄmï£À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À£ÀÄß
DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀĪÀgÀÄ.
qÀAiÀÄmï£À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ f¯ÉèAiÀÄ J®è PÉëÃvÀæ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼À
CzsÀåPÀëgÁVgÀĪÀgÀÄ. DzÀÝjAzÀ CªÀgÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ
¸ÀzÀ¸ÀågÁVgÀĪÀÅ¢®è. ««zsÀ ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ, J®è PÉëÃvÀæ ¸À«ÄwUÀ¼À
¸À¨sÉ £Àqɹ CªÀÅ PÉÊUÉƼÀÀÄzÁzÀ ««zsÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼À£ÀÄß
ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ qÀAiÀÄmï ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀiÁVzÉ.
§) ¨ÁèPï ªÀÄlÖzÀ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼À ¥ÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ : ¨ÁèPï ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ
¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ºÁUÀÆ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ ªÉÄîĸÀÄÛªÁj
ªÀÄvÀÄÛ wzÀÄÝ«PÉ ªÀiÁvÀæªÀ®èzÉ UÀÄtªÀÄlÖzÀ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀi˯ÁåAPÀ£À
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ JgÀqÀÄ §UÉAiÀÄ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁV C¥ÉÃQë¸À¯ÁVzÉ.
F JgÀqÀÄ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß F PɼÀUÉ «ªÀj¸À¯ÁVzÉ. ¥Àæw ¨ÁèPï ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ
30
¸À«ÄwAiÀÄÆ ¥Àæw ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ªÀµÀðzÀ°è JgÀqÀÄ ¢£À ¥ÀÆwð ¨sÉÃn
¤ÃqÀ®Ä AiÉÆÃf¸À¨ÉÃPÀÄ. UÀÄtªÀÄlÖ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÉ ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸À®ºÉ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀðzÀ°è CzÉà ¸ÀA¸ÉÜUÉ ¨sÉÃn ¤ÃqÀĪÁUÀ »AzÉ ¤ÃrzÀ
¸À®ºÉU¼
À £
À ÄÀ ß ¸ÀAAiÉÆÃf¹ C¼Àªr
À ¸À¯ÁVzÉAiÉÄà JA§ÄzÀ£ÄÀ ß RavÀ¥r
À ¹PÉƼÀî¨ÃÉ PÀÄ.
EzÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ.
PÀ) ¨ÁèPï ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwUÉ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¸À¨ÉÃPÁzÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ; ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÉ ¸À«Äw
¤ÃqÀĪÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÉÃnAiÀÄÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß, zÁR¯ÁVgÀĪÀ «zÁåyðUÀ¼À
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÆß, ¸ÀA¸ÉÜ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀ ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÆß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÉÃ
DVgÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ªÉÆzÀ® ¨sÉÃnAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è «zÁåyðUÀ¼À ¥ÀæªÉñÀ
zÁR¯ÉUÀ¼ÀAvÀºÀ ªÁrPÉAiÀÄ (Routine) zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À
¥Àæ¸ÀÄÛwAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃrzÀgÉ ¸ÁPÁUÀĪÀÅzÀÄ. ¢éwÃAiÀÄ ¨sÉÃnAiÀÄ°è UÀÄtªÀÄlÖzÀ
ªÉÄîĸÀÄÛªÁjAiÉÄà GzÉÝñÀªÁzÀÄzÀjAzÀ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ «zÁåyð²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ CAvÀgïQæAiÉÄ £ÀqɸÀ¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ.
F ¨sÉÃnAiÀÄ°è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ DAvÀjPÀ CAPÀUÀ¼À ªÀÄzsÀå¹ÜPÉAiÀÄ ªÉÄïÉ
UÀªÀÄ£ÀºÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. F PɼÀV£À zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÀÄ.
i)
zÁR¯Áw C£ÀĪÉÆÃzÀ£É ¥ÀnÖ
ii) ««zsÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
(Formats) ¥ÁoÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ.
§¼À¹zÀ
««zsÀ
£ÀªÀÄÆ£ÉUÀ¼À
iii) «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ, ¥Àæ²PÀëPÀgÀ ¥ÁoÀ«ÃPÀëuÁ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ.
iv) «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è
§¼À¹zÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ, C®èzÉ r.Jqï. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ §¼À¹zÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ.
v) ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ, zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ.
vi) ¸ÀA¸ÉÜ / ¸À«Äw C¥ÉÃQë¸ÀĪÀ ªÀÄvÁÛªÀÅzÉà zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ.
ªÉÄîÌAqÀ zÁR¯ÉUÀ¼À®èzÉ ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ PɼÀV£À zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÆß
MzÀV¸À¨ÉÃPÀÄ.
31
i)
PÉÆæÃrÃPÀÈvÀ CAPÀUÀ¼À jf¸ÀÖgï
ii) ªÉüÁ¥ÀnÖ
iii) PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ (ªÁ¶ðPÀ) AiÉÆÃd£É
iv) ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁAiÀÄðUÀ¼À ¢£ÀzÀ²ðPÉ
v) ¸ÀA¸ÉÜ DAiÉÆÃf¹ £ÀqɹzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ªÀgÀ¢.
(qÀ) «zÁåyð ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð : ¨ÁèPï ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ ¥ÀæxÀªÀÄ
ºÁUÀÆ ¢éwÃAiÀÄ r.Jqï. «zÁåyðUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁV UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð
£ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ. r.Jqï. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ¢AzÀ CªÀgÀÄ UÀ½¹zÀ ªÀÄÄRå M¼À£ÉÆÃlUÀ¼ÀÄ,
²PÀëPÀ ªÀÈwÛUÉ ¸ÀdÄÓUÉƽ¸ÀĪÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ««zsÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ F ZÀZÉð
£ÀqÉAiÀĨÉÃPÀÄ. EzÀÄ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ ±ÀPÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä
¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀĪÀÅzÀ®èzÉ ¸ÀA¸ÉÜ ¸ÀÆa¹gÀĪÀ DAvÀjPÀ CAPÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ DAvÀjPÀ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÉÆð¹ ¸ÀA§AzsÀ PÀ°à¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
CAvÀgïQæAiÉÄUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜ ¤ÃrgÀĪÀ CAPÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ JzÀÄÝPÁtĪÀ
ªÀåvÁå¸À (¥ÀgÀ¸ÀàgÀ «gÉÆÃzsÀ) EzÀÝ°è ¥Àæ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ DAvÀjPÀ CAPÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÃUÉ ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. CzÀPÉÌ DzsÁgÀUÀ¼ÉãÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉƼÀî®Ä
ZÀað¸À§ºÀÄzÀÄ. EzÀjAzÀ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ²PÀëtzÀ PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß
CAvÀUÀðvÀUÉƽ¹PÉÆArgÀĪÀ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß E£ÀÆß GvÀÛªÀĪÁV w½zÀÄ ¸ÀA¸ÉÜ
CAPÀ ¤ÃqÀ®Ä §¼À¸ÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÆß CjAiÀħºÀÄzÀÄ. F J®è ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÆ
¸ÉßúÀAiÀÄÄvÀªÁzÀ, ©üÃwgÀ»vÀ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è £ÀqÉzÀÄ, «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ®è
£ÁåAiÀÄAiÀÄÄvÀ CAPÀ zÉÆgÉAiÀÄĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. F J®èªÀÇ £ÁåAiÀħzÀÞUÉƽ¸ÀĪÀ
¥ÀæQæAiÉÄAiÀiÁV £ÀqÉAiÀĨÉÃPÉà «£ÀB vÀ¥ÀÄà ºÀÄqÀÄPÀĪÀ PÁAiÀÄðªÁUÀ¨ÁgÀzÀÄ. DzÀ±ÀðzÀ
zÀȶÖAiÀÄ°è ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ ¨ÁèPï ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ C©ü¥ÁæAiÀĪÀÅ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÉÆA¢UÉ vÁ¼ÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. DzÀgÉ, JzÀÄÝ PÁtĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ½gÀĪÀ
¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¨ÁèPï ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«Äw CzsÀåPÀëgÀÄ CAwªÀÄ wêÀiÁð£ÀPÉÊUÉÆAqÀÄ
ªÀÄzsÀå¹ÜPÉ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉƽ¸À¨ÉÃPÀÄ.
E) ¨ÁèPï ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«Äw¬ÄAzÀ CzsÀåPÀëjUÉ ªÀgÀ¢ :
J¯Áè ¨ÁèPï ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÆ PɼÀPÀAqÀ ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹
ªÀÄÄA¢£À PÀæªÀÄPÁÌV CzsÀåPÀëjUÉ ¸À°è¸À¨ÉÃPÀÄ.
32
i)
¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¨sÉÃnUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉƽ¹zÀ £ÀAvÀgÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ CUÀvÀå«zÀÝ°è
CAPÀUÀ¼À£ÀÄß «ÄvÀUÉƽ¸ÀĪÀ §UÉÎ MªÀÄävÀPÉÌ §AzÀÄ CAwªÀÄUÉƽ¹ CzÀ£ÀÄß
CzsÀåPÀëjUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ii) DAiÀiÁ ²PÀëPÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ CAwªÀÄ CAPÀUÀ¼À £Á®ÄÌ
¥ÀæwUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ªÁgÀzÉƼÀUÉ CzsÀåPÀëjUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
iii) CzsÀåPÀëgÀÄ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ¢£ÀzÀAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ ªÀÄvÉÆÛªÉÄä ¸À¨sÉ ¸ÉÃj ªÀiÁ¥Àðr¸À®àlÖ
CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹, zÀÈrüÃPÀj¹ ¸À» ºÁPÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À°è JgÀqÀÄ ¥ÀæwUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjÃPÁë ªÀÄAqÀ½UÉ PÀ¼ÀÄ»¹, MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¸ÉÜUÉ »AwgÀÄV¹, ¥sÀ°vÁA±À
¥ÀæPÀlªÁUÀĪÀªÀgÉUÉ £Á®Ì£ÉAiÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß CzsÀåPÀëgÀÄ vÀªÀÄä°è Ej¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
¥Àæw ¸À«ÄwUÀÆ CzsÀåPÀëgÀÄ vÀªÀÄä zÀÈrüÃPÀgÀt ¸À» ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. J®è ¨sÉÃnUÀ½UÀÆ,
dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÀÆ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¢£ÀªÁºÀ£À, vÀÄnÖ¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß
¤AiÀĪÀiÁ£ÀĸÁgÀ ¸À«Äw ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ¥ÁªÀw¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÉÄð£À PÁAiÀÄðzÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð ¸ÀªÀiÁ¦ÛAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ.
¢éwÃAiÀÄ ¨sÉÃnUÉ ¸ÀÆavÀ ªÉüÁ¥ÀnÖ:
qÀAiÀÄmïUÀ¼À°è ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀƪÀð¨sÁ« ¸À¨sÉAiÉÆAzÀÄ £ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
¨sÉÃnAiÀÄ MAzÀÄ ªÁgÀzÉƼÀUÉ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÉÆA¢UÉ
ºÀAaPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. F GzÉÝñÀPÁÌV qÀAiÀÄmïUÀ¼À°è J¯Áè ²PÀëPÀ ²PÀët
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß K¥Àðr¸À§ºÀÄzÀÄ.
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄ
PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
1
9.30-10.30 ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÉÆA¢UÉ CAvÀgïQæAiÉÄ
2
10.30-11.30 UÀæAxÁ®AiÀÄ / ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄ/ ¸ÀA¥À£ÀÆä® PÉÃAzÀæUÀ½UÉ
¨sÉÃn
3
11.30-01.30 zÁR¯ÉUÀ¼À ¸ÁPÁëöåzsÁgÀUÀ¼À ¥Àj²Ã®£É : ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ, ¤AiÉÆÃfvÀPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ,
zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ.
4
2.30-3.30 «zÁåyð²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ CAvÀgïQæAiÉÄ
5
3.30-4.30 ¥Àæ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ CAvÀgïQæAiÉÄ
6
4.30-5.30 »jAiÀÄ/»A¢£À «zÁåyðUÀ¼ÉÆA¢UÉ CAvÀgïQæAiÉÄ
7
5.30-6.30 ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ ºÁUÀÆ ¹§âA¢AiÉÆqÀ£É ¥ÀæªÀÄÄR
«ZÁgÀUÀ¼À ZÀZÉð.
33
CzsÁåAiÀÄ - 4
r.Jqï. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ
1.1: ²PÀët ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ : 135 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 85 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 50 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 100
DAvÀjPÀ : 40
¨ÁºÀå : 60
I. PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
zÁ±Àð¤PÀ, ¸ÀªÀiÁd±Á¹ÛçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆêÉÊeÁÕ¤PÀ zÀȶÖUÀ½AzÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ
²PÀëtzÀ PÉÃAzÀæ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¸ÀªÀÄUÀæ £ÉÆÃlªÀ£ÀÄß F ¥ÀwæPÉAiÀÄÄ MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
«zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ ¹zÁÞAvÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁAzÀ©üðPÀªÁV £É¯ÉUÉƽ¹ CªÀÅUÀ½AzÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
DAiÀÄÄÝ ªÀÄPÀ̼À ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß UÀ滹, ¸ÀàA¢¸À®Ä
¸ÀºÁAiÀĪÁUÀĪÀAvÉ F PÉÆøïð£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸À¯ÁVzÉ. PÀ°PÉAiÀÄÄ §ºÀĪÀÄÄR
C£ÀĨsÀªÀUÀ½AzÀ CxÀð ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÉà DVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß F PÉÆøïð£À ¸ÀAªÀºÀ£ÀªÀÅ
¥ÉÆæÃvÁ컸À¨ÉÃPÉAzÀÄ C¥ÉÃQë¸À¯ÁVzÉ. «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÀæa¹PÉƼÀî®Ä CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ CUÀvÀå«gÀĪÀÅzÀjAzÀ,
F PÉÆøïð£À°è ¸ÁPÀµÀÄÖ PÁ®¤Ãr, CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¹PÉÆqÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß
¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
II. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøÀÄð «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ PɼÀPÀAqÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ²PÀët, ªÀÄUÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨Á®å, ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzsÀ£É, PÀ°AiÀÄĪÀªÀ
ªÀÄvÀÄÛ PÀ°AiÀÄÄ«PÉ, F ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß UÀ滹 CªÀÅUÀ¼À E£ÀÆß ºÉaÑ£À §®ªÁzÀ
w¼ÀĪÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß «PÀ¸À£ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* zÁ±Àð¤PÀ, ¸ÀªÀiÁd±Á¹ÛçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆêÉÊeÁÕ¤PÀ zÀȶÖUÀ½AzÀ ²PÀëtzÀ CxÀð,
UÀÄjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À PÉÆArUÀ¼À£ÀÄß UÀ滹, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀĪÀ£ÀÄß
MAzÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV UÀÄwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
34
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtzÀ°è PÀ£ÁðlPÀzÀ ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ, £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* £À°-PÀ° ªÀÄvÀÄÛ §ºÀĪÀUÀð ¨ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄÄAvÁzÀ ²PÀët PÀæªÀÄ, gÀÆrüUÀ¼À£ÀÄß
UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
* £ÉÊd ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è PÉëÃvÀæ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ vÁwéPÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢¹
vÀªÀÄäzÉà DzÀ ¥ÁæQì¸ï (Praxis) gÀƦ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* ªÀÄPÀ̼À ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀt ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* ªÉÊ«zsÀå ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀļÀî ªÀÄPÀ̼ÀÄ vÀªÀÄäzÉà ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
¸À¤ßªÉ±ÀUÀ¼À°è «PÁ¸À ºÉÆAzÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* gÀZÀ£ÀªÁ¢ ¹zÁÞAvÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* gÁµÀÖç ºÁUÀÆ gÁdåUÀ¼ÉgÀqÀÆ ªÀÄlÖzÀ°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtzÀ ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£À ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß
UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄļÀî, CªÉ®èªÀ£ÀÆß M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ
vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ ±ÀQÛ ºÁUÀÆ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÉAzÀÄ UÀÄwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
III.WÀlPÀUÀ¼ÀÄ :
WÀlPÀ-1 : ²PÀët : MAzÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
vÁwéPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ²PÀëtzÀ (¥ÀjPÀ®à£É), ±Á¯Á ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À
¸ÀA§AzsÀ, ²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼ÀÄ.
* ²PÀëPÀ : ²PÀëPÀgÀ UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ; MAzÀÄ ªÀÈwÛAiÀiÁV ¨ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ
¤ÃwUÀ¼ÀÄ.
* «zÁåyð ²PÀëPÀ : CªÀ¼À / CªÀ£À C£À£Àå UÀÄgÀÄvÀÄ, CªÀ¼À ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ;
¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ£ÁV «PÀ¸À£À ºÉÆAzÀÄ«PÉ.
* ªÀiÁ»w, eÁÕ£À, ¨ÉÆÃzsÀ£É, PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄUÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£É.
35
* ±Á¯É-¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À (PÉÆArUÀ¼ÀÄ) : CxÀð, ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÀvÀé; MAzÀÄ
¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* «zÁåyð²PÀëPÀjAzÀ ±Á¯Á PÁuÉÌ (School Visioning)
«zÁåyð ²PÀëPÀjAzÀ ±Á¯Á zÀ±Àð£À gÀƦ¸ÀĪÀÅzÉAzÀgÉ PÉêÀ® ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ
ºÉÃVªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÁtĪÀÅzÀPÉÌ §zÀ®Ä ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ ºÉÃVgÀ§ºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß
awæ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÁVzÉ. EzÀPÁÌV ¥Àæw «zÁåyð ²PÀëPÀjUÀÆ NCF 2005gÀ LzÀÄ
ªÀiÁUÀðzÀ²ðvÀéUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ MAzÀÄ §®ªÁzÀ ±Á¯ÁzÀ±Àð£À avÀæ gÀƦ¹PÉƼÀî®Ä
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. J®è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÆ eÉÆÃrAiÀiÁV CxÀªÁ ¸ÀtÚ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è MAzÉÆAzÀÄ ±Á¯ÉUÉ ¢£ÀªÀrà «ÃPÀëuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÆÃUÀ¨ÉÃPÀÄ. CªÀgÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÉà ¤¢ðµÀÖ «£Áå¸À«®èzÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV vÁªÀÅ «ÃQë¹zÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
zÁR°¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. DzÀgÉ «ÃPÀëuÉUÀ¼ÀÄ «ªÀgÀuÁvÀäPÀªÀÇ, «±Áé¸ÁºÀðªÀÇ,
DVgÀ¨ÉÃPÀÄ. D£ÀAvÀgÀzÀ°è ¸ÀÆPÀÛ ªÁZÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÉÆßzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ, «rAiÉÆÃ
¥ÀæzÀ±Àð£À, ªÁZÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÁßzsÀj¹zÀ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ, C£ÀĨsÀªÁvÀäPÀ ¨sÉÃnUÀ¼ÀÄ, ²PÀët
ªÀÜwÛ ¤gÀvÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ G¥À£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸À¨ÉÃPÀÄ.
F J®è ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ vÀªÀÄä «ÃPÀëuÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ vÀªÀÄäzÉà ±Á¯Á
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À £ÀqɸÀÄwÛgÀ¨ÉÃPÀÄ.
* ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼ÀÄ :
F PɼÀV£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ vÀdÕjAzÀ MAzÀÄ ¢£ÀzÀ
PÁAiÀiÁðUÁgÀ K¥Àðr¹ JgÀqÀÄ wAUÀ¼À £ÀAvÀgÀ C£ÀĸÀgÀuÁ PÁAiÀÄðUÁgÀzÀ
CªÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ.
vˣ˧
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ
PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
CjvÀÄ
vˣ˧
¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀÄUÀªÀÄUÉƽ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À aAvÀ£É £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ, eÉÆvÉUÉ
¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ¢£ÀZÀjAiÀÄ£ÀÄß (Reflective journal) ¤ªÀð»¸ÀĪÀ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß
¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; DvÀäUËgÀªÀªÀ£ÀÄß (Self esteem) ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; fêÀ£À
ºÁUÀÆ ²PÀëPÀ ªÀÈwÛAiÀÄ §UÉÎ zsÀ£ÁvÀäPÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; dªÁ¨ÁÝj
¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ, «±ÉõÀªÁV ±Á¯ÉAiÀÄ°è §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ ªÀÄzsÀåªÀwðAiÀiÁV
dªÁ¨ÁÝj ºÉÆgÀĪÀÅzÀÄ; ¥Àæ¸ÀPÀÛ ¸À¤ßªÉñÀzÀ°è ²PÀëPÀgÀ ¥ÁvÀæUÀ¼ÀÄ, dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ; ±ÉÊPÀëtÂPÀ aAvÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ £À«Ã£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
D«µÀÌj¸ÀĪÀªÀgÀ zÀȶÖUÀ½AzÀ PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
36
* ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀA§AzsÀ ¨É¸ÉAiÀÄ®Ä ¸À«ÄÃPÉë :
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä £ÉgɺÉÆgÉAiÀÄ°è ±Á¯ÉAiÀÄ C£ÀÄPÀÆ®PÁÌV ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ°ègÀĪÀ ¥Áæ«tåvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸À®Ä ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ªÀÄ£É ªÀÄ£É ¸À«ÄÃPÉë
£ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ. C£ÀAvÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÉÆA¢UÉ ¸ÀAªÁzÀ £Àqɹ CªÀgÀ°ègÀĪÀ
¥Áæ«tåvÉ/P˱À®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°¸À®Ä C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£Á ±Á¯ÉUÀ½UÉ/²PÀëPÀ ²PÀët
¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤ÃqÀĪÀAvÉ DºÁ餸À§ºÀÄzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À :
G¥À£Áå¸À-ZÀZÉð,
ZÀ®£ÀavÀæ/«rAiÉÆÃ
«ÃPÀëuÉ
(««zsÀ
jÃwAiÀÄ
±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ/±Á¯Á¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ; ±Á¯ÉAiÀÄ
®PÀëtUÀ¼ÉãÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ vÀÀªÀÄä ±Á¯Á C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Àäj¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð; ªÉƨÉÊ¯ï ¥sÉÆãï PÁåªÀÄgÁUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ±Á¯É/vÀgÀUÀwAiÀÄ avÀæ
vÉUÉzÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ PÀxÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÉƯÁeïUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀÄîªÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼À ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß
PÀÄjvÀ ¨ÉæöÊ£ï¸ÁÖ«ÄðAUï; ¸ÀܽÃAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÆß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ eÁÕ£ÀzÀ «zsÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄwð¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¸ÀÆPÀÛ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ/ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ/¥Àæ§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀÅzÀÄ, ZÀZÉð
PÁè¸ï mÁPï : ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA«zsÁ£ÁvÀäPÀ ¥ÁæªÀzsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ; NCF 2005gÀ
¥ÀæªÀÄÄSÁA±ÀUÀ¼ÀÄ; ¸ÁévÀAvÀæöå PÁ®¢AzÀ ²PÀët ºÀPÀÄÌ PÁAiÉÄÝ 2009gÀªÀgÉV£À
¨sÁgÀwÃAiÀÄ ²PÀëtzÀ LwºÁ¹PÀ zÀȶÖPÉÆãÀUÀ¼ÀÄ; ±ÉÊPÀëtÂPÀ aAvÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ CªÀgÀ
«ZÁgÀUÀ¼ÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀæªÀÄ :
* °TvÀ ¥Àæ±ÁߪÀ½ / «µÀAiÀÄ PÉÃA¢ævÀ ¸ÀªÀÄƺÀ ZÀZÉð - ±Á¯É, ²PÀëPÀgÀÄ, ²PÀët, eÁÕ£À
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ - F ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ, HºÁvÀäPÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÉÆßUÉÆAqÀ
°TvÀ QgÀÄ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ.
* AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À; PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ;
¸À«ÄÃPÉë ªÀgÀ¢-C£ÀĸÀgÀuÁPÀæªÀÄ.
37
WÀlPÀ-2: ¸ÀªÀiÁd fëUÀ¼ÁV PÀ°PÁzÁgÀgÀÄ
vÁwéPÀ : 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¨Á®åUÀ¼À C£ÉÃPÀvÀézÀ PÀ®à£ÉAiÀÄ zÀȶ֬ÄAzÀ ºÉÆgÀºÉƪÀÄÄäwÛgÀĪÀ ªÀÄUÀÄ«£À PÀ®à£É;
°AUÀ eÁw zsÀªÀÄðUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀåQÛvÀé gÀÆ¥Àt.
* ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸À¤ßªÉñÀzÀ°è ºÁUÀÆ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ±Á¯É, ²PÀëPÀ, ²PÀët ¥ÀzÀÞw
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è ««zsÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À ¥Àæw¤¢üvÀé ªÀÄvÀÄÛ
M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉ / §»µÀÌgÀt
* ¸ÀªÀiÁd ±Á¹ÛçÃAiÀÄ zÀȶ֬ÄAzÀ ²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ.
* ¸ÀªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ : PÀÄlÄA§, ¸ÀªÀĪÀAiÀĸÀÌgÀÄ, ±Á¯É, ¸ÀA¸ÀÌøw,
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ¥ÁvÀæ; ¸ÀªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ°è ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÁUÀÆ
¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ©ü£ÀßvÉUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ.
* ¸ÁAzÀ©üðPÀªÁV ªÀÄPÀ̼À CzsÀåAiÀÄ£À- ¥Àæw «zÁåyð²PÀëPÀgÀÆ vÀ£Àß £ÉgɺÉÆgÉAiÀÄ°è
MAzÀÄ ªÀÄUÀĪÀ£ÀÄß (6-14 ªÀµÀð ªÀAiÉÆëÄw) DqÀĪÁUÀ, ªÀÄ£ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ
±Á¯ÉAiÀÄ°è «ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ. ªÀÄÆgÀÆ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è£À «ÃPÀëuÉ PÀ¤µÀ× MAzÀÄ
UÀAmÉAiÀĵÁÖzÀgÀÆ EgÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄUÀÄ«£À ªÀåQÛavÀæªÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ. r.Jqï.
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è J®è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÆ vÀªÀÄä ªÉÊAiÀÄQÛPÀ «ÃPÀëuÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆð¹
¥Àj²Ã°¸ÀĪÀÅzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀåQÛvÀé gÀÆ¥Àt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁfÃPÀgÀt ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À
¸Àȶ֬ÄAzÀ «±Éèö¹ CxÀ𠫪Àj¸À¨ÉÃPÀÄ. F «±ÉèõÀuÉUÀ¼À ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀtÚ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ¸ÀtÚ UÀÄA¦£À AiÉÆÃd£É:
ªÉÆzÀ® vÀ¯ÉªÀiÁj£À ±Á¯Á «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ±Á¯Á ¸À¤ßªÉñÀ ¤¨sÁ¬Ä¸À®Ä §¼À¸ÀĪÀ
ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ (¸ÀAzÀ±Àð£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ), ²PÀët ºÀPÀÄÌ PÁAiÉÄÝAiÀÄ°è ±Á¯É,
ªÀÄUÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ¥ÀzÀÞwUÀ¼À «£Áå¸À (RtE PÁAiÉÄÝAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À ºÁUÀÆ
vÀdÕgÉÆqÀ£É ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É); ªÀÄPÀ̼À ªÉÄÃ¯É ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ¸ÁªÀiÁfPÀ ¥Àæ¨sÁªÀ
(ªÀÄPÀ̼ÀÄ, ¥ÉÆõÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ZÀZÉðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ); ªÀÄUÀÄ«£À
«PÁ¸ÀzÀ°è DlzÀ ¥ÁvÀæ (Dl ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ ¸Á»vÀåzÀ
ªÁZÀ£À, ªÀÄPÀ̼ÀÄ DlzÀ°è vÉÆqÀVgÀĪÁUÀ «ÃPÀëuÉ - (CªÀgÀÄ ºÉÃUÉ ¤AiÀĪÀÄ
38
gÀƦ¸ÀÄvÁÛgÉ, WÀµÀðuÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ ¥ÀjºÀj¹PÉƼÀÄîªÀgÀÄ); PÀÄlÄA§zÉƼÀV£À
WÀµÀðuÉUÀ½AzÀ ªÀÄUÀÄ«£À ªÉÄïÁUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄ (PÀÄlÄA§ ¸ÀzÀ¸ÀågÉÆA¢UÉ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ«£ÉÆA¢UÉ ¸ÀÆPÀëöävɬÄAzÀ CAvÀgïQæAiÉÄ £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ, ªÀÄUÀÄ
ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß CqÀØ¥Àr¸ÀzÉà ªÀÄUÀĪÀ£ÀÄß «ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ)
* PɼÀ, ªÀÄzsÀåªÀÄ ºÁUÀÆ G£ÀßvÀ ªÀUÀðUÀ¼À ¸ÀªÀiÁdUÀ½UÉ ¨sÉÃn ¤Ãr ªÀÄPÀ̼À CzsÀåAiÀÄ£À,
¥ÉÆõÀPÀgÀ ¸ÀAzÀ±Àð£À ªÀÄPÀ̼ÀÄ DlzÀ°è vÉÆqÀVgÀĪÁUÀ «ÃPÀëuÉ, ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁj¹
vÀªÀÄä ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¹ ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£À PÀæªÀÄ :
¸ÀªÀiÁd JAzÀgÉ K£ÀÄ, K£À®è JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ; ªÀÄPÀ̼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ªÀåQÛvÀéUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ªÁZÀ£À, ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼À ºÁUÀÆ
«rAiÉÆÃUÀ¼À «ÃPÀëuÉ; £ÀAvÀgÀ ZÀZÉð; PÀ¯ÉAiÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ
¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ; ««zsÀ ¸ÁªÀiÁfÃPÀgÀtzÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À ¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ±Á¯ÉAiÀÄ°è K£À£ÀÄß PÀ°AiÀĨÉÃPÉAzÀÄ ¤zsÀðj¸ÀĪÀªÀgÀÄ AiÀiÁgÀÄ JA§ÄzÀgÀ
ZÀZÉð; ««zsÀ jÃwAiÀÄ eÁÕ£ÀUÀ¼À M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉ/§»µÀÌgÀt CjAiÀÄ®Ä ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À
CzsÀåAiÀÄ£À; ±Á¯Á²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ªÁZÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÁzÀUÀ¼ÀÄ; ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ, ±Á¯ÉAiÀÄ°è J®è ªÀÄPÀ̼À£ÀÆß DPÀ¶ð¹
¸ÁéUÀw¸ÀĪÀ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀȶָÀĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ vÀgÀUÀw ZÀZÉð; ¸ÀàzsÉð
¸ÀºÀPÁgÀ, EvÀgÀgÀ£ÀÄß ¦Ãr¸ÀĪÀÅzÀÄ- ªÀÄÄAvÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ UÀÄA¥ÀÄZÀZÉð;
ªÀÄ»¼Á ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ/ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåjAzÀ ªÀÄPÀ̼À «PÁ¸ÀzÀ°è CªÀgÀ ¥ÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß
PÀÄjvÀ ¨sÁµÀt.
vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ :
¨Á®PÁ«ÄðPÀ; ªÀÄPÀ̼À ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ; ²PÀët ºÀPÀÄÌ PÁAiÉÄÝ, ²PÀëtzÀ°è ««zsÀ
zÀȶÖPÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ ªÁZÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉð (ºÉÆïïÖ, E°Zï,
¹Ã¯ï, ¨sÀqÉÃPÁ, mÁåUÉÆÃgï, UÁA¢üà EvÁå¢)
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀæªÀÄ :
vÀgÀUÀw ZÀZÉðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ; ºÉZÀÄѪÀjAiÀiÁV ªÁZÀ£À ªÀiÁrzÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À
UÀæ»PÉ ¥ÀjÃPÉë; °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ, ªÀÄUÀÄ«£À ªÀåQÛavÀæ vÀAiÀiÁjPÉ; UÀÄA¥ÀÄ ªÀgÀ¢UÉ
PÉÆqÀÄUÉ; AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ «£Áå¸À, ªÀgÀ¢.
39
WÀlPÀ-3 : PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀÄ :
vÁwéPÀ - 25 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¨Á¯ÁåªÀ¢üAiÀÄ (DgÀA©üPÀ ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ ¨Á¯ÁåªÀ¢ü) ºÁUÀÆ DgÀA©üPÀ P˪ÀiÁAiÀÄðzÀ
®PÀëtUÀ¼ÀÄ; zÉÊ»PÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ªÉÊAiÀÄQÛPÀ, ¸ÀAªÉÃzÀ£ÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄÛ eÁÕ£ÁvÀäPÀ
«PÁ¸À.
* PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£É; ªÀÄPÀ̼À PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ; ªÀÄPÀ̼À vÀ¥ÀÄàUÀ¼ÀÄ CªÀgÀ
D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¸À®Ä C£ÀĪÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀĪÀ, QlQUÀ¼ÀÄ, ±Á¯É¬ÄAzÀ
ºÉÆgÀV£À ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è PÀ°PÉ; ¥ÀæQæAiÉÄAiÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ GvÀà£Àß (¥sÀ®)ªÁV PÀ°PÉ;
PÀ°PÉAiÀÄ ªÀi˯ÁåAPÀ£À.
* PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀ ©ü£ÀßvÉUÀ¼ÀÄ; PÀ°PÉAiÀÄ ±ÉÊ°UÀ¼ÀÄ (VARK ªÀiÁzÀj) PÀ°PÉAiÀÄ ªÉÃUÀ/
UÀw; §ºÀĪÀUÀð ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ;
* Dl ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¤»vÁxÀðUÀ¼ÀÄ - CxÀð, DlzÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
«zsÀUÀ¼ÀÄ; CzÀÄãvÀ gÀªÀÄå PÀ®à£É (Fantasy) ªÀÄvÀÄÛ Dl, Dl ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ - ªÀÄPÀ̼À zÉÊ»PÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÀAªÉÃzÀ£ÁvÀäPÀ, eÁÕ£ÁvÀäPÀ, ¨sÁµÀt
ºÁUÀÆ ZÀ®£ÁvÀäPÀ «PÁ¸ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀA§AzsÀ; QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄƺÀ UÀw
±Á¸ÀÛç, ªÀÄPÀ̼ÀÄ ºÉÃUÉ ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ.
* gÀZÀ£ÁvÀäPÀvÁªÁzÀ - ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ MAzÀÄ ¥ÀjZÀAiÀÄ; CzÀgÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ; ²PÀëPÀjUÉ,
¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ CzÀgÀ C£ÀéAiÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* ªÀÄPÀ̼À D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¸À®Ä ¸ÀgÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
EAvÀºÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ : PÀ®ÄèUÀ¼ÀÄ/ J¯ÉUÀ¼ÀÄ/ ©ÃdUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀAUÀ滸À®àlÖ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ «£Áå¸ÀzÀ°è eÉÆÃr¸ÀĪÀÅzÀÄ, avÀæªÀ£ÀÄß
¥ÀÆgÉʸÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀgÀ¼À ªÀiÁzÀjUÀ¼À gÀZÀ£É, ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ DqÀ®Ä ºÉƸÀ Dl
«£Áå¸À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ; ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ/ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ/ «£Áå¸ÀUÀ¼À UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è C£ÀÄPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
/«£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀÄ / ¥ÀÆtðUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ; avÀæªÀ£ÀÄß DzsÀj¹ ¸ÀÈd£À²Ã®
¯ÉÃR£À; ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ, MAzÀÄ QÃl/¸À¸ÀåªÀ£ÀÄß «ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ,
ªÀÄPÀ̼À DlUÀ¼ÀÄ/QæÃqÉUÀ¼À C£ÀÄPÀgÀuÉ, M§â «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄPÀ̼À MAzÀÄ eÉÆÃrUÉ
40
PÁAiÀÄð ªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄPÀ̼ÀÄ K£ÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV «ªÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. DzÀgÉ,
ªÀÄPÀ̼ÀÄ PÁAiÀÄð¤gÀvÀgÁVgÀĪÁUÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀÆZÀ£É, ¸ÀºÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¨ÁgÀzÀÄ.
DzÀgÀÆ ªÀÄPÀ̼ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÁUÀ CxÀªÁ ªÀÄÄV¹zÀ £ÀAvÀgÀ CªÀgÀÄ ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ
/ªÀiÁrgÀĪÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ªÀiÁvÀ£ÁqÀ®Ä, ªÀtÂð¸À®Ä ¥ÉÆæÃvÁ컸À¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄPÀ̼À
C£ÀÄQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¹PÉÆAqÀÄ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä vÀgÀUÀwUÀ¼À°è, ªÀÄPÀ̼À
D¯ÉÆÃZÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À M¼À£ÉÆÃl ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ºÀAaPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
CxÀªÁ
²PÀëPÀgÀ WÀl£Á¥ÀĹÛPÉUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ - ¥Àæw «zÁåyð²PÀëPÀgÀÆ vÀªÀÄä £ÉgɺÉÆgÉAiÀÄ°è£À
¨ÉÃgɨÉÃgÉ ±Á¯ÉUÀ¼À°è M§â ªÀÈwÛ¤gÀvÀ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¸ÀAzÀ²ð¹ D ²PÀëPÀgÀ ªÀÈwÛfêÀ£ÀzÀ°è
MAzÀÄ ¸ÀägÀtÂÃAiÀÄ C£ÀĨsÀªÀ; AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ KPÉ JAzÀÄ w½AiÀÄĪÀgÀÄ; `MAzÀÄ
¸ÀªÁ°£À WÀ½UÉ’- D ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è CªÀgÀÄ CzÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ JzÀÄj¹zÀgÀÄ/FUÀ »£ÉÆßÃlzÀ°è
ºÉÃUÉ JzÀÄj¸ÀĪÀgÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÉý zÁR°¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. F WÀl£Á ¥ÀĹÛPÉUÀ¼À
«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è ºÀAaPÉÆAqÀÄ «zÁåyðUÀ¼À ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À
zÀȶ֬ÄAzÀ aAvÀ£É £ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ.
MAzÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ «ªÀıÁðvÀäPÀ «ÃPÀëuÉ :
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À «ÃPÀëuÁ vÀ¥À²Ã®Ä¥ÀnÖ gÀƦ¹ vÀgÀUÀw
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¹ zÁR°¸ÀĪÀÅzÀÄ (i) M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉ (ii) ªÀÄPÀ̽UÉ CxÀð¥ÀÆtð
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ (iii) ªÀÄPÀ̼À°è eÁÕ£À gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀÅzÀPÉÌ GvÉÛÃd£À 4-5
«zÁåyð-²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀtÚ-UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è F vÀ¥À²Ã®£ÀÄß §¼À¹ M§â ªÀÈwÛ¤gÀvÀ ²PÀëPÀgÀ
vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄß ¢£À«rà «ÃQë¹ zÁR°¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ªÉÄÃ¯É ºÉýzÀ ªÀÄÆgÀÄ ®PÀëtUÀ¼À
zÀȶ֬ÄAzÀ ¥Àæw UÀÄA¦£À «ÃPÀëuÉUÀ¼À£ÀÄß «±Éèö¹ ªÁåSÁ夸ÀĪÀÅzÀÄ. F aAvÀ£ÉUÀ¼À
ºÁUÀÆ vÀªÀÄäzÉà «ÃPÀëuÉUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæw UÀÄA¥ÀÆ MAzÀÄ ¸ÀAQë¥ÀÛ DSÁå£À
ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁj¸À¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£À PÀæªÀÄ :
ªÀÊAiÀÄQÛPÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉZÀÄѪÀj ªÁZÀ£ÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¨Á¯ÁåªÀ¢üAiÀÄ
®PÀëtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «PÁ¸À PÀÄjvÀ ¸ÀAªÁzÀUÀ¼ÀÄ; vÀ£ÀßzÉà PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À
aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄÄ QæAiÀiÁ²Ã®ªÀÇ ¸ÁªÀiÁfPÀªÀÇ DVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢¸ÀÄ«PÉ; ªÀÄPÀ̼À vÀ¥ÀÄàUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ®Ä ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ, CªÀgÀ
D¯ÉÆÃZÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ; ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ©ü£ÀßgÁVgÀĪÀÅzÀÄ KPÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß
41
PÀÄjvÀ UÀÄA¥ÀÄZÀZÉð; ««zsÀ PÀ°PÁ±ÉÊ°UÀ¼À «ÃPÀëuÉUÉ ¸ÀgÀ¼À C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ; gÀAUÀ¨sÀÆ«Ä/
ZÀ®£ÀPÀ¯ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ©ü£ÀߪÁV PÀ°AiÀĪÀªÀjUÉ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀȶָÀĪÀÅzÀÄ;
ªÀÄPÀ̼ÀÄ UÀÄA¦£À°è ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄwÛgÀĪÁUÀ ªÀÄzsÀå¥ÀæªÉò¸ÀzÉ ªÉƨÉÊ¯ï ¥sÉÆãï¤AzÀ
zÁR°¸ÀĪÀÅzÀÄ.
vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ :
PÀ°PÉAiÀÄ°è£À PÀptvÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; §ºÀÄvÀé §Ä¢Þ±ÀQÛ; ¸ÀAªÉÃzÀ£ÁvÀäPÀ
§Ä¢Þ±ÀQÛAiÀÄ «ZÁgÀ; KPÀ²PÀëPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀæªÀÄ :
vÀgÀUÀw PÁAiÀÄðUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ, aAvÀ£Á²Ã® ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ; PÀ°àvÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼ÀÄ;
°TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄð«£Áå¸À, ±ÉÆÃzsÀ£ÁvÀäPÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥À, ªÀÄPÀ̼À C£ÀÄQæAiÉÄUÀ¼À
zÁR°ÃPÀgÀt; ¸ÀAzÀ±Àð£À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ WÀl£Á¥ÀĹÛPÉ; vÀ¥À²Ã®Ä «£Áå¸ÀzÀ°è
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀxÀ£Á ªÀgÀ¢.
WÀlPÀ-4 : M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët (IE)
vÁwéPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ; M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ «PÀ¸À£À, ¥ÀævÉåÃQ¸ÀÄ«PɬÄAzÀ
£É¯É §zÀ¯ÁªÀuÉ- «±ÉõÀ ²PÀët-£ÀÆå£ÀvÉAiÀÄļÀîªÀjUÁV ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ²PÀëtM¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët.
* M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÁvÀäPÀ §Ä£Á¢: M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ zÀ±Àð£Á±Á¸ÀÛç,
¸ÀªÀiÁd±Á¹ÛçÃAiÀÄ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ, ªÀÄ£ÉÆêÉÊeÁÕ¤PÀ, ±ÁjÃjPÀ, EA¢æAiÀÄ ¸ÀA§A¢üvÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¨Ë¢ÞPÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À zÀȶÖAiÀÄ°è IE £À ¥ÀjPÀ®à£ÁvÀäPÀ UÀæ»PÉ.
* ««zsÀvÉ/©ü£ÀßvÉAiÀÄ£ÀÄß ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV ªÀiË°ÃPÀgÀt, ««zsÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV §¼À¸À®Ä ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ.
* CqÉvÀqÉUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ- ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ, ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ,
¸ÀAªÀºÀ£À, ±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀw ¸ÀAWÀl£É.
* M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ¥Àj¸ÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ: £ÀÆå£ÀvÉ, °AUÀ©ü£ÀßvÉ, eÁw CªÀPÁ±À
ªÀAZÀ£É (DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÉ) ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw¨sÁªÀAvÀgÀÄUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è
42
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ©ü£ÀßvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; F ¥Àæw UÀÄA¦£À
CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¸ÀÆZÀ£É : ªÉÆzÀ® ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ PÁAiÀÄð J®è «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ PÀqÁØAiÀĪÁVzÉ.
G½zÀ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀUÀ½UÉ «zÁåyð²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÁV «AUÀr¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¥Àæw UÀÄA¦UÉ MAzÀÄ PÁAiÀÄð ¤AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¥Àæw «zÁåyð²PÀëPÀgÀÆ PÀ£ÀßqÀ/¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À/UÀtÂvÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ MAzÀÄ
WÀlPÀAiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁj¹ PɼÀV£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀ£ÀÄß §¼À¹ C¨sÁå¸À
¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è C£ÀĵÁ×£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ PÀ°PÁ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀȶָÀ®Ä ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
MAzÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀªÁV §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ, ©ü£ÀßvÉAiÀÄļÀî «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß vÀ®Ä¥À®Ä
PÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀĪÁV §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
(AiÉÆÃd£É, ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À
£ÀqÉAiÀĨÉÃPÀÄ)
£ÀAvÀgÀ
¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À
ªÀÄvÀÄÛ
»ªÀiÁä»wUÀ¼ÀÄ
* E§âgÀÄ «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ PÀÆr £ÀÆå£ÀvÉAiÀÄļÀî ªÀÄPÀ̼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw¨sÁ¤évÀ
ªÀÄPÀ̽UÁV AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ. F
¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV gÀƦ¹zÀ C¼ÀvÉUÉÆîÄUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÃ
ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* 10-12 «zÁåyð²PÀëPÀgÀ ¸ÀªÀÄƺÀªÀÅ ²PÀët ºÀPÀÄÌPÁAiÉÄÝAiÀÄ M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉAiÀÄ
CA±ÀªÀ£ÀÄß JwÛvÉÆÃj¸ÀĪÀ ©Ã¢£ÁlPÀªÀ£ÀÄß gÀƦ¹ C©ü£À¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÁªÀÄÆ»PÀªÁV ¸ÉÃj vÀªÀÄä MAzÀÄ £ÁlPÀªÀ£ÀÄß ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ªÀÄÄAzÉ
C©ü£À¬Ä¸À®Ä DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
* ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è £Á®ÄÌ CPÀÌ ¥ÀPÀÌzÀ ±Á¯ÉUÀ¼À (¸ÀPÁðj ºÁUÀÆ SÁ¸ÀV) ¸À«ÄÃPÉë
£Àqɹ M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁzÀ/ºÁ¤PÀgÀªÁzÀ CA±ÀUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ.
J®è ¸À«ÄÃPÁë ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÆß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ZÀað¹ «±Éèö¸À¨ÉÃPÀÄ.
43
¸ÀAªÀºÀ£ÁPÀæªÀÄ :
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ ªÉÄÃ¯É vÀAiÀiÁj¹zÀ ZÀ®£ÀavÀæ, «rAiÉÆÃUÀ¼À «ÃPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ
ZÀZÉð; ¸ÀéAiÀÄA PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀjPÀ®à£ÁvÀäPÀ §Ä£Á¢UÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ
UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¸ÀÄ«PÉ; ²PÀëtzÀ°è ºÀPÀÄÌ DzsÁjvÀ PÀæªÀÄ PÀÄjvÀ
¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ QgÀÄ£ÁlPÀUÀ¼ÀÄ- ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À aAvÀ£É; ²PÀëtzÀ ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët PÀÄjvÀ ©üwÛ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ºÁqÀÄUÀ¼À gÀZÀ£É; ªÉÆzÀ® ªÀÄÆgÀÄ
WÀlPÀUÀ¼À°ègÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É aAvÀ£É; M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉAiÀÄ ªÀĸÀÆgÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¥Àæ¨sÁªÀ±Á° ¸ÀA¸ÀÌøw (²PÀëtzÀ ¸ÀA¸ÀÌøw, d£À¦æAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌøw)AiÀÄ «ªÀıÉð; ©ü£Àß
¸ÀªÀÄƺÀUÀ½AzÀ ªÀÈwÛ¤gÀvÀgÉÆA¢UÉ CAvÀgïQæAiÉÄ; vÀgÀUÀw ZÀZÉðUÀ¼À-£ÀAvÀgÀ PÉëÃvÀæ
«ÃPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À ºÀAaPÉƼÀÄî«PÉ / aAvÀ£É.
vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ :
²PÀëtzÀ°è eÁUÀwPÀ ºÁUÀÆ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¤ÃwUÀ¼À ¥Àæ¨sÁªÀzÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët; ²PÀët ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ CªÀPÁ±À ªÀAavÀ ¸ÀªÀÄƺÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët; °AUÀ©ü£ÀßvÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ; ªÀÄPÀ̼À ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ;
CªÀPÁ±ÀªÀAavÀ ¸ÀªÀÄƺÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ©ü£ÀßvÉ/««zsÀvÉAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ
¥Àæw¨sÁªÀAvÀjUÁV ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ, CqÉvÀqÉUÀ½AzÀ ªÀÄÄPÀÛ ªÁvÁªÀgÀt,
DzÀ±Àð M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉ EgÀĪÀ vÀgÀUÀw.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀæªÀÄ :
vÀgÀUÀw ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ; ¸ÀÆPÀëöävÉAiÀÄ£ÀÄß
RavÀ¥Àr¹PÉƼÀî®Ä ¥Àæ±ÁߪÀ½UÀ¼ÀÄ; ¸À髪ÀıÁðvÀäPÀ ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ; °TvÀ
¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ.
WÀlPÀAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¸À髪ÀıÉð¬ÄAzÀ PÀ°AiÀÄĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð; ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ½AzÀ
¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ ºÁUÀÆ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß
gÀƦ¸ÀÄ«PÉ; £ÁlPÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄî«PÉ; ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ
«£Áå¸À, ¤ªÀðºÀuÉ, ªÀgÀ¢ ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ.
44
WÀlPÀ-5 : ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtzÀ°è ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£À ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ.
* ¸ÀA«zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët - ¸ÀA«zsÁ£ÁvÀäPÀ zÀ±Àð£À; ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ ¤ÃwAiÀiÁV
«ÄøÀ¯Áw; ²PÀët ºÀPÀÄÌPÁAiÉÄÝ-2009 (±Á¯É ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀjUÉ ¤AiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ)
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtPÁÌV ¥ÉÆæÃvÁìºÀPÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ - ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtzÀ ¸ÁªÀðwæÃPÀgÀt
(UEE) DPEP, SSA ¸ÀªÀð²PÀët C©üAiÀiÁ£À.
* PÀ£ÁðlPÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ - ¥ÁæzÉòPÀ ©ü£ÀßvÉUÀ¼ÀÄ, UÀÄtªÀÄlÖzÀ PÁ¼ÀfUÀ¼ÀÄ,
PÀ£ÁðlPÀ ±Á¯ÁUÀÄtªÀÄlÖ ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ zÀÈrüÃPÀgÀt ¸ÀA¸ÉÜ (KSQAAO),
¸ÀªÀð²PÀët C©üAiÀiÁ£À- F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 05 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É :
* MAzÀÄ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜ (r.Jqï.¸ÀA¸ÉÜ CxÀªÁ ±Á¯É)AiÀÄ°è ¸ÀA«zsÁ£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åUÀ¼À
DZÀgÀuÉAiÀÄ «ªÀıÁðvÀäPÀ CzsÀåAiÀÄ£À.
* ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À°è ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£À ZÀZÉðUÀ¼À «±ÉèõÀuÉ.
* ªÉÆzÀ®£Éà vÀ¯ÉªÀiÁj£À ±Á¯Á «zÁåyðAiÉƧâ£À/¼À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À.
* KSQAAO/SSA PÀ£ÁðlPÀzÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* DAiÀÄÝ ¥ÀĸÀÛPÀ ¨sÁUÀUÀ¼À «ªÀıÁðvÀäPÀ ªÁZÀ£À, ZÀ®£ÀavÀæ, qÁPÀÄåªÉÄAljUÀ¼ÀÄ,
«rAiÉÆÃUÀ¼À «ÃPÀëuÉ CªÀÅUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ZÀZÉð, aAvÀ£É.
* ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ/¸ÀAªÁzÀUÀ¼ÀÄ / UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ.
vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ :
¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À ªÀÄvÀÄÛ RMSA UÀ¼À GzÉÝñÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ;
eÁUÀwÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ GzÁgÀ¤Ãw.
45
ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀæªÀÄ :
* vÀgÀUÀw ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ; °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ.
* AiÉÆÃd£ÉUÉ ¹zÀÞvÉ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ªÀgÀ¢.
IV CUÀvÀåªÁzÀ «±ÉõÀ ¥Áæ«ÃtåvÉ :
F PÉÆøÀð£ÀÄß ¤ªÀ𻹠¸ÀAªÀºÀ£À ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ
C£ÀĨsÀªÀªÀ®èzÉ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtzÀ ªÀÄÆ® vÀvÀéUÀ¼À ¸ÀA¥ÀÆtð UÀæ»PÉ CvÀåªÀ±Àå.
`M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët’ PÀÄjvÀ WÀlPÀ ¤ªÀð»¸À®Ä £ÀÆå£ÀvÉAiÀÄļÀîªÀgÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ
©ü£ÀßvÉAiÀÄļÀî ªÀÄPÀ̼ÉÆA¢UÉ ªÀåªÀºÀj¸ÀĪÀ C£ÀĨsÀªÀ CUÀvÀå; ªÀåQÛvÀé «PÁ¸À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è
C£ÀĨsÀªÀ«gÀĪÀªÀgÀÄ PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ.
V ¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå :
Batra, S. (2003). From School Inspection to School Support.
In Sood, N. (ed) Management of School Education in India.
New Delhi: NIEPA.
