gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ 2005 ªÀÄvÀÄÛ J£ï.¹.J¥sï. DzsÀjvÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼ÀÄ

gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ 2005 ªÀÄvÀÄÛ
J£ï.¹.J¥sï. DzsÀjvÀ
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼ÀÄ
ªÀÄÄ£ÀÄßr
¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÁßzsÀj¹ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ , ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÁßzsÀj¹ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ ºÁUÀÆ
¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÁßzsÀj¹ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÄÛPÀ/¥ÀoÀå gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄ £ÀªÀÄä J¯Áè ¨sÁVÃzÁgÀjUÉ
CxÉÊð¸À¨ÉÃPÉ£ÀÄߪÀÅzÀÄ £ÀªÀÄä D±ÀAiÀÄ. F ¥ÀæAiÀÄvÀßzÀ°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ gÁdåzÀ
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ £É¯ÉUÀlÖ£ÀÄß ²PÀëPÀjUÉ ¥ÀjZÀAiÀĸÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ.
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÖ£ÀÄß (J£ï.¹.J¥sï 2005) ¥Àj²Ã°¹ gÁdåzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄÄA¢lÄÖPÉÆAqÀÄ gÁdåzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ £É¯ÉUl
À Ö£ÄÀ ß (gÁ.¥À.£É) ¹zÀÞUÉƽ¸À®Ä E¯ÁSÉAiÀÄ ¤ªÀÈvÀÛ
¤zÉðñÀPÀgÁzÀ ²æÃ.r.dUÀ£ÁßxÀgÁªï EªÀgÀ CzsåÀ PÀëvÉAiÀÄ°è ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVvÀÄÛ. F ¸À«ÄwAiÀÄÄ
DgÀÄ wAUÀ¼À PÁ® ¨ÉÆÃzsÀ£À vÀdÕgÀÄ, ²PÀëPÀgÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ vÀdÕgÉÆqÀ£É PÀÆ®APÀıÀªÁV ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹
F PÀgÀqÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÖ£ÀÄß ¹zÀÞUÉƽ¹vÁzÀgÀÆ E£ÀÆß ZÀZÉðUÀ¼ÁUÀ¨ÉÃPÁzÀÝjAzÀ ¸ÀzÀåPÉÌ
ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼À£ÀßµÉÖà F ¸Á»vÀåzÀ°è ZÀað¹zÉ. ¸ÀzÀj ¥ÀĸÀÛPÀ ²PÀëPÀgÀ ¥ÀgÁªÀıÀð£ÀPÉÌ
EgÀĪÀÅzÀjAzÀ ²PÀëPÀgÀ ²PÀëtzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß F ¸Á»vÀåzÀ°è ¸ÉÃj¸À¯ÁV®è.
J£ï.¹.J¥sï 2005 ªÀÄvÀÄÛ gÁ.¥À.£É - EªÉgÀqÀgÀ ¨É¼ÀQ£À°è gÁdåzÀ ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ ªÀ£ÄÀ ß ¥Àj²Ã®£É
ªÀiÁr, ¥ÁoÀ ¸ÀÆaAiÀÄ°è GavÀªÁzÀ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸À®ºÉªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄÄA¢£À ºÉeÉÓAiÀiÁVzÉ.
»ÃUÉ ¥ÀjµÁÌgÀUÉÆAqÀ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¨ÉÆÃzsÀ£Á vÀdÕgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀ ¥ÀæwQæAiÉÄUÀ½UÁV
PÉÆqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ.
»ÃUÉ ¹zÀÝ¥Àr¹zÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj²Ã°vÀ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£Á
¸À«ÄwUÀ½UÉ ««zsÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß §gÉAiÀÄ®Ä PÉÆqÀĪÀÅzÀÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ ºÉeÉÓAiÀiÁVzÉ.
F ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ PÀÄjvÁzÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀAa gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è ¥Á¯ÉÆÎAqÀ ºÁUÀÆ
¸À®ºÉUÀ¼À¤ßvÀÛªÀjUÀÆ, vÀgÀ¨ÉÃw ¸Á»vÀå gÀa¹zÀ J®èjUÀÆ ªÀAzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ. ²PÀëPÀjUÉ vÁªÀÅ PÀ°¸ÀĪÀ ¥ÁoÀzÀ
¥ÀÄlÖ WÀlPÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÄÀ ªÀ CA±À JA§ ¨sÁªÀ ªÀÄÆrzÀgÉ F ±ÀæªÀÄ ¸ÁxÀðPÀ.
JZï.J¸ï.gÁªÀÄgÁªï
¤zÉðñÀPÀgÀÄ,
r.J¸ï.E.Dgï.n
¥ÀjPÀ®à£É
²æà vÀĵÁgï Vj £Áxï, ¨sÁ.D.¸ÉÃ.
gÁdå AiÉÆÃd£Á ¤zÉÃð±ÀPÀgÄÀ
¸ÀªÀð ²PÀët C©üAiÀiÁ£À
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À
²æà ºÉZï J¸ï gÁªÀÄgÁªï
¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ
r.J¸ï.E.Cgï.n, ¨ÉAUÀ¼Æ
À gÀÄ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ
²æà JA ºÉZï UÀAUÀªÀiÁgÉÃUËqÀ
»jAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÄÀ
r.J¸ï.E.Cgï.n, ¨ÉAUÀ¼Æ
À gÀÄ
¸Á»vÀå gÀZÀ£Á vÀAqÀ
²æà ºÀj¥Àæ¸Ázï f «
G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ
qÀAiÀÄmï, ²ªÀªÉÆUÀÎ
qÁ. PÀĪÀiÁgÀ¸Áé«Ä JZï
G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ
qÀAiÀÄmï. ªÉÄʸÀÆgÀÄ.
ªÀÄÄR¥ÀÄl «£Áå¸À
f JA dAV
PÀ¯Á«zÀgÀÄ
r.J¸ï.E.Cgï.n, ¨ÉAUÀ¼Æ
À gÀÄ
M¼À¥ÀÄlUÀ¼À°è
1. ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
2. J£ï.¹.J¥sï 2005 gÀÀ ªÀÄÄRå ®PÀëtUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁgÁA±À
3. gÁdå ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvéÀUÀ¼ÄÀ
4. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ
5. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¥Àj²Ã®£ÉÀ
6. ¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀ ¥Àj²Ã®£ÉÀ
CzsÁåAiÀÄ - 1
¥Àæ¸ÁÛªÀ£É
PÀ£ÁðlPÀ gÁdåªÀÅ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ ZËPÀlÄÖ 2005 £ÀÄß DzsÀj¹ gÀa¸À¯ÁzÀ gÁdå
¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ PÀgÀqÀ£ÀÄß gÁdå ªÀÄvÀÄÛ f¯ÉèUÀ¼À ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 30 PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆAqÀÄ,
ZÀað¹, vÀ£Àß zÀȶÖPÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß J£ï.¹.E.Dgï.n UÉ ¸À°è¹zÉ. PÀ£ÁðlPÀªÀÅ J£ï.¹.J¥sï 2005
gÀ°ègÀĪÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄUÀ¼À°è ºÉaÑ£ÀªÀ£ÀÄß vÀ£ßÀ °è C¼ÀªÀr¹PÉÆArzÉ. DzÀgÉ ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄgÀÄ C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÄ£Àß, F ²¥sÁgÀ¸ÄÀ UÀ¼ÄÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ ¸À¤ßªÉñÀPÉÌ ºÉÆAzÁtÂPÉAiÀiÁUÀĪÀAvÉ
¥ÀgÁªÀIJð¹zÉ.
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤Ãw (gÁ.².¤Ã) 1986 ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀzÀ gÁ.¥À.£É UÀ¼À£ÄÀ ß UÀt£ÉUÉ
vÀAzÀÄPÉÆAqÉà gÁdåzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß DVAzÁUÉÎ ¥ÀjµÀÌj¸À¯ÁVzÉ. J£ï.¦.E 1986
DzÀåvÉ PÉÆqÀĪÀ 10 ªÀÄÆ®vÀvÀÛ÷éUÀ¼ÁzÀ ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ZÀ¼ÀĪÀ½, ¸ÀA«zsÁ£ÁvÀäPÀ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼ÀÄ/
ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¨sÁªÉÊPÀåvÉ, ¨sÁgÀvÀzÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀgÀA¥ÀgÉ, ¸ÀªÀðªÀiÁ£Àå ¸ÀA¸ÀÌöÈw-¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ,
¥ÀæeÁ¥À¨sÀÄvÀé, zsÀªÀÄð ¤gÀ¥ÉÃPÀëvÉ,
°AUÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ CAvÀgÀUÀ¼À
¤ªÀÄÆð®£À,
¸ÀtÚ PÀÄlÄA§ DzÀ±Àð ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄð EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ 84
ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÆß ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À ¥Àj²Ã®£ÉÀ ªÀiÁqÀĪÁUÀ ªÀÄ£À¹ì£À°èlÄÖPÉƼÀî¯ÁVzÉ.
1986gÀ £ÀAvÀgÀ 1989–1990, 1999–2000, 2000-2001 ªÀÄvÀÄÛ 2004-2005gÀ £ÀqÀÄªÉ gÁdåzÀ
¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸À¯ÁVzÉ. PÀ°PÉAiÀÄÄ ªÀÄUÀÄ«UÉ ¸ÀAvÉÆõÀ vÀgÄÀ ªÀ vÀvÛÀ÷ézÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ
¥ÀjµÀÌöÈvÀUÉÆArªÉ.
£ÀªÀÄä gÁdåªÀÅ ªÀiÁ»w vÀAvÀæeÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ vÀAvÀæeÁÕ£À E¤ßvÀgÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è «²µÀ×
¸ÁÜ£ÀzÀ°ègÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄ£À¹ì£À°èlÄÖPÉÆAqÉà F ¥ÀjµÀÌgÀtUÀ¼ÁVªÉ. C®èzÉ, £À°-PÀ° C¨sÁå¸À «zsÁ£À,
ªÀiÁr-PÀ° ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÁßzsÀj¹zÀ PÀæªÄÀ , ²±ÀÄ PÉÃA¢ævÀ PÀ°PÉ, r.¦.E.¦ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ, ¤gÀAvÀgÀ
ºÁUÀÄ ªÁå¥ÀPÀ, CxÀð ¸ÀAªÉâà ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À vÀAvÀæ ªÀÄÄAvÁzÀ AiÀıÀ¹éà PÁAiÀiÁð¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjµÀÌöÈvÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À°è C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ.
¥Àæw ªÀµÀð, PÀ£ÁðlPÀ gÁdå 1-10 £Éà vÀgÀUÀwUÀ½UÁV 308 ««zsÀ ²gÉÆãÁªÉÄUÀ¼À
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß-PÀ£ÀßqÀ, EAVèµï, ªÀÄgÁp, vÉ®ÄUÀÄ, vÀ«Ä¼ÀÄ, »A¢, GzÀÄð, ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ, ¥À²ðAiÀÄ£ï
ªÀÄvÀÄÛ CgÁ©Pï ¨sÁµÉUÀ¼À°è ºÁUÀÆ K¼ÀÄ ªÀiÁzsåÀ ªÀÄUÀ¼À°è - ºÉÆgÀvÀgÀÄwÛzÉ. F J®è ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÆß
¥Àæw ªÀµÀðªÀÇ ¥ÀjµÀÌj¹, ¸ÀA¥Á¢¹, ¸ÀªÄÀ PÁ°Ã£ÀªÁV¹ ªÀÄgÀÄ ªÀÄÄ¢æ¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸Àj ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 55
«Ä°AiÀÄ ¥ÀæwUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
J£ï.¹.J¥sï 2005 ¹éÃPÀÈvÀªÁzÀ ªÉÄïÉ, ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À ªÀÄgÀÄ gÀZÀ£ÉUÉ
DzsÁgÀªÁV gÁdå ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ £É¯ÉUÀnÖ£À (gÁ.¥À.£É) PÀgÀqÀ£ÄÀ ß J£ï.¹.J¥sï 2005 £ÀÄß ¥Àj²Ã°¹
¹zÀÞUÉƽ¸À ¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. EzÀPÁÌV ²PÀët vÀdÕgÄÀ , «µÀAiÀÄ vÀdÕgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀ£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ
¸À«Äw gÀavÀªÁ¬ÄvÀÄ. gÁdåzÀ «±ÉõÁUÀvÀåUÀ¼À£ÄÀ ß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉÆAqÀÄ F ¸À«ÄwAiÀÄÄ J£ï.¹.J¥sï
2005£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹, ««zsÀ ¸À®ºÉUÀ¼À£éÀAiÀÄ gÁdå ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¤Ãw ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆgÀvÀA¢vÀÄ.
10 ªÀÄvÀÄÛ 12 vÀgÀUÀwUÀ¼À ¥À©èPï ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À°è vÉÃUÀðqÉAiÀiÁUÀĪÀªÀgÀ ¸ÀªÀĸÉå. F ±ÀvÁA±ÀªÀÅ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀįÁèUÀÄwÛgÀĪÀ C¥ÀªÀåAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dqÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄvÀÛzÉ. vÉÃUÀðqÉAiÀiÁV
G£ÀßvÀ ²PÀëtPÉÌ ºÉÆÃUÀĪÀ ºÉZÀÄÑ ¸ÀASÉå «zÁåyðUÀ¼ÀÄ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁtÂdå «¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ
ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÁÛgÉ. EAVèµï, UÀtÂvÀ, ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£ÀUÀ¼À°è PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀ ¸ÀASÉå PÀrªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ F
«zÁåyðUÀ¼À PÁAiÀÄðzÀPÀëvÉ vÀÄA¨Á zÀħð®ªÁVzÉ. F ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ£À¹ì£À°èlÄÖPÉÆAqÉà ««zsÀ
«µÀAiÀÄzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¥ÀjµÀÌgÀuÉ PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃQzÉ.
¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÉÊ«zsåÀ ªÀÄAiÀÄ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ¸À¤ßªÉñÀ, §zÀ¯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨Àsð,
«±ÉõÀªÁV £ÀªÀÄä gÁdåzÀ ¹Üw, 21£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀPÉÌ PÁ°qÀÄwÛgÄÀ ªÀ AiÀÄĪÀ d£ÁAUÀ EªÀÅUÀ¼À
§zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ ªÉÃUÀPÉÌ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÆß ºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÁVzÉ.
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è gÁdåªÀÅ JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀĪÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À°è ±Á¯ÉUÉ
ºÁdgÁUÀzÉ ºÉÆgÀUÀĽAiÀÄĪÀ ¸ÀªÀĸÉå UÀA©üÃgÀªÁzÀzÀÄÝ, ««zsÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ªÀÄPÀ̼À zÁR¯Áw
¥ÀæªÀiÁtzÀ CAzÁdÄ (Cqï«ÄµÀ£ï 2002) 2002 gÀAvÉ MAzÀ£É vÀgÀUÀwAiÀÄ°è ±Éà 100 EzÀÝ°è 7£ÉÃ
vÀgÀUÀwUÉ ±Éà 65PÀÆÌ, 11 £ÉÃvÀgÀUÀwUÉ CzÀÄ ±ÉÃ16PÀÆÌ, ¥ÀzÀ«UÉ CzÀÄ ±ÉÃ. 10 PÀÆÌ PÀĹAiÀÄÄvÀÛzÉ.
G£ÀßvÀ ²PÀët ªÁ»¤UÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁUÀĪÀ ±ÉÃPÀqÁ 10% ªÀÄPÀ̼À D±ÉÆÃvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæw©A©¸À¨ÉÃPÉ? CxÀªÁ ºÁdgÁUÀzÉ ²PÀët ªÀåªÀ¸ÜÉ ¬ÄAzÀ¯Éà ºÉÆgÀUÀĽzÀÄ ©qÀĪÀ ±ÉÃRqÁÀ 84%
ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ªÀÄ£À¹ì£À°èlÄÖPÉÆAqÀÄ CªÀgÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÀ£ÄÀ UÀÄtªÁzÀ MvÀÄÛ PÉÆqÀ¨ÉÃPÉ?
DzÀÝjAzÀ ºÀvÀÛ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ ªÀÄÄAzÉ ºÉÆÃUÀ¯ÁgÀzÀ ªÀÄPÀ̽UÉ JAl£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ¯ÉÃ
vÀªÀÄä C¹ÛvÀé zÉÆgÀQ¸ÀĪÀ ºÉƸÀ ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ±ÉÆâü¸À¨ÉÃPÁVzÉ. ªÉÆzÀ® ¦Ã½UÉAiÀÄ
PÀ°PÁzÁgÀgÀÄ zÀħ𮠪ÀUÀðzÀ ªÀÄPÀ̼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÁdgÁUÀzÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ - EªÀgÀ CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÆß
¥ÀjUÀt¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
ªÀÄPÀ̼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÇõÀPÀjUÉ ²PÀëtªÀÅ ºÉÆgÉ ªÀÄvÀÄÛ DvÀAPÀ vÀA¢qÀĪÀ DPÀgÀªÁVzÉ J£ÀÄߪÀ
¸ÀAUÀw ²PÀëtzÀ UÀÄj ªÀÄvÀÄÛ UÀÄtªÀÄlÖUÀ¼À°ègÄÀ ªÀ wêÀævÀgÀ «PÁgÀUÀ½UÉ ¸ÁQëAiÀiÁVzÉ. ¥À©èPï ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À
ªÀÄÄ£Àß ªÀÄvÀÄÛ ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ºÉÆgÀ©zÀÝ ¸ÀªÄÀ AiÀÄ ¥ÀæwªÀµÀðªÀÇ £ÁªÀÅ «zÁåyðUÀ¼À DvÀäºÀvåÉ UÀ¼À §UÉÎ
PÉüÀÄvÉÛêÉ.
F CzsÁåAiÀÄzÀ°è ¥Àæ¸ÁÛ¦vÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À°è PÉ®ªÀ£ÄÀ ß ¸Àj¥Àr¸ÀĪÀAvÉ ¨ÉÃgÉAiÀÄzÉà CzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ
ZËPÀlÖ£ÀÄß £ÀªÀÄä gÁdåPÉÌ ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀÅzÉAzÀÄ ¸À«Äw ¤zsÀðj¹zÉ. EzÀ®èzÉà PÉ®ªÀÅ ªÀÄÄRå
¨sÁªÀ£ÉUÀ¼ÉAzÀgÉ
• ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ £À«ÃPÀgÀtPÉÌ £ÀªÄÀ ä gÁdåªÀÅ MAzÀÄ ¤Ãw ¸ÀA»vÉAiÀÄ£ÀÆß C©üªÀÈ¢Þ
¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ £À«ÃPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ±Á¯ÉUÀ¼À°è dgÀUÀÄwÛgÀĪÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ
PÁAiÀÄðUÀ½UÉ vÉÆqÀPÀÄAmÁUÀĪÀ ºÁUÉ DvÀÄgÁvÀÄgÀzÀ°è DUÀ¨ÁgÀzÄÀ .
• £À«ÃPÀÈvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄUÀ¼À PÀgÀqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ ªÀÄlÖzÀªÀgÉUÀÆ ºÀAZÀ¨ÉÃPÀÄ.
• F «µÀAiÀÄzÀ°è J¯Áè ¨sÁVÃzÀgÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀqÉzÄÀ , ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹, £ÀAvÀgÀ CAwªÀÄUÉƽ¹zÀ
¥ÀoÀåPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ §gɸÀ°PÉÌ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀ ¸À«ÄwUÉ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
• DAiÀÄÝ «¨sÁUÀUÀ½UÉ »ÃUÉ vÀAiÀiÁgÁzÀ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆlÄÖ, MAzÀÄ ªÀµÀðPÁ® PÉëÃvÀæ ¥ÀjÃPÉë
£ÀqɹzÀ £ÀAvÀgÀªÉà J¯Áè ±Á¯ÉUÀ½UÀÆ ¥ÀæZÄÀ gÀ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ.
F ¤Ãw ¸ÀA»vÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ PɼÀPÁt¹zÀ PÉ®ªÀÅ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸À®Ä
AiÀÄwß¹zÉ:
C)
PÀ£ÁðlPÀzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ½UÀ£ÀÄUÀÄtªÁUÀĪÀAvÉ PÉ.¹.J¥sï-2005 £À«ÃPÀgÀt
D)
gÁdåzÀ DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ£ÀÄUÀÄtªÁUÀĪÀAvÉ ¤Ãw ¸ÀA»vÉAiÀÄ ¹zÀÞvÉ
E)
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ £À«ÃPÀgÀt ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÄÀ
F)
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀgÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÄÀ
G)
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ £À«ÃPÀgÀtUÀ½UÉ ¨ÉA§® PÉÆqÀĪÀAvÉ ²PÀëPÀ ²PÀët «¨sÁUÀzÀ°è
CªÀ±Àå §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ
¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÀÞwAiÀÄ (¹ÌêÀiï) ªÀÄÄRå ®PÀëtUÀ¼ÄÀ
H)
CzsÁåAiÀÄ - 2
J£ï.¹.J¥sï 2005gÀ ªÀÄÄRå ®PÀëtUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁgÁA±À
1986 gÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤Ãw MAzÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁPÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß
DgÀA©ü¹vÀÄÛ. 1992 QæAiÀiÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è EzÀ£ÄÀ ß E£ÀÆß «ªÀgÀªÁVAiÀÄÆ ¸ÀàµÀÖªÁVAiÀÄÆ ºÉüÀ¯ÁVvÀÄÛ.
F J®è §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À ªÀÄÆ®zÀ°è ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ²¥sÁgÀ¸ÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ªÀiË®åUÀ¼Éà EzÀݪÀÅ.
Egalitarian, secular, pluralistic society founded on social justice and equality F
CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹AiÉÄà gÁ.¥À.ZË05gÀ ªÀÄÆ® D±ÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ EzÀݪÀÅ.
2.1 ªÀÄÄRå ®PÀëtUÀ¼ÀÄ
J£ï.¹.J¥sï 2005gÀ ªÀÄÄRå ®PÀëtUÀ¼ÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀĪÀÅzÁVzÉ.
¥ÀæzsÁ£ÀªÁzÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß F PɼÀPÀAqÀAvÉ UÀÄgÀÄw¹zÉ.
PÉ®ªÀÅ
• ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è £É¯ÉUÉƽ¹gÀĪÀ ªÀiË®åUÀ¼ÄÀ .
• ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ «¢ü¸ÀĪÀ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
• J®èjUÀÆ ªÀi˯ÁåzsÁjvÀ/UÀÄuÁvÀäPÀ ²PÀët (E.J¥sï.J) zÉÆgÀQ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• ªÁåªÀ¹ÜPÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ
• ¸ÀªÀð ¸ÀªÀiÁ£À ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÉÜ.
EªÀÅUÀ¼À DzsÁgÀzÀ°èAiÉÄà ²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼À£Æ
À ß gÀƦ¸À¯ÁVvÀÄÛ. EªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ
• ¸ÀévÀAvÀæ aAvÀ£É ºÁUÀÆ QæAiÀiÁ²Ã®vÉ
• EvÀgÀgÀ ¨sÁªÀ£ÉUÀ½UÉ ¸ÀàA¢¸ÀÄ«PÉ
• ºÉƸÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ½UÉ £ÀªÀÄå ºÁUÀÆ ¸ÀÈd£À²Ã® jÃwAiÀÄ°è ¸ÀàA¢¸ÀÄ«PÉ
²PÀëtªÀÅ ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ fêÀ£À ±ÉÊ°AiÀÄ£ÀÄß UÀnÖUÆ
É ½¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ CzÀÄ ªÉÆvÀÛªÉÆzÀ°UÉ ¥ÀæxÀªÀÄ
vÀ¯ÉªÀiÁj£À PÀ°PÁyðUÀ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ°èAiÉÄà G½AiÀÄĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. ²PÀët FUÀ ¸ÀA«zsÁ£À
§zÀÞªÁzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌ. °AUÀ, ªÀÄvÀ, eÁw, CAUÀ«PÀ®vÉUÀ¼À ªÉvÁå¸ÀUÀ¼À£ÄÀ ß «ÄÃjzÀ ±Á¯Á
ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹, ªÀÄPÀ̼À DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶×PÀ DºÁgÀzÀ §UÉÎ ¤UÁªÀ»¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
2.2 ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ C©üªÀÈ¢ÞUÉ J£ï.¹.J¥sï 2005 - 5 ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
PÀ°PÉ ºÉÆgÉAiÀiÁVgÀĪÀÅzÀÄ £ÁªÀÅ ²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¹PÉƼÀÄîªÀ°è ºÁUÀÆ
UÀÄuÁvÀäPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉƼÀÄîªÀ°è vÀ¦àzÝÉ ÃªÉ JA§ÄzÀPÉÌ ¸ÁQë. EzÀ£ÀÄß ¸Àj¥Àr¸À®Ä gÁ.¥À.ZË2005 LzÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄA¢qÀÄvÀÛzÉ. F ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvéÀUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ D¼ÀªÁzÀ
CxÀðªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
1. eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ±Á¯ÉAiÀÄ ºÉÆgÀV£À fêÀ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢üÃPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ
2. ¨Á¬Ä¥ÁoÀ ªÀiÁqÀĪÀ «zsÁ£ÀUÀ½AzÀ PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉÃgÉAiÀiÁV¸ÀÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß
RavÀ¥Àr¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
3. ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀÅ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃj ¤®ÄèªÀAvÉ ²æêÀÄAvÀUÆ
É ½¸ÀĪÀÅzÀÄ.
4. ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ £ÀªÀÄå ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ vÀgÀUÀwAiÀÄ DUÀĺÉÆÃUÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ
¸À«Ää½vÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ
5. ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ gÁdåªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¥ÁgÀ¸àÀjPÀ ±ÀæzÞÉ ºÁUÀÆ ¦æÃwUÀ¼ÀļÀî PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀÄ
(nurturing an overriding identity informed by caring concerns within the
democratic polity of the country)
2.3 gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀnÖ£À EvÀgÀ CzsÁåAiÀÄUÀ¼À ¸ÁgÁA±À
ªÉÄÃ¯É w½¹zÀ LzÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvéÀUÀ¼Æ
À
C®èzÉ J£ï.¹.J¥sï-2005 ºÉÆgÉAiÀiÁUÀzÀ
PÀ°PÉUÀÆ DzÀåvÉ PÉÆqÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄÄA¢£À CzsÁåAiÀÄUÀ¼À°è PÀ°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ PÀÄjvÀÄ F ZËPÀlÄÖ
«µÀzÀªÁV ZÀað¸ÀÄvÀÛzÉ.
(F ¸ÀAaAiÀÄ 4£Éà CzsÁåAiÀÄzÀ°è F PÀÄjvÀÄ ºÉaÑ£À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß
NzÀ§ºÀÄzÀÄ)
JgÀqÀ£Éà CzsÁåAiÀÄzÀ°è eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ PÀ°PÉAiÀÄ §UÉÎ ¥Àæ¸ÁÛ¦¸À¯ÁVzÉ. F CzsÁåAiÀÄzÀ°è ªÀÄUÀÄ
eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ JA§ «µÀAiÀĪÀ£ÄÀ ß «ªÀgÀªÁV ZÀað¹zÉ. PÀ°PÉAiÀÄÄ ªÀÄUÀÄ«£À zÉÊ»PÀ
ºÁUÀÆ ªÀiÁ£À¹PÀ ªÀÄlÖPÉÌ ºÉÆA¢PÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄUÀÄ«UÉ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉƼÀÄîªÀ°è ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ. PÀ°PÉAiÀÄ C£ÀĨsÀªÀªÅÀ ªÀÄUÀÄ«£À ¸Àé¨Ás ªÀ ºÁUÀÆ ¥Àj¸ÀgÀPÉÌ ºÉÆA¢PÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀævåÉ ÃQ¸À¨ÉÃPÀÄ.
¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß MAzÀÄ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ
ZÀlĪÀnPÉAiÀiÁV ¥ÀjUÀt¸À¨ÉÃPÉà ºÉÆgÀvÄÀ ªÀiÁ»w ¤ÃqÀĪÀ, £É£À¥ÀÅ ±ÀQÛ ¨É¼É¸ÀĪÀ vÀgÀ¨ÉÃw JAzÀÄ
w½AiÀĨÁgÀzÀÄ. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼Éà ªÀÄUÀÄ«UÉ F ¥Àæ¥ÀAZÀªÀ£ÄÀ ß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®Ä EgÀĪÀ ªÀÄÄRå
ªÀiÁzsÀåªÀÄ. vÀgÀUÀwAiÀÄ PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÄÀ /ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ vÀªÀÄä eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß PÀnÖPÉƼÀî®Ä
¸ÀºÁAiÀĪÁUÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
EzÀPÁÌV
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÉßÃ
§zÀ¯Á¬Ä¸À¨ÉÃPÁ¢ÃvÀÄ,
ºÉZÀÄÑ
ºÉZÀÄÑ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À¨ÉÃPÁ¢ÃvÀÄ.
ªÀÄÆgÀ£Éà CzsÁåAiÀÄzÀ°è ««zsÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À°è ²¥sÁgÀ¸ÄÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À «ªÀgÀUÀ½ªÉ.
¥ÀoÀ嫵ÀAiÀÄUÀ¼ÉƼÀV£À CAvÀgÀªÀ£ÀÄß PÀrªÉĪÀiÁr ¸À«Ää½vÀ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ²¥sÁgÀ¸ÀÄ
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. ªÀÄPÀ̼À ªÉÄð£À PÀ°PÁ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀ®Æ EzÀÄ CvÀåAvÀ DªÀ±åÀ PÀªÁVzÉ.
¸ÀܽÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ P˱À®UÀ¼À£Æ
É ß¼ÀUÆ
É AqÀ §ºÀÄ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¸Á»vÀå
ªÀÄUÀÄ«£À ªÀÄ£ÉAiÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ fêÀ£ÀzÀ DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ ¸ÀàA¢¸À¨ÉÃPÀÄ. wæ¨sÁµÁ ¸ÀÆvÀæzÀ
PÀæªÀħzÀÞ eÁjUÉ ²¥sÁgÀ¸ÀÄ ªÀiÁrzÉ. ªÀÄUÀÄ«£À ªÀiÁvÀȨsÁµÉ, ¸ÀܽÃAiÀÄ, §ÄqÀPÀlÄÖ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©üPÀ
ºÀAvÀUÀ¼À°è ¨ÉÆÃzsÀ£Á ªÀiÁzsÀåªÀĪÁV §¼À¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¸ÀÆa¸À¯ÁVzÉ.
EAVèµï ¸ÉÃjzÀAvÉ §ºÀĨsÁµÁ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÄÀ ß ªÀÄPÀ̼À°è ¨É¼É¸À¨ÉÃPÀÄ, ¨É¼É¸À®Ä ¸ÁzsÀå JAzÀÄ
²¥sÁgÀ¸ÀÄ ªÀiÁrzÉ. ªÀiÁvÀȨsÁµÉAiÀÄ°è NzÀĪÀ, §gÉAiÀÄĪÀ P˱À®UÀ½UÉ O¥ÀZÁjPÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¨ÉÃPÀÄ DzÀgÉ
¢éwÃAiÀÄ ºÁUÀÆ vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ½UÉ J®è P˱À®UÀ¼À®Æè vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. EªÉ®èªÀÇ
ªÀiÁvÀȨsÁµÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¥Àæ¨sÀÄvÀé ¸Á¢ü¸ÄÀ ªÀÅzÀjAzÀ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. CzÀPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á
PÀæªÀÄ C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. NzÀĪÀ P˱À®zÀ ¨É¼ÉªÀtÂUÉUÉ MvÀÄÛ ¤ÃqÀĪÀÅzÀjAzÀ ±Á¯Á PÀ°PÉUÉ
¥ÀæAiÉÆÃd£ÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁt¯ÁVzÉ.
UÀtÂvÀ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ- vÁQðPÀ aAvÀ£Á ¸ÁªÀÄxÀåð, CªÀÄÆvÀð ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄÆwÃðPÀj¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¤¨sÁ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjºÀj¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
EzÀPÁÌV
UÀtÂvÀªÀÅ vÀ£Àß «ÄwUÀ¼À£ÀÄß «¸ÀÛj¹PÉƼÀÄîªÅÀ zÀÄ ªÀÄÄRå.
«eÁÕ£À «µÀAiÀĪÀÅ ¢£À¤vÀåzÀ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀjÃQë¹ «±Éèö¸ÀĪÀ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥Àj¸ÀgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ZÀlĪÀnPÉ ºÁUÀÆ ¥ÁæeÉPïÖUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÀ°PÉAiÀiÁUÀĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
EAvÀºÀ ¥ÁæeÉPïÖUÀ½AzÀ §gÀĪÀ ªÀiÁ»w ¨sÁgÀvÀzÀ ¥Àj¸ÀgÀzÀ §UÉÎ MAzÀÄ zÉÆqÀØ ªÀiÁ»w ¨sÀAqÁgÀªÀ£ÉßÃ
¸ÀȶתÀiÁqÀ§®èzÀÄ. C£ÉéõÀuÁ PÀ°PÉUÉ MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. eÁÕ£À PÀnÖPÉƼÀÄîªÀ ¥ÀæQæAiÉÄUÉ «eÁÕ£À PÀ°PÉ
¥ÀÇgÀPÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀzÀ°è KPÀvÉAiÀÄ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ ªÀÄÄRå «µÀAiÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. F «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß
»AzÀĽzÀ ªÀUÀðUÀ¼À zÀȶ×PÉÆãÀ¢AzÀ CzsåÀ AiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀ §UÉÎ ²¥sÁgÀ¸ÀÄ ªÀiÁrzÉ. °AUÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ,
§ÄqÀPÀlÄÖUÀ¼À, zÀ°vÀgÀ, EvÀgÀ C®à¸ÀASÁåvÀgÀ §UÉÎ PÁ¼ÀfªÀ»¸ÀĪÀAvÉ ªÀÄPÀ̼ÀÄ PÀ°AiÀĨÉÃPÀÄ.
«ªÀıÁðAiÀÄÄPÀÛ aAvÀ£É ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÁ ¥ÀzÀÞw E°è ºÉZÀÄÑ §¼ÀPÉAiÀÄUÀ¨ÉÃPÀÄ. «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£ÉUÉ
ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß CtÂUÉƽ¸ÀĪÀAvÀºÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ²PÀëPÀgÄÀ C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. EzÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ, DyðPÀ, £ÉÊwPÀ
PÉëÃvÀæUÀ¼À°è aAvÀ£À¥ÀgÀ ¨ÉÆÃzsÉUÀ¼ÀÄ ªÀvÀðªÀiÁ£ÀzÀ PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß vÁªÉà «ªÀIJð¹PÉƼÀÄîªÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄPÀ̽UÉ MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
E£ÀÄß £Á®ÄÌ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÉÄîÌAqÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À®èzÉà J£ï.¹.J¥sï 04 PÁAiÀÄð²PÀët, ®°vÀ PÀ¯É ºÁUÀÆ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ PÀıÀ®
PÀ¯É, DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ ±ÁAw ²PÀët JA§ E£ÀÆß £Á®ÄÌ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ «ªÀgÀ
¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
PÁAiÀÄð²PÀët : eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀĨsÀªÀªÁV ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ, ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß
¨É¼É¸ÀÄvÀÛzÉ. fêÀ£ÀPÉÌ CUÀvÀå ²PÀët §AiÀĸÀĪÀªÀjUÉ ±Á¯ÉAiÀÄ ºÉÆgÀV£À ¸ÀA¥À£Æ
À ä®UÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¹
PÉ®¸ÀzÀ°è vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
®°vÀ PÀ¯É ºÁUÀÆ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ PÀıÀ® PÀ¯É : ¸ÀAVÃvÀ, £ÀÈvÀå,
zÀȱÀåPÀ¯É
ºÁUÀÄ gÀAUÀPÀ¯ÉAiÀÄ
«µÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ. E°è ¨ÉÆÃzsÀ£ÉVAvÀ®Æ ¥ÁgÀ¸àÀjPÀ QæAiÉÄUÉ ªÀĺÀvÀé ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ. EzÀjAzÀ vÀªÄÀ ä£ÄÀ ß vÁªÀÅ
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À°è C©üªÀåQÛ¹UÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀäxåÀ ð ªÀÄPÀ̼À°è ¨É¼ÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ
PÀıÀ®PÀ¯ÉUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À DyðPÀ ¸ÁzsåÀ vÉ ºÁUÀÆ ¸ËAzÀAiÀÄðPÁÌV w½AiÀĨÉÃPÀÄ JAzÀÄ ²¥sÁgÀ¸ÀÄ
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀët : zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ²PÀët PÁ¼Àf PÉëÃvÀæUÀ¼ÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄzsÁåºÀßzÀ
G¥ÁºÁgÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¥Ë¶ÖPÀ DºÁgÀ, ºÉtÄÚªÄÀ PÀ̽UÀÆ ¸ÁPÀµÀÄÖ DmÉÆÃl CªÀPÁ±ÀUÀ½AzÀ ªÀÄPÀ̼À
zÉÊ»PÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ UÀªÀÄ£À ºÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
±ÁAw : J£ï,¹.J¥sï 2005 ±ÁAw ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀævåÉ ÃPÀ PÀ°PÁ «µÀAiÀĪÁV ¥Àæ¸ÁÛ¦¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ CvÀåAvÀ
CªÀ±ÀåPÀ ªÀiË®åªÁV ¥Àæw¥Á¢vÀªÁVzÉ. ¸ÁªÀiÁfPÀ fêÀ£ÀzÀ ¸Àé¨sÁªÀªÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸À®Ä, ¸ÀªÀiÁdzÀ
C£À£ÀåvÉAiÀÄÄ gÁµÀÖçzÀ ±ÀQÛAiÉÄAzÀÄ UÀÄgÀÄw¹ gÁ¶ÖçÃAiÀÄvÉAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ ¸Á¢ü¸À®Ä ±ÁAw ²PÀët CªÀ±ÀåPÀ.
EzÀ£ÀÄß ²PÀëPÀ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ°èAiÀÄÆ ¸ÉÃj¹PÉƼÀî¨ÉÃPÁVzÉ.
£Á®Ì£Éà CzsÁåAiÀÄzÀ°è
±Á¯É ºÁUÀÆ vÀgÀUÀw ¥Àj¸ÀgÀUÀ¼À ªÀĺÀvéÀ ºÁUÀÆ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÃUÉ
gÀÆrü¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ JA§ ZÀZÉð¬ÄzÉ. PÀ°PÉAiÀÄ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ, CzÀPÉÌ ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
±Á¯ÉUÀ¼À°è ®¨sÀåªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ, ªÀÄPÀ̽UÉ vÀªÄÀ ä DAiÉÄÌUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ
w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
LzÀ£Éà CzsÁåAiÀĪÀÅ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÉ. ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
§®¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ. ±ÉÊPÀëtÂPÀ AiÉÆÃd£É
ºÁUÀÆ £ÁAiÀÄPÀvÀéUÀ¼ÀÄ ±Á¯Á ªÀÄlÖzÀ°è EgÀĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÉêÁ ¥ÀǪÀð vÀgÀ¨ÉÃw «ªÀgÀuÁvÀäPÀªÀÇ
¸ÀªÀÄUÀæªÀÇ DUÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÈwÛ¥ÀgÀ PÁ¼ÀfUÀ¼À°è gÁfªÀiÁrPÉƼÀî¯ÁUÀzÄÀ JAzÀÄ w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀjÃPÁë PÀæªÀÄUÀ¼À°è §zÀ¯ÁªÀuÉ-¥ÀjÃPÉëUÀ¼ÀÄ ºÉÆgÉ gÀ»vÀ ºÁUÀÆ MvÀÛqÀ PÀrªÉÄ
ªÀiÁqÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ°è PÉüÀĪÀ ¥Àæ±ßÉ UÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ°è §zÀ¯ÁV CªÀÅ vÁQðPÀ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀÈd£À²Ã® ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ½UÉ ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛPÆ
É qÀ¨ÉÃPÀÄ. vÀgÀUÀwAiÉÆqÀ£É ¥ÀjÃPÁë PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¸À«Ää½vÀUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ¥Á¸ÀÄ ¥sÉÃ®Ä JA§ ¥ÀzÞÀ w ºÉÆÃV ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ªÀÄlÖzÀ ¸ÁzsÀ£É
JAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ±Á¯É ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ CAUÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé ¥ÁæxÀ«ÄPÀ
²PÀëtzÀ ¸ÁªÀðwæÃPÀgÀt J®ègÀ UÀÄjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
2.4 gÁ.¥À.ZË. 2005 gÀAvÉ gÁdåzÀ°è FUÁUÀ¯Éà C£ÀĵÁÖ£ÀUÉƽ¹gÀĪÀ PÉ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
J£ï.¹.J¥sï £À ¸À®ºÉAiÀÄAvÉÀ wæ¨Ás µÁ ¸ÀÆvÀæªÀ£ÄÀ ß ¤µÀÄ×gÀªÁV C¼ÀªÀr¹gÀĪÀ PÉ®ªÉÃ
gÁdåUÀ¼À°è PÀ£ÁðlPÀªÀÅ MAzÀÄ. EAVèö£À ¥Áæ«ÃtåvÉAiÀÄ£ÀÄß÷ C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀĪÀAvÉAiÀÄÆ J£ï.¹.J¥sï
¸À®ºÉ ªÀiÁrzÉ.
CzÀPÁÌV PÀ£ÁðlPÀªÀÅ 1-4 vÀgÀUÀwUÀ¼À°è EAVèµÀ£ÄÀ ß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß
ªÀiÁrgÀĪÀÅzÀÄ vÀªÉÄä®èjUÀÆ w½zÀ «ZÁgÀªÉà DVzÉ.
J£ï.¹.J¥sï 2005 "ºÉÆgÉAiÀiÁUÀzÀ PÀ°PÉ" ¤ÃwAiÀÄÄ ¸ÀAzÀ¨Ás ð£ÀĸÁgÀ ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ ¤ÃwAiÀÄ
¥ÀjµÀÌgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ £À«ÃPÀgÀtªÀ£ÄÀ ß PÀÄjvÁVgÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ°ègÀĪÀ PÉ®ªÀA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß, ªÀÄPÀ̼À
ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀĪÀAvÀºÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀAQÃtðªÁV M¼ÀUÉÆArgÀĪÀ ¸ÀÄvÉÆÛïÉAiÀÄ£ÀÄß
2003gÀ°èAiÉÄà E¯ÁSÉ ºÉÆgÀ vÀA¢zÉ. ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉAiÀiÁUÀĪÁUÀ F ¥ÀjPÀ®à£ÉUÉ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ
¥ÁæªÀÄÄRåvÉ PÉÆqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
EªÀÅUÀ¼À°è£À PÉ®ªÀA±ÀUÀ¼À£ÀÄß 2007-08£Éà ¸Á°£À°è ¥ÁægÀA©ü¹zÀ ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÀÝwAiÀÄ°è
C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ. ¸É«Ä¸ÀÖgïü ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è ±ÉÊPÀëtÂPÀ ºÁUÀÆ ¸ÀºÀ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÁªÀÄxÀðåUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀiÁ¦¸À®Ä
CAPÀUÀ¼À §zÀ®Ä UÉæÃqï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß C£Àé¬Ä¹PÉƼÀî¯ÁVzÉ. F ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ½UÀÆ ºÉÆgÀvÁV,
gÁdåzÀ°ègÀĪÀ ²PÀët PÉëÃvÀæzÀ «±Á® £ÉÆÃlªÀ£Æ
À ß ¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÁVzÉ. ºÁUÁV gÁdåQÌgÀĪÀ «±ÉõÀ
PÁ¼ÀfUÀ¼À ¨É¼ÀQ£À°è gÁ.¥À.£É 2005 gÀr gÁdåzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸À¨ÉÃPÁVzÉ. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ
¥ÀjµÁÌgÀ¢AzÀµÉÖà UÀÄtªÀÄlÖªÀÅ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÉƼÀîzÉAzÀÄ £ÀªÄÀ ä ¥ÀǪÁð£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÄÀ
w½¸ÀÄvÀÛzÉ.
ZÁ°ÛAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÁgÁA±ÁzsÀjvÀ ªÀiÁ¥À£À¢AzÀ ªÁå¥ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁ¥À£ÀzÉqÉUÉ ZÀ°¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
ºÉÆgÉ gÀ»vÀ PÀ°PÉUÁV J¯Áè ±Á¯ÉUÀ¼À®Æè gÁdåªÀÅ ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß ±ÉÊPÀëtÂPÀ
¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄ CAUÀªÁV eÁjUÉƽ¹zÉ.
eÁÕ£ÉÃvÀgÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À, AiÉÆÃd£Á ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ (¥ÁæeÉPïÖ ªÀPïð) ±ÉæÃtÂPÀgÀt
(UÉæÃrAUï), ªÀiËTPÀ ¥ÀjÃPÉë-EzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ PÀ°PÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÉ¤ß¸ÀĪÀ «ZÁgÀUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¸À¯ÁVzÉ.
¸ÀܽÃAiÀÄ DUÀvÀåÀUÀ½UÉ «±ÉõÀ PÁ¼Àf Ej¹ gÁdåªÀÅ vÀ£ÀßzÉà DzÀ gÁdå ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ £É¯ÉUÀlÄÖ
¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹PÉÆAqÀÄ, CzÀgÀAvÉ gÁdåPÉÌ ¸Àj ºÉÆAzÀĪÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ gÀa¸À¨ÉÃPÉAzÀÆ ¸À®ºÉ
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
J£ï ¹ J¥sï 2005 gÀ°è£À ¸À®ºÉAiÀÄAvÉ ¥Àæw ±Á¯ÉUÆ
À PÀA¥ÀÆålgï ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
EzÀÄ gÁdå ªÀÄlÖzÀ°è zÉÆgÀPÀ§ºÀÄzÁzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆ䮪À£ÄÀ ß CªÀ®A©¹gÀÄvÀÛzÉ. DzÁUÀÆå gÁdåzÀ°è J¯Áè
¸ÀPÁðj ºÁUÀÆ C£ÀÄzÁ¤vÀ ¥ËæqsÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è, PÀè¸ÖÀgïUÉ MAzÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è (¹JJ¯ï¹
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄr) UÀtPÀAiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹zÉ.
2.5 E£ÀÆß C£ÀĵÁÖ£ÀUÉƽ¸À¨ÉÃPÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
J£ï.¹.J¥sï ºÀ®ªÁgÀÄ C¨sÀÆvÀ¥Æ
À ªÀð CA±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ZÀað¸ÀÄvÀÛzÉ. CzÀgÀ°è eÁÕ£À PÀnÖPÉƼÀÄîªÀ
PÀÄjvÁzÀ ZÀZÉðAiÀÄÆ MAzÀÄ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ £ÁªÀÅ C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛgÀĪÀ ªÀvÀð£Á §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ ¥ÀzÀÞw¬ÄAzÀ
eÁÕ£À gÀZÀ£É ¥ÀÅ£ÁgÀZÀ£ÉAiÀÄ PÀqÉ £ÁªÀÅ ¸ÁUÀĪÀÅzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀªÁ¯Éà ¸Àj. EzÀÄ £ÀªÀÄä ªÀÄÄRå
®PÀë÷åªÁUÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
ªÀÄUÀĪÉà eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀȶֹPÉƼÀèzÄÀ J£ÀÄߪÀÅzÀgÀ ¤»vÁxÀðªÉãÉAzÀgÉ ªÀÄUÀÄ«£À ¸Àé¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àj¸ÀgÀPÉÌ ºÉÆA¢PÉƼÀÄîªÀAvÀºÀ ±Á¯Á PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ «£Áå¸ÀUÉƽ¸À®Ä C£ÀĪÁUÀĪÀAvÉ
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ, ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ JAzÀÄ. vÀ£Àß ªÉÆzÀ® PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß vÀ£Àß
¥Àj¸ÀgÀ¢AzÀ¯Éà PÀnÖPÉƼÀî®Ä ªÀÄUÀÄ«UÉ ¸ÁzsåÀ ªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. EzÀjAzÀ PÀ°PÉ D¥ÀÛªÁUÀÄvÀÛzÉ.