Bhat, V.D. (2004). Teacher accountability to self, system
and community. In Murthy, C.G.V. et al. (2004). Quality
education in schools: A handbook for teachers. Mysore:
Regional Institute of Education.
Badheka, G. (1990). Divasvapna. New Delhi: National Book
Trust India.
Csikszentmihalyi, M. (2005). Thoughts about Education.
www.newhorizons.org
Danger school. (1996). Mapusa, Goa, India: Other India
Press.
Dewey, J. (1952). The School and the Child, New York: The
Macmillan Company.
46
Erikson, E. H. (1972). Play and Development. New York:
W.W. Norton.
Friere, P. (1992). Pedagogy of hope. London, UK: Continuum
pub. Co.
Holt, J. (1995). How Children Fail. Addison-Wesley Pub.
Co.
Illich, I. (1970). Deschooling Society, London, UK: Marion
Boyars.
Kumar, K. (1988). What is worth teaching. New Delhi: Orient
Longman.
Kuranyangi, T. (1993). Totochan. New Delhi, India: National
Book Trust.
Miller, R. (2006). What is Education For? www.pathsoflearning.net
Mukunda, K. V. (2009). What did you ask in school today?
A Handbook on child learning. Noida: Harper Collins. pp.
79-96.
Mythili, R. (2008). A Study based on Karnataka School Quality
Assessment Organisation’s 2006 Performance Reports.
Bangalore: KSQAO.
Murthy, C.G.V. et al. (2004). Quality education in schools:
A handbook for teachers. Mysore: Regional Institute of
Education.
Murthy, C.G.V. et al. (2004). Quality assurance of professional
practice of classroom practitioners through action research.
In In Murthy, C.G.V. et al. (2004). Quality education in
schools: A handbook for teachers. Mysore: Regional Institute
of Education.
47
Murthy, C.G.V. (2004). Professional development of teachers:
What, why and how. In Murthy, C.G.V. et al. (2004). Quality
education in schools: A handbook for teachers. Mysore:
Regional Institute of Education.
Nagaraja, C.G. (2004). Effective school administration
and management: A prerequisite for quality education. In
Murthy, C.G.V. et al. (2004). Quality education in schools:
A handbook for teachers. Mysore: Regional Institute of
Education.
NCERT. (2008). Social and Political life-III. Class VIII
Textbook, Unit 1, 2 and 4. New Delhi
NCERT. (2006). National Focus Group Position Paper on
Aims of Education. New Delhi
NCERT. (2006). National Focus Group Position Paper on
Gender Issues in Education. New Delhi
NCERT. (2006). National Focus Group Position Paper on
Education with Special Needs Inclusive Education. New
Delhi
NCERT. (2006). National Focus Group Position Paper on
Problems of Scheduled Caste and Scheduled Tribe children.
New Delhi
Neill, A S. (1992). Summerhill School – A new view of
childhood. New York: St. Martin’s Griffin.
Rao, A.V.G. (2004). School community linkage and quality of
education. In Murthy, C.G.V. et al. (2004). Quality education
in schools: A handbook for teachers. Mysore: Regional
Institute of Education.
48
Rao, M. (2004). Evaluation for quality education. In In Murthy,
C.G.V. et al. (2004). Quality education in schools: A handbook
for teachers. Mysore: Regional Institute of Education.
Sibia, A. (2006). Life at Mirambika: A free progress school.
New Delhi: NCERT.
Sridhar, Y.N. (2004). Networking of teachers for quality
maintenance. In Murthy, C.G.V. et al. (2004). Quality
education in schools: A handbook for teachers. Mysore:
Regional Institute of Education.
Sykes, M. (1988). The story of Nai Taleem. Vardha: Nai
Taleem Samiti, Sevagram.
Tagore, R. (1918). The parrot story. www.parabaas.com
Select Study Reports Published by DSERT; SSA, Karnataka;
KSQAO
List of digital resources
Movies/Documentaries ( DVDs to be purchased by
institutions)
• Bettadahoovu
• Thaare Zamee Par
• Selection of clippings from the serial Sathya Meva Jayathe
• I Wonder by Anupama Srinivasan
• Where knowledge is free by Binitesh Baruri
Videos (Open source)
49
-
Do Flowers Fly
-
Chinmayi: Through the eyes of children
-
The House on Gulmohar Avenue
Web sites
www. dsert.kar.in
www.unesco.org
www.arvindguptatoys.com/films.html
www.cultureunplugged.com
50
1.2 PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
1.2.1 PÀ£ÀßqÀ
¸ÀªÀÄAiÀÄ : 120 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 45 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 75 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ 100
DAvÀjPÀ-40
¨ÁºÀå _ 60
¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀºÀdªÁVAiÉÄà £ÁªÀÅ ¸ÀAªÀºÀ£ÀPÁÌV §¼À¸ÀÄvÉÛêÉ. £ÀªÀÄä ‘ªÁ¸ÀÛªÀ’PÉÌ
gÀÆ¥À ¤Ãr ªÀÄ£À¹ì£À°è ªÀÄÆr¸ÀĪÀÅzÀÄ ¨sÁµÉAiÉÄà - £ÀªÀÄä aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÁªÀÅ
¥ÁægÀA©ü¹, CzÀPÉÌ ««zsÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¹ «¸ÁÛgÀUÉƽ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
¨sÁµÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀªÉÃ. ¨sÁµÉUÀÆ ¸ÀA¸ÀÌøwUÀÆ ¸ÀºÀ UÁqsÀªÁzÀ ¸ÀA§AzsÀ«zÉ. ²PÀëtzÀ°è
¨sÁµÁ ²PÀëPÀgÀ ¥ÁvÀæ §ºÀ¼À ªÀĺÀvÀézÀÄÝ. ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÉÆqÀ£É,
¸ÀA¸ÀÌøwAiÉÆA¢UÉ, ¸Á»vÀåzÉƼÀUÉ ¸ÉÃj ¨sÁµÁ PÀ°PÉUÉ C£ÀĪÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀĪÀÅzÀPÉÌ
zÁjUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉ¢qÀĪÀÅzÀÄ F ¥ÀoÀå «µÀAiÀÄzÀ
D±ÀAiÀĪÁVzÉ. F ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À C£ÀĨsÀªÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ
C©ügÀÄaAiÀÄ ªÀÄÄPÀÛ ºÀAaPÉUÉ CªÀPÁ±ÀUÀ½ªÉ. ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ C£ÀĨsÀªÁvÀäPÀªÁV vÁªÀÅ
PÀ°wzÀÝ£ÀÄß ««zsÀ jÃwAiÀÄ°è §¼À¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ DzÀåvÉ EzÉ. ¨sÁµÁ ²PÀët ±Á¸ÀÛçzÀ
vÁwéPÀ CA±ÀUÀ¼À »£É߯ÉAiÀÄ°è vÀgÀUÀwAiÀÄ£ÀÄß «ÃQë¹, CzÀgÀ §UÉÎ aAvÀ£É £ÀqɸÀ®Ä
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¹PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ
F ²PÀëPÀ ²PÀët PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀÅ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À°è;
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆ® DPÀgÀUÀ¼À ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¸Àé C£ÀĨsÀªÀ PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
* ¸Àé - ±ÀQÛ¬ÄAzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À C£ÉéõÀuÉ - D ªÀÄÆ®PÀ PÀ°AiÀÄĪÀ/PÀ°¸ÀĪÀ
zÁjUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä ¸ÁªÀÄxÀåð ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ¸ÀA¨sÁµÀuÉ, ZÀZÉð, ªÀiÁ»w «¤ªÀÄAiÀÄ, «ZÁgÀ «¤ªÀÄAiÀÄzÀAvÀºÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è
¸ÀQæAiÀĪÁV D°¹ UÀ滹PÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ªÀiÁ£ÀªÀ fêÀ£ÀzÀ°è PÀxÉAiÀÄ ªÀĺÀvÀé w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
51
* ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛUÉ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀĸÁgÀ
CzÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
* 1 jAzÀ 4£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀÄPÀ̼À°è D°¸ÀÄ«PÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛ
P˱À®UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀĪÁUÀĪÀ ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¸Àȶ×/C£ÉéõÀuÉ/§¼ÀPÉAiÀÄ°è ¤¥ÀÄtgÀ£ÁßV¸ÀÄvÀÛzÉ.
* N¢£À P˱À®zÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀĪÀ ««zsÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ - ªÀiÁ£À¹PÀ
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¹PÉƼÀî®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÀ£ÁßV¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀ ºÀAaPÉƼÀî®Ä, C©ü¥ÁæAiÀÄ ªÀÄAr¸À®Ä,
ªÀiÁ»w/ «ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAr¸À®Ä «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî®Ä,
ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀ®Ä §gÉAiÀÄĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
* §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ P˱À®zÀ §UÉÎ CjvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄxÀðªÁV PÀ°¸ÀĪÀ
ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß w½¹PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
* ±Á¯Á ¥ÀoÀå ªÀ¸ÀÄÛ«£À «±Á® »£É߯ÉAiÀÄ°è ²ÃWÀæªÁV ±Á¯Á ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß
¸ÁPÀëPÀgÀ£ÁßV¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀĺÀvÀéªÀ£ÀÄß w½¹PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
WÀlPÀ - 1: ¸Á»vÀå
vÁwéPÀ- 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¨sÁµÉAiÀÄ GzÉÝñÀ - vÀgÀUÀwAiÀÄ M¼ÀUÉ; ºÉÆgÀUÉ
* ¨sÁµÉ ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀÄvÀÄÛ aAvÀ£ÉAiÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀÄ
* ¨sÁµÁ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¥ÀoÀå PÀæªÀÄUÀ¼À°è ¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀPÉ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ- 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
d£À¦æAiÀÄ n.« PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ, ¥ÀwæPÁ ¯ÉÃR£À (¸ÀªÀiÁZÁgÀ ºÁUÀÆ aAvÀ£Á
¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ, PÀxÉ, PÀªÀ£À) ªÀÄvÀÄÛ ¹¤ªÀiÁ PÀxÉUÀ¼À §UÉÎ ZÀZÉð
* ¸ÀtÚ PÀxÉ, PÀªÀ£À, ¥Àæ§AzsÀ - EªÀÅUÀ¼À NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAaPÉƼÀÄî«PÉ
52
(F JgÀqÀÆ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß, vÁwéPÀ PÉÌ ªÀÄÄAavÀªÁV ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
* ²±ÀÄ ¸Á»vÀå ¸À«ÄÃPÉë -
UÀæAxÁ®AiÀÄ
¥ÀæPÁ±À£À ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ
* ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ºÀÄqÀÄPÁl - (PÀxÉ, PÀªÀ£À, ²±ÀÄ ¥Áæ¸À ¥ÀzÀåUÀ¼ÀÄ,
C©ü£ÀAiÀÄ VÃvÉUÀ¼ÀÄ, PÀxÀ£À VÃvÉUÀ¼ÀÄ, £ÁlPÀUÀ¼ÀÄ)
* ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛUÀ¼À (PÀ¯Á«zÀgÀ) ¸ÀAzÀ±Àð£À/vÀ£ÀÆä®PÀ PÀ°PÉ
* ¸À«ÄÃPÉë, ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ºÀÄqÀÄPÁl ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß, EzÉà ªÀµÀðzÀ°è,
AiÀiÁªÁUÀ ¨ÉÃPÁzÀgÀÆ CUÀvÀå, C£ÀÄPÀÆ®PÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£ Á PÀæªÀÄ
* ¥Àæ²PÀëPÀgÀ ¸Á»vÁå£ÀĨsÀªÀ ºÀAaPÉ
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À - ««zsÀ ¸Á»vÀå ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À NzÀÄ; ªÀÄAqÀ£É (PÀ¤µÀÖ JgÀqÀÄ
¥ÀæPÁgÀ) (PÀªÀ£À, PÀxÉ, aAvÀ£Á ¸Á»vÀå, £ÁlPÀ, d£À¦æAiÀÄ ¸Á»vÀå)
* ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä® (d£À¥ÀzÀ PÀxÉ, ºÁqÀÄ, £ÁlPÀ, PÁªÀå, UÁzÉ, MUÀlÄ, ²±ÀÄ
¥Áæ¸À/²±ÀÄ ¥ÀzÀå) ¸À«ÄÃPÉë
* ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛ ¸ÀAzÀ±Àð£À/¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¸ÀĪÀ jÃw PÀæªÀÄUÀ¼À w¼ÀĪÀ½PÉ
* CzÉà jÃwAiÀÄ°è ¥ÀÄ£Àgï ªÀÄAqÀ£ÉUÉ ¥ÀæAiÀÄvÀß
* vÁwéPÀ CA±ÀUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À, «rÃAiÉÆÃUÀ¼À «ªÀıÁðvÀäPÀ
NzÀÄ; £ÉÆÃl £ÀAvÀgÀ, UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð, vÀgÀUÀw ZÀZÉðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ««zsÀ
£ÉÆÃlUÀ¼ÀÄ, C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À «¤ªÀÄAiÀÄ. ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ ¸ÀéAvÀªÁV aAw¹,
vÀªÀÄä aAvÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛªÁV ºÀAaPÉƼÀÄîªÀ CªÀPÁ±À, ¥Àj¹ÜwUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À §zÀ¯ÁªÀuÉ
53
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
* ªÀPïð²Ãmï
* ªÀÄÄPÁÛAvÀ ¥Àæ±ÁߪÀ½
* ¥Àæ±ÉߥÀwæPÉ
WÀlPÀ _ 2: D°¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛ
vÁwéPÀ - 8 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¨sÁµÁ UÀ½PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁ PÀ°PÉ - ±Á¯Á ¥ÀƪÀð ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ¥ÁægÀA¨sÀzÀ
ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ; ªÀÄPÀ̼À »£Àß¯É ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á C£ÀĨsÀªÀ
* ªÀÄUÀÄ, ªÀÄUÀÄ«£À ªÀiÁvÀÄ - MAzÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ
* «zÁåyðAiÀÄ ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwPÀÆ®vÉ- EzÀjAzÀ «zÁåyðAiÀÄ D°¸ÀÄ«PÉUÉ/
C©üªÀåQÛUÉ DUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄ
* ««zsÀ «zÁåyðUÀ¼À CUÀvÀåvÉUÀ½UÀ£ÀÄUÀÄtªÁV ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¸Àȶ×/
C£ÉéõÀuÉ/§¼ÀPÉ
* DlzÀ CxÀð, gÀÆ¥ÀÄgÉõÉ, DlzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ
* ªÀÄPÀ̼À ¨sÁµÁ UÀ½PÉAiÀÄ°è DlzÀ ¥ÁvÀæ; ªÀÄPÀ̼À ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ
- DyðPÀ »£É߯ɬÄAzÀ, DlUÀ¼À°è PÁt§gÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ - EzÀjAzÀ
GAmÁUÀĪÀ ¨sÁµÁ ªÉÊ«zsÀåvÉ
* ‘Dl-PÀ°PÉ’AiÀÄ £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀ
* ªÀiÁ£ÀªÀ£À fêÀ£ÀzÀ°è PÀxÉ
54
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ- 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£À«lÄÖ D°¹, CxÉÊð¹PÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß
¥Á°¸ÀĪÀAvÀºÀ ¨sÁµÁ DlUÀ¼À£ÀÄß DqÀ¨ÉÃPÀÄ.
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÁzÀ UÀA©üÃgÀ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ ¹.r D°¹ CxÀªÁ
qÁPÀÄåªÉÄAlj avÀæªÀ£ÀÄß £ÉÆÃr CzÀgÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ZÀZÉð £ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ/
UÀæ»PÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ ¥ÀjÃPÉë §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ.
* 1jAzÀ 4£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ PÀxÉ ºÉüÀĪÀÅzÀgÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄ §UÉÎ N¢,
CzÀ£ÀÄß ZÀað¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀæwAiÉƧâgÀÆ MAzÀÄ PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¤gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ.
* ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁrzÀÉÆAzÀÄ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß ¸É«Ä£Ágï ±ÉÊ°AiÀÄ°è ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ
¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ.
* vÀgÀUÀwAiÀÄ°è PÀxÉ ²±ÀÄ VÃvÉ, ºÁqÀÄ, QgÀÄ£ÁlPÀ EªÀ£ÀÄß ¤gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ.
* D°¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ C£ÉÃPÀ DlUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è §¼ÀPÉ ªÀiÁr
CªÀÅUÀ¼À ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀvÉAiÀÄ §UÉÎ aAvÀ£É £Àqɹ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¸ÀÆPÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß
«±Éèö¸À¨ÉÃPÀÄ. E°è «zÁåyð ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyðAiÀÄ ªÀiÁvÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁzÀzÀÝ£ÀÄß
«±ÉõÀªÁV UÀªÀĤ¹, CzÀ£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
* ¥Àæ²PÀëuÁyð ªÀÄPÀ̼À DlªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹, «ªÀgÀªÁV zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃr ¨sÁµÁ G¥ÀAiÉÆÃUÀ, ªÀvÀð£É, «ªÁzÀ ¥ÀjºÁgÀ, ªÀÄPÀ̼ÀÄ
G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ d£À¥ÀzÀ ºÁqÀÄ, Dl, d£À¦æAiÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À (n« ¹ÃjAiÀįï,
¹£ÉªÀiÁ) ¥Àæ¨sÁªÀ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß «±Éèö¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
* ¸Àé-CzsÀåAiÀÄ£À
* ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À §¼ÀPɬÄAzÀ D°¸ÀÄ«PÉ: zsÀé¤/zÀȱÀå ªÀÄÄzÀæt
* ªÀÄAqÀ£É -
i) ¸É«Ä£Ágï ±ÉÊ°AiÀÄ°è ªÀÄAqÀ£É
55
ii) ZÀZÉð
iii) £ÁlPÀ
iv) PÀªÀ£À ªÁZÀ£À
v) PÀxÁ ¤gÀÆ¥ÀuÉ
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæwà ZÀlĪÀnPÉUÀÆ «ÃPÀëuÁ vÀ¥À²Ã®Ä vÀAiÀiÁj ªÀiÁrlÄÖPÉÆAqÀÄ
CzÀgÀ ¥ÀæPÁgÀªÁV ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
* PÀA¥ÀÆålgï §¼À¹/ªÉƨÉÊ¯ï §¼À¹ vÀªÀÄä ªÀÄAqÀ£ÉAiÀÄ zsÀé¤/zÀȱÀå ªÀÄÄzÀæt
ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ «Qëù ¸Àé - ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀÄAqÀ£ÉUÉ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀÆPÀÛ gÀÆ©æPïì vÀAiÀiÁj¹ ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ
* EvÀgÀgÀ ¸É«Ä£Ágï ±ÉÊ°AiÀÄ ªÀÄAqÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
* PÀxÁ ¤gÀÆ¥ÀuÉ - PÀxÉAiÀÄ DAiÉÄÌ, ¤gÀÆ¥ÀuÁ ±ÉÊ°AiÀÄ DAiÉÄÌ, ¸ÀA¥À£ÀÆä®
vÀAiÀiÁjPÉ, ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ aAvÀ£É - ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À »ªÀiÁä»w - EzÀjAzÀ
PÀ°AiÀÄĪÀ/¤gÀÆ¥ÀuÉAiÀÄ£ÀÄß GvÀÛªÀÄ ¥Àr¹PÉƼÀÄîªÀ CªÀPÁ±À
WÀlPÀ-3: NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÀºÀ
vÁwéPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
NzÀ£ÀÄß PÀ°¸ÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ:
* ¨sÁµÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd - ªÀÄPÀ̼À ¸ÁªÀiÁfPÀ, DyðPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ, ¨sÁµÁ
»£É߯ÉUÀÆ NzÀÄ - §gÀºÀPÀÆÌ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀ
* N¢UÉ ¥ÀƪÀð ¹zÀÞvÉ (PÀxÉ, big book, ²PÀëPÀgÀÄ UÀnÖAiÀiÁV CxÀðªÁUÀĪÀAvÉ
NzÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÀzÀ-UÉÆÃqÉ (word – wall)
56
* NzÀÄ«PÉUÉ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀQæAiÀÄ NzÀÄ«PÉUÉ ¸ÀºÁAiÀĪÁUÀĪÀ vÀAvÀæUÀ¼À/DlUÀ¼À CUÀvÀåvÉ
* N¢UÉ ªÀÄÄAZÉ, NzÀĪÁV£À ªÀÄvÀÄÛ N¢£À £ÀAvÀgÀzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
* NzÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀĪÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¯Éʧæj, N¢£À PÀè¨ïUÀ¼ÀÄ
- EzÀgÀ ¸ÁÜ¥À£É, ¤ªÀðºÀuÉ
* NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÀªÀtÂUÉUÉ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀ
* QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À (vÀAvÀæUÁjPÉ) §UÉÎ CjªÀÅ
* QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è §gÀªÀtÂUÉ PÀ°¸ÀĪÀ «zsÁ£À/PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
* QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è NzÀÄ, §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ««zsÀ jwAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ‘CxÉÊð¹’PÉƼÀÄîªÀÅzÀPÁÌV NzÀĪÀÅzÀÄ wêÀiÁð¤¸ÀĪÀÅzÀÄ, «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß «ÄÃj CxÉÊð¹PÉÆArzÀÄÝ
(extrapolation) - F CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß vÁªÀÅ N¢zÀ PÀxÉ, PÀªÀ£À EvÁå¢UÀ¼À
GzÁºÀgÀuÉUÀ½AzÀ CxÀð ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ.
* NzÀ£ÀÄß ¥ÀgÁªÀıÉðAiÀÄ G¥ÀPÀgÀtªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀÅzÀÄ - ¤WÀAlÄ,
«±ÀéPÉÆñÀ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀeÁð®zÀ §¼ÀPÉ
* ²±ÀÄ ¸Á»vÀå ¸À«ÄÃPÉë¬ÄAzÀ vÀªÀÄUÉ zÉÆgÀQzÀ ¸ÁªÀÄVæAiÀÄ°è ¸ÀÆPÀÛªÁzÀÄzÀ£ÀÄß
ªÀÄPÀ̼À N¢UÉ DAiÉÄÌ ªÀiÁr, NzÀ£ÀÄß PÀ°¸À®Ä §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. GzÉÝñÀ
¸À¥sÀ®vÉAiÀÄ£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁr, vÀªÀÄä DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß «ªÀıÉðUÉ
M¼À¥Àr¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ vÁªÀÅ C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ºÉÆÃzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è vÀgÀUÀw
UÀæAxÁ®AiÀÄ ¸Áܦ¸À¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄPÀ̽UÉ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀ®Ä, NzÀ®Ä ªÀÄÄPÀÛ
¸ÀªÀÄAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܼÁªÀPÁ±À ¤Ãr, CªÀgÀÄ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ N¢zÀ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À
¥ÀæPÁgÀ, UÀÄtªÀÄlÖ, ¤gÀÆ¥ÀuÉ, ¨sÁµÁ ±ÉÊ°UÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ.
57
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ ««zsÀ jÃwAiÀÄ §gÀªÀtÂUÉUÉ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ - CfðUÀ¼ÀÄ,
zÀÆgÀÄ, DºÁé£À ¥ÀwæPÉ, ¸ÀPÀÄåð®gï, £ÉÆÃn¸ï EvÁå¢.
* ¸ÀévÀAvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ §gÀªÀtÂUÉUÉ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ®Ä DAiÉÆÃf¹, vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
¥ÀæAiÉÆÃV¹, D §gÀªÀtÂUÉUÀ¼À£ÀÄß vÀªÀÄä ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆqÀ£É ºÀAaPÉƼÀÄîvÁÛgÉ
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ‘¢£ÀZÀj’ §gÉAiÀĨÉÃPÀÄ;
ªÀåªÀ¹ÜvÀ zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß
EqÀĨÉÃPÀÄ (vÁªÀÅ N¢zÀ CxÀªÁ £ÉÆÃrzÀ ªÀ¸ÀÄÛ «µÀAiÀÄPÉÌ ¥ÀæwQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß
zÁR°¸ÀÄvÁÛgÉ. EzÀ®èzÉ, C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£É ¸ÀªÀÄAiÀĪÀ£ÀÄß DzÀ ¥Àæ¸ÀAUÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀºÀ zÁR°¸ÀÄvÁÛgÉ)*
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À ¸Àé - C£ÀĨsÀªÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£À²Ã® §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß
(PÀxÉ, PÀªÀ£À EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß) `²PÀët ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ’ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
ZÀZÉðUÉ §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ««zsÀ ±ÉÊ°AiÀÄ ªÀÄAqÀ£ÉUÉ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ, ¸ÀºÀPÁgÀ
* ¸ÀA§A¢üvÀ vÁwéPÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À NzÀÄ, ZÀZÉð
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ, vÀªÀÄä §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß vÁªÀÅ
NzÀÄUÀgÁV N¢ ¸Àé-«ªÀıÉðUÉƼÀ¥Àr¹ wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. ¥ÀjµÀÌøvÀ
¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆAqÀÄ
C©ü¥ÁæAiÀÄ w½AiÀÄÄvÁÛgÉ.
¥Àæ²PÀëPÀgÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀzÉÆA¢UÉ wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ
* ¨sÁµÁ DlUÀ¼ÀÄ-¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ DAiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̽UÉ DAiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥Àæ²PÀëuÁyðUÉ ZÀZÉð, PÀgÀqÀÄ ¥Àæw, ¸ÀA¥Á¢¸ÀĪÀÅzÀÄ, wzÀÄݪÀÅzÀÄ, ªÀÄgÀÄ
«£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÀæPÀn¸ÀĪÀÅzÀÄ/¥ÀæzÀ²ð¸ÀĪÀÅzÀÄ EAvÀºÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ½UÉ
CªÀPÁ±À ªÀiÁr PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
58
PÁè¸ï mÁPï
¤gÀÆ¥ÀuÁ ¸Á»vÀåPÀÆÌ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀgÀuÁ ¸Á»vÀåPÀÆÌ EgÀĪÀ ªÀåvÁå¸À
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* N¢£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀPïð²Ãmï
* ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
* ¨sÁµÁ DlUÀ¼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
WÀlPÀ-4: ¨sÁµÁ ²PÀët ±Á¸ÀÛç
¥ÁægÀA©üPÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ
vÁwéPÀ - 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ªÀÄPÀ̼À ¨sÁµÁ PÀ°PÉ - ±Á¯Á ¥ÀƪÀð ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯ÉAiÀÄ ªÉÆzÀ® ºÀAvÀzÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ, ªÀÄPÀ̼À »£Éß¯É ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á C£ÀĨsÀªÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄ
* ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¨sÁµÉ¬ÄAzÀ ±Á¯Á ¨sÁµÉUÉ ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
* ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ C«aÒ£Àß s¸ÀgÀt (continuum) AiÀÄ §UÉÎ w½AiÀĨÉÃPÀÄ_ ªÀiÁvÀÄ,
Dl, ¯ÉÃR£À, zÀȱÀå ªÀiÁzsÀåªÀÄ, NzÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÀªÀtÂUÉ
* ¨sÁµÁ PÀ°PÁ «zsÁ£À - ¥ÀævÀåPÀë «zsÁ£À
* ¸ÀA¥ÀÆtð ¨sÁµÁ «zsÁ£À
* ªÀÄPÀ̼À ºÀPÀÄÌ PÁ¬ÄzÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¥ÁægÀA©üPÀ ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ ªÀĺÀvÀé
* ¥ÁægÀA©üPÀ ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ §UÉÎ EgÀĪÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄzÀ
§UÉÎ aAvÀ£É
* ¨sÁµÁ ¸ÀªÀÄÈzÀÞ vÀgÀUÀw
* ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À DAiÉÄÌ - «zsÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛvÉ
59
* vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÉÊ«zsÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÈzÀÞ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ
* £ÀªÀÄå ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉ
* £À°-PÀ° ¥ÀzÀÞwAiÀÄ vÁwéPÀ »£É߯ÉAiÀÄ CjªÀÅ; ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À
* ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀi˯ÁåAPÀ£À - CCE
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ, ¸À«ÄÃPÉë¬ÄAzÀ zÉÆgÉvÀ MAzÀÄ PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß Dj¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ.
F PÀxÁ ¤gÀÆ¥ÀuÉUÉ CUÀvÀåªÁzÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹PÉÆAqÀÄ, CzÀgÀ ¸ÀÄvÀÛ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸À¨ÉÃPÀÄ
* F PÀxÉUÉ ¨ÉÃPÁzÀ NzÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀ¨ÉÃPÀÄ/vÀAiÀiÁj¸À¨ÉÃPÀÄ (Big
Book ¥ÀjPÀ®à£É)
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ ºÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ, PÀÄtÂAiÀÄĪÀÅzÀPÉÌ, avÀæ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀPÉÌ
ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀPÀıÀ®vÉUÉ CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ (¸ÀÆPÀÛªÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ)
* vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄÄ (PÀ°PÁ, ¨sÁµÁ, eÁw, °AUÀ) §UÉÎ aAw¹, CzÀ£ÀÄß vÀªÀÄä
¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆA¢UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ZÀað¸À¨ÉÃPÀÄ. EzÀgÀ°è ¥ÀæªÀÄÄRªÁV
J®è «zÁåyðUÀ¼À£ÀÆß PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¸ÉÃj¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀgÀ°è JzÀÄgÁzÀ
¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¥ÀjºÁgÉÆÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁvÀ£ÁqÀ¨ÉÃPÀÄ
* ±Á¯Á ªÀÄPÀ̼ÀÄ, CªÀgÀ §UÉÎ/ PÀÄlÄA§zÀ §UÉÎ/ ªÀÄ£ÉAiÀÄ §UÉÎ/ Hl wArAiÀÄ
§UÉÎ/ CªÀgÀÄ £ÉÆÃqÀĪÀ n« PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ §gÉAiÀÄ®Ä ¥ÉÆæÃvÁìºÀ
¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ
c) ¥ÀoÀå s¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
* G¥À£Áå¸À
* «ªÀıÁðvÀäPÀ NzÀÄ«PÉ (critical reading) ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉð-NzÀĪÀ zÁjUÀ¼À §UÉÎ
* ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð(1) vÀéjvÀ ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ ªÀĺÀvÀé
60
(2) vÀvÁéA±ÀUÀ¼À CjªÀÅ
(3) ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À «±Áé¸ÁºÀð (Authentic) ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ±ÉÆÃzsÀ£É
(4) vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À §UÉÎ aAvÀ£É
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
* ªÀPïð²Ãmï
WÀlPÀ-5: ¨sÁµÁ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉ
vÁwéPÀ - 7 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉ
* J®è jÃwAiÀÄ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ½gÀĪÀ «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉƼÀÄîªÀÅzÀgÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ
* ªÀÄPÀ̼À ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ (Diagnostic test)
* UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ªÀÄPÀ̼À D°¸ÀÄ«PÉ, ªÀiÁvÀÄ, NzÀÄ, §gÀºÀ J®èªÀ£ÀÄß
¥ÀjÃQë¸À¯ÉèÉÃPÁzÀ CUÀvÀå
* ªÀÄPÀ̼À ªÉÊ«zsÀå CUÀvÀåUÀ½UÀ£ÀÄUÀÄtªÁzÀ PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ
CªÀ±ÀåPÀvÉ
* ªÀÄPÀ̼À ªÉÊ«zsÀåvÉUÀ½UÉ ¸ÀàA¢¸ÀĪÀ vÀgÀUÀw DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ vÀAiÀiÁj¹gÀĪÀ ALP ¥ÀjºÁgÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À
CzsÀåAiÀÄ£À
* vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ §UÉÎ ±Á¯Á ²PÀëPÀgÉÆqÀ£É ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É
61
* ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¹ CzÀgÀ°è vÁªÀÅ C¼ÀªÀrPÉƼÀÀÄzÁzÀ
CxÀªÁ §zÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁr ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆA¢UÉ
ZÀað¸À¨ÉÃPÀÄ. (PÀ¯Á²PÀët, ICT, M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ)
* vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÉÊ«zsÀåvÉUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁUÀĪÀ «©ü£Àß ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹,
G¥ÀAiÉÆÃV¹ CzÀgÀ ¸ÀÆPÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ (PÀ¯Á²PÀët, ICT,
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ)
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
* vÀgÀUÀwAiÀÄ°è M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉAiÀÄ PÀÄjvÁzÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ¥Àj²Ã®£É-ZÀZÉð
* ¸ÀA¥À£ÀÆä® ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À CªÀÄƯÁUÀæ ¥Àj²Ã®£É, aAvÀ£É
* PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÕÁ£ÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ºÉƸÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ
²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ EzÀgÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ
PÁè¸ï mÁPï
* ªÀÄPÀ̼À£Éßà ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV ¥ÀjUÀt¸ÀĪÀÅzÀÄ
* ªÀÄPÀ̼À vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀiÁvÀÄPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV ¥ÀjUÀt¸ÀĪÀÅzÀÄ
* qÀAiÀiÁUÁß¹ÖPï ¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼À Cj«£À ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À - EªÉgÀqÀgÀ
£ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸À (difference between diagnostic test and
assessing children understanding)
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À Cj«£À §UÉÎ ¥ÀjÃPÉë (¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉ)
* UÀÄA¦£À°è CªÀgÀ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, ªÀÄÄAzÁ¼ÀvÀé (initiative not leadership),
²PÀëPÀgÉÆqÀ£É ¸ÀºÀ¨sÁVvÀéªÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹ zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå
* Kumar, (2007). The child’s language and the teacher. India:
NBT.
62
* Kumar, (1988). What is worth teaching. New Delhi: Orient
Longman. Chapter 3: Story telling- what is the use?
* ¸ÁªÀðd¤PÀ ²PÀët E¯ÁSÉ, ¥ÀjºÁgÀ ¨ÉÆÃzsÀ£É, PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀ ªÀÄvÀÄÛ
CfÃA ¥ÉæêÀiïfà ¥sËqÉñÀ£ï
* ºÀ£ÀÆgÀÄ PÀȵÀÚªÀÄÆwð, ªÀÄĵÁÛPï ¨Á£ÀÄ (¸ÀA) (2006). ¸ÀĪÀtð PÀxÁ ¸ÀAPÀ®£À.
PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøw E¯ÁSÉ *
* f. ±ÀA. ¥ÀgÀªÀIJªÀAiÀÄå (¸ÀA) (1996). zÀQët PÀ£ÁðlPÀzÀ eÁ£À¥ÀzÀ PÀxÉUÀ¼ÀÄ,
¸Á»vÀå CPÁqÉ«Ä, £ÀªÀzɺÀ° *
* f. J¸ï. ²ªÀgÀÄzÀæ¥Àà (1997). ¸ÀªÀÄUÀæ PÁªÀå, PÁªÀÄzsÉãÀÄ, ±ÉõÁ¢æ¥ÀÄgÀA,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ *
* Erikson, E. H. (1972). Play and development. New York:
W.W. Norton.
* ¸Á», eÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á», Dgï (2009). PÀ¯É¬ÄAzÀ PÀ°PÉ. £ÀªÀPÀ£ÁðlPÀ
¥ÀæPÁ±À£À.
* Mason, J. M. & Sinha, S. (1992). Emerging literacy in the
early childhood years. Applying a Vygotskian model of
learning and development. In B. Spodek (Ed.) Handbook
of research on the education of young children. New York:
Macmillan, 137-150.
* Sinha, S. (2000). Acquiring literacy in schools. Redesigning
curricula: A symposium on working a framework for school
education. September, 493.
* Rothleen, L. & Meinbach A. M. (1991). The Literature
Connection: Using Children’s Books in Classroom, Tucson,
USA: Good Year Books.
* F ²Ã¶ðPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Áæw¤¢üPÀªÁV PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
63
1.2 PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
1.2.2 UÀtÂvÀ
CªÀ¢ü : 120 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ UÀjμÀ× CAPÀUÀ¼ÀÄ : 100
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 65 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ DAvÀjPÀ : 40
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 55 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¨ÁºÀå : 60
I. vÁQðPÀ «ªÀgÀuÉ :
ªÀÄPÀ̼À ªÀÄ£ÀzÀ°è £ÀqÉAiÀÄĪÀ UÀtÂvÀzÀ PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ §UÉÎ ¨sÁ« UÀtÂvÀ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß
¸ÀÆPÀëöäUÁæ»UÀ¼À£ÁßV ªÀiÁqÀĪÀÅzÉà F PÉÆøïð£À ¥ÀæªÀÄÄR UÀÄj. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è
PÀ°¸ÀĪÀ UÀtÂvÀ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ CªÀjVgÀĪÀ eÁÕ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ aAvÀ£À²Ã®gÁUÀĪÀ
CUÀvÀåvɬÄzÉ. ¸ÁªÀiÁ£Àå ²PÀët¢AzÀ ¨sÁ«Ã UÀtÂvÀ ²PÀëPÀgÀÄ FUÁUÀ¯Éà ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArgÀĪÀ
UÀtÂvÀzÀ «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀzÉÆA¢UÉ vÀªÀÄä£ÀÄß vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄîªÀ CªÀ±ÀåPÀvɬÄzÉ. UÀtÂvÀzÀ
«µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ ªÀÄPÀ̽UÉ ¸ÀÆPÀÛ PÀ°PÁ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀAªÀºÀ£À ªÀiÁqÀ®Ä, ¨sÁ« UÀtÂvÀ ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ vÀªÀÄä°ègÀĪÀ «μÀAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
¥ÀÄ£ÀºÀ CªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀÄ£Àgï gÀa¹PÉƼÀÄîªÀ CUÀvÀå«zÉ. ªÀÄPÀ̼À°è eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV gÀa¹PÉƼÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¨sÁ« ²PÀëPÀjUÉ UÀtÂvÀzÀ «µÀAiÀÄzÀ
ºÁUÀÆ ¨ÉÆÃzsÀ£Á «µÀAiÀÄzÀ eÁÕ£À, EªÉgÀqÀgÀ CªÀ±ÀåPÀvɬÄzÉ. UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ
«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, UÀtÂvÀ PÀ°AiÀÄ §UÉÎ PÀ°PÁ ¹zÁÞAvÀUÀ¼ÀÄ K£ÀÄ ºÉüÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀzÀ
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV¸À®Ä ºÁUÀÆ C£ÀÄPÀÆ°¸À®Ä F ¹zÁÞAvÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÃUÉ §¼À¸À¨ÉÃPÉA§ÄzÀgÀ §UÉÎ CªÀgÀÄ D¼ÀªÁzÀ M¼À£ÉÆÃlUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀ
CUÀvÀåvÉAiÀÄÄAlÄ.
F PÉÆøïð£À eÉÆvÉ vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀjAzÀ, ªÀÄPÀ̼À°è UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV¸À®Ä ¨ÉÃPÁUÀĪÀ P˱À®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆÃzsÉÆÃgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
¨É¼É¹PÉƼÀÀÄzÁVzÉ.
64
II. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ F PÉÆøïð PɼÀUÉ ¥ÀnÖªÀiÁrgÀĪÀ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄvÀÛzÉ.
*
UÀtÂvÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ UÀÄt®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
UÀtÂvÀzÀ ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄ«PÉ, ¸ÀAªÀºÀ£À, ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀĸÁå ¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ UÀtÂvÀ «μÀAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÄ£Àgï CªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀjPÀ®à¤ÃAiÀÄ CjªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ UÀÄjUÀ¼ÀÄ, zsÉåÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
*
ªÀÄPÀ̼À°è UÀtÂvÀzÀ ¥ÀjPÀ°à¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÀ°PÁ ¹zÁÞAvÀUÀ¼À£ÀÄß
«ªÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ªÀiÁ¥À£À vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß/¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀUÀ¼ÀÄ :
WÀlPÀ 1: UÀtÂvÀ eÁÕ£ÀzÀ zÀȶÖPÉÆãÀUÀ¼ÀÄ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* UÀtÂvÀzÀ CxÀð, ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ.
* UÀtÂvÀ eÁÕ£ÀzÀ «µÀAiÀÄ «AUÀqÀuÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀjPÀ®à£Á eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀUÀ¼À
¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
eÁÕ£À
¸ÀvÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ,
¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ,
* UÀtÂvÀzÀ°è£À ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ - UÀtÂwÃAiÀÄ ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄ«PÉ, UÀtÂwÃAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ,
UÀtÂwÃAiÀÄ
65
PÁgÀt¸ÀÄ«PÉ,
¸ÀAªÀºÀ£À.
UÀtÂvÀzÀ°è
¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjºÀj¸ÀÄ«PÉ,
ªÀÄvÀÄÛ
UÀtÂvÀzÀ°è
* UÀtÂvÀzÀ WÀlPÀUÀ½UÉ «µÀAiÀÄ «±ÉèõÀuÉ-vÀ¯É-PɼÀV£À «±ÉèõÀuÉ (vÀgÀUÀw 1 jAzÀ
5gÀªÀgÉUÉ ¤UÀ¢¥Àr¹gÀĪÀ WÀlPÀUÀ½UÉ ªÀiÁvÀæ)
* UÀtÂvÀ ²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼ÀÄ - eÁÕ£ÁvÀäPÀ, ¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆÃzÉÊ»PÀ
ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ zsÉåÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ - ²¸ÀÄÛ, §¼ÀPÉ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆÃgÀAd£Á
zsÉåÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ.
* NCF 2005 gÀ°è ¤AiÉÆÃf¹gÀĪÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ UÀtÂvÀ ²PÀëtzÀ
GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ.
* §ÆèªÀÄgÀ ¥ÀjµÀÌøvÀ ªÀVðÃPÀj¹zÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ - PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼ÀÄ.
PÁAiÀÄð «±ÉèÃμÀuÉ - ««zsÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á GzÉÝñÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PÀ°PÁ
¥ÀæQæAiÀiÁ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À «±ÉèõÀuÉ-1jAzÀ 5£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉV£À UÀtÂvÀzÀ «µÀAiÀÄ
PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð «±ÉèõÀuÉ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* UÀtÂvÀ ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ UÀÄt®PÀëtUÀ¼À §UÉÎ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ£É QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
ºÀAvÀ¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÀtÂvÀzÀ UÀÄt®PÀëtPÉÌ GzÁºÀgÀuÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
* ««zsÀ WÀlPÀUÀ½UÉ «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁr, «µÀAiÀÄ «AUÀqÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛºÀZÀÄѪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ - ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* ««zsÀ WÀlPÀUÀ½UÉ «µÀAiÀÄ «±ÉèõÀuÉ - ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ£É.
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è UÀtÂvÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ, zsÉåÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄjUÀ¼À
§UÉV£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃPÀ£À - UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ£É.
66
* ««zsÀ WÀlPÀUÀ½UÉ ¨ÉÆÃzsÀ£Á GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ- ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ
ZÀlĪÀnPÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ£É.
* DAiÀÄÝ PÉ®ªÀÅ ¨ÉÆÃzsÀ£Á GzÉÝñÀUÀ½UÉ PÁAiÀÄð «AUÀqÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄAqÀ£É ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
WÀlPÀ 2 : UÀtÂvÀzÀ «µÀAiÀÄ eÁÕ£À
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
PɼÀUÉ ¥ÀnÖ ªÀiÁrgÀĪÀ WÀlPÀUÀ¼À «μÀAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ WÀlPÀzÀ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß (1jAzÀ 5gÀªÀgÉV£À vÀgÀUÀwAiÀÄ UÀtÂvÀ)
¨ÉÆÃzsÀ£Á «eÁÕ£À «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀzÀ zÀȶ֬ÄAzÀ «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ
ªÀÄvÀÄÛ F «±ÉèõÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀå«gÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è Erà ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀμÀðzÀ°è
ºÀAaPÉÆAqÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. F WÀlPÀPÉÌ ¤UÀ¢¥Àr¹gÀĪÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ªÀÄÆgÀÄ WÀlPÀUÀ½UÉ D¼ÀªÁzÀ «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁr¸À¨ÉÃPÀÄ. «µÀAiÀÄ
eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß gÀZÀ£ÁªÁzÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁr¸À¨ÉÃPÀÄ.
* ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀASÁå QæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ¸Áé¨sÁ«PÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÆtð ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ,
©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀ±ÀªÀiÁA±À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ,-¸ÁÜ£À¨É¯É ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀASÁå¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è CzÀgÀ ¥ÁvÀæ- ¸ÀASÉåUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀÄÆ®QæAiÉÄUÀ¼ÀÄCzÀgÀ UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ - ªÉÆvÀÛ, ªÀåvÁå¸À, UÀÄt®§Þ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁUÀ®§ÞUÀ¼À£ÀÄß
CAzÁf¸ÀĪÀÅzÀÄ-ªÀiÁ£À¹PÀ CAPÀUÀtÂvÀ.
* CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DPÁgÀUÀ¼ÀÄ - CªÀPÁ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ½UÉ
§¼À¸ÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ - 2 DAiÀiÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 3-DAiÀiÁªÀÄ DPÁgÀUÀ¼ÀÄ - 2
DAiÀiÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 3-DAiÀiÁªÀÄ DPÁgÀUÀ¼À°è£À ¸ÀªÀÄ«Äw-2 ªÀÄvÀÄÛ 3 DAiÀiÁªÀÄ
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¥Àj¨sÀæªÀÄt ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw¥sÀ®£À - ªÀÄÆ® gÉÃSÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À
UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ - wæ¨sÀÄd, DAiÀÄvÀ, ZËPÀ, ªÀÈvÀÛ, UÉÆüÀ, ¹°AqÀgï ªÀÄvÀÄÛ
±ÀAPÀÄ.
* C¼ÀvÉ - GzÀÝ, ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄvÀUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ ºÁUÀÆ «¹ÛÃtð; vÀÆPÀ, UÁvÀæ,
PÁ® ªÀÄvÀÄÛ ºÀt.
* zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ - zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ «zsÁ£ÀUÀ½AzÀ
67
¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ- PÉÆõÀÖPÀUÀ¼ÀÄ, UÉgÉ J¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, avÀæ£ÀPÉë ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÛA¨sÀ £ÀPÉëzÀvÁÛA±ÀUÀ¼À CxÉÊð¸ÀÄ«PÉ.
* «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ - ¸ÀASÁå «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DPÁgÀ, §tÚ ºÁUÀÆ UÁvÀæUÀ¼À£ÀÄß
DzsÀj¹, gÉÃSÁ «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ - CAZÀÄ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉAZÀÄ «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
(PɼÀV£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ)
* ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀASÁå ¥ÀzÀÞwUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ »£É߯ɬÄgÀĪÀ UÀtÂvÀdÕgÀ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀPÉÌ CªÀgÀ
PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð.
* C£ÉéõÀuÉUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ, zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ, ««zsÀ «zsÁ£ÀUÀ½AzÀ
zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CxÉÊð¸ÀĪÀÅzÀÄ- ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ WÀlPÀPÀÆÌ ¸ÀA¥ÀzÀãjvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ- ¸ÀtÚUÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* «£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ - ¸ÀASÁå «£Áå¸À ªÀÄvÀÄÛ
gÉÃSÁ«£Áå¸À - AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð.
WÀlPÀ 3 : UÀtÂvÀzÀ PÀ°PÉ :
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ ¹zÁÞAvÀUÀ¼ÀÄ - ¦AiÀiÁeÉ - ªÀÄÆvÀðQæAiÀiÁ ºÀAvÀ - UÀtÂvÀzÀ°è
ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ - ªÀVðÃPÀgÀt, PÀæªÀÄUÉƽ¸ÀÄ«PÉ.
* §Ææ£Àgï - QæAiÀiÁvÀäPÀ, ¥Àæw©A§ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁAPÉÃwPÀ PÀ°PÁ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À
PÀ°PÉ- ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ªÀÄÆqÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À UÀ½PÉ.
* ªÉÊUÁqï¹Ì - UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÁªÀiÁfPÀ - ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ »£É߯ÉAiÀÄ ¥Àæ¨sÁªÀ,
68
«PÀ¸À£ÀzÀ ¸À«ÄÃ¥À ªÀ®AiÀÄ qÉʤøï - UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ DgÀÄ - ºÀAvÀzÀ ¹zÁÞAvÀ,
UÀtÂvÀ PÀ°PÉUÉ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ. ¸ÉÌA¥ï - ¸Á¥ÉÃQëvÀ CjªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄPÀÆ® CjªÀÅ,
UÀtÂvÀzÀ ¨Ë¢ÞPÀ PÀ°PÉUÉ ¸ÀAgÀavÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.
* PÀ°PÉAiÀÄ ¹zÁÞAvÀªÁV gÀZÀ£ÁªÁzÀ - ¸ÀAgÀavÀ PÀ°PÁ ¥Àj¸ÀgÀUÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ
- ¸ÀAgÀavÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ²PÀëPÀgÀ ¥ÁvÀæ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ««zsÀ ¹zÁÞAvÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆð¸ÀĪÀÅzÀÄ
- ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* ¦AiÀiÁeÉAiÀĪÀgÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ-ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* §Ææ£ÀgïgÀªÀgÀ UÀtÂvÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À PÀ°PÁ ¹zÁÞAvÀªÀ£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ- PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* qÉʤøïgÀªÀgÀ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀlĪÀnPÉ
gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ- PÁAiÀÄðUÀvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ-ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ
ZÀlĪÀnPÉ.
* UÀtÂvÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ¸ÀAgÀavÀ
PÀ°PÁ ¥Àj¸ÀgÀzÀ EgÀÄ«PÉAiÀÄ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ 4 : UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* LzÀÄ E UÀ¼À ªÀiÁzÀj - vÉÆqÀV¹PÉƼÀîªÀÅzÀÄ, C£Ééö¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ,
C£Àé¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. (Five E learning modal
- Engagement, Exploration, Explanation, Elaboration,
Evaluation)
69
* ZÀlĪÀnPÉ DzsÁjvÀ PÀ°PÉ-¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ªÀÄÆqÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À UÀ½PÉUÉ
PÀ°PÁ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄUÀªÀÄ£À D¯ÉÆÃZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C£EeAμAuE DzsÁjvÀ
PÀ°PÉUÉ ¸ÀAgÀavÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ, PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ PÀ°PÉUÉ ¸ÀAgÀavÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ, PÀxÉ DzsÁjvÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ, DlUÀ¼ÀÄ, vÀgÀUÀw ºÉÆgÀV£À
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉUÁV £ÉÊd fêÀ£ÀzÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼ÀÄ.
* ¸ÀºÀPÁgÀ PÀ°PÁ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ (eÉÆvÉUÀÆr PÀ°PÉ, fUï ¸Á MUÀlÄ vÀAvÀæ)
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ P˱À®UÀ¼ÀÄ - ªÀiËTPÀ, °TvÀ ªÀÄvÀÄÛ C¨sÁå¸À PÉ®¸À.
* WÀlPÀ DzsÁjvÀ ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É.
* UÀtÂvÀzÀ°è PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ-UÀtÂvÀ
PÀ°PÉAiÀÄ°è ICT ¥ÁvÀæ-PÀA¥ÀÆålgï ¸ÀºÁ¬ÄvÀ PÀ°PÉ-vÁQðPÀ D¯ÉÆÃZÀ£É
¨É¼É¸À®Ä kturtle.
* PÀ£ÁðlPÀzÀ°è ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ZÁ°ÛAiÀÄ°ègÀĪÀ ¥ÀzÀÞw - £À°PÀ°.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÀtÂvÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á / PÀ°PÁ ªÀiÁzÀj ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß DzsÀj¹
¥ÁoÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ - ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* UÀtÂvÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÁV WÀlPÀ DzsÁjvÀ ¥ÁoÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* UÀtÂvÀzÀ°è C¨sÁå¸À PÉ®¸ÀPÁÌV C¨sÁå¸À PÁAiÀÄð ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß (work sheets)
vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ (ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ C¨sÁå¸À PÉ®¸ÀPÁÌV)
* UÀtÂvÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÁV ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉUÁV ««zsÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉUÁV PÀ¯É DzsÁjvÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ½UÉ
CUÀvÀå«gÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ-PÁUÀzÀ
70
ªÀÄqÀZÀÄ«PÉ EvÁå¢.
* UÀtÂvÀzÀ gÀ¸À¥Àæ±Éß PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ K¥Àðr¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¨ÉÃPÁUÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß
AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* (¸ÀÆZÀ£É «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ).
* vÀAiÀiÁj¹zÀ ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß PÀÈvÀPÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ- C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À C¢üªÉñÀ£ÀzÀ°è £ÉÊd vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ
¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è
ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ)
£À°PÀ°
¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß
«ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
ªÀgÀ¢
WÀlPÀ 5 : UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀiÁ¥À£À:
¸ÉÊzÁÞAwPÀ - 8 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼À CxÀð ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ°è ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À-gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ
ªÀiÁ¥À£À.
* UÀtÂvÀzÀ°è ªÀiËTPÀªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ ªÀiÁ¥À£À.
* UÀtÂvÀzÀ°è ªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ - ¸ÁzsÀ£À ¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÉë gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ.
* UÀtÂvÀzÀ°è PÀÈw ¸ÀA¥ÀÄl ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ ªÀiÁ¥À£À - ªÀi˯ÁåAPÀ£À
¸ÀÆa
* UÀtÂvÀzÀ°è vÀ¥ÀÄà UÀæ»PÉUÀ¼À ªÀiÁ¥À£À.
71
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 9 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* UÀtÂvÀzÀ°è ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ½UÁV ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ««zsÀ ¸ÁzsÀ£À ¥ÀjÃPÀëtUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ «AUÀqÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ- UÀtÂvÀzÀ
¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀÈvÀ ¸ÁzsÀ£À ¥ÀjÃPÀëtUÀ¼À£ÀÆß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ°è «zÁåyðUÀ¼À vÀ¥ÀÄà UÀæ»PÉUÀ¼À£ÀÄß ±ÉÆÃzsÀ£À ªÀiÁqÀ®Ä £ÉÊzÁ¤PÀ
¥ÀjÃPÀëtUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ - EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ªÀiÁr ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
«±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ±Á¯ÉUÀ¼À°è §¼À¹gÀĪÀ UÀtÂvÀ ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ - ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ
ZÀlĪÀnPÉ.
* PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ªÀÄvÀÄÛ ¹.©.J¸ï.E. ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆð¸ÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÀAªÀºÀ£Á
PÀæªÀÄ.
gÀZÀ£ÁªÁzÀzÀ vÀvÀéªÀ£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ F
PÉÆùð£À J¯Áè LzÀÄ WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæ²PÀëuÁxÀðUÀ½UÉ ¸ÀAªÀºÀ£À
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. CªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀ£ÀÄß F PɼÀUÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
* ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ - ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ
* UÀÄA¥ÀÄ / vÀAqÀzÀ PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£É DzsÁjvÀ PÀ°PÉ.
* G¥À£Áå¸À ¸À»vÀ ¥ÀæzÀ±Àð£À ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzÀjÃPÀgÀt.
* C£ÉéõÀuÁ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.
* ¥ÀoÀå CxÀªÁ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß «ªÀıÁðvÀäPÀªÁV «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À°è ¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ®¨sÀå«gÀĪÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á - PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
72
* ªÀiÁ¥À£À ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ- ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀiÁ¥À£À ¥ÀzÀÞw
* vÀgÀUÀw ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ,
UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð, AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð, ªÀÄAqÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, PÀÈvÀPÀ ¸À¤ßªÉñÀzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀw ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ
- EªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ.
* ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ, ¤ªÀðºÀuÉ DzsÁjvÀ ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀzÀ°è
vÀ¥ÀÄàUÀæ»PÉUÀ¼À ªÀiÁ¥À£ÀPÁÌV ªÀi˯ÁåAPÀ£À ¸ÀÆa.
* ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ WÀlPÀzÀ°è ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä
C¨sÁå¸À ºÁ¼ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ¥À£À ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* J¯Áè ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ (¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, vÀAqÀzÀ PÉ®¸À,
C£ÉéÃμÀuÉ EvÁå¢) ªÀÄvÀÄÛ CAvÀå ¥sÀ®UÀ¼ÀÄ (ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ, ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ EvÁå¢)
- EªÉgÀqÀÆ CA±ÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* PÉÆùð£À ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä
PÀÈw ¸ÀA¥ÀÄl ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ ªÀiÁ¥À£À ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
IV ¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå
*
Brooks, J. G. and *Brooks, M.G. (1999). In search of
understanding: The case for constructivist classroom.
Association for Supervision and curriculum Development,
Alexandria, Verginia, USA.
*
Bruner, J.S., Goodnow, J.J., & Austin, G.A. (966). A Study of
Thinking. John Wiley & Sons Inc.
73
*
D’Augustine, C.H. (1960). Multiple methods of teaching
mathematics in the elementary school. Scott, Foresman &
Co.
*
Haylock, D.(2006), Mathematics explained for primary
teachers. New Delhi: Sage Publications.
*
IGNOU, AMT-01. Teaching of primary school mathematics.
New Delhi: IGNOU.
*
IGNOU, AMT-01. Learning mathematics. New Delhi :
IGNOU.
*
Johnson, D.W. & Johnson, R. T. (1999). Learning together
and alone – Cooperative, competitive and individualistic
learning. Fifth Edition; Allyn and Bacon.
*
Lieback, P. (1984). How children learn mathematics : A guide
for parents and teacher. London: penguin.
*
NCERT. (2005). National Curriculum Framework for
Education. New Delhi : NCERT.
*
NCERT. (2009). National Curriculum Framework for Teacher
Education. New Delhi: NCTE.
*
Piaget, J (1973). To understand is to invent. New York:
Crossman.
*
Reston, V. A. (1991) Profesional Standars for Teaching
Mathematics. National Council for Teachers of
Mathematics.
74
*
Skemp, R.R. (1972). The psychology of learning mathematics.
Penguin Publishers.
*
Skemp, R.R. Mathematics in the primary school. London:
Rouldege.
*
Zevehbergen, R., Dolley, S. & Wright, R.J. (2005). Teaching
mathematics in the primary schools. Australia: Allen and
Unwin.
(Note : Apart from the above listed references Mathematics
text books of different state boards, CBSE and ICSE syllabus
textbooks and reference books, Mathematics textbooks for
primary level published by Eklavya Foundation and Homi
Bhabha Centre for Science Education can also be referred.)
75
1.2.3 PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À
¸ÀªÀÄAiÀÄ ¤UÀ¢ UÀjµÀ× CAPÀUÀ¼ÀÄ: 100
yAiÀÄj - 66 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ DAvÀjPÀ - 40
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 54 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¨ÁºÀå - 60
1. PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤Ãw, 1986 ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀzÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¤ÃwUÀ¼ÀÄ (NCFSE 2000,
NCF 2005) ±Á¯Á ²PÀëtzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ ²PÀëtPÉÌ MAzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁzÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß
¤ÃrªÉ. ¥ÀjuÁªÀĪÁV, EAzÀÄ ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ eÁUÀÈw ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ
w½ªÀ½PÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ ¥Àæw «zÁåyðAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ MAzÀÄ C«¨sÁdå CAUÀªÁVzÉ.
EzÀjAzÁV CªÀgÀÄ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ªÀÄvÀÄÛ C£Ééö¸À®Ä PÁ¼Àf
ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ ¥Àj¸ÀjÃAiÀÄ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀĪÀ PÉ®¸ÀzÀ°è
¸ÀQæAiÀĪÁV ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
«eÁÕ£À (¨sËwPÀ, gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ), ¸ÁªÀiÁfPÀ CzsÀåAiÀÄ£À (EwºÁ¸À,
¨sÀÆUÉÆüÀ, ¥ËgÀ¤Ãw, EvÁå¢) ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ ²PÀët (gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀPÀëuÉ)
¢AzÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ M¼À£ÉÆÃlUÀ½AzÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëtzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ
CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯ÁVzÉ. ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß “²±ÀÄ PÉÃA¢ævÀ” JAzÀÄ
¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. “UÀÄgÀÄUÀ¼À ¨ÉÆÃzsÀ£É”AiÀÄ §zÀ°UÉ “ªÀÄPÀ̼ÀÄ C£ÀĨsÀ«¸ÀĪÀ”zÀgÀ
ªÉÄÃ¯É EzÀgÀ UÀªÀÄ£ÀªÀÅ PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁVzÉ. ªÀÄPÀ̼À°è £ÀªÀÄä ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ ¸ÀªÀÄUÀævÉ
CxÀªÁ ¸ÀªÀÄUÀæ zÀȶÖPÉÆãÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹ w½ªÀ½PÉAiÀÄļÀî PÁ¼Àf, ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ£ÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀÅ ¨É¼É¸ÀĪÀ zsÉåÃAiÀĺÉÆA¢zÉ.
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀªÁV EzÀÄ ªÀÄPÀ̼À ¨sÀ«µÀåPÉÌ MAzÀÄ ºÀÆrPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
ªÉüÁ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ PÉêÀ® MAzÀÄ ±Á¯Á «µÀAiÀÄPÉÌ ¤ÃqÀĪÀ
¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ ¤ÃrzÀ°è CzÀÄ CzÀgÀ ªÁå¦Û ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀ¼ÉzÀÄPÉƼÀÄîvÀÛzÉ. ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀÅ PÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ, ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ P˱À®UÀ¼À ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀĪÁVzÀÄÝ ««zsÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ EªÀÅ UÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. DzÀÝjAzÀ, EzÀgÀ°ègÀĪÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ
76
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀ±Á¸ÀÛçzÀ J¯ÉèUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃgÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ
CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ CªÀ±ÀåPÀ zÀȶÖPÉÆãÀªÁVzÉ.
£ÀªÀÄä ¸ÉêÁ ¤gÀvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÁ ¥ÀƪÀð ²PÀëPÀgÀ°è EAvÀºÀ zÀȶÖPÉÆãÀªÀ£ÀÄß
¤ÃqÀ¯ÁgÀzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß PÀ°¸ÀĪÀÅzÀÄ PÉêÀ® AiÀiÁAwæPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ
ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è CzÀgÀ GzÉÝñÀªÀÅ «¥sÀ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ²PÀëPÀ
²PÀëtzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄÄ DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
100 CAPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 120 ¨ÉÆÃzsÀ£Á CªÀ¢üAiÀÄ ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀÅ JgÀqÀÄ ªÀµÀðzÀ r.Jqï. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ªÉÆzÀ® ªÀµÀðzÀ°è
PÉÆÃgï ¥ÉÃ¥Àgï JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. F 120 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ `vÁwéPÀ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ PÁAiÀÄðUÀ½UÉ’ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAaPÉAiÀiÁVzÉ.
DzÁUÀÆå, ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÀ£ÀÄß ‘vÁwéPÀ’ JAzÀÄ
UÀÄgÀÄw¸À¯ÁVzÉAiÉÆà CAvÀºÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄÆ ¸ÀºÀ PÉêÀ® ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
¤ÃqÀĪÀ ‘G¥À£Áå¸À ªÁUÀzÉ’ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ ‘C£ÀĨsÀªÀ DzsÁjvÀ’ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀB
ªÀiÁr PÀ°AiÀÄĪÀ ZÀlĪÀnPÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸À¯ÁVzÉ.
F »£É߯ÉAiÀÄ°è, PɼÀV£À ¥Àæ¸ÁÛ¦vÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è ¥Àæw WÀlPÀPÀÆÌ `vÁwéPÀ’ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ PÁAiÀÄðUÀ½UÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁzÀ vÀgÀUÀw CªÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸À¯ÁVzÉ.
¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ ¥Àæw WÀlPÀzÀ®Æè F ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ¥Àæw¥ÁzÀ£ÉUÀ¼À DZÀgÀuÉUÁV
¸ÁPÀµÀÄÖ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ £ÉgÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
II. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ
F CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀÅ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄvÀÛzÉ:
*
DgÀA©üPÀ ±Á¯Á ²PÀëtzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ (¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ, DyðPÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ)zÀ ¸ÀªÀÄUÀæ zÀȶÖPÉÆãÀ/ w½ªÀ½PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
«eÁÕ£À, ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À, UÀtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ ²PÀët¢AzÀ M¼À£ÉÆÃlUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀÄ MAzÀÄ ‘¸À«Ää±Àæ’ CxÀªÁ ‘§ºÀÄ PÉÃA¢ævÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ PÉëÃvÀæ’ ªÁV
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ±ÀA¹¸ÀĪÀÅzÀÄ.
77
*
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ªÁå¦Û ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ «µÀAiÀiÁzsÁjvÀ ¸ÀAWÀl£ÉAiÀÄ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
¥Àj¸ÀgÀzÀ°è ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ §UÉÎ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀPÁÌV ²PÀët-EªÀÅUÀ¼À
£ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸À w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
*
AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAWÀl£ÁvÀäPÀ C£ÀĨsÀªÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉëÃvÀæ DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ
«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ / vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À UÀ¼À°è£À ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è
PÀ°PÉ.
*
±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è£À PÀ°PÉ ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀÆPÀÛ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.
²PÀëtªÀ£ÀÄß
EvÀgÀ
CUÀvÀåªÀ£ÀÄß
CzsÀåAiÀÄ£À
ªÀÄvÀÄÛ
PÉëÃvÀæUÀ¼ÉÆA¢UÉ
III WÀlPÀUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀ I : ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ºÀAvÀzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ªÁå¦Û.
vÁwéPÀ - 08 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
*
¨sÀÆ«Ä ªÉÄÃ¯É fëUÀ¼À G½«UÁV ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ; ¥ÀæPÀÈw ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ;
¤¸ÀUÀð ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ CUÀvÀåvÉ; ¤¸ÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ; ¥ÀæPÀÈw, PÀÄlÄA§, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ,
gÁdå, gÁµÀÖç ªÀÄvÀÄÛ «±Àé EªÀÅUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÁªÀÄgÀ¸Àå¢AzÀ §zÀÄPÀĪÀÅzÀÄ.
78
*
¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ; ¥Àj¸ÀgÀzÀ «zsÀUÀ¼ÀÄ - ¨sËwPÀ, ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ, ¸Áé¨sÁ«PÀ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ ¤«ÄðvÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ-¸ÁA¸ÀÌøwPÀ; EªÉ®èªÀÅUÀ¼À CAvÀgï QæAiÉÄUÀ½AzÀ
ªÀåQÛAiÀÄ gÀÆ¥ÀÄUÉƼÀÄî«PÉ - ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ CªÀ®A§£É, ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ
*
¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ: ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÀªÀðvÉÆêÀÄÄR ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ°è ¥Àj¸ÀgÀzÀ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉ. «ÃPÀëuÉ ºÁUÀÆ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ «±ÀéªÀ£ÀÄß
CxÉÊð¹PÉƼÀî®Ä ªÀÄPÀ̽VgÀĪÀ ¸ÀºÀd EZÉÒ.
*
ªÀÄUÀÄ«£À PÀ°PÉAiÀÄ°è ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¥ÁvÀæ ; ªÀÄUÀÄ«UÉ ªÀÄ£É ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§,
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀ£Àß ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ
¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, ªÀÄ£É ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§zÀ°è,
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ. PÀ°PÉAiÀÄ°è ¥Àj¸ÀgÀzÀ ªÀiË®å/
ªÀĺÀvÀézÀ CjªÀÅ : ±Á¯Á²PÀëtzÀ ¥ÁægÀA©üPÀ ªÀµÀðUÀ¼À°è ªÀÄPÀ̽UÉ ¸ÀÄvÀÛªÀÄÄvÀÛ°£À
¥Àj¸ÀgÀzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ - ªÀÄ£ÉÆêÉÊeÁÕ¤PÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, vÀvÀé±Á¸ÀÛç ¸ÀA§A¢üvÀ.
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À
(¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ).
*
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
ºÀwÛgÀzÀ MAzÀÄ ºÀ½îAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À, ¥ÀæPÀÈw «ÃPÀëuÉ, DºÁgÀ ¸ÀgÀ¥À½ ªÀÄvÀÄÛ
DºÁgÀ eÁ®zÀ ««zsÀ WÀlPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
CªÀ®A§£É, £ÀªÀÄÆ£ÉUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÀ±Àð£À, UÁæªÀÄ£ÀPÉëAiÀÄ gÀZÀ£É ºÀ¹gÀÄ
¥sÉʯï vÀAiÀiÁjPÉ.
WÀlPÀ 2 ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀ £À°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀĪÀÅzÀgÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ.
vÁwéPÀ - 09 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
*
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À KPÉ?
*
«eÁÕ£À, ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ¢AzÀ M¼À£ÉÆÃlªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArgÀĪÀ
MAzÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ CzsÀåAiÀÄ£À PÉëÃvÀæªÁV ¥ÀgÀ¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À, ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è
¸ÀªÀÄUÀæ, ¸ÀªÀĤévÀ zÀȶÖPÉÆãÀ.
¸ÀAªÀºÀ£ÀPÁÌV
CªÀ±ÀåªÁV
79
PÀ°AiÀĨÉÃPÁzÀ
CA±ÀUÀ¼ÀÄ
*
ªÀÄUÀÄ vÀ£ÀßvÀ£À £ÉgɺÉÆgÉ - ¸ÀªÀiÁd ªÀÄvÀÄÛ gÁµÀÖçzÀ §UÉÎ C£Ééö¸À®Ä ¥Àj¸ÀgÀ
CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ
*
±Á¯Á ²PÀëtzÀ ¥ÁægÀA©üPÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À _ 5£Éà vÀgÀUÀwªÀgÉUÉ
ªÀÄvÀÄÛ 5£Éà vÀgÀUÀw £ÀAvÀgÀ
*
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤Ãw 1986, (NPE), gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ (NCF)
2005UÀ¼À C£ÀéAiÀÄ ±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ.
*
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 05 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
*
¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À°è£À ¥ÁoÀUÀ¼À «±ÉèõÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À PÀ°PÉAiÀÄ
GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ¥ÀnÖªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÉÆðPÉ,
¸ÀºÀ¸ÀA§AzsÀ, ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ ¸À«Ä£ÁgïUÀ¼ÀÄ CAvÀeÁð® §¼ÀPÉ ªÀÄÄAvÁzÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, ¸ÁÌç¥ï ¥ÀĸÀÛPÀ vÀAiÀiÁjPÉ.
WÀlPÀ 3: ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ (provisions), PÉÆArUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ±Á¸ÀÛçzÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ-22 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À°è «µÀAiÀĪÁgÀÄ ¸ÀAWÀl£É-¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ «µÀAiÀÄzÀ
eÉÆvÉUÉ eÉÆÃqÀuÉ
*
¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀð - ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÁAzÀ©üðPÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ
*
C£ÀĨsÀªÁvÀäPÀ PÀ°PÉ (ZÀlĪÀnPÉ DzsÁjvÀ) PÀ°PÉUÉ CªÀPÁ±À.
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è CAvÀUÀðvÀªÁVgÀĪÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ.
*
ªÉÄîÌAqÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À®Ä ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À°ègÀĪÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ.
80
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£À PÀæªÀÄ :
EPÉÆà PÀè¨ïUÀ¼À ¸ÀAWÀl£É, EPÉÆà ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀæPÀÈw «ºÁgÀ, vÀdÕjAzÀ
¨sÁµÀt, ¥Àj¸ÀgÀ PÀÄjvÀ gÀ¸À¥Àæ±Éß, vÉÆÃl/¸À«ÄÃ¥ÀzÀ UÁæªÀÄPÉÌ ¨sÉÃn. UÉÆÃqÉ¥ÀwæPÉ
gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ 4 : ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ-15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
*
¥Àj¸ÀgÀzÀ°è ²PÀët, ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀPÁÌV ²PÀët.
*
¸ÀAªÀºÀ£À PÀæªÀÄzÀ ««zsÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ _ vÀgÀUÀw DzsÀj¹zÀ,
ºÉÆgÁAUÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ C©üªÀåPÀÛvÉUÀ¼ÀÄ _ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀPÀıÀ®vÉ (£À°PÀ°, PÀ°-£À° ªÀÄvÀÄÛ ZÉÊvÀ£Àå «zsÁ£ÀUÀ½AzÀ vÉUÉzÀÄ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ)
*
vÀgÀUÀw ºÉÆgÀV£À
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è PÀ°PÁ¥sÀ°vÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ; vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ (CCE UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ)
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉAiÀÄ°è ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À vÀgÀUÀwUÀ¼À «ÃPÀëuÉ, ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ,
¥Àj¸ÀgÀ vÀdÕgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄ ªÀAiÀĸÀÌgÉÆA¢UÉ ZÀZÉð, avÀæ¥ÀlUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ¥ÀlUÀ¼À
vÀAiÀiÁjPÉ, UÁæ¥sïUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ, ±Á¯ÉAiÀÄ ¸ÀÄvÀÛ°gÀĪÀ £ÉʸÀVðPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À
£ÀPÉëAiÀÄ vÀAiÀiÁjPÉ, ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À.
WÀlPÀ 5 : ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ¸ÀAªÀºÀ£ÀPÁÌV ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ¸ÀAªÀºÀ£ÀPÁÌV ¸ÀA¥À£ÀÆä® ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À «zsÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀܽÃAiÀĪÁV
®¨sÀå«gÀĪÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÄÛgÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAªÀºÀ£ÀPÉÌ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß
81
UÀ½¸À®Ä
AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
*
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è ¨ÉÆÃzsÀ£ÁPÀ°PÁ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄ«PÉ,
¸ÀAUÀæºÀuÉ, ¸ÀȶָÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ-ªÀÄ¢ævÀ, ªÀÄÄ¢ævÀªÀ®èzÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀÈPï±ÀæªÀå
¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ.
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ°è ¸ÀAzsÀ¨sÀðPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢ÞUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® (Corner) ªÀÄƯÉUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀȶָÀĪÀÅzÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
*
PÁUÀzÀ ¥ÀÄ£Àgï GvÁàzÀ£À WÀlPÀUÀ¼ÀÄ, UÉÆçgï UÁå¸ï WÀlPÀUÀ¼ÀÄ, M¼ÀZÀgÀAr
¤ÃgÀ£ÀÄß ±ÀÄ¢ÞUÉƽ¸ÀĪÀ WÀlPÀ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆâÃjÃlªÀiïUÀ½UÉ ¨sÉÃn.
*
¨ÉÆA¨ÉAiÀiÁl ºÁqÀÄ, PÀxÉ, ²±ÀÄVÃvÉ, DlUÀ¼ÀÄ PÁ«ÄPïì WÉÆõÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àæ§AzsÀUÀ¼À gÀZÀ£É, ªÁvÁð¥ÀwæPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÉUÀ½UÉ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À£ÀÄß
§gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, £ÁlPÀ gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ EvÁå¢UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀÈd£À²Ã® C©üªÀåQÛ.
*
gÉÃrAiÉÆÃzÀ°è
ªÀÄ°Ö«ÄÃrAiÀiÁ
¥Àj¸ÀgÀ
¸ÀA§A¢üvÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
D°¸ÀĪÀÅzÀÄ,
¥ÀoÀå¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ GzÉÝñÀUÀ¼À FqÉÃjPÉUÁV ¥Àj¸ÀgÀzÉƼÀUÉ, ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ
ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀPÁÌV C£ÉÃPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀÅzÀÄ CUÀvÀå. CAzÀgÉ
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ²PÀëtPÀÆÌ, ¥Àj¸ÀgÀPÀÆÌ §®ªÁzÀ £ÀAnzÉ. F jÃw
PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß ¥Àj¸ÀgÀzÉƼÀUÉ ²PÀët, ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀPÁÌV
²PÀët JAzÀÄ PÀgÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
«zÁåyðUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV EzÀ£ÀÄß ¨ÉÆâü¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀ»¸À®Ä CªÀ±ÀåªÁzÀ
ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ ²PÀët ±Á¸ÀÛçzÀ ¥ÀĸÀÛPÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À°è ºÉÃgÀ¼ÀªÁV
zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ¨ÉÆâü¸À®Ä C£ÉÃPÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÁ
«zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. EªÀÅ vÀgÀUÀw-DzsÁjvÀ, ºÉÆgÁAUÀt DzsÁjvÀ
CxÀªÁ PÉëÃvÀæ PÉÃA¢ævÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£À²Ã®vÉ ªÀÄvÀÄÛ QæAiÀiÁ DzsÁjvÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArªÉ.
±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ, FUÀ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀĪÀ
ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁqÀĪÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á vÀAvÀæUÀ½AzÀ zÀÆgÀ¸ÀjzÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÁ
82
«zsÁ£ÀUÀ¼À ¸ÀA¥ÀÆtð gÀÆ¥ÁAvÀj¸ÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄð §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ
CUÀvÀå EzÉ. CAzÀgÉ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ CAvÀgï QæAiÉÄUÀ¼ÀļÀîÀ, ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À ºÁUÀÆ ¸ÀºÀPÁj ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé PÀ°PÁ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
PɼÀUÉ PÉ®ªÀÅ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
vÀgÀUÀw DzsÁjvÀ «zsÁ£À - G¥À£Áå¸À, ¥ÀjPÀ®à£Á £ÀPÉë, UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀªÀĸÁå ¥ÀjºÁgÀ, ¨ÉæÃ£ï ¸ÁÖ«ÄðAUï.
ºÉÆgÁAUÀt «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ - UÀªÀĤ¸ÀÄ«PÉ, «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£É, ºÀÄqÀÄPÁl,
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÀæAiÉÆÃUÀ²Ã®vÉ, DlUÀ¼ÀÄ, ¸À«ÄÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀAzÀ±Àð£À, PÉëÃvÀæ ¨sÉÃn, ZÁgÀt, ¥Àj¸ÀgÀ ²PÀët QæAiÀiÁAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ.
¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ C©üªÀåQÛ - ZÀZÁð¸ÀàzsÉð, PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀPÀıÀ®vÉ, DlUÀ¼À gÀZÀ£É,
¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ §gÀªÀtÂUÉ, PÀxÉ ºÉüÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÆvÀæzÀUÉÆA¨É Dl,
¨ÉÆÃzsÀ£Á ªÀiÁzsÀåªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ.
F ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À / «zsÁ£ÀUÀ¼À ¸ÀÆPÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß F PɼÀV£À DA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°è
lÄÖPÉÆAqÀÄ ¤zsÀðj¸À§ºÀÄzÀÄ - ¸Á¢ü¸À¨ÉÃPÁzÀ ¤¢ðµÀÖ PÀ°PÁ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ,
«µÀAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ, PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀ ¥ÀƪÀð ¹zÀÞvÉ, ¤¢ðµÀÖ
«zsÁ£ÀzÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ ¸À¤ßªÉñÀzÀ°è EªÉ®èzÀgÀ MmÁÖgÉ
¥ÀjuÁªÀÄ.
¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£ÀzÀ°è PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ - ¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£À
«µÀAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ«£À CAvÀgï ±Á¹ÛçÃAiÀÄ UÀÄt, EzÀPÉÌ MAzÀÄ jÃwAiÀÄ C£À£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃrzÉ. ªÉÆzÀ¯Éà ºÉýzÀAvÉ, ¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£À, C£ÉÃPÀ ±Á¯Á «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀUÀ½AzÀ
«©ü£Àß CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆArzÉ. EzÀÄ ZÀlĪÀnPÉ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÀªÀ
DzsÁjvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄvÀÛ¯Éà ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ zsÀ£ÁvÀäPÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ£É
ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀ GzÉÝñÀ ºÉÆA¢zÉ. EzÉà ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°èAiÉÄÃ
¥Àj¸ÀgÀzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ CzÀgÀ ¥ÀjºÁgÀ aAvÀ£ÉUÉ CªÀPÁ±À
ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
EzÀgÀ E£ÉÆßAzÀÄ ªÉʲµÀÖöåªÉãÉAzÀgÉ DAiÀiÁ ¸ÀܼÀPÉÌ ¤¢ðµÀÖªÁzÀÀ UÀÄt. CAzÀgÉ
MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¸ÀܼÀªÀ£ÀÄß, (D ¸ÀܼÀ, ±Á¯Á £ÉgɺÉÆgÉ, ºÀ½î, ¥ÀlÖt CxÀªÁ £ÀUÀgÀ
83
DVgÀ §ºÀÄzÀÄ) EzÀ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀ ¸ÀÆPÀÛ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£ÀzÀ F UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ ‘eÁÕ£À UÀæ»PÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
ºÁUÀÆ ¸ÀA§A¢ü¸ÀzÀ JgÀqÀÆ jÃwAiÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß C¥ÉÃQë¸ÀÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ ¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£ÀzÀ ²PÀëPÀgÀÄ, «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÁUÀ
PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥sÀ°vÀ JgÀqÀPÀÆÌ ªÀĺÀvÀé ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ²PÀët ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÉÆøïð£À°è PÀ°vÀ
ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå :
•
Ecology and Environment, P.D.Sharma, Rastogi Publications,
Meerut
Elementary school Science & How to teach it By Blough &
Schwartz
Environmental science By Jyothi sinha & Avdesh
Bharadwaj
Environmental Science Education By Panneds, A.
Pannerselvam, Sterling publishers, pvt. Ltd.1996
Environmentalism – Politics, Ecology and Development, by
Pravin Sheth, Rawat Publications, New Delhi
NCERT Textbooks of std.s 1 to 5 for EVS contents. Website:
ncert.nic.in/ncerts/textbook/textbook.htm
Parisara Mattu Manava Hakkugalu By H.C. Lohitashwa
Source book on Environmental Education for secondary
school teachers, UNESCO1990
Training modules in EE for DIETS by M.J.Ravindranath,
Centre for Environment Education, DPEP, Govt of Karnataka,
Bangalore
Important Websites:
http://www.ceeindia.org
http://www.unesco.org/esd
•
•
•
•
•
•
•
•
84
1.3 Communication Skills in English
Time Allocation : 120 hours Theory : 50 hours
Practical : 70 hours Total Marks: 50
Internal : 20
External: 30
I. Rationale
The purpose of this course is to enhance the language proficiency
of student-teachers and also to develop their language knowledge
- knowledge about grammatical structures, lexical items and
segmental and supra-segmental features of articulation. This course
should also help them to develop their communication skills i.e.
to use English for a variety of communicative (both spoken and
written) purposes.
Student-teachers can gain good mastery over language if they are
exposed to communicative environment in the D Ed classroom. The
Student-teachers as well as their educators should see language as a
set of skills to be acquired rather than as content subject to be taught
or learnt through rote methods.
II. Objectives
The course facilitates student teachers in:
•
Listening to a stretch of discourse and comprehend, interpret and
respond appropriately.
•
Decoding, interpreting and evaluating written texts.
•
Using grammatically
communication.
acceptable
85
language
for
effective
•
Choosing and using the appropriate lexical items and language
expressions in speech and writing.
•
Using appropriate learning resources to strengthen their language
skills.
•
Acquiring reference skills and dictionary skills.
III. Units
Unit 1 : Spoken Skills – Listening and Speaking
Theory -15 hours
• Intelligibility and fluency in speech
•
Speech mechanisms
•
Vowels, dipthongs and consonants
•
Stress and Intonation
•
Listening skills
Practical - 15 hours
•
Speech Practice: vowels, diphthongs, consonants, stress and
intonation
•
Listening Practice: listening to speeches, news bulletins, rhymes,
stories and dialogues, listening to audio cassettes and CDs (Activities
– listen and draw pictures or maps, listen and mime or enact, listen
and narrate or dramatize)
Conversation practice: Dialogue practice activities, reading aloud,
narration of incidents, stories
•
Dictionary skills – transcription, pronunciation
86
Unit 2 : Reading and Writing
Theory – 15 hours
1. Reading for comprehension
•
Reading a variety of texts – newspapers, magazines, textbook
materials, essays and stories and one act plays (select literary
pieces)
•
Attributes of a good reader (good readers - read a lot, read silently,
infer word meanings, use effective reading strategies such as
skimming and scanning)
•
Types of reading – intensive and extensive
2. Essentials and mechanics of writing
•
Different styles of handwriting (focus on legibility)
•
Punctuation
•
Copying, taking dictation as meaning focused activities
•
Writing for communication - writing different text types – letters,
paragraphs on the given topics
•
Linking devices
Practical – 15 hours
• Reading related performance activities – role play, mono acting,
dramatization, debates, discussions
•
Writing practice – handwriting – focus on legibility
•
Taking dictation of paragraphs - dictogloss
•
Writing different text types – word processing skills/activities
87
Unit 3 : Communicative Grammar
Theory – 07 hours
• Language accuracy and appropriacy
•
Meaning and form
Areas :
•
Time and tense
•
Talking about the past
•
Talking about the present
•
Talking about the future
•
Modal auxiliaries
•
Question forms
a. ‘wh’ questions
b. question tags
c. ‘yes/no’ questions
•
Reported speech
•
Active voice and passive voice
•
Degrees of comparison
•
Prepositions and articles
•
Conditional clauses
88
Practical- 20 hours
•
Grammar practice through workbook or task sheets
•
Tutorial sessions
Unit 4 : Language Functions
Theor - 08 hours
•
Greeting, Introducing oneself and others
•
Asking for and giving information
•
Seeking and offering help
•
Giving directions
•
Inviting and responding to invitations
•
Complaining
•
Requesting
•
Seeking permission
•
Apologizing
•
Thanking
Practical –10 hours
Role play, pair activities, dialogue writing
89
Unit 5 : Exploring Language Learning Resources
Theory – 05 hours
• Using mass media for facilitating language learning
•
Using comics and cartoons
•
Reference skills – dictionary use
•
Exploiting ICT to develop language skills
•
Exploring theatre, art and craft for enhancing language learning
Practical – 10 hours
•
Listening to radio and TV newsbulletins and discussions – daily
•
Reading comics and identifying learning points
•
Using dictionaries and thesaurus
•
Browsing the web for resources, creating worksheets
•
Practicals in theatre, use of art and craft for enhancing learning
Note: What is discussed and practised in this unit has to get integrated
into other units for providing extensive practice in language use.
Plug points for CCE
•
For every practice session, assessment sheets can be created and
used.
•
Formative assessment should be carried out using checklists,
observation schedules, rating scales, etc. Summative assessment
may be carried out through oral and written tests.
90
Mode of transaction
The opportunities student teachers are likely to have to get exposure
to English language outside class hours should be locally explored
and integrated into the learning experiences given during the
course.
Interactive sessions, group discussions, presentations, input
sessions, small group tutorials
Various resources suggested here should also be used during these
sessions.
IV. Expertise required for discussing the units
Professionally trained English teachers should be teaching on the
course.
V. Suggested Readings/Reference books
•
A Foundation course in Spoken English, Kamalesh Sadanand and
Susheela Punitha
•
A Textbook of English Phonetics for Indian students, T
Balasubrahmanyan
•
Academic Writing: a practical guide for students, Stephen Bailey
•
An Interactive Grammar of English, S K Verma and Hemalatha
Nagarajan
•
Better English Pronunciation (with CDs), J. D. O’Connor and
Arnold, G F
•
Cambridge Advanced Learner’s Dictionary (with CD)
91
•
English Phonetics and Phonology: A self contained comprehensive
pronunciation course (CD 1 and 2), Peter Roach
•
English Pronuncing Dictionary, Daniel Jones (Latest Edition)
•
Function in English, John Blundell
•
Grammar in Use: Intermediate – self-study reference and practice
for students of English, Raymond murphy and Smalzer, W R
•
Just Grammar (Pre-Intermediate and Intermediate), Jeremy
Harmer
•
Longman dictionary of Contemporary English
•
Modern English: A book of Grammar, Usage and Composition, N
Krishnaswamy
•
Murphy’s English Grammar, Raymond Murphy
•
Oxford Advanced Learner’s dictionary (with CD)
•
Strengthen Your English, N P Bhaskaran and David Horsburgh
•
Bailey, S. 2004. Academic Writing: a practical guide for students.
London: Routledge Palmer.
•
Balasubramanian, T, 2004. A Textbook of English Phonetics for
Indian Students. Delhi: Macmillan India Ltd.
•
Bhaskaran, N.P. and Horsburgh, D. 1973. Strengthen Your English.
Oxford: Oxford University Press.
•
Blundell, J. 1997. Function in English. Oxford: Oxford University
Press.
•
Cambridge University Press. 2003. Cambridge Advanced Learner’s
Dictionary. Cambridge: Cambridge University Press.
92
•
Harmer, J. 2009. Just Grammar: Intermediate. New Delhi: Viva
Books.
•
Jones, D. 2003. English Pronouncing Dictionary. Cambridge:
Cambridge University Press.
•
Krishnaswamy, N. 1986. Modern English: A book of Grammar,
Usage and Composition. Madras: Macmillan India Ltd.
•
Murphy, R and Smalzer, W R, 2000. Grammar in Use: Intermediate
– self-study reference and practice for students of English.
Cambridge: Cambridge University Press.
•
Murphy, R. 2004. Murphy’s English grammar with answers. Cambridge: Cambridge University Press.
•
O’Connor, J.D. and Arnold, G F. 2008. Better English Pronunciation.
Cambridge: Cambridge University Press.
•
Oxford University Press. 2010. Oxford Advanced Learner’s
Dictionary. Oxford: Oxford University Press
•
Pearson Longman, 2009. Longman Dictionary of Contemporary
English. Essex: Pearson Education Ltd.
•
Roach, P. 2000. English Phonetics and Phonology: A self contained
comprehensive pronunciation course. Cambridge: Cambridge
University Press.
•
Sadanand, K and Punitha, S. 2008. A Foundation Course in
Spoken English for the Speakers of Kannada. Hyderabad: Orient
Blackswan.
Verma, S.K. and Nagarajan, H. 2000. An Interactive Grammar of
Modern English. New Delhi: Frank Bros. & Co.
93
1.4 ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
CªÀ¢ü : 60 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 50
vÁwéPÀ : 25 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
CAvÀjPÀ : 20
¥ÁævÀåQPÀÀ : 35 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¨ÁºÀå : 30
PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ²PÀëPÀ vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ²PÀëPÀ «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆÃzsÀ£ÁPÁAiÀÄðPÉÌ
CtÂUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ºÉaÑ£À DzÀåvÉ PÉÆlÄÖ ¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ ºÉaÑ£À ªÀĺÀvÀé
¤ÃqÀÄwÛ®è. DzÀgÉ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÁAiÀÄðzÀ E£ÉÆßAzÀÄ ªÀÄÄRªÁzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß
PÀqÉUÀt¸ÀzÉ CzÀPÉÌ E£ÀÆß ºÉaÑ£À ¥Áæ±À¸ÀÛöå ¤Ãr vÀgÀ¨ÉÃwUÉƽ¸ÀĪÀ CUÀvÀå«zÉ.
DzÀÝjAzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ««zsÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ½UÉ ºÁUÀÆ »ªÀiÁä»wUÀ½UÉ
ºÉƸÀ ªÁåSÁå£À ¤Ãr ºÉZÀÄÑ CxÀð¥ÀÆtðUÉƽ¸ÀĪÀÅjAzÀ CzÀ£ÀÄß E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ
¥ÀjuÁªÀÄPÁjUÉƽ¸À§ºÀÄzÁVzÉ.
««zsÀ DAiÉÆÃUUÀ¼ÀÄÀ ¥ÀæZÀ°vÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ PÀÄjvÀÄ vÀªÀÄä C¸ÀªÀiÁzsÁ£À
ªÀåPÀÛ¥Àr¹ªÉ. ¥ÀæZÀ°vÀ ¥ÀjÃPÁë ¥ÀzÀÞwAiÀÄÄ ªÀåQÛAiÀÄ ªÀåQÛvÀézÀ PÉêÀ® MAzÀÄ aPĄ̀sÁUÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁvÀæ M¼ÀUÉÆArgÀĪÀÅzÀ®èzÉ CzÀÄ §ºÀ¼ÀªÀÄnÖUÉ ¥ÀjªÀiÁuÁvÀäPÀªÁVzÉ JA§ÄzÀÄ
CzÀgÀ ªÉÄðgÀĪÀ ¥ÀæªÀÄÄR DgÉÆÃ¥À. DzÀÝjAzÀ ¥Àæ²PÀëtzÀ°è ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄUÀæ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀßµÉÖà C®èzÉ, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ²PÀëPÀgÀ°è C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄð,
C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ, ªÀiË®åUÀ¼ÀAvÀºÀ ªÀåQÛvÀézÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÆß CzÀÄ M¼ÀUÉƼÀ¨ÉÃPÁVzÉ. F
¤nÖ£À°è ¥Àæ²PÀët PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀÄjvÁzÀ PÀqÁØAiÀĪÁzÀ
MAzÀÄ ¥ÀævÉåÃPÀ PÉÆøïð (¥ÉÃ¥Àgï) EgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ J£ï.¹,n.E C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀqÀÄvÀÛzÉ.
EzÀPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÉA§AvÉ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀÀªÀÅ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀzÀ
¥ÀjµÀÌgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉwÛPÉÆArzÉ. J£ï.¹.J¥sï. 2005gÀ C£ÀéAiÀÄ ‘¹¹AiÀÄ’AiÀÄ£ÀÄß
C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀ PÁAiÀÄðzÀ°è vÉÆqÀVzÉ. F J®è PÁgÀtUÀ½AzÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëPÀ
vÀgÀ¨ÉÃw PÉÆùð£À°è ‘±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À’ JA§ ¥ÀævÉåÃPÀ PÉÆøïð
¸ÉÃ¥Àðr¸À¯ÁVzÉ.
94
GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ:
²PÀëPÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ F PÉÆøïð£ÀÄß ¥ÀÆgÉʹzÀ£ÀAvÀgÀ F PɼÀV£À ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄvÁÛgÉ.
*
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¹¹EUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀƪÀðPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß (assumptions) w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
* QgÀÄ ¥ÀjÃPÉë, ªÀi˯ÁåAPÀ£À, ºÁUÀÆ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀUÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ
* ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ¹¹EAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀÄîªÀzÀÄ ºÁUÀÆ ¥Àæ±ÀA¹¸ÀĪÀzÀÄ
* gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À, ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ºÁUÀÆ GvÀà£Àß (¥Àæw¥sÀ®)
ªÀiÁ¥À£À, ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀiÁ¥À£ÀUÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄĪÀgÀÄ
* ¤¢ðµÀÖ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀgÀÄ-CªÀ£ÀÄß
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢üÃPÀj¸ÀĪÀgÀÄ.
* ««zsÀ
jÃwAiÀÄ
CxÉÊð¹PÉƼÀÄîªÀgÀÄ.
¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
* ªÀiËTPÀ, °TvÀ, ¸ÁzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀ 1 : ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀjPÀ®à£É
vÁwéPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀƪÀðPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ
* QgÀÄ ¥ÀjÃPÉë, ªÀi˯ÁåAPÀ£À, ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ (¸É«Ä¸ÀÖgï ºÁUÀÆ ªÁ¶ðPÀ) ºÁUÀÆ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÉÄ - GzÉÝñÀUÀ¼À ¤¢ð¶ÖÃPÀgÀt
95
1 ªÀvÀð£ÁgÀÆ¥ÀzÀ°è - §ÆèªÀÄ ºÁUÀÆ JAqÀgï¸À£ï, PÁæxÁé¯ï ¥ÀjµÀÌøvÀ
mÉPÁì£À«Ä
2 ¥ÀæQæAiÉÄ GzÉÝñÀUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è ¤¢ð¶ÖÃPÀgÀt (PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ)
3 GzÉÝñÀUÀ¼À C£ÀĸÁgÀªÁV PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ
* gÀZÀ£ÁªÁ¢ ¹zÁÞAvÀPÉÌ DzsÀjvÀªÁzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ¥ÀjPÀ®à£É ºÁUÀÆ CAvÀUÀðvÀ HºÉUÀ¼À PÀÄjvÀ ¤gÀÆ¥ÀuÉ G¥À£Áå¸À
CxÀªÁ ZÀZÉð vÀzÀ£ÀAvÀgÀ ‘¥ÀjÃPÉë-MAzÀÄ ªÀgÀªÉÇà ±Á¥ÀªÉÇÃ’-«µÀAiÀÄzÀ PÀÄjvÀÄ
ZÀZÁð ¸ÀàzsÉð
* QgÀÄ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ, ªÁ¶ðPÀ/¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ¥À£À ºÁUÀÆ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
±À§ÝUÀ¼À/¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À PÀÄjvÀ ZÀZÉð- «zÁåyðUÀ¼À C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À §UÉÎ aAvÀ£É £Àqɹ,
F ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À°ègÀĪÀ ¸ÀÆPÀë ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀgÀ Cj«UÉ vÀgÀĪÀÅzÀÄ. PÁè¸ï
mÁPïUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀºÀÄzÀÄ
* ªÉâPÉ ZÀZÉð- ¥ÀjÃPÁë ¥ÀzÀÞwAiÀÄ ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ £ÀÆå£ÀvÉUÀ¼ÀÄ (F ZÀZÉð ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
¥ÀæQæAiÉÄ «ªÀgÀuÉUÀ½UÉ £ÁA¢AiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ)
* ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ WÀlPÁA±ÀUÀ¼ÁzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á GzÉÞñÀUÀ¼ÀÄ, PÀ°«£À
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ (ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ ¥sÀ°vÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À PÉÆArUÀ¼À£ÀÄß
¤gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ
* GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ¤¢ð¶ÖPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ - §ÆèªÀÄ (1956) PÁæxÁé¯ï CªÀgÀ (2002)
¯ÉÃR£ÀUÀ¼À NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀıÉð ºÁUÀÆ ¥ÀjµÀÌjvÀ mÉPÁì£À«ÄAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁVgÀĪÀ
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À CjªÀÅ
¸ÀÆZÀ£É : EªÀÅ ¸ÀÆavÀ ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄUÀ¼ÀµÉÖ. ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ EvÀgÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄQ
eÁjUÉ vÀgÀĪÀÅzÀÄ ¸ÁéUÀvÁºÀð.
96
¹ ¹ E ¥ÀèU ï ¥Á¬ÄAmïUÀ¼ÀÄ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀzÀUÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£ÁvÀäPÀ ¸ÀàµÀÖvÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À
£ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ¥ÀjÃPÉë
ZÀZÉðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ G¥ÀAiÉÆÃV¹ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
WÀlPÀ 2. ªÀi˯ÁåAPÀ£À «zsÀUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ: 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* ¥ÀæQæAiÀiÁ ªÀiÁ¥À£À ºÁUÀÆ GvÀà£ÀߪÀiÁ¥À£À
* ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À - ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ, GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* ««zsÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À «zsÀUÀ¼À PÀÄjvÀÄ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ aAvÀ£É. CAvÀeÁð®zÀ
ªÉ¨ï¸ÉÊmïUÀ¼À°è ®¨sÀå«gÀĪÀ PÉʦr ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸Á»vÀåzÀ PÉÃA¢æÃPÀÈvÀ CzsÀåAiÀÄ£À
(GzÁ: ¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå 3-4 ªÀÄvÀÄÛ 5). ªÉ¨ï¸ÉÊmïUÀ¼À°è EvÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
¸ÀºÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ.
¹¹E ¥ÉèU ï ¥Á¬ÄAmï
PÉÃA¢æÃPÀÈvÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ §gÉzÀ ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À d£Àð¯ï C£ÀÄß ªÀi˯ÁåAPÀ£À
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. ªÉ¨ï ºÀÄqÀÄPÁlzÀ°è UÀ½¹PÉÆAqÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀħzÀݪÁV
zÁR°¹ ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ¼À°è vÉÆÃj¹zÀ
¥ÀjPÀ®à£ÁvÀäPÀ ¸ÀàµÀÖ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀëöä ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼À CjªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÁzsÀ£Á ¥ÀjÃPÉë ¸ÀºÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀzÀ MAzÀÄ zÁjAiÀiÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
vÉgÉzÀ ¥ÀĸÀÛPÀ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÆÃf¸À§ºÀÄzÀÄ.
97
WÀlPÀ 3 : ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ : ¸ÁzsÀ£Á ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ
* °TvÀ, ªÀiËTPÀ, QæAiÀiÁvÀäPÀ
* lªÀiïð CAvÀåzÀ ¥ÀjÃPÉë, ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀjÃPÉë, ªÁ¶ðPÀ ¥ÀjÃPÉë
* £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÉë
* vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
* ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ
* UÀªÀĤ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀAzÀ±Àð£À, ZÀZÉð
* ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ««zsÀ GzÉÝñÀUÀ½UÁV ®¨sÀå«gÀĪÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀégÀÆ¥À, G¥ÀAiÉÆÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ
vÀAiÀiÁjPÉ
* vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ
* zÀeÁð ªÀiÁ¥À£À
* ¸ÀAzÀ±Àð£À
* AiÉÆÃd£Á ªÀgÀ¢
* PÀÈw ¸ÀA¥ÀÄl
* PÉ.qÀ§Äå.J¯ï. £ÀPÉë
* PÀ°PÁ ¢£ÀZÀj
* ªÀi˯ÁåAPÀ£À ¸ÀÆa
* zÁR¯Áw ªÀÄvÀÄÛ «ªÀgÀuÉ
98
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* ¥ÀjÃPÁë «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉƼÀî®Ä «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÁzsÀ£Á ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß
¹zÀÞ¥Àr¹, CzÀ£ÀÄß ªÀÄPÀ̽UÉ ¤Ãr ¥Àæ±ÁßA±ÀUÀ¼À£ÀÄß «±Éèö¹, ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
«ªÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¥ÀjÃPÉë ¸ÀªÀÄAd¸ÀªÀ®èzÀ ¸ÀºÀ ¥ÀoÀå ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£ÀÄß
ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ®Ä UÀªÀĤ¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀAzÀ±Àð£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉð CAvÀºÀ CAvÀUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¸À§ºÀÄzÀÄ.
* ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀĪÀ CA±ÀUÀ¼À §UÉÎ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¨ÉæöÊ£ï¸ÁÖªÀiïð
ªÀiÁqÀĪÀgÀÄ. £ÀAvÀgÀ aAvÀ£É £Àqɹ ¥Àæw UÀÄA¥ÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁrzÀ PÉëÃvÀæzÀ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀnÖ ªÀiÁr, F UÀÄtUÀ½UÉ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀĪÀgÀÄ F ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀÆa¸ÀĪÀÅzÀÄ EzÉAiÉÆà E®èªÉÇà J£ÀÄߪÀÅzÀÄ£ÀÄß vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ CxÀªÁ
zÀeÁðªÀiÁ¥ÀPÀ G¥ÀAiÉÆÃV¹ zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ.
* ªÀÄPÀ̼À C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ C£À¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ ªÀvÀð£ÉUÀ¼À «²µÀÖ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß «zÁåyð
²PÀëPÀgÀÄ UÀÄgÀÄw¹ zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ.
* «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ««zsÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ªÀÄ£ÉÆà £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ
GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
* «zÁåyð ²PÀëgÀÄ vÀªÀÄä ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À d£Àð¯ïUÀ¼À°è §gÉ¢gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
ªÀiÁqÀzÀAvÀºÀ ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è ºÀAaPÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. EzÀÄ CªÀgÀ
¸ÀÄd£À²Ã®vÉUÉ ¸ÀºÀ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
* «zÁåyð ²PÀëgÀÄ PÉ.qÀ§Æè.J¯ï. (Know, Want to Know, learn Want
to learn) ZÁnð£À°è vÀªÀÄUÉ w½¢gÀĪÀÅzÀÄ, vÁªÀÅ PÀ°AiÀĨÉÃPÁVgÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ PÀ°wgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ. F ¸ÁzsÀ£ÀªÀÅ ¥ÀjPÀ®à£ÁvÀäPÀ, vÁwéPÀ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À CxÉÊð¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
* «zÁåyð ²PÀëgÀÄ «zÁåyðUÀ¼À ªÀiÁ¥À£ÀPÁÌV (gÀÆ©æPïì) ªÀi˯ÁåAPÀ£À ¸ÀÆa
vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀgÀÄ.
* F ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ï ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è
§¼À¸ÀĪÀgÀÄ.
99
* F ¸ÁzsÀ£ÀUÀ½AzÀ zÉÆgÉvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀħzÀÞªÁV
«±Éèö¸ÀĪÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CxÀð¥ÀÆtðªÁV «ªÀgÀuÉ ¤ÃqÀĪÀgÀÄ.
zÁR°¸ÀĪÀgÀÄ,
* ¥ÀoÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀ¥ÀoÀå PÉëÃvÀæUÀ¼À°è «zÁåyð ²PÀëgÀ ªÀvÀð£Á ªÀiÁ¥ÁðqÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À
ªÀiÁqÀ®Ä ¥Àæ²PÀëPÀgÀÆ ¸ÀºÀ F J¯Áè ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀgÀÄ.
¹¹E ¥ÀèU ï ¥Á¬ÄAmï
ªÉÄÃ¯É w½¹zÀ J¯Áè ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ
EAl£ïð²¥ï ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è «£Áå¸À gÀa¹, vÀAiÀiÁj¹ G¥ÀAiÉÆÃV¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀÆPÀÛ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀÄ F ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
WÀlPÀ 4 : »ªÀiÁä»w «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀjºÁgÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 8 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* »ªÀiÁä»w ºÁUÀÆ ¥ÀjºÁgÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
* ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀzÀ°è ªÀ¸ÀÄÛ¤µÀ×vÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
¸ÀéªÀi˯ÁåAPÀ£À, ¸ÀºÀªÀwð
* gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ¥ÀæUÀw zÁR¯É
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* ±Á¯Á ¸ÁzsÀ£Á ¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr PÀAqÀħAzÀ ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
²PÀëPÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ªÀÄAxÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* ¥ÀjºÁgÀ PÀæªÀÄUÀ¼À DAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ QæAiÀiÁAiÉÆÃd£É (ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÁUÀÆ
¸ÁªÀÄÆ»PÀ ZÀlĪÀnPÉ) vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¥ÀjºÁgÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß EAl£ïð²¥ï ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* zÉÊ£ÀA¢£À ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀ PÀAqÀÄ»rAiÀÄ®Ä QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É
PÉÊUÉƼÀî®Ä «zÁåyðUÀ½UÉ CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆqÀĪÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ.