ºÀvÀÛ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ±Á¯É ©lÄÖ ©qÀĪÀ CxÀªÁ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÁtÂdå ªÁ»¤UÀ½UÉ
¸ÉÃgÀĪÀ «zÁåyðUÀ¼À DvÀAPÀUÀ¼ÉãÀÄ JA§ÄzÀ£Æ
À ß gÁ.¥À.£É CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ £ÀAvÀgÀ ¸ÀÆPÀÛ
¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À¨ÉÃPÁVzÉ. ªÀiÁzsåÀ «ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°èAiÉÄà ªÀÈwÛ ²PÀët DgÀA©ü¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß
¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃa¹AiÉÄà ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¥ÀgÁªÀıÉðAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
¨sÁµÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ «eÁÕ£À
²¸ÀÄÛUÀ¼À¯ÁèzÀgÀÆ ¸ÀܽÃAiÀÄ PÁ¼ÀfUÀ½UÉ «±ÉõÀ MvÀÄÛ PÉÆqÀĪÀ ºÁUÉ ¸ÀܼÀ «²µÀÖ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆgÀvÀgÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉAiÀiÁUÀĪÁUÀ, ¥Àæw vÀgÀUÀwUÀÆ «eÁÕ£À ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À ¸ÀASÉå J¶ÖgÀ¨ÉÃPÀÄ,
««zsÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À «zÁåyð ¥ÀæAiÉÆÃUÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛªÁUÀĪÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÉãÀÄ
JA§ÄzÀ£ÀÆß ¥ÀgÁªÀIJð¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ -3
gÁdå ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ®PÀàëtUÀ¼ÀÄ
3.1 gÁdå ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼À ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ:
gÁdåªÀÅ J£ï.¹.J¥sï 2005gÀ ¸À®ºÉUÀ¼À°è §ºÀ¼ÀµÀÖ£ÄÀ ß ¹éÃPÀj¹zÉ.. C®èzÉà gÁdå £É¯ÉUÀlÄÖ ¸ÀܽÃAiÀÄ
PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß UÀt£ÉUÉ vÀAzÀÄPÉÆAqÀÄ, DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV J£ï.¹.J¥sï 2005gÀ ¸À®ºÉUÀ¼À°è
¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉƼÀÄîvÛÀzÉ.
3.1.1 PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ CUÀvÀåUÀ¼ÀÄ:
1. PÀ°AiÀÄĪÀ «zsÁ£ÀzÀ°è PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀ DªÀ±åÀ PÀvÉ, ¸ÁªÀÄxÀðå ªÀÄvÀÄÛ «ÄwUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ
PÉÃA¢æPÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
2. ¥ÀjµÀÌøvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀÅ G£ÀßvÀ ²PÀëtPÉÌ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁUÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀµÉÖà C®èzÉà J¯Áè
ªÀÄPÀ̼À DªÀ±ÀåPÀvÉÀUÀ¼À£ÀÄß UÀt£ÉUÉ vÉUÉzÄÀ PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. (JAzÀgÉ ºÀvÛÀ£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ°è
C£ÀÄwÛÃtðgÁUÀĪÀ, PɼÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è UÀt¤ÃAiÀÄ ¸ÀASÉåUÀ¼À°è UÉÊgÀĺÁdgÁUÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À
CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÆß UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ).
3. ªÀÄPÀ̼ÀÄ 8£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ¯Éà vÀªÄÀ ä C¹ÛvéÀ PÀAqÀÄPÉƼÀÄîªÀ (GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±ÀUÀ¼ÄÀ ) ºÉƸÀ
ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ M¼ÀUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
4. ««zsÀ
PÁgÀtUÀ½AzÀ
O¥ÀZÁjPÀ
²PÀët
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è
¤¢ðµÀÖ
ºÀAvÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ
ªÀÄÄAzÀĪÀgÉAiÀįÁUÀzÀ ªÀÄPÀ̽UÀÆ ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ ªÀÅ ªÀÄÄPÀÛ ±Á¯Á CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß vÉgÉ¢qÀ¨ÉÃPÀÄ.
5. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ, ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß gÁdå ²PÀët ¤ÃwUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV wæ¨Ás µÁ
¸ÀÆvÀæzÀ£ÀéAiÀÄ gÀa¸À¨ÉÃPÀÄ.
3.1.2 ªÀÄPÀ̼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À :
1. ±Á¯Á ºÀAvÀzÀ ªÀÄPÀ̼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À 1-5 vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ, zÀPëÀvÉAiÀÄ£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ¤gÀAvÀgÀ
ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À¢AzÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. 1-8 vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ ªÀÄPÀ̼À GwÛÃtðvÉ0iÀÄ£ÀÄß
vÀqÉ»rAiÀÄĪÀ ¤Ãw EgÀĪÀÅ¢®è.
2. 6£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ ªÀÄPÀ̼À ¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ vÉÃUÀðqÉAiÀÄÄ ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÀÞwUÀ£ÀÄUÀÄtªÁVgÀÄvÀÛzÉ.
E®Æè CAPÀUÀ½gÀĪÀÅ¢®è. UÉæÃqïUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄPÀ̼À ¥ÀæUÀw zÁR°¹PÉƼÀî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. eÁÕ£ÉÃvÀgÀ
ªÀ®AiÀÄzÀ ªÀiË®å ¥ÀjUÀt£ÉAiÀÄÆ O¥ÀZÁjPÀªÁV ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°ègÀĪÀAvÉAiÉÄà DUÀÄvÀÛzÉ.
3. gÁdåzÀ DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÀ£ÀÄUÀÄtªÁV ºÀvÛÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀjµÀÌgÀtUÉƽ¹ PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
4. J¯Áè ±Á¯ÉUÀ¼À®Æè gÁdåªÀÅ ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ£ÀÄß ±ÉÊPÀëtÂPÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉAiÀÄ CAUÀªÁV
eÁjUÉƽ¹zÉ. EzÀgÀ°è PÉ®ªÀÅ C£ÀÄPÀÆ®UÀ½ªÉ.
o ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµÁðzÀåAvÀ PÀ°PÉAiÀÄÄ ¤gÀAvÀgÀªÁV ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄÄvÀÛ¯Éà ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀjAzÀ
EzÀÄ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ CxÀðªÀAwPÉAiÀÄļÀîzÁV¸ÀÄvÀÛzÉ.
o ºÁ° ZÁ°ÛAiÀÄ°ègÀĪÀ ¥ÀjÃPÁë ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ §UÉVgÀĪÀ ªÀiÁ£À¹PÀ ¨sÀAiÀÄ DvÀAPÀªÀ£ÀÄß
¤ªÁj¸ÀÄvÀÛzÉ.
o PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀÄ GgÀÄ ºÉÆqÉzÄÀ £É£É¦qÀĪÀÅzÉÆAzÀ£ßÉ Ã ¥ÀjÃQë¸ÀĪÀ gÀÆrüAiÀÄ£ÀÄß vÀ¦à¸ÀÄvÀÛzÉ.
o C£ÉÃPÀ £À«Ã£À DZÀgÀuÉUÀ¼ÁzÀ eÁÕ£ÉÃvÀgÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À, AiÉÆÃd£Á
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ (¥ÁæeÉPïÖ ªÀPïð) ±ÉæÃtÂÃPÀgÀt (UÉæÃrAUï), ªÀiËTPÀ ¥ÀjÃPÉë - ªÀÄÄAvÁzÀ
PÀ°PÉUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÉ¤ß¸ÀĪÀ «ZÁgÀUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¸À¯ÁVzÉ.
F ªÉÄð£À C£ÀÄPÀÆ®UÀ½zÀÝgÀÆ J£ï.¹.J¥sï 05 ªÀÄvÀÄÛ Dgï.n.E 09gÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼ÀAvÉ
¤gÀAvÀgÀ ºÁUÀÆ ªÁå¥ÀPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À, ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ¨sÁUÀªÁV ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÀºÀd ªÀvÀð£ÉUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ ¨sÁªÀ£ÁvÀäPÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À ¥ÀjUÀt£É, PÀ°PÉAiÀÄ PÀÄjvÀAvÉ wÃ¥ÀÅð ¤ÃqÀĪÀ °TvÀ ºÁUÀÆ
ªÀiËTPÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ½VAvÀ (gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ) ªÀÄPÀ̼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ PÁgÀtªÁUÀ§®è »ªÀiÁä»w ¤ÃqÀĪÀ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ«£À QæAiÀiÁvÀäPÀ C©üªÀåQÛAiÀÄ CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ±Àð£ÀPÉÌ MvÀÄÛ ¤ÃqÀĪÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀî¨ÉÃQzÉ.
5. ªÀÄPÀ̼À ¸ÁªÀÄxÀðåªÀ£ÀÄß ¥ÀjÃQë¸ÄÀ ªÀAvÉ ªÀiË®å ªÀiÁ¥À£À «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ ¤RgÀUÉƽ¸ÀĪÀÀ
PÀıÀ®vÉUÀ½AzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÉƽ¸À¨ÉÃPÁVzÉ. gÀÆ¥ÀuÁvÀäPÀ ºÁUÀÆ ¸ÀAPÀ®£ÁvÀäPÀ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
«zsÁ£ÀUÀ¼ÉgÀqÀPÀÆÌ ¸ÀªÀiÁ£À DzÀåvÉUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. CzÉà jÃw, ªÀiËTPÀ ºÁUÀÆ °TvÀ
¥ÀjÃPÉë ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÀUÀ½UÉ (CªÀ¯Æ
É ÃPÀ£À ¥ÀnÖAiÀÄ°è zÁR¯ÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ) MvÀÄÛ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
6. MmÁÖgÉ ±Á¯Á UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä ±Á¯Á ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÄÀ ß (School Quality
Indicators) C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À¨ÉÃPÁVzÉ. F «zsÁ£ÀªÅÀ ±Á¯ÉUÀ¼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀ®Ä
£ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ªÀÄÄA¢£À ªÀµÀðUÀ¼À°è G£ÀßvÀ ±ÉæÃtÂUÀ¼ÀvÛÀ (UÉæÃqï) UÀÄj EqÀĪÀAvÉ ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÉæÃgÉæ¸ÀÄvÀÛzÉ.
7. ²PÀëPÀgÀ ¸ÀéªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ¥ÀnÖ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ ²PÀëPÀjUÉ ¸ÀéAiÀÄA ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ
UÀÄjUÀ¼À¤ßj¹PÉƼÀî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
3.1.3 PÀ°PÉAiÀÄ ²¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ
±Á¯Á ²PÀëtzÀ UÀÄj-ªÀÄÄRåªÁV ¨sÁµÉUÀ¼ÄÀ , ¸ÀªiÀ Ád «eÁÕ£À, «eÁÕ£À, UÀtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå
ºÁUÀÆ zÉÊ»PÀ ²PÀët-F ¥ÀoÀå PÉëÃvÀæUÀ¼À°è UÀÄuÁvÀäPÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀðwæÃPÀgÀtUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
1. J¸ï.¹.J¥sï.2005 gÀ°è C¼ÀªÀr¹gÀĪÀ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼À£ÀéAiÀÄ ¥Àæw PÉëÃvÀæzÀ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÁoÀ¸ÀÆa ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ¥ÀÅ£Àg﫪ÀIJð¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
2. fêÀ£À P˱À®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÈd£ÁvÀäPÀ ¸ÁªÀÄxÀðåUÀ¼À£ÄÀ ß PÀ°AiÀÄĪÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÄÀ ºÉZÀÄѪÀAvÉ
O¥ÀZÁjPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈf¸À¨ÉÃPÀÄ.
3.1.4 ¥ÀoÀå PÀæªÀÄzÀ ¤ªÀðºÀuÉ
1. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ ¤ªÀðºÀuÁ «zsÁ£ÀªÅÀ ¸Áé£ÄÀ ¨sÀªÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÉæÃj¸ÀĪÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÁV, eÁÕ£ÀªÀÅ
±Á¯ÉAiÀÄ ºÉÆgÀV£À fêÀ£ÀPÉÌ ºÉÆA¢PÉAiÀiÁUÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¤Ãw DzÀåvÉ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
2. K£À£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ? ºÉÃUÉ PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ? JA§ÄzÀ£ÀÄß «zÁåyðUÀ¼Éà ¤zsÀðj¸ÀĪÀAvÉ
¥ÉÇæÃvÁ컸À¨ÉÃPÀÄ.
vÀªÀÄä
PÀ°PÉUÉ
vÁªÉÃ
dªÁ¨ÁÝgÀgÀÄ
JAzÀÄ
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ
CjAiÀÄĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
3. «zÁåyðUÀ¼Éà ¤zsÀðj¸ÀĪÀ PÀ°PÉAiÀÄÄ ²PÀëPÀgÀ ¥ÀǪÀð¹zÀÞvÉ, PÀ°PÁ ¸ÁªÀÄVæ, DPÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®,
vÀgÀUÀw PÉÆoÀrAiÉƼÀV£À ªÉÄðéZÁgÀuÉ, ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À «zsÁ£À EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀÆqÁ
¥Àæ¨sÁ«¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀPÁÌV ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀdÄÓUÆ
É ½¸À¨ÉÃPÀÄ.
4. ²PÀëPÀgÀÄ
PÉêÀ®
eÁÕ£ÀzÀ
¸ÀgÀ§gÁdÄzÁgÀgÁUÀĪÀÅzÀQÌAvÀ
PÀ°PÉ
C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀªÀgÁV/¸ÀÄUÀªÀÄPÁgÀgÁV (Facilitator) vÀªÀÄä£Éßà ªÀiÁ¥Àðr¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
5. ªÀiÁ»w ¥ÀæzÀ±Àð£ÀPÀ̵ÉÖà ²PÀëtªÀÅ ¹Ã«ÄvÀUÉƼÀî¨ÁgÀzÀÄ. ªÀÄPÀ̼ÄÀ vÁªÉà ¸ÀAgÀa¹PÉƼÀÄîªÀ eÁÕ£À
PÉëÃvÀæUÀ¼À°è CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ ¸ÀQæAiÀĪÁV vÉÆqÀV¹PÉƼÀî®Ä ¥ÀæAiÀÄw߸ÀÀ¨ÉÃPÀÄ.
6. «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£ÉUÉ ªÀÄPÀ̼À£ÄÀ ß CtÂUÉƽ¸ÀĪÀAvÀºÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
EzÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ, DyðPÀ, £ÉÊwPÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è aAvÀ£À¥ÀgÀ ¨ÉÆÃzsÉUÀ¼ÄÀ ªÀvÀðªÀiÁ£ÀzÀ PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß
vÁªÉà «ªÀIJð¹PÉƼÀÄîªÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄPÀ̽UÉ MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
7. ªÀÄÄPÀÛªÁzÀ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ, MmÁÖV PÀĽvÀÄ C£ÉÆåãÀå ZÀZÉðUÀ½AzÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹, ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß
vÉUÉzÀÄPÉƼÀî®Ä ªÀÄvÀÄÛ §ºÀÄzÀȶÖPÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¹PÉƼÀî®Ä «ªÀıÁðAiÀÄÄPÀÛ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ
£ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
8. eÁÕ£ÀzÀ ªÀÄgÀÄgÀZÀ£ÉUÉ «zÁåyðUÀ¼À£ÄÀ ß GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯ÉAiÀÄ eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀܽÃAiÀÄ
eÁÕ£ÀPÉÌ ¸ÀªÀÄ£Àé¬Ä¸À¨ÉÃPÀÄ.
3.1.5 OzÉÆåÃVPÀ ²PÀët
1. ºÀvÀÛ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇgÉʸÀĪÀ ªÀÄÄAZÉAiÉÄà ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÜÉ ¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÄÀ ½AiÀÄĪÀ §ºÀÄ
¸ÀASÁåvÀ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀªÀĸÉå UÀA©üÃgÀªÁzÀzÄÀ Ý. EAxÀ ªÀÄPÀ̽UÉ OzÉÆåÃVPÀ ²PÀëtzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
PÀ°à¸À¨ÉÃPÀÄ.
2. ¸ÀܽÃAiÀÄ
DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÀ£ÀÄUÀÄtªÁUÀĪÀ
OzÉÆåÃVPÀ
²PÀët
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
8£ÉAiÀÄ
vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ¯Éà DgÀA©ü¸À¨ÉÃPÀÄ.
3. CUÀvÀå ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÉ zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀܽÃAiÀÄ PÀıÀ®vÉ ªÀÄvÀÄÛ
¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ §¼À¹PÉƼÀÀÄzÀÄ.
4. OzÉÆåÃVPÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
PÀ°¸ÀĪÀAvÉ
£ÉgÀªÁUÀĪÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®
¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀ®Ä ¥Àæw ±Á¯ÉUÀÆ DyðPÀ £ÉgÀªÀ£ÄÀ ß (±ÉÃRqÁªÁgÀÄ «zÁåyð ¸ÀASÉåUÉ
C£ÀÄUÀÄtªÁV ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæªÀiÁt) zÉÆgÀQ¸À¨ÉÃPÀÄ.
5. F «µÀAiÀÄUÀ¼À ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀUÄÀ wÛUÉ ¤ÃqÀ®Æ (Out Sourcing) CªÀPÁ±À«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
GzÁºÀgÀuÉUÉ: PÀA¥ÀÇålgï vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆlÄÖ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁr ¥ÀæªÀiÁt¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ
C£ÉÃPÀ PÀA¥ÀÇålgï vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜUÀ½ªÉ. CªÀÅUÀ¼À ¸ÉêÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀÀÄzÀÄ.
6. PÀȶ, vÉÆÃlUÁjPÉ, OzÉÆåÃVPÀ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜ, PÉÊUÁjPÉÆÃzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ
«¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E¯ÁSÉUÀ¼ÉÆqÀ£É ±Á¯ÉUÀ¼ÄÀ ¸ÀA¥ÀPÀð«lÄÖPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
3.1.6 ²PÀëtzÀ UÀÄtªÀÄlÖ
²PÀëtzÀ UÀÄtªÀÄlÖPÉÌ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ, ¸ÀA¥À£Æ
À ä® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, ²PÀëPÀgÀ UÀÄtªÀÄlÖ, ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ
UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄÄAvÁzÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ. UÀÄtªÀÄlÖzÀ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ
PÀıÀ®vÉUÀ¼À
PÉëÃvÀæUÀ¼À°è
ªÀÄUÀÄ«UÉ
zÉÆgÀQ¸À¯ÁUÀĪÀ
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À
zÀȶÖPÉÆãÀ¢AzÀ®Æ
¥ÀgÁªÀIJð¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
±ÁAwAiÀÄ §UÉÎ PÀ¼ÀPÀ½, ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPëÀuÉ ºÁUÀÆ ¥Á®£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ¯ÁèUÀĪÀ
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁéUÀw¸ÀĪÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ »ÃUÉ §zÀÄQ£À MmÁÖgÉ ªÀiË®åUÀ¼À J¯Áè DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÆß
²PÀëtzÀ UÀÄtªÀÄlÖªÀÅ M¼ÀUÉƼÀÄîvÀÛzÉ.
3.1.7 ²PÀëPÀ ²PÀët
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¥ÀjµÀÌj¸ÀĪÁUÀ ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ºÀAvÀUÀ¼À ²PÀëPÀ vÀgÀ¨ÉÃw
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À OavÀåªÀ£ÀÄß ¥ÀgÁªÀIJð¸ÀĪÀAvÀºÀ PÁAiÀÄðªÀÇ DUÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉAiÀÄ »£É߯ÉAiÀÄ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀAvÉ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ ²PÀëPÀ vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸À¨ÉÃPÀÄ. (¸ÉêÁ¥ÀǪÀð
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉêÁªÀ¢üAiÀÄ £ÀqÀÄ«£À PÁAiÀÄðPÀæªÄÀ UÀ¼ÄÀ ) ±Á¯Á ¸À¤ßªÉñÀzÀ°è ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ£ÀéAiÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ PÀ°¸À®Ä
ºÉaÑ£À PÀıÀ®vÉUÀ½¸À¨ÉÃPÀÄ EzÀPÁÌV ²PÀëPÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
3.2 ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£Á ªÀiÁUÀðzÀ²ð CA±ÀUÀ¼ÀÄ:
J¸ï.¹.J¥sï 2005£À°è GzÀÞj¸À¯ÁVgÀĪÀ LzÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ²ð vÀvÀéUÀ¼À®èzÉ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ
ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉAiÀÄ°è ¥ÀjUÀt¸À¨ÉÃPÁzÀ E£ÀÄß½zÀ PÉ®ªÀÅ ªÀÄÄRå ¸ÀAUÀwUÀ¼À£ÀÄß E°è ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ:
1. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£É ªÀiÁqÀĪÁUÀ ±Á¯Á ªÀåªÀ¸ÜÉ AiÀÄ ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄÄRå ºÀAvÀUÀ¼ÁzÀ- PɼÀ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀ, G£ÀßvÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ºÀAvÀ– EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉÆAqÀÄ ªÀÄUÀĪÀÅ MAzÀÄ ºÀAvÀ¢AzÀ ªÀÄÄA¢£À ºÀAvÀPÉÌ ¸ÀgÁUÀªÁV
ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄĪÀAvÉ F ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀA§AzsÀ EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
2. DAiÀiÁ ºÀAvÀzÀ ªÀÄPÀ̼À ªÀiÁ£À¹PÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁV ¸ÀàA¢¸ÀĪÀAvÀºÀ «µÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæPÀgÀtUÀ½gÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ ªÀÄÄvÀĪÀfð ªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ.
3. ªÀiÁ»wUÁV ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀĪÀÅzÀ£ÄÀ ß PÉÊ©qÀ¨ÉÃPÀÄ.
4. ªÀÄPÀ̼À zÉÊ£ÀA¢£À C£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯ÉAiÀÄ°è PÀ°AiÀÄĪÀ ««zsÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À eÁÕ£ÀUÀ¼À
£ÀqÀÄªÉ CxÀðªÀvÁÛzÀ ¸ÉÃvÀĪÉAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¸À¨ÉÃPÀÄ.
5. «©ü£Àß «µÀAiÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ GzÉÝòvÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¹, CAvÀ²ð¹ÛUÉ
M¼À¥Àr¸À¨ÉÃPÀÄ.
6. °AUÀ, eÁw, ªÀUÀð ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ««zsÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀÄPÀ̼À DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À §UÉUÉ
¸ÀÆPÀëöävÉ EgÀ¨ÉÃPÀÄ.
7. ««zsÀ jÃwAiÀÄ ªÀÄPÀ̼À-¥Àæw¨sÁªÀAvÀ, ¸ÁzsÁgÀt, ¤zsÁ£À PÀ°PÉAiÀÄ, zÉÊ»PÀ ¸ÀªÁ®Ä
JzÀÄj¸ÀĪÀ(«PÀ® ZÉÃvÀ£À)À ªÀÄPÀ̼À CªÀ±åÀ PÀvÉUÀ½UÉ ¥ÀÇgÀPÀªÁUÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ
ªÀÄgÀÄ ¥Àj²Ã®£ÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
8. ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀA§A¢üà eÁÕ£À, PÉ®¸ÀPÌÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀÄ£ÉÆÃPÁAPÉëUÀ¼À PÉÆæÃrÃPÀgÀt ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀAzsÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÀÄ.
9. ®°vÀ PÀ¯ÉUÀ¼À, ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ, PÀıÀ® PÀ¸ÀħÄUÀ¼À §UÉÎ ¥Àæ±ÀA¸ÉAiÀÄ£ÀÄß
¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀAvÉ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ.
10. «©ü£Àß jÃwAiÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ, PÀ°PÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ£À ¥Áæ«ÃtåvɬÄAzÀ ºÁUÀÆ
¸ÀÈd£À²Ã®vɬÄAzÀ ¤ªÀð»¸ÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À°è CªÀPÁ±ÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸Àr® ¤ÃwUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ.