100
* ‘a£Áßj ªÀÄÄvÁÛ’ ªÀÄvÀÄÛ `vÁgÉ d«ÄÃ£ï ¥Àgï’ zÀAvÀºÀ ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¸À®Ä
CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆlÄÖ, CzÀgÀ §UÉÎ aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉð.
* ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÄÛ¤µÀÖvÉAiÀÄ£ÀÄß «zÁåyðUÀ¼À UÀªÀÄ£ÀPÉÌ vÀgÀ®Ä PɼÀV£À
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÀÄzÀÄ.
* ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸ÀzÀ ¸Àé-ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ¸ÁzsÀ£Á ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ ¸Àé-ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ¨ÉÆÃzsÀ£Á¨sÁå¸À ºÁUÀÆ EAlgÀ£ï²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸ÀéªÀiÁ¥À£À ºÁUÀÆ ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À
ªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÁzsÀ£Á ¥ÀjÃPÉë ºÁUÀÆ £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjPÉëUÀ½UÉ gÀÆ©æPïì ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀÆZÀ£É :
1. ¥Àæw «zÁåyð ²PÀëPÀ£ÀÆ/¼ÀÆ ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÉÆð¹PÉÆAqÀÄ C©üªÀÈ¢ÞUÁV
±Àæ«Ä¸ÀzÉÃ, vÀªÀÄä £É¯É¬ÄAzÀ C©üªÀÈ¢Þ ºÉÆAzÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄw߸À¨ÉÃPÀÄ. F ¥ÀæQæAiÉÄUÉ
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ MvÀÄÛ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ.
2. MAzÉà zÁR¯É/¥ÀjÃPÉë/¸ÁzsÀ£À¢AzÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀzÉ C©üªÀÈ¢Þ
ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀ®Ä ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ.
¹¹E ¥ÀèU ï ¥Á¬ÄAmï
¥ÀoÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀ¥ÀoÀå PÉëÃvÀæUÀ¼À°è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ªÀi˯ÁåAPÀ£À
ªÀiÁqÀ®Ä CªÀ±ÀåPÀvÉUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV PɼÀV£À ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀªÀĤ¸ÀĪÀÅzÀÄ
* vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ
* ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À d£Àð¯ï
* ±ÉæÃtÂ¥ÀnÖ
101
* gÀÆ©æPïì
* J.Dgï. ªÀgÀ¢
* PÀÈw ¸ÀA¥ÀÄlUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀéªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
(E°è ¥ÀnÖ ªÀiÁrgÀĪÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À ºÉÆgÀvÁV ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¹ vÀAiÀiÁj¸À¨ÉÃPÀÄ.
WÀlPÀ 5 : ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
vÁwéPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 7 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀgÀ¼À ¸ÀASÁå±Á¹ÛçÃAiÀÄ «±ÉèõÀuÉ - D¯ÉÃR, avÀæ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¥Àæ¸ÀÄÛw
* ªÀi˯ÁåªÀiÁ¥À£ÀzÀ°è L¹n - »ªÀiÁä»w ºÁUÀÆ zÁR°ÃPÀgÀt
* zÀȶÖPÉÆãÀzÀ°è DUÀ¨ÉÃPÁzÀ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄUÀ¼ÀÄ
* CAPÀUÀ½AzÀ ±ÉæÃtÂUÀ¼ÀvÀÛ
* EvÀgÀgÉÆqÀ£É ºÉÆðPɬÄAzÀ ¸Àé¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄvÀÛ
* ¥ÀæUÀw ªÀgÀ¢¸ÀĪÀÅzÀÄ - ¸ÀAavÀ zÁR¯É - ¥ÀæUÀw ¥ÀvÀæ
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* MAzÀÄ ¸ÁzsÀ£Á ¥ÀjÃPÀët PÉÊUÉÆAqÀÄ ¥ÀqÉzÀ ¥Áæ¥ÁÛAPÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀVðPÀj¹ D¯ÉÃR
gÀÆ¥ÀzÀ°è ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* MAzÀÄ ¸ÁzsÀ£Á ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À
ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß/±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀÄ®£É ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
DzsÁgÀzÀ
ªÉÄïÉ
JgÀqÀÄ
* ªÀiÁ¥À£ÀPÁÌV gÀÆ©æPïì (ªÀiË®åAPÀ£À ¸ÀÆa) ¹zÀÝ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ. EzÀ£ÀÄß DzsÀj¹
¸ÀéªÀiÁ¥À£À, ¸ÀºÀ¥Áp ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ²PÀëPÀgÀ ªÀiÁ¥À£ÀUÀ¼À ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß vÀÄ®£É
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
102
* «zÁåyð ²PÀëPÀgÉÆA¢UÉ ªÀi˯ÁåAPÀ£À AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ gÀÆ©æPïì C£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV
«ªÀgÀuÉ ¤Ãr ºÀAaPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁrzÀ GvÀÛgÀ ¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß J¯Áè «zÁåyðUÀ½UÀÆ CªÀ¯ÉÆÃQ¸À®Ä
®¨sÀåªÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁr-ªÀi˯ÁåAPÀzÀ°è ºÉaÑ£À ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉ vÀgÀĪÀÅzÀÄ. C®èzÉ
CªÀgÀÄUÀ¼À GvÀÛgÀUÀ¼À°è §gÀ§ºÀÄzÁzÀ ¯ÉÆÃ¥ÀzÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄ®Ä CªÀPÁ±À
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* ¥ÁoÀ ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ ¸ÀéªÀiÁ¥À£ÀzÀ CAPÀUÀ¼ÀÄ E®èªÉ ±ÉæÃtÂUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²PÀëPÀjUÉ /
¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ ªÉƨÉÊ® ªÀÄÆ®PÀ zÁR°¹ gÀªÁ¤¸ÀĪÀ (¸ÉAqï)CªÀPÁ±À
ªÀiÁrPÉÆqÀĪÀÅzÀÄ.
* C¨sÁå¸À ¥ÁoÀUÀ¼À ªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß PÁAiÀÄð PÀëªÀÄvÁ ¸ÀÆZÁåAPÀ (PREP INDEX)
gÀÆ¥ÀzÀ°è zÁR°¹PÉÆAqÀÄ ºÀAvÀºÀAvÀªÁV GAmÁzÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* CAPÀUÀ¼À£ÀÄß UÉæÃqï (±ÉæÃtÂ) UÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ
ºÁUÀÆ ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ
* ¹.©.J¸ï.¹. ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ ±Á¯Á ¥ÀæUÀw ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¹
ºÉÆð¹ ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÀAavÀ zÁR¯ÉAiÀÄ°è£À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è «zÁåyðUÀ¼À ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß
zÁR°¸ÀĪÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆõÀPÀjUÉ ªÀiËTPÀªÁV zsÀ£ÁvÀäPÀ »ªÀiÁä»w ¤ÃqÀ®Ä
«zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ C¨sÁå¸À ªÀiÁr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÀASÁå ±Á¹ÛçAiÀÄ «±ÉèõÀuÉ PÀÄjvÀÄ CAvÀgÀ eÁ®zÀ°è ®¨sÀå«gÀĪÀ D£ï ¯ÉÊ£ï
PÁAiÀÄðUÁgÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ «ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¹¹E ¥ÀèU ï ¥Á¬ÄAmï
ªÉÄÃ¯É w½¹zÀ ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄPÉÌ ««zsÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ¸ÁAzÀ©üðPÀ
ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀ CUÀvÀåvÉ EzÉ.
103
PÁAiÀÄðAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C¸ÉÊ£ïªÉÄAmïUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥sÀ°vÀUÀ¼ÉgÀqÀ£ÀÆß ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
CUÀvÀåªÁzÀ ¥ÀÆgÀPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
1. ¹¹EUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¸ÀàµÀÖ w¼ÀĪÀ½PÉ
2. ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀjÃPÉë/ªÀiÁ¸ÁAvÀå ¥ÀjÃPÉë ºÁUÀÆ ªÁ¶ðPÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ½VAvÀ®Æ
gÀÆ¥ÁuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ ºÉaÑ£À MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÉA§ CjªÀÅ
3. eÁÕ£ÉÃvÀgÀ ªÀ®AiÀÄzÀ°è «zÁåyðUÀ¼À PÁ®PÁ°PÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ PÀÄjvÀ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæºÀt/
PÉÆÃrüÃPÀgÀtPÁÌV §¼À¸À§ºÀÄzÁzÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ««zsÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À CjªÀÅ
ºÉÆA¢gÀĪÀ vÀgÀ¨ÉÃvÀÄzÁgÀgÀÄ.
4. ««zsÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è §¼À¸À®àqÀĪÀ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥À, CªÀÅUÀ¼À
vÀAiÀiÁjPÉ, §¼ÀPÉ ºÁUÀÆ CxÉÊð¸ÀÄ«PÉAiÀÄ ¥ÀjeÁÕ£À G¼Àî ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
5. ±ÉÊPÀëtÂPÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÁzÀ ªÉƨÉʯï, NJZï.¦, J¯ï.¹.r.
¥ÉÆæeÉPÀÖgï, rfl¯ï PÁåªÀÄgÁ, EvÁå¢UÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ P˱À®å ºÉÆA¢gÀĪÀAvÀºÀ
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ; EAlgï£Émï ªÀÄvÀÄÛ E-ªÉÄïïUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ««zsÀ
WÀlÖUÀ¼À°è §¼À¹PÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀżÀî ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
6. PÀ°PÁyð PÉÃA¢ævÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ w¼ÀĪÀ½PÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ ºÉÆAzÀĪÀ
¸ÀÆPÀÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À «zsÁ£À ºÁUÀÆ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀżÀî
CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ.
¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå
Bhatia, K. K. (1977). Measurement and evaluation in education.
Ludhiyana: Prakash Brothers Publishers.
NCERT. (2011). Continuous and comprehensive evaluation scheme
for upper primary classes. New Delhi: Dandekar W. N. (1984). Evaluation in Schools.
104
DSERT. (2011-12). ¤gÀAvÀgÀ - PÀ°PÉUÉÆAzÀÄ ¸ÁzsÀ£À. Bangalore.
Sharma, S. (Ed.) (2006). Constructive approaches to teaching and
learning.
New Delhi : NCERT.
Srivastava, H. S. (1989). Comprehensive evaluation in schools. New
Delhi: NCERT.
Advanced Readings
Airasian, P.W. (ND) Class room assessment: Concepts and applications
(4th Ed) New York : McGraw – Hill.
American Institutes for Research. Continuous assessment – A practical
guide for teachers. IEQ Project.
Judith, G. & Cowarl, J. (2003). A handbook of techniques for formative
evaluation. New Delhi: Crest Publishing House.
Linn RL & Gronlund, N.E. (2000). Measurement and assessment in
teaching (8th Ed).
Nevo. D. School–based evaluation : A dialogue for school improvement.
Oxford : pergamon.
Peterson, K. D. (1995). Teacher evaluation. Corwin Press. Inc.
California.
Robliyer, M. D. (2008). Integrating educational technology into
teaching. (4th Ed). New Delhi: Pearson Education.
Thorndike, R. M. & Thorndike, T. C. (2011). (8th Ed) : Measurement
& evaluation in psychology and education. New Delhi: PHI learning
Pvt. Ltd.
105
List of Videos
• CCE film – UNICEF
• PPT-CCE- Indian School Darsait (2011) – Teachers Training
Programe.
• Vikas Publishing – CCE made simple
• Placing CCE in a pedagogic frame – ( Prof Jacob Theru CIEFL
professor)
• What is CBSE CCE
• CCE – take a tour – ppt
Films
• Tare Zameen Par (Hindi)
• Halo (Hindi)
• Chinnari Mutta (Kannada)
• Gubbachigalu (Kannada)
• Appu Pappu (Kannada)
• Hejjagalu (Kannada)
• Malli (Tamil)
• Kuttichatan (Malayalam)
• Gopi Gai Bhaga Bhai (Bengali)
106
List of Websites
En.wikipedia.org/wiki/continuous-and-comprehensive-eval…
Cce.icbse.com/cbse-cce-guidelines
Indiatimes.com/continuous-and-compre
Wikieducator.org/CCE-Article
Delhi.gov.in/WPS/WCM/CCE
www.sil.org/longualinks
http:ugc.europa.eu/
www.a.bgru/maner/domains/formativeeval.
www.league.org/getting results/formeval.html
‘Moodle’ software for CCE
107
1.5 ²PÀëPÀ C©üªÀÈ¢Þ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ
1.5.1 ²PÀëtzÀ°è PÀ¯É
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ : 40 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 30 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 25
DAvÀjPÀ : 25
I. PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
PÀ¯Á ²PÀëtªÀÅ ²PÀëPÀgÀ ¸ÀéAiÀÄA«PÁ¸À, ¸ÀAªÀºÀ£Á P˱À®UÀ¼À ¸ÀAªÀzsÀð£É ºÁUÀÆ
vÀgÀUÀw ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è DlUÀ¼À C£ÀéAiÀÄ EªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É PÉÃA¢æÃPÀÈvÀªÁVzÉ.
««zsÀ PÀ¯Á¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß `Dl’zÀ ªÀÄÆ®PÀ C£Ééö¹ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
vÀªÀÄä£ÀÄß C©üªÀåQÛ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀ®èzÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÉÊ«zsÀåUÀ¼À£ÀÄß
ªÉÄaÑPÉƼÀÄîªÀgÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀºÀAiÉÆÃVvÀézÀ ªÀiË®åªÀ£ÀÄß CjAiÀÄĪÀgÀÄ.
II. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ PɼÀPÀAqÀAvÉ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁUÀĪÀÅzÀÄ:
*
vÀªÀÄäzÉà EwÛÃa£À (vÀPÀëtzÀ) C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
««zsÀ PÀ¯Á DzsÁjvÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀªÁV vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀéAiÀÄA C©üªÀåQÛ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
*
vÀgÀUÀw ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À°ègÀĪÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ ªÉÊ«zsÀåUÀ¼À£ÀÄß
ªÉÄaÑPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
««zsÀ PÀ¯Á¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ £É¯ÉUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àæ±ÀA¸É.
*
±Á¯ÉUÀ¼À°è ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀĸÁgÀ PÀ°PÁ ¸À¤ßªÉñÀ ¸ÀȶָÀĪÀ°è PÀ¯ÉAiÀÄ C£ÀéAiÀÄ
¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
108
*
««zsÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯Á¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ ««zsÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹PÉƼÀÄîªÀ
ªÀÄÆ®PÀ vÀªÀÄä ¸ÀéAvÀ PÀ¯Á M®ªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
*
vÀAqÀzÀ°è PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀ
UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀªÀÄƺÀUÀwAiÀÄ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß
III. WÀlPÀUÀ¼ÀÄ :
WÀlPÀ 1: PÀ¯ÉUÀ½UÉ ¥ÀjZÀAiÀÄ.
vÁwéPÀ : 04 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ.
PÀ¯ÉAiÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ - ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ EwºÁ¸À-eÁUÀwPÀ ºÁUÀÆ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ
¸À¤ßªÉñÀUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 06 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
PÀ¯Á PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ, ªÀ¸ÀÄÛ¸ÀAUÀæºÁ®AiÀÄUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯Á DzsÁjvÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ
±Á¯ÉUÀ½UÉ ¨sÉÃn.
*
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À : «rAiÉÆà ¥Àæ¸ÀÄÛwÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ G¥À£Áå¸À / ZÀZïðUÀ¼ÀÄ.
*
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀæªÀÄ : ¤gÀAvÀgÀ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À.
WÀlPÀ-2: PÀ¯ÉUÀ¼À ¸ÁAzÀ©üðPÀgÀt :
vÁwéPÀ : 04 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ.
¨sÁgÀvÀ ºÁUÀÆ ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ ²PÀëtzÀ°è PÀ¯ÉAiÀÄ »£É߯É, ±ÉÊPÀëtÂPÀ CªÀPÁ±À,
EwºÁ¸À ªÀÄvÀÄÛ ¹zÁÞAvÀ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 06 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
«zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ C£ÀĨsÀ«¹gÀĪÀ ««zsÀ PÀ¯Á ¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ «¤ªÀÄAiÀÄ
ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ¥ÉÆæÃvÁ컸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.
109
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À :
¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ ºÁUÀÆ ¨sÁgÀvÀzÀ°è PÀ¯Á²PÀët AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ
ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ qÁPÀÄåªÉÄAljUÀ¼ÀÄ, PÀ¯Á ²PÀët PÀÄjvÀ ¥ÀæªÀÄÄR
¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É G¥À£Áå¸À/ZÀZÉð.
* ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀæªÀÄ : DvÀä aAvÀ£ÁvÀäPÀ (¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÁvÀäPÀ) ¢£ÀZÀj ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ,
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¥Àæ¸ÀÄÛwÃPÀgÀtUÀ¼ÀÄ.
WÀlPÀ-3 : `Dl’ªÁV PÀ¯É.
vÁwéPÀ : 02 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¸ÀéAiÀÄA«PÁ¸À, ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀÄvÀÄÛ M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉAiÀÄ ªÁvÁªÀgÀtUÀ¼À°è `Dl’ªÁV
PÀ¯ÉAiÀÄ (ZÀ®£É, ±À§Ý ºÁUÀÆ zÀȱÀå) ¥ÁvÀæ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 08 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ.
`ZÀ®£É’, `±À§Ý’ ªÀÄvÀÄÛ `zÀȱÀå’ ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ««zsÀ PÀ¯Á DzsÁjvÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ «zÁåyð²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ««zsÀ gÀÆ¥ÀzÀ
`Dl’UÀ½UÉ ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ. `DlzÀ’ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ. ``PÀ®à£ÉAiÀiÁV Dl’’,
`¸ÀAªÀºÀ£ÀªÁV Dl’ ºÁUÀÆ `aAvÀ£ÉUÁV Dl’ UÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆArªÉ. ¥Àæw
ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀAvÀgÀ ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ «±ÉèõÀuÉUÁV «ªÀgÀuÁvÀäPÀ CªÀ¢üUÀ½gÀÄvÀÛªÉ.
(C¢üªÉñÀ£À)
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À :
¥ÀªÀgï ¥Á¬ÄAmï ¸ÉèöÊqÀÄUÀ¼ÀÄ, «rAiÉÆÃUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ.
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
£ÉÆÃrj.
ªÀiÁqÀÆå°UÀÆ
¸ÀÆa¸À¯ÁVgÀĪÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À
¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À : ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÁvÀäPÀ ¢£ÀZÀj ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ
zÀȱÀåzÁR°ÃPÀj¸ÀÄ«PÉ (¤gÀAvÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À)
110
vÀAqÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ ¸ÀªÀÄƺÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
(¸ÀªÀÄUÀæ / ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À)
WÀlPÀ 4 :
ªÀÄzsÀå¹ÛPÉ.
¨ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ PÀ°PÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ËAzÀAiÉÆÃð¥Á¸À£ÉUÀ¼À
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ªÀiÁvÀæ - 10UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ DlUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ
PÀ¯É DzsÁjvÀ gÀÆrüUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀgÀÄ. vÀªÀÄä fêÀ£ÀPÉÌ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ,
¸ÀA¸ÀÌøw, ¸ÀªÀiÁd CxÀªÁ vÀgÀUÀwUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß DAiÀÄÄÝPÉƼÀÀÄzÀÄ.
¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÁV, ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ«£ÉƼÀUÉ «µÀAiÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è PÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉƽ¹
«µÀAiÀÄAiÀiÁzsÁjvÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ¸ÀgÀtÂAiÀÄ£ÉßÃ
gÀƦ¸À§ºÀÄzÀÄ. F vÀgÀUÀw C£ÀéAiÀÄUÀ¼ÀÆ MAzÀÄ vÀ¯ÉªÀiÁj¤AzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀPÉÌ
ªÀUÁðªÀuÉUÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀÈvÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À®è, §zÀ¯ÁV ²PÀëPÀgÀ «²µÀÖ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ,
¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀæªÀÄzÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÁVªÉ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀæªÀÄ :
gÀZÀ£ÁvÀäPÀ »ªÀiÁä»wUÁV ªÉÊAiÀÄQÛPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¸ÁªÀÄÆ»PÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À.
111
1.5.2 aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É
¤UÀ¢vÀ CªÀ¢ü : 40 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ - 14 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 26 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 25
DAvÀjPÀ : 25
¨ÁºÀå: 0
1. PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ
J®è PÁAiÀÄð¤gÀvÀgÀ°èAiÀÄÆ aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀÄ UÀÄuÁvÀäPÀ
²PÀëtzÀ ªÀÄÄRå PÁ¼ÀfUÀ¼À°è MAzÁVzÉ. aAvÀ£À²Ã® ªÀÈwÛ¥ÀgÀgÀÄ CªÀgÀªÀgÀ
PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæzÀ°è vÀ¯ÉzÉÆÃgÀĪÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¹PÉƼÀî®Ä vÀªÀÄä eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
¸ÁAzÀ©üÃðPÀj¸À§®ègÀÄ. d£Àð¯ï UÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ, ²PÀëPÀgÀ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀºÉÆÃzÉÆåÃVUÀ¼ÉÆA¢UÉ £ÀqɸÀĪÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É, «zÁåyð
PÀÈw¸ÀA¥ÀÄlUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è £ÀqɸÀĪÀ CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ
ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ zÉÆgÀPÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà »ªÀiÁä»w aAvÀ£À²Ã®
DZÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸À§®èzÀÄ.
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄÄ ²PÀëPÀgÀ°è aAvÀ£À²Ã®vÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀAvÀºÀ
¸ÁzsÀ£À. QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄÄ §ºÀıÀ: G½zÉ®è ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÆß M¼ÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ
KPÉAzÀgÉ CzÀÄ MAzÀÄ aAvÀ£Á PÀæªÀÄ, MAzÀÄ ªÀÄ£ÉÆÃzsÉÆÃgÀuÉ ºÁUÀÆ CzÀÄ
MAzÀÄ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¹PÉƼÀî®Ä ®¨sÀå«gÀĪÀ J®è ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÆß
§¼À¹PÉƼÀÄîvÀÛzÉ. «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è
vÀgÀ¨ÉÃvÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ KPÉAzÀgÉ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÀÈwÛAiÀÄ DgÀA¨sÀ¢AzÀ¯ÉÃ
««zsÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÆß JzÀÄj¸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀÄvÁÛgÉ.
DzÀÝjAzÀ¯Éà F
«µÀAiÀĪÀÅ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ PÀÄjvÁV ªÀiÁvÀæªÉà EzÉ. «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¨ÉÆÃzsÀ£Á
C¨sÁå¸ÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀĪÀ°è ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ vÀgÀ¨ÉÃw
¤ÃqÀĪÀ ¤nÖ£À°è EzÀ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¹zÉ. E°è CªÀgÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ¸ÉÊzÁÞAwPÀ
CxÉÊð¹PÉƼÀÄî«PÉ ºÁUÀÆ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ ¨sÁ«Ã ²PÀëPÀgÀ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ
¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀÄvÀÛªÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¹zÉ.
112
2. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ
F PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ°è F PɼÀV£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄvÀÛzÉ:
1. QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÉÊð¸ÀĪÀÅzÀÄ
2. QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀĪÀ°è ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ C£ÀĨsÀªÀ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ
3. QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀªÀÄä ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¸ÀA§A¢üÃPÀgÀt
UÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
3. WÀlPÀUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀ 1 : aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 06 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ (ªÉÆzÀ® DgÀÄ ªÁgÀUÀ¼À°è ºÀAaPÉÆAqÀAvÉ)
aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, nÃZÀgï d£Àð¯ïUÀ¼ÀÄ, ªÀÈwÛ¥ÀgÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉUÁVgÀĪÀ ²PÀëPÀgÀ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼ÀÄ, ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ
ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ,
«zÁåyðUÀ¼À PÀÈw¸ÀA¥ÀÅlUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆA¢V£À
¸ÀAªÁzÀUÀ¼ÀÄ
aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉAiÀiÁV QæAiÀiÁ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥ÁæªÀÄÄRå
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ®PÀëtUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 6 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ (ªÉÆzÀ® DgÀÄ ªÁgÀUÀ¼À°è ºÀAaPÉÆAqÀAvÉ)
LzÀÄ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥Àæw «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÆ LzÀÄ ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß NzÀ§ºÀÄzÀÄ ºÁUÀÆ CªÀgÀÄ
CªÀ¯ÉÆÃQ¹zÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¹PÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è MAzÀÄ ¸ÀAQë¥ÀÛ
ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸À§ºÀÄzÀÄ.
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÀÄAr¸À¯ÁUÀĪÀ ªÀgÀ¢UÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÁªÀiÁ£Àå ZÀZÉð
113
WÀlPÀ 2 : QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
(F WÀlPÀªÀ£ÀÄß «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ ±Á¯ÉAiÀÄ ªÉÆzÀ® C£ÀĨsÀªÀ zÉÆgÀQzÀ §½PÀ
vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ)
vÁwéPÀ : 02 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ DªÀ±ÀåPÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀvÉ
GvÀÛªÀÄ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ vÀAiÀiÁj
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 2 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MAzÀÄ PÁ®à¤PÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ PÀÄjvÀAvÉ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£À ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É vÀAiÀiÁj
vÀAiÀiÁj¸À¯ÁzÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ ¸ÁzsÁå¸ÁzsÀåvÉUÀ¼À §UÉÎ ZÀZÉð
WÀlPÀ 3 : ±Á¯ÉUÀ¼À°è QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ
vÁwéPÀ : 03 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
(EAl£ïð ²¥ï UÉ ªÉÆzÀ®Ä vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ)
£ÀqɸÀ¨ÉÃPÁzÀ vÀAiÀiÁj - ±Á¯ÉAiÀÄ°ègÀĪÁUÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ,
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ M¼À¥Àr¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀªÀĸÉå CAw«ÄÃPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ
vÀAiÀiÁj, ªÀiÁUÀðzÀ²ð ²PÀëPÀgÉÆqÀ£É ZÀZÉð ºÁUÀÆ C£ÀĵÁ×£À.
ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ - ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ, CªÀ¯ÉÆÃPÀ£Á ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ,
¢£ÀZÀjUÀ¼ÀÄ EvÁå¢.
««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ
¸ÀAzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀiÁ»w «±ÉèõÀuÉ ºÁUÀÆ CxÉÊð¹PÉƼÀÄî«PÉ
ªÀiÁ»w
¸ÀAUÀæºÀuÉ
114
-
CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À,
¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ,
±Á¯ÉUÀ¼À°è ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - F C¨sÁå¸À ºÀAvÀªÀÅ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ EAlgï²¥ïUÁV
ºÉÆÃUÀĪÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ºÀAvÀ - F ºÀAvÀªÀ£ÀÄß «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
EAl£ï²¥ï £ÀqɸÀĪÀ ±Á¯ÉAiÀÄ°è C¨sÁå¸À £ÀqɸÀÄvÁÛgÉ. CªÀgÀÄ vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄ
CªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀÄvÁÛgÉ, ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄvÁÛgÉ, ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄ ZÀað¸ÀÄvÁÛgÉ,
¸ÀÆPÀÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄvÁÛgÉ, vÀªÀÄä AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀĵÁפ¸ÀÄvÁÛgÉ
ºÁUÀÆ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滸ÀÄvÁÛgÉ.
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÁV ¸ÀªÀĸÉå UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ
¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ
¸ÀÆPÀÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À vÀAiÀiÁj
QæAiÀiÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ C£ÀĵÁ×£À
ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæºÀuÉ ºÁUÀÆ «±ÉèõÀuÉUÁV CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
ªÀiÁ»w «±ÉèõÀuÉ ºÁUÀÆ CxÉÊð¹PÉƼÀÄî«PÉ
WÀlPÀ 4 : CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À, ºÀAaPÉƼÀÄî«PÉ ºÁUÀÆ ªÀÄÄA¢£À PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ 03 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
±ÉÊPÀëtÂPÀ DZÀgÀuÉUÀ¼À°è CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À/aAvÀ£À²Ã®vÉAiÀÄ CxÀð, DªÀ±ÀåPÀvÉ ºÁUÀÆ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉ
ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁj : ªÀgÀ¢AiÀÄ ««zsÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÁUÀÆ ¸ÁA¹ÜPÀ ªÀÄlÖzÀ°è aAvÀ£É/CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À
ºÀAaPÉƼÀÄî«PÉ ºÁUÀÆ CªÀ¯ÉÆÃPÀ£É _ K£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÃUÉ : ±Á¯ÉUÀ¼À°è/ ¹ Dgï
¹ ¸À¨sÉUÀ¼À°è
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ DªÀvÀðPÉÌ ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄĪÀÅzÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ (18 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ)
ªÀgÀ¢ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ
ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ, ZÀZÉð ºÁUÀÆ M¼À£ÉÆÃlUÀ¼À£ÀÄß
ºÀAaPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
115
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
WÀlPÀ 1 - 5 CAPÀUÀ¼ÀÄ - «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¸À°è¸ÀĪÀ ¸ÁgÁA±ÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è
- ¸ÁgÁA±À vÀ0iÀiÁj¹zÀ ¥ÀæQæ0iÉÄ ºÁUÀÆ ¸ÁgÁA±À JgÀqÀ£ÀÆß UÀªÀĤ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ 2 - 15 CAPÀUÀ¼ÀÄ - vÀ0iÀiÁj¸À¯ÁzÀ Qæ0iÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É0iÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
DzsÁgÀzÀ°è - vÀ0iÀiÁj ¥ÀæQæ0iÉÄ ºÁUÀÆ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É JgÀqÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀĪÀÅzÀÄ
WÀlPÀ 3 - 15 CAPÀUÀ¼ÀÄ - Qæ0iÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀĪÀ°è JµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ
vÉÆqÀVPÉÆArzÁÝgÉ, §¼À¹zÀ ¸ÁzsÀ£À ºÁUÀÆ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°è
- MAzÀÄ vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ. Qæ0iÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀĪÀ ¥ÀæQæ0iÉÄ
ºÁUÀÆ ®¨sÀå«gÀĪÀ ¸ÁzsÀ£À ºÁUÀÄ EvÀgÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀĪÀÅzÀÄ
WÀlPÀ 4 - 15 CAPÀUÀ¼ÀÄ - ¸À°è¹zÀ ªÀgÀ¢0iÀÄ UÀÄtªÀÄlÖPÁÌV 10 CAPÀUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÄ ªÀgÀ¢0iÀÄ ªÀÄAqÀ£ÉUÉ 5 CAPÀUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ 50 CAPÀUÀ¼ÀÄ. EzÀ£ÀÄß 25 PÉÌ E½¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
WÀlPÀ 1 : aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ
nÃZÀgï d£Àð¯ï UÀ¼ÀÄ, ªÀÄPÀ̼À PÀÈw ¸ÀA¥ÀÅlUÀ¼ÀÄ, ¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ, ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÁVgÀĪÀ ²PÀëPÀgÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À PÀÄjvÀ
ªÀiÁ»w CxÀªÁ ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸À§ºÀÄzÀÄ. EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
aPÀÌ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À°è NzÀĪÀgÀÄ. §½PÀ aAvÀ£À ²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ
PÀÄjvÀAvÉ ¸ÀAªÁzÀ £ÀqɸÀ§ºÀÄzÀÄ.
NzÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ZÀZÉð
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ D¼ÀªÁV CxÉÊð¹PÉƼÀî®Ä C£ÀÄPÀÆ®
ªÀiÁrPÉÆqÀ®Ä «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ LzÀÄ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á
ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß N¢ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ºÉÃUÉ £ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ JA§ §UÉÎ CªÀgÀzÉÃ
DzÀ n¥ÀàtÂUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉƼÀÀÄzÀÄ. ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ ©Dgï¹ ºÁUÀÆ qÀAiÀÄmï
UÀ¼À°è ®¨sÀå«gÀÄvÀÛªÉ. ¥Àæw qÀAiÀÄmï f¯ÉèAiÀÄ°è £ÀqɸÀ¯ÁzÀ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À
116
PÀÄjvÀAvÉ zÁR°ÃPÀgÀt ªÀiÁr ¥ÀæPÀn¸ÀÄvÀÛzÉ. EAvÀºÀ ªÀgÀ¢UÀ¼À ¥ÀæwUÀ¼À£ÀÆß
¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
CªÀgÀÄ N¢gÀĪÀ ªÀgÀ¢UÀ¼À ¸ÁgÁA±ÀªÀ£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÉÄzÀÄgÀÄ
ªÀÄAr¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ vÁwéPÀ £É¯ÉUÀlÄÖUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ
ZÀað¸À§ºÀÄzÀÄ.
«µÀAiÀÄ ªÀÄAqÀ£É
aAvÀ£À ²Ã® DZÀgÀuÉAiÀiÁV QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É JA§ §UÉÎ G¥À£Áå¸À - QæAiÀiÁ
¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ, CUÀvÀå, ®PÀëtUÀ¼ÀÄ, EvÀgÀ jÃwAiÀÄ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ½UÉ
ºÉÆðPÉ UÀ¼À£ÀÄß GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
¥Àæw «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÆ MAzÀÄ PÁ®à¤PÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ£ÁßzsÀj¹ QæAiÀiÁ AiÉÆÃd£É
vÀAiÀiÁjªÀgÉV£À QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀAvÉ
w½¸À§ºÀÄzÀÄ.
F WÀlPÀªÀÅ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É PÉÊUÉƼÀî®Ä CUÀvÀåªÁVgÀĪÀ vÁwéPÀ vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ£ÀÄ
gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ.
WÀlPÀ 2 : QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ CUÀvÀå ºÁUÀÆ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀvÉ, CzÀgÀ ««zsÀ
¨sÁUÀUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ «µÀAiÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛw
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ F ªÉÆzÀ¯Éà UÀÄgÀÄw¹zÀ PÁ®à¤PÀ ¸ÀªÀĸÉåAiÀÄ ¥ÀjºÁgÀPÁÌV
MAzÀÄ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀgÀÄ. ¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÁV CªÀgÀÄ
vÀªÀÄä ªÉÆzÀ® ±Á¯Á ¨sÉÃnAiÀÄ°èAiÀÄÆ PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ.
¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À vÀAiÀiÁj DzÀ §½PÀ CªÀÅUÀ¼À C£ÀĵÁפPÀ ¸ÁzsÁå¸ÁzsÀåvÉUÀ¼À §UÉÎ
ZÀZÉð £ÀqɸÀ§ºÀÄzÀÄ.
WÀlPÀ 3 : ±Á¯ÉUÀ¼À°è QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ (EAl£ïð ²¥ï UÉ ªÉÆzÀ®Ä
vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ)
ZÀZÉð: £ÀqɸÀ¨ÉÃPÁzÀ vÀAiÀiÁj PÀÄjvÀAvÉ - ±Á¯ÉAiÀÄ°ègÀĪÁUÀ ¸ÀªÀĸÉå UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ,
¸ÀªÀĸÉå CAw«ÄÃPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ vÀAiÀiÁj, ¥Àæ²PÀëPÀgÉÆqÀ£É ZÀZÉð ºÁUÀÆ
C£ÀĵÁ×£À
117
«µÀAiÀÄ ªÀÄAqÀ£É : F PɼÀV£À «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAQë¥ÀÛªÁV ZÀað¸À§ºÀÄzÀÄ.
E°èAiÀÄ ªÀÄÄRå UÀªÀÄ£À ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À vÀAiÀiÁj ºÁUÀÆ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæºÀuÉ
PÀÄjvÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ.
ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæºÀuÉ
¢£ÀZÀjUÀ¼ÀÄ
««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ - CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À, ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ,
¸ÀAzÀ±Àð£À
ªÀiÁ»w «±ÉèõÀuÉ ºÁUÀÆ CxÉÊð¹PÉƼÀÄî«PÉ («ªÀgÀuÁvÀäPÀ «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁvÀæ
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ. mean, SD, kurtosis, skewness ªÀiÁvÀæ UÀÄA¦£À gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
w½¸À®Ä ¸ÁPÀÄ)
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ AiÀiÁªÀ ±Á¯ÉAiÀÄ°è EAl£ïð ²¥ï £ÀqɸÀÄvÁÛgÉAiÉÆÃ
CzÉà ±Á¯ÉAiÀÄ°è QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀ§ºÀÄzÀÄ. CªÀgÀÄ vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄß
CªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀÄvÁÛgÉ, ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄvÁÛgÉ, ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸ÀÄvÁÛgÉ,
ªÀqïð ¥ÉÇæ¸É¸Àgï §¼À¹ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄvÁÛgÉ, AiÉÆÃd£É
C£ÀĵÁפ¸ÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滸ÀÄvÁÛgÉ. ªÀiÁ»w zÁR°¸À®Ä ºÁUÀÆ
«±Éèö¸À®Ä ¸Éàçqï ²Ãmï UÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ.
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
-
CªÀ¯ÉÆÃPÀ£
¥ÀnÖUÀ¼ÀÄÀ,
¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ,
WÀlPÀ 4 : CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À/aAvÀ£É, ºÀAaPÉƼÀÄî«PÉ ºÁUÀÆ ªÀÄÄA¢£À PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
(EAl£ïð ²¥ï C£ÀAvÀgÀ vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ)
«µÀAiÀÄ ¥Àæ¸ÀÄÛw : ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀgÀ¢ M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ««zsÀ
CA±ÀUÀ¼ÀÄ
UÀÄA¥ÀÅ ZÀlĪÀnPÉ : aPÀÌ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À°è CªÀgÀÄ vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîvÁÛ
AiÀiÁªÀ jÃw G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁzÀ ªÀgÀ¢ ¹zÀÞ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ JA§ §UÉÎ ZÀað¸À§ºÀÄzÀÄ.
EzÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ°è ²PÀëPÀgÀ JzÀÄjUÀÆ DUÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¥Àæ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°èAiÀÄÆ
DUÀ§ºÀÄzÀÄ.
F ZÀZÉðUÀ¼À°è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀåQÛ¸À®Ä ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ C£ÀÄPÀÆ°¸À¨ÉÃPÀÄ.
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ PÁAiÀÄð: EAl£ïð ²¥ï CªÀ¢üAiÀÄ°è £ÀqɹzÀ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ
ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ°¸À¨ÉÃPÀÄ.
118
PÀA¥ÀÇålgï §¼ÀPÉAiÀÄ°è ºÉaÑ£À C¨sÁå¸À ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvÉ F
ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß PÀA¥ÀÇålgï §¼À¹ vÀAiÀiÁj¸À§ºÀÄzÀÄ.
ªÀgÀ¢UÀ¼À ªÀÄAqÀ£É ºÁUÀÆ ZÀZÉð : F WÀlPÀzÀ ªÀÄÄRå UÀªÀÄ£À CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀvÀÛ¯Éà EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀºÀ¨sÁVvÀé,
¥ÀgÀ¸ÀàgÀgÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ½AzÀ
PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ, EvÀgÀgÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À »£É߯ÉAiÀÄ°è vÀ£Àß C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÉßÃ
CªÀ¯ÉÆÃQ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ. ªÀgÀ¢AiÉÄà CAwªÀĪÀ®è. ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄA¢£À ZÀZÉð ºÁUÀÆ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé ¸Á¢ü¸À®Ä CUÀvÀå ¸ÁzsÀ£ÀªÁV £ÉÆÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥Àæw ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÆß ªÀÄAr¹ ²PÀëPÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ºÁUÀÆ ²PÀët PÉëÃvÀæPÉÌ CzÀgÀ
¤»vÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ. F ZÀZÉðUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ
ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÆß ZÀað¸À§ºÀÄzÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
L ¹ n §¼ÀPÉ
1. ºÉaÑ£À ªÀiÁ»w
ºÀÄqÀÄPÁqÀĪÀÅzÀÄ
ºÁUÀÆ
¨ÉÃgÉ
¨ÉÃgÉ
ªÀgÀ¢UÀ½UÁV
CAvÀeÁð®zÀ°è
2. ¥ÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ vÀAvÁæA±ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ
3. ¥ÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ vÀAvÁæA±À §¼À¹ ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß vÀ0iÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ
4. zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À «±ÉèõÀuÉUÁV ¸Éàçqï ²Ãmï §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ
PÀ¯Á ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ
««zsÀ n J¯ï JA UÀ¼À£ÀÄß vÀ0iÀiÁj¸À®Ä, ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA0iÉÆÃf¸À®Ä
ºÁUÀÄ EvÀgÀ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀ0iÀiÁj¸À®Ä PÀ¯Á ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹PÉƼÀÀÄzÁVzÉ.
Qæ0iÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀĪÁUÀ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
««zsÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀ0iÀiÁj¸À¨ÉÃPÁUÀ§ºÀÄzÀÄ, PÉ®ªÉÇAzÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß,
DlUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸À¨ÉÃPÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ PÀ¯Á ²PÀëtzÀ
vÀgÀUÀwUÀ¼À°è PÀ°wgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß E°è §¼À¸À§ºÀÄzÁVzÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ, ¥ÁvÁæ©ü£À0iÀÄ,
KPÁAPÀ £ÁlPÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀA¨sÁµÀuÉ0iÀÄ P˱À®zÀ°è ºÉaÑ£À C£ÀĨsÀªÁvÀäPÀªÁzÀ
C¨sÁå¸À ¤ÃqÀ§ºÀÄzÁVzÉ.
119
aAvÀ£À ²Ã® ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ n¥ÀàtÂUÀ¼ÀÄ
F PɼÀV£À aAvÀ£À²Ã® ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÆzÀ°UÉ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ CxÀð
ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÁVzÉ. ¸ÀAQë¥ÀÛ «ªÀgÀuÉAiÉÆA¢UÉ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ ¥ÀgÁªÀıÀð£ÀªÀ£ÀÆß
«ªÀgÀuÉAiÉÆA¢UÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ F J®è DPÀgÀUÀ¼À£ÀÆß ¥ÀgÁªÀIJð¹
aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼À §UÉÎ, CªÀÅUÀ¼À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ºÁUÀÆ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛvÉ §UÉÎ
¸ÀàµÀÖ C©ü¥ÁæAiÀÄ ºÉÆAzÀĪÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ.
nÃZÀgï d£Àð¯ï UÀ¼ÀÄ
vÀgÀUÀwAiÀÄ DUÀĺÉÆÃUÀÄUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁrgÀĪÀ n¥ÀàtÂUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ, ²PÀëPÀgÀÄ
¤ªÀð»¸ÀĪÀ ¢£ÀZÀj. EzÀÄ ªÀÄÆ®vÀ: ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀAvÀºÀÄzÀÄ/
aAvÀ£À²Ã®ªÁzÀÄzÀÄ. EzÀÄ «±ÉõÀ WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ, AiÀıÉÆÃUÁxÉUÀ¼ÀÄ, AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
C£ÀĵÁ×£À ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀzÀÝPÉÌ ¸ÀAQë¥ÀÛ «ªÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ
¥Àj±ÉÆâü¸À¨ÉÃPÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀÄjvÁzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. ¸Àé®à
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ §½PÀ ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä d£Àð¯ï UÀ¼À ¥ÀÅlUÀ¼À£ÀÄß N¢zÀgÉ CªÀjUÉ
vÀªÀÄä ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀuÉUÉAiÀÄ ¥ÀjAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. EzÀgÀ
DzsÁgÀzÀ°èAiÀÄÆ ªÀÄÄA¢£À PÁAiÀÄð AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß AiÉÆÃf¸À§ºÀÄzÀÄ.
ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÁVgÀĪÀ ²PÀëPÀgÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÀiÁ£À ªÀÈwÛ¥ÀgÀ PÁ¼ÀfUÀ¼ÀļÀî, ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄ£À¸ÀÌgÁzÀ MAzÀÄ ±Á¯É0iÀÄ CxÀªÁ
PÉ®ªÀÅ ±Á¯ÉUÀ¼À ²PÀëPÀgÀ UÀÄA¥ÀÅ. F UÀÄA¥ÀÅ ¤0iÀÄ«ÄvÀªÁV ¸À¨sÉ ¸ÉÃj ªÀÈwÛ¥ÀgÀ
«µÀ0iÀÄUÀ¼À §UÉUÉ ZÀað¸ÀÄvÀÛzÉ. E°è C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ, ««zsÀ
«µÀ0iÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀað¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. E°è £ÀqÉ0iÀÄĪÀ
ºÉaÑ£À ZÀZÉðUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀÇ C£Ë¥ÀZÁjPÀªÁVzÀÄÝ, ªÀÈwÛ¥ÀgÀ PÁ¼ÀfUÀ¼Éà E°è£À
PÉÃAzÀæªÁVgÀÄvÀÛªÉ.
¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ
¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÁÌV ¤ªÀð»¹gÀĪÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̼À
PÀ°PÉ0iÀÄ PÀÄjvÀAvÉ CvÀåAvÀ G¥À0iÀÄÄPÀÛªÁzÀ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀ§®èªÀÅ.
CAvÉ0iÉÄÃ
²PÀëPÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÀvÉ, vÀgÀUÀw DZÀgÀuÉUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ0iÀÄÆ E°è M¼À£ÉÆÃlUÀ¼ÀÄ
¹UÀ§ºÀÄzÀÄ.
F zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä vÀªÀÄä DZÀgÀuÉUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ
¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ºÁUÀÆ ªÀÄÄA¢£À PÀæªÀÄUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß
PÉÊUÉƼÀî®Ä §¼À¸À§ºÀÄzÁVzÉ.
120
ªÀÄPÀ̼À PÀÈw ¸ÀA¥ÀÅlUÀ¼ÀÄ
ªÀÄPÀ̼À PÀÈw ¸ÀA¥ÀÅlUÀ¼ÀÄ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä PÀ°PÉ0iÀÄ£ÀÄß PÀnÖPÉƼÀî®Ä vÀgÀUÀw0iÀÄ M¼ÀUÉ
ºÁUÀÆ ºÉÆgÀUÉ vÉÆqÀVPÉÆAqÀ ««zsÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ°è
CvÀÄåvÀÛªÀÄ DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÀ°PÁzÁgÀgÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄÆzÁVgÀÄvÀÛªÉ.
EªÀ£ÀÄß «zÁåyðUÀ¼Éà UÀÄgÀÄw¹gÀÄvÁÛgÉ. PÀÈw¸ÀA¥ÀÅlUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̼À ¤0iÉÆÃfvÀ
PÁ0iÀÄðUÀ¼ÀÄ, ««zsÀ «µÀ0iÀÄUÀ¼À §UÉÎ CªÀgÀÄ §gÉzÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjÃPÁë
¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀzÀ ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ, ¥ÉÇõÀPÀgÀ, ²PÀëPÀgÀ ºÁUÀÆ ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À
C©ü¥Áæ0iÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛªÉ. PÀÈw¸ÀA¥ÀÅlªÀÅ ªÀÄUÀÄ«£À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ0iÀÄ
¸ÀªÀÄUÀæ avÀætªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄPÀ̼À PÀ°PÉ0iÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸À®Ä
ªÀiÁrgÀĪÀ ¥Àæ0iÀÄvÀßUÀ¼ÀÆ E°è ¥Àæw¥sÀ°¸À®àqÀÄvÀÛªÉ.
«ªÀgÀuÉ ¸À»vÀ ¥ÀgÁªÀıÀð£À ¥ÀnÖ
¸À²C(2006). QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É vÀgÀ¨ÉÃw PÉʦr. ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ : PÀ£ÁðlPÀ.
EzÀÄ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É £ÀqɸÀĪÀ PÀÄjvÀAvÉ EgÀĪÀ ¸ÀªÀÄUÀæ PÉʦr. E°è vÁwéPÀ
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ZÀað¹zÉ. F ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß J®è ¸ÀgÀPÁj
±Á¯ÉUÀ½UÉ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. ºÉZÀÄÑ PÀrªÉÄ PÀ£ÁðlPÀzÀ J®è ¸ÀgÀPÁj
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ²PÀëPÀjUÀÆ QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
http://www.teachingenglish.org.uk/transform/teachers/
teacher-development-tools - F ªÉ¨ï¸ÉÊl£ÀÄß ©ænµï Pˤì¯ï
¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ. ²PÀëPÀgÀ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ PÀÄjvÀAvÉ E°è GvÀÛªÀÄ ¥ÀjPÀ®à£É
zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
E°è ªÀÄÄRåªÁV EAVèµï ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ PÀÄjvÀAvÉ
ZÀað¸À¯ÁVzÉAiÀÄzÀgÀÆ «ZÁgÀUÀ¼ÀÄ G½zÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÀÆ C£ÀéAiÀĪÁUÀĪÀAvÉ
EªÉ.
http://rmsa.karnatakaeducation.org.in/?q=forum-«µÀ A iÀ Ä
²PÀëPÀgÀ ªÉâPÉUÀ¼À£ÀÄß Dgï JA J¸ï J ªÀÄzsÀåªÀvÀð£ÉAiÀÄrAiÀÄ°è ²PÀëPÀjUÉ vÀªÀÄä
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî®Ä C£ÀÄPÀÆ® ªÀiÁrPÉÆqÀ®Ä DgÀA©ü¸À¯ÁVzÉ. EzÀÄ
¥ËæqsÀ±Á¯Á ²PÀëPÀjUÁVzÀÝgÀÆ E° £ÀqÉAiÀÄĪÀ ZÀZÉð J®è ²PÀëPÀjUÀÆ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁVzÉ.
AiÀiÁgÀÄ ¨ÉÃPÁzÀgÀÆ F ªÉâPÉUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
121
http://wikieducator.org/ACTION_RESEARCH_AND_
RESEARCH_IN_GENERAL - F ªÉ¨ï ¥ÀÅlªÀ£ÀÄ r J¸ï E Dgï
n ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ J®è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀëPÀ ²PÀëtzÀ°è vÉÆqÀVgÀĪÀªÀjUÁVzÉ.
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ E°è ¸ÁPÀµÀÄÖ
ªÀiÁ»w ®¨sÀå«zÉ.
122
1.6: zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀð
¤UÀ¢vÀ CªÀ¢ü : 60 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 05 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 55 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 50
(DAvÀjPÀ)
I. PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð C£ÀÄß AiÀiÁªÀ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ zÉÊ»PÀ ²PÀëtzÀ ¥Áæ«ÃtåvÁ vÀgÀ¨ÉÃw
¥ÀqÉzÀÄPÉÆArgÀĪÀÅ¢®èªÉÇà CªÀjUÁV «£Áå¸À ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. EzÀÄ «zÁåyðUÀ½UÉ
C¥ÉÃQëvÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÀqÀĪÀ½PÉ ºÁUÀÆ ¨sÁªÀ£ÉAiÀÄ ºÉÆAzÁtÂPÉUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß
ZÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ¢AzÀ PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. CµÉÖà C®èzÉ
UÀtÂvÀzÀ ¸ÀvÁåA±ÀUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀjAiÀiÁzÀ UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
G½zÀ «µÀAiÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è ¸ÀÆPÀÛ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä CUÀvÀåªÁzÀ PÀ°PÉUÉ
¥ÉæÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. F PÉÆøïð zÉÊ»PÀ ²PÀëtzÀ ¸ÁxÀðPÀvÉUÉ CUÀvÀåªÁzÀ
ªÁå¥ÀPÀ ªÀÈwÛ PÁ¼ÀfAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
II. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ PɼÀV£À C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄPÀ̼À
ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀA§A¢üvÀ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ, DlUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ®AiÀħzÀÞ ZÀ®£ÉUÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
1. »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̼À°è QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DlUÀ¼À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß
CxÀÀðªÀiÁr¸ÀĪÀÅzÀ eÉÆvÉUÉ ±Á¯ÉAiÀÄ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀºÀ ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß
UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
2. ±Á¯ÉUÀ¼À½è ¤¢ðµÀÖªÁzÀ DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀëtzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À AiÉÆÃd£É
ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉUÉ CUÀvÀåªÁzÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß UÀ½¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ 1 : ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ, QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ®AiÀħzÀÞ ZÀ®£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆâü¸ÀĪÀ
«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
123
vÁwéPÀ : 5 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ªÀÄÆ® ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀgÀ¼À QæÃqÉUÀ¼ÀÄ, ¥ÀæzsÁ£À QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ®AiÀħzÀÞ
ZÀ®£ÉUÀ¼À ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.
* PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀPÁÌV ¥ÉæÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ : £ÉÃgÀ, ¸ÀªÀĸÁå ¥ÀjºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ C£ÉéõÀuÁ «zsÁ£À
* ªÀUÀðgÀ»vÀ vÀgÀUÀwUÀ½UÉ ¨ÉÆÃzsÀ£É
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À : QjAiÀÄ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̼À°è ªÀÄÆ® ZÀ®£À ªÀ®£ÀUÀ½AzÀ ºÁUÀÆ
QæÃqÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ, ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
zsÀÈPï ¸ÀÄgÀ½UÀ¼À §¼ÀPÉ.
¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ, ¨Á®åfêÀ£ÀzÀ AiÀÄvÀßzÉÆõÀ PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Àäj¸ÀĪÀÅzÀÄ
ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ QæÃqÉUÀ¼À ¥ÁævÀåQëPÉUÀ¼ÀÄ.
¸ÀA§A¢üvÀ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀzÀ «zsÁ£À
°TvÀ ¥ÀjÃPÉëAiÉÆA¢UÉ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀzÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
WÀlPÀ 2: ±ÉæÃtÂÃPÀÈvÀ ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ : 1£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ 5£Éà vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¸ÁÜ£ÁAvÀgÀzÀ ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¤AvÀ ¸ÀܼÀzÀ¯Éèà ªÀiÁqÀĪÀ ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ
* PÉÊZÀ¼ÀPÀ vÉÆÃj¸ÀĪÀ ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀgÀ¼À ªÀÄUÀÄZÀÄ«PÉAiÀÄ C¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ
124
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À
ZÀ®£ÀªÀ®£ÀUÀ¼À ¥ÁævÀåQëPÉUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ zÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀaÑ, w¢Ý
C¨sÁå¸À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ, UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ, ªÀÄPÀ̼À ZÀ®£ÀªÀ®£ÁvÀäPÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß
vÉÆÃj¸ÀĪÀ zsÀÈPï ¸ÀÄgÀĽUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁªÀavÀæUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À «zsÁ£À :
¸ÁÜ£ÁAvÀgÀ ZÀ®£ÀªÀ®£À, ¸ÁÜ£ÁAvÀgÀ«®èzÀ ZÀ®£ÀªÀ®£À, PÉÊZÀ®PÀ vÉÆÃj¸ÀĪÀ
ZÀ®£ÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄUÀÄZÀÄ«PÉAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À.
WÀlPÀ 3: ±ÉæÃtÂÃPÀÈvÀ UÀÄA¥ÀÄ DlUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ®AiÀħzÀÞ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ 1£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ
5£Éà vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ªÀÈvÀÛzÀ DlUÀ¼ÀÄ
* j¯Éà QæÃqÉUÀ¼ÀÄ
* PÁzÁqÀĪÀ ¥ÀæªÀÈwÛ
* KgÉÆéPïì - ZÁ®£Á P˱À®UÀ¼ÀÄ, UÀÄA¥ÀÄ £ÀÈvÀå ºÁUÀÆ ¸ÁªÀÄÆ»PÀ
¥ÀæzÀ±Àð£Á¨sÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À : ¸ÀÆPÀÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ²PÀëPÀgÀ ªÉÄðéZÁgÀuÉAiÉÆA¢UÉ
J¯Áè UÀÄA¥ÀÄ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ KgÉÆéPïì ZÁ®£ÁP˱À®UÀ¼À C¨sÁå¸À, UÀÄA¥ÀÄ
£ÀÈvÀå ºÁUÀÆ ¸ÁªÀÄÆ»PÀ ¥ÀæzÀ±Àð£À ZÀlĪÀnUÀ¼À£ÀÄß C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. F
¸ÀA§A¢ü ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À P˱À®ªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä ±Á¯Á
C¨sÁå¸ÀzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è F ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀÀÄzÀÄ.
ªÀi˯ÁåAPÀ£Á «zsÁ£À :
* DAiÀÄÝ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è £ÁAiÀÄPÀvÀé UÀÄtUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ
* PÁUÀzÀ-¯ÉÃR¤ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ
125
WÀlPÀ 4: QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è zÉÊ»PÀ ²PÀët - AiÉÆÃd£ÁPÁAiÀÄð
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 15 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¸ÀAªÀºÀ£À «zsÁ£À : WÀlPÀ 1, 2 ºÁUÀÆ 3gÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ. ±Á¯Á EAl£ïð²¥ï£À ªÉÆzÀ®Ä LzÀÄ WÀAmÉUÀ¼ÀÄ UÀÄA¥ÀÄ
ZÀZÉð, «ÃPÀëuÉ EvÁå¢, AiÉÆÃd£Á ²gÉÆãÁªÉÄAiÀÄ DAiÉÄÌ, ¥ÁæAiÉÆÃfvÀ
PÁAiÀÄðzÀ AiÉÆÃd£Á vÀAiÀiÁjPÉ.EAl£ïð²¥ï £ÀAvÀgÀzÀ ºÀvÀÄÛ WÀAmÉUÀ¼ÀÄ ZÀZÉð,
CUÀvÀåªÁzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉ ºÁUÀÆ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀi˯ÁåAPÀ£À «zsÁ£À :
AiÉÆÃd£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀi˯ÁåAPÀ£À £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
¸ÀÆZÀ£É : 100 CAPÀUÀ¼À£ÀÄß
£ÀªÀÄÆ¢¸À¨ÉÃPÀÄ
PÀæ.¸ÀA.
50
CAPÀUÀ½UÉ
«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ
«ÄvÀUÉƽ¹
CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ°è
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
1
vÁwéPÀ ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è MAzÀÄ
¥ÀjÃPÉë
10 CAPÀUÀ¼ÀÄ
2
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ PÁAiÀÄðzÀ°è
£Á®ÄÌ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ
10x4=40 CAPÀUÀ¼ÀÄ
3
AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð
50 CAPÀUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ
100 CAPÀUÀ¼ÀÄ
(NzÀ®Ä ¸À®ºÉUÀ¼ÀÄ) NzÀÄ«PÉUÉ ¸ÀÆavÀ ¥ÀgÁªÀıÀð£ÀUÀ¼ÀÄ
Bryant J.C. (ND) Psychology and Physical activity preentice Hall
126
Hall is F.F. (N.D.) Experiences in movement - Physical education
for the elementory School child.
Kane J.E. et. al (1977) Movement studies and Physical education
London Routledge.
NCERT (2006) Position Paper on health and Physical education
New Delhi NCERT
Oberteuffer, D. & Wdric, C. (1970). Physical education Newyork;
Harper and Row
Paul, A.M. Jr. (1984) Elementary School Physical education, Iowa;
WMC Brown Inc.
Sudarshan, P.V. and Balakrishnaiah, SC (2003) Physical Education
Curriculum at Lower Primary Stage
An Evaluation Research Project, Mysore; Regional Insitute of
Education.
Wynn F.U. & Perry B.J. (1980): Principles of modern Physical
education, health recreation C.A., Hart RineHart Rinehart and
winston.
127
CzsÁåAiÀÄ - 5
¢éwÃAiÀÄ r.Jqï. ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ
2.1: gÀÆrüAiÀiÁV ²PÀët
CªÀ¢üUÀ¼ÀÄ : 135 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 70 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 65 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 100
DAvÀjPÀ : 40
¨ÁºÀå : 60
I. PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
gÀÆrüAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ²PÀëtzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß D¼ÀªÁV UÀ滸À®Ä F PÉÆøïð
(¥ÀwæPÉ) GzÉÝò¹zÉ C®èzÉ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ¯ÁèzÀ UÀæ»PÉUÉ ¥ÀÄ¶Ö ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀqÉzÀ ±Á¯Á DzsÁjvÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À
¨É¼ÀQ£À°è CªÀgÀÄ vÁwéPÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß D¼ÀªÁV UÀ滸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀ¨ÉÃPÀÄ
ºÁUÀÆ vÁwéPÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀÆrüUÀ½UÉ ºÉÆA¢¸À®Æ ¸ÀªÀÄxÀðgÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. »ÃUÉ
ªÀiÁqÀ®Ä CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß F PÉÆøïð MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. eÉÆvÉUÉ QæAiÉÄAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è
²PÀët PÀÄjvÀÄ vÀªÀÄä ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¹zÁÞAvÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹PÉƼÀî®Ä «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ
¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀÅzÀÄ.
II.GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ PɼÀPÀAqÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀÄvÀÛzÉ.
* PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÉ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀégÀÆ¥ÀªÉA§ ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄÆr¹
PÀ°PÉ ºÁUÀÆ PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÉÆA¢UÉ CzÀgÀ ¸ÀA§AzsÀ CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* vÀgÀUÀw ¸ÀAWÀl£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ QæAiÀiÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ w¼ÀĪÀ½PÉ
¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÉÜ, ²PÀët ¥ÀzÀÞw ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ, ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyðUÀ¼À
£ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
128
* ªÀåQÛvÀézÀ ¸ÀªÀðvÉÆêÀÄÄR «PÁ¸ÀPÉÌ fêÀ£ÀP˱À®UÀ¼À
ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀĪÉAzÀÄ CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
²PÀët
MAzÀÄ
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ««zsÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët PÀæªÀÄ, ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÆß,
vÀvÀéUÀ¼À£ÀÆß UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è aAvÀ£Á²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼À UÀæ»PÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ C¨sÁå¸ÀzÀ CjªÀÅ ªÀÄÆr¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* ¨ÉÆÃzsÀ£É-PÀ°PÉUÀ½UÉ ««zsÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À CxÀð ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß
w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
III.WÀlPÀUÀ¼ÀÄ :
WÀlPÀ-1 : ²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀPÁÌV ¨ÉÆÃzsÀ£É.
vÁwéPÀ - 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¸ÁªÀiÁfPÀ gÀZÀ£ÁvÀäPÀvÁªÁzÀ (J¯ï.ªÉÊUÉÆÃnì÷Ì) : ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ
ªÀ®AiÀÄ (ZPD)zÀ ¥ÀjPÀ®à£É, D¸ÀgÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ (ClÖuÉ, Scaffolding)
¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ¤»vÁxÀðUÀ¼ÀÄ.
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ²PÀët ¥ÀzÀÞw - PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ: ªÀÄUÀÄ PÉÃA¢ævÀ ªÀÄvÀÄÛ
ZÀlĪÀnPÉ DzsÁjvÀ ²PÀët ¥ÀzÀÞwAiÀÄ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ; «ªÀıÁðvÀäPÀ ²PÀët¥ÀzÀÞw
(±Á¸ÀÛç) ; vÁAwæPÀ ²PÀët ¥ÀzÀÞw; PÀ¯Á ²PÀët¥ÀzÀÞw.
* ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ¨ÉÆÃzsÀ£É : aAvÀ£À²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, EzÀgÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ,
«ªÀıÁðvÀäPÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀiÁV ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À
* §ºÀÄPÁAiÀÄðZÀvÀÄgÀ ²PÀëPÀgÀÄ : PÀıÀ® ²PÀëPÀgÀ°ègÀ¨ÉÃPÁzÀ eÁÕ£À, P˱À®UÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ ¥ÀæªÀÈwÛUÀ¼ÀÄ.
129
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 10 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
PɼÀV£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ PÁAiÀiÁðUÁgÀ:
C) vÀ£Àß ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ
vÀ£ÀߣÀÄß CxÀÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. zsÀ£ÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. vÀ£Àß
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛªÀÄ¥Àr¹PÉƼÀî®Ä AiÀÄw߸ÀĪÀÅzÀgÀ PÀÄjvÀÄ
ªÀgÀ¢.
CxÀªÁ
§)ºÉÆgÀºÉƪÀÄÄäwÛgÀĪÀ ²PÀëPÀ ªÀåQÛvÀéªÀ£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
²PÀëPÀ£ÁV MAzÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ zÀȶÖAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; ªÀÄPÀ̼À°è
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ CªÀ±ÀåªÁzÀ
ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£Ééö¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F
PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
²PÀëPÀgÀ ªÀÄzsÀå¹ÛPɬÄAzÀ £ÀqÉAiÀÄĪÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼ÀÄ £ÀqɸÀĪÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ £Àqɹ JgÀqÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À PÀ°PÁ
¥ÀæUÀwAiÀÄ ºÉÆðPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ®UÉƽ¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ªÁZÀ£À
ºÁUÀÆ UÀÄA¥ÀÄZÀZÉðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ.
* DAiÀÄÝ ªÀåQÛ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀ PÀxÉUÀ¼À ªÁZÀ£À ªÀÄvÀÄÛ aAvÀ£É
GzÁ: «Q JdÄPÉÃlgï£À°è ®¨sÀå«gÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ (¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄlÖzÀ
¥Àæ²PÀëPÀjUÁV EAqÀPÀë£ï vÀgÀ¨ÉÃw JA§ E¯ÁSÉAiÀÄ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀAaPÉ)
* ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è aAvÀ£Á²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ CªÀgÀ UÀæ»PÉAiÀÄ
ªÉÄð£À UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ aAvÀ£Á²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ, CzÀgÀ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉ.
130
* ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À (aAvÀ£Á²Ã®vÉ) MAzÀÄ «ªÀıÁðvÀäPÀ ZÀlĪÀnPÉ PÀÄjvÀ
ZÀlĪÀnPÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ ZÀZÉð.
ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀæªÀÄ :
* °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ
* PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, ¯ÉÃR£À ¥Àæ¸ÀÄÛwÃPÀgÀt.
WÀlPÀ 2 : vÀgÀUÀw ¸ÀAWÀl£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
vÁwéPÀ - 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ ²PÀët ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀw ¸ÀAWÀl£É: vÀgÀUÀw ¸ÀAWÀl£É
¤zsÀðj¸ÀĪÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ; vÀgÀUÀwAiÀÄ ZÀ®PÁA±ÀUÀ¼ÀÄ; ¸ÀºÀPÁgÀAiÀÄÄvÀ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀºÀ¥ÀæªÀwðvÀ PÀ°PÁ ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ; ¸ÀtÚUÀÄA¥ÀÄ, zÉÆqÀØUÀÄA¥ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÉ ¸ÀÄUÀªÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ªÀvÀð£ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ : «zÁåyðAiÀÄ zÀȶ֬ÄAzÀ; ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.
* ±Á¯Á ¤ªÀðºÀuÉ : CxÀð, ±Á¯ÉAiÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ AiÉÆÃd£É, ±Á¯Á ºÁUÀÆ
vÀgÀUÀw ªÉüÁ¥ÀnÖ gÀZÀ£É.
* vÀÄrAiÀÄÄwÛgÀĪÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À ¸ÀAWÀl£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ²PÀëPÀgÀ ¥ÁvÀæ
ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : - 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* ±Á¯Á zÁR¯ÉUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ±Á¯Á ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è CzsÀåAiÀÄ£À; zÁR¯Áw
ªÀ», ºÁdgÁw ªÀ», ¥ÀæUÀwAiÀÄ ªÀgÀ¢; ªÀUÁðªÀuÉ ¥ÀvÀæ; ºÀtPÁ¹£À
zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ.
* `²¹Û’£À §UÉÎ CªÀgÀ UÀæ»PÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉƼÀî®Ä 8-10 ªÀÄPÀ̼ÀÄ ºÁUÀÆ
ªÀAiÀĸÀÌgÉÆqÀ£É (¥ÉÆõÀPÀgÀÄ/²PÀëPÀgÀÄ) CAvÀgïQæAiÉÄ. F CAvÀgïQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ
131
ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄÝ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ªÁZÀ£À. EzÀgÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
F PɼÀV£À §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ CA±ÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ «µÀAiÀÄ ªÀÄAqÀ£É.
²¸ÀÛ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ ªÀvÀð£ÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ PÀqÉUÉ;
¨sÀAiÀÄ ºÀÄnÖ¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ UËgÀªÀ ªÀÄÆr¸ÀĪÀ PÀqÉUÉ;
zÀAqÀ£ÉUÀ½AzÀ ¸ÀéAiÀÄAPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß AiÉÆÃUÀåvÉ CjAiÀÄĪÀ PÀqÉUÉ;
C¢üPÁgÀAiÀÄÄvÀ ªÀvÀð£É¬ÄAzÀ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À «PÁ¸ÀzÀ PÀqÉUÉ.
* F PɼÀV£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ «µÀAiÀÄ PÀÄjvÀ PÁAiÀiÁðUÁgÀ /
UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð.
* PÁ¼ÀfAiÀÄļÀî vÀgÀUÀw ªÁvÁªÀgÀt ¸ÀȶָÀĪÀÅzÀÄ; ªÀvÀð£Á ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛ C£ÀÄQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ; ©ü£ÀßvÉAiÀÄ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è zsÀ£ÁvÀäPÀ PÀ°PÁ
ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¸ÀªÀÄAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ vÀgÀUÀw ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ¤AiÀÄvÀPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ UÀÄA¥ÀÄZÀZÉð; zsÀ£ÁvÀäPÀ PÀ°PÁ ªÁvÁªÀgÀt ¸ÀȶָÀĪÀ
CxÀªÁ CrØAiÀÄÄAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ ²PÀëPÀ ªÀvÀð£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ, aAvÀ£É;
CtPÀÄ ²PÀëPÀ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ; ²PÀëPÀgÀ ««zsÀ ¥ÁvÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß
awæ¸ÀĪÀ ¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ; «zÁåyðUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À WÀµÀðuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
©ü£Áß©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸ÀĪÀ §UÉÎ ¨ÉæöÊ£ï ¸ÁÖ«ÄðAUï.
vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ :
²PÀëPÀgÀ ¸ÉêÁ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ; ªÀvÀð£É ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ; E¯ÁSÉAiÀÄ ¸ÀAgÀZÀ£É;
ªÀÄÄRå ²PÀëPÀgÀ ¥ÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ; ²PÀët ºÀQÌ£À »£É߯ÉAiÀÄ°è
SDMC/CAC UÀ¼À ¥ÁvÀæ; «zÁåyðUÀ¼ÀÄ, ²PÀëPÀgÀÄ, ¥ÉÆõÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÉÆqÀ£É ²PÀëPÀgÀ ¸ÀA§AzsÀ.
132
ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀæªÀÄ :
vÀgÀUÀw ZÀZÉðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ; «ZÁgÀUÀ¼À ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛ; °TvÀ
QgÀÄ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ. ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄð; CzsÀåAiÀÄ£À ªÀgÀ¢ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
ªÀÄAqÀ£É; PÁAiÀiÁðUÁgÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ.
WÀlPÀ 3: ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸ÀAªÀºÀ£À :
vÁwéPÀ - 10 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ.
* ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ, ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀi˯ÁåAPÀ£À : CxÀð; «µÀAiÀÄ eÁÕ£À, ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ,
¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀ, ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀÄ«PÉ;
(¤ªÀðºÀuÉ) ¸ÀAªÀºÀ£À; ªÀÄPÀ̼À PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀi˯ÁåAPÀ£À.
* ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£À: ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼ÀÄ eÁÕ£À
gÀa¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ; PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀ ºÉÆgÉ; PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
CxÀð¥ÀÆtðªÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ; C¢üPÀÈvÀ PÀ°PÁ ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀi˯ÁåAPÀ£À.
* PÉÆøïðªÀÄlÖzÀ°è WÀlPÀªÀÄlÖzÀ°è, ¥ÁoÀzÀ ªÀÄlÖzÀ°è ºÁUÀÆ WÀl£ÉAiÀÄ
ªÀÄlÖzÀ°è ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ «£Áå¸À.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* NCF 2005, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ 2007£ÀÄß N¢, vÀdÕgÀ vÀAqÀ ZÀZÉð
(panel discussion) ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ ªÉÄÃ¯É AiÉÆÃd£É (PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ
JgÀqÀÄ) AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁUÀðzÀ²ðvÀéªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ ©ü£ÀßvÉAiÀÄļÀî
¸ÀªÀÄƺÀzÉÆA¢UÉ PÉ®¸ÀªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀ NGO/ ¸ÀPÁðj E¯ÁSÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. JgÀqÀÆ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛªÀĪÁV zÁR°¹zÀ ªÀgÀ¢
¸À°è¸À¨ÉÃPÀÄ.
* ©ü£Àß ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è ©ü£Àß ªÀÄPÀ̼À ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ (ªÀÄ£É, ±Á¯É
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ, ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß C¸ÀARå (ºÀ®ªÀÅ) ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è
133
«ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ (Dl, ¸ÀA¨sÁµÀuÉ, ¸ÀAgÀavÀ PÀ°PÉ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ
PÀ¯Á DzsÁjvÀ ZÀlĪÀnPÉ)
* ©ü£ÀßvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉUÉ CzÀgÀ C£ÀéAiÀĪÀ£ÀÄß UÀÄwð¸À®Ä
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À ¸À«ÄÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉ ²PÀëtªÀ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀĪÀ
CxÀªÁ ¸ÀªÁ®Ä MqÀÄتÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* £ÀÆå£ÀvÉAiÀÄļÀî ªÀÄPÀ̼À ««zsÀ PÀ°PÁ ±ÉÊ°UÀ¼À£ÀÄß «ÃQë¹ zÁR°¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
©ü£Àß «zÁåyðUÀ¼À°è ¥Àjt«Ä¸ÀĪÀ ¸ÀªÀiÁd±Á¹ÛçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ±Á¹ÛçÃAiÀÄ
¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ ¸À髪ÀıÁðvÀäPÀ ¸ÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* £ÀÆå£ÀvÉAiÀÄļÀî/¥Àj²µÀÖ eÁw/ ¥Àj²µÀÖ ªÀUÀð/ °AUÀ©ü£Àß/ £ÀUÀgÀªÁ¹
¸Ë®¨sÀåªÀAavÀ / ¥Àæw¨sÁªÀAvÀ - EªÀgÀ°è MAzÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀåQÛ
CzsÀåAiÀÄ£À.
* ©ü£ÀßvÉAiÀÄļÀî «zÁåyðUÀ¼À ±ÉÊPÀëtÂPÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ
¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ¸ÀAaPÉ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ, ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀÄjvÀ ¸ÀÆPÀÛ ¸Á»vÀå ªÁZÀ£À ªÀÄvÀÄÛ
ZÀZÉð
* «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ²ß¸ÀÄ«PÉ.
* «zÁåyðUÀ¼À ºÉÆgÉ PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ «ZÁgÀ ¸ÀAQgÀt,
¥Àæ²PÀëPÀgÀÆ, «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÆ ¸ÉÃj ¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtðªÀ£ÁßV¸ÀĪÀ PÀÄjvÀÄ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð.
* £ÀA§®ºÀð ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀÄjvÀ MAzÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ CzsÀåAiÀÄ£À; ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁj¹ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
134
ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀæªÀÄ :
vÀgÀUÀw ZÀZÉðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, «ZÁgÀUÀ¼À ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛ; ¥Àæ§AzsÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ.
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët AiÉÆÃd£Á ªÀgÀ¢; CzsÀåAiÀÄ£À ªÀgÀ¢; vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
ªÀÄAqÀ£É; PÁAiÀiÁðUÁgÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ.
vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ :
©ü£ÀßvÉAiÀÄļÀî «zÁåyðUÀ½UÁV ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ.
WÀlPÀ -4: ¨ÉÆÃzsÀ£É - PÀ°PÉUÉ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ.
vÁwéPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ.
* ««zsÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À CxÀð ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£É; ºÀt, ¸ÀªÀÄAiÀÄ,
¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁ£ÀªÀ, ±Á¯Á¸ÀAgÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÀÈw ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ.
* ¨sËwPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ : AiÉÆÃd£É, vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ.
* MAzÀÄ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV-ªÀiÁ»w, ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À ªÀÄzsÀå¹ÛPÉ
(ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃj)
* MAzÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ËAzÀAiÀÄð±Á¸ÀÛç
* ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV PÀxÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¨sËwPÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ / ¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ / ZÀlĪÀnPÉ
¸ÁªÀÄVæUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ JgÀqÀÄ ¢£ÀUÀ¼À PÁAiÀiÁðUÁgÀ (ZÉÊvÀ£Àå vÀgÀtÂAiÀÄAvÉ)
* PÀxÉ ºÉüÀĪÀ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ PÁAiÀiÁðUÁgÀ
135
* MAzÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV ICT ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯É PÀÄjvÀ AiÉÆÃd£ÁPÁAiÀÄð.
* ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀÄƯÉUÀ¼À AiÉÆÃd£É, «£Áå¸À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁÜ¥À£É.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* ««zsÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß UÀÄwð¸ÀĪÀÅzÀÄ (BALA ¸ÉÃjzÀAvÉ; Building
as learning Aid) ªÀÄvÀÄÛ D ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀ
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV gÀƦ¹zÀ C¼ÀvÉUÉÆîÄUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß «ªÀıÁðvÀäPÀªÁV ¥Àj²Ã°¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* PÉëÃvÀæ ¸ÀAzÀ±Àð£À ªÀÄvÀÄÛ £Á«Ã£ÀÄåvÉ EgÀĪÀ MAzÀÄ ±Á¯ÉUÉ ¨sÉÃnAiÀÄ £ÀAvÀgÀ
«±ÉèõÀuÁvÀäPÀ ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁjPÉ.
* CAvÀeÁð®
§¼ÀPÉ,
«±Áé¸À¤ÃAiÀÄ
¸ÀA¥À£ÀÆä®
UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ,
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß qË£ï¯ÉÆÃqï, C¥ï¯ÉÆÃqï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ - EªÀÅUÀ¼À
¥ÀævÀåPÁë£ÀĨsÀªÀ.
* PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ËAzÀAiÀÄð ªÉÄaÑPÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ ZÀZÉð, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀ°PÉ
C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV UÀÄwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀæªÀÄ :
* ¸ÀA¥À£ÀÆä® vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À «ªÀıÁðvÀäPÀ
ªÁåSÁå£À ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀÄƯÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* PÀxÉUÀ¼À ¸ÀàµÀÖ C©üªÀåQÛ ºÁUÀÆ ¤gÀÆ¥ÀuÉ.
WÀlPÀ -5: fêÀ£À P˱À®UÀ¼À ²PÀët. MlÄÖ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß eÉÆvÉ eÉÆvÉUÉà ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
136
* F WÀlPÀªÀ£ÀÄß fêÀ£ÀP˱À®UÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ PÁAiÀiÁðUÁgÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°èAiÉÄÃ
¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ.
ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀæªÀÄ :
* «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ gÀƦ¹zÀ fêÀ£ÀP˱À® PÀÄjvÀ ªÀÄzsÀåªÀwð PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* PÁAiÀiÁðUÁgÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ.
MlÄÖ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ :
* fêÀ£ÀP˱À®UÀ¼À CxÀð ªÀÄvÀÄÛ «zsÀUÀ¼ÀÄ
* D¯ÉÆÃZÀ£Á P˱À®UÀ¼ÀÄ : ¤zsÁðgÀPÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ,
¸ÀÈd£À²Ã® aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£É.
¸ÀªÀĸÁå¥ÀjºÁgÀ,
* CAvÀgïªÀåQÛ P˱À®UÀ¼ÀÄ : CAvÀgï ªÀåQÛ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
¸ÀAªÀºÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, vÀ£ÀߣÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁzÁvÀäPÀ PÁ¼Àf
(Empathy)
* ¤¨sÁ¬Ä¸ÀĪÀ P˱À®UÀ¼ÀÄ : ¸ÀAªÉÃzÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛqÀUÀ¼À£ÀÄß
¤¨sÁ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* fêÀ£ÀP˱À®UÀ¼À «PÁ¸ÀPÉÌ ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄ¹Û¶Ì ªÀÄAxÀ£À (Brain
Storming) NGT, ªÀÄ£ÉÆãÀPÉë (Mind Map) gÀƦ¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ,
¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ :
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̼À fêÀ£ÀP˱À®UÀ½UÁV ªÀÄzsÀåªÀwð PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ. (ªÀÄzsÀåªÀvÀð£À)
137
* ªÀĹ۵ÀÌ
ªÀÄAxÀ£À,
UÀÄA¥ÀÄZÀZÉðUÀ¼ÀÄ.
(Brain Storming)
¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
IV. Suggested Readings
Batra, S. (2003). From School Inspection to School Support.
In Sood, N. (ed) Management of School Education in India.
New Delhi: NIEPA.
Bruner, J. (1966). Toward a theory of instruction.
Cambridge: Harvard University Press.
Bruner, J. (1996). In The culture of education. Cambridge:
Harvard University Press
Dyson, A (Ed). The Need for story: Cultural diversity in
classroom and community. Illinois: National Council of
Teachers of English.
Frostig, M, & Maslow, P. (1973). Learning problems in the
classroom: Prevention and remediation. New York: Grune
& Stratton.
Kumar, K. (1988). What is worth teaching? New Delhi:
Orient Longman.
Mukunda, K. V. (2009). What Did You Ask in School
Today? A Handbook on child learning. Noida: Harper
Collins.
Murthy, C.G.V. & Rao, A.V.G. (2005). Life Skills
Education: Training Package. (Parts A,B, and C). Mysore:
Regional Institute of Education.
138
Mythili, R. (2011). How Children Learn. Darpana: Issue 1
pp. 2-18
Pollard, A et al. (2008). Reflective Teaching. London:
Continuum.
Sahi, J. & Sahi, R. (2009). Learning Through Art.
Eklavya
Sarangapani, P. 2003 . Constructing school knowledge.
p. 101 -123, P. 124 -163. New Delhi : Sage Publishers.
Sri Aurobindo International Institute of Educational
Research. (1988). The good teacher and the good pupil.
India: Auroville.
Vygotsky, L.S. (1978). Mind in society. Cambridge:
Harvard University Press.
WHO. (1994). Life Skills Education for children and
adolescents in schools. Geneva: Division of Mental
Health.
139
2.2PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
2.2.1 PÀ£ÀßqÀ
¸ÀªÀÄAiÀÄ : 120 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 50 UÀAmÉ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 70 UÀAmÉ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ: 100
DAvÀjPÀ – 40
¨ÁºÀå – 60
JgÀqÀ£Éà ªÀµÀðzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß, ªÉÆzÀ® ªÀµÀðzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ §Ä£Á¢AiÀÄ ªÉÄïÉ
gÀa¸À¯ÁVzÉ. ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ¸Àé - C£ÀĨsÀªÀUÀ½AzÀ, ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ½AzÀ ¸À±ÀPÀÛgÁV
vÀ£ÀÆä®PÀ PÀ°AiÀÄĪÀ zÁjAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¹PÉƼÀÄîªÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ½UÉ E°èAiÀÄÆ DzÀåvÉ
PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. «zÁåyðUÀ½UÉ ºÉƸÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ½UÉ JqÉ ªÀiÁrPÉÆlÄÖ, »A¢£À ªÀÄvÀÄÛ
F C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À §UÉÎ aAw¸À®Ä CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸À¯ÁVzÉ. ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ
vÁwéPÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄPÉÆAqÀÄ, vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À »£É߯ÉAiÀÄ°è CªÀ£ÀÄß CxÀð
ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ, ¥Àæ²ß¸ÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è vÉÆqÀVPÉƼÀî¨ÉÃPÉA§ D±ÀAiÀÄ«zÉ.
GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ
F ²PÀëPÀ ²PÀët PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀÅ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À°è :
* ªÀÄÆ® DPÀgÀUÀ¼À ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¸Àé C£ÀĨsÀªÀ ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ¸Àé - ±ÀQÛ¬ÄAzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À C£ÉéõÀuÉ - D ªÀÄÆ®PÀ PÀ°AiÀÄĪÀ/PÀ°¸ÀĪÀ
zÁjUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÀ£ÁßV¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ¸ÀA¨sÁµÀuÉ, ZÀZÉð, ªÀiÁ»w «¤ªÀÄAiÀÄ, «ZÁgÀ «¤ªÀÄAiÀÄzÀAvÀºÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è
¸ÀQæAiÀĪÁV D°¹ UÀ滹PÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÀ£ÁßV¸ÀÄvÀÛzÉ.
* 5 jAzÀ 7£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀQæAiÀÄ D°¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛUÉ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀĸÁgÀ
CzÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ªÀÄPÀ̼À ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß C©üªÀÈ¢ÞUÉƽ¸À®Ä ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
140
* ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÁUÀªÁV ºÁUÀÆ DvÀä «±Áé¸À¢AzÀ ««zsÀ
GzÉÝñÀUÀ¼À ¥ÀÆgÉÊPÉUÁV (ªÀiÁ»w UÀ½PÉUÉ,
¥ÀæwQæ¬Ä¸À®Ä, C©ü¥ÁæAiÀÄ
ªÀÄÆr¹PÉƼÀî®Ä, ¹PÀÌ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß CzsÉÊð¹PÉƼÀî®Ä, «ªÀIJð¸À®Ä
gÀ¸Á¸ÁézÀ£ÉUÁV ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ±ÀA¹¸À®Ä) NzÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ¨É¼É¹, EzÀjAzÀ
NzÀÄUÁjPÉ, §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ°ègÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß CxÉÊð¹PÉƼÀÄîªÀ MAzÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ
JA§ CjªÀÅ PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
* N¢£À vÀAvÀæUÁjPÉ §¼À¹ N¢£À ºÀªÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À C£ÀĨsÀªÀ ºÀAaPÉƼÀî®Ä, C©ü¥ÁæAiÀÄ ªÀÄAr¸À®Ä, ªÀiÁ»w/
«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAr¸À®Ä «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî®Ä, ªÀgÀ¢
ªÀiÁqÀ®Ä §gÀªÀtÂUÉ. vÀ£ÀÆä®PÀ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ MAzÀÄ jÃwAiÀÄ ±ÉÆÃzsÀ£ÁvÀäPÀ ¥ÀæQæAiÉÄ
ªÀÄvÀÄÛ eÕÁ£ÀzÀ PÉÆæÃrÃPÀgÀtPÉÌ ¸ÀºÁAiÀÄPÁj JA§ CjªÀ£ÀÄß ªÀÄÆrzÀÄvÀÛzÉ.
* NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÀºÀzÀ ªÀÄzsÉå EgÀĪÀ CAvÀgï ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
* §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ P˱À®zÀ §UÉÎ w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
* 5 jAzÀ 8£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀÄPÀ̼À°è §gÀªÀtÂUÉ P˱À® ¨É¼É¸ÀĪÀ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß
w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ªÁåPÀgÀtªÀ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV PÀ°¸ÀzÉà CzÀ£ÀÄß ¥ÀoÀåzÀ°è MAzÀÄ UÀÆr¹ PÀ°¸ÀĪÀÅzÀgÀ
§UÉÎ C£ÀĨsÀªÁvÀäPÀªÁV w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄvÀÛzÉ (CCE).
WÀlPÀ 1 : ¸Á»vÀå
vÁwéPÀ – 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
-¨sÁµÁ PÀ°PÉ; ¨sÁµÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉ
-¸Á»vÀå ªÉÊ«zsÀåvÉ- ¤gÀÆ¥ÀuÁ ¸Á»vÀå ºÁUÀÆ «ªÀgÀuÁvÀäPÀ ¸Á»vÀåPÉÌ ¸Á»vÀåPÉÌ
NzÀÄUÀgÀ ¥ÀæwQæAiÉÄ, ¸ÁgÁA±À ¸ÀAUÀæºÀ ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄzÀ CxÉÊð¹PÉƼÀÄî«PÉ
-«zÁåyðUÀ½UÉ £ÉÊdªÁVgÀĪÀ, £ÀA§¯ÁUÀĪÀ, ¸ÀA§AzsÀ«gÀĪÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À
CªÀ±ÀåPÀvÉ (authentic resource)
141
-²PÀëtzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è ¨sÁµÉ
-²PÀëPÀgÀ ¨sÁµÁ ¥ËærüªÉÄAiÀÄ CUÀvÀåvÉ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
PɼÀVgÀĪÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß Erà ªÀµÀðzÀ°è £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄ
* QgÀÄ PÁzÀA§j, ¥Àæ§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß/«ZÁgÀ ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ N¢,
«ªÀıÉðAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è ªÀÄAr¸À¨ÉÃPÀÄ
* ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV DAiÀÄÝ PÀ«vÉUÀ¼À NzÀÄ; PÀ«vÉAiÀÄ ªÁZÀ£À
* PÀxÉAiÀÄ£ÀÄß £ÁlPÀPÉÌ gÀÆ¥ÁAvÀj¸À¨ÉÃPÀÄ
* ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è QgÀÄ £ÁlPÀzÀ DAiÉÄÌ, ¥ÀæzÀ±Àð£À
* MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ «µÀAiÀÄzÀ §UÉÎ UÀæAxÁ®AiÀÄzÀ°è ««zsÀ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À/¥Àæ§AzsÀUÀ¼À
CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁr, ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÀ²ð¹, vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀzÀ DzsÁgÀzÀ
ªÉÄÃ¯É ¸É«Ä£Ágï CxÀªÁ ¥Àæ§AzsÀ §gÉAiÀÄĪÀgÀÄ. GzÁ: ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ°è
¸Á»vÀåzÀ ¥ÁvÀæ
* ªÀÄPÀ̼À ¸Á»vÀåzÀ ¸À«ÄÃPÉë - UÀæAxÁ®AiÀÄ, ¥ÀæPÁ±À£À ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ
* CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É 5, 6, 7£Éà vÀgÀUÀw ªÀÄPÀ̽UÉ
¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¸Á»vÀåzÀ DAiÉÄÌ; DAiÉÄÌAiÀÄ »A¢gÀĪÀ aAvÀ£ÉAiÀÄ ºÀAaPÉ
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä DAiÉÄÌAiÀÄ PÁzÀA§jAiÀÄ «ªÀıÉð CxÀªÁ C¤¹PÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÀAaPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. F jÃwAiÀÄ ªÀÄAqÀ£ÉAiÀÄ°è ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ, «gÀÄzÀÞªÁzÀ C¤¹PÉUÀ¼À£ÀÄß
ºÉüÀĪÀ, CzÀ£ÀÄß vÁ¼Éä¬ÄAzÀ PÉý¹PÉƼÀÄîªÀ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀȶÖAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ
* PÉÆlÖ «µÀAiÀÄzÀ ªÉÄÃ¯É CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ UÀæAxÁ®AiÀÄzÀ ªÁå¥ÀPÀ §¼ÀPÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
««zsÀ ªÀÄÆ®UÀ¼À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ ¸Àé-C£ÀĨsÀªÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉ
PÉÆæÃrüPÀgÀt- «ZÁgÀ «¤ªÀÄAiÀÄ
142
* CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß DzsÀj¹, »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀéAvÀªÁV
AiÉÆÃd£É ªÀiÁqÀĪÀgÀÄ. EzÀ£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è G¥ÀAiÉÆÃV¹, «zÁåyðUÀ¼À
¥ÀæwQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¹, vÀªÀÄä AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀvÉAiÀÄ §UÉÎ aAvÀ£É
£ÀqɸÀĪÀgÀÄ
G¥À£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¤µÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
¸Àé N¢UÉ, ZÀZÉðUÉ DzÀåvÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ
* ZÀZÉð, G¥À£Áå¸À
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
* CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ PÉÆæÃrPÀgÀtzÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀƪÀð vÀAiÀiÁj ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀwAiÀÄ £ÀAvÀgÀzÀ aAvÀ£ÉAiÀÄ
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
WÀlPÀ 2: ¨sÁµÁ ²PÀët ±Á¸ÀÛç
vÁwéPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ ªÀĺÀvÀé
-¥Àæ¸ÀÄÛvÀ §¼ÀPÉAiÀÄ°ègÀĪÀ PÀ£ÀßqÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À
-DqÀÄ £ÀÄr
-¥ÁæzÉòPÀ PÀ£ÀßqÀ
* ¨sÁµÉ aAvÀ£ÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£ÀPÉÌ ªÀiÁzÀåªÀÄ
* vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ¨sÁµÁ ªÉÊ«zsÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÈzÀÞvÉAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ
* ¨sÁµÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd
* PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ/¥ÁoÀAiÉÆÃd£É/¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ/¨sÁµÁ ¥ÀæAiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
ªÁåPÀgÀtzÀ CjªÀÅ
* ¨sÁµÁ UÀ½PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ
143
* ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£Á «zsÁ£ÀUÀ¼À §UÉÎ w½ªÀ½PÉ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀıÉð
* ¨sÁµÁ UÀ½PÉAiÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
* ¥ÀævÀåPÀë «zsÁ£À
* ¸ÀA¥ÀÆtð ¨sÁµÁ «zsÁ£À
* ¸ÀºÀd «zsÁ£À
* ¸ÀA¥ÀÆtð ¨sËwPÀ ¥Àæw ªÀvÀð£Á «zsÁ£À
* ¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À
* «µÀAiÀiÁzsÁjvÀ - QæAiÀiÁzsÁjvÀ «zsÁ£À
* vÀgÀUÀwAiÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÀÆ ªÀÄvÀÄÛ vÀvÀéUÀ½UÀÆ EgÀĪÀ ¸ÀA§AzsÀ
* ¨sÁµÁ UÀ½PÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À CxÀð, ªÁå¦Û
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ PÀ°PÁ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ CzÀPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ
ºÁUÀÆ vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÉÊ«zsÀåvÉUÉ ºÉÆAzÀĪÀAvÀºÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀ¨ÉÃPÀÄ
* EzÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ «zÁåyðUÀ¼À vÁQðPÀ aAvÀ£É, ªÀiËTPÀ, °TvÀ C©üªÀåQÛUÉ
CªÀPÁ±À PÀ°à¸À¨ÉÃPÀÄ
* vÀgÀUÀwAiÀÄ C£ÀĨsÀªÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É vÁªÀÅ PÀ°vÀ vÀvÁéA±ÀUÀ¼À §UÉÎ aAvÀ£É
£Àqɹ vÀªÀÄäzÉà «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß gÀa¹PÉƼÀÄîvÁÛgÉ. EzÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£Àgï ¥Àj²Ã®£ÉUÉ
M¼À¥Àr¸À®Ä §zÀÞgÁUÀ¨ÉÃPÀÄ
* ¨sÁµÉAiÀÄ°è CqÀPÀªÁVgÀĪÀ ªÁåPÀgÀuÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ UÀÄgÀÄw¸À¨ÉÃPÀÄ
144
* ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ (£Á®ÆÌ P˱À®UÀ¼À) ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀPÁÌV ««zsÀ ªÀPïð²Ãmï, mÁ¸ïÌ
²Ãmï vÀAiÀiÁj¹, ªÀi˯ÁåAPÀ£À ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄvÁÛgÉ. EzÀ£ÀÄß
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è G¥ÀAiÉÆÃV¹, CxÉÊð¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
* NzÀÄ, ZÀZÉð- ‘¨sÁµÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd’
* ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ, ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ¸Á»vÀå/ NzÀÄ WÀlPÀzÀ°è ªÀÄAr¹zÀ PÀªÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
GzÁºÀj¹ bÀAzÀ¸ÀÄì C®APÁgÀUÀ¼À£ÀÄß «ªÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ DqÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ°è CqÀPÀªÁVgÀĪÀ ªÁåPÀgÀt ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß
ºÀÄqÀÄPÀĪÀ/gÀa¸ÀĪÀ ZÀlĪÀnPÉ
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄåªÁzÀ, vÀªÀÄUÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁzÀ, ¥ÁoÀAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
vÀAiÀiÁj¹, CzÀ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸À¨ÉÃPÀÄ (GzÁºÀgÀuÉ - mind map)
* ±Á¯Á C£ÀĨsÀªÀzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀiÁUÀðzÀ²ðvÀ aAvÀ£Á CªÀ¢üUÀ¼À°è vÁwéPÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀĨsÀªÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸À¨ÉÃPÀÄ
PÁAiÀiÁðUÁgÀ - ¨sÁµÉ ªÀÄvÀÄÛ aAvÀ£É
PÁè¸ï mÁPï
* ¨sÁµÁ PÀ°PÉAiÀÄ°è ¸Á»vÀåzÀ ¥ÁvÀæ
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* °TvÀ ¥ÀjÃPÉë
* ªÁåPÀgÀt ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
145
WÀlPÀ 3 : D°¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛ
vÁwéPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀQæAiÀÄ D°¸ÀÄ«PÉUÉ ¤¢ðµÀÖ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
-«zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÁªÀÅ PÉýzÀÝ£ÀÄß n¥Ààt ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä CªÀPÁ±À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ
-¥Àæ±Éß PÉüÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ±Éß PÉüÀ®Ä CªÀPÁ±À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ
-PÀxÉ ºÉüÀĪÁUÀ ªÀÄÄAzÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß H»¸À®Ä CªÀPÁ±À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ
-«zÁåyðUÀ¼ÀÄ vÁªÀÅ D°¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀPÀÆÌ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄUÉ w½zÀzÀÄÝ CxÀªÁ vÀªÀÄä
C£ÀĨsÀªÀUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ gÀa¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ
* D°¹ UÀ滹zÀÄzÀgÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ¨sÁµÉAiÀÄ §¼ÀPÉ: ¸ÀgÀ¢AiÀÄAvÉ ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀA¨sÁµÀuÉ, C£ÀĸÀAzsÁ£À,
D°¸ÀÄ«PÉ
* ¢é-¨sÁµÁ ªÀÄvÀÄÛ wæ¨sÁµÁ ªÀÄPÀ̼ÀÄ: §ºÀĨsÁµÁ vÀgÀUÀwUÀ½UÉ ²PÀëPÀgÀ vÀAiÀiÁjUÀ¼ÀÄ,
vÀgÀUÀw DZÀgÀuÉUÀ½UÉ EªÀÅUÀ¼À ¤»vÁxÀðUÀ¼ÀÄ
* D°¸ÀÄ«PÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiËTPÀ C©üªÀåQÛAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ CUÀvÀå ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ
- ¸ÀAzÀ±Àð£À, PÀxÉ ºÉüÀĪÀÅzÀÄ - ¥ÀÄ£ÀB ºÉý¸ÀĪÀÅzÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* MAzÉà «µÀAiÀÄzÀ ªÀÄAqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß 2-3 ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À ªÀÄÄSÁAvÀgÀ £ÉÆÃr CzÀgÀ
¸ÁzsÀPÀ ¨ÁzsÀPÀ ZÀað¸À¨ÉÃPÀÄ
* D°¸ÀÄ«PÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
PÀxÉ, ¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÁlPÀUÀ¼ÀÄ
gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ - ºÁqÀÄ,
* ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¸ÀĪÁUÀ ¸ÀQæAiÀÄ D°¸ÀÄ«PÉAiÀÄ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ
* ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è MAzÀÄ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ, D «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß
146
vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ««zsÀ jwAiÀÄ°è ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¸ÀĪÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À¨ÉÃPÀÄ.
£ÀAvÀgÀ ZÀZÉðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ£ÀÄß/ªÀiÁzsÀåªÀĪÀ£ÀÄß DAiÀÄÄÝPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ
* D°¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ C£ÉÃPÀ DlUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è §¼ÀPÉ ªÀiÁr
CªÀÅUÀ¼À ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁr w½AiÀĨÉÃPÀÄ. ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À
¸ÀÆPÀÛvÉAiÀÄ£ÀÄß «±Éèö¸À¨ÉÃPÀÄ. E°è ªÀÄUÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀiÁvÀÄ
¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁzÀzÀÝ£ÀÄß «±ÉõÀªÁV UÀªÀĤ¹, CzÀ£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
* ªÀiÁvÀ£ÀÄß MAzÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪ÁV £ÉÆÃr, vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ²PÀëPÀgÀ ªÀiÁvÀ£ÀÄß PÀrªÉÄ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ JA§ÄzÀgÀ §UÉÎ aAvÀ£É - F ¤nÖ£À°è ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É;
vÀgÀUÀw ¤ªÀðºÀuÉ
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
* ¸Àé-CzsÀåAiÀÄ£À
* ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À §¼ÀPɬÄAzÀ D°¸ÀÄ«PÉ: zsÀé¤/zÀȱÀå ªÀÄÄzÀæt ªÀÄvÀÄÛ ¸Àé ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ªÀÄAr¸ÀÄ«PÉ- i) ¸É«Ä£Ágï ±ÉÊ°AiÀÄ°è ªÀÄAqÀ£É
ii) ZÀZÉð
iii) £ÁlPÀ
iv) PÀªÀ£À ªÁZÀ£À
v) PÀxÁ ¤gÀÆ¥ÀuÉ
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÀiÁvÀ£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ°è PÀrªÉÄ ªÀiÁr, CzÀgÀvÀÛ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À
UÀªÀÄ£À ¸É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ. EzÉà jÃw ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ºÉüÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ZÀlĪÀnPÉ, Dl Dr¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÀxÉ ºÉüÀĪÀÅzÀÄ: eÉÆÃr
PÉ®¸À, UÀÄA¥ÀÄ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtðªÁV ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄzÀjAzÁUÀĪÀ
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄvÀÛ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À UÀªÀÄ£À ¸É¼ÉAiÀÄÄvÁÛ, CªÀgÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
F G¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹, CzÀgÀ §UÉÎ aAw¸ÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
147
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæwà ZÀlĪÀnPÉUÀÆ vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ vÀAiÀiÁj ªÀiÁrlÄÖPÉÆAqÀÄ CzÀgÀ
¥ÀæPÁgÀªÁV ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
* PÀA¥ÀÆålgï §¼À¹/ªÉƨÉÊ¯ï §¼À¹ vÀªÀÄä ªÀÄAqÀ£ÉAiÀÄ zsÀé¤/zÀȱÀå ªÀÄÄzÀæt
ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ «Qëù ¸Àé -ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
* ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀÄAqÀ£ÉUÉ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀÆPÀÛ gÀÆ©æPïì vÀAiÀiÁj¹ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
* EvÀgÀgÀ ¸É«Ä£Ágï ±ÉÊ°AiÀÄ ªÀÄAqÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉðUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
* PÀxÁ ¤gÀÆ¥ÀuÉ - PÀxÉAiÀÄ DAiÉÄÌ, ¤gÀÆ¥ÀuÁ ±ÉÊ°AiÀÄ DAiÉÄÌ, ¸ÀA¥À£ÀÆä®
vÀAiÀiÁjPÉ, ¤gÀÆ¥ÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ aAvÀ£É - ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À »ªÀiÁä»w - EzÀjAzÀ
PÀ°AiÀÄĪÀ/¤gÀÆ¥ÀuÉAiÀÄ£ÀÄß GvÀÛªÀÄ ¥Àr¹PÉƼÀÄîªÀ CªÀPÁ±À
WÀlPÀ 4: NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÀºÀ
vÁwéPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
NzÀÄ
* ««zsÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉƼÀÄîªÀAvÀºÀ PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß
gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ
* NzÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀĪÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¯Éʧæj, N¢£À PÀè¨ïUÀ¼ÀÄ EzÀgÀ ¸ÁÜ¥À£É, ¤ªÀðºÀuÉ
* ¤§AzsÀzÀ «±ÉèõÀuÉ
* »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ (vÀAvÀæUÁjPÉ)AiÀÄ §UÉÎ
CjªÀÅ - ¥ÁågÁUÁæ¥sï §gÀªÀtÂUÉ, «µÀAiÀÄ ªÁPÀåªÀ£ÀÄß (topic sentence)
UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß vÁQðPÀªÁV eÉÆÃr¸ÀĪÀÅzÀÄ
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¥ÀæZÀ°vÀªÁVgÀĪÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ «ªÀıÁðvÀäPÀ
CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À - GPÀÛ¯ÉÃR£À, ¥Àæ±Éß GvÀÛgÀ
* »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ CCE
148
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀÈd£ÁvÁäPÀ §gÀªÀtÂUÉ - PÀxÉ, C£ÀĨsÀªÀ ºÀAaPÉ, ¥ÀĸÀÛPÀ «ªÀıÉð, ZÀ®£À avÀæ
«ªÀıÉð, PÀªÀ£À, ¥Àæ§AzsÀ (¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ D¸ÀQÛUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁzÀ «µÀAiÀÄzÀ
ªÉÄïÉ)
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄäzÉà ªÀÈwÛ¥ÀgÀ aAvÀ£ÁvÀäPÀ ¢£ÀZÀj (reflective journal)
AiÀÄ£ÀÄß EqÀÄvÁÛgÉ, EzÀgÀ°è vÀªÀÄä NzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR°¸À¨ÉÃPÀÄ.
CªÀPÁ±À ¹PÀÌAvɯÁè, ¥Àæ²PÀëuÁyUÀ¼ÀÄ EzÀ£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀAvÉ «zÁåyðUÀ½UÉ
¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ
* ¥ÀoÀå ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À «ªÀıÁðvÀäPÀ NzÀÄ - EzÀgÀ §UÉÎ ¯ÉÃR£À
* gÉÃSÁ avÀæUÀ¼À (graphic organiser) §¼ÀPɬÄAzÀ §gÀªÀtÂUÉ. vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À §gÀªÀtÂUÉUÉ EzÀgÀ §¼ÀPÉ
* PÀ°PÁzÁgÀgÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À°è£À ©ü£ÀßvÉ UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ. J®ègÀ£ÀÆß M¼ÀUÉƼÀÄîªÀAvÀºÀ
PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ
* ¤AiÀĪÀiÁ£ÀĸÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀzÀAvÉ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ (ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ zÀȱÀå
ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃr §gɸÀĪÀÅzÀÄ)- EzÀ£ÀÄß DAiÉÆÃf¹, vÀgÀUÀwAiÀÄ°è §gɹ,
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ
* ¸ÀévÀAvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ §gÀªÀtÂUÉUÉ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ®Ä DAiÉÆÃf¹, vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
¥ÀæAiÉÆÃV¹, D §gÀªÀtÂUÉUÀ¼À£ÀÄß vÀªÀÄä ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆqÀ£É ºÀAaPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
* D¸ÀPÀÛ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÕÁ£ÀªÀ£ÀÄß §¼À¹ vÀªÀÄä C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
CAvÀeÁð®zÀ°è
¨ÁèUï£À
ªÀÄÆ®PÀ
EvÀgÀ
PÀ£ÀßqÀ
NzÀÄUÀgÉÆA¢UÉ
ºÀAaPÉƼÀÄÀÄzÀÄ.
* PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÁ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¹ N¢£À ªÀÄvÀÄÛ
§gÀªÀtÂUÉAiÀÄ ªÀÄzsÉå ¸ÀA§AzsÀ«zÉAiÉÄà JA§ÄzÀgÀ §UÉÎ ZÀað¸ÀÄvÁÛgÉ
* NzÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀĪÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¯Éʧæj, N¢£À PÀè¨ïUÀ¼ÀÄ
EzÀgÀ ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ §UÉÎ ªÀÄPÀ̼À C©ü¥ÁæAiÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉ/ªÀÄPÀ̼À ¥Àæw
¸ÀàAzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀĤ¹ zÁR°¸ÀĪÀÅzÀÄ
149
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ±Á¯Á C£ÀĨsÀªÀzÀ §UÉÎ ªÀgÀ¢ §gÉAiÀÄÄvÁÛgÉ.
¥ÀoÀå ¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ :
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼À ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À ªÀÄAqÀ£É
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉzÀÄ, vÀªÀÄä §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß vÁªÀÅ
NzÀÄUÀgÁV N¢ ¸Àé-«ªÀıÉðUÉƼÀ¥Àr¹ wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. ¥ÀjµÀÌøvÀ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆA¢UÉ ºÀAaPÉÆAqÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ w½AiÀÄÄvÁÛgÉ
* ¨sÁµÁ DlUÀ¼ÀÄ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ DAiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ
-¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̽UÉ DAiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¥Àæ²PÀëuÁyðUÉ ZÀZÉð, PÀgÀqÀÄ ¥Àæw, ¸ÀA¥Á¢¸ÀĪÀÅzÀÄ, wzÀÄݪÀÅzÀÄ, ªÀÄgÀÄ
«£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¥ÀæPÀn¸ÀĪÀÅzÀÄ/¥ÀæzÀ²ð¸ÀĪÀÅzÀÄ EAvÀºÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ½UÉ CªÀPÁ±À
ªÀiÁr PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
PÁè¸ï mÁPï
* ¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀA¥ÀzÀãjvÀ vÀgÀUÀw (Text – rich classroom)
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* °TvÀ ¥Àæ§AzsÀUÀ½UÉ CAPÀUÀ¼ÀÄ
* ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
* ¨sÁµÁ DlUÀ¼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå
ªÀiÁ°¤ ªÀÄ®å (¸ÀA) (1994) ²ªÀgÁªÀÄ PÁgÀAvÀgÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¥ÀÄl 2 ¨sÁµÉ
²PÀët ¸ÀA¸ÀÌøw ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É, ¥Àæ¸ÁgÁAUÀ, ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ «±Àé «zÁå®AiÀÄ.
Cameron, L. (2001) Teaching languages to young learners,
Cambridge: Cambridge University Press.
150
Tomlinson, B. (Eds.) (1998). Materials development in language
teaching. United Kingdom: Cambridge University Press.
Butler, A. & Turbill, J. (1984). Towards reading-writing
classroom. New York: Cornell University.
Richards, J. C. & Rodgers, T.S. (1986). Approaches and
methods in langauge teaching: A description and analysis.
India: Cambridge University Press.
vÉÆvÉÆÛ _ ZÁ£ï (2008). (C£ÀĪÁzÀ - UÁ¬Äwæ «.),
Book Trust.
India: National
§zsÉÃPÁ, VdĨsÁAiÀiï. (2008). ºÀUÀ®ÄUÀ£À¸ÀÄ. (C£ÀĪÁzÀ - r.Dgï. §¼ÀÆgÀV),
India: National Book Trust.
gÀ«ÃAzÀæ£ÁxÀ mÁUÉÆÃgï (¸ÀAaPÉ - 82) DAVPÀ ²PÀët, zÉñÀPÁ®, (C£ÀĪÁzÀ gÁªÀÄ£ÁxÀ ¨sÀmï).
Agnihotri, R.K. (1995). Multilingualism as a classroom
resource. In K. Heugh, A. Sieruhn and P. Pluddemonn (Eds.)
Multilingual education for South Africa. Johannesburg, South
Africa: Heinemann. 3-7.
Pinnell, G.S. (1985). Ways to look at the functions of children’s
language. In A. Jaggar, M. Trika and Smith-Burke (eds.)
Observing the language learner. Newark, DE: International
Reading Association, 57-72.
Slatterly, M. & Willis, J. (2001). English for primary teachers:
A handbook of activities and classroom language, Oxford:
Oxford University Press.
Browne, A. (2007). Teaching and learning communication,
language and literacy. London, UK: Paul Chapman, 175-210.
151
2.2.2 English
Time allocation: 120 hours
Theory - 73 hours
Practical - 47 hours
Total Marks: 100
Internal - 40
External - 60
I. Rationale
In addition to developing the language proficiency and communication
skills of student-teachers, it is important to develop a sound knowledge
of the principles of language teaching, various approaches and methods
of teaching a second language, language acquisition theories, etc. This
course is for one full year and is introduced in the second year and is
meant for teaching English at the primary level. The course will help
student-teachers to understand the trends and issues in English language
teaching and also to learn ways of developing learners’ language skills
namely listening, speaking, reading and writing.
II. Objectives
The course facilitates student teachers in:
• Equipping themselves with a set of strategies for effective transaction
of the prescribed content.
• Acquiring knowledge of the trends in language teaching and
learning.
• Developing the ability to design tasks, activities and supplementary
tools and materials for facilitating learning.
• Designing varied strategies for evaluating learner performance.
152
• Developing an understanding of the need to adopt and try out reflective
practices.
• Exploring the possibilities for integrating ICT and Art Education
principles for facilitating English language learning.
III. Units
Unit 1 : Understanding Language Acquisition
Theory – 14 hours
• Teaching English to young learners
• Characteristics of young learners – children’s innate abilities to learn
languages: focusing on the meaning of the utterances rather than the
form or rules of language, ability to interpret the sense or meaning
of a situation, children enjoy talking, a great desire to express their
ideas with whatever limited language available to them, children
enjoy doing activities, playing games and singing songs and rhymes,
children use ‘chunks’ (meaningful phrases) of language they have
picked up from different sources, try to experiment with language
and they use language creatively.
• Learning styles and strategies – auditory, visual, kinesthetic/tactile
learners, multiple intelligences
• Language learning theories associated with Lev Vygotsky, Jean
Piaget, Noam Chomsky, Stephen Krashen, Jerome Bruner.
• Learning as social interaction, Piaget’s theory of cognitive
development, competence and performance, input
hypothesis,
scaffolding, Zone of Proximal Development (ZPD)
• Language learning and language acquisition, L1 and L2 acquisition,
Language acquisition device (LAD), Universal Grammar (UG),
Critical Period Hypothesis
153
Practical – 07 hours
- Facilitating experiential learning – collaborative learning, cooperative learning - integrating ICT and art forms – school visits,
classroom observation, discussion, experimentation during peer
teaching.
Unit 2 : Developing Language Skills
Theory – 24 hours
1. Listening
Listening at the LPS level
• Developing micro-and macro-skills of listening (listen to requests,
simple instructions and questions and respond appropriately., listen
and understand the meanings of words in an utterance, listen and write
the minimal pairs, listen and identify the homophones., recognise
cluster sounds, grasp the meaning of word or sentence., listen to and
understand the importance of tonal variation in utterances., listen to
short stories, conversations and answer comprehension questions.,
recognise rhyme and rhythm)
• Total Physical Response activities, listen and identify (sounds,
words, pictures), listen and draw, listen and perform (mime), listen
and colour, listen and make type of activities
• Using rhymes and songs from websites
• Listening to cassettes and CDs
Listening at the HPS level
• Teaching listening for comprehension – listening for main ideas and
listening for specific details
154
• Real-life listening situations – announcements in bus and railway
stations, telephonic conversations, lesson, lecture, TV programmes,
dramas and movies, radio news Designing listening activities • Developing micro- and macro-skills of listening (listen and distinguish
between stressed and unstressed sounds, listen and understand the
use of strong and weak forms in connected speech., mark the tone
of the speaker., catch the purpose of the spoken language., follow
the sequence of ideas expressed, develop positive attitude and
confidence in the learner
2. Speaking
• Developing oral Communication Skills-what, why and how.
• Micro- and macro-skills of oral production
• Fluency activities - dialogue practice, speaking in groups, speaking
games, story telling, role play, debates
• Discussion activities – describing pictures, picture differences
• Information-gap and opinion-gap activities, problem-solving
activities
• Formal and informal spoken discourses, cohesive devises in speech
• Speaking Practice activities - role play, dialogue practice, delivering
speeches (welcoming guests, proposing vote of thanks), anchoring
programmes, interviews, debates, etc.
3. Reading
• Reading for beginners – sight words, word recognition skills (‘look
and say’ approach, phonic approach), reading aloud and silent
reading
155
• Teaching reading - Pre-reading stage, while-reading stage and postreading stage
• Sub-skills of reading – skimming, scanning, predicting, drawing
inferences, paraphrasing
• Framing comprehension questions – multiple choice, match the
following, true/false, fill in the blanks, one word substitutions,
complete the sentences, higher level questions eliciting personal
responses
• Characteristics of efficient reading and implications for teaching
• Reading aloud and silent reading
4. Writing
• Developing the mechanics of writing – How to teach handwriting,
spelling, punctuation, sentence formation
• Writing processes – pre-writing (brainstorming, mind maps, free
writing, asking questions, ect.), drafting, self- and peer-assessment,
giving feedback, revising, editing, producing a final draft
• Writing for communicative purposes – How to teach letter writing,
paragraph writing skills?
• Creative writing – stories, poems, dialogues
• Textbook-based writing activities.
5. Teaching Grammar and Vocabulary
• Inductive and deductive methods of teaching grammar
• Form-focused and meaning-focused teaching of grammar, Grammar
in context
156
• Grammar games/grammar practice activities
• Common errors in speech and writing
• Active and passive vocabulary
• Vocabulary games and activities
• Spoken and written vocabulary
• Learning vocabulary – word mnemonics, dictionary-using habits,
collocations and word families, idioms and phrases, affixes,
synonyms and antonyms, compound words, vocabulary notebook
• Integrating LSRW - Organising projects for facilitating learning. Use and integration of ICT and Art forms for developing language
skills
Topic/theme-based units, language across curriculum (integrating
content subjects into English lessons)
Practical – 12 hours
• Designing activities for developing Language skills
• Using textbooks to develop language skills, analysing a unit and
designing supplementary activities
• Try out activities in peer teaching
• Using web resources – teaching ideas, lesson plans, etc.
• Preparing lesson plans, preparation for TP
157
Unit 3: Facilitating Learning English: Approaches, Methods and
Techniques
Theory – 15 hours
• Objectives of teaching English at the elementary level as envisaged
in NCF, 2005.
• Humanistic approaches and their implications for classroom
teaching
* Approaches to
Communicative
teaching
of
English
–
Structural
and
* Task-based teaching, collaborative learning, co-operative learning,
community language learning, suggestopedia
* Constructivism, critical pedagogy
• Teaching prose and poetry
• Lesson plan – Models
• Classroom organization, beginning and ending lessons, asking
questions, giving instructions, building rapport
• Patterns of classroom interaction, correction techniques in the
classroom, giving feedback
• Inclusive practices
Practical – 12 hours
• Reading and discussing, NCF-2005,
• Classroom observation - Discussion of observation notes in the
158
light of approaches and
methods to be discussed in the theory classes.
• Video watching – using you tube, BBC, British Council Teaching
English websites
• Preparation of Lesson Plans and tryout
• Practice lessons - supervised and guided by the mentor teacher
Unit 4: Resources for Teaching Learning English
Theory – 08 hours
1. Creating input rich environment
2. Materials preparation – using and supplementing textbooks, teachermade task/worksheets, learning cards, big books
3. Radio and Edusat lessons – Integration into classroom pedagogy
4. Using learning resources for facilitating language learning – authentic
resources, children’s literature, comics, translated materials, films
and theatre
Practical – 08 hours
Textbook analysis, identifying the need for support materials
Preparation of TLM, designing activities
Exploring online materials –worksheets, quizzes, reading
comprehension passages and exercises, language learning activities
159
Unit 5 : Assessing Learning
Theory – 12 hours
• Test types – achievement test, proficiency test, diagnostic test
• Assessing LSRW skills – designing assessment tasks and activities
* Testing listening – listen and match, listen and write, listen and do,
listen and complete, listen and answer, listen and paraphrase, listen
and sequence, sentence completion, retelling a story, note taking
* Testing speaking – read aloud tasks, dialogue completion, picturecued tasks, questions eliciting open-ended responses, telling a story,
describing daily routines, talking about favourite movies/books/
personalities, oral presentations, role play
* Testing reading – odd one out, word/sentence identification,
multiple-choice tasks, gap-filling, reading comprehension passage
plus questions, sequencing tasks, information transfer (reading
charts, maps, graphs, diagrams), skimming and scanning tasks,
summarizing and note making,
* Testing writing – writing letters, words, numbers and abbreviations,
spelling tasks, dictation, picture description, ordering words/
sentences, dialogue completion, paraphrasing, paragraph
construction, editing tasks, writing portfolios
• Formative assessment of learning
• Self and peer assessment, preparing checklists, observation schedules
and assessment rubrics, giving feedback, constructing portfolios
• Summative assessment of learning
• Oral test, written test, question paper design (based on learning
processes)
160
Practical – 08 hours
Analysis of assessment tasks and activities
Preparing assessment tools
Constructing test items
Designing test papers
Plug points for CCE
Formative assessment should be carried out using checklists,
observation schedules, rating scales, etc. Summative assessment
may be carried out through oral and written tests.
Mode of transaction
Interactive sessions, group discussions, presentations, input sessions,
small group tutorials the resources suggested here should be used
during practice sessions to provide appropriate examples of their
usage.
IV. Special Expertise
Professionally trained English teachers should be teaching on the
course
REFERENCES
* English and Foreign Languages University. 2005. Perspectives on
Language Learning and Teaching: Certificate in the Teaching of
English, Hyderabad: English and Foreign Languages University.
* Byrne, D. 1984. Teaching writing skills. London: Longman.
161
* Chakrakodi, R. 2012. Teacher Portfolios as a Powerful Tool for
CPD, In Bolitho, R and Padwad, A (Eds.) Continuing Professional
Development: Lessons from India. New Delhi: British Council. 4757.
* Grellet, F. 1985. Developing reading skills: A practical guide to
reading comprehension exercises. Cambridge: Cambridge University
Press.
* Hamp-Lyons, L. and Heasley, B. 1988. Study Writing. Cambridge:
Cambridge University Press.
* Harmer, J. 2004. How to Teach Writing, Delhi: Pearson Education.
* Hedge, T. 2007. Writing. Oxford: Oxford University Press
* Richards, J. C. and Rodgers, T.S. 2010. Approaches and Methods in
Language Teaching. Cambridge: Cambridge University Press. * Nagaraj, G. 1996. English Language Teaching: approaches, methods
and techniques. Hyderabad: Orient Blackswan
* Tickoo, M. L. 2004. Teaching and Learning English: a Source-book
for Teachers and Teacher Trainers. Hyderabad: Orient Blackswan
* Larsen-Freeman, D. 2008. Techniques and Principles in Language
Teaching. Oxford: Oxford University Press.
* Krishnaswamy, N and Krishnaswamy, L. 2003. Chennai: MacMillan.
Teaching English: Approaches, Methods and Techniques. Chennai:
MacMillan.
* Slattery, M and Willis, J. 2001. English for Primary Teachers: A
handbook of activities and classroom language. Oxford: Oxford
University Press.
* Krishnaswamy N and Sriraman, T. 1994. English Teaching in
162
India: Resource Books for Teachers of English. Chennai: T R
Publications.
* Krishnaswamy N. 1995. Teaching English Grammar: A Modern
Guide to an Interactive Approach. Chennai: T R Publications.
* Ur, P. 2007. Grammar Practice Activities: A Practical Guide for
teachers. Cambridge: Cambridge University Press.
* Ur, P. and Right, A. 2004. Five minute activities: a resource book for
teachers. Cambridge: Cambridge University Press.
* Chakrakodi. R `Integrating content subjects into English : Some
Possibilities English Teaching Professional. April 2011 (10). 2628.
* Chakrakodi. R. `Ensuring Continuing Competence’. Teacher Plus,
November 2012.
* Philips , S. 1993. Young Learners. Oxford: Oxford University
Press.
* Sasikumar, V. and others. 2006. A Course in Listening and Speaking
– I. Bangalore: Foundation Books.
* Sasikumar, V. and others. 2006. A Course in Listening and Speaking
– II. Bangalore: Foundation Books.
* Raimes, A. 1983. Techniques in Teaching Writing. Oxford: Oxford
University Press.
* Narayanaswamy, V. R. 1979. Strengthen Your Writing. Hyderabad:
Orient Longman.
* Padmanabhan, K. N. 2000. Poorna Italic Handwriting Book.
Kozhikode: Poornima Publications.
* Sasikumar V Writing Italic – Book 1. Hyderabad: Orient Longman.
163
* Sasikumar, V. and Raja Rao, P. 1990. Cursive Writing for Today.
Hyderabad: Orient Longman.
* Prabhu, N. S. and Bhaskaran, N. P. 1975. English through reading.
Bangalore: MacMillan.
* Nuttal, C. 1982. Teaching Reading Skills in a Foreign Language.
Oxford: Heinemann International.
* Rajeevan, K. 1989. Study skills. Hyderabad: Central Institute of
English and Foreign Languages. * McCarthy, M. and O’Dell. 2002. English vocabulary in Use:
Elementary. Cambridge: Cambridge University Press.
Useful Journals and Magazines
1. The English Classroom, Bangalore: Regional Institute of English
South India
2. Journal of English Language Teaching. Chennai: English Language
Teachers’ Association of India.
3. English Teaching Professional, New Delhi: British Council.
4. Forum, New delhi: Regional English Language Office, American
centre.
5. Teacher Plus, Secunderabad, Andhra Pradesh
Useful Websites
www : onestopenglish.com
www : britishcouncil.org
www : teacherplus.org
www : teaching english.org.uk
164
2.2.3(a) PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ - «eÁÕ£À
¸ÀªÀÄAiÀÄ ºÀAaPÉ: 120 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ: 100
yAiÀÄj: 65 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
DAvÀjPÀ: 40
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ: 55UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¨ÁºÀå: 60
I PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ
«eÁÕ£ÀªÀÅ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼ÀÄ, vÁQðPÀ ªÁzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÀAiÀiÁvÀäPÀ
«ªÀıÉðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ w½AiÀÄĪÀ MAzÀÄ «zsÁ£À JA§ w½ªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß «zÁåyð
²PÀëPÀgÀ°è ªÀÄÆr¸ÀĪÀ GzÉÝñÀªÀ£ÀÄß F PÉÆøïð ºÉÆA¢zÉ.
«eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄÄ MAzÀÄ ¸ÀQæAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ JA§ ¦ÃpPÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É F
PÉÆøïð C£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. «eÁÕ£ÀzÀ ¨sÁ« ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ªÀiÁ»w ¤ÃqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ
«eÁÕ£À «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß '¥ÀÆtðUÉƽ¸ÀĪÀ' ¥ÀæQæAiÉĬÄAzÀ zÀÆgÀ ¸ÀjAiÀÄĪÀAvÉ
ªÀiÁqÀ®Ä EzÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. «eÁÕ£À, «eÁÕ£ÀzÀ PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ
§UÉÎ ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀAvÉ
«zÁåyð ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¸ÀdÄÓUÉƽ¸À®Ä F PÉÆøïð C£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸À¯ÁVzÉ.
II GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ
F PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ°è F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
«eÁÕ£ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
«eÁÕ£ÀzÀ §UÉÎ vÀªÀÄä ¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀ w½ªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã°¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
«eÁÕ£ÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
*
¸ÀAAiÉÆÃfvÀ PÀ°PÁ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ ¤«Äð¸ÀĪÀÅzÀÄ JAzÀÄ w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
*
»jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̼À°è «eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ®UÉƽ¸ÀĪÀ
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
165
*
ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ C¼ÀªÀrPÉAiÀÄÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ ¸ÀÆPÀÛ ªÀiÁ¥À£À vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß
DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
III WÀlPÀ
WÀlPÀ 1: «eÁÕ£ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À
vÁwéPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼À
vÁwéPÀ
*
ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄÆ® vÀvÀéUÀ¼ÀÄ : «eÁÕ£ÀªÀÅ eÁÕ£ÀzÀ MAzÀÄ DAiÀiÁªÀÄ; ºÀ®ªÁgÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
¸ÀA§A¢üvÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ «zsÁ£À: ¥Àæ²ß¸ÀĪÀÅzÀÄ - ««zsÀ
jÃwAiÀÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ½UÉ PÁgÀtªÁUÀĪÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ; ¹zÁÞAvÀUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ - UÀªÀĤ¸ÀÄ«PÉ, ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ªÀÄvÀÄÛ
UÀtÂvÀzÀ ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ; vÁQðPÀªÁV ¹ÜgÀ ªÁzÀUÀ¼ÀÄ ºÉÆA¢gÀĪÀ
¸ÁPÀë÷åUÀ½UÉ MvÀÄÛ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ; «eÁÕ£ÀªÀÅ QæAiÀiÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄÛ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ
eÁÕ£ÀzÀ MAzÀÄ DPÀgÀ.
*
«eÁÕ£ÀzÀ°ègÀĪÀ
ªÀiË®åUÀ¼ÀĪÉÊeÁÕ¤PÀ
ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀªÀ£ÀÄßC©üªÀÈ¢Þ
¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.«ªÀıÉðUÉ ªÀÄÄPÀÛvÉ, ¸ÁQëAiÀÄ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß, £ÉÊd ªÀgÀ¢
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ£ÀÄß UËgÀ«¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß UËgÀ«¸ÀĪÀÅzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
±ÁAwUÁV «eÁÕ£À.
*
«eÁÕ£À, vÀAvÀæeÁÕ£À, ¸ÀªÀiÁdzÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀ: ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÉÄÃ¯É «eÁÕ£À
ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀªÀiÁdzÀ
¥ÀjuÁªÀÄ; «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£À MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß; J¯Áè
¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀĪÀ°è CxÀªÁ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ CUÀvÀåªÀ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀĪÀ°è
«eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ «ÄwUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ (AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ)
*
«eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®Ä M§â
¸ÀܽÃAiÀÄ «eÁÕ¤AiÀÄ ¸ÀAzÀ±Àð£À.
166
*
««zsÀ ªÀÈwÛUÀ¼À£ÀÄß (GzÁºÀgÀuÉUÉ gÉÊvÀ, ²PÀëPÀ, C©üAiÀÄAvÀgÀ, ªÀQî)
CªÀ®A©¹gÀĪÀ PÀ¤µÀ× £Á®ÄÌ ªÀåQÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÉƨÉÊ¯ï ¥sÉÆÃ£ï £À §¼ÀPÉAiÀÄ
¥ÀjuÁªÀÄ.
*
vÀªÀÄä ¥ÀæzÉñÀzÀ°è£À zÉòÃAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄvÀÄÛ vÁAwæPÀ eÁÕ£ÀªÀÅ
ªÀåªÀ¹ÜvÀªÁV DPÀæ«Ä¹PÉÆArgÀĪÀ §UÉÎ MAzÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À (EzÀÄ PÀȶ
¥ÀzÀÝwAiÀÄ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ, ªÀÄ£ÉUÀ¼À ¤ªÀiÁðt, PÀgÀPÀıÀ® PÉ®¸À EvÁå¢UÀ½UÉ
C£Àé¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ).
*
PɼÀV£À ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À; PÀÄrAiÀÄĪÀ ¤Ãj£À
¸ÀAUÀæºÀuÉ, ªÀiÁ°£ÀåªÀ£ÀÄß PÀrªÉÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ
UÀªÀĤ¹: £Á®ÌjAzÀ LzÀÄ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ aPÀÌ vÀAqÀUÀ¼À°è ¸Á»vÀå ¥ÀgÁªÀıÀð£É
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀåQÛUÀ¼À eÉÆvÉ ZÀað¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÀÄA¥ÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À ¥Àj²Ã®£ÉUÁV CªÀgÀ D«µÁÌgÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄÄPÀÛªÁVqÀ¨ÉÃPÀÄ. ¥Àæw UÀÄA¥ÀÄ MAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À¨ÉÃPÀÄ.
WÀlPÀ-II «eÁÕ£ÀzÀ «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ - 18 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ; ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 13 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ
*
«eÁÕ£ÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À P˱À®UÀ¼ÀÄ.
*
«eÁÕ£ÀzÀ°è£À «µÀAiÀÄUÀ¼À «¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ - ªÁ¸ÀÛªÁA±ÀUÀ¼ÀÄ, PÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ, vÀvÀéUÀ¼ÀÄ,
¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ¹zÁÞAvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ.
*
«eÁÕ£ÀzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ªÀÄgÀÄ ¥Àj²Ã®£É:
£ÀªÀÄä gÁdåzÀ »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉAiÀÄ ºÉƸÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°ègÀĪÀ PɼÀV£À
«µÀAiÀÄUÀ¼À ¥ÀæªÀÄÄR ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ ? zÀæªÀå ªÀ¸ÀÄÛ; DºÁgÀ;
fëUÀ¼À ¥Àæ¥ÀAZÀ; ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ºÉÃUÉ PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛªÉ; ¸Áé¨sÁ«PÀ «zÀåªÀiÁ£À;
±ÀQÛ, PÉ®¸À ªÀÄvÀÄÛ §®.
167
UÀªÀĤ¹ :
1.
»jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ¢AzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀµÀð ¥ÀÆwð ¥ÀjUÀt¸À
¨ÉÃPÀÄ. F WÀlPÀzÀ°è£À PÉ®ªÀÅ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß D¼ÀªÁV C¨sÀ幸À¨ÉÃPÀÄ.
2. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ, AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ, ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ, ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ C£ÉéõÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀ ªÀiÁUÀðzÀ²ðvÀ C£ÉéõÀuÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß
C¨sÀ幸À¨ÉÃPÀÄ.
3. F PÉ®¸ÀUÀ¼À ªÉÆzÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ªÁå¥ÀPÀ ZÀZÉðUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀPïð ²Ãmï UÀ¼À£ÀÄß §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
*
¸ÀÆPÀÛ ¹ÜgÀ PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ PɼÀV£À P˱À®UÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ. 1.«ÃPÀëuÉ 2. ªÀVÃðPÀgÀt 3. ¸ÀASÉåUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ 4.
C¼ÀvÉ 5. ¸ÀªÀÄAiÀÄ-CªÀPÁ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀ 6. PÀ®à£ÉUÀ¼À ¸ÀÆwæÃPÀgÀt 7. C¹ÜgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ 8. C¹ÜgÀvÉUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß ºÀÄqÀÄPÀĪÀÅzÀÄ 9.
C¹ÜgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀÅzÀÄ10. ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ11.
zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À£ÀÄß zÁR°¸ÀĪÀÅzÀÄ 12. ¤zsÁðgÀ vÀ¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ 13. ¤tðAiÀĪÀ£ÀÄß
vÉUÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ 14. ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ 15.
H»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
¸ÀªÀÄUÀæ yêÀiï AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ (AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ) - ¤ÃgÀÄ, PÁUÀzÀ, §mÉÖ,
DºÁgÀ, ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀzÉà yêÀÄμÀÄ. F WÀlPÀzÀ°è, ¨ÉÆâü¸À¨ÉÃPÁzÀ
¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß F yêÀiï UÀ¼À eÉÆvÉUÉ ¸ÀAAiÉÆÃf¸À¨ÉÃPÁzÀ
CªÀ±ÀåPÀvɬÄgÀÄvÀÛzÉ.
*
«£Áå¸À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£À AiÉÆÃd£É - «eÁÕ£ÀzÀ «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ
PÀgÀPÀıÀ® PÀ¯É ºÁUÀÆ ¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ
vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ eÉÆvÉ ¸ÀAAiÉÆÃf¸ÀĪÀ C£ÀĨsÀªÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ GzÉÝñÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢zÉ. §ÄnÖ ºÉuÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, PÉÊ aî vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ CxÀªÁ ¸ÀgÀ¼À ©¢j£À
GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀAvÀºÀ MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À, ¸ÀܽÃAiÀÄ PÀ¯ÉAiÀÄ£ÀÄß «zÁåyð
²PÀëPÀgÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. £ÀAvÀgÀ EzÀ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÁÌV vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ. JAljAzÀ ºÀvÀÄÛ d£ÀgÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
168
PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. PÉ®¸À ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtzÀ PÉÆøïðUÉ EzÀ£ÀÄß ¸ÀAAiÉÆÃf¸À§ºÀÄzÀÄ.
WÀlPÀ 3 «eÁÕ£À ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¨ÉÆâü¸ÀĪÀÅzÀÄ
vÁwéPÀ - 17 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼À
vÁwéPÀ
*
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉAiÀÄ°è «eÁÕ£ÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ UÀÄjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ.
*
«eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ: ¸ÀéAiÀÄA C£ÉéõÀuÉAiÀÄ (Heuristic)
«zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ «ÄwUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁUÀðzÀ²ðvÀ C£ÉéõÀuÉ; ¸Áé¨sÁ«PÀ ªÁvÁªÀgÀt
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ C£ÉéõÀuÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆAzÀĪÀ ªÀiÁzÀj ªÀÄvÀÄÛ C£ÉéõÀuÉ vÀgÀ¨ÉÃw ªÀiÁzÀj.
*
gÀZÀ£ÀªÁzÀzÀ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼ÀÄ: «zÁåyðUÀ¼À ªÉÆzÀ® UÀæ»PÉUÀ¼À eÉÆvÉ
vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄî«PÉ; ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ,
«zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÁ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ;
¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ¸À¤ßªÉñÀzÀ°è «zÁåyðUÀ¼À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¤tð¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¸ÀévÀB
ªÉÄðéZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ P˱À®å C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀUÉƽ¸À®Ä ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ: 5 E
(E) UÀ¼À ªÀiÁzÀj vÉÆqÀV¸ÀÄ (Engage), C£Ééö¸ÀÄ (Explore), «ªÀj¸ÀÄ
(Explain), «¸ÀÛj¸ÀÄ (Elaborate), ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀÄ (Evaluate);
ªÀiÁUÀðzÀ²ðvÀ C£ÉéõÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ C£ÉéõÀuÉ £ÀqɸÀĪÀ ««zsÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ; UÀÄA¥ÀÄ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ; vÉgÉzÀ vÀ¤SÉUÀ¼ÀÄ; ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼ÀÄ; «£Áå¸À ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ
ªÀiÁqÀÆå¯ï; ¸ÀA¨sÁµÀuÉ; ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ ; ¤gÀÆ¥ÀuÉ.
*
J¯Áè ªÀÄPÀ̼À CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¸ÀĪÀÅzÀÄ : CAUÀªÉÊPÀ®å ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ;
¥Àæw¨sÁ¤évÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ; EvÀgÉ zÀĵÀàjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ.
*
AiÉÆÃd£É: ¥ÀjµÀÌöÈvÀ §ÆèªÀiï £À mÁåPÁì£À«Ä; ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀ AiÉÆÃd£É;
gÀZÀ£ÀªÁzÀzÀ zÀȶÖPÉÆãÀzÀ MAzÀÄ AiÉÆÃd£É; ¸ÀªÀÄUÀæ ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀiÁzsÁjvÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ;
169
*
vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ: ¸ÀºÀPÁj ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ PÀ°PÉUÉ ¨sËwPÀ
¸ÀܼÁªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß MUÀÆÎr¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ (AiÀiÁªÀÅzÉà 3)
*
MAzÀÄ ªÀÄUÀĪÀÅ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß/«eÁÕ£ÀzÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
PÁAiÀÄ𠤪Àð»¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß «ÃQë¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
««zsÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹ ¸ÀtÚ PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ
ºÁUÀÄ CªÀÅUÀ¼À ¥ÀjuÁªÀÄPÁjvÀéªÀ£ÀÄß «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
ªÀÄPÀ̽UÉ ¤zÉÃð²vÀ C«µÁÌgÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀPïð ²Ãmï UÀ¼À DzsÁjvÀ
¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
*
¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀ ªÀiÁzÀj ªÀÄvÀÄÛ «ZÁgÀuÁ vÀgÀ¨ÉÃw ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÀÄß
«ªÀıÁðvÀäPÀªÁV «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ 4 : «eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄÄ®Ä EgÀĪÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ - 08 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ
*
¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÁ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À ¸ÀAPÀÄavÀ PÀ®à£É¬ÄAzÀ «±Á®ªÁzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À
PÀqÉUÉ
UÀªÀÄ£ÀºÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ (¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ); ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ PÀ°PÁyðUÀ½UÁV §ºÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
DPÀgÀUÀ¼ÀÄ / ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀȶָÀĪÀÅzÀÄ: ªÀiÁzÀjUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀAgÀPÀëuÉ; ¸ÀÄzsÁjvÀ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ; ªÉ¨ï DzsÁjvÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ, ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, ¤AiÀÄvÀPÁ°PÉUÀ¼ÀÄ, ¢£À ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ, ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÄ,
rfl¯ï ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ.
*
¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
»jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉAiÀÄ «eÁÕ£À ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß «ªÀıÁðvÀäPÀªÁV
«±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
170
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
*
ªÀÄÆgÀÄ ««zsÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆâü¸À®Ä ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
¸ÀܽÃAiÀĪÁV ®¨sÀå«gÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ MAzÀÄ ¸ÀÄzsÁjvÀ G¥ÀPÀgÀt
/ ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
C¹ÛvÀézÀ°ègÀĪÀ MAzÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪À£ÀÄß ¸ÀAWÀnvÀªÁV
ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÁßzsÀj¹ «ªÀıÁðvÀäPÀªÁV «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
«eÁÕ£À ªÀ¸ÀÄÛ ¸ÀAUÀæºÁ®AiÀÄ/ «eÁÕ£À eÁvÉæ/ «eÁÕ£À ¥ÀæzÀ±Àð£ÀPÉÌ ¨sÉÃn ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
MAzÀÄ PÉëÃvÀæ ¨sÉÃnUÉ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
«PÀ¸À£ÀUÉÆAqÀ
WÀlPÀ 5 «eÁÕ£ÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
vÁwéPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ
*
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À: ¥ÀjZÀAiÀÄ; gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß
¨ÉA§°¸ÀĪÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀUÀ¼ÀÄ; ¨ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
eÉÆÃr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
*
gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ: PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä EgÀĪÀ
¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ; ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ; n¥Ààt avÀæUÀ¼ÀÄ/ avÀæUÀ¼ÀÄ / ¤zÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ / UÁæ¦üPï
UÀ¼ÀÄ; «ªÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Áæw¤zsÀåUÀ¼À «±ÉèõÀuÉ; C£ÉéõÀPÀUÀ¼ÀÄ; ªÀiÁUÀðzÀ²ðvÀ
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¥Àæ²ß¸ÀÄ«PÉ; C£Ë¥ÀZÁjPÀ ¸ÀAzÀ±Àð£À; K-W-L ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÀÄ; PÀ°PÉAiÀÄ
GzÉÝñÀUÀ¼À vÀ¥À²Ã®Ä ¥ÀnÖ.
*
¨ÉÆÃzsÀ£É / PÀ°PÉAiÀÄ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¸À®Ä ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß
DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
*
«eÁÕ£ÀzÀ §UÉÎ ªÀÄPÀ̼À°è EgÀ§ºÀÄzÁzÀ
«±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁR°¸ÀĪÀÅzÀÄ.
171
«ZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
C£Ééö¸ÀĪÀÅzÀÄ,
*
¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
*
¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À: ¥ÀjÃQë¸À®Ä AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ; ««zsÀ §UÉAiÀÄ
¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À «£Áå¸ÀªÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ; GvÀÛgÀ
¥ÀwæPÉUÀ¼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ; ±ÉæÃAiÀiÁAPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
*
PÀÈw ¸ÀA¥ÀÄlUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À; CAPÀ ¤ÃqÀÄ«PÉAiÀÄ
¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
*
¸ÁzsÀ£À ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À ««zsÀ §UÉUÀ¼À CzsÀåAiÀÄ£À.
*
ªÀÄPÀ̼À ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ PÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß / vÀ¥ÀÄàUÀæ»PÉUÀ¼À£ÀÄß C£Ééö¸À®Ä ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ
««zsÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÁvÀäPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ. F ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ
¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄ
ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ
¸ÀA¨sÁµÀuÉUÀ¼ÀÄ
DAiÀÄÝ ªÁZÀ£ÀUÉÆö×UÀ¼ÀÄ
ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÄ / «ÃrAiÉÆUÀ¼ÀÄ
aAvÀ£Á ²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
UÀªÀĤ¹ : F PÉÆøïð C£ÀÄß ¨ÉÆâü¸À®Ä «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£À (PCK)
«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ «zsÁ£À
ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ J¯Áè vÀgÀUÀw ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ®Æè ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ
/ PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÉAiÀÄ gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
172
¸ÀAzÀ¨sÉÆÃðavÀ UÀæ»PÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉƼÀÄîªÀ °TvÀ ¥Àæ±ÁߪÀ½UÀ¼À£ÀÄß
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
NzÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À UÀæ»PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä ªÀPïð ²Ãmï UÀ¼À£ÀÄß
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÁUÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À (ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ,
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ, EvÁå¢) ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À (¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, UÀÄA¥ÀÄ PÉ®¸À,
¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É, EvÁå¢) ¥Àj¨sÁµÉAiÀÄ°è ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ
¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå
• DSERT,
Science text books (classes 5 to 8).
Bangalore
DSERT,
• Eklavya, 2003. Bal Vaigyanik (Classes 6 to 8), Eklavya, Bhopal
• Homi Bhabha Centre for Science Education, 2003. Small Science
(Classes 3 to 5 – Text book, Work book, Teacher’s handbook),
Oxford University Press, India
• NCERT, 2005. Focus Group Paper on Science Education
Position Paper NCERT, New Delhi
• RV VSEI Resource Centre . Vignana; Nodi Madi, Chithisikali.
Unpublished
• Reader’s Digest, 1978. Joy of Nature. Reading Digest Association
Limited, New York
• Sudarshan Khanna, 1992 Joy of making Indian Toys. National
Book Trust, India
• Teacher Plus, May-June 2010; Biology Special
173
• Wynne Harlen, Jos Elstgeest , 1992. UNESCO. Sourcebook for
Science in the Primary School. National Book Trust, India
* r.Dgï. §¼ÀÆgÀV,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
2010.
¨É¼ÀPÀÄ.
PÀ£ÁðlPÀ
gÁdå
«eÁÕ£À
¥ÀjµÀvÀÄÛ,
* r.Dgï. §¼ÀÆgÀV, 1984. ¤Ã£Éà ªÀiÁr £ÉÆÃqÀÄ. PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «eÁÕ£À ¥ÀjµÀvÀÄÛ,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
* r.Dgï. §¼ÀÆgÀV; JªÀiï.J. ¸ÉÃvÀÄgÁªÀiï, 1982. ¸ËgÀ ±ÀQÛ.
«eÁÕ£À ¥ÀjµÀvÀÄÛ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
PÀ£ÁðlPÀ gÁdå
* «ÄÃgï £Àd§vï D°, C£ÀĪÁzÀ: eÉ.Dgï.®PÀëöätgÁªï, 1973. dUÀvÀÛ£ÀÄß
§zÀ¯Á¬Ä¹zÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, £ÁåµÀ£À¯ï §ÄPï læ¸ïÖ, EArAiÀiÁ
Websites
www.arvindguptatoys.com
www.hbcse.tifr.res.in
www.nationalgeographic.com
www.project2061.com
www.unesco.org
174
2.2.3 (b). UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
CªÀ¢ü : 120 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 65 UÀÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 55 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 100
DAvÀjPÀ : 40
¨ÁºÀå : 60
I. vÁQðPÀ «ªÀgÀuÉ :
UÀtÂvÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀzÀ §UÉÎ ¨sÁ« UÀtÂvÀ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¸ÀÆPÀëöäUÁæ»UÀ¼À£ÁßV
ªÀiÁqÀĪÀÅzÉà F PÉÆøïð£À ¥ÀæªÀÄÄR UÀÄj, «zÁåyðUÀ¼ÀÄ QjAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀ¢AzÀ
»jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀPÉÌ ªÀÄÄAzÀĪÀjzÀAvÉ, CªÀgÀ UÀtÂvÀ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ
CªÀÄÆvÀð ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁAPÉÃwPÀ gÀÆ¥À ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ, UÀtÂvÀzÀ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ
UÀtÂwÃAiÀÄ D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, UÀtÂvÀzÀ°è PÁgÀtÂÃPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ, ©ÃdUÀtÂwÃAiÀÄ
D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, UÀtÂvÀzÀ°è ¸ÀAªÀºÀ£À, CªÀÄÆwð¸ÀÄ«PÉ, ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ
UÀtÂwÃAiÀÄ ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄ«PÉUÀ¼À §UÉÎ M¼À£ÉÆÃlªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀî¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. UÀtÂvÀzÀ
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À §UÉÎ ¥ÀæeÉÕ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ±ÀA¸ÉUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀ CªÀ±ÀåPÀvɬÄzÉ.
»jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉAiÀÄ ªÀÄPÀ̼À°è UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß GAlĪÀiÁqÀ®Ä
¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ CjAiÀÄ®Ä CUÀvÀå«gÀĪÀ ¸ÉÊzÁÞAwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä F PÉÆøÀð£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸À¯ÁVzÉ.
II. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøÀÄð ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ PɼÀUÉ ¥ÀnÖªÀiÁrgÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀî®Ä
C£ÀÄPÀÆ® MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ UÀtÂvÀ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀjPÀ®à¤ÃAiÀÄ CjªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ UÀtÂvÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
«±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ ªÀÄƯÁA±ÀUÀ¼ÀÄ
¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
ªÀÄvÀÄÛ
zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À
175
¤ªÀðºÀuÉ
§UÉÎ
CjªÀ£ÀÄß
* ©ÃdUÀtÂwÃAiÀÄ D¯ÉÆÃZÀ£É §UÉÎ ¥ÀæeÉÕ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ±ÀA¸ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* UÀtÂwÃAiÀÄ PÁgÀtÂÃPÀj¸ÀÄ«PÉAiÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼À §UÉÎ M¼À£ÉÆÃl ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä CUÀvÀå«gÀĪÀ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ªÀiÁ¥À£À vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ/DAiÉÄ̪ÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
III.WÀlPÀUÀ¼ÀÄ:
WÀlPÀ 1 : UÀtÂvÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* UÀtÂwÃAiÀÄ PÁgÀtÂÃPÀj¸ÀÄ«PÉ - C£ÀÄUÀªÀÄ£À PÁgÀtÂÃPÀj¸ÀÄ«PÉ, «£Áå¸À ¥ÀvÉÛºÀZÀÄѪÀÅzÀÄ,
¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¸ÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄ, ¤UÀªÀÄ£À PÁgÀtÂÃPÀj¸ÀÄ«PÉ, ©ÃdUÀtÂwÃAiÀÄ D¯ÉÆÃa¸ÀÄ«PÉ,
gÉÃSÁUÀtÂwÃAiÀÄ D¯ÉÆÃZÀ£ÉUÀ¼À ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ - ªÁ£ï ºÉïïì.
* UÀtÂvÀzÀ gÀZÀ£É - ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ (ªÁåSÁ夸À®àqÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁåSÁ夸À®àlÖ),
¸ÀéAiÀÄA¹zÀÞUÀ¼ÀÄ, ¹éÃPÀÈvÀ ¹zÁÞAvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæªÉÄÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ- AiÀÄÆQèqïgÀªÀgÀ
ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÆQèqïgÀªÀg®èzÀ gÉÃSÁUÀtÂvÀ.
* UÀtÂvÀzÀ ºÉýPÉUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀħzÀÞUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ°è ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀ PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀÅzÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀªÁV
D¯ÉÆÃa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ PÀ°PÉAiÀÄ ¹zÁÞAvÀUÀ¼ÀÄ - ªÀUïð£Áqï ªÀÄvÀÄÛ »¯ÁØ mÁ¨Á.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* (PɼÀV£À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ JgÀqÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ)
* UÀtÂvÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀĸÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
176
* UÀtÂvÀzÀ HºÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀæªÀħzÀÞUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ-UÀÄA¥ÀÄ
ZÀZÉð.
* AiÀÄÆQèqïgÀªÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÆQèqïgÀªÀgÀzÀ®èzÀ gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ
¸ÁªÀÄVæAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð.
§UÉÎ
PÀ°PÁ
* UÀtÂvÀzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ, MUÀlÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ (Brain teasers UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ,
¸ÀȶָÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ - ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* UÀtÂvÀzÀ°è ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀȶָÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæAiÉÆÃUÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ - UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* ªÁ¯ïºÉïïìgÀªÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ gÉÃSÁUÀtÂwÃAiÀÄ D¯ÉÆÃZÀ£Á ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹zÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ 2 : UÀtÂvÀzÀ «µÀAiÀÄ eÁÕ£À
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
PɼÀUÉ ¥ÀnÖªÀiÁrgÀĪÀ WÀlPÀUÀ¼À «µÀAiÀÄAiÀiÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ WÀlPÀzÀ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß (6jAzÀ 8gÀªÀgÉV£À vÀgÀUÀwAiÀÄ UÀtÂvÀ)
¨ÉÆÃzsÀ£Á «eÁÕ£À «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀzÀ zÀȶ֬ÄAzÀ «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ
F «±ÉèõÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀå«gÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è Erà ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµÀðzÀ°è ºÀgÀr
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. F WÀlPÀPÉÌ ¤UÀ¢¥Àr¹gÀĪÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ªÀÄÆgÀÄ
WÀlPÀUÀ½UÉ D¼ÀªÁzÀ «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁr¸À¨ÉÃPÀÄ. «µÀAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß gÀZÀ£ÁªÁzÀ
¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ «±ÉèõÀuÉ ªÀiÁr¸À¨ÉÃPÀÄ.
* ¸ÀASÁå ¥ÀzÀÞw - ¥ÀÆuÁðAPÀUÀ¼ÀÄ, ¨sÁUÀ®§zÀÞ ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ, ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ,
zÀ±ÀªÀiÁA±À ©ü£ÀßgÁ²UÀ¼ÀÄ-¸ÀASÉåUÀ¼ÉÆqÀ£É DlUÀ¼ÀÄ.
* ±ÉÃPÀqÁ - C£ÀÄ¥ÁvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£ÀÄ¥ÁvÀ
* ©ÃdUÀtÂvÀ - ©ÃeÉÆÃQÛUÀ¼ÀÄ, C¥ÀªÀwð¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÀ¼À ¸À«ÄÃPÀgÀtUÀ¼ÀÄ
* gÉÃSÁUÀtÂvÀ - DPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ ( 2 DAiÀiÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 3 DAiÀiÁªÀÄ),
¸ÀªÀÄ«Äw, ¸ÀªÀð¸ÀªÀÄvÉ.
177
* ¸ÀéAiÀÄA¹zÀÞUÀ¼ÀÄ, ¹éÃPÀÈvÀ ¹zÁÞAvÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæªÉÄÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ.
* wæ¨sÀÄdUÀ¼À ªÉÄð£À ¥ÀæªÉÄÃAiÀÄUÀ¼ÀÄ - wæ¨sÀÄdUÀ¼À ¸ÀªÀð¸ÀªÀÄvÉ.
* gÉÃSÉUÀ¼À, PÉÆãÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ wæ¨sÀÄdUÀ¼À gÀZÀ£É
* PÉëÃvÀæUÀtÂvÀ-ªÀUÀð, DAiÀÄvÀ, wæ¨sÀÄd, ¸ÀªÀiÁAvÀgÀ ZÀvÀĨsÀÄðd ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈvÀÛUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ¼ÀvÉ
ªÀÄvÀÄÛ «¹ÛÃtð-KPÀªÀiÁ£À «¹ÛÃt𠧼À¹
* zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ-DªÀÈwÛ «vÀgÀuÁ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ, avÀæ£ÀPÉë ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀÛA¨sÀ£ÀPÉëUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ-PÉÃA¢æÃAiÀÄ ¥ÀæªÀÈwÛÃUÀ¼À C¼ÀvÉUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* ¸ÀASÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀASÁå¥ÀzÀÞwUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, ©ÃdUÀtÂwÃAiÀÄ D¯ÉÆÃZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ
gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ ¸ÁªÀÄVæAiÀÄ §UÉÎ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæ.
* ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀÄ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ »£É߯ɬÄgÀĪÀ UÀtÂvÀdÕgÀ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀPÉÌ CªÀgÀ
PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* «£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀASÁå «£Áå¸À ªÀÄvÀÄÛ
gÉÃSÁ«£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* AiÀÄÆQèqïgÀªÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÆQèqïgÀªÀgÀzÀ®èzÀ gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ°è£À ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀgÀtUÀ¼À §UÉÎ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁr
¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* C£ÉéõÀuÉUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ, zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ, ««zsÀ «zsÁ£ÀUÀ½AzÀ
zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CxÉÊð¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÉÃA¢æÃAiÀÄ ¥ÀæªÀÈwÛAiÀÄ
C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CxÉÊð¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ
ZÀlĪÀnPÉ.
* ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ WÀlPÀPÀÆÌ ¸ÀA¥ÀzÀÞjvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
178
WÀlPÀ 3: UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ:
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* 6 jAzÀ 8£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ UÀtÂvÀ WÀlPÀUÀ½UÉ «µÀAiÀÄ «±ÉèõÀuÉ.
* ¥ÀjµÀÌj¹zÀ §ÆèªÀÄgÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á GzÉÝñÀUÀ¼À ªÀVðÃPÀgÀt ¨ÉÆÃzsÀ£Á
GzÉÝñÀUÀ¼ÀrAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼ÀÄ-PÁAiÀÄð «±ÉèõÀuÉ-««zsÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á
GzÉÝñÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¥ÀæQæAiÀiÁ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À «±ÉèõÀuÉ 6jAzÀ 8gÀªÀgÉV£À
vÀgÀUÀwAiÀÄ UÀtÂvÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ PÀ°PÁ ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð «±ÉèõÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀnÖ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ-LzÀÄ E UÀ¼À ªÀiÁzÀj gÀZÀ£ÁªÁzÀ vÀvÀéªÀ£ÀÄß
DzsÀj¹zÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ-C£ÀÄUÀªÀÄ£À D¯ÉÆÃa¸ÀÄ«PÉ, C£ÉéõÀuÁ
D¯ÉÆÃZÀ£É, ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄÆr¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjPÀ®à£É UÀ½¸ÀÄ«PÉ-EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
DzsÀj¹zÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ-ªÀiÁUÀðzÀ²ðvÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ
C£ÉéõÀuÉUÀ½UÉ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ; ¸ÀºÀPÁj PÀ°PÁ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ-ªÀiËTPÀ, °TvÀ ªÀÄvÀÄÛ C¨sÁå¸À PÉ®¸À.
* WÀlPÀ DzsÁjvÀ ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É.
(¸ÀÆZÀ£É : ªÉÄÃ¯É ¸ÀÆa¹gÀĪÀ CA±ÀUÀ¼À°è
PÀ°vÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀUÀ½UÉ «µÀAiÀÄ «±ÉèõÀuÉ, ¨ÉÆÃzsÀ£Á
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀzÀÞw, «zsÁ£À
AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ.)
ªÉÆzÀ®£É ªÀµÀðzÀ°è WÀlPÀ 3gÀ°è
6jAzÀ 8£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ UÀtÂvÀzÀ
GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð «±ÉèõÀuÉ
ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 13 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* 6jAzÀ 8£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉV£À UÀtÂvÀ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆâü¸À®Ä ««zsÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ,
«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ- ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è
179
vÀAiÀiÁj¹zÀ
¥ÁoÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
* UÀtÂvÀ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÁV WÀlPÀ ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ°è C¨sÁå¸À PÉ®¸ÀPÉÌ PÁAiÀÄðºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ (ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ
°TvÀ PÉ®¸ÀPÉÌ)
¸ÀÆZÀ£É : ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ vÁªÀÅ vÀAiÀiÁj¹zÀ ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÁ
¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ªÀiÁr §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* PÀÈvÀPÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è(vÀªÀÄäzÉà ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è, vÀªÀÄä ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÉÆA¢UÉ)
* ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸À ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è (±Á¯ÉUÀ¼À°è)
WÀlPÀ 4 : UÀtÂvÀ PÀ°PÉUÁV ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* UÀtÂvÀ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ.
* UÀtÂvÀzÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¨sÁå¸À¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ-CªÀÅUÀ¼À UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ-UÀtÂvÀ
PÀ°PÉAiÀÄ°è CªÀÅUÀ¼À ¥ÁvÀæ.
* UÀtÂvÀzÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄ/PÉÆoÀr-G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ-UÀtÂvÀ
¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ ¥ÁvÀæ.
PÀ°PÉAiÀÄ°è
UÀtÂvÀ
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ°è ICT ¥ÁvÀæ -fAiÉÆÃf¨Áæ (Geogebra) ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ PÉllð¯ï (k-tutle) §¼À¹ CAPÀUÀtÂvÀ, ©ÃdUÀtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃSÁUÀtÂvÀzÀ £ÀqÀĪÉ
¸ÀA§AzsÀ PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* 6jAzÀ 8gÀªÀgÉV£À vÀgÀUÀwAiÀÄ ««zsÀ WÀlPÀUÀ½UÉ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* 6jAzÀ 8gÀªÀgÉV£À vÀgÀUÀwAiÀÄ ««zsÀ WÀlPÀUÀ½UÉ
vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ (ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ PÁAiÀÄðUÀ½UÉ)
C¨sÁå¸À
ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß
* UÀtÂvÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ°è ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ C£ÉéõÀuÁ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ PÉʦrUÀ¼ÀÄ,
180
zÀvÁÛA±À PÁqïðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ DlUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆÃgÀAd£Á ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ CUÀvÀå«gÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ PÉʦrUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ°è PÀ¯Á DzsÁjvÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÁV ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ-PÁUÀzÀ ªÀÄqÀZÀÄ«PÉ ZÀlĪÀnPÉ, EvÁå¢.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÁV ««zsÀ
¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ-ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
vÀAvÀæeÁÕ£À
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ UÀtÂvÀzÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¨sÁå¸À ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß
«ªÀıÁðvÀäPÀªÁV «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉUÁV ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛºÀZÀÄѪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀĸÀtÚUÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ gÀ¸À¥Àæ±Éß PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß £ÀqɸÀ®Ä CUÀvÀå«gÀĪÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß
vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ 5 : UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
¸ÉÊzÁÞAwPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* UÀtÂvÀzÀ°è ¥ÀjPÀ®à¤ÃAiÀÄ CjªÀÅ, UÀtÂvÀzÀ PÁgÀtÂÃPÀj¸ÀÄ«PÉ, ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjºÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ-EªÀÅUÀ¼À ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä ¥Àæ±ÉßUÀ¼À gÀZÀ£É.
* UÀtÂvÀzÀ°è ¸ÁzsÀ£À ¥ÀjÃPÀët ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÀëtUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ.
* UÀtÂvÀzÀ°è PÀÈw ¸ÀA¥ÀÄl ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ ªÀiÁ¥À£À.
* UÀtÂvÀzÀ°è ªÀi˯ÁåAPÀ£À ¸ÀÆa (Rubrics) vÀAiÀiÁjPÉ.
* UÀtÂvÀzÀ°è ¥ÀjÃPÁë ªÀiË®åUÀ¼À ¥ÀjªÀiÁuÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄuÁvÀäPÀ «±ÉèõÀuÉ.
* UÀtÂvÀzÀ°è vÀ¥ÀÄà UÀæ»PÉUÀ¼ÀÄ (6jAzÀ 8£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉV£À «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ)
181
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* UÀtÂvÀzÀ°è ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ½UÁV ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ
UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉð.
* UÀtÂvÀzÀ°è ¥ÀjPÀ®à¤ÃAiÀÄ CjªÀÅ, PÁgÀtÂÃPÀj¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀĸÉåUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀ
PÀAqÀÄ»rAiÀÄÄ«PÉ-EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ 6jAzÀ 8£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ)-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ ªÀÄvÀÄÛ
ZÀZÉð.
* UÀtÂvÀzÀ°è ¸ÁzsÀ£À ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊzÁ¤PÀ ¥ÀjÃPÀëtUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ°è PÀÈw ¸ÀA¥ÀÄl ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ ªÀiÁ¥À£ÀPÁÌV ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀiÁ¥À£À
ªÀiÁqÀ®Ä
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
¸ÀÆa
(rubrics)
* ±Á¯ÉUÀ¼À°è §¼À¹zÀ UÀtÂvÀzÀ ¥Àæ±ÉߥÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß «ªÀıÁðvÀäPÀªÁV «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀĸÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* UÀtÂvÀzÀ ¥ÀjÃPÁë ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjuÁvÀäPÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ UÀÄuÁvÀäPÀªÁV «±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄUÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* UÀtÂvÀzÀ°è vÀ¥ÀÄàUÀæ»PÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä ¥ÁoÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¤ªÀðºÀuÁ ¥ÀzÀÞw
gÀZÀ£ÁªÁzÀzÀ vÀvÀéªÀ£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀAvÀæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ F
PÉÆùð£À J¯Áè LzÀÄ WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ ¸ÀAªÀºÀ£À
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. CªÀÅUÀ¼À°è PÉ®ªÀ£ÀÄß F PɼÀUÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
* ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ-ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ.
* ¸ÀºÀPÁj PÀ°PÁ vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ.
182
* UÀÄA¥ÀÄ / vÀAqÀzÀ PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£É DzsÁjvÀ PÀ°PÉ.
* G¥À£Áå¸À ¸À»vÀ ¥ÀæzÀ±Àð£À ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzÀjÃPÀgÀt.
* C£ÉéõÀuÁ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.
* ¥ÀoÀå CxÀªÁ PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ-ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¥ÀoÀå ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ, PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß «ªÀıÁðvÀäPÀªÁV
«±Éèö¸ÀĪÀÅzÀÄ-¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À°è ¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* zÀȱÀå ªÀÄvÀÄÛ ªÁPï-zÀȱÀå ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀĪÀÅzÀÄ-ZÀað¸ÀĪÀÅzÀÄ-
ªÀgÀ¢ ªÀÄAr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀiÁ¥À£À ¥ÀzÀÞw
* vÀgÀUÀw ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ-UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ,
UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð, AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð, ªÀÄAqÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, PÀÈvÀPÀ ¸À¤ßªÉñÀzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀw ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ-EªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ.
* ªÀiËTPÀ ªÀÄvÀÄÛ °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ, ¤ªÀðºÀuÉ DzsÁjvÀ ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀzÀ°è
vÀ¥ÀÄà UÀæ»PÉUÀ¼À ªÀiÁ¥À£ÀPÁÌV ªÀi˯ÁåAPÀ£À ¸ÀÆa.
* ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ WÀlPÀzÀ°è ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä
C¨sÁå¸À ºÁ¼ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ¥À£À ºÁ¼ÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* J¯Áè ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼ÀÄ (¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, vÀAqÀzÀ PÉ®¸À,
C£ÉéõÀuÉ EvÁå¢) ªÀÄvÀÄÛ CAvÀå¥sÀ®UÀ¼ÀÄ (ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ, ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ EvÁå¢)EªÉgÀqÀÆ CA±ÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* PÉÆùð£À ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä PÀÈw
¸ÀA¥ÀÄl ªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ ªÀiÁ¥À£À ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
183
¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå
Brooks, J. G. and Brooks, M. G. (1999). In search of understanding:
The case for constructivist classroom. Association for Supervision
and curriculum Development, Alexandria, Verginia, USA.
Bruner, J.S., Goodnow, J.J., & Austin, G. A. (1966).
John Wiley &Sons Inc.
D’Augustine, C.H. (1960). Multiple methods of teaching mathematics
in the elementary school. Scott, Foresman &Co.
Haylock, D. (2006). Mathematics explained for primary teachers.
New Delhi: Sage Publications. IGNOU, AMT-01. Teaching of primary school mathematics. New
Delhi: IGNOU.
IGNOU, LMT-01. Learning mathematics. New Delhi: IGNOU.
Johnson, D.W. & Johnson, R.T. (1999). Learning together and
alone – Cooperative, competitive and individualistic learning. Fifth
Edition; Allyn and Bacon.
Lieback, P. (1984). How children learn mathematics: A guide for
parents and teachers. London: Penguin
NCERT. (2005). National Curriculum Framework for School
Education. New Delhi: NCERT.
NCERT. (2009). National Curriculum Framework for Teacher
Education. New Delhi: NCTE.
Piaget, J. (1973). To understand is to invent. New York: Crossman.
184
Reston, V. A. (1991). Professional Standards for Teaching
Mathematics. National Council for Teachers of Mathematics.
Skemp, R.R. (1972). The psychology of learning mathematics.
Penguin Publishers.
Skemp, R.R.
Rouledge.
Zevenbergen, R., Dolley, S. & Wright, R.J. (2005). Teaching
mathematics in the primary schools. Australia: Allen and Unwin.
(Note: Apart from the above listed references, Mathematics textbooks
of different state boards, CBSE and ICSE syllabus textbooks and
reference books, Mathematics textbooks for primary level published
by Eklavya Foundation and Homi Bhabha Centre for Science
Education can also be referred.)
Mathematics in the primary school. London:
185
2,2.3 (c). ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À PÀ°PÉ ¸ÀÄUÀªÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ
¤UÀ¢vÀ CªÀ¢ü : 120 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 65 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 55 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 100
DAvÀjPÀ : 40
¨ÁºÀå : 60
I. PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
MAzÀÄ AiÉÆÃfvÀ ¥ÀæAiÀÄvÀߪÁV (PÁAiÀÄðªÁV) ²PÀëtªÀÅ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ¸ÀªÀiÁdzÀ
¸ÀQæAiÀÄ, dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄvÀ, GvÀà£ÀßzÁAiÀÄPÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ ºÁUÀÆ PÁ¼Àf EgÀĪÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÁßV gÀƦ¸ÀĪÀ UÀÄj ºÉÆA¢zÉ. MAzÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À «µÀAiÀĪÁV ¸ÀªÀiÁd
«eÁÕ£ÀªÀÅ ¸ÀªÀiÁdzÀ «PÁ¸ÁvÀäPÀ ªÀÄvÀÄÛ DzÀ±ÁðvÀäPÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÉgÀqÀ£ÀÆß £ÉÆÃqÀĪÀ
«²µÀÖ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ. ¨sÁµÉÃvÀgÀ ¥ÀoÀ嫵ÀAiÀÄUÀ¼À°è ¸ÀªÀiÁd ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæeÁgÁdå ¥ÀzÀÞwUÀ¼À°è ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, £ÁåAiÀÄ, ±ÁAw ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvÉUÀ¼ÀAvÀºÀ
¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß «±Á® ªÁå¦Û¬ÄAzÀ PÁtĪÀ KPÀªÀiÁvÀæ «µÀAiÀÄ EzÁVzÉ. ¸ÀA«zsÁ¤PÀ
UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¸À®Æ ¸ÀºÀ ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À CªÀ±Àå. DzÀÝjAzÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á
ªÀÄPÀ̼À°è ¥ÀjuÁªÀÄPÁj eÁÕ£À ¸ÀAgÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¸À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ
¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À «µÀAiÀÄeÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ¥ÀzÀÞwAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄA¢£À ²PÀëPÀgÀ°è
GAlĪÀiÁr ¸ÀA¥À¢ÃPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ CvÀåªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ. ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ
jÃw PÀ°AiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ, PÀ°PÉAiÀÄ ¹zÁÞAvÀUÀ¼ÀÄ ºÉüÀĪÀ vÀvÀéUÀ¼ÁªÀŪÀÅ, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컹 ¸ÀÄUÀªÀÄUÉƽ¸À®Ä F vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ
§¼À¸À§ºÀÄzÉAzÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ D¼ÀªÁV CjAiÀĨÉÃPÁVzÉ. DzÀÝjAzÀ F ¥ÀwæPÉAiÀÄÄ
¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄÄAzÉ vÀgÀUÀwAiÀÄ°è C¼ÀªÀr¸À¨ÉÃPÁzÀ CUÀvÀå P˱ÀUÀ¼ÀÄ,
ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀ UÀÄj ºÉÆA¢zÉ.
II. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ°è F PɼÀV£À ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À CxÀð, ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ªÀåvÁå¸À CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
186
* ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀët ºÀAvÀzÀ°è ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À «µÀAiÀĪÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃPÀ£À
ªÀiÁr ¥ÀjPÀ®à£ÁvÀäPÀªÁV UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ.
* §zÀ¯ÁªÀuÉ, ¤gÀAvÀgÀvÉ, PÁ® ªÀÄvÀÄÛ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À zÀȶÖPÉÆãÀ¢AzÀ ¸ÀªÀiÁd
«eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ UÀÄj, GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß
w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* «zÁåyðUÀ¼À£ÀÄß CªÀgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdQÃAiÀÄ ¸À¤ßªÉñÀ
(¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è) CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ, ªÀÄPÀ̼À £ÀA©PÉUÀ¼À£ÀÄß UÀ滹, J®è ªÀÄPÀ̼À£ÀÆß
¸ÀªÀiÁ£ÀªÁV PÁtĪÀ EZÉÒAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ««zsÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «zsÁ£ÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉ
PÀ°PÉAiÀÄ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀgÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* ªÀÄPÀ̼À°è ±ÁAw, ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ fêÀ£À, ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, £ÁåAiÀÄ, ¸ÁévÀAvÀæöå ªÀÄvÀÄÛ
eÁvÀåwÃvÀvÉ ªÀÄÄAvÁzÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸À¨ÉÃPÁzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ
w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ CªÀ±ÀåªÁzÀ ««zsÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ
§¼ÀPÉ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄ ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀPÁÌV ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
III.WÀlPÀUÀ¼ÀÄ :
WÀlPÀ - 1 : ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À
vÁwéPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ CxÀð, ¸ÀégÀÆ¥À, ¸ÀAgÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¦Û
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd CzsÀåAiÀÄ£À - MAzÀÄ ¥ÀjPÀ®à£ÁvÀäPÀ UÀæ»PÉ.
* ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À PÀ°AiÀĨÉÃPÁzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ; ªÀÄPÀ̼ÀÄ vÀªÀÄä ¸ÁªÀiÁfPÀ
187
¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÁ¸ÀÛªÀUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀgÀ°è ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ
¥ÁvÀæ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À «µÀAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ ¸ÀAWÀl£ÉUÉ ««zsÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ªÀgÀ¢.
«zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ
vÀªÀÄäzÉÃ
* ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÀæAxÁ®AiÀÄ PÁAiÀÄð
ºÁUÀÆ CAvÀeÁð® §¼ÀPÉ -ªÀgÀ¢
* ¥Àæ¸ÀPÀÛ ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀÅzÀÄ - «µÀAiÀĪÀ¸ÀÄÛ«£À ªÀÄAqÀ£ÉAiÀÄ
«ªÀıÉð.
* ªÀÈwÛ¤gÀvÀ ²PÀëPÀgÉƧâgÀ ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¥ÁoÀ «ÃQë¹, ªÀgÀ¢ vÀAiÀiÁjPÉ
* vÀdÕjAzÀ vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ.
WÀlPÀ-2 : ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À «µÀAiÀÄ eÁÕ£À :
vÁwéPÀ : 18 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
F WÀlPÀzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµÀð«rà ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
KPÉAzÀgÉ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ «µÀAiÀĪÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß UÀ滹, CxÀð«ªÀj¹ ²PÀët ¥ÀzÀÞwUÉ
C¼ÀªÀr¸À¨ÉÃPÁVzÉ) («µÀAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÉÆA¢UÉ PÀÆr¹
«zÁåyðUÀ¼À ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀÄUÉƽ¸À¨ÉÃPÁVzÉ F ¥ÀæQæAiÉÄUÉ
C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvÉ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ 2, 3, 4£Éà WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸À¨ÉÃPÀÄ.)
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß §zÀ¯ÁªÀuÉ, ¤gÀAvÀgÀvÉ, PÁgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ,
¸ÀªÀÄPÁ°Ã£ÀvÉ, PÁ®, ¸À¤ßªÉñÀ ¸ÀܼÀ ºÁUÀÆ zÀÆgÀ, ¸ÀªÀiÁd, ¥ÀæeÁgÁdå ¥ÀzÀÞw
- EªÉ®è ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¸ÀÄvÀÛ ºÉuÉAiÀÄ®ànÖgÀĪÀ MAzÀÄ ¸ÀªÀÄUÀæ ¥ÀoÀ嫵ÀAiÀĪÁV
UÀ滸ÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀAgÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ CAvÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀiÁfPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ,
WÀµÀðuÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À wêÀiÁð£À, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄƺÀUÀ¼ÀÄ,
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ºÀAaPÉ.
188
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 12 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ªÁ¸ÀÛªÁA±ÀUÀ¼ÀÄ, WÀl£ÉUÀ¼ÀÄ, «ZÁgÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄwð¹ CªÀÅUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ («µÀAiÀÄ «±ÉèõÀuÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉèõÀuÉ)
* WÀlPÀAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvɪÁ¸ÀÛªÁA±À ªÀÄvÀÄÛ
C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸À, ¥ÀPÀë¥ÁPÀ ºÁUÀÆ ¥ÀƪÁðUÀæºÀUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄwð¸ÀĪÀÅzÀÄ. «µÀAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtðªÁV ¥ÀÄ£ÀB ¸ÀAWÀl£É.
* ¨sÀÆ¥Àl NzÀĪÀÅzÀÄ, ¨sÀÆ¥ÀlUÀ¼À gÀZÀ£É, CzsÀåAiÀÄ£À, PÁ®gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ - ¥ÀæzÀ±Àð£À
K¥Àðr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÀܼÀUÀ½UÉ ¨sÉÃn - ªÀgÀ¢
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À PÀ°PÉUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁzÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À
¸À«ÄÃPÉë.
* ¸ÀܽÃAiÀÄ ¤¢ðµÀÖ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀÅzÀÄd£À¥ÀzÀ PÀ¯Á«zsÀUÀ¼ÀÄ.
* vÀdÕjAzÀ vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ.
WÀlPÀ -3: ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£À.
vÁwéPÀ : 19 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* §ÆèªÀiïgÀªÀgÀ ¥ÀjµÀÌøvÀ ªÀVðÃPÀgÀtzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À
¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ NCF 2005gÀ°è ¤¢ðµÀÖUÉƽ¹gÀĪÀ PÀ°PÉAiÀÄ
¥sÀ®UÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ UÀ½¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¹ªÀÅzÀÄ - CªÀ±ÀåPÀvÉ, WÀlPÀ AiÉÆÃd£É, «zÁåyðUÀ¼ÀÄ
¨sÁUÀªÀ» PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀPÁÌV AiÉÆÃd£É.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ°è gÀZÀ£ÁvÀäPÀvÁ ¹zÁÞAvÀzÀ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼ÀÄ.
189
¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ««zsÀ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ, «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ±ÉÆÃzsÀ£É, ¸ÀªÀĸÁå¥ÀjºÁgÀ,
£ÉÃgÀ¨ÉÆÃzsÀ£É, PÀxÀ£À, zÀȱÀå ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼À §¼ÀPÉ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DzsÁjvÀ
¨ÉÆÃzsÀ£É, ¸ÀAUÀw «±ÉèõÀuÁ ªÀiÁzÀj, ¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ, ZÀZÉðð, PÀ¯ÁgÀÆ¥ÀUÀ¼À
§¼ÀPÉ, 5E ªÀiÁzÀj §¼ÀPÉ.
* vÀgÀUÀwAiÀÄ°è «ªÀıÁð ²PÀët ¥ÀzÀÞwAiÀÄ CxÀð CUÀvÀå ºÁUÀÆ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ.
* ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼À ¥ÁoÀ«ÃPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉð, ¸À髪ÀıÁðvÀäPÀ ¸ÀAaPÉUÀ¼À ªÀĺÀvÀé.
* M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët ¸À¤ßªÉñÀzÀ vÀgÀUÀwUÀ½UÉ AiÉÆÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ - PÀ°PÁªÀiÁ£À/
ªÀÄlÖUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ««zsÀ WÀlPÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¹, gÀƦ¸À®Ä UÀÄA¥ÀÄ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ.
* ©ü£Àß «zÁåyðUÀ½UÉ,
«£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
£ÀÆå£ÀvÉAiÀÄļÀî
ªÀÄPÀ̽UÉ
¨ÉÆÃzsÀ£Á
WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß
* C¨sÁå¸À¨ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ïUÁV ¥ÁoÀAiÉÆÃd£É vÀAiÀiÁjPÉ C¨sÁå¸À.
* ««zsÀ WÀlPÀUÀ¼ÀÄ, G¥ÀWÀlPÀUÀ¼À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ¸ÀÆPÀÛ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ UÀÄA¥ÀÄ
ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ£É.
* ¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄ, ¸ÀȶָÀ®àlÖ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼ÀÄ, ««zsÀ PÀ¯Á¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À
¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è §¼À¸À®Ä UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉ.
* ¸À髪ÀıÁðvÀäPÀ ¸ÀAaPÉUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ-4: ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ.
vÁwéPÀ : 08 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ªÀÄÄ¢ævÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ - ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÆgÀPÀ ªÁZÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ GzÁ, ¤AiÀÄvÀPÁ°PÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÈvÀÛ¥ÀwæPÉ EvÁå¢.
190
* ¨sÀÆ¥ÀlUÀ¼ÀÄ, avÀæ¥ÀlUÀ¼ÀÄ, PÁ®£ÀPÉë, £ÀªÀÄÆ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ, avÀæUÀ¼ÀÄ
Ev猢.
* ±ÀæªÀå ºÁUÀÆ zÀȱÀå-±ÀæªÀå ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ, ¸ÀܽÃAiÀÄ
¥ÁæZÀåªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄƯÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ°è ªÀiÁ»w ºÁUÀÆ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À §ºÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À
§¼ÀPÉ, CAvÀeÁð®vÁtUÀ¼ÀÄ, UÁæ¦üPï DUÀð£ÉʸÀgïì - UÀtPÀAiÀÄAvÀæ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ
PÀ°PÉ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ¸ÀA¥À£ÀÆä® PÉÆoÀr -CzÀgÀ ¸ÀégÀÆ¥À.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 12 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀÆPÀÛ ªÀÄƯÁzsÁgÀ ªÀiÁ»w DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä UÀæAxÁ®AiÀÄ DzsÁjvÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ - ªÀgÀ¢.
* vÀªÀÄäzÉà ¸ÀÄvÀÛ°£À ¥Àj¸ÀgÀzÀ°ègÀ§ºÀÄzÁzÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ
¸ÀéAvÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ CªÀÅUÀ¼À
¸ÀÆPÀÛvÉ.
* ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ¸ÀܼÀUÀ½UÉ ¨sÉÃn, CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ªÀgÀ¢ ¸À°èPÉ.
* MAzÀÄ ¸ÀgÀ¼À «µÀAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ / «ZÁgÀ ªÀÄAqÀ£ÉUÉ ict §¼ÀPÉ.
* ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¨sÀÆ¥ÀlUÀ¼ÀÄ,, PÁ®gÉÃSÉUÀ¼ÀÄ, avÀæ¥ÀlUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ.
* ¥ÀoÀå¨sÁUÀ CzsÁjvÀ ¸ÁÌç¥ï§ÄPï vÀAiÀiÁjPÉ.
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¸ÀA¥À£ÀÆä® PÉÆoÀr C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ-5 : ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ°è ªÀi˯ÁåAPÀ£À :
vÁwéPÀ - 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ°è ¤gÀAvÀgÀ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À - KPÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÃUÉ ?
gÀÆ¥Àt CªÀ¢üAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀAPÀ°vÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ §¼ÀPÉ.
191
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ°è ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ, ««zsÀ «zsÀzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ
§¼ÀPÉ-PÀ°PÁªÀiÁ£ÀUÀ¼À DzsÁjvÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ - WÀlPÀ ¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ
¨ÉÆÃzsÀ£É.
* ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ, ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢UÀ¼À ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀzÀ
vÀAvÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ (¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ)
* ©ü£Àß ªÀÄPÀ̽UÁV, «±ÉõÀªÁV £ÀÆå£ÀvÉAiÀÄļÀî ªÀÄPÀ̽UÁV ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 09 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ°è ¥ÀjÃPÉëUÁV ««zsÀ jÃwAiÀÄ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è C¨sÁå¸À.
* ¸ÁªÀÄxÀåð DzsÁjvÀ ¥Àæ±Éß ¥ÀwæPÉ gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ.
* AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£Á ±Á¯ÉAiÀÄ ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À ¥ÀjÃPÁë ¥Àæ±ÉߥÀwæPÉAiÀÄ
«±ÉèõÀuÉ-ªÀgÀ¢ ¸À°èPÉ.
* CAvÀeÁð® vÁt¢AzÀ ¤gÀAvÀgÀ ªÁå¥ÀPÀ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À PÀÄjvÀ ªÀiÁ»w
¸ÀAUÀ滹 - ªÀgÀ¢ ¸À°èPÉ.
* ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉ, ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ ¥ÀjÃPÉëUÁV ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ
ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ.
* ««zsÀ £ÀÆå£ÀvÉAiÀÄļÀî ªÀÄPÀ̽UÉ ºÉÆAzÀĪÀAvÀºÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À gÀZÀ£É.
¸ÀAªÀºÀ£Á PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ :
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ WÀlPÀ -2gÀ C£ÀéAiÀÄ «µÀAiÀĪÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß UÀ滸À®Ä ªÀiÁUÀðzÀ²ð¸À¨ÉÃPÀÄ.
* ¸ÀtÚ UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ UÀÄA¥ÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
* UÀæAxÁ®AiÀÄ DzsÁjvÀ ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
* vÀgÀUÀw ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ (vÀdÕjAzÀ zsÀ餸ÀÄgÀĽUÀ¼ÀÄ)
192
* ªÀiÁ»w, ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ §¼ÀPÉ.
* ¥ÀĸÀÛPÀ ªÁZÀ£À
* PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¨sÉÃn, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DzsÁjvÀ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÉëÃvÀæzÀ°è PÁAiÀÄð¤gÀvÀgÁVgÀĪÀªÀgÀ ¸ÀAzÀ±Àð£À.
* CAvÀgïQæAiÉÄ.
* ²PÀët ¥ÀzÀÞw DzsÁjvÀ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß eÁÕ£À §¼ÀPÉ.
* «ªÀıÁðzsÁjvÀ ²PÀët¥ÀzÀÞw vÀAvÀæUÀ¼À C¼ÀªÀrPÉ.
ªÀi˯ÁåAPÀ£À PÀæªÀÄ :
* ¸ÀÆPÀÛvÉ, £À«Ã£ÀvÉ, ¸ÀÈd£À²Ã®vÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAqÀ£É DzsÁjvÀ ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ.
* ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
* ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ (RUBRICS §¼ÀPÉ)
* QgÀÄ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ.
IV.«±ÉõÀ £ÉÊ¥ÀÄtåvÉ :
¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥À, ªÀÄÆ®¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À D¼ÀªÁzÀ UÀæ»PÉ.
PÁgÀt-¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ, wêÀiÁð¤¸ÀĪÀ P˱À®UÀ½UÉ C¼ÀvÉUÉÆîÄUÀ¼ÀÄ, ¤zsÀðj¸ÀĪÀ
P˱À® EvÁå¢UÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ «±ÉèõÀuÁvÀäPÀ, «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£É-«µÀAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛ
ºÁUÀÆ ²PÀët ¥ÀzÀÞwUÀ¼À GvÀÛªÀÄ eÁÕ£À-»jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ
C£ÀĨsÀªÀ.
193
2.3 : DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀët
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀð
¤UÀ¢vÀ CªÀ¢ü : 60 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 40 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 50
(DAvÀjPÀ)
I. PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð C£ÀÄß AiÀiÁªÀ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ zÉÊ»PÀ ²PÀëtzÀ ¥Áæ«ÃtåvÁ vÀgÀ¨ÉÃw
¥ÀqÉzÀÄPÉÆArgÀĪÀÅzÀ®èªÉÇà CªÀjUÁV «£Áå¸À ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. F PÉÆøïð
¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ½UÉ DgÉÆÃUÀåzÀ ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ QæÃqÉUÀ¼À ªÀiÁzsÀåªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ
QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ DlUÀ¼À°è vÀªÀÄä£ÀÄß vÉÆqÀV¹PÉÆAqÀÄ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß
£ÀqɸÀĪÀ C£ÀĨsÀªÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ C¥ÉÃQëvÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀvÀð£É, ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼À
ºÉÆAzÁtÂPÉ ºÁUÀÆ zÉÊ»PÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ CªÀPÁ±À MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. CµÉÖà C®èzÉ
EvÀgÀ «µÀAiÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼À PÀ°PÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁVzÉ. eÉÆvÉUÉ F PÉÆøïð DgÉÆÃUÀå
ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀët¢AzÀ ¥ÀæwAiÉƧ⠪ÀÄUÀÄ«£À ²PÀët ºÁUÀÆ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÉ
¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀUÀ¼ÁzÀ ±ÁjÃjPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiÁ£À¹PÀ ºÁUÀÆ ¸ÀzÀÈqsÀ ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼À
ªÁå¥ÀPÀªÁzÀ CxÀðUÀæ»PÉAiÀÄ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É «£Áå¸ÀUÉÆArzÉ.
II. GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ F PɼÀV£À C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀëtzÀ
CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ
¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀªÀÄUÀæªÁV
* ¸ÁªÀiÁfPÀ ¤uÁðAiÀÄPÀ CA±ÀUÀ¼À ZËPÀnÖ£À°è ªÀÄPÀ̼À°è£À DgÉÆÃUÀåzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ
CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
CªÀgÀ
194
²PÀëtzÀ
£ÀqÀÄ«£À
¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß
* ±Á¯ÉAiÀÄ°è£À DgÉÆÃUÀå ¸ÉêÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀvÉÛ ºÀZÀÄѪÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* DgÉÆÃUÀå £ÀÆå£ÀvÉUÀ¼À vÀqÉUÀlÄÖ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀ ¸ÀgÀ¼À vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß CxÀð ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ªÀÄPÀ̽UÁV QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DlUÀ¼À ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅUÀ¼À eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ±Á¯Á EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¸ÀĪÀ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ºÉÆgÁAUÀt ªÀÄvÀÄÛ M¼ÁAUÀt
QæÃqÉÆÃvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß
AiÉÆÃf¸ÀĪÀ
¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
QæÃqÁZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ, ¥ÀAzÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ºÁUÀÆ
¤ªÀðºÀuÁ
P˱À®UÀ¼À£ÀÄß
III WÀlPÀUÀ¼ÀÄ :
WÀlPÀ 1: DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀåzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ PÉëêÀÄzÀ CxÀð
* DgÉÆÃUÀå, §qÀvÀ£À, C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ ºÁUÀÆ DgÉÆÃUÀåUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EgÀĪÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ
¤uÁðAiÀÄPÀUÀ¼ÀÄ
* ¥ÉÆõÀuÉ, DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ºÁUÀÆ ºÀ¹ªÀÅ, C¥ÉÆõÀuÉUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀ.
* ªÀÄzsÁåºÀßzÀ ©¹AiÀÄÆl PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ºÁUÀÆ ²PÀëPÀ£À ¥ÁvÀæ
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À :
* ¥Ë¶×PÀvÉ, DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ vÀvÀìA§A¢üvÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ, ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ,
ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zsÀÈPï ¸ÀÄgÀĽ(Video) UÀ¼À §¼ÀPÉ.
* ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á»vÀå ¯ÉÃR£ÀUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀÅzÀÄ.
195
ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀzÀ «zsÁ£À :
QgÀÄ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀ 2 : DgÉÆÃUÀå ²PÀët
vÁwéPÀ : 5 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* DgÉÆÃUÀå ²PÀëtzÀ «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£À
* ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀÄgÀQëvÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæxÀªÀÄ aQvÉì
* ±ÁjÃjPÀ ZÀlĪÀnPÉ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå
* ¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀ DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ±ÁjÃjPÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À:
* ¸ÀA§A¢üvÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¨sÁµÀtUÀ¼ÀÄ, ZÀZÉð, ZÀ®£ÀavÀæ ºÁUÀÆ zsÀÈPï ¸ÀÄgÀĽUÀ¼À §¼ÀPÉ.
* ¸ÀA§A¢üvÀ ¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á»vÀå¯ÉÃR£ÀUÀ¼À£ÀÄß NzÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£Á «zsÁ£À :
* °TvÀ ¥Àæ±ÁߪÀ½UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ QgÀÄ¥ÀjÃPÉë ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ
PÀæ.¸ÀA.
«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
1
vÁwéPÀ ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ¥ÀjÃPÉë
10 CAPÀUÀ¼ÀÄ
2
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ PÁAiÀÄðzÀ°è £Á®ÄÌ
¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ
10x4=40
CAPÀUÀ¼ÀÄ
3
AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð
50 CAPÀUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ
100 CAPÀUÀ¼ÀÄ
196
WÀlPÀ 3: zÉÊ»PÀ ²PÀët (AiÉÆÃUÀ-QæÃqÉUÀ¼ÀÄ - ¥ÀAzÀåUÀ¼ÀÄ)
vÁwéPÀ : 10 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* AiÉÆÃUÀ - vÀvÀéUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆ® D¸À£ÀUÀ¼ÀÄ
* ®AiÀħzÀÞ ZÀ®£ÀUÀ¼ÀÄ, QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀàzsÉðUÀ¼ÀÄ - 6£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ 8£ÉÃ
vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ
* ±Á¯Á DªÀgÀtzÀ M¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀUÉ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ QæÃqÉÆÃvÀìªÀUÀ¼ÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ
* zÁR®Ä¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀĪÀÅzÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 30 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* D¸À£ÀUÀ¼À PÀ°AiÀÄÄ«PÉ - ¸ÀÆAiÀÄð £ÀªÀĸÁÌgÀ, «ÃgÁ¸À£À, ¥ÁzÀºÀ¸ÁÛ¸À£À,
wæPÉÆãÁ¸À£À, ¨sÀÄdAUÁ¸À£À, ±À®¨sÁ¸À£À, ZÀPÁæ¸À£À, zsÀ£ÀÄgÁ¸À£À, ªÀÄvÁìöå¸À£À,
§PÁ¸À£À.
* ¥ÀæªÀÄÄR QæÃqÉUÀ¼ÁzÀ SÉÆÃ, SÉÆÃ, PÀ§ârØ, ªÁ°¨Á¯ï, ¨Áå¸ÉÌmï¨Á¯ï ¥sÀÄmï¨Á¯ï,
xÉÆæèÁ¯ï, n¤ßPÁmï, ºÁQ, QæPÉmï QæÃqÉUÀ¼À DlzÀ CAPÀtzÀ C¼ÀvÉ, ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ
DmÉÆÃlUÀ¼À ¸ÀàzsÉð:
* 50/75«Äà zÀÆgÀ fVvÀ, JvÀÛgÀ fVvÀ, QæPÉmï ZÉAqÀÄ J¸ÉvÀ DlUÀ¼À CAPÀtzÀ
C¼ÀvÉ-¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ P˱À®UÀ¼ÀÄ ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
* ¥ÀæªÀÄÄR QæÃqÉUÀ¼À ¥ÀÆgÀPÀ QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
* «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ PÁ¯ÉÃf£À QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ DlUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* CtPÀÄ zÁR®Ä¥ÀnÖ ºÁUÀÆ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢qÀĪÀÅzÀÄ.
197
¤ªÀðºÀuÁ «zsÁ£À :
DmÉÆÃlUÀ¼ÀÄ, ªÉÄïÁlUÀ¼ÀÄ, ¥ÀÆgÀPÀ QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ±Á¯Á DªÀgÀtzÉƼÀV£À
QæÃqÉUÀ¼ÀAvÀºÀ J¯Áè ¥ÀæªÀÄÄR QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²PÀëPÀgÀ ¸ÀÆZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄðéZÁgÀuÉAiÀÄ°è
C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. F J¯Áè P˱À®UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉ¢gÀĪÀ «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
C¨sÁå¸ÀzÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄAzÀĪÀgɸÀ§ºÀÄzÀÄ. «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ««zsÀ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ M¼ÁAUÀt QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆgÁAUÀt QæÃqÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
±Á¯Á EAl£ïð²¥ï ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è zÉÊ»PÀ ²PÀëtzÀ ¥ÁoÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ PÉ®ªÀÅ vÀgÀUÀwUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼Éà ¤ªÀðºÀuÉ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀi˯ÁåAPÀÀ£ÀzÀ «zsÁ£À :
* DAiÀÄÝ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀi˯ÁåAPÀ£À
* £ÁAiÀÄPÀvÀézÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼ÀÄ, PÁ¯ÉÃf£À M¼ÀV£À ºÁUÀÆ ºÉÆgÀV£À QæÃqÉUÀ¼À°è
¸ÀQæAiÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
* °TvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ.
WÀlPÀ 4 : »jAiÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è DgÉÆÃUÀå ºÁUÀÆ zÉÊ»PÀ ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
AiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 10 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¤ªÀðºÀuÁ «zsÁ£À : WÀlPÀ 1, 2 ºÁUÀÆ 3gÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É AiÉÆÃd£Á
PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ. ±Á¯Á EAl£ïð²¥ï£À ªÉÆzÀ® LzÀÄ WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
UÀÄA¥ÀÄ ZÀZÉð, «ÃPÀëuÉ EvÁå¢, AiÉÆÃd£Á ²gÉÆãÁªÉÄAiÀÄ DAiÉÄÌ, ¥ÁæAiÉÆÃfvÀ
EAl£ïð²¥ï £ÀAvÀgÀzÀ LzÀÄ WÀAmÉUÀ¼ÀÄ ZÀZÉð-CUÀvÀåªÁzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ
¸ÀAUÀæºÀuÉ ºÁUÀÆ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
198
ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀzÀ «zsÁ£À :
AiÉÆÃd£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀi˯ÁåAPÀ£À £ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀi˯ÁåAPÀ£À
¸ÀÆZÀ£É : 100 CAPÀUÀ¼À£ÀÄß 50 CAPÀUÀ½UÉ «ÄvÀUÉƽ¹ CAPÀ¥ÀnÖAiÀÄ°è £ÀªÀÄÆ¢¸À¨ÉÃPÀÄ
¥ÀgÁªÀıÀð£À ¸Á»vÀå
Bryant, J.C. (ND) Psychology and physical activity. NJ: Prentice Hall
Hollis F.F. (ND). Experiences in movement-physical education for
the elementary school child.
Kane, J. E. et.al (1977). Movement studies and physical education.
London: Routledge.
NCERT. (2006). Position paper on health and physical education.
New Delhi: NCERT.
Oberteuffer, D. & Ulrich, C. (1970). Physical education. New
York: Harper and Row.
Paul, A.M. Jr. (1984). Elementary school physical education. Iowa:
WMC Brown Inc.
Sudarshan, P.V. and Balakrishnaiah, S. (2003). Physical Education
Curriculum at Lower Primary Stage – An Evaluation. Research
Project, Mysore: Regional Institue of Education.
Wynn F. U. & Perry B J. (1980). Principles of modern physical
education, health and recreation. CA: Hart, Rinehart and
Winston.
199
2.4 ²PÀëPÀ «PÁ¸À CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À ªÀÄzsÀå¹ÜPÉ
¤UÀ¢üvÀ CªÀ¢ü : 40 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 04 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 36 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
I
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 25
DAvÀjPÀ : 25
¨ÁºÀå : 0
PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£Á vÀAvÀæeÁÕ£À (ICT) zÀ°è Që¥Àæ C©üªÀÈ¢Þ £ÀªÀÄä fêÀ£ÀzÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄÆ®zÀ°è, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ, gÁdQÃAiÀÄ ºÁUÀÆ DyðPÀ «µÀAiÀiÁA±ÀUÀ¼À°è
ºÉZÀÄÑ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁrzÉ. F «µÀAiÀÄAiÀiÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ£À ªÀiÁ»w
«¤ªÀÄAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀĪÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ,
F §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ / ªÀÄÄA§gÀÄwÛgÀĪÀ `ªÀiÁ»w ¸ÀªÀiÁd’PÉÌ ¨ÉÆÃzsÀ£ÁPÀ°PÉAiÀÄ°è ºÉƸÀ ºÉƸÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ¥Áæ±À¸ÀÛöåUÀ¼À£ÀÄß ¸Àȶ֪ÀiÁrªÉ.
O¥ÀZÁjPÀ ¥ÀoÀåzÀ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀæªÀiÁUÀvÀ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß
»AzÀÆqÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, ¸ÀéAiÀÄA, PÀ°PÉ, UÀÄA¥ÀÄPÁAiÀÄð,
AiÉÆÃd£Á ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ CUÀæ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄwÛªÉ. F ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ICT AiÀÄÄ
¸ÁªÀðwæPÀªÁV ºÉZÀÄÑ, Cw ºÉaÑ£À «±ÉèõÀuÉAiÀÄ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÁÛ §A¢zÉ.
DzÀgÉ ºÉƸÀ vÀAvÀæ±Á¸ÀÛçªÀÅ vÀ£ÀßµÀÖPÉÌ vÁ£Éà ²PÀëtzÀ UÀÄuÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀÄvÀÛzÉ
JA§ÄzÀ£ÀÄß vÀ¥ÀÄà PÀ®à£É. ICT AiÀÄ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¨sÁ«vÀªÁV §¼À¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ
ºÉƸÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á«zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët±Á¸ÀÛçzÀ ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ
CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Àȶֹ §¼À¸À¨ÉÃPÀÄ. F §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
vÀgÀĪÀ°è ²PÀëPÀgÀ ¥ÁvÀæªÉãÉAzÀgÉ ¸ÀéAiÀÄA-PÀ°PÉ, ¸ÀªÀĪÀAiÀĸÀÌgÀ PÀ°PÁ «zsÁ£À,
ºÉƸÀ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆwÛ®èzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÀ½UÉ ¸ÀàA¢¸ÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ºÉƸÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ±Á¸ÀÛçzÀ
ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ ºÉZÁÑV vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ eÉÆvÉUÉ ¨É¸ÉAiÀÄĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
DzÀÝjAzÀ ²PÀëPÀgÀÄ ±Á¯Á ªÁvÁªÀgÀtzÀ°è F ºÉƸÀ CUÀvÀåUÀ¼À ºÁUÀÆ ¨ÉÃrPÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÆgÉʸÀ®Ä ±Á¯ÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ eÁÕ£Ádð£ÉAiÀÄ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ, PÀ°AiÀÄĪÀªÀ£À ºÁUÀÆ
PÀ°PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄUÉ CªÀ±ÀåPÀªÁzÀ ¹zÀÞvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
200
²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ PÀ°AiÀĪÀªÀgÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄUÉ ºÁUÀÆ ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀÄÄA§gÀÄwÛgÀĪÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ, ««zsÀ digital «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄ ¥Àj±ÉÆâü¹
¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸À¨ÉÃPÀÄ. eÉÆvÉUÉ ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À
(ICT) zÀ ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ eÉÆvÉUÉ CªÀgÀ ¸ÀéAiÀÄA ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉƽ¹PÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ® ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
II GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ : F PÉÆøïð ²PÀëPÀ «zÁåyðUÀ¼À°è F PɼÀPÀAqÀ CA±ÀUÀ½UÉ
¸ÀºÀPÁjAiÀiÁVzÉ.
1. ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÉÄÃ¯É ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À (ICT)
zÀ «PÁ¸À ºÁUÀÆ ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
2. CAvÀeÁð®zÀ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ C¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ºÉƸÀzÁzÀ ``ªÁ¸ÀÛªÁ¨sÁ¸ÀzÀ
¥Àæ¥ÀAZÀ’’ (Virtual World) ªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
3. ¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ°è ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
§¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ.
4. ®¨sÀå«gÀĪÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ, ¸ÀºÀ¥ÁpUÀ¼ÀÄ ¸ÀȶֹzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À
¥Àj²Ã®£É, EvÀgÀgÀ ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀzÉÆA¢UÉ ¸ÀéAvÀ rfl¯ï ¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀȶָÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
5. ªÀÈwۨɼÀªÀtÂUÉUÉ ªÀiÁ»w
¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀAªÀºÀ£À
vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ
P˱À®UÀ¼À£ÀÄß
III. WÀlPÀUÀ¼ÀÄ :
WÀlPÀ 1: ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À (ICT) ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd (15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
1. ICT AiÀÄ CxÀð
2. ITC ZÀjvÉæ ªÀÄvÀÄÛ «PÀ¸À£À
3. ¸ÀAªÀºÀ£Á §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÉÄÃ¯É ºÁUÀÆ ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è
CzÀgÀ ¥Àæ¨sÁªÀ.
201
4. ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ
¤»vÁxÀðUÀ¼ÀÄ
5. ¸ÁªÀiÁfPÀ eÁ®UÀ¼ÀÄ
6. ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ vÀvÀé±Á¸ÀÛç ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊwPÀvÉ, ªÀÄÄPÀÛ ¸Á¥sïÖªÉÃgï
Foss (Free and open Source software)
WÀlPÀ 2. ²PÀëtzÀ°è ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£À (18 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ)
1. ICT ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄ UÀtPÀAiÀÄAvÀæzÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ, UÀtPÀAiÀÄAvÀæzÀ
¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ PÀ°PÉ, zÉòÃAiÀÄ rfl¯ï ªÀ®¸ÉUÁgÀ.
2. ¨sÁgÀvÀzÀ ²PÀëtzÀ°è ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀ ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ICT ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët¤Ãw,
ICT M¼ÀUÉÆAqÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À §¼ÀPÉ G¥ÀAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DvÀAPÀUÀ¼ÀÄ
(««zsÀ ªÀiÁzÀjUÀ¼ÀÄ)
3. ¸ÀºÀ¥ÀæªÀvÀð¤ÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄAiÀĸÀÌgÀ PÀ°PÉUÁV ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À
vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ, rfl¯ï ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À
C©üªÀÈ¢Þ, ¸ÀȶÖ, ºÀAaPÉ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀıÁðvÀäPÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ
4. «ÄxÀå ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ-¨ÁèUïì, (E-mail) ZÀZÁð¸ÀܼÀUÀ¼ÀÄ
5. ²PÀëtzÀ°è ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ««zsÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À ±ÉÆÃzsÀPÀ
ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉ-rfl¯ï PÁåªÀÄgÀ/zsÀÈPï ¸ÀÄgÀĽ, gÉÃrAiÉÆÃ.
6. £ÀÆå£ÀvɬÄgÀĪÀ ªÀÄPÀ̽UÁV ®¨sÀå«gÀĪÀ ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ
C£ÀéAiÀÄUÀ¼À §¼ÀPÉ.
7. ²PÀëPÀ ªÀÈwÛ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ : «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ ®¨sÀå«gÀĪÀ «Ä±ÀætPÀ°. CxÀð ªÀÄvÀÄÛ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß, ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£Á vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ ±ÉÆÃzsÀ ¸ÀéAiÀÄA PÀ°PÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀéAwPÉAiÀÄ£ÁßV¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
202
WÀlPÀ 3 : CAvÀeÁð® 7 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
1. CAvÀeÁð® ªÀÄvÀÄÛ world wide web
2. CAvÀeÁð® : MAzÀÄ UÀæAxÁ®AiÀÄ
3. ¸Éʧgï ¨ÉzÀjPÉ : ªÀiÁvÀÄPÀvÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ CAvÀeÁð® ªÀÄvÀÄÛ «ÄAZÀAZÉ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄgÀQëvÀªÁV CAvÀeÁð®zÀ°è ºÁPÀ¨ÉÃPÀÄ. £À£Àß ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß SÁ¸ÀVAiÀiÁV ºÉÃUÉ ¤AiÀÄAwæ¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
5. ²PÀëPÀgÀ CxÀªÁ ¥Á®PÀjUÁV ®¨sÀå«gÀĪÀ ¤AiÀĪÀiÁªÀ½UÁV «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ (vÀAvÀæeÁÕ£À
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈwÛ ¸ÀA§A¢üÃAiÀÄUÀ¼ÉgÀqÀ£ÀÆß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ)
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
WÀlPÀ 1 ªÀÄvÀÄÛ WÀlPÀ 2 : L.¹.n. ºÁqïðªÉÃgï ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀ :
UÀtPÀAiÀÄAvÀæªÀ£ÀÄß eÉÆÃr¸ÀĪÀjÃw ¦æAlgï, ¸ÁÌöå£Àgï, ºÉÆgÀ ¸ÀAUÀæºÀuÁ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉ ¦æAlgï, ¸ÁÌöå£Àgï §¼ÀPÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ ¥ÀoÀå
ºÁUÀÆ CAQUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀluÉUÉ ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ- zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ, ¸Éàçqï²Ãqï ªÀÄvÀÄÛ
¥Àæ¸ÉAmÉñÀ£ïUÀ¼ÀÄ, PÀ£ÀßqÀ, EAVèµï, »A¢ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ §ºÀĨsÁµÉUÀ¼À°è mÉʦAUï ªÀiÁ£À¹PÀ £ÀPÁë gÀZÀ£É/¥ÀjPÀ®à£Á £ÀPÁë
gÀZÀ£É.
WÀlPÀ 2 : ±Á¯ÉUÀ¼À°è ®¨sÀå«gÀĪÀ CxÀªÁ ªÉÆzÀ¯Éà vÀAiÀiÁj¹zÀ rfl¯ï.
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À §¼ÀPÉ : ®¨sÀå«gÀĪÀ ¹.r. zsÀÈPï ¸ÀÄgÀĽUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ
§¼À¸À¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtð ¥ÁoÀUÀ½UÉ
C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
rfl¯ï ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ:- ¸ÁªÀiÁfPÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸Á¥sïÖªÉÃgï
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, digital camera ªÀÄvÀÄÛ zsÀÈPï ¸ÀÄgÀ½UÀ¼À£ÀÄß §¼À¹, rfl¯ï
¨ÉÆÃzsÀ£Á-PÀ°PÁ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
203
WÀlPÀ 3: CAvÀeÁð®zÀ ªÀÄÆ® CA±ÀUÀ¼ÀÄ: CAeÁð®zÀ ªÀÄÆ® CA±ÀUÀ¼ÀÄ www. £À
¸À¦üðAUï, «ÄAZÀAZÉ, ¨ÁèUïì, «Q¸ï §¼ÀPÉ, ªÉ¨ï 2.0 gÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ; ªÀiÁqÀ¯ï
EAl£Éðmï ¨sÀzÀævÁ ¤AiÀÄAvÀæt PÀ°PÁ ¥Àj¸ÀgÀUÀ¼À §¼ÀPÉ.
EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ :
UÀtPÀ AiÀÄAvÀæzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ PÀ°PÉ : GavÀªÁV ®¨sÀå«gÀĪÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À
§¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ C£ÀħAzsÀ `J’ £À°è ¥ÀnÖªÀiÁrgÀĪÀ
¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «µÀAiÀÄ C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀĪÁUÀ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
«zÁåyð digital platform ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄA¥ÀÄPÁAiÀÄðzÀ°è §¼À¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß
¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ®¨sÀå«gÀĪÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ ¸ÀȶָÀ®Ä ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAªÀºÀ£À «zsÁ£À :
C¨sÁå¸À : UÀtPÀAiÀÄAvÀæzÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ±Á¯É
vÁwéPÀ : vÀgÀUÀwAiÀÄ°è£À ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ, ¥Àj²Ã®£ÉUÀ¼ÀÄ, ¹zÀÞvÉUÀ¼ÀÄ.
CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ : ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ r.Er. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ®Æè ubuntugnu/Linux ªÉÆzÀ¯ÁzÀ D¥ÀgÉÃnAUï ¹¸ÀÖªÀiï ºÁUÀÆ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ
PÀ¤µÀÖ 15 UÀtPÀAiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀĸÀfÓvÀ UÀtPÀAiÀÄAvÀæ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ±Á¯ÉAiÀÄÄ
EgÀ¨ÉÃPÀÄ. ZÁ°vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ ºÉÆA¢gÀĪÀ £ÀÆgÁgÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀÄÈzÀÄ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAUÀ滹gÀ¨ÉÃPÀÄ. CzÀgÀ ºÀAaPÁ PÀæªÀÄPÉÌ ¨ÉÃPÁUÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß scert
MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
J¯Áè «zÁåyð ²PÀëPÀjUÀÆ £ÉÃgÀ C£ÀĨsÀªÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä UÀæAxÁ®AiÀÄzÀ
ºÁUÀÆ ict ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ CªÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß CzÀ®Ä §zÀ¯Á¬Ä¹PÉÆAqÀgÉ
«zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ vÀAqÀvÀAqÀªÁV UÀtPÀAiÀÄAvÀæªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀÀÄzÀÄ. F
ªÉÄÃ¯É ºÉýzÀªÀÅUÀ¼É¯Áè ºÉƸÀPÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ P˱À®UÀ¼ÁzÀÝjAzÀ J¯Áè ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ
vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ.
ict UÀ¼À ¨É¯É ¸ÁPÀµÀÄÖ PÀrªÉÄAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ²PÀëPÀjUÉ
««zsÀ ict ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À ®¨sÀåvÉ, UÀÄt®PÀëtUÀ¼ÀÄ, ¨É¯É EvÁå¢UÀ¼À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
204
PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£Á «zsÁ£À :
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ªÀiË®åªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ EvÀgÀ ¥ÀwæPÉUÀ¼À DzsÁgÀzÀ
ªÉÄÃ¯É vÀªÀÄä C¨sÁå¸ÀzÀ PÉÆøïðUÀ¼À°è AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ §¼À¹PÉÆAqÀgÉA§ÄzÀgÀ
ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
vÁwéPÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À :
²PÀëPÀ C©üªÀÈ¢Þ CzsÀåAiÀÄ£À ¥ÀwæPÉAiÀÄ ¨sÁUÀ 1gÀ°è ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À
vÀAvÀæ±Á¸ÀÛçzÀ ªÀÄzsÀå¹ÜPÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ MAzÀÄ «¨sÁUÀ EgÀÄvÀÛzÉ. «ÄAZÀAZÉ
ªÀÄÆ®PÀ C£ï¯ÉÊ£ï£À°è PÀ¼ÀÄ»¹zÀ ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ.