3.2.1 ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ gÀZÀ£ÉUÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄPÀ̽UÉ MzÀV¸À¯ÁUÀĪÀ PÀ°PÉAiÀÄ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ, «©ü£Àß PÀ°PÁ£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ, ºÉÆgÀ
«£Áå¸À, PÀ°PÁA±À ªÀÄvÀÄÛ DPÁAPÉëUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀÅ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀjUÉ ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ «µÀAiÀĪÁgÀÄ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À gÀZÀ£ÉUÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÄÀ ß E°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ:
1. ¤¢ðµÀÖ «µÀAiÀÄ ²PÀëtzÀ UÀÄjUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄSÉÆåÃzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄÝ PÁtĪÀAvÉ,
ªÉÄîàAQÛAiÀÄ°è, «±ÉõÀ PÁ¼Àf ªÀ»¹ ¥ÀoÀåªÀ¸ÄÀ Û«£À°è C¼ÀªÀr¸À¨ÉÃPÀÄ.
2. PÀ°PÉAiÀÄ ¤jÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀUÀwAiÀÄ ºÀAvÀPÉÌ vÀPÀÌ ºÁUÉ ¤zsÀðj¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀoåÀ ªÀ¸ÄÀ Û ¥Àj«rUÀ¼À£ÀÄß
¤¢ðµÀÖªÁzÀ ¨sÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥À¨Ás UÀUÀ¼ÁV «AUÀr¹ MzÀV¸À¨ÉÃPÀÄ.
3. ¥Àæw ¨sÁUÀ, G¥À¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä JµÀÄÖ UÀAmÉUÀ¼ÀÄ CªÀ±Àå JA§ÄzÀ£ÀÆß ¸ÀàµÀÖªÁV
£ÀªÀÄÆ¢¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
4. EzÀjAzÀ DAiÀiÁ ¥ÁoÀQÌgÀĪÀ ¤jÃPÉëUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ D¼À ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀgÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¯Á
²PÀëPÀjUÉ ªÀÄ£ÀªÀjPÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
5. ¨sÁµÁ ²PÀëtzÀ°è ªÀĺÉÆãÀßvÀ ªÀåQÛUÀ¼ÄÀ , gÁµÀÖç £ÁAiÀÄPÀgÀÄ, «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ, PÀ«UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸Á»wUÀ¼À DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß GvÀÌöȵÀÖ ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÄÀ ð¢AzÀ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ M§âgÉà ±ÉæõÀ×gÀ£ÀÄß
ªÀÄPÀ̼ÀÄ ¥ÀzÉà ¥ÀzÉà NzÀĪÀAvÁUÀ¨ÁgÀzÄÀ .
6. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è ¥ÀoÀåªÀ¸ÄÀ ÛªÀ£ÄÀ ß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÁUÀ, ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÀÌöÈw, ¥Àj¸ÀgÀ, ªÀÄvÀÄÛ
£ÁAiÀÄPÀ/£ÁAiÀÄQAiÀÄjUÉÉ «±ÉõÀ UÀªÄÀ £À ºÀj¹, G£ÀßvÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ zÀȶÖPÉÆãÀUÀ¼À£ÀÄß MUÀÆÎr¸À¨ÉÃPÀÄ.
7. ªÀÄÄA¢£À ºÀAvÀzÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß gÀa¸ÀĪÀ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀgÀ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉÆAqÀÄ,
¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ gÀZÀ£ÀPÁgÀgÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ PÉÃA¢ævÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀvÄÀ ð°ÃAiÀÄ ªÀiÁUÀðUÀ½UÉ(Integrated and
concentric approach) ºÉZÀÄÑ MvÀÄÛ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
8. PɼÀUÉ £ÀªÀÄÆ¢¹gÀĪÀ «£Áå¸ÀzÀ°è ¥ÀoåÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À£ÄÀ ß MzÀV¸À¨ÉÃPÀÄ. MAzÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
PɼÀUÉ £ÀªÀÄÆ¢¸À¯ÁVzÉ.
ªÀÄÄRå
²¥sÁgÀ¸ÀÄ
PÀæ.
²¥sÁgÀ¸ÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ
¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ
¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ
ªÀiÁqÀĪÀ
¸ÀA.
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ/PÁ¼ÀfUÀ¼ÀÄ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
«±Á® PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ
PÀÄlÄA§ ªÀÄvÀÄÛ
1
¸ÉßûvÀgÀÄ
1.1 ¸ÀA§AzsÀ
1.2 PÉ®¸À ªÀÄvÀÄÛ DmÉÆÃl
1.3 ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ
1.4 VqÀUÀ¼ÀÄ
2 DºÁgÀ
3 ªÀ¸Àw
4 ¤ÃgÀÄ
5 ¥ÀæAiÀiÁt
£ÁªÀÅ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀ
6 ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁqÀĪÀ PÉ®¸ÀUÀ¼ÀÄ
9. ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À zÁR°ÃPÀgÀt, ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÄÀ , ¤Ã¤zÀ£ÀÄß §¯ÉèAiÀiÁ?, ¸ÀavÀæ GzÁºÀgÀuÉ,
ªÀiË®å ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ, GzÉÝñÀUÀ¼ÄÀ ... EvÁå¢UÀ¼À zÁR¯É ºÉÃUÁUÀ¨ÉÃPÉ£ÀÄߪÀÅzÀPÉÌ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ
EAVvÀUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ.
10. ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀ vÀAvÀæUÀ¼À£ÄÀ ß w½AiÀÄ®Ä ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ ¯ÉÃRPÀgÀÄ vÀgÀ¨ÉÃw ºÉÆAzÀ¨ÉÃPÀÄ.
3.3 PÀ£ÁðlPÀ ¨sÁµÁ¤Ãw
1. PÀ£ÁðlPÀªÀÅ wæ¨sÁµÁ ¸ÀÆvÀæªÀ£ÀÄß C£ÀĸÀj¸ÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀÆvÀæzÀ£ÀéAiÀÄ PÀ£ßÀ qÀPÌÉ ¥ÁæzÁs £ÀåvÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
wæ¨sÁµÁ ¸ÀÆvÀæzÀ°è PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÄ PÀqÁØAiÀĪÁVzÉ. ªÀÄPÀ̼ÀÄ PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß F ¸ÀÆvÀæzÀr
¥ÀæxÀªÀÄ CxÀªÁ ¢éwÃAiÀÄ CxÀªÁ vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV PÀqÁØAiÀĪÁV PÀ°AiÀĨÉÃPÀÄ.
2. 1-4 vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÀÆ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ªÀiÁvÀȨsÁµÉAiÀÄ°è (PÀ£ÀßqÀ, GzÀÄð, ªÀÄgÁp, vÉ®ÄUÀÄ, vÀ«Ä¼ÀÄ,
»A¢ ªÀÄvÀÄÛ EAVèõï) PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ.
3. ªÀiÁvÀȨsÁµÉ PÀ£ÀßqÀ C®èzÀ ªÀÄPÀ̼ÄÀ PÀ£ßÀ qÀªÀ£ÄÀ ß (LaÒPÀªÁV, ¥ÀjÃPÉëV®èzÀ «µÀAiÀĪÁV) 3-4
vÀgÀUÀwUÀ¼À°è PÀ°AiÀįÉà ¨ÉÃPÁVzÉ.
4. LzÀ£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ EAVèõÀ£ÀÄß ¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV PÀ°¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.
5. vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ ²PÀët 6£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ DgÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. »A¢/PÀ£ÀßqÀ/
¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ/EAVèõï UÀ¼À£ÀÄß vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV PÀ°AiÀħºÀÄzÀÄ. ¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV
PÀ°¸À¯ÁUÀĪÀ J¯Áè ¨sÁµÉUÀ½UÀÆ ¸ÀªiÀ Á£À ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉ PÉÆqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
6. ¢éwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÄÀ ß »ÃUÉ ¤zsÀðj¸À¯ÁVzÉ:
GzÁºÀgÀuÉUÉ: 10£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ°è, ¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖªÀÅ 8£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ
¨sÁµÉAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖ«zÀݵÀÄÖ, 10£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ vÀÈwÃAiÀÄ
¨sÁµÉAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖ 6£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ
¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÉUÉ EzÀݵÀÄÖ.
7. G£ÀßvÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsåÀ «ÄPÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À°è ªÀÄPÀ̼ÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉƼÀÀÄzÁzÀ ««zsÀ
¨sÁµÉUÀ¼À eÉÆÃqÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PɼÀV£À ¥ÀnÖAiÀÄ°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
¥ÀæxÀªÀÄ ¨sÁµÉ
¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÉ #
C
PÀ£ÀßqÀ
EAVèõï
D
GzÀÄð/ ªÀÄgÁp/ vÉ®ÄUÀÄ/
PÀ£ÀßqÀ /EAVèõï
vÀ«Ä¼ÀÄ/ »A¢/ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ**
vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉ *
»A¢/ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ
EAVèõï / PÀ£ßÀ qÀ
E EAVèõï
PÀ£ÀßqÀ
»A¢/ ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀ
# ¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÉ0iÀÄ O¥ÀZÁjPÀ PÀ°PÉ 5£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ DgÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
DzÀgÉ
2007-08 jAzÀ EAVèõÀ£ÄÀ ß 1£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ¯Éà ¥ÀjZÀ0iÀiÁvÀäPÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV
C¼ÀªÀr¹PÉÆArzÉ.
* vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉ 6£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ DgÀA¨sÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
** ¸ÀA¸ÀÌöÈvÀªÀ£ÀÄß 8£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ ¥ÀæxÀªÄÀ ¨sÁµÉAiÀiÁV DAiÀÄÄÝPÉƼÀÀÄzÀÄ.
***CgÁ©Pï/¥À²ðAiÀÄ£ï ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV DAiÀÄÄÝPÆ
É ¼ÀÀÄzÀÄ.
EzÀ®èzÉà 10£Éà vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ªÀiÁzsÀåªÀĪÀ£ÀÄß, ºÁUÀÆ ¨sÁµÉUÀ¼À°è - PÀ£ÀßqÀ,
EAVèõï, »A¢, ªÀÄgÁp, vÀ«Ä¼ÀÄ, vÉ®ÄUÀÄ CxÀªÁ GzÀÄð PÀ°AiÀÄ®Ä DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
8. DzÀgÉ, +2 ºÀAvÀ¢AzÀ ªÉÄÃ¯É «zÁåyðUÀ¼ÄÀ PÀ£ßÀ qÀ CxÀªÁ EAVèõïUÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ PÀ°AiÀÄĪÀ
ªÀiÁzsÀåªÀĪÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀÝjAzÀ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ºÀAvÀªÀ£ÀÄß vÀ®Ä¥ÀŪÀ ºÉÆwÛUÉ
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ F JgÀqÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À°è ¥ÁArvÀå ¥ÀqÉ¢gÀ¨ÉÃPÀÄ.
F PÁgÀt ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸À«ÄwUÀ½UÉ ¨sÁµÁ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞªiÀ ÁqÀ®Ä ¤¢ðµÀÖ
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À¯ÁVzÉ.
9.
DAUÀè ªÀiÁzsÀåªÀÄ PÀ£ÀßqÉÃvÀgÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è MAzÀ£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ PÀ£ÀßqÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ
¨sÁµÉAiÀÄ£ÁßV ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ ºÁUÀÆ DAUÀè ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß 1£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ ¥ÀjZÀAiÀÄ
¨sÁµÉAiÀiÁV DAUÀè ªÀiÁzsÀåªÀĪÀ®èzÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¥ÀjZÀ¬Ä¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
3.4 ±Á¯Á ¥ÀoÀåPÀæªÀÄPÉÌ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß MUÀÆÎr¸ÀÄ«PÉ.
PÉÃA¢æÃAiÀÄ ²PÀët ¸À®ºÁ ªÀÄAqÀ°AiÀÄÄ (¹.J.©.E) ±Á¯Á ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÉÆqÀ£É ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ
²PÀëtªÀ£ÀÆß ¸À«Ää½vÀUÉƽ¸ÀĪÀAvÉ ¸À®ºÉ ªÀiÁrzÉ. CzÀgÀ ¥ÀæzsÁ£ÁA±ÀUÀ¼ÄÀ »ÃVªÉ.:
1. ªÀÄPÀ̼À°è ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ eÁUÀÈwAiÀÄ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÄÀ ß ªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
2. £ÀªÀÄä ¥ÀgÀA¥ÀgÉ, d£À¥ÀzÀ, «zÀÄåPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÄÀ PÁ°Ã£À PÀ¯Á«£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀÄ,
3. PÀ¯É, ¸ÀAVÃvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á»vÀå ¥Àæ¥ÀAZÀªÀ£ÀÄß «zÁåyðUÀ¼ÀÄ DzÀj¸ÀĪÀAvÉ £ÉgÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ.
¸Á»vÀå ¥Àæ¥ÀAZÀPÉÌ ¸ÀÆPÀë÷äªÁV ¸ÀAªÉâ¸ÀĪÀAvÉ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Àj ºÉÆA¢¸À®Ä ±Á¯Á
¥ÀoÀåPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀÆgÀPÀªÀÇ ¸ÀÄ®¨sÀªÀÇ DUÀ¨ÉÃPÀÄ. ±Á¯Á ²PÀëtªÀÅ ¸ÀA¥ÀÇtðªÁV ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ Cr¥ÁAiÀÄzÀ ªÉÄÃ¯É C©üªÈÀ ¢ÞUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, ¸ÀܼÀzÀ d£À¥ÀzÀ
PÀ¯ÉUÀ¼ÀÄ, DZÁgÀUÀ¼ÀÄ, PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ, ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ , ºÀ§âUÀ¼ÄÀ , DZÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, PÀ¯ÁPÀÈwUÀ¼ÀÄ, ¸Á»vÀå ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀܽÃAiÀÄ PÀ¯Á«zÀgÀÄ, ¸ÀAVÃvÀUÁgÀgÀÄ, avÀæ PÀ¯Á«zÀgÀÄ, §gÀºÀUÁgÀgÀÄ, PÀxÁ ¥Àæ¸ÀAUÀzÀªÀgÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ
CwyUÀ¼ÁV DUÀ«Ä¹ ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ²PÀëtªÀ£ÄÀ ß PÉÊUÉƼÀÀÄzÀÄ.
F §UÉAiÀÄ ¸ÀܼÀ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¸ÄÀ ªÀAvÉ ²PÀëPÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀܽÃAiÀÄ
¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀĪÀAvÀºÀ avÀæUÀ¼ÄÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°ègÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀܼÀzÀ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀAvÉ
ªÀÄPÀ̼ÀÄ UÀÄA¥ÀÅ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ, ºÁqÀÄ, £ÀÈvÀå, ªÀiÁzÀj £ÁlPÀ, ªÀÈvÉåÃvÀgÀ £ÁlPÀ, PÀxÁ ¥Àæ¸ÀAUÀ, avÀæUÀ¼À
«ªÀgÀt ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä ¥ÉÇæÃvÁìºÀ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
PÀ£ÁðlPÀªÀÅ FUÁUÀ¯Éà F §UÉAiÀÄ ºÀ®ªÁgÀÄ GvÉÛÃdPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆArzÉ.
£ÁlPÀªÀ£ÀÄß ²PÀët vÀAvÀæªÀ£ÁßV §¼À¸ÄÀ ªÀ '²PÀëtzÀ°è gÀAUÀPÀ¯É' J£ÀÄߪÀ ²PÀët vÀAvÀæªÀ£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä ¸Á«gÁgÀÄ ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß vÀgÀ¨ÉÃw ¤Ãr ¹zÀÝUÉƽ¸À¯ÁVzÉ. ¸ÁA¸ÀÌöÈwPÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß
±ÀQÛAiÀÄÄvÀªÁV PÀ°¸ÀĪÀAvÉ J¯Áè ²PÀëPÀjUÀÆ ºÀAvÀ ºÀAvÀªÁV vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
CzsÁåAiÀÄ -4
¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ (ªÁå¦Û)
4.1 ¨sÁµÉUÀ¼À PÀ°PÉ
ªÀÄUÀÄ«£À ªÀiÁvÀÈ ¨sÁµÉAiÀÄ ¥ÀjUÀt£É ªÀÄvÀÄÛ EAVèö£À ¥Áæ«ÃtåPÉÌ GvÉÛÃd£À PÉÆqÀĪÀAvÉ
J£ï.¹.J¥sï-2005 ¸À®ºÉ ªÀiÁrzÉ. EzÁUÀĪÀÅzÀÄ PÀ°PÉAiÀÄÄ ¸ÀzÈÀ qsÀ ¨sÁµÁ ¨ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ §Ä£Á¢
ªÉÄÃ¯É gÀƦvÀªÁzÁUÀ ªÀiÁvÀæ. D°¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀiÁvÀÄUÁjPÉ NzÀĪÀÅzÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À
¥ÀæUÀwUÉ J¯Áè ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼À°èAiÀÄÆ ªÁ妹PÉƼÀÄîvÀÛ £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ vÀgÀUÀwUÀ¼À ¥ÀAiÀÄðAvÀ
NzÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß C¨sÁå¸À ªÀiÁrzÀgÉ ªÀÄPÀ̼À E¤ßvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀ°PÉUÀÆ ¸ÀĨsÀzÀæ §Ä£Á¢AiÀiÁUÀÄvÀÛzÉAzÀÄ
J£ï.¹.J¥sï-2005 MwÛ ºÉüÀÄvÀÛzÉ.
¸Àj¸ÀªÀiÁ£À ¸ÁzsÁgÀt ªÀÄlÖzÀ §Ä¢ÞAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀÄUÀĪÀÅ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjà ²PÀët¢AzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉà ¨sÁµÉAiÀÄ®Æè ¥Àæ¨sÀÄvÀé ¥ÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. ¨sÁµÁUÀæ»PÉAiÀÄ ¸ÁªÀÄxÀðåªÀÅ CvÀåAvÀ ¸ÀQæAiÀĪÁVgÀĪÀ
CªÀ¢üAiÀÄ°ègÀĪÀ LzÀjAzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ªÀµÀðzÀ ªÀÄPÀ̼ÄÀ PÀqÉAiÀÄ ¥ÀPÀë DgÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀħ®ègÉAzÀÄ
¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ £ÀqÉzÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ¸Á©ÃvÀÄ ªÀiÁrªÉ.
D°¸ÀÄ«PÉ, ªÀiÁvÀÄUÁjPÉ, NzÀÄ, §gÀªÀtÂUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À UÀæ»PÉUÀ¼ÄÀ ¨sÁµÁ ¥Àæ¨sÀÄvÀÛ÷ézÀ
DzsÁgÀUÀ¼ÁVªÉ. DzÀgÉ ºÉZÀÄÑ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ¤jÃQëvÀ ¥Àæ¨ÀsÄvÀÛ÷éªÀ£ÀÄß (¥Àæw ªÀÄUÀĪÀÅ ¸ÀA¥Á¢¸À¯ÉèÉÃPÁzÀ
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ÁªÀÄxÀðåUÀ¼ÀÄ) UÀ½¹gÀĪÀÅ¢®èªÉAzÀÄ C£ÉÃPÀ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÀªÀ vÉÆÃj¹PÉÆnÖªÉ.
¥Àj²Ã°vÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£É ªÀiÁqÀĪÁUÉÎ F CA±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ
¯ÉÃRPÀgÀÄ UÀªÀÄ£ÀPÉÌ vÀAzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
EAVèÃµï ¨sÁgÀvÁzÀåAvÀ ¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀzÀ°èzÉ ªÀÄvÀÛzÀÄ Cw ªÀÄÄRå ¸ÀA¥ÀPÀð
¨sÁµÉAiÀÄÆ DVzÉ. EAVèõÀ£ÀÄß ¢éwÃAiÀÄ ¨sÁµÉ JAzÀÄ ¥ÀjUÀt¹ PÀ°¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. £ÀªÀÄä gÁdåªÀÅ 20072008jAzÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ EAVèÃµï ¨sÁµÁ PÀ°PÉUÉ vÉgÉzÄÀ PÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀAvÉ MAzÀ£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ¯ÉÃ
EAVèµÀ£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀ ¤zsÁðgÀ ªÀiÁrzÉ.
zÀÄgÀzÀȵÀÖªÀ±Ávï, £ÀªÀÄä EAVèÃµï ²PÀëPÀgÀ zÀPÀëvÉAiÀÄ ªÀÄlÖ J®è ºÀAvÀUÀ¼À®Æè ¤jÃQëvÀ
ªÀÄlÖzÀ°è®èzÉ zÀÆgÀªÉà G½zÀÄ ©nÖzÉ. £ÀªÄÀ VÃUÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀAªÀºÀ£À ªÀiÁzsÀåªÀĪÀ£ÀÄß §¼À¹PÉƼÀÄîªÀ
¸ÀªÀÄxÀð ²PÀëPÀgÀÄ, GvÀÛªÀÄ ²PÀët ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÄÀ , ¥ÀjuÁªÀÄPÁjà «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÆÃzsÀ£À vÀAvÀæUÀ¼À
CªÀ±ÀåPÀvɬÄzÉ.
ªÀÄUÀÄ«£À ªÀiÁvÀȨsÁµÉUÉ (¥ÀæxÀªÄÀ ¨sÁµÉ) ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉ PÉÆnÖgÀĪÀ wæ¨sÁµÁ ¸ÀÆvÀæªÀ£ÀÄß £ÀªÀÄä
gÁdåªÀÅ C£ÀĸÀj¸ÀÄwÛzÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ, ¢éwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¹zÀÞvÉUÉ- EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
«©ü£Àß vÀgÀUÀwUÀ¼À°è DgÀA©ü¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉÆAqÀÄ- ¨ÉÃgÉAiÀÄzÉà ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀªÀ£ÀÄß
¤ÃqÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£À PÁAiÀÄð £ÀqɸÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
4.2 UÀtÂvÀzÀ PÀ°PÉ
ªÀvÀðªÀiÁ£À ¸ÀªÀiÁdzÀ°è FUÁUÀÄwÛgÄÀ ªÀ C¸ÀªiÀ Á£Àå ªÀÄvÀÄÛ Cw ªÉÃUÀzÀ ZÁ°vÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À
¸À¤ßªÉñÀzÀ°è UÀtÂvÀzÀ DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß JµÀÄÖ MwÛ ºÉýzÀgÆ
À
¸Á®zÁVzÉ. ªÀÄÄA§gÀ°gÀĪÀ eÁÕ£À
¸ÀªÀiÁdzÀ°è UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ §¼À¸ÄÀ ªÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ zÉÆgÀPÀĪÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DAiÉÄÌUÀ¼ÀÄ UÀt¤ÃAiÀĪÁV ªÀ¢üð¸ÀÄvÀÛzÉ. UÀtÂvÀzÀ PÀ°PÉ ªÀÄUÀÄ«£À D¯ÉÆÃZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ vÁQðPÀ ¸ÀA¥ÀvÀÛ£ÀÄß
ªÀ¢üð¸À¨ÉÃPÀÄ; CªÀÄÆvÀðªÀ£ÀÄß zÀȶÖUÉ vÀAzÀÄPÉÆAqÀÄ ¤ªÀð»¸À®Ä C£ÀĪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ, ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀæPÀ°à¹PÉÆAqÀÄ ©r¸À®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÁjAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄUÀÄ«£À C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À ªÀÄÄSÉãÀ UÀtÂvÀzÀ ¸ÀÆPÀÛ
¸ÁgÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÆâü¹zÀgÉ F UÀÄj¸ÁzsÀ£ÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ. UÀtÂvÀzÀ ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß E¤ßvÀgÀ «µÀAiÀÄ
PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¸ÀĪÀAvÀºÀ ¥ÁoÀPÀæªÀĪÀ£ÄÀ ß ²PÀëPÀgÄÀ C£Ééö¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
UÀtÂvÀ ¥ÁoÀPÀæªÀÄzÀ JgÀqÀÄ ªÀÄÄSÉÆåÃzÉÝñÀUÀ¼ÄÀ AiÀiÁªÀŪÉAzÀgÉ ¥Àæw «zÁåyðAiÀÄ ªÀÄ£À¸Àì£ÁߪÀj¹
DPÀ¶ð¸À®Ä UÀtÂvÀ ¨ÉÆÃzsÉ ºÉÃUÉ AiÀÄw߸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw «zÁåyðAiÀÄ ¨Ë¢ÞPÀ ¸ÀA¥ÀzÀªÀ£ÄÀ ß CzÀÄ
ºÉÃUÉ ¸ÀAªÀÈ¢ÞUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ J£ÀÄߪÀ PÁ¼ÀfUÀ¼ÄÀ . ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ ªÀÄgÀÄ ¥Àj²Ã®£É ªÀÄvÀÄÛ ºÉƸÀ UÀtÂvÀ ¥ÀoÀå
¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ F JgÀqÀÆ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ.
E¤ßvÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀtÂvÀzÀ £ÀqÀÄªÉ ¸ÉÃvÀħAzsÀªÀ£ÄÀ ß K¥Àðr¸ÀĪÀ CUÀvÀåªÀÇ
EzÉ. ¨sÀÆ«eÁÕ£ÀªÀÇ ¸ÉÃjPÉÆAqÀAvÉ, ªÀÄPÀ̼ÄÀ £ÀPëÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÁUÀ, «eÁÕ£ÀzÀ°ègÀĪÀ QæAiÀiÁA±ÀUÀ¼À
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA§AzsÀ UÀæ»PÉUÉ ¥ÉÇæÃvÁ컸À¨ÉÃPÀÄ. UÀtÂvÀªÀÅ «eÁÕ£ÀzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj
G¥ÀPÀgÀtªÉ¤ß¸ÀÄvÀÛzÉ. C®èzÉ PÀ¯ÉUÀÆ UÀtÂvÀPÆ
À Ì £ÀqÀÄªÉ §®ªÁzÀ C£ÉÆåãÀå ¸ÀA§AzsÀ«zÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß
«zÁåyðUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀUÀAqÀÄ ªÉÄZÀÄѪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
4.3 «eÁÕ£À PÀ°PÉ
±Á¯Á ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è «eÁÕ£À PÀ°PÉ KPÉ CªÀÄÆ®åªÁzÀzÀÄÝ J£ÀÄߪÀ ¥Àæ±ÉßUÉ C£ÉÃPÀ GvÀÛgÀUÀ½ªÉ.
UÀ滸ÀĪÀ, ¥Àæ²ß¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁgÀªÀvÁÛV D¯ÉÆÃa¸ÀĪÀ ªÀÄPÀ̼À §Ä¢Þ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ¸ÁªÀÄxÀðåUÀ¼À
C©üªÀÈ¢ÞUÉ «eÁÕ£À PÀ°PÉ ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀŶ×UÀ¼À£ÄÀ ß PÉÆqÀÄvÀÛzÉ. CªÀ¯ÉÆÃPÀ£À, CAvÀUÀðæ»PÉ, ¥ÀæPÀ®à£À,
¥ÀæAiÉÆÃVÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸Á©Ãw¸ÀĪÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À£ÀÄß «eÁÕ£À §¼À¸ÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀÄvÀÛ°£À ¥Àæ¥ÀAZÀªÀ£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¹, vÀªÄÀ ä ¥ÀAiÀiÁðªÀgÀt ¥Àj¢üAiÉƼÀUÁUÀĪÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ,
£ÉÆÃlUÀ¼ÀÄ, CzÀÄãvÀUÀ¼À£ÀÄß vÀªÉÆä¼ÀV£À ¸ÀAªÉÃzÀ£ÉUÀ¼À°è ºÉÆA¢¹PÉÆAqÀÄ F ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À£ÀÄß
CxÉðʹPÉƼÀÄîªÀ ºÁUÉ ªÀÄUÀÄ«£À CAvÀgÀAUÀ ºÁUÀÆ ¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÁV ¸ÀªÀiÁdªÉà §zÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀAvÉ
«eÁÕ£À PÀ°PÉ CtÂUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ. aAvÀ£À, ¥Àæw¸ÀàAzÀ£À QæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀæªÀħzÀÞ ºÁUÀÆ ªÀ¸ÀÄÛ¤µÀ×
¨sÁªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̼À°è C©üªÀÈ¢ÞAiÀiÁUÀĪÀAvÉ £ÉgÀªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀªÀiÁdzÀ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæUÀwUÀ¼À
CUÀvÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄ£ÀªÀj¹PÉÆlÄÖ CªÀgÀÄ ±ÀQÛAiÀÄÄvÀªÁV ¤ªÀð»¸ÀĪÀAvÉ «zÁåyðUÀ½UÉ «eÁÕ£À PÀ°PÉ
DªÀPÁ±À ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
«eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄÄ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è §zÀ¯ÁªÀuÉ vÀgÄÀ ªÀ C¸ÀÛçªÉAzÀÄ J£ï.¹.J¥sï-2005
¥Àj¨sÁ«¹zÉ. AiÀiÁªÀÅzÉà jÃwAiÀÄ UÀÄuÁvÀäPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß vÀgÀ®Ä, «eÁÕ£À ²PÀët ¤¢ðµÀÖ
zɸÉAiÀÄ°è ¸ÁUÀÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
F ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, ªÀÄUÀÄ«£À vÀPëÀtzÀ ¥ÀAiÀiÁðªÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄvÀÛ°£À ¸ÀªÀiÁdzÉÆqÀ£É «eÁÕ£À
¥ÁoÀPÀæªÀĪÀÇ C«£Á¨sÁªÀ ¸ÀA§AzsÀ ºÉÆA¢gÀĪÀAvÉ J£ï.¹.J¥sï-2005 «eÁÕ£À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀæUÀw¥ÀgÀªÁV ªÉÄÊUÀÆr¹PÉÆArzÉ. ¸ÀªiÀ ÁdzÀ CUÀvÀåUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV «eÁÕ£À PÀ°PÉ
CxÀð¥ÀŶ׬ÄAzÀ PÀÆrPÉÆAqÀ, «PÁ¸ÀUÉƼÀÄîªÀ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
zÉÊ£ÀA¢£À C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀévÀB ¥ÀjÃQë¹ «±Éèö¹, aAvÀ£À ²Ã® «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ «PÁ¸ÀUÉƼÀÄîªÀ
ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ ¸ÁgÀªÀvÁÛUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä, PÀÄvÀƺÀ® ªÀȢݸÀ®Ä, ¸ÀÈd£À²Ã®ªÁUÀ®Ä £ÉgÀªÁUÀĪÀAvÉ
ªÀÄPÀ̼À «eÁÕ£À ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgÀæa¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ J£ï.¹.J¥sï-2005 ¸À®ºÉ ªÀiÁrzÉ.
¥ÀAiÀiÁðªÀgÀt ¸ÀA§A¢üvÀ DvÀAPÀUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß ««zsÀ ¥ÀæPÁgÀUÀ¼À AiÉÆÃd£Á
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À®Æè (¥ÁæeÉPïÖ ªÀPïð), ¥Àæw «µÀAiÀÄzÀ®Æè MwÛ ºÉüÀ¨ÉÃPÀÄ.
4.4 ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀUÀ¼À PÀ°PÉ
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀUÀ¼À ¨ÉÆÃzsÀ£É MAzÀÄ ²¹Û£À £É®UÀnÖ¤AzÀ DUÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ
J£ï.¹.J¥sï-2005 MwÛ ºÉüÀĪÀÅzÀ®èzÉ, ¥ÀæzÁs £À «µÀAiÀÄUÀ¼À ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ «zsÁ£ÀzÀ°è
DUÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ DUÀ滸ÀÄvÀÛzÉ. D¯ÉÆÃZÀ£ÁPÀæªÄÀ UÀ¼À «PÁ¸À, ¤zsÁðgÀuÁ ±ÀQÛ ªÀÄvÀÄÛ «ªÀıÁðvÀäPÀ aAvÀ£ÀÉUÀ¼À
¨É¼ÀªÀtÂUÉUÀ½UÉ ¸ÀdÄÓUÉƽ¸ÀĪÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀæªÄÀ UÀ½UÉ ¸ÀªiÀ Ád «eÁÕ£À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¥ÀÅ¶× ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀªÀiÁdzÀ ªÀÄÄRåªÁ»¤¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÄÀ ½zÀªÀgÀ zÀȶÖPÉÆãÀ¢AzÀ®Æ ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
CzsÀå¬Ä¸À¨ÉÃPÉ£ÀÄߪÀ ªÀĺÀvÀÛgÀ wgÀĪÀ£ÀÄß J£ï.¹.J¥sï-2005 §®ªÁV ªÀÄAr¹zÉ. ¥ËgÀ¤Ãw0iÀÄ£ÀÄß
gÁd¤Ãw ±Á¸ÀÛç ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀUÀ¼À°è C¼Àªr¸À¨ÉÃPÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ UÀvÀPÁ®zÀ ¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ËgÀ£À
¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄUÀÄ«£À
ªÀÄ£À¹ì£À°è
£É¯ÉUÉÆAqÀÄ
¥ÀæZÉÆâ¸ÀĪÀAvÉ
ZÀjvÉæAiÀÄ
¥ÀæzsÁ£ÉÆÃzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀÅ£ÁgÀavÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. UÁæªiÀ ÁAvÀgÀ ¥ÀæzÉñÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉñÀzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ,
DyðPÀ zÀħ𮠪ÀUÀðUÀ¼À ºÉZÀÄѪÀj ªÀÄPÀ̼ÄÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉUÀ¼À£ÉßzÀÄj¹gÀÄvÁÛgÉ C®èzÉ, JµÉÆÖÃ
ªÉÃ¼É zÉÊ»PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ DWÁvÀUÀ¼À£ÄÀ ß C£ÀĨsÀ«¹gÀÄvÁÛgÉ.
ªÀiÁå¤mÉÆç «±Àé«zÁå®AiÀÄ, PÉ£ÀqÀ EªÀgÀ DyðPÀ «¨sÁUÀªÀÅ 2004 gÀ°è ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ
UÁæªÀiÁAvÀgÀ f¯ÉèAiÀÄ°è MAzÀÄ CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀ£ÄÀ ß £ÀqɹvÀÄ. ±Á¯É¬ÄAzÀ ºÉÆgÀUÀĽAiÀÄĪÀ ªÀÄPÀ̼À°è ±ÉÃRqÀ
98% ¥Á®Ä PÀÆ° zÀÄrAiÀÄĪÀ ªÀÄPÀ̼ÄÀ , ªÀÄzÀåªÀå¸À¤ ¥ÉÇõÀPÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÉÆÃzÀgÀgÀ §°¥À±ÀÄUÀ¼ÀÄ
J£ÀÄߪÀ CA±À ¨É¼ÀQUÉ §AvÀÄ. DzÀÝjAzÀ ªÀÄzÀåªÀå¸À£À-ªÀÄPÀ̼À zÀÄrªÉÄ-ªÀgÀzÀQëuÉ ¸ÀAPÉÆïÉAiÀÄ°è
¸ÁªÀðd¤PÀªÁV ªÉÄïÉÆßÃlPÉÌ PÁt¸ÀĪÀÅzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ D¼ÀªÁzÀ ¸ÀA§AzsÀ«zÉ. UÁæªÀiÁAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ
£ÀUÀgÀªÁ¹ ¸ÀªÀiÁdUÀ¼À J¯Áè ªÀUÀðUÀ¼À°èAiÀÄÆ ªÀgÀzÀQëuÉ ºÉÆPÀÄÌ »jAiÀÄÄwÛgÄÀ ªÀ ¥Àæ¨Ás ªÀUÀ¼ÀÄ
¥ÀAiÀiÁðAiÀĪÁV ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ °AUÀ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ PÀĹvÀzÀ°è JzÀÄÝ PÁtĪÀ ¹Ûçà ¨sÀÆætºÀvÉåAiÀĪÀgÉUÀÆ
ªÁ妹PÉÆArzÉ. GvÀÛgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ PÉ®ªÀÅ f¯ÉèUÀ¼À°è PÀAqÀħgÀĪÀ °AUÀ C¸ÀªÀÄvÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt
FUÁUÀ¯Éà DvÀAPÀPÉÌqÉUÉÆqÀÄwÛzÉ. DzÀÝjAzÀ £ÉÊwPÀªÁV GavÀªÁzÀ £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆrü¸ÀĪÀÅzÀÄ
CvÁåªÀ±ÀåPÀªÁVzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ PÁ£ÀÆ£ÀÄ, DgÀPëÀPÀ ¸ÀĨsÀzæÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÁåAiÀÄPÁÌV ºÉÆÃgÁqÀĪÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è
¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀÄzsÀå ¥ÀæªÉñÀªÀ£ÀÄß DUÀ滸ÀĪÀÅzÀÆ, MAzÀÄ vÀ¯ÉªÀiÁj£À ¥ËgÀgÀÄ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄvÀªÁVAiÀÄÆ
¸ÀQæAiÀĪÁVAiÀÄÆ ªÀwð¸ÀĪÀAvÉ ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀ¨ÉÃPÁVgÀĪÀÅzÀÄ ¥ÀgÀªÀiÁzÀåvÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
§ºÀÄvÀÛ÷é ²Ã® ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀĪÀżÀî £ÀªÄÀ äAvÀºÀ ¸ÀªiÀ ÁdzÀ ªÉÄÃ¯É eÁUÀwÃPÀgÀt ©ÃgÀÄwÛgÀĪÀ
¥Àæ¨sÁªÀUÀ¼À ¸À¤ßªÉñÀzÀ°è ±Á¯ÁPÀ°PÉAiÀÄ®è¼ÀªÀr¸À¯ÁUÀĪÀ ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ zÀ ¥ÁæzÁs £ÀåvÉUÀÆ
MvÀÄÛPÉÆqÀ¯ÁVzÉ. ZÀjvÉæ, ¨sÀÆ«ªÀgÀuÉ, gÁd¤Ãw ±Á¸ÀÛç, ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À, DyðPÀ «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ
ªÁtÂdå «eÁÕ£ÀUÀ¼À WÀlPÀUÀ½gÀĪÀ ¸ÀªiÀ Ád «eÁÕ£ÀªÀÅ PÀ°AiÀÄĪÀªÀjUÉ vÁ«gÀĪÀ ¸ÀªÀiÁdªÀ£ÀÄß
CxÉðʹPÉƼÀî®Ä, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ ºÁUÀÆ ¥ÀAiÀiÁðªÀgÀtPÉÌ ¸ÀA§A¢üvÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ
D¯ÉÆÃa¸À®Ä £ÉgÀªÁV, ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ßÉ zÀÄj¸ÀĪÀAvÉ ¸À£Àߢ޸ÀÄvÀÛzÉ. DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀĪÀ£ÀÄß
¤«Äð¸À®Ä, ±ÀPÀÛgÁzÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄvÀ ¥ËgÀgÀ£ÄÀ ß GvÁࢸÀ®Ä ¸ÁªÀiÁfPÀ «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÁtÂdåUÀ¼ÀÄ
£ÉgÀ«ÃAiÀÄÄvÀÛªÉ. C®èzÉ, 10£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ°è vÉÃUÀðqÉAiÀiÁUÀĪÀ «zÁåyðUÀ¼À GzÉÆåÃUÁºÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß
GvÀÛªÀÄ ¥Àr¸ÀÄvÀÛªÉ. DzÀÝjAzÀ 8-10£Éà vÀgÀUÀwUÀ¼À ¸ÀªiÀ Ád «eÁÕ£À ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ ªÀ£ÄÀ ß PɼÀPÀAqÀ
¥ÀjªÀiÁtzÀ°ègÀĪÀAvÉ MvÀÄÛ PÉÆlÄÖ gÀa¸À¨ÉÃPÀÄ;
ZÀjvÉæ
30%
¨sÀÆUÉÆüÀ
15%
gÁdå ±Á¸ÀÛç
15%
¸ÀªÀiÁd ±Á¸ÀÛç
15%
DxÀð ±Á¸ÀÛç
15%
ªÁtÂdå±Á¸ÀÛç
10%
100%
¥ÀæZÀ°vÀ ªÁtÂdå ±Á¸ÀÛçzÀ ¥ÀoÀåªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼À°è ¥ÁoÀ¸Æ
À aUÀ¼À°è PÀȶ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃUÀUÀ¼À C£ÉÃPÀ
CzsÁåAiÀÄUÀ¼ÀÄ EzÀÄÝ CxÀð±Á¸ÀÛçzÀ°è PÀÆqÀ C¼ÀªÀr¹PÉÆArgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¨sÀÆ«ªÀgÀuÉAiÀÄ C£ÉÃPÀ
«¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉÆlPÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ ¸ÁzsåÀ vÉUÀ½ªÉ. ¨sÀÆ¥ÀlzÀ (£ÀPÁ±É) CzsÀåAiÀÄ£ÀªÀÅ ¨sÀÆUÉÆüÀ ±Á¸ÀÛçzÀ
¥ÀæªÀÄÄR ªÀ¸ÀÄÛªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ CAvÉAiÉÄà CzÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À¢AzÀ ºÉZÀÄÑ ²ÃWÀæ ºÁUÀÆ ¸ÀàµÀÖªÁV
ºÀÈzÀÎvÀªÁUÀÄvÀÛzÁzÀÝjAzÀ ¨sÀÆ¥ÀlzÀ CzsÀåAiÀÄ£À, CzÀgÉƼÀV£À ªÀiÁ¥À£À ºÁUÀÆ ªÀtð ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
C¼ÀªÀr¸ÀĪÀ°è ºÉaÑ£À DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄvÀÛzÉ.
4.5 DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ±ÁjÃjPÀ ²PÀët
1940gÀ zÀ±ÀPÀQÌAvÀ®Æ ªÀÄÄAZÉ EzÀÝAvÀºÀ DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉV£À PÁ¼Àf, ±ÀÄavÀé, ±Á¯Á ¥Àj¸ÀgÀzÀ
£ÉʪÀÄð®å, ±Á¯ÁªÀgÀtzÀ°è£À DºÁgÀ ¥ÀzÝÀ w ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀëtªÀ£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ªÀÄPÀ̼À ¸ÁªÀiÁfPÀ,
±ÁjÃjPÀ, ¨Ë¢ÝPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀðvÉÆêÀÄÄR C©ªÀÈ¢ÝUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁzÀ zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃUÀ
²PÀëtªÀ£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ ²PÀët «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß F PÉëÃvÀæªÅÀ C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî¨ÉÃPÁVzÉ.
DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ±ÁjÃjPÀ ²PÀëtªÀ£ÄÀ ß ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á ºÀAvÀzÀ £ÀAvÀgÀ ¥ÀæzsÁ£À «µÀAiÀĪÀ£ÁßV
¥ÀjUÀt¹ C¨sÁå¸À ªÀiÁr¹ 10£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ PÀqÁØAiÀÄ «µÀAiÀĪÀ£ÁßV¹ C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀÄÀªÀAvÉAiÀÄÆ
D£ÀAvÀgÀzÀ «zÁå¨sÁå¸ÀPÉÌ LaÑPÀ «µÀAiÀĪÀ£ÁßVAiÀÄÆ C¨såÀ ¹¸À®Ä ¸À®ºÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
4.6 EvÀgÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ
J£ï.¹.J¥sï-2005 E£ÀÆß £Á®ÄÌ ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ PÉëÃvÀæUÀ¼ÀvÛÀ UÀªÄÀ £À ºÀj¸ÀÄvÀÛzÉ, PÉ®¸À (ªÀÈwÛ), PÀ¯É
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ PÀgÀPÀıÀ®vÉUÀ¼ÀÄ, CgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀët, ªÀÄvÀÄÛ ±ÁAw. EªÉ®è ªÀÄÄRå
WÀlPÀUÀ¼ÁV ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁUÀĪÀAvÉ ±Á¯Á ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ zÀ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃQzÉ. ¥ÀAiÀiÁðªÀgÀt,
±ÁAw ¸ÀA§A¢üvÀ PÁ¼ÀfUÀ¼ÀÄ, °AUÀ ¸ÀªiÀ Á£ÀvÉVgÀĪÀ ¸ÀÆPÀë÷ä ¸ÀAªÉÃzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, ¥Àj²µÀÖ PÉÆêÀÄÄ / ªÀUÀð
/ ¥ÀAUÀqÀ ªÀÄvÀÄÛ C®à ¸ÀASÁåvÀgÀ DvÀAPÀUÀ¼À §UÉUÀÆ J£ï.¹.J¥sï-2005 PÁ¼Àf ªÀ»¸ÀÄvÀÛzÉ. F
DvÀAPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ JqÉUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ «©ü£Àß «µÀAiÀÄzÀÀ ¥ÁoÀUÀ¼À°è ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
PÀ¯É, ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ PÀ¸ÀħÄUÀ¼ÀÄ, DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ zÉÊ»PÀ ²PÀët «¨sÁUÀUÀ¼À°è ¥ÀæZÀ°vÀ
¥ÀoÀåUÀ¼À°ègÀĪÀ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ J£ï.¹.J¥sï-2005 ¸À®ºÉUÀ¼À£ÁßzsÀj¹ AiÀÄxÉÆÃavÀ
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸À®ºÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
4.7 ºÉÆgÉgÀ»vÀ PÀ°PÉ
J£ï.¹.J¥sï-2005 ªÀÄvÀÄÛ ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÞÀ wUÀ¼ÉgÀqÆ
À ºÉÆgÉgÀ»vÀ PÀ°PÉUÉ MvÀÄÛ PÉÆqÀÄvÀÛªÉ.
¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀªÀgÀÄ C£ÀªÀ±ÀåPÀ ªÀÄvÀÄÛ C¸ÀAUÀvÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÀ°vÀ ¥ÀoåÀ ªÀ¸ÄÀ Û ªÀÄvÀÄÛ
¥Àj«rUÀ½AzÀ vÉÆqÉzÀĺÁPÀ®Ä «±ÉõÁ¸ÀQÛ ªÀ»¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
GzÁºÀgÀuÉUÉ, ZÀjvÉæAiÀÄ°è ªÀÄPÀ̼ÄÀ C£ÀUÀvåÀ ªÉAzÀÄ PÁtĪÀ ¢£ÁAPÀUÀ¼À£ÀÄß §ºÀĸÀASÉåAiÀÄ°è
¨Á¬Ä¥ÁoÀ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. EzÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸À¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÉAiÉÄà «eÁÕ£À ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À°è «eÁÕ¤UÀ¼À d£Àä
¢£ÀUÀ¼ÀÄ, D«µÀÌj¹zÀ ¢£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. EªÀ£ÀÆß vÉUÉzÀĺÁPÀ§ºÀÄzÀÄ. ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ gÀZÀ£ÀPÁgÀgÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀgÀÄ F vÉgÀ£ÁzÀ C£ÀUÀvÀå ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß PÀvÀÛj¹ vÉUÉAiÀÄ®Ä «±ÉõÁ¸ÀQÛ
ªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ. EAvÀºÀ ªÀiÁ»wUÀ½VAvÀ d£ÀfêÀ£À AiÀiÁªÀ jÃw ¨É¼ÉzÄÀ §A¢vÀÄ,
«eÁÕ¤UÀ¼À
D«µÁÌgÀUÀ¼ÀÄ ¥Àæ¥ÀAZÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ jÃw ¥Àæ¨Ás «¹zÀªÀÅ, «eÁÕ¤UÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ jÃw §zÀÄQzÀgÀÄ
JA§AvÀºÀ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ ºÉZÀÄÑ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛªÁUÀÄvÀÛªÉ ºÉZÀÄÑ M¼À£ÉÆÃlUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄvÀÛªÉ.
4.8 ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ
±Á¯ÉUÉ PÀ¤µÀ× ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¸ÀA¥À£Æ
À ä® ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£À ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À ¸ËPÀAiÀÄðªÀ£ÀÄß
MzÀV¸ÀĪÀÅzÀµÉÖà C®èzÉ, J£ï.¹.J¥sï-2005 ²PÀëPÀgÀ PÁAiÀiÁð©üªåÀ QÛAiÀÄ GvÀÛªÄÀ ¥Àr¸ÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀÄzsÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܼÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀjzÀÆUÀĪÀ ±Á¯Á ¢£ÀZÀj ªÀÄvÀÄÛ ªÉüÁ¥ÀnÖUÆ
À MvÀÄÛ
PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.£ÀÆvÀ£À zÀȶÖPÉÆãÀUÀ½UÉ vÉgÉzÄÀ PÉƼÀÄîªÀ §UÉÎ ±Á¯Á ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ²PÀëPÀgÀ PÉʦrUÀ¼ÀÄ
¥ÀgÀªÀiÁzÀåvÉ ¤ÃqÀÄvÀÛªÉ.