IV. «±ÉõÀ ¥ÁArvÀåzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ :
* J¯Áè ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ«£À°è ºÉýgÀĪÀ F ¥ÀwæPÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ P˱À®UÀ¼À
«PÀ¸À£ÀªÀ£ÀÄß ºÉaѹPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀ.
* J¯Áè ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ºÁUÀÆ ¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ «ÄAZÀAZÉAiÀÄ UÀÄgÀÄvÀ£ÀÄß (email Ids)
CªÀ±ÀåPÀªÁV ¸ÀȶֹgÀ¨ÉÃPÀÄ.
* ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
V. NzÀÄ«PÉUÉ ¸À®ºÉUÀ¼ÀÄ (¥ÀgÁªÀıÀð£ÀUÀ¼ÀÄ)
It for change
¸ÀÆavÀ CDs/ DVDS/ avÀæUÀ¼ÀÄ/eÁ®UÀ¼ÀÄ
http : // www.unsecobkk.org/education/ict/ict-in-educationprojects/training-of-teachers/training modules/
http://www.public-software.in
205
http://karnatakaeducation.org.in
http.//www.wikipedia.org
1. `CAvÀeÁð® ¸ÀªÀiÁd’ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæªÀÄÄR ¸ÀªÀiÁd±Á¸ÀÛçgÁzÀ ªÀiÁ£ÀÄåAiÀįï PÁå¸É¯ï
CªÀgÀÄ ¨É¼ÀQUÉ vÀAzÀgÀÄ. EzÀÄ §ºÀıÀB ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À vÀAvÀæ±Á¸ÀÛçzÀ
¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁdPÉÌ «ªÀj¸ÀĪÀ°è §ºÀ¼À G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ ±À§ÝªÁVAiÀiÁzÀgÀÆ
¸ÀªÀiÁd ªÀiÁ»w CxÀªÁ (digital) CAQvÀ¸ÀªÀiÁd JA§ ¥ÀzÀUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄÆ
EzÉ.
2. ªÀiÁPïð ¥ÉæA¹Ì 2001gÀ°è ¥ÀæPÀlªÁzÀ rfl¯ï £ÉÃnªï, rfl¯ï-E«ÄäUÀæAmïì
JA§ CªÀgÀ PÀÈwAiÀÄ°è rfl¯ï £ÉÃnªï JA§ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß eÉÆÃr¹zÁÝgÉ.
206
2.4.2 ±ÁAwUÁV ²PÀët
CªÀ¢ü : 35 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 15 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 20 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 20
DAvÀjPÀ : 20
¨ÁºÀå : 0
I
PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
J®è ²PÀëtzÀ CvÀÄå£ÀßvÀ UÀÄjAiÀiÁzÀ ±ÁAw¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁ컸ÀĪÀÅzÉÃ
±ÁAwUÁV ²PÀëtzÀ UÀÄjAiÀiÁVzÉ. F PÉÆøïð ªÀiË®åUÀ¼À C¼ÀªÀrPÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁzÀ
¥ÀoÀå ºÁUÀÆ ¨ÉÆÃzsÀ£Á C¨sÁå¸ÀUÀ¼À PÀqÉUÉ UÀªÀÄ£ÀºÀj¹zÉ. PÀqÉUÉ, ±ÁAwUÁV
²PÀëtªÀÅ PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀ°è GvÀÛªÀÄ UÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß
¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ CªÀgÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV, EvÀgÀgÀ eÉÆvÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ
eÉÆvÉUÉ ºÉÆA¢PÉÆAqÀÄ ¨Á¼ÀĪÀ°è ¸ÀºÁAiÀÄ MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. ±ÁAwUÁV ²PÀëtªÀÅ
Erà ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄvÉ ±ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀ ¢lÖºÉeÉÓAiÀÄ£ÀÄß
EnÖzÉ.
II GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð «zÁåyð²PÀëPÀgÀ°è F PɼÀPÀAqÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀ°è
¸ÀºÁAiÀĪÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
* ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV ºÁUÀÆ ¸ÁªÀÄÆ»PÀªÁV ¤Ãw ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀiË®åUÀ¼À
CxÀðªÀ£ÀÄß C£Ééö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV, ¥ÀæPÀÈwAiÉÆqÀ£É ºÁUÀÆ EvÀgÀgÉÆA¢UÉ ºÉÆAzÁtÂPÉ fêÀ£À
£ÀqɸÀ®Ä CUÀvÀåªÁzÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ£ÉUÀ½UÉ ¥ÀĶ×PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ.
* ¸ÁªÀiÁfPÀ «µÀªÀÄvÉ ºÁUÀÆ WÀµÀðuÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ CAvÀºÀ
¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À£ÀÄß ¤¨sÁ¬Ä¸ÀĪÀ ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* «ªÉÃPÀ, ¸ÀÆPÀëvÉ ºÁUÀÆ ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄvɬÄAzÀ fë¸ÀĪÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
207
III. WÀlPÀUÀ¼ÀÄ
WÀlPÀ : ªÀåQÛ «PÀ¸À£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ
vÁwéPÀ : 06 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* vÀ£Àß ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁdzÉqÉUÉ EgÀĪÀ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ªÁåSÁ夸ÀĪÀÅzÀÄ
* ªÀåQÛAiÀÄ UËgÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ DAvÀjPÀ ªÀiË®å PÉÃA¢ævÀªÁzÀ ªÀiË®åUÀ¼À £É¯É : ¸ÀºÀPÁgÀ,
PÁ¼Àf, ¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ, £ÀªÀÄævÉ, ¸ÀgÀ¼ÀvÉ, ¸À»µÀÖvÉ, UËgÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝj
* ªÉÊAiÀÄQÛPÀ zÀȶ֬ÄAzÀ ¸ÁªÀðwæPÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß C£Ééö¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¸ÀA«zsÁ£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ
* ¸ÀªÀÄgÀ¸À fêÀ£ÀzÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ (ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV, ¥ÀæPÀÈw ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀgÉÆA¢UÉ)
* eÉÆvÉUÀÆr ¨Á¼ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ 05 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
* ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀiË®åUÀ¼ÀļÀî ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁPÀëöåavÀæUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ZÀZÉð
* ¸Á»vÀåªÀ£ÀÄß DzsÀj¹ ªÀiË®åUÀ¼À NzÀÄ, ZÀZÉð ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À aAvÀ£É.
* ¸À髪ÀıÁð aAvÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ
(CAvÀgÁªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¢£ÀZÀj, £ÀÈvÀå, ¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼ÁV
M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ)
WÀlPÀ 2: ±ÁAwUÁV ²PÀët : AiÀÄxÁzÀȱÀå gÀÆ¥Àt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 05 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ¥Àæw ¤vÀåzÀ fêÀ£ÀzÀ°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CzÀgÀ®Æè ±Á¯ÉAiÀÄ°è ±ÁAwAiÀÄ ¥ÁvÀæ
* GvÁì»Ã fêÀ£ÀPÉÌ CrØ DvÀAPÀUÀ¼ÀÄ : UÉÆAzÀ®, ¸ÀªÀiÁdzÀ°è ¸ÁªÀÄgÀ¸Àå«®è¢gÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ.
* ±ÁAwUÁV ²PÀët - ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ, vÁwéPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁAiÉÆÃVPÀ.
208
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 05 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ:
* zÉÊ»PÀ £ÀÆå£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Áæ¸ÀAVPÀªÁV ElÄÖPÉÆAqÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, ¸À»µÀÄÚvÉ,
ºÀAaPÉƼÀÄî«PÉ ªÀÄvÀÄÛ UÀªÀÄ£ÀºÀj¸ÀÄ«PÉ ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¸ÀAzÉñÀªÀ£ÀÄß ¸ÁgÀĪÀ
¥ÁvÁæ©ü£ÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ.
* ªÀÄPÀ̼ÀÄ, ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Á®PÀgÉÆqÀ£É ªÀiÁvÀ£ÁqÀÄvÀÛ ±Á¯ÉAiÀÄ°è£À WÀµÀðuÉUÉ
PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄ»rAiÀÄĪÀÅzÀÄ (F WÀµÀðuÉUÀ¼À£ÀÄß vÉÆqÉzÀĺÁPÀ®Ä ¨ÉæöÊ£ï
¸ÁÖç«ÄAUï «zsÁ£À)
WÀlPÀ 3 : ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ ²PÀëPÀ : CxÀð, ¸Àé¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ
vÁwéPÀ : 04 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* vÁzÁvÀäöå PÁ¼Àf ElÄÖPÉÆAqÀÄ D°¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¨sÁ«ÄvÀ ¸ÀAªÀºÀ£À P˱À®UÀ¼ÀÄ
* «ªÀıÁðvÀäPÀ ±ÉÆÃzsÀ£É-KPÀ¥ÀQëÃAiÀÄ G¥ÀzÉñÀzÀ §zÀ®Ä ªÀiË®åUÀ¼À ¸Àà¶ÖÃPÀgÀtPÉÌ
MvÀÄÛ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
* ªÀiË®åUÀ¼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À (ªÀÄPÀ̼À°è ªÀiË®å¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄlÖ, ²PÀëPÀgÀ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
zÀÈqsÀvÉ ºÁUÀÆ ªÀÈwÛ ¸ÁªÀÄxÀåðzÀ ªÀi˯ÁåAPÀ£À)
* ±ÁAwAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀĪÀ°è vÀgÀUÀwAiÀÄ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀvÉÛºÀZÀÄѪÀÅzÀÄ.
ZÀ®£ÁvÀäPÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÄzsÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è ªÀiË®å¸Àà¶ÖÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÁÌV MAzÀÄ ¸ÀtÚ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
ªÀiË®åUÀ¼À
* WÀµÀðuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Àȶֹ/ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß ºÀÄqÀÄQ ««zsÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹PÉÆAqÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊ«zsÀåªÀÄAiÀĪÁzÀ LwºÀåUÀ¼ÀÄ,
PÀxÉUÀ¼ÀÄ, avÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ©üwÛ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ; ¢£À¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ/¤AiÀÄvÀPÁ°PÉUÀ¼À vÀÄtÄPÀÄUÀ¼ÀÄ,
PÁlÆð£ïUÀ¼ÀÄ, WÉÆõÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉýPÉUÀ¼ÀÄ, ºÁqÀÄUÀ¼ÀÄ, ¥ÀzÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ZÀ®£ÀavÀæUÀ¼ÀÄ, ¨ÉÆA¨ÉUÀ¼ÀÄ/gÀAUÀPÀ¯É.
209
¸ÀAªÀºÀ£Á «zsÁ£À :
* J¯Áè vÁwéPÀ ¸ÉµÀ£ïUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀiÁðUÁgÀzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ.
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£Á «zsÁ£À :
* PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀwAiÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* NzÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉðUÀ¼À ªÀgÀ¢.
* C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzsÀ£É ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ zÁR¯Áw.
IV «±ÉõÀ ¥ÁArvÀå :
AiÀiÁªÀÅzÀÆ E®è; DzÀgÉ ±ÁAwUÁV ²PÀëtPÉÌ ¥ÀÄ£À±ÉÑÃvÀ£À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉ.
V ¸ÀÆavÀ UÀæAxÀUÀ¼ÀÄ
Chunawala, S & Natarajan,C, (1999). Conflicts – Curriculum Books 7. Mumbai : HBCSE.
Pant, D. & Gulati, S. (2010). Ways to Peace – A Resource book for
Teachers. New Delhi: NCERT.
NCERT. (2006). National Focus Group Position Paper on
Education for Peace. New Delhi: NCERT.
Venugopal, K.; Shyamala, S.K. & Murthy, C.G.V. (2007). Education
for peace: A training package for school teachers. Mysore: Regional
Institute of Education
210
2.4.3 PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët
CªÀ¢ü : 40 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
vÁwéPÀ : 10 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ : 30 UÀAmÉUÀ¼ÀÄ
MlÄÖ CAPÀUÀ¼ÀÄ : 25
DAvÀjPÀ : 25
¨ÁºÀå : 0
I
PÁgÀuÁzsÁgÀUÀ¼ÀÄ :
PÉ®¸À ¸ÁªÀiÁfPÀ fêÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¥Àæ¨sÁªÀ±Á°AiÀiÁV¸ÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¥ÀæwAiÉƧâ
ªÀåQÛAiÀÄ fêÀ£ÀªÀÅ GvÀÌøµÀÖªÁUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄZÀÄÑUÉ ºÁUÀÆ
¸ÀAvÉÆõÀªÉA§ ºÉƸÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ½UÉ CªÀPÁ±À PÀ°à¹PÉÆqÀÄvÀÛzÉ. PÉ®¸ÀªÀÅ
²¸ÀÄÛ, ¸Àé¤AiÀÄAvÀæt, PÉÃA¢æÃPÀgÀt, ¨sËwPÀ P˱À®UÀ¼À ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ CªÀ®A§£ÉAiÀÄ£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛzÉ. EzÉÆAzÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀiÁV CxÀðUÀ©üðvÀªÁzÀ
eÁÕ£À ¸ÀAgÀZÀ£ÉUÉ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. M¼ÀUÉƼÀÄî«PÉUÉ EzÀgÀ°è ¸ÀÄ¥ÀÛ
¸ÁªÀÄxÀåð«zÉ ²PÀëPÀ ²PÀët PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀrAiÀÄ°è F PÉÆøïð PÉ®¸ÀzÀ ¤Ãw
¤AiÀĪÀÄUÀ½UÉ MAzÀÄ §®ªÁzÀ ZÉÊvÀ£ÀåªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°ègÀĪÀ F
PÉÆøïð C£ÀÄß ZÀvÀÄgÀvɬÄAzÀ, J®è ¥Àæ²PÀëPÀgÀ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé¢AzÀ ºÉuÉAiÀÄ®àqÀ¨ÉÃPÀÄ.
EzÀ£ÀÄß PÉêÀ® ¸ÁªÀiÁfPÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ GvÁàzÀ£Á PÁAiÀÄðPÉÌ «ÄvÀUÉƽ¸ÀzÉ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÉêÉUÀÆ «¸ÀÛj¸ÀĪÀ°è UÀªÀÄ£ÀºÀj¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
II
GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ :
F PÉÆøïð «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼À¹PÉƼÀÄîªÀ°è
¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁVzÉ.
* PÉ®¸À ªÀÄvÀÄÛ PÉ®¸ÀzÀ £ÉÊwPÀvÉAiÀÄ «±Á¯ÁxÀðzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄßAlÄ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
*
±Á¯ÉAiÀÄ DªÀgÀtzÀ°è PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è vÉUÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÁzÀ
ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÉAiÀÄ CjªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
*
ªÀÄPÀ̽UÉ ¤AiÉÆÃf¸À®àlÖ J¯Áè PÉ®¸ÀUÀ¼À®Æè ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀQæAiÀĪÁV ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅzÀgÀ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß w½AiÀÄĪÀÅzÀÄ.
211
III WÀlPÀUÀ¼ÀÄ :
vÁwéPÀ : 10 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ
* ±Á¯ÉAiÀÄ°è PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀÄîªÁUÀ ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÉ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
- ¸ÁªÀiÁfPÀ ¨sÉÃzÀ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß vÉÆÃgÀĪÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀĶÖÃPÀj¸ÀĪÀÅzÀgÀ
«gÀÄzÀÞªÁV JZÀÑjPɪÀ»¸ÀĪÀÅzÀÄ. eÁw/°AUÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÉ®¸À
ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀqÁØAiÀĪÁV vÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ; AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ®Æè ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß
±ÉÆö¸À¨ÁgÀzÀÄ.
*
PÁAiÀÄð ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëtPÁÌV ¥ÀÄ£À§ð®£À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ - 30 WÀAmÉUÀ¼ÀÄ :
PÁAiÀÄðzÀ DzsÁgÀzÀ WÀlPÀUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ £Á®Ì£ÀÄß PÉÊUÉwÛPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ
¥Àæ²PÀëuÁyðUÀ¼ÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆAqÀ PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄ®Ä
CªÀPÁ±À«gÀ¨ÉÃPÀÄ; ¸ÀA¥ÀÆtð GvÀà£ÀßzÉÆA¢UÉ ºÉÆgÀ§gÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ
EzÉà PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀÄ ¨ÉÆÃzsÀ£Á«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß «£Áå¸ÀUÉƽ¸À¨ÉÃPÀÄ.
CzÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ°è, ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀ°è ºÁUÀÆ
§ºÀÄP˱À®UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß PɼÀUÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. JAvÁzÀgÀÆ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀĪÀgÀÄ
D¸ÀQÛ, ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀåªÁzÀ ¥ÁArvÀåªÀ£ÁßzsÀj¹ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀÄîªÀ ¸ÁévÀAvÀæöåªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
* ¸ÀܽÃAiÀÄ wAr w¤¸ÀÄUÀ½UÉ DzÀåvÉ ¤Ãr ¥Ë¶×PÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ DºÁgÀ vÀAiÀiÁjPÉ
* ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ DºÁgÀ vÀAiÀiÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀPÀëuÉ
* ºÉÆ°UÉ, PÀ¸ÀÆw, JA¨Áæ¬ÄØj, ¤nÖAUï
* ªÀÄ£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÁzsÀ£À/G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À j¥ÉÃj (zÀÄgÀ¹Û) ºÁUÀÆ ¤ªÀðºÀuÉ.
* ¸Á§Æ£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁdðPÀUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ
* VqÀªÀÄÆ°PÉUÀ¼À OµÀ¢üUÀ¼ÀÄ, ¸ÀA§AzsÀ zÀæªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ËAzÀAiÀÄð ªÀzsÀðPÀUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ.
212
* £À¸Àðj ªÀÄvÀÄÛ vÉÆÃlUÁjPÉ
* ªÀÄtÂÚ£À DnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄA¨ÁjPÉ
* §qÀVPÁAiÀÄð
* ¯ÉÆúÀzÀ PÉ®¸À
* ¥ÉÊ¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¸ÀĪÀÅzÀÄ/j¥ÉÃj ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
* «zÀÄåvï eÉÆÃqÀuÉUÀ¼ÀÄ
* EnÖUÉ ªÀÄvÀÄÛ mÉʯïìUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ
* UÉÆA¨ÉUÀ¼ÀÄ, ¨sÁµÉ, «eÁÕ£À ºÁUÀÆ UÀtÂvÀzÀ ¥ÉnÖUÉUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉ
* ¥ÁætÂUÀ¼À gÀPÀëuÉ
* ¸ÉÊPÀ¯ï£À j¥ÉÃj ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
* «ÄãÀÄUÁjPÉ
* PÉÆý ¸ÁPÁtÂPÉ
* ¸ÁªÀAiÀĪÀ PÀȶ
* ¨ÉÃPÀj ¥ÀzÁxÀðUÀ¼ÀÄ
* £ÀƮīPÉ, £ÉÃAiÉÄÎ, ºÀwÛUÉ §tÚ ºÁPÀĪÀÅzÀÄ
* ºÀ¼ÉAiÀÄ PÀıÀ® PÉÊUÁjPÁ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ/¸ÀAUÀæºÁ®AiÀÄ ªÀiÁzÀjUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀPÀëuÉ
* UÀæAxÁ®AiÀÄ / NzÀĪÀ PÉÆoÀrUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ
* ªÀÄ£ÉAiÀÄ gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
213
* ¤ÃgÀÄ, UÁ½ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄtÂÚ£À ¥ÀjÃPÉë
* ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¦æAmï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
* ¥ÀĸÀÛPÀzÀ ¨ÉÊArAUï
* UÁæ¦üPï r¸ÉʤAUï
* ¥ÀgÀA¥ÀgÁ avÀæPÀ¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¤ªÀðºÀuÁ «zsÁ£À :
* PÉÊPÉ®¸ÀzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
* ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸À髪ÀıÀð aAvÀ£ÉUÀ¼ÀÄ
* NzÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸À髪ÀıÉð
ªÀi˯ÁåAPÀ£ÀzÀ «zsÁ£À :
* AiÉÆÃd£É, «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀA¥ÀÆtðUÉÆAqÀ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ
* ªÀiÁqÀÆå¯ï- vÀAiÀiÁjPÉ
IV «±ÉõÀ ¥ÁArvÀå :
DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆAqÀ PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæzÀ°è ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÁArvÀå EgÀĪÀªÀgÉÆA¢UÉ eÉÆvÉUÀÆr PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
V NzÀÄ«PÉUÉ ¸À®ºÉUÀ¼ÀÄ :
Ncert, (2005) National curriculum frame work, setion 3.7-work and education (pp58 to 64) New Delhi: ncert
Sykes M. (2009) The story of Nai Talim, New Delhi: ncert
214
CzsÁåAiÀÄ 6
KETEC - 2012 PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ : PÀ£ÁðlPÀzÀ°è
r.Er. PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¥Àæ²PÀëPÀjUÉ ¤ÃrgÀĪÀ F PɼÀV£À ªÀiÁUÀð¸ÀÆaAiÀÄ
DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
1. r.Jqï. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ¥ÁægÀA¨sÀ :
r.Jqï. PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÉà ¨sÁ«Ã ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß §gÀUÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæªÀÄÄR
ZÀlĪÀnPÉ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ºÀAvÀzÀ°è zÁR¯Áw ºÉÆA¢zÀ r.Jqï. vÀgÀ¨ÉÃwzÁgÀjUÉ
¸ÀA¸ÉÜ, CzÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ, PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ/DZÁgÀUÀ¼ÀÄ, ¤jÃPÉëUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À
§UÉÎ ¥ÀƪÀð¨sÁ« ªÀiÁ»wAiÀÄÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀgÉÆA¢UÉ ±Á¯Á²PÀëtzÀ ««zsÀ
ªÀÄd®ÄUÀ¼À£ÀÄß w½¸À§ºÀÄzÀÄ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ±Á¯Á ¥Àj¸ÀgÀ C£ÀĨsÀªÀªÀ£ÀÄß
PÉÆqÀ®Ä ºÀwÛgÀzÀ ±Á¯ÉUÀ½UÉ ¨sÉÃnUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀĪÀÅzÀÄ. EzÀPÁÌV ªÀÄÆgÀÄ ¢£ÀUÀ¼À
PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ. J¯Áè ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ PÁ¼ÀfªÀ»¹ ºÉƸÀzÁV
zÁR¯ÁzÀ vÀgÀ¨ÉÃwzÁgÀgÀ eÉÆvÉUÉ ±Á¯ÉUÉ ¨sÉÃn ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
2. ªÀÄÆ® ¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ :
J¯Áè ªÀÄÆ® ¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ ¥ÀwæPÉUÀ¼À°è ¸ÉÃj¹, ¥ÀæwªÀµÀðPÀÆÌ
MAzÀÄ ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ ¥ÀwæPÉAiÀÄÄ ²PÀët
ªÀÄÆ®¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É JAzÀÆ ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ ¥ÀwæPÉAiÀÄÄ gÀÆrüAiÀiÁV
²PÀët JA§ ²Ã¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ. F JgÀqÀÆ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ r.Jqï.
vÀgÀ¨ÉÃwzÁgÀjUÉ CUÀvÀåªÁVgÀĪÀ §Ä£Á¢UÀ¼À PÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß EzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤ÃrzÀÄÝ
ªÀÄÆ® ¥ÀwæPÉUÀ½UÉAzÉà AiÀiÁªÀÅzÉà «±ÉõÀªÁzÀ MvÀÛ£ÀÄß ¤Ãr®è. DzÀÝjAzÀ
¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ F ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀßjvÀÄ ²PÀëtªÀ£ÀÄß C«¨sÁdå ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀĪÁV
¥Àæ¸ÁÛ¦¸À¨ÉÃPÀÄ.
3. ¨ÉÆÃzsÀ£É¬ÄAzÀ PÀ°PÉ C£ÀÄPÀÆ®UÁjPÉAiÀÄvÀÛ £É¯É §zÀ¯ÁªÀuÉ :
F ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄzÀ°è, ¨ÉÆÃzsÀ£É¬ÄAzÀ PÀ°PÁ PÉÃA¢æÃPÀgÀtzÀvÀÛ
ªÀUÁð¬Ä¸À¯ÁVzÉ.
PÀ°AiÀÄĪÀªÀ£À
ºÁUÀÆ
PÀ°PÉAiÀÄ
CvÀåªÀ±ÀåPÀªÁzÀ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ, ««zsÀ ¥ÀwæPÉUÀ¼À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß,
215
««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉUÉ CªÀPÁ±À MzÀV¹PÉÆqÀ¯ÁVzÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ
ªÀµÀðzÀ°è 1£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ 5£Éà vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «µÀAiÀÄUÀ¼À
PÀ°PÉUÉ CªÀPÁ±À MzÀV¸À¯ÁVzÉ. CzÀgÀAvÉ J¯Áè «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ PÀ£ÀßqÀ,
UÀtÂvÀ ºÁUÀÆ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ PÀ°PÀUÉ CªÀPÁ±À PÀ°à¹zÀÄÝ, F ¥ÀwæPÉUÀ½UÉ
UÀªÀÄ£ÀºÀj¸À¯ÁVzÉ. ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è 6£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ 8£Éà vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀ°PÀUÉ CªÀPÁ±À ¤ÃrzÉ. J®è «zÁåyð ²PÀëPÀjUÉ
PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ DAUÀè¨sÁµÁ PÀ°PÉ PÀqÁØAiÀĪÁVzÉ. CzÀgÉÆA¢UÉ CªÀgÀÄ «eÁÕ£À,
UÀtÂvÀ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À «µÀAiÀÄUÀ¼À°è MAzÀ£ÀÄß DAiÉÄ̪ÀiÁrPÉƼÀÀÄzÀÄ.
F zÀȶ֬ÄAzÀ®Æ F ¥ÀwæPÉUÀ½UÉ ºÉZÀÄÑ UÀªÀÄ£ÀPÉÆqÀ¯ÁVzÉ. F ¥ÀwæPÉUÀ¼À°è
¥ÀoÀ嫵ÀAiÀÄ ºÁUÀÆ ¨ÉÆÃzsÀ£Á-«zsÁ£ÀUÀ½UÉ MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
4. DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¸ÀAªÀºÀ£À :
DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß CjvÀÄ, ªÀµÀð¥ÀÆwð
DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ°è ¸ÀAªÀºÀ£ÀzÀ P˱À®UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀî®Ä «±ÉõÀ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß
¤ÃqÀ¯ÁVzÀÄÝ, CzÀÄ MAzÀÄ ¥À槮ªÁzÀ C¨sÁå¸ÁzsÁjvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÁVzÉ.
¥ÀjÃPÁë ºÉÆgÉAiÀÄ zÀȶ֬ÄAzÀ 20 CAPÀUÀ¼À DAvÀjPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÉÆA¢UÉ
MlÄÖ 50 CAPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ. DAUÀè¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£Á P˱À®UÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ¸À®ÄªÁV «¥sÀÄ® CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹gÀĪÀÅzÀjAzÀ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ «±ÉõÀ
¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ºÉaÑ£À dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ.
5. DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀët :
¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è zÉÊ»PÀ ²PÀët ºÁUÀÆ QæÃqÉUÀ¼À°è «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀgÀ¼À
AiÉÆÃUÁ¨sÁå¸À ºÁUÀÆ M¼ÁAUÀt QæÃqÉUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ««zsÀ DlUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß DqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. ªÀÄPÀ̽UÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå DlUÀ¼À ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ,
QæÃqÁAiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ZÀað¸À®Ä ºÀ®ªÀÅ
vÁwéPÀ vÀgÀUÀwUÀ½UÉ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹zÉ. «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä PÀ°PÁ
¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸À®Ä ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµÀðªÀ£ÀÄß QæÃqÁ¢£ÀªÀ£ÁßZÀj¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉƽ¸À§ºÀÄzÀÄ.
216
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ®Ä DgÉÆÃUÀåªÀ£ÀÄß
zÉÊ»PÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß MAzÀÄ «±ÉõÀªÀ£ÁßVlÄÖ vÁwéPÀ ºÁUÀÆ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ
M¼ÀºÀjªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ CªÀPÁ±À MzÀV¹zÉ. «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä zÉÊ£ÀA¢£À
PÁAiÀÄðzÀ°è ªÁåAiÀiÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃUÁ¨sÁå¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ MAzÀÄ C¥ÉÃQëvÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉ J¤¸ÀĪÀÅzÀÄ.
6. ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À :
PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀð¥ÀÆtð ºÁUÀÆ UÀÄuÁvÀäPÀ ¥ÀæQæAiÉÄ JAzÀÄ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀÄzÀÄ CvÀåªÀ±ÀåPÀªÁVzÉ. DzÀÝjAzÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀæQæAiÀiÁvÀäPÀªÁVzÀÄÝ
¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀQÌAvÀ gÀZÀ£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀPÉÌ PÀgÉ ¤ÃrzÉ. EzÉÃ
¸ÀÆáwðAiÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ ¤gÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
PÀæªÀĪÀ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. F zÀȶ֬ÄAzÀ ¥ÁægÀA©ü¹ (CCE) ¤gÀAvÀgÀ
ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀzÀ°è J¯Áè CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀzÀÄÝ, ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ GvÀÛªÀÄ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ²PÀët PÉëÃvÀæPÉÌ ¤ÃqÀĪÀ D±ÀAiÀĪÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢zÉ DzÀÝjAzÀ ``ªÀi˯ÁåAPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À’’ «µÀAiÀÄzÀ°è CCE
UÉ ºÉZÀÄÑ MvÀÛ£ÀÄߤÃqÀ¯ÁVzÉ. F ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉÆâü¸ÀĪÀ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ EzÀgÀ
PÉÃA¢æÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ CzÀ£Éßà CxÀð§zÀÞªÁV ¤ªÀð»¹zÀgÉ
vÀgÀ¨ÉÃwzÁgÀgÀ CCE AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ zÀȶÖPÉÆãÀzÀ°è ¹éÃPÀj¸ÀÄvÁÛgÉ. EzÀÄ
ªÀÄÄAzÁ¯ÉÆÃZÀ£Á zÀȶ֬ÄAzÀ ªÀĺÀvÀÛgÀ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ.
7. ²PÀëPÀ C©üªÀÈ¢Þ CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ :
EzÉÆAzÀÄ ²PÀëPÀgÀ ¹zÀÞvÁPÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÉÌ ºÉaÑ£À DAiÀiÁªÀÄ ¤ÃqÀ®Ä
AiÉÆÃf¹gÀĪÀ MAzÀÄ ºÉƸÀ ¤®ÄªÀÅ. EzÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ªÀµÀðzÀ°è `²PÀëtzÀ°è PÀ¯É’
ºÁUÀÆ aAvÀ£Á²Ã® DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ JA§ JgÀqÀÄ ¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß, ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è
ICT ªÀiÁzsÀåªÀÄ, `±ÁAwUÁV ²PÀët’ ºÁUÀÆ `PÉ®¸À ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët’ JA§ ªÀÄÆgÀÄ
¥ÀwæPÉUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ. F J®è PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ EwÛÃa£À/ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ±Á¯Á ¢£ÀUÀ¼À°è
²PÀëPÀ£À fêÀ£ÀzÀ°è CvÀåªÀ±ÀåPÀªÁzÀĪÀÅ. F J®è ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ «zÁåyð²PÀëPÀgÀ
ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÁUÀÆ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. F
PÉÆøïðUÀ½UÉ ¨ÁºÀå ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À EgÀĪÀÅ¢®è. F ªÉÄÃ¯É ºÉýzÀ CxÀðUÀ©üðvÀ
ºÁUÀÆ MlÄÖUÀÆr¹zÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ/»vÁ¸ÀQÛUÀ¼ÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ vÀªÀÄä£ÀÄß ªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ,
217
¥ÀjªÀvÀð£Á²Ã®, ¥Àæ¨sÁ« ºÁUÀÆ ¸ÁéªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ªÀiÁqÀĪÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÁßV¹PÉƼÀî®Ä
¸ÀºÁAiÀĪÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛªÉ.
8. M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀët :
M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß J®è ±ÉÊPÀëtÂPÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ
ªÀÄÆ® vÀvÀéªÀ£ÁßzsÀj¹ vÀAiÀiÁj¸À¯ÁVzÉ. DzÀÝjAzÀ, EzÀ£ÀÄß PÉêÀ® ²PÀët ¥ÀwæPÉUÀ¼À
CrAiÀÄ°è gÀa¸ÀzÉ, ¨ÉÃgÉ ¥ÀævÉåÃPÀ ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÁßV ºÉÆgÀvÀA¢zÉ. M¼ÀUÉƼÀÄîªÀ ²PÀëtzÀ
vÁwéPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀjAiÀiÁV CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ ¸ÀÆPÀÛ
vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
9. QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É : «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ QæAiÀiÁ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæxÀªÀÄ
ªÀµÀðzÀ®Æè C¨sÁå¸À ªÀiÁr EAl£ïð²¥ïUÁV vÀªÀÄä£ÀÄß vÁªÉà ¹zÀÞvÉ
ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀgÀÄ ¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è vÀªÀÄä EAl£ïð²¥ï ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è MAzÀÄ
QæAiÀiÁ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÁUÀĪÀÅzÀÄ. EzÀÄ J¯Áè «zÁåyð ²PÀëPÀgÀÄ
¢éwÃAiÀÄ ªÀµÀðzÀ°è PÀqÁØAiÀĪÁV PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÁzÀ ZÀlĪÀnPÉ.
10.PÉ®¸ÀzÀ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ : ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è J¯Áè ²PÀëPÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀµÀðzÀ°è
225 ¢£ÀUÀ¼À PÁ® PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁ¯ÁªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß 225
PÁAiÀÄð¢£ÀUÀ¼À£ÁßV ¥ÀjUÀt¸À®àqÀÄvÀÛzÉ. G½zÀ ®¨sÀå«gÀĪÀ ¢£ÀUÀ¼À£ÀÄß DAiÀiÁ
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸À®Ä §¼À¹PÉƼÀÀÄzÁVzÉ.
11. ¨ÉÆÃzsÀ£Á¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ï : «zÁåyð²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀæwªÀµÀðªÀÇ ªÀÄÆgÀÄ
«µÀAiÀÄUÀ¼£
À ÄÀ ß C¨sÁå¸À ¨ÉÆÃzs£
À U
É É ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ï ¸ÀªÄÀ AiÀÄzÀ°è §¼À¹PÉƼÀî¨ÃÉ PÀÄ.
«zÁåyð²PÀëPÀjUÉ ¨ÉÆÃzsÀ£Á¨sÁå¸À ªÀÄvÀÄÛ EAl£ïð²¥ï C£ÀÄß KPÀPÁ°PÀªÁV
JgÀqÀÆ ªÀµÀðUÀ¼À°è ºÀAaPÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÁV ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ «zÁåyð²PÀëPÀgÀ£ÀÄß
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÁUÀÆ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÉà ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è UÀªÀĤ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
12.UÀæAxÁ®AiÀÄ PÁAiÀÄð: AiÀiÁªÀÅzÉà ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è UÀæAxÁ®AiÀÄPÉÌ «±ÉõÀ DzÀåvÉ
¤ÃrzÀÄÝ, CªÀ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ, J¯Áè ²PÀëPÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
ªÉüÁ¥ÀnÖAiÀÄ°è UÀæAxÁ®AiÀÄ PÁAiÀÄðPÉÌ ¸ÀܼÁªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆAqÀĪÀÅzÀµÉÖà C®èzÉ,
UÀæAxÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß «zÁåyð²PÀëPÀgÀ §¼ÀPÉUÉ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ PÁAiÀÄðªÀ¢üAiÀÄ ¥ÀƪÀðzÀ®Æè
218
ºÁUÀÆ £ÀAvÀgÀzÀ®Æè PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ. EzÀgÀ eÉÆvÉUÉ «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ
UÀæAxÁ®AiÀÄzÀ ¥ÀjPÀ®à£É ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀzÀlÄÖ ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä
CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸À¨ÉÃPÀÄ. F CAvÀgÀªÀ¯ÉÆÃPÀ£À «zÁåyð²PÀëPÀjUÉ ªÀåªÀ¹ÜvÀ
²PÀëPÀgÁzÁUÀ ±Á¯Á UÀæAxÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß ¸ÀévÀAvÀægÁV ¤AiÉÆÃf¸À®Ä ºÁUÀÆ §¼À¸À®Ä
¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÉæÃgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ UÀæAxÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß vÀgÀ¨ÉÃwzÁgÀjUÉ
DºÁé¤vÀ ¸ÀܼÀªÀ£ÁßV¨ÉÃPÀÄ.
13. ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ : «zÁåyð ²PÀëPÀgÀ ¥ÀæwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆö¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ¥Àæw¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸À®Ä MAzÀÄ ªÉâPÉ ¸Àȶ׸À®Ä F ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À
CUÀvÀå«zÉ.
14. J£ïJ¸ïJ¸ï / ¥ËgÀvÀé vÀgÀ¨ÉÃw ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ : J£ïJ¸ïJ¸ï ZÀlĪÀnPÉ
£ÀqɸÀ®Ä CªÀPÁ±À«zÁÝUÀ CzÀ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. EzÀPÉÌ CªÀPÁ±À«®è¢zÀÝgÉ,
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥Àæ²PÀëPÀgÀÄ ¸ÀÆPÀÛ ¥ËgÀvÀé vÀgÀ¨ÉÃw ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ.
219
220
Education :
Introduction
FL Kannada
FL Mathematics
FL EVS
Communication
Skills in English1
Assessment &
Evaluation
TDS Arts in
Education
TDS Reflective
Practices
Practice in
Teaching: Physical Education
& Games
Library Work
Cultural Activities
1.6.1 Internship:
1.6.1
1.5.2
1.5.1
1.4
1.2.1
1.2.2
1.2.3
1.3
1.1
Year 1
√
√
√
√
√
Communication
skills,
Microteaching Skills
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Month1 Month2
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Planning/
Preparation
& Simulated
teaching
√
√
√
√
√
√
Month3 Month4
√
√
√
√
√
Practice
School
Based
Experiences
√
√
√
√
√
√
Month5 Month6
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Month7
Month8
Month9
√
Intern
ship:
√
√
√
√
√
√
√
√
Month 10
√
√
√
√
Postinternship
activities
√
√
√
√
Practice
√
√
√
√
√
√
Programme commences with a 3 day orientation & school visits
√
√
√
√
√
CzsÁåAiÀÄ - 7 ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¸ÀÆa
221
FL Science/Maths/ √
Ssci
Phy & Health Edu- √
cation
TDS ICT Mediation √
TDS Education for
Peace
TDS Work & Edcn
Action Research
Practice Teaching
Internship
2.2.3a,b,c
2.4.2
2.4.3
2.5
2.6.1
2.6.2
2.4.1
2.3
FL English
2.2.2
√
√
√
√
√
Cultural Activities
NSS Activities\Citi- √
zenship Training
√
√
Communication
skills, Microteaching Skills
√
√
√
√
√
√
√
√
Games
Library Work
v
√
√
√
2.2.1
√
Month 1 Month 2
Education as Practice
FL Kannada
2.1
Year 2
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Month 6
√
√
√
√
√
√
√
√
Prepara- √
tion
PlanSchool
ning/
Based ExPrepara- periences
tion &
Simulated teaching3
√
√
√
√
√
√
√
Month 3 Month 4 Month 5
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Month 7
√
√
√
√
√
√
√
√
√
Month 9
√
√
√
√
√
Month 10
√
√
√
√
Internship Postinternship activities
√
√
√
√
Month 8
Annexure A
CONTRIBUTORS
Core Committee Members
Prof. K S Sameera Simha
Joint Secretary, BHS Educational Institutions,
11th main, 4th block, Jayanagar, Blore-11 and,
Chairperson, D.Ed Curriculum Review Committee,
Karnataka.
Sri.H.S.Rama Rao, Director, DSERT
and Member Secretary D.Ed. curriculum review committee
Prof. C.G.Venkatesha Murthy
Dept. of Education, Regional Institute of Education,
Manasa Gangothri Campus,
Mysore, Karnataka
Dr.Ravindranath M J
Senior Scientist ,Centre for Environment Education,
No.1, Kamala Mansion Infantry Road,Bangalore-01
Dr. A.M. Ajatha Swamy
Head , Department of P G Studies in Education,
S J College of Education, Sagar Rd,
Bhatkal, Uttar Kannada (Dist)
Prof. Kodi Rangappa,
Principal, Government College of Education,
Manchanabelle Post, Chickaballapura -562101
222
Dr. S Bhaskara, Retd Principal,
RV Teachers College, Bangalore.
No.6 C-11,Srinidhi layout,
Konanakunte post, Bangalore.
Sri Ramachandra Rao
Retd.DDPI, No.7,Shankti Apartments,
Vidyagiri, Dharwad:580004
Dr.Syed Ismail Pasha
Assistant Teacher (TGT) GHPS,
Dinnuru, Bangarpet taluk,Kolar district.
Smt. Geetha, Senoir Assistant Director, DSERT
and Coordinator D.Ed. curriculum review committee
223
Sub group Conveners
Prof. E. Ekbote
Head of the Department, Education,
Gulburga University,Gulburga
Dr.Mythili Ramchand
Director RVEC, RSST,
2nd block, Jayanagar,
Bangalore -560011
Prof. Ganesh Bhatta
Principal, MES Teachers College,
2nd block, Rajajinagar,
Bangalore- 560010,
Prof. N S Raghunath
Dept of English, Karnatak University
Dharwad – 580003
Dr. G Vijaya Kumari
Associate Professor, Vijaya Teachers’
College (CTE)
Jayanagar, Bangalore-560011
Dr. Hemalatha D
Principal , Vijaya Teachers’ College (CTE)
11th main, 4th block, Jayanagar,
Bangalore-11
224
Curriculum Committee Members
Education:
Prof. C.G.Venkatesha Murthy,
Dept. of Education, Regional Institute of Education,
Manasa Gangothri Campus,Mysore, Karnataka
Dr.Mythili Ramchand
Director RVEC, RSST,
2nd block,Jayanagar, Bangalore -560011
Sri Hariprasad G V
Senior Lecturer, DIET, Chikmagalore
Smt.Ruma Banerjee
Director, Seva in action,
Koramangala, Bangalore.
Prof. B.K. Anita
NIAS, Bangalore
Mr. Mahesh, Principal,
SVYM D.Ed College, Hosahalli,
Kannada
Prof. Kodi Rangappa,
Principal, Government College of Education,
Manchanabelle Post, Chickaballapura -562101
Ms. Brinda Rao,
VSEI-India, Bangalore.
Ms.Gunavathi,
Junior Programme Officer,
KSQAOA,KSEEB, Karntaka.
225
Ms. Vasantha
Asst. Teacher, Govt.High School,
Hebbal, Bangalore
Mathematics
Dr. G. Vijaya Kumari
Associate Professor in Education,
Vijaya Teachers College (CTE),
Jayanagar, Bengaluru-560 011.
Ms. Shubha Naik
Lecturer, DIET, Kumta
Mr.C.L.Bhaskara
Lecturer in Education,
Vijaya Teachers College (CTE),
Jayanagar, Bengaluru-560 011.
Ms. Aparna Patil
Lecturer, DIET, Dharwad
Environmental Studies (EVS)
Dr.Ravindranath M J
Senior Scientist ,
Centre for Environment Education,
No.1, Kamala Mansion Infantry Road,Bangalore-01
Dr. T.A.Balakrishna Adiga, Principal
Silicon City Pre University College, Bangalore
Mr. D.R.Prasanna Kumar
Management Development Programmer,
APF ,Bangalore
226
Sr. Clarice, Principal,
Sacre Heart Teachers Training Institue
Carmel Convent School Campus,
Jayanagar 4th ‘T’ block,
Bangalore: 560041
Ms. Mary Kumari J.A
Teacher Educator,
St.Teresa Teacher Training Institute,
Chamarajpet, Bangalore
Mr. M.Jagadeesh
Teacher Educator,
St.Teresa Teacher Training Institute,
Chamarajpet, Bangalore
Ms.K.Latha
Programme officer, TISS.
227
English
Prof .N S Raghunath
Dept of English, Karnatak University
Dharwad – 580003
Prof. S Venkateswaran
Regional Institute of English
Jnanabharati Campus, Bangalore 560056
Mr.Ravinarayan Chakrakodi
Lecturer in English
Regional Institute of English
Jnanabharati Campus, Bangalore 560056
Dr. Kumara swamy H.
Lecturer, DIET, Mysore
Ms.Saroja H Kulakarni
Teacher Educator,TCW, Dharwad 580001
Ms. Uma Ramakrishnan
St. Teresa’s Women’s TTI
Chamarajapet, Bengaluru 560018
Science
Prof. Sameera Simha,
Joint Secretary ,BHS Educational Institutions,
11th main, 4th block, Jayanagar, Blore-11 and,
Chairperson, D.Ed Curriculum Review
Committee, Karnataka
Dr.Mythili Ramchand
Director RVEC, RSST,
2nd block,Jayanagar,
Bangalore -560011
228
Prof. S Bhaskara, Retd Principal,
RV Teachers College, Bangalore.
No.6 C-11,Srinidhi layout,
Konanakunte post, Bangalore.
Dr.Syed Ismail Pasha
Assistant Teacher(TGT)GHPS,
Dinnuru, Bangarpet taluk,Kolar district.
Social Science
Prof. Sameera Simha,
Joint Secretary ,BHS Educational Institutions,
11th main, 4th block, Jayanagar, Blore-11 and,
Chairperson, D.Ed Curriculum Review Committee,
Karnataka
Prof. Hemalatha, Principal
Vijaya Teachers College (CTE),Jayanagar,
Bengaluru-560 011
Smt. Radhamani
Retd. Principal,
NSVK Teacher Training Institute ,
Jayanagar,Bangalore
Sri. Vishwanath,
Block Resource Co-ordinator,
Nanjangudu taluk, Mysore.
Educational Assessment and Evaluation
Dr.A.M. Ajatha Swamy
Head , Department of P G Studies in Education,
S J College of Education, Sagar Rd,
Bhatkal, Uttar Kannada (Dist)
Sri.C.R. Ashwin, Lecturer, DIET, Shimoga 229
Arts in Education
Prof. C.G.Venkatesha Murthy,
Dept. of Education, Regional Institute of
Education,
Manasa Gangothri Campus,Mysore, Karnataka
Aruna Krishnamurthy
Programme Executive— Arts Education
India Foundation for the Arts
Anupama Prakash,
Programme Executive— Arts Education
India Foundation for the Arts
Reflective Practices and Action Research
Dr. Kumara Swamy H.
Lecturer, DIET, Mysore
Prof. C.G.Venkatesha Murthy
Dept. of Education, Regional Institute of Education, Manasa Gangothri Campus,
Mysore, Karnataka
Sri .G.V. Hariprasad
Senior Lecturer, DIET, Chikmagalore
Practice in Teaching & Internship
Prof. C.G.Venkatesha Murthy
Dept. of Education,
Regional Institute of Education,
Manasa Gangothri Campus, Mysore, Karnataka
Dr. Mythili Ramchand
Director RVEC, RSST,
2nd block, Jayanagar, Bangalore -560011
Dr. Kumara Swamy H.
Lecturer, DIET, Mysore
Sri.C.R. Ashwin, Lecturer, DIET, Shimoga
230
Physical Education & Games
Dr. P.V. Sudharshan,
HM(Retd) St.Thomas High School,
Mysore
Prof. C.G.Venkatesha Murthy,
Dept. of Education, Regional Institute of
Education,
Manasa Gangothri Campus,
Mysore, Karnataka
ICT Mediation
Dr. E.R. Ekbote
Professor, Dean of Education
Department of Education,
Gulbarga University, Gulbarga
Smt. Bindu Thirumalai
Programme Associate, IT for Change,
#393, 17th Main, 35th Cross,
Jayanagar, 4th T Block, Bengaluru 560 011
Education for Peace
Dr. Mythili Ramchand,
Director RVEC, RSST,
2nd block, Jayanagar, Bangalore -560011
Prof. C.G.Venkatesha Murthy,
Dept. of Education, Regional Institute of
Education,
Manasa Gangothri Campus,Mysore,
Karnataka
Dr. S Bhaskara, Retd Principal,
RV Teachers College, Bangalore.
No.6 C-11, Srinidhi layout,
Konanakunte post, Bangalore.
231
Sister Clarice, Principal,
Sacre Heart Teachers Training Institue
Carmel Convent School Campus,
Jayanagar 4th ‘T’ block, Bangalore: 560041
Work and Education
Dr. Mythili Ramchand
Director RVEC, RSST,
2nd block, Jayanagar, Bangalore -560011
Dr. S Bhaskara, Retd Principal,
RV Teachers College, Bangalore.
No.6 C-11,Srinidhi layout,
Konanakunte post, Bangalore.
Smt. Radhamani
Retd. Principal,
NSVK Teacher Training Institute,
Jayanagar, Bangalore
232
C£ÀĪÁzÀPÀgÀ vÀAqÀ
1. ²æêÀÄw gÁzsÁªÀÄt r.
¤ªÀÈvÀÛ ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ
J£ï.J¸ï.«.PÉ. ²PÀëPÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜ
dAiÀÄ£ÀUÀgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
2. qÁ. PÀĪÀiÁgÀ¸Áé«Ä ºÉZï.
G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ
qÀAiÀÄmï, ªÉÄʸÀÆgÀÄ.
3. ²æêÀÄw §ÈAzÁ gÁªï
«.J¸ï.E.L.-EArAiÀÄ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
233
Annexure B
Annual Academic Calendar
1. Commencement of First Term :
…….. 1st july
2. End of First Term :
…….. 20th December.
3. Mid-term Vacation :
dec.
…….. 21st Dec.to 31st
4. Commencement of Second Term : …….. 1st January.
5. End of Second Term :
…….. 30th April.
6. Vacation :
…….. May and june.
Note:
1. The annual calendar and the programme of the First Year
and Second Year will be adjusted based on the above pattern,
in the event of a delay in the commencement of the academic
year
2. The time of the mid-term vacation could be adjusted by
the training institution at a time suitable according to their
teaching practice and other programmes. However, the
vacation will be made common to both the first Year and the
second Year and will coincide with the vacation of elementary
schools.
234
Annexure C
D.Ed. Statement of Marks - I Year
Name: ………………………………………….
Subjects
Code
Internal
Max
Min
marks marks
Reg. No.: ……………….
External
Total
Marks Max
Min Marks
ob- marks marks obtained
tained
Education- Introduction to Basic
Concepts
Facilitating Learning (LPS)First Language
Mathematics
Environmental
Studies
Communication
Skills in English
Educational Assessment and
Evaluation
Teacher Development StudiesArts in Education
Reflective Practices
Physical Education
& Games
Practice in Teaching
Internship
Grand Total
RESULT :
Signature of the Principal
(With Seal)
Chairperson Examination Board
(With Seal) 235
Annexure D
D.Ed. Statement of Marks - II Year
Name : ………………………
Subjects
Reg.No: ……………….
Internal
Code
Max.
marks
External
Total
Min.
Marks Max. Min.
Marks
marks obtained marks marks obtained
Education as
Practice
Facilitating
Learning (HPS)Kannada
English
Optional (any
one )
Science
Mathematics
Social Science
Physical &
Health Education
Teacher Development Studies
ICT Mediation
Education for
Peace
Work and Education
Action research
Practice in
Teaching
Internship
Grand Total
Signature of the Principal
(With Seal)
RESULT :
Chairperson Examination Board
(With Seal) 236
Annexure E
D.Ed. Certificate
Name of the Student teacher :
Name of the father :
Name of the mother:
Name of the Teacher Education Institution :
Admission no and year :
Reg. No. (First year) :
Reg. No. (Second year) :
Results of First Year : Results of Second Year: Name of the School of Internship –
First Year :
CERTIFICATE
Certified that ……………………………………………....................son/daughter
of …………………………………………………has been awarded the Diploma
in Education(D.Ed.) on fulfillment of the requirements of the programme.
Issuing Authority
(Signature and seal)
Principal/Superintendent
(Signature and seal)
237
NOTES
NOTES
NOTES
NOTES
NOTES
NOTES