²PÀëPÀ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À ¥ÀÅ£ÁgÀZÀ£É, OzÉÆåÃVPÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ vÀvÀàgÀvɬÄAzÀ
eÁjUÉƽ¸À¨ÉÃPÁVgÀĪÀ PÉ®ªÀÅ PÉëÃvÀæUÀ¼ÁVªÉ.
ªÀiÁ»w DzsÁjvÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ½AzÀ, ¸ÀªÄÀ ¸Áå ¥ÀjºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀlÄvÀ÷éªÀ£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ªÀiË®å
ªÀiÁ¥À£ÀzÉqÉUÉ dgÀUÀĪÀ ºÁUÉ ¥ÀjÃPÁë ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÁUÀ¨ÉÃPÁVzÉ; ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄÆ PÀrªÉÄAiÀiÁV
¸ÀÆPÀÛ ¤ªÀðºÀuÁ jÃwAiÀÄ PÁ®«ÄwUÀ¼À£ÄÀ ß Ej¸À¨ÉÃPÁVzÉ. ¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è EªÉà PÉ®ªÀÅ
¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß FUÁUÀ¯Éà gÁdåzÀ°è eÁjUÉƽ¸À¯ÁVzÉ.
¸ÀªÀiÁdzÀ E¤ßvÀgÀ ¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ , ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À
ºÁUÀÆ ±Á¯ÁªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ £ÀqÀÄªÉ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀ÷éªÀ£ÄÀ ß J£ï.¹.J¥sï-2005 C£ÀĪÉÆâ¸ÀÄvÀÛzÉ.
CzsÁåAiÀÄ - 5
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£É
5.1 ¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃR£ÀUÀ¼ÀÄ gÁdåzÀ ¨sÁµÁ ¤ÃwUÉ
C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀ¨ÉÃPÁVzÉ. »AzÉAiÉÄà ºÉýgÀĪÀAvÉ, AiÀiÁªÉÇAzÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ®Æè ¥ÀæxÀªÀÄ,
¢éwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀÄ ¤jÃQëvÀ ªÀÄlÖUÀ½UÀ£ÀÄUÀÄtªÁVgÀĪÀAvÉ ¤¢ðµÀÖ ªÀåvÁå¸ÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ.
gÁdåªÀÅ MAzÀ£Éà vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ
EAVèõÀ£ÄÀ ß ¥ÀjZÀAiÀÄ ¨sÁµÉAiÀiÁV C¼ÀªÀr¸À®Ä
wêÀiÁð¤¹zÉ. F ºÀAvÀzÀ°è «zÁåyðUÀ½UÉ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß gÀa¸ÀĪÀ §zÀ¯ÁV, ²PÀëPÀjUÉ
¸ÀAQÃtðªÁzÀ PÉʦr ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyðUÀ¼À ZÀlĪÀnPÁ PÉʦrUÀ¼À£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä DzÀåvÉ
PÉÆqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
MAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JgÀqÀ£Éà vÀgÀUÀwUÀ¼À°è EAVèö£À DqÀÄ ¨sÁµÉUÉ ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉ PÉÆqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. F
vÀgÀUÀwUÀ½UÉ ²PÀët ¤ÃqÀĪÀ PɼÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ vÀgÀUÀwAiÀÄ ²PÀëPÀjUÉ ¸ÀAQÃtð vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀĪÀ£ÀÄß
gÀƦ¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
5.2 «eÁÕ£À ²PÀët
¸ÀvÀÛ÷é ¥ÀÇtð «eÁÕ£À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¨É¼ÀªÀuÉUÉUÉ DzsÁgÀ¨ÀsÆvÀªÁzÀ DgÀÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ CºÀðvÉUÀ¼À£ÀÄß
J£ï.¹.J¥sï-2005 ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
1. ¸ÀAªÉÃzÀ£À CºÀðvÉ
2. ¸ÁgÁA±À (ªÀ¸ÀÄÛ) CºÀðvÉ
3. ªÉÊzsÁ¤PÀ (PÀæªÀħzÀÞvÉAiÀÄ) CºÀðvÉ
4. ZÁjwæPÀ CºÀðvÉ
5. ¥ÀAiÀiÁðªÀgÀt CºÀðvÉ
6. £ÉÊwPÀ CºÀðvÉ
«eÁÕ£À ²PÀëtPÉÌ PɼÀUÉ £ÀªÄÀ Æ¢¹gÀĪÀ ªÀÄÄRå GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÆß J£ï.¹.J¥sï-2005
Ej¹PÉÆArzÉ:
DAiÀiÁ ºÀAvÀzÀ ¸ÀAªÉÃzÀ£Á²Ã®vÉAiÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀĸÁgÀ ªÀiÁ»wUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£À
¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, CªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ CjªÀÅ.
jÃwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀæªÀÄUÀ¼À ZÀ®£À «¢üUÀ½AzÀ eÁÕ£ÀzÀ ºÀÄlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ £ÀA§®ºÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄ£ÀUÁtĪÀ P˱À®UÀ¼À UÀ½PÉ
«eÁÕ£ÀzÀ eÁUÀwPÀ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÈÀ ¢Þ ²Ã® zÀȶÖPÆ
É Ã£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹, «eÁÕ£ÀªÉÇAzÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ
ªÀĺÉÆÃzÀåªÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß gÀÆrü¸ÄÀ ªÀÅzÀÄ
¸ÀܽÃAiÀÄ ºÁUÀÆ ¥Áæ¥ÀAaPÀ ¥ÀAiÀiÁðªÀgÀtzÉƼÀVgÀĪÀ (£ÉʸÀVðPÀ/PÀÈvÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÄÀ ÄzÁAiÀÄ)
¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀ¸àÀgÀ C£ÀĨsÀÆw PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÀÄß gÀÆrü¸ÀĪÀAvÉ
ªÉÄaÑPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
CªÀ±Àå ¥ÀoÀåeÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃUÀUÀ¼À PÉëÃvÀæPÌÉ ¥ÀæªÉñÀ zÉÆgÀQ¸ÀĪÀAvÀºÀ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ vÀAvÀæ
P˱À®UÀ¼À UÀ½PÉ
¸Àé¨sÁªÀ ¸ÀºÀd PÀÄvÀƺÀ®zÀ CAvÀgÀAUÀ, £ÉʸÀVðPÀ ¸ÀAªÉÃzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ
vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À ¸ÀȶֲîvÉUÀ¼À ¥ÀjZÀAiÀÄ
¥ÁæªÀiÁtÂPÀvÉ, ¸ÁéAiÀÄvÀÛvÉ, C£ÉÆåãÀå ¸ÀºÀPÁgÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ, fêÀPÁ¼Àf ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ gÀPÀëuÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ PÀ¼ÀPÀ½UÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ
ªÀ¸ÀÄÛ ¤µÀ×vÉ, «ZÁgÀ²Ã® aAvÀ£À, ¤¨sÀðAiÀÄvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀPÀë¥ÁvÀUÀ½®è¢gÀÄ«PÉ - F ªÉÊeÁÕ¤PÀ
ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄðzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ.
ªÉÄïÁÌt¹zÀ zÀȶÖPÉÆãÀ¢AzÀ PÀ£ÁðlPÀ «eÁÕ£À ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß CªÀ¯ÉÆÃQ¹zÀgÉ C£ÉÃPÀ
zsÀ£ÁvÀäPÀ CA±ÀUÀ¼ÀÄ UÉÆÃZÀgÀªÁUÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ J£ï.¹.J¥sï-2005 PÉÃA¢æPÀj¹gÀĪÀ C£ÉÃPÀ DA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
FUÁUÀ¯Éà C¼ÀªÀr¹PÉÆArzÉ JAzÀÆ CjªÁUÀÄvÀÛzÉ. DzÀgÉ E£ÀÆß C¢üPÀªÁV, ²±ÀÄ PÉÃA¢ævÀ,
¥ÁæAiÉÆÃVPÀ, CªÀ±Àå, CxÀðªÀAwPÉAiÀÄļÀî ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄUÀÄ«£À ªÀiÁ£À¹PÀ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß PÀrªÉĪÀiÁqÀĪÀ
¸ÀºÀªÀÄvÀzÉqÉUÉ ¹ÜvÀåAvÀgÀ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ CªÀPÁ±ÀUÀ½ªÉ, EzÀÄ gÁdåzÀ DPÁAPÉëAiÀÄÆ PÀÆqÀ.
PɼÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ ¥Àj¸ÀgÀ CzsåÀ AiÀÄ£À ¥ÀoÀåUÀ¼À°ègÀĪÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¸ÁgÁA±ÀUÀ¼À ¥ÀjªÀiÁt
ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À OavÀåªÀ£ÀÄß J£ï.¹.J¥sï-2005 gÀ zÀȶÖPÆ
É Ã£À¢AzÀ ¥ÀoÀåªÀ¸ÄÀ Û ¸À«ÄwAiÀÄÄ
ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÀÄ.
ªÀ¸ÀÄÛ ¤µÀ× ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ vÁ£Éà ªÀiÁr w½AiÀÄ®Ä GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥Àj«ÃPÀët, ªÀVðÃPÀgÀt, zÁR°ÃPÀgÀt EzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ C£ÀÄPÀæªÀiÁzsÁjvÀ C©üªÀÈ¢Þ
P˱À®UÀ½UÉ CªÀPÁ±À PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
PÀ°PÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄUÀÄ«£À vÀPÀëtzÀ ªÁvÁªÀgÀtPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ ºÉÆAzÀĪÀAvÀºÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀȶָÀ¨ÉÃPÀÄ.
zÉÊ»PÀ ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ²PÀëtzÀ ªÀÄÆ®PÀ w½ ºÉüÀ¨ÉÃPÀÄ.
ªÀAiÉÆÃzsÀªÀÄð, PÀ°PÁA±ÀUÀ¼À ¸ÀvéÀ ªÀÄvÀÄÛ ®¨sÀå ¸ÀܽÃAiÀÄ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÁßzsÀj¹ ²PÀëtzÀ
ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄð ¸ÀªÀÄ£Àé¬Ä¸À¨ÉÃPÀÄ.
¸É«Ä¸ÀÖgïü ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è GzÉÝòvÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄðPÉÌ vÀPÀ̺ÁUÉ ²PÀëPÀgÀ ²PÀët ¤ÃwAiÀÄ
¸Àr®vÉAiÀÄ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÀÆ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è C¼ÀªÀr¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
C£ÀªÀ±ÀåPÀ ºÉÆgÉAiÀiÁUÀĪÀAvÀºÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÊ ©qÀ¨ÉÃPÀÄ.
ªÀiÁUÀð
G£ÀßvÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è, «eÁÕ£ÀzÀ ««zsÀ ªÀUÀðUÀ¼ÄÀ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀĪÁUÀĪÀAvÉ ¸À«Ää½vÀ ²PÀët
JµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ C¼ÀªÀr¹zÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÄÀ ß ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¸À«Äw ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã°¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀæAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄvÁÛ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁtĪÀ ¤RgÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢ÞUÉƽ¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥Àj¸ÀgÀ
CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ
¥ÁoÀUÀ½AzÀ
DgÀA¨sÀUÆ
É AqÀÄ
«eÁÕ£À
ªÀÄvÀÄÛ
vÀAvÀæPÀ¯ÉUÀ¼À
ªÀÄÆ®vÀvÀÛ÷éUÀ¼ÉqÉUÉ ºÀAvÀ ºÀAvÀªÁV ªÀÄPÀ̼À£ÄÀ ß ªÀÄÄ£ÀßqɸÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀgÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ, PÉëÃvÀæ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼ÄÀ EvÁå¢UÀ½AzÀ eÁÕ£ÀgÀZÀ£É ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀPÉÌ MvÀÄÛ
PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀªÉðøÁªÀiÁ£Àå AiÀiÁAwæPÀ ºÁUÀÆ «zÀÄåvï G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À ¸ÀgÀ¼À ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÄÛ ¤µÀ×,
¤¢ðµÀÖ, ¤RgÀ eÁÕ£ÀgÀZÀ£É ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä §¼À¸ÄÀ ªÀ ºÁUÉ «£Áå¸ÀUÉƽ¹, GvÉÛÃd£À
PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀéAiÀÄ ¸ÀAªÉâà AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÄÀ ß gÀƦ¹ vÁªÉà PÉÊUÉƼÀÄîªÀAvÉ «zÁåyðUÀ½UÉ
GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ.
AiÉÆÃUÀåªÁzÀ ¸ÀܽÃAiÀÄ zÀȵÁÖAvÀUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ, GzÉÝòvÀ ªÀUÀðUÀ¼À
ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄðPÉÌ CxÀð¥ÀÇtðªÁUÀĪÀAvÀºÀ ¨ÉÆÃzsÀ£Á ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ºÀAvÀzÀ°è «eÁÕ£À PÀ°PÉ MAzÀÄ ²¹Û£À°ègÀĪÀAvÉ GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£ÀzÀ
««zsÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄUÀÆr¸ÀĪÀ ¸À«Ää½vÀ ²PÀët ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©ü¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀAiÀiÁðªÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå PÁ¼ÀfUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄ£ÀUÁt®Ä £ÉgÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
ªÀåªÀ¹ÜvÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ vÀPÀð§zÀÞ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀvÛÀ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß DPÀ¶ð¸ÀĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀoÀåUÀ¼À°è
PÀ°vÀ
vÀvÀÛ÷éUÀ¼À£ÄÀ ß
D«µÀÌj¸ÀĪÀ/¸Á©ÃvÀÄUÉƽ¸ÀĪÀ
P˱À®åUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢ÞUÉƽ¸À¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀܼÀPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ DAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÊUÉƼÀÄîªÀAvÉ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ.
5.3 UÀtÂvÀ ²PÀët
¸ÀªÀÄxÀðªÁzÀ UÀtÂvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀ PÉ®ªÀÅ CA±ÀUÀ¼ÀÄ:
1. §ºÀĸÀASÉåAiÀÄ ªÀÄPÀ̽UÉ UÀtÂvÀªÉAzÀgÉ ¨sÀAiÀÄ«zÉ, C£ÀÄwÛÃtðgÁUÀÄvÉÛêÉA§ DvÀAPÀ«zÉ.
DzÀÝjAzÀ CªÀgÀzÀ£Àß PÉÊ ©qÀÄvÁÛgÉ ªÀÄvÀÄÛ UÀA©üÃgÀ UÀtÂvÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß vÀåf¹
ºÉÆgÀUÀĽAiÀÄÄvÁÛgÉ.
2. »ÃUÉ eÉÆvÉUÀÆqÀzÀ §ºÀĸÀASÁåvÀjUÉ UÀtÂvÀ ¥ÀoåÀ PÀæªÀÄ ¤gÁ±ÁzÁAiÀÄPÀªÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw¨sÁ¤évÀ
C®à ¸ÀASÁåvÀjUÉ ¸ÀªÁ®Ä ºÁPÀzÉ PÀ¼ÉUÄÀ A¢zÉ.
3. ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ, ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀUÀ¼ÄÀ AiÀiÁAwæPÀªÁVªÉ ºÁUÀÆ ¥ÀÅ£À±ÀÑgÀtUÉƼÀÄîvÀÛªÉ;
¯ÉPÁÌZÁgÀ (UÀt£É) PÉÌ «¥ÀjÃvÀ MvÀÄÛ PÉÆqÀÄvÀÛzÉ.
4. UÀtÂvÀ PÉëÃvÀæzÀ CªÀÄÆvÀð PÀ®à£É/aAvÀ£ÉUÉ CªÀ±åÀ ªÁUÀĪÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è®è
5. ¹zÀÞvÉ ªÀÄvÀÄÛ DPÀgÀUÀ½®èzÉ ²PÀëPÀgÀ ¸Áé©üªiÀ Á£À PÀÄVÎzÉ
ªÉÄïÁÌt¹zÀ PÉ®ªÀA±ÀUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉUÁV ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ UÀtÂvÀ PÀ°PÉ ºÉZÀÄÑ
DPÀµÀðtÂÃAiÀĪÁV, zsÀ£ÁvÀäVgÀĪÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ßÀ £ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÀÄ.
5.4 ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ²PÀëtPÉÌ J£ï.¹.J¥sï 2005 PɼÀPÀAqÀ ªÀÄƯÁzsÁgÀ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ
ªÀiÁrzÉ.
• PÀ°AiÀÄĪÀªÀ£ÀÄ vÁ¤gÀĪÀ ¸ÀªÀiÁdªÀ£ÄÀ ß CxÀð ªÀiÁrPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
• ¸ÁévÀAvÀæ, ¸ÁªÀiÁfPÀ C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, £ÁåAiÀÄ¥ÀgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ¤gÀƦ¹gÀĪÀ
E¤ßvÀgÀ ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄZÀÄѪÀAvÉ ªÀÄ£ÀUÁt¨ÉÃPÀÄ.
• gÁµÀÖç ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ JzÀÄj¸ÀĪÀ ¸ÀªÄÀ ¸ÉåUÀ¼À£ÀÄß ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄðPÀÌ£ÀĸÁgÀ
¥ÀÈxÀPÀÌj¹ ªÀÄ£ÀUÁtĪÀÅzÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁ®PÁ®PÉÆÌzÀUÄÀ ªÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÀÄß
ºÁUÉAiÉÄà JzÀÄj¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß C¨sÀ幸À¨ÉÃPÀÄ.
• ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ¸ÁªÀiÁfPÀ ¥ÀæwQæAiÉÄUÀ¼À P˱À®åUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ¸ÀªÀiÁdzÀ dªÁ¨ÁÝj ¸ÀzÀ¸ÀågÁV ¨É¼ÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀÄ zsÀ£ÁvÀäPÀªÁV D¯ÉÆÃa¸À®Ä £ÉgÀªÁUÀĪÀAvÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀÆPÀë÷ä «ZÁgÀUÀ¼ÁzÀ
°AUÀ ¸ÀÆPÀë÷ävÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀUÁðAvÀ¸ÄÀ Û ±ÉæÃtÂUÀ¼ÄÀ , d£ÀvÉAiÀÄ C¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ-EAxÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÉÆArgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀĪÁUÀ ¥Àæw
«µÀAiÀÄzÀ ªÀÄƯÉÆÃzÉÝñÀªÀ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÆ
É AqÉà ªÀÄÄAzÀĪÀgÉAiÀĨÉÃPÀÄ.
PɼÀvÀgÀUÀwUÀ½AzÀ ªÉÄîÛgÀUÀwUÀ¼ÉqÉUÉ ZÀ°¸ÀĪÁUÀ ZÀjvÉæ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ªÀgÀuÉAiÀÄ ¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼À°è
¸ÀܽÃAiÀÄ, «¨sÁVÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¨sÁUÁA±ÀUÀ½UÉ ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ. £ÀªÀÄä gÁµÀÖçzÀ
«µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¥ÁæªÀÄÄRå ¤Ãr E¤ßvÀgÀ gÁµÀÖçUÀ¼À «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß «ÄwUÉƽ¸À¨ÉÃPÀÄ.
¨sÁgÀwÃAiÀÄ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®¨sÆ
À vÀ vÀvéÀUÀ¼ÁzÀ £ÁåAiÀÄ¥ÀgÀvÉ, ¸ÁévÀAvÀæ÷å, ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, ¨sÁævÀÈvÀé,
eÁåvÁwÃvÀvÉ, ¥ÀæeÁ¥Àæ¨sÀÄvÀé, LPÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ C«¨sÁdåvÉ, ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁzÀåvÉUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄPÀ̽UÉ
ªÀÄ£ÀUÁt¸À¨ÉÃPÀÄ.
DyðPÀ ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄðzÀ vÀ¼ÀºÀ¢UÀ¼ÁzÀ ºÀtPÁ¹£À G¥ÀAiÉÆÃUÀ, ¨ÁåAQAUï, ªÁtÂdå ªÀÄvÀÄÛ
ªÁå¥ÁgÀ, DzÁAiÀÄ, RZÀÄð/ªÉZÀÑ ¸ÀA§A¢üvÀ ¸ÀgÀ¼À zÁR¯ÉUÀ¼ÄÀ , ¯ÉPÁÌZÁgÀ ¤ªÀðºÀuÉ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è C¼ÀªÀr¸ÀÀ¨ÉÃPÀÄ. EªÀÅUÀ¼ÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ©lÖ £ÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ «±Àé«zÁ央AiÀÄzÀ PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ
ªÁtÂdå ²¸ÀÄÛUÀ½UÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁUÀĪÀ «zÁåyðUÀ½UÉ ºÉaÑ£À PÀ°PÉUÉ PÀÄvÀƺÀ® ºÀÄnÖ¸À®Ä
¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ; C®èzÉ ±Á¯É¬ÄAzÀ¯Éà ºÉÆgÀV½AiÀÄĪÀ «zÁåyðUÀ½UÀÆ «±ÉõÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£À
vÀgÀÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ, ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀzÀ ¥ÀoåÀ PÀæªÄÀ zÀ°è ªÁtÂdåªÀ£ÀÄß 8£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ°è DgÀA©ü¹ 10£ÉÃ
vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÀÆ
ªÀÄÄAzÀĪÀgɬĸÀĪÀÅzÀÄ
C¤ªÁAiÀÄðªÁVzÉ.
«zÁåyðUÀ¼ÄÀ
ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À
¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ
ªÀÄƯÁA±ÀUÀ¼À£ÀÆß
¥ÀæQæAiÀiÁPÀıÀ®vÉUÀ¼À£ÀÄß
¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß
PÀ°AiÀÄÄvÁÛgÉ. F PÀ°PÉ CªÀjUÉ ªÀiÁgÀÄPÀmÖÉAiÀÄ ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À°è C£ÀĨsÀªÀ ªÀÄÆr¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ
C£ÀÄ¢£ÀzÀ fêÀ£ÀzÀ°è §ºÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁjAiÀiÁUÀ°zÉ.
CzsÁåAiÀÄ - 6
¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£É
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ¥Àæw «µÀAiÀÄzÀ ¸ÁgÀ, ¥Àj«r, D±ÉÆÃvÀÛgÀ, GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
«©ü£Àß PÀ°PÁ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ¸ÀÄzÀÈqsÀ ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆÃ
ªÉÊeÁÕ¤PÀ vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ UÀ¼ÄÀ C¼ÀªÀr¹gÀĪÀ ZËPÀnÖ£ÉƼÀVgÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À
gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃQzÉ.
M¼ÉîAiÀÄ ¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀ PÀ°AiÀÄĪÀªÀjUÉ PÉÆqÀ®ÄzÉÝò¸ÀĪÀ J¯Áè C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÆß
¥Àæw©A©¹gÀ¨ÉÃPÀÄ, §¼ÀPÉzÁgÀjUÉ ¸ÀÄ®¨sÀzÀ°ègÄÀ ªÀAvÉ, ¸ÀÄzÀÈqsÀ ªÀÄ£ÉÆà ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¤ÃwUÀ½UÀ£ÄÀ UÀÄtªÁV
¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ¹zÀݪÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ «µÀAiÀÄ vÀdÕgÄÀ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÀ«Ã ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ «Ä±ÀætzÀ
ºÀAaPÉAiÀÄ°ègÀ¨ÉÃPÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉà vÀgÀUÀwAiÀÄ®Æè ¥ÁoÀ ªÀiÁqÀĪÁUÀ K¥ÀðqÀĪÀ PÀµÀÖzÀ ºÀAvÀ, MAzÀÄ
¥ÀæPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¸ÀĪÁUÀ §¼À¸ÀĪÀ ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ
PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀgÀÄ w½¢gÀ¨ÉÃPÀÄ.
DzÀÝjAzÀ CªÀjUÉ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoåÀ ªÀ¸ÄÀ Û ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉAiÀÄ zÀȶÖPÆ
É Ã£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀ
PÁAiÀiÁðUÁgÀÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸À¨ÉÃPÀÄ. .
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀjUÉ ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¤ÃwUÀ¼ÀÄ PɼÀPÀAqÀAwªÉ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ:
• ²±ÀÄ PÉÃA¢ævÀ PÀ°PÁ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ CªÀPÁ±ÀÀ
• ¸ÁªÀiÁfPÀ PÁ¼ÀfUÀ¼À ¸ÉÃ¥ÀðqÉ
• «©ü£Àß CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢UÀÆr¸ÀĪÀ,
ªÀÄÆr¸ÀĪÀ ªÀiÁUÀð C£ÀĸÀgÀuÉ
««zsÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À
¸ÁªÀðwæPÀ
C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß
• ¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß UÀ滸ÀĪÀAvÀºÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ K¥ÁðqÀÄ
• ²±ÀĪÉà eÁÕ£À gÀZÀ£É ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀAvÉ K¥ÁðqÀÄ
• ¥Àj¸ÀgÀzÀ PÁ¼ÀfUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ PÁ¥ÁqÀÄ«PÉ
• PÀ°PÁA±ÀUÀ¼ÀÄ CªÀÅUÀ½UÁV ¤UÀ¢ ¥Àr¹zÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀªÀÅ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV NzÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ. «±ÉõÀªÁV, ²PÀëPÀgÀÄ §ºÀÄPÁ® UÉÊgÀĺÁdgÁzÀ
¸ÀAzÀÀ¨sÀðzÀ°è, «zÁåyð ¸ÀévÀB vÁ£Éà N¢ ¸ÁgÁA±ÀªÀ£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
• C¢üPÀÈvÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è ¤gÀƦ¹gÀĪÀ ZËPÀnÖ£Æ
É ¼ÀUÉ,
C£ÀÄUÀÄtªÁUÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß §gɸÀ¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ
ªÀÄÄSÉÆåÃzÉÝñÀUÀ½UÉ
• J¯Áè ºÀAvÀUÀ¼À®Æè, ±Á¯Á ²PÀëPÀgÀ£ÉÆß¼ÀUÆ
É ArgÀĪÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ PÉëÃvÀæ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ
§ºÀĪÁå¥ÀPÀªÁV £ÀqÉAiÀÄÀ¨ÉÃPÀÄ. F jÃwAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ¥ÀjÃPÉë, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÁÀ M¼ÀPÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
»ªÀiÁä»w
vÀAvÀæUÀ¼ÄÀ
¥Àæw
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ
C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ
ªÀåªÀ¸ÁÜvÀäPÀ
gÀZÀ£Á«¢üAiÀiÁV©qÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ºÉÆgÉAiÀiÁUÀzÀAvÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß C£ÀÄPÀÆ®PÀgÀªÁV, ¸ÀtÚ UÁvÀæªÁV «¨sÁV¸À¨ÉÃPÀÄ.
¸É«Ä¸ÀÖgï ¥ÀzÀÞwAiÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¸É«Ä¸ÀÖgï CªÀ¢üUÀ£ÀĸÁgÀªÁV «¨sÁV¹ vÀAiÀiÁj¸À®Ä
GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ.
• PÀ°AiÀÄĪÀªÀgÀÄ vÁªÉà vÀªÄÀ ä C£ÀĨsÀªÀ¢AzÀ ¥ÀÅ£ÁgÀa¹PÉƼÀÄîªÀAvÉ
(«µÀAiÀĪÀ£ÀÄß) ¹zÀÞ¥Àr¹, ªÀiÁ£À¹PÀªÁVAiÀÄÆ £ÉgÀªÁUÀĪÀAvÉ vÉgÉ¢j¸À¨ÉÃPÀÄ.
¸ÁgÁA±ÀªÀ£ÀÄß
• ªÀÄPÀ̼À°è PÀ°AiÀÄĪÀ DPÁAPÉë ªÀÄvÀÄÛ PÀÄvÀƺÀ®UÀ¼À£ÄÀ ß PÉgÀ½¹, CªÀgÀ C¸ÀQÛ »r¢qÀĪÀAvÉ
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• CzÀgÀ°è «©ü£Àß zÀȶ֬ÄAzÀ «£Áå¸ÀUÆ
É ½¹zÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ, PÁ¯ÁAvÀgÀzÀ°è MAzÀÄ
PÀ°PÁ£ÀĨsÀªÀ
¥ÀÅ£À¨sÀð«¸À®Ä
«©ü£ßÀ
¸À®PÀgÀuÉUÀ½AzÀ
¥ÀÅ£ÀgÁªÀvÀð£ÉUÆ
É ¼Àî®Æ
CªÀPÁ±ÀPÀ°à¹PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀܼÀzÀ°è ¹UÀĪÀ ¸ÁzsÀ£À ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß «¥sÀÅ®ªÁV
§¼À¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀܼÀzÀ, ¤¢ðµÀÖ ªÀiÁ»wUÉ CªÀPÁ±À PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ (GzÁ.: ªÀÄÄPÁÛAvÀ ¥Àæ±Éß
PÉÆqÀÄ«PÉ, ¸ÀܼÀzÀ¯Éèà zÉÆgÀPÀĪÀAvÉ ¸ÁªÀÄVæ ¸ÀdÄÓUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀ EvÁå¢)
• ¥ÀjPÀ®à£Á ZÉÆÃzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ PÀ£À¸ÄÀ UÁjPÉUÉ JZÀÑgÀªÀ»¹
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è ªÉÊeÁÕ¤PÀ PÀvÉUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ.
• ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è C¨sÁå¸ÀUÀ½UÉ CªÀPÁ±À«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è UÀÄA¥ÀÅ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ ¸ÁÜ£À PÀ°à¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
CªÀPÁ±À
PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
«eÁÕ£À
• ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ §gÉAiÀÄĪÁUÉÎ ªÀµÀðzÀ°è zÉÆgÀPÀ°gÀĪÀ MlÄÖ ²PÀëuÁªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjUÀt¸À¨ÉÃPÀÄ.
• ªÀvÀÄð°ÃAiÀÄ PÀ°PÁ¨sÁå¸ÀPÉÌ (Spiral Learning) ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è ¸ÁÜ£À PÀ°à¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÆ ªÉÄÊUÀÆrPÉÆArgÀ¨ÉÃPÀÄ, CªÀÅ PÀ°PÁ£ÀĨsÀªÀzÀµÉÖÃ
¥ÉÇæÃvÁìºÀ PÉÆqÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
• °AUÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÁÜ£À Ej¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð¥ÀæªÀÈvÀÛªÁUÀĪÀAvÀºÀ
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°ègÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸À¤ßªÉñÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
PÁAiÀÄð
¥Àæ¸ÀAUÀUÀ¼ÀÄ
• ¸ÀªÀÄPÁ°Ã£À ¸ÀAzÀÀ¨sÀð ¸ÀA¢UÀÞUÀ¼ÄÀ ºÀÆqÀĪÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄUÀÄ JzÀÄj¸ÀĪÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ
¨É¼É¬Ä¸ÀĪÀ ºÁUÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£ÉAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ªÀÄUÀÄ«£À ¸ÁªÀÄxÀðåªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀ¥Àr¸ÀĪÀAvÉ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£ÉAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ªÀÄUÀĪÀÅ vÁ£Éà D¯ÉÆÃa¹/PÁAiÀÄð¥ÀæªÀÈvÀÛªÁV PÀ°AiÀÄĪÀAvÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£ÉAiÀiÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ªÀÄPÀ̼ÀÄ ¸ÀȶֲîªÁV,
vÉgÉ¢qÀ¨ÉÃPÀÄ.
vÀªÀÄä
PÀ®à£ÉUÀ¼À£ÄÀ ß
ºÉÆgÀUÉqÀĪÀAvÉ
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
• FUÁUÀ¯Éà UÀ滹PÉÆArgÀĪÀ vÀ¥ÅÀ öà UÀæ»PÉUÀ¼À£ÄÀ ß PÉÊ ©qÀ®Ä ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ £ÉgÀ«ÃAiÀĨÉÃPÀÄ.
• PÀ°PÁ£ÀĨsÀªÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzsÀ¨sÀðUÀ¼ÄÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ C£ÉÆåãÀå ¨sÁªÀ£É¬ÄAzÀ vÁªÉà MUÀÆÎr
PÀ°AiÀÄ®Ä GvÉÛÃf¸ÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸À¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F ¸ÀAzsÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ
ªÀÄPÀ̼À ªÀAiÉÆÃzsÀªÀÄðPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
• PÁgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄzÀ ¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ
C£ÀĨsÀªÀzÀ¯ÁèV §gÀĪÀAvÉ ¸ÉÃj¸À¨ÉÃPÀÄ.
¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀzÀ°è
¸ÉÃj¸À¯ÉèÉÃPÁzÀ
¥ÀPëÀ,
ªÀÄPÀ̼À
• ªÀÄ£ÉAiÉƼÀUÀÆ ¸ÀºÀ PÉÊUÉƼÀÀÄzÁzÀAvÀºÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ
gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ªÀÄPÀ̼À ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ©ü£ÀßvÉÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀàA¢ü¸ÀĪÀAvÉ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPÀ«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ºÉtÄÚªÀÄPÀ̼ÀÄ, ¥Àj²µÀÖ ªÀUÀðzÀ Vjd£À ªÀÄPÀ̼ÄÀ , ¨sËwPÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼À£ÉßzÀÄj¸ÀÄwÛgÀĪÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ.
PÀ°PÁzÉÆõÀUÀ½gÀĪÀ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄrAiÀÄĪÀ ªÀÄPÀ̼À CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èj¹PÉÆAqÀÄ
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
• MAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ°è vÀdÕvɬĮèzÀªÀjUÀÆ ¸ÀºÁ0iÀĪÁUÀĪÀavÉ
zÉÆgÀQ¸À¯ÁUÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÁPÀµÀÄÖ
¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
• ²PÀëPÀgÀ PÁAiÀÄðZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀAvÉÆõÀzÁAiÀÄPÀ, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÄÛ ¤µÉ×AiÀÄ£ÀÄß
PÀÆrPÉÆArgÀĪÀAvÉ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ¸ËPÀAiÀÄðzÁAiÀÄPÀªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ¥ÁoÀPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀÄ ªÉÆzÀ¯Éà vÀAiÀiÁj¹PÉƼÀî®Ä ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ £ÉgÀªÁV EzÀgÀ ¥sÀ®ªÁV
ªÀÄPÀ̼À PÀ°PÁ zÀPÀëvÉAiÀÄÄ C©üªÀÈ¢ÞUÆ
É ¼Àî¨ÉÃPÀÄ.
¨sÁµÉUÀ¼ÀÄ
1. ¨sÁµÉUÀ¼À°è DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß GzÀÞöÈvÀUÀ¼ÄÀ , PÀvÉUÀ¼ÀÄ, PÀ«vÉUÀ¼À£ÄÀ ß GvÀÛªÄÀ UÀÄtªÀÄlÖzÀ PÀÈwUÀ¼ÄÀ , ¥Àæ¹zÀÞ
¯ÉÃRPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ«UÀ½AzÀ¯Éà ZÀÄ£Á¬Ä¸À¨ÉÃPÀÄ.
2. ±ÉæõÀ× ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ, gÁµÀÖç £ÁAiÀÄPÀgÀÄ, «eÁÕ¤UÀ¼ÄÀ , PÀ«UÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á»vÀå PÉÆëzÀgÀ DAiÉÄÌUÀ¼À£ÀÆß
¸ÀªÁðAVÃtªÁV J¯Áè vÀgÀUÀwUÀ¼À£Æ
À ß ªÀÄ£À¹ì£À°èlÄÖPÉÆAqÀÄ, CªÀgÀªÀgÉà ªÀåQÛUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀzÉà ¥ÀzÉÃ
vÀgÀUÀwAiÀiÁzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄÄA¢£À vÀgÀUÀwAiÀÄ®Æè N¢ N¢ ¨ÉÃeÁgÀÄ ¥ÀqÀzÀAvÉ, JZÀÑgÀ¢AzÀ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
3. ¢éwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀÈwÃAiÀÄ ¨sÁµÉUÀ¼À ¥ÁoÀ ¸ÀÆa ¹zÀÞ¥Àr¸ÀĪÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀjUÉ
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
«eÁÕ£À ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ
• «eÁÕ£À ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀAQÃtðUÉƼÀî ¨ÉÃPÀÄ.
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÄÀ
ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉƽ¸ÀĪÀAvÉ
• §ºÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ªÀiÁqÀzÉ PÀ¥ÀÅöà ºÀ®UÉAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÀzÀ°è ªÀiÁvÀæ vÀȦÛ
¥ÀlÄÖPÉƼÀÄîªÀÅzÀjAzÀ, «ÃPÀëuÁ¢üPÁjUÀ¼ÄÀ
¨sÉÃn PÉÆmÁÖUÀ zÀÈrüÃPÀj¹PÉƼÀÄîªÀAvÉ ¥Àæw
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ®Æè ±Á¯Á PÉÆoÀrAiÀįÉèà ªÀiÁqÀ¯ÉèÉÃPÁzÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¤gÀƦ¸À¨ÉÃPÀÄ.
• «eÁÕ£À ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ ±Á¯ÉAiÀÄ°è vÉUÉzÄÀ PÉƼÀÀÄzÁzÀ ºÉZÀÄѪÀj ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ
£ÀªÀÄÆ¢¹gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• eÁÕ£À, ªÀÄ£ÀªÀjPÉ, vÁwéPÀ ¸ÁªÀÄxÀðå ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£À §¼ÀPÉUÀ¼À UÀæ»PÉUÉ ¥ÁæzsÁ£Àå«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ¥Àæ²ß¸ÀĪÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀªÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸À®Ä ¥ÁæzÁs £Àå ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£À PÀ°PÉ «zsÁ£ÀUÀ¼À°è D«µÀÌgÀt
• ¸ÁgÁA±ÀªÀ£ÀÄß ºÀAvÀ ºÀAvÀªÁV
CxÉÊð¸ÀĪÀAvÉ NvÀÄÛ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
• «±ÉèõÀt, ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæºÀt, ¸ÁgÁA²ÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ «eÁÕ£À ¥ÀjPÀ®à£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄ£ÀzÀmÁÖUÀĪÀAvÉ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ±ÉÆâü¸ÀĪÀÅzÀÄ. ªÀiÁ»wUÀ¼ÄÀ C£ÉÃPÀ jÃwAiÀÄ DPÀgÀUÀ½AzÀ MzÀV¹PÉƼÀÀÄzÀÄ;
«ÃPÀëuÉUÀ¼ÀÄ, ²PÀëPÀgÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ §Ä¢ÞªÀAvÀgÄÀ , DAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀeÁð® (EAlgï
£Émï)
• ¥ÀAiÀiÁðªÀgÀtzÉÆqÀ£É ¸ÀA§AzsÀ«gÀĪÀAvÉ ¸ÁgÁA±À(ªÀ¸ÀÄÛ) ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ/ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ/¸ÀA¢UÀÞ
¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ (¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¥ÀAZÀzÁzÀåAvÀ), vÉÆqÀPÄÀ UÀ¼ÀÄ.
• «eÁÕ£ÀzÀ ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄð; GzÁºÀgÀuÉUÉ «eÁÕ£ÀzÀ ««zsÀ ²¸ÀÄÛUÀ¼ÁzÀ ¨sËvÀ±Á¸ÀÛç, gÀ¸ÁAiÀÄ£À ±Á¸ÀÛç,
fêÀ ±Á¸ÀÛç, ¨sÀÆgÀZÀ£Á ±Á¸ÀÛç EªÀÅUÀ¼À £ÀqÄÀ «£À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̼Éà UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀAvÀºÀ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀĸÁå¥ÀjºÁgÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ DAiÉÆÃd£Á
PÀ®à£ÉUÉ §¼À¹PÉƼÀÄîªÀ ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÄÀ ß ºÀÄqÀÄPÀĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
• «eÁÕ£À
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
PÉêÀ®
GgÀĺÀZÄÀ ѪÀ
§zÀ®Ä
CZÀÄÑPÀmÁÖV
¤ªÀð»¸ÀĪÀ
ZÀlĪÀnPÉ/¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁrPÀ° AiÉÆÃd£ÉUÀ½AzÀ eÁÕ£ÀgÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä MvÀÄÛ
PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
• «eÁÕ£À ¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼À PÀ°PÉUÉ ¸ÀévÀB PÀAqÀÄ w½ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁr PÀ° ²¸ÀÄÛUÀ½UÉ MvÀÄÛ PÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
±Á¯Á PÉÆoÀrAiÀÄ®Æè ¸ÀévÀB ªÀiÁqÀĪÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀUÀ¼ÄÀ CxÀªÁ EAVvÀUÀ½AzÀ £ÉgÀªÉÃj¸ÀĪÀ
DAiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¥ÁæzsÁ£ÀåvÉ.
• «ÃPÀët, ªÀVðÃPÀgÀt, «AUÀqÀ£À, C¼ÀvÉ, ¥ÀÈxÀBPÀÌgÀt, P˱À®UÀ¼À PÀªÀħzÀÞ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ.
• «zsÁåyðUÀ¼À ªÀAiÉÆÃzsÀªÀiÁð£ÀĸÁgÀ
UÉÆvÀÄÛPÁtĪÀÅzÀÄ.
«©ü£ßÀ
²PÀët
ªÀiÁUÀðzÀ°è
PÀæ«Ä¹
¸ÁgÁA±ÀªÀ£ÀÄß
• GzÉÝòvÀ UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À «©ü£ÀßvÉUÉ C£ÀĪÁUÀĪÀAvÉ CªÀ¢ü ªÀÄvÀÄÛ CªÀPÁ±À zÉÆgÀQ¸ÀĪÀ ²PÀët
±ÉÊ°AiÀÄ C£ÀĸÀgÀuÉ.
• ²PÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyðUÀ¼ÀÄ eÉÆvÉUÀÆr C£Ééö¹ PÀ°AiÀÄĪÀAvÀºÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼ÄÀ «eÁÕ£À
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀzÀ°ègÀ¨ÉÃPÀÄ.
• ¨ÉÃUÀ C½AiÀÄzÉ G½AiÀÄĪÀAvÀºÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðUÀ½UÉ (UÁæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è),
CzÀgÀ®Æè ªÀvÀðªÀiÁ£ÀPÁ®zÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è «eÁÕ£ÀQÌgÀĪÀ ¥Àæ¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉUÀ½UÉ
MvÀÄÛPÉÆqÀĪÀÅzÀÄ.
• «eÁÕ£À ªÀiÁUÀðPÉÌ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ªÀÄvÀÄÛ D¸ÀQÛ, PÀÄvÀƺÀ®, ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄð ªÀÄvÀÄÛ
P˱À®åUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ.
• GvÀà£Àß ºÁUÀÆ GvÁàzÀ£Á ªÀiÁUÀð EªÉgÀqÀPÀÆÌ MvÀÄÛ. ¸ÀÆPÀÛ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ
§¼ÀPÉ; C¼ÀvÉ, ªÀiÁ¥À£ÀUÀ½UÉÆzÀV§gÀĪÀ vÀAvÀædÕvÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À«zsÁ£ÀUÀ¼À PÀıÀ®vÉUÀ½UÉ
CªÀPÁ±ÀPÉÆqÀĪÀÅzÀÄ.
UÀtÂvÀ
¸ÀvÀÛ÷éªÀżÀî UÀtÂvÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À UÀÄj »ÃVªÉ:
1. UÀtÂvÀªÉAzÀgÉ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ¨sÀAiÀÄ¥ÀqÀzÉ D£ÀA¢¸ÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
2. vÀªÄÀ ä §zÀÄQ£À°è ¸ÀgÀ¼ÀªÁV C¼ÀªÀr¸ÀĪÀAvÀºÀ Cw ªÀÄÄRå UÀtÂvÀ ¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÄÀ ß ªÀÄPÀ̼ÀÄ
PÀ°AiÀÄĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
3. ªÀÄPÀ̼Éà MAzÉqÉ PÀ¯ÉvÀÄ ZÀað¹, ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁr, M§â ªÀÄvÉÆÛ§â¤UÉ w¼ÀĪÀ½PÉ PÉÆqÀĪÀAvÉ
UÀtÂvÀ«gÀ¨ÉÃPÀÄ.
4. ªÀÄPÀ̼Éà ¸ÁgÀªÀvÁÛzÀ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À£ÄÀ ß PÀnÖ ©r¸ÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
5. ªÀÄPÀ̼Éà CªÀÄÆvÀð dUÀwÛ£À ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ, DPÁgÀUÀ¼À PÀ®à£É
ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ, CrAiÀÄ vÀPÀð ºÉÆA¢¸ÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ «µÀAiÀÄzÀ
»£É߯ÉAiÀÄ°ègÀĪÀ vÀxÉå CxÀªÁ «ÄxÀåªÀ£ÄÀ ß PÀqÉAiÀÄĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
6. UÀtÂvÀzÀ ªÀÄƯÁzsÁgÀ «£Áå¸ÀUÀ¼ÁzÀ: ¯ÉPÁÌZÁgÀ, ©Ãd UÀtÂvÀ, gÉÃSÁ UÀtÂvÀ, ±Á¯Á UÀtÂvÀzÀ
vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¸ÁgÀ - EªÀÅUÀ¼À¯Éè¯Áè M¼ÀUÆ
É ArgÀĪÀ CªÀÄÆvÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÁPÁëvÀÌj¹PÉƼÀÄîªÀ «zsÁ£À, gÀZÀ£Á P˱À® ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ¤åÃPÀgÀt vÀvÀÛ÷é EªÀ£ÀÄß
ªÀÄ£ÀUÁtĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
±Á¯ÉAiÀÄ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼À°è ¸ÀªÄÀ ¸Áå ¥ÀjºÁgÀPÌÉ C£ÉÃPÀ §UÉAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå vÀAvÀæUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À§ºÀÄzÁVzÉ: CªÀÄÆvÀð PÀ®à£É, ªÀiÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀæwÃPÀ, ¥ÀæPÀgÀt «±ÉèõÀt, zÉÆqÀØzÀ£Àß ¸ÀtÚ
¸ÀAUÀwUÀ¼ÁV w½zÀÄ, PÉÆæÃrPÀj¹ MlÖxÀðªÀ£ÄÀ ß H»¹ PÀ°à¸ÀĪÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ - EAxÀªÉ®è
C£ÉÃPÁ£ÉÃPÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁjAiÀiÁVªÉ. C®èzÉ, F jÃwAiÀÄ «©ü£Àß «¢üUÀ¼À
C£ÀĸÀgÀuɬÄAzÀ ªÀÄPÀ̼À ¸ÀévÀB ¤AiÉÆÃd£À vÀAvÀæUÀ¼Æ
À
¸ÀAªÀÈ¢ÞUÉƼÀÄîvÀÛªÉ, AiÀiÁªÀÅzÀ£ÀߣÀĸÀj¹zÀgÉ
CvÀÄåvÀÛªÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÁt§ºÀÄzÁVzÉ. UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß PÀgÁgÀĪÁPÁÌzÀ, ¤¢ðµÀÖ eÁÕ£À JAzÀÄ
¸ÀgÀ¼ÀªÁV £ÀA© ©qÀĪÀÅzÀQÌAvÀ, ¸Áé£ÀĨsÀªÀ¢AzÀ, EzÀÄ »ÃUÉà ¸Àj J£ÀÄߪÀ ¥ÀæªÀiÁtÂvÀUÀ¼À §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄPÀ̽UÉ ªÀÄ£ÀUÁt¸À¨ÉÃPÀÄ.
gÁ²/¥ÀæªÀiÁtUÀ¼À CAzÁdÄ ªÀÄvÀÄÛ CAzÁdÄ ¤zsÁðgÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÆ MAzÀÄ CvÀåªÀ±ÀåPÀvÉAiÉÄÃ.
M§â gÉÊvÀ vÀ£Àß ¤¢ðµÀÖ ¥sÀ¸À¯ÉÆAzÀgÀ E¼ÀĪÀj EµÁÖ¢ÃvÀÄ JAzÀÄ CAzÁdÄ PÀlÄÖªÁUÀ HºÉ, ¸Àj
¸ÀĪÀiÁgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄðßzsÁðgÀ ¥ÀæeÁÕP˱À®UÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¹PÉƼÀÄîvÁÛ£É. ±Á¯Á UÀtÂvÀªÀÅ F jÃwAiÀÄ
¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁjà P˱À®UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À§®èªÅÀ . F jÃwAiÀÄ, FUÁUÀ¯Éà w½¢gÀĪÀ CAzÁdÄ
PÀ®à£ÉUÀ¼À eÉÆvÉUÉ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ¯ÉPÁÌZÁgÀUÀ¼À£Æ
À ß ªÀÄ£À¸ìÀ¯èÉà CAzÁdÄ ªÀiÁqÀĪÀ P˱À®åªÀ£ÀÆß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¹PÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ 23 X 37 = 700 QÌAvÀ ºÉZÉÑÃ? 564/68 ¸ÀĪÀiÁgÁV 7?
Ev猢.
ªÀÄ£À¸Àì¯Éèà ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁr vÀlÖ£É GvÀÛgÀ PÉÆqÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀðåªÀ£ÀÄß UÀtÂvÀ ¸ÀªÀÄxÀð²Ã®ªÀ£ÁßV
¥ÀjªÀwð¸À§®èzÀÄ.
gÁ²,
DPÁgÀ,
DPÀÈwUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹PÉÆAqÀÄ
¸ÀAzÀ¨sÉÆðÃavÀ
£ÀªÀÄÆ£ÉUÀ¼ÀÄ/ªÀiÁzÀjUÀ¼À£ÀÄß PÀlÄÖªÀÅzÀÄ UÀtÂvÀ ¥Àæ¨sÁªÀzÀ CvÀÄåvÀÛªÀÄ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ. UÀtÂvÀ
¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÉÃPÀ jÃwUÀ¼À°è §¼À¸ÀĪÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¤AiÉÆÃf¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ
«©ü£Àß ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è «©ü£Àß GzÉÝñÀUÀ¼À£ÄÀ ß £ÉgÀªÉÃj¸À§®èªÀÅ. EªÉ®è UÀtÂvÀ ±ÀQÛUÉ ¥ÀÇgÀPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
GzÁºÀgÀuÉUÉ, GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ©ÃdUÀtÂvÀzÀ ¸ÀÆvÀæzÀ°è C¼ÀªÀr¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ £ÀPÁëgÀÆ¥ÀzÀ°è
¥Àæw¤¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ. P / Q J£ÀÄߪÀ ±À§Ý ¸ÀAQÃtðªÀ£ÀÄß ErAiÀÄ ¨sÁUÀªÁV Ej¸À§ºÀÄzÀÄ, CxÀªÁ P
ªÀÄvÀÄÛ QUÀ¼À ¨sÁUÀ®§Þ gÀÆ¥ÀzÀ°è
Ej¸À§ºÀÄzÀÄ. F jÃw¬ÄAzÀ ©ü£Àß gÁ²UÀ¼À£ÀÄß
CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ UÀtÂvÀzÀ°è ©ü£ßÀ gÁ²UÀ¼À §¼ÀPÉ ºÉÃUÉ, AiÀiÁPÁUÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ PÀ°AiÀÄĪÀµÉÖÃ
ªÀÄÄRåªÁUÀÄvÀÛzÉ.
UÀtÂvÀzÀ PÀæªÀħzÀÞ, PÁgÀt ¤ÃqÀĪÀÀ aAvÀ£À «zsÁ£ÀzÀ ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉAiÀÄ §UÉÎ JµÀÄÖ MwÛ
ºÉýzÀgÀÆ ¸Á®zÀÄ ªÀÄwÛzÀÄ UÀtÂvÀdÕjUÉ D¥ÁåAiÀĪÀiÁ£ÀªÉ¤ß¸ÀĪÀ ¸Àé ¥ÀæªÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ ¸ËAzÀAiÀÄðUÀ½UÉ
C«£Á ¸ÀA§AzsÀ ºÉÆA¢zÉ. ¥ÀæªÀiÁt §ºÀÄ ªÀÄÄRå, C£ÀÄUÀªÀÄ£À ¥ÁæªÀiÁtåªÀµÉÖà C®èzÉ avÀæ ªÀÄvÀÄÛ
gÀZÀ£Á «£Áå¸ÀUÀ¼ÀÄ zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀĪÀ ¥ÀæªiÀ ÁtUÀ¼À §UÉUÆ
À ªÀÄPÀ̼ÄÀ w½zÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
C£ÀĪÀiÁ£À ¥ÀqÀÄwÛgÀĪÀ JzÀÄgÁ½AiÀÄ C£ÀĪÉÆÃzÀ£É ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¥ÀæªÀiÁt ¸ÁzsÀ£ÀªÁUÀÄvÀÛzÉ;
±Á¯Á UÀtÂvÀªÀÅ ªÁzÀzÀ°è ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÄÀ ß ªÀåªÀ¹ÜvÀªÁV §¼À¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ. ªÁzÀUÀ¼À
¤gÀÆ¥ÀuÉUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, ªÁzÀzÀ ªÀiË°åÃPÀgÀt, PÀ°àvÀUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁt ±ÉÆÃzsÀ£À, EªÀÅUÀ¼À §UÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄ£ÀUÁtÄvÁÛ ««zsÀ vÁQðPÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÄÀ ºÉÃUÁUÀÄvÀÛªÉ JAzÀÄ ªÀÄ£ÀUÁtĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
FUÁUÀ¯Éà ¹zÁÞAvÀªÁV©nÖgÀĪÀ UÀtÂvÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÄÀ ß GgÀÄ ºÀZÀÄѪÀÅzÀgÀ®èµÉÖà vÀÈ¥ÀÛgÁUÀĪÀÅzÀÄ PÉÊ
©qÀ¨ÉÃPÀÄ, ¸ÀévÀB vÁªÉà ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃa¹ «ªÀgÀuÁvÀäPÀ ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß PÀAqÀÄPÉÆAqÀÄ gÀa¹PÉƼÀî®Ä
GvÉÛÃf¸À¨ÉÃPÀÄ. vÁAwæPÀ ¥ÀzÀ§AzsÀUÀ¼À GvÀàwÛ ±ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ªÀÄ£À¸ÀÄì PÉÆlÖgÉ D ¥ÀzÀ§AzsÀ gÀavÀªÁzÀ
»£É߯É, ¥ÀæPÀ®à£ÉAiÀiÁzÀ §UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¹¢ÞAiÀÄ §UÉUÉ D¼ÀªÁzÀ ¥ÀæeÕÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ EAxÀºÀ
UÀA©üÃgÀ ¥ÀzÀ§AzsÀUÀ¼À PÀ°PɬÄAzÁUÀĪÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼À CjªÁV D¸ÀQÛ vÁ£ÁVAiÉÄà ªÀ¢üð¸ÀÄvÀÛzÉ.
C£ÉÃPÀ §UÉAiÀÄ PÀ°PÁ UÀÄjUÀ¼À£ÄÀ ß C£ÀĪÀ¢üð¹PÉƼÀî®Ä MUÀlÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ fUÀÄlÄ
¸À¤ßªÉñÀUÀ¼ÀÄ UÀtÂvÀ ²PÀëPÀjUÉ GvÀÛªÀĪÁzÀ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÄÀ ß MzÀV¸ÀÄvÀÛzÉ. CAvÀgÀAUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæZÉÆâ¹
GvÀÄìPÀªÁV¸ÀĪÀ PÁgÀt EAxÀªÀ£ÀÄß DzÀgÀ¢AzÀ ¸ÁéUÀw¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀjÃPÉëUÉ §¼À¸À¢zÀÝgÀÆ EAxÀªÀ£ÀÄß
DzÀµÀÆÖ §¼À¹PÉƼÀî®Ä ¸ÀªÀðzÁ AiÀÄw߸À®Ä ¥ÀæªÈÀ vÀÛgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ. CgɧgÉ w¼ÀĪÀ½PÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¥ÅÀ öà PÀ°PÁ
ªÀiÁUÀðUÀ½AzÀ d¤¸ÀĪÀ UÀtÂvÀzÀ DvÀAPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀAiÀÄ ±Á¯Á UÀtÂvÀ ²PÀëtPÉÌ UÀA©üÃgÀ vÀqÉ
UÉÆÃqÉAiÀiÁVzÉ. ¤²ÑvÁªÀ¢üAiÀÄ QgÀÄ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼Æ
À
F ¨sÀAiÀiÁvÀAPÀUÀ¼À£ÀÄß ©UÀqÁ¬Ä¸ÀÄvÀÛzÉ. EzÀgÀ
¤ªÁgÀuÉUÉ ¥ÀjÃPÁë ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼ÀÄ CvÀåªÀ±ÀåªÉ¤ß¸ÀÄvÀÛzÉ.
ªÀvÀðªÀiÁ£ÀzÀ¯ÁèUÀÄwÛgÀĪÀ
vÀAvÀædÕvÉAiÀÄ
¨É¼ÀªÀtÂUÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ
§zÀÄPÀÄUÀ¼À¯ÁèUÀÄwÛgÀĪÀ
ªÀiÁ¥ÁðqÀÄUÀ¼À gÀ¨sÀ¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÀAqÁUÀ, ±Á¯Á UÀtÂvÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ PÁ®ÄÌ÷å¯ÉÃlgï §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ
C¤ªÁAiÀÄðªÁVzÉ. »ÃUÉAzÉÆqÀ£ÉAiÉÄ ±Á¯Á PÉÆÃuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À°è UÀt£À ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹PÉƼÀî¯ÉèÉÃPÉAzÀÄ CxÀðªÀ®è. ¸ÀÄ¢ÃWÀð ºÁUÀÆ DAiÀiÁ¸ÀUÉƽ¸ÀĪÀ ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀASÁå
«£Áå¸ÀUÀ¼À ±ÉÆÃzsÀ£Á PÁAiÀÄðUÀ½UÉ F G¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÄÀ ß §¼À¸ÀĪÀ ¸ÁzsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß GvÉÛÃf¸À§ºÀÄzÀÄ.
£ÀªÀÄä ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌöÈwAiÀÄ°è UÀtÂvÀ £É¯ÉUÆ
É ArgÀĪÀ jÃw jªÁdÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥sÀ®UÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄ£ÀUÀAqÀÄ, DzÀj¹, vÁªÀÇ CªÀ£ÀÄß ±ÉÆâü¸ÄÀ ªÀAvÉ ªÀÄPÀ̽UÉ ¥ÉÇæÃvÁ컸À¨ÉÃPÀÄ. GzÁºÀgÀuÉUÉ
zÉêÀ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ªÁ¸ÀÄÛ «£Áå¸À, E¸Áè«ÄPï PÀ¯ÉUÀ¼À eÁå«ÄwUÀ¼ÀÄ, ¸ÀAVÃvÀ, £ÀÈvÀå gÀAUÉÆðUÀ¼À ªÉÊ«zsÀåUÀ¼À
»£É߯ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀܼÀzÀ UÀt£À ¥ÀzÞÀ wUÀ¼À£ÄÀ ß ¥Àj±ÉÆâü¹ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹PÉÆAqÀÄ ¸ÀévÀB
ªÀÄ£ÀUÁtĪÀÅzÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
UÀtÂvÀ ¨sÁµÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAªÀºÀ£À ¤RgÀªÁzÀzÄÀ Ý; UÀtÂvÀ «¢üUÀ¼À°è ±ÀAPÉUÉqÉUÉÆqÀzÀ ªÀÄ£ÉÆÃzsÀªÀÄð
¨É¸É¢gÀÄvÀÛzÉ; vÁQðPÀ gÀZÀ£Á ¥Àj«r ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄÆ£ÉUÀ¼À°è ¤µÀÌöȵÀÖªÁzÀ UÀnÖvÀ£À«gÀÄvÀÛzÉ. UÀtÂvÀ
¨sÁµÉAiÀÄÆ QèµÀÖ, ¸ÀAQë¥ÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁµÁ ±ÉÊ°AiÀÄÆ CzÉà ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¸ÀȶָÀ¯ÁzÀzÀÄÝ, EAxÀ PÀıÀ®vÉ,
¥ÀjtÂwUÀ¼À «¢ü «zsÁ£À «£Áå¸ÀUÀ¼À£ÄÀ ß PÀÄjvÀÄ aAw¸ÀĪÁUÉÎ £Á«°è ºÀ®ªÀÅ ºÀvÀÄÛ §UÉAiÀÄ
ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀߣÀĸÀj¹ DPÀj¹zÉÝêÉ. »ÃUÉ CgÀ¼ÄÀ ªÀ ªÀÄ£ÀB ¥Àj¥ÁPÀªÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUÀAqÀÄ, FUÀ ²PÀët
«zsÁ£ÀzÀ¯ÁèUÀÄwÛgÀĪÀ C£ÀÄPÀgÀt «zsÁ£À¢AzÀ ºÉÆgÀ§gÀ¨ÉÃQzÉ; ±Á¯Á UÀtÂvÀªÀ£ÀÄß ¨sÀAiÀĸÀAPÉÆïÉAiÀÄ
±ÀÈA§¯ÉUÀ½AzÀ ªÀÄÄQÛUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀgÀ°è F «¢üUÀ¼ÄÀ ¥ÀæzsÁ£À ¥ÁvÀæ ªÀ»¸ÀÄvÀÛªÉ.
ªÉÄïÁÌt¹gÀĪÀ ±Á¯Á UÀtÂvÀ ²PÀët ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼À GzÉÝñÀUÀ¼É®èªÀ£ÀÆß UÀtÂvÀ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ
±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ºÁUÀÆ CvÀÄåvÀÛªÄÀ ªÁV ¥ÀÇgÉʸÀĪÀ ªÀiÁzÀjUÀ¼É¤ß¸ÀÄvÀÛªÉ. EªÀ£ÀÄß ¥ÁæxÀ«ÄPÀ,
GvÀÛªÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ºÀAvÀUÀ¼É¯èÉqÉAiÀÄÆ PÀæªÀĪÁV C¼ÀªÀr¸À§ºÀÄzÀÄ. E¤ßvÀgÀ
ºÀAvÀUÀ¼À°è C®à ¸Àé®à «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ FUÀ®Æ ±Á¯Á ¨ÉÆÃzsÀ£Á PÀæªÀÄzÀ°èAiÉÄà £ÉgÀªÉÃgÀÄwÛgÀĪÀÅzÀjAzÀ, F
PÀæªÀĪÀ£ÀÄß ¥ËæqsÀ±Á¯Á ºÀAvÀzÀ°è C¢üPÀÈvÀªÁV DgÀA©ü¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀ۪ɤ߸ÀÄvÀÛzÉ. UÀtÂwÃAiÀÄ
¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ£ÀzÀlÄÖ ªÀiÁrPÉÆqÀĪÀ PÀrªÉÄ ¨É¯ÉAiÀÄ, ¸ÀܼÀzÀ¯èÉà ¹UÀĪÀ ¸ÁzsÀ£À ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
§¼À¹PÉÆAqÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ±Á¯ÉAiÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÄÀ ß £ÉgÀªÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃRqÀ 10 - 15% ²PÀët
CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæAiÉÆÃUÀ ±Á¯ÉAiÀÄ ¥Á¯ÉAzÀÄ «ÄøÀ°qÀ§ºÀÄzÁVzÉ. ªÀÄPÀ̼ÀÄ ²PÀëPÀgÀÄ ªÀiÁqÀĪÀ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀĪÀÅzÀQÌAvÀ®Æ vÁªÉà ªÀiÁr PÀ°AiÀÄĪÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¸ÀQæAiÀÄUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£À
J£ï.¹.J¥sï 2005, ¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀzÀ ¸ÀvÛÀ÷é¥ÀÇtð ¥ÀoÀå PÀæªÀÄPÉÌ ¹zÀÞ¥Àr¹gÀĪÀ DgÀÄ ªÀÄÄRå
ºÀAvÀUÀ¼À£ÀÄß (DgÀÄ CºÀðvÉUÀ¼ÀÄ - 5.2 ¨sÁUÀ, ¥ÀÅ) ¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀ ¯ÉÃRPÀgÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀjUÉ ªÀÄ£ÀªÀjPÉ
ªÀiÁr¹PÉÆqÀ®Ä CUÀvÀåªÁV PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÄÀ PÉƼÀî®Ä ¸À®ºÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
¸ÀܽÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¨sÁVÃAiÀÄ ¨sËUÉÆýPÁA±ÀUÀ¼Æ
À
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAiÀiÁðªÀgÀtªÀ£ÀÄß PÀÄjvÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÆ ¥ÀoÀå ¥ÀŸÀÛPÀzÀ°ègÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ EªÀ£ÀÄß ¸ÀªiÀ ÁfPÀ «eÁÕ£ÀªÀ£ÄÀ ß C¨sÁå¸ÀªiÀ ÁqÀĪÀªÀgÀÄ
PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀÆ Cw ªÀÄÄRåªÁzÀzÁÝVzÉ. ¸ÀªiÀ ÁfPÀ «eÁÕ£À ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ «±Á® vÀ¼ÀºÀ¢ ¨sËUÉÆýPÀ
ªÀÄvÀÄÛ ZÁjwæPÀ £É¯ÉUÀ¼À°è ¥À¸ÀjPÉÆArzÉ.
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀzÀ CAvÀ²ð¹Û£À ªÀiÁUÁð£ÀĸÀgÀuÉUÉ
GzÁºÀgÀuÉAiÀiÁV PÉ®ªÀÅ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ
5-7
8-10
zÉêÀ¸ÁÜ£À - CzÀgÀ EwºÁ¸À, PÀ¯É, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀtPÁ¹£À
ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼ÀÄ
PÀÄlÄA§ - ¸ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ, PËlÄA©PÀ / ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ,
DzÀgÁwxÀå, £ÉgÉ ºÉÆgÉ.
¸ÀªÀiÁd «eÁÕ£ÀzÀ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ°è «AUÀqÀuÉ ºÁUÀÆ
CAvÀ²ð¹Û£À ¥ÀæPÀ®à£ÉUÀ¼À(Inter Disciplinary) ¨É¼ÀªÀtÂUÉ
5-7
¤ªÀÄä ºÀ½î CxÀªÁ ¥ÀlÖtzÀ £ÉgÉ ºÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¹, PÀAqÀÄ §gÀĪÀ ªÀÄgÀVqÀUÀ¼ÀÄ,
¥ÁætÂUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁr.
¤ªÀÄä ºÀ½î CxÀªÁ ¥ÀlÖtzÀ PÀÄrAiÀÄĪÀ ¤Ãj£À ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ? ¨Á« ªÀÄvÀÄÛ
PÉgÉUÀ¼À ¥ÀnÖ ªÀiÁr.
8-10
¤ªÀÄä £ÉgɺÉÆgÉAiÀÄ°è JµÀÄÖ d£À ªÁ¹¸ÀÄvÁÛgÉ? CªÀgÀ ¸ÀASÉå JµÀÄÖ? CªÀgÀ°è UÀAqÀ¸ÀgÀ,
ºÉAUÀ¸ÀgÀ ¸ÀASÉåUÀ¼ÉµÀÄÖ? °AUÀ ¥ÀæªiÀ ÁtªÉµÄÀ Ö?
¤ªÀÄä f¯ÉèAiÀÄ (¨sËwPÀ) ªÉÄïÉäöÊ ®PÀëtUÀ¼ÉãÀÄ? JvÀÛgÀPÉÌ ºÉÆA¢¹ C®è°ègÀĪÀ d£ÀgÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.
CAvÀgï «¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ:
1. ¤ªÀÄä «¨sÁUÀzÀ ¨É¼ÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ? F ¨É¼ÉUÀ¼À£ÁßzsÀj¹ C©üªÀÈ¢ÞUÉÆAqÀ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁªÀŪÀÅ?
2. ¸ÀPÁðj ªÀÄwÛvÀgÀ PÀbÉÃjUÀ½UÀÆ ¤Ã«gÀĪÀÅzÀgÀ §½ EgÀĪÀ HgÀÄUÀ½UÀÆ ªÁºÀ£À ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÛªÀÅUÀ¼À ®¨sÀåvÉ.
3. ¤ªÀÄä «¨sÁUÀzÀ°ègÀĪÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdQÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÄÀ , CªÀÅUÀ½AzÀ ºÀÄlÄÖªÀ DyðPÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ.
4. ¨É¼ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÉëAiÀÄ ªÉÄÃ¯É UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀÄ.
5. ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÉ ®¨sÀåªÁUÀĪÀ ¥ÀoÀåPÀæªÄÀ zÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÄÀ .
6. CAZÉ PÀbÉÃj ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁåAPÀÄUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ ¸ÀgÀ¼À ¤gÀÆ¥ÀuÉ.
¸Á»vÀåzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è
FUÁUÀ¯ÉÃ
ZÀað¹zÀAvÉ
¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ
ªÀiË®åUÀ¼À£ÁßzsÀj¹
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ
¥ÀoÀåPÀæªÀÄ,
¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÁßzsÀj¹ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ ºÁUÀÆ ¥ÀoåÀ ªÀ¸ÄÀ ÛªÀ£ÁßzsÀj¹ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÄÛPÀ/ ¥ÀoÀå gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀĪÀ ¥ÀæQæAiÉÄ
£ÀªÀÄä J¯Áè ¨sÁVÃzÁgÀjUÉ CxÉÊðªÁUÀ¨ÉÃPÉ£ÄÀ ߪÀÅzÀÄ £ÀªÀÄä D±ÀAiÀÄ. F ¥ÀæAiÀÄvÀßzÀ ¨sÁUÀªÁV
J£ï.¹.J¥sï-2005£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉÆArzÀÄÝ ¸ÀAvÉÆõÀªÉÃ. UÀÄuÁvÀäPÀvÉ JAzÀgÉ ‘ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ vÀ£ÀߣÀÄß
vÁ£ÀÄ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ ªÀiÁrPÉƼÀî®Ä EgÀĪÀ ¸ÁªÀÄxÀðå’ JAzÀÄ gÁ ¥À ZË 2005 ºÉüÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ
£ÀªÀÄä vÀgÀUÀwUÉ, £ÀªÀÄä Œ«zÁåyðUÀ¼À DªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ ºÉÆAzÀĪÀ PÀ°PÁ PÀæªÄÀ UÀ¼À£ÄÀ ß £ÁªÉà «£Áå¸ÀUÉƽ¹
C¼ÀªÀr¹PÉƼÀÄîªÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ.
£ÁªÀÅ gÁ ¥À ZË 2005 gÀ §UÉÎ MAzÀÄ ¸ÉÊzÁÞAwPÀ §Ä£Á¢ ºÁQPÉƼÀÄîªÀ PÉ®¸ÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄÄRå J¤¸ÀÄvÀÛzÉ. CAwªÀĪÁV AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ §AzÀgÆ
À £ÁªÀÅ gÀZÀ£ÀªÁ¢Ã «zsÁ£À
C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÀå«zÉ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÄÀ ß ªÀÄ£ÀUÁtĪÀAvÁUÀ¨ÉÃPÀÄ. ºÁUÁzÀ°è £ÀªÀÄä ±ÀæªÄÀ ¸ÁxÀðPÀ.
ºÉaÑ£À CxÉÊð¹PÉƼÀÄî«PÉUÁV F ¥ÀĸÀÛPÀ N¢.
vÀgÀUÀw0iÀÄ°è PÀ°PÉ C£ÀÄPÀÆ°¸ÀĪÀÅzÀÄ - JgÀqÀÄ D0iÀiÁªÀÄUÀ¼ÀÄ, ¯ÉÃRPÀgÀÄ: qÁ. PÀĪÀiÁgÀ ¸Áé«Ä JZï
¥ÀæPÀluÉ: ¦¦AiÀÄÄ WÀlPÀ, ¸À ² C©üAiÀiÁ£À. J®è ¹ Dgï ¹, © Dgï ¹, qÀAiÀÄmï UÀ½UÉ ¸ÀgÀ§gÁdÄ
ªÀiÁrzÉ. F PɼÀV£À ªÉ¨ï °APï £À°èAiÀÄÆ NzÀ§ºÀÄzÀÄ. (19 £ÉAiÀÄ ¥ÀĸÀÛPÀ)
http://ssakarnataka.gov.in/html/media_publication.